Den Uyl had eerder moeten opstappen
kamerlu
Bang voor AIDS
VAN DER LOUW OVER HET PVDA-LUSTTREKKERSCHAP:
Lemens time c
MAANDAG 13 JANUAR11986 BilOTIM
EXTRA OP MAANDAG
Pagina zeeland 1
BERT U—*
VAN VELZEN
De vijftiger André van de Louw is bijna
werkloos. Een gesprek met de oud-PvdA-
voorzitter, oud-burgemeester van
Rotterdam, oud-minister over de toekomst
van Den Uyl, de PvdA en zichzelf.
Intimiteit
politierapport
Filosoof
Vrouwe Justitia
PAPIER v—""""
VOOR UW PEN
LOSSE
FLODDERS
Levensgevaarlijk
Verongelijkt
MEDISCHE
RUBRIEK
ommige verhalen be-
i ginnen met een kla-
roenstoot, een drei-
gend gehuil, gezang van violen,
of met het getik van een tijd-
5 bom. „Ein Gespenst geht um in
Europa", is zo'n onvergetelijke
zin. Of: „De meimaand ont-
E sloot de bloemen van de mei-
doorn en toen werd Uilenspie-
gel te Damme geboren, als
zoon van Claes." Prachtig. Of:
„Natuurlijk ben ik niet altijd
gek geweest." In een verhaal in
de bundel 'Distanza', reiserva-
E ringen van Adèie Bloemendaal
die zijn uitgegeven door Tho-
E mas Rap, begint een van haar
verhalen als volgt:
„Heer H. en ik hebben de
daad nooit bedreven.
Dit heeft ons in staat gesteld
een hoge graad van intimiteit te
E bereiken.
We kennen elkaar 27 jaar."
Adèle Bloemendaal, deze op-
E merkelijke, veelzijdige en wijze
vrouw, heeft ook een groot
schrijftalent. Ze schrijft krach-
j§ tig, helder, als champagne. Kijk
eens: „Een oude man komt de
E bus in en gebruikt mijn knie als
E handvat." Een verhaal dat me
in niet geringe mate aangreep,
E speelt zich af in Alaska, een
E land dat een flink stuk van
mijn heimwee bepaalt. Adèle is
er heengegaan, geïnspireerd
E door de stewardess Lydia de B.,
E iemand 'met overal wangen:
van boven, van voren en van
E achteren'. Het plan is een tocht
met sledehonden, en ze is er
'met zijden herenondergoed
E aan, twee wollen maillots, een
dikke coltrui met daarover de
Yamamoto-trui, mijn Lap-
E landse laarzen, een lange das en
een bontmuts' goed op gekleed,
jjj Het avontuur beperkt zich tot
S een monumentaal drinkgelach
E met tevreden-verdrietige inslag.
In de barre winters, met bliz-
zards van 80 kilometer per uur
S en temperaturen van min 100
E graden Fahrenheit, waardoor je
handen dwars door bonthand-
schoenen kunnen vastvriezen
aan een ijzeren pijp, heeft de
E natuur op drinken de doodstraf
gezet. Hier te lande kun je te-
gen een bus aanlopen, maar in
Alaska zul je, zingend in de
E sneeuw, je kater nooit meer te-
E genkomen. Iedere slok is een
E danspas om de galg van Thialf.
Je kunt er o zo gemakkelijk ver-
Ij dwalen.
'E De toendra is boomloos en
E heeft alleen maar horizons;
Alaska is groter dan Engeland,
E Duitsland, Frankrijk en Italië
bij elkaar en omdat er nog geen
E 300.000 mensen wonen kom je
E de grizzly eerder tegen dan de
jager. Echtscheidingen kent
E men er nauwelijks, behoudens
ëïiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
[jy.ll.'IMUJMJMJJJ.I.»!
trokken. Ik weet wél dat ik
het niet gedaan zou hebben
als er geen andere manier
van functioneren voor het
leiderschap van de PvdA zou
komen. Ik had het in elk ge
val niet gedaan als er niet
een vorm van team-werk
(met mensen als Van Dam,
Van Thijn, Van Kemendae
en Meijer) was uitgekomen."
Was het fout dat Den Uyl
toen niet stopte?
Van der Louw: „Ik wil
niet van fout spreken. Ik
weet dat ik na dat gesprek
over de opvolging (en de val
van het kabinet) met vakan
tie ben gegaan. Toen ik terug
kwam heb ik een lang ge
sprek met Den Uyl gehad.
Hij wilde dus toch blijven.
Het kwam er op neer dat hij
vreesde dat er tegenstellin
gen in de partij zouden rij
zen als hij mijn kandidatuur
zou steunen. Ik moet het
voorzichtig zeggen, het kan
zijn dat ik hem een woordje
verkeerd citeer, maar daar
kwam het verhaal op neer."
Ook andere kritiek van
Van der Louw op Den Uyl is
in fluweel verpakt. Kan een
iemand die een partij leidt
van 1966 tot 1&86 nog wel
goed functioneren?
Zaken en Werkgelegenheid,
van alle andere PvdA-mi-
nisters te horen dat hij maar
beter kon opstappen als par
tij-leider.
Van der Louw: „Het is zo
dat iedereen toen zei: „Joop,
het is verstandig om er nu
mee op te houden" en „An
dré zou het moeten overne
men." Den Uyl heeft toen
niet gezegd dat hij ermee op
zou houden. Hij zei dat hij
het gehoord had en daar een
of enkele nachtjes over wilde
slapen. Het is niet zo dat hij
toen die nacht zelf ook de
conclusie trok: ik moet maar
opkrassen.
Ik moet er trouwens bij
zeggen dat alle betrokkenen
toen ook hebben gezegd:
„Joop, maar mocht je anders
besluiten, en er niet mee op
houden, dan staan we achter
dan de naar een ach ter but-
van Anchorage genoemde 'Spt
nard divorce', die neerkomt e
ontbinding van het huwelij
door de kogel. Vrouwen d,
zich op deze wijze van hun irj.
ontdeden, plachten zes maar,
den voorwaardelijk te krijg-
met de aantekening dat zij
een erg goede reden moetr,
hebben gehad om de heer dj
huizes over de kling te jagen.
Deze zaken boeiden met
hoge mate, meer nog dan
Orde van de Walrus die ik s l
gens opvallend gedrag J
plaatse ontving. Het was ed
gevoel van vrijheid dat me daj
opwond en ook de omstand j
heid dat er nederzettingen vtjl
ren met namen als VagevuJ
Dubbeltje op z'n Kant, Gat cl
de Muur, Dood Paard 1
Oudewijvenhut. In de drc-1
plaats Barrow waar je 's naciJ
om twee uur op straat de krarl
en heeft als FNV-voorzitter
laten zien dat kwaliteit in
huis heeft. Een belofte en een
risico. Kloos, voormalig NW
en VARA-voorzitter, was
vijftien jaar geleden ook erg
gezien en Van der Louw
heeft toen, in 1971, gepro
beerd Kloos naar voren te
schuiven als vervanger van
Den Uyl als lijstaanvoerder.
Van der Louw: „Toen heb
ik een fout gemaakt. Kloos
scoorde toen ook zo fantas
tisch. Ik vond dat het lijst
trekkerschap van Den Uyl
op Kloos moest overgaan.
Dat was geen staatsgreep of
zo en het is er ook niet van
gekomen. En dat is maar
goed ook. Het was een waan
van de dag. Zijn populariteit
was een modieuze trend. We
wisten niet of hij zich consis
tent zou gedragen voor een
langere periode.
Wat toen voor Kloos gold,
geldt nu ook voor Wim Kok.
Hoog scoren in opinie-pei
lingen hoeft niet iets blij
vends en stevigs te zijn. Bo
vendien, en dat is toch een
reëele afweging bij Wim
Kok, hij heeft voortreffelijk
gefunctioneerd als voorzitter
van de FNV, maar ja, de po
litiek als zodanig, daar heeft
hij nog niet écht zijn sporen
verdiend. Dat zal nog moe
ten gebeuren.
Dat is niet een manier om
te zeggen dat ik verwacht
dat hij dat niet zal kunnen.
Zeker niet. Maar in de poli
tiek krijg je heel wat zee-
perds te verwerken. Je moet
bewijzen of je huid daar ste
vig genoeg voor is. Dat moet
bij Wim Kok allemaal nog
blijken. Met zo'n opvolging
moet j e enorm oppassen."
De PvdA maakt het een
nieuwe lijsttrekker wel
moeilijk door, na Drees en
Den Uyl. het liefst weer een
„staatsman voor twintig
jaar"te zoeken?
Van der Louw: „Ja. Dat
had ik ook willen voorko
men. Ik had het goed gevon-
Door Mick Salet
OVER een paar weken kiest
het PvdA-congres de lijst
trekker voor de Tweede Ka
mer-verkiezingen, die in mei
worden gehouden. Joop den
Uyl is de enige echte kandi
daat. Hij wordt dan voor de
zevende keer nummer één op
de socialistische lijst.
Uit opinie-onderzoek
blijkt echter dat de kiezers,
links en rechts, méér succes
voor de PvdA verwachten
als oud-FNV-voorzitter
Wim Kok lijsttrekker wordt.
Kok zelf heeft daar geen zin
in. Maar is het mogelijk of'
verstandig om toch niet Den
Uyl maar een andere lijst
trekker, Kok dus, te kiezen?
Van der Louw: „Mogelijk
is dat wel, maar verstandig
is het niet. Er is iemand naar
voren geschoven als lijst
trekker, Den Uyl, en die
koers moet niet gewijzigd
worden door plotselinge
trends in opinie-peilingen.
Ik ben ervoor dat Den Uyl de
lijsttrekker is bij de ko
mende verkiezingen.
Het enige dat ik anders
had gewild, maar dat is nu
niet meer te realiseren, is dat
er een vorm van collectief
leiderschap was gekomen.
Niet één lijsttrekker, maar
een groepje mensen. Den Uyl
als eerste man en daarnaast
andere gezichten. Mensen
die bereid zijn om het roer
over te nemen.
Ik had dat al eerder ge
wild om de opvolging van
Den Uyl wat makkelijker te
maken. Ik vind dat de PvdA
iets te veel lijdt onder een
Drees-Den Uyl-syndroom.
Dat is een gevoel dat er na
die twee wéér een leider
voor een generatie moet ko
men. Dat vind ik een last
voor de partij en ook voor de
man of vrouw die dat dan
zou moeten worden."
Veel mensen denken dat
Wim Kok die derde man zou
kunnen zijn. Hij is populair
DEN HAAG - Het CDA-1
wil dat er op de Zeeuwse
met Belgische franken kar
Dat blijkt uit vragen die hij
staatssecretaris voor Economis
De kroonprinsen probeer
den Den Uyl te wippen op
zijn zwakste moment. De
PvdA deed het niet goed in
de polls en Den Uyl was
zwaar aangeslagen door zijn
nederlagen met de Ziektewet
en het banenplan. Maar hij
is weer opgekrabbeld. De
kroonprinsen zijn verdwe
nen en Den Uyl is nog altijd
de lijsttrekker.
I Volgens Hennekam zijn veel
Belgische toeristen er niet van
op de hoogte, dat zij alleen met
Nederlandse guldens hun
[overtocht kunnen betalen. De
borden aan de Belgisch-Ne
derlandse grens staan 'bijkans
verdekt opgesteld', zo zegt het
tweedekamerlid.
Er zijn lieden die misbruik
[maken van de huidige betaal-
jregeling, zo meent Hennekam.
Vooral tijdens de vakantiepe
riode zouden zich bij de loket
ten van de pontveren 'wisse
laars' bevinden, die 'buiten
landers in nood graag hun
diensten aanbieden en wisse
len tegen een voor de buiten
kon lezen stond je meer <H
duizend kilometer van AmenlJ
en nog geen 60 kilometer J
Siberië, aan de overkant van a
Beringstraat.
Adèle Bloemendaal kreeg:
Alaska een leerzame kater
zijn diep in het grote Brooks;
bergte nog wel Eskimo's te vil
den die haar met hondesleiiJ
over de pas van AnaktoevtJ
willen brengen, die zo genu;-!
is naar de rendierdrollen dl
daar door passerende kuddel
op hun grote trek worden gedij
poneerd. Ik wil terug naar dl
roemruchte Malamud Salooil
een week kruipens van Fail
banks, waar ik bier gedronbj
heb uit de daar gebruikelijJ
lampetkannen met een vroiil
wier naam ik ben vergeten, lij
hadden lang gereisd en, omiri
Adèle te spreken, een hol
graad van intimiteit bereilj
Maar of de onderbroek, diel
onder lagen met wolfsvel afJ
zette huiden verborgen hiel
van bever was of berepels,
heb ik nooit geweten.
André van der Louw.
FOTO ARCHIEF DE STEM
Van der Louw: „Ik ben ge
neigd leiderschap te relati
veren. Ik hou niet zo van het
woordje leiderschap met een
grote L. Ik ben meer voor
team-work. Dan doet dié het
eens vier jaar, dan trekt een
ander de kar weer eens voor
een tijd. Fractievoorzitter-
...premier... het is toch
werk datje enorm opbreekt.
ven te worden, maar er zou
den wel voorzieningen zijn
getroffen. Daardoor zou de
opvolging, als die aan de
orde was gekomen, op een
heel harmonieuze manier
kunnen worden opgelost.
Ik heb niet het romanti
sche idee dat zo'n collectief
leiderschap ook altijd een
collectief zal blijven. Je hebt
best kans dat er uit zo'n
groep toch weer één lijst
trekker naar voren gekomen
zou zijn. Maar dan was het
Pen natuurlijk weg
gegaan.
Er is één moment geweest
waarop de opvolging van
Den Uyl bijna in kannen en
kruiken leek. Het even wan
kele als roemruchte kabinet
Van AgtDen UyWerlouw
stond, eind mei 1982, op het
punt van vallen. In een
nachtelijke bespreking,
kreeg Den Uyl, de fel bekri
tiseerde minister van Sociale
den als er, een tijdje geleden,
een kopgroep was gevormd.
Van Kemenade, Van Dam,
Wim Meijer, Kok. Dat soort
mensen. Daarmee zou je la
ten zien dat de PvdA voor
een aantal functies geschikte
mensen heeft. Die kopgroep
zou je dan in de verkiezingen
zoveel mogelijk moeten laten
optreden. Na de verkiezin
gen, of dat nu in de regering
of in de oppositie is, kristali-
seert zich dan na een be
paalde tijd vanzelf wel uit
wie van die groep de eerste
onder zijns gelijken zal zijn.
Dat had ik een gezondere
manier gevonden om in de
opvolging van Den Uyl te
voorzien, dan de gespannen
manier waarop dat nu gaat.
Telkens weer nieuwe kroon
prinsen, die afbranden en
een andere baan nemen
Met zo'n groep rond Den
Uyl had de opvolgingsvraag
niet direct beantwoord hoe-
Van der Louw: „Het is zo.
De kat met zeven levens, hè.
Maar de manier waarop het
gebeurde was zeker fair.
Vooral omdat gezegd werd
dat het verstandiger was om
plaats te maken, maar er na
drukkelijk aan toegevoegd
werd, dat we hem zouden
blijven steunen als hij zou
blijven. Waarom? Omdat
deze man zo zijn sporen ver
diend heeft en zijn toewii-
ding boven elke twijfel is
verheven."
Hij kreeg dus nog een
kans vanwege zijn prestaties
in het verleden. Maar zou
Van der Louw „ja" hebben
gezegd als Den Uyl was op
gestapt?
Van der Louw: „Ik weet
het niet, ik weet het niet. Dat
is het eerlijkste antwoord
dat ik kan geven. Ik heb,
zelfs in de kleinste intieme
kring, geen conclusies ge-
Ik heb eigenlijk een an
dere manier van leven. Het
klinkt misschien wat zweve
rig, maar ik houd niet zo van
het soort leider dat twintig
jaar lang met de fakkel om
hoog loopt en intussen nau
welijks zo kan leven dat je
zegt dat je nog een persoon
lijk leven hebt. Zo lang ach
tereen dat werk doen is niet
goed voor een mens. Je moet
na vier jaar kunnen zeggen
dat het de beurt voor een an
der is. Want heus, het is een
rotjob, hoor."
[SCHOONDIJKE - In de nacht
[van zaterdag op zondag werd
van de geparkeerde van de
heer M.C.P. van L. uit Schoon-
dijke een aantal atributen ge
stolen. Het betrof ruitenwis
sers, kentekenplaten, wind
scherm en spiegels. De auto
[stond geparkeerd in een
brandgang achter de Dorps-
[straat.
met deze personen van
rechtse makelij. We heben
weer een heel jaar in het
vooruitzicht dat deze godin
helaas weer moet rechtspre
ken. Ik wens haar alle
sterkte en rechtschapenheid
toe en als mijn persoonlijk
aandeel sluit ik hierbij in
een gloednieuwe blinddoek,
zonder gaten en rafels,
welke dient als voorlopige
ter vervaging van de oude
versleten lap, hierbij de
wens insluitend dat wij met
z'n allen deze voorlopige
blinddoek op een later tijd
stip vervangen door een de-
finitievè. Laten we zeggen
bijvoorbeeld in mei.
Breda
C. Get
Bij het lezen van het arti
keltje van Toon Kloet,
waarin hij commentaar gaf
op de nostalgische terugblik
van Cees Vergouwen (na 40
jaar postbode in Rucphen te
zijn geweest) moest ik weer
aan mijn opa van moeders
kant denken. Opa, die al
weer 35 jaar geleden af
scheid nam van het aardse
bestaan, was een filosoof.
Hij had maar een jaar of
vier lagere school gehad
maar was veel wijzer dan,
om maar eens een voorbeeld
te noemen, de gemiddelde
journalist. Opa zei eens te
gen me: „Kiske als ge van
een bepaald onderwerpb
niks afweet kunt ge er beter
maar over zwijgen. Als ge
dat niet doet is de kans dat
ge onzin uitkraamt, althans
miskleunt, heel groot en
daar is niemand bij gebaat."
Als een opa van Toort Kloet
dat tegen Toon had gezegd
en Toon had die wijze raad
ter harte genomen was ons
het in de aanhef vermelde
artikel vermoedelijk be
spaard gebleven. Denkt
Toon nou echt dat de brie
venbussen, wat werkom
standigheden betreft, een
verbetering zijn voor de
postbode? Nee Toon, de
postbode moet simpelweg
meer woningen aandoen en
dus meer post bezorgen. Re
genpakken? Vraag er eens
een te leen en loop en/of
fiets eens een uur of vier
door regen of sneeuw, dan
zul je merken dat de neer
slag nog net zo nat is als
vroeger. De hulp van vroe
ger op boerderijen door de
postbode bestond o.a. uit het
meenemen van post die de
boer wilde versturen, het
meebrengen van bijvoor
beeld. postzegels, het helpen
(en opeten!) bij het slachten
van een varken of bij het
biggen van een zeug. Dit al
les heeft weinig te maken
Terugblikkend naar 1985
kunnen we stellen dat deze
dame een erg druk jaar ach
ter de rug heeft. Voor zaken
als frauduleus handelen, be
lastingontduiking en mein
eed waren items waar zij re
gelmatig mee werd gecon
fronteerd. Opmerkelijk feit
was dat de tand des tijds ook
aan deze Romeinse godin
der gerechtigheid heeft ge
knaagd en verscholen achter
haar blinddoek, welke laat
ste vele gaten en rafels ver
toonde, de schaal der ge
rechtigheid niet of nauwe
lijks liet overhellen ten na
dele van hen die bij deze za
ken betrokken waren. Het
verjaren van het delict
- fouten in de aanklacht
procedures - officier van
justitie die weinig animo
vertoonde om dieper in de
zaak te duiken, waren hier
niet vreemd aan. Pas toen er
sprake was van vermeend
frauduleus handelen van
een wethouder in het zuiden
des lands en van linkse sig
natuur toen veerde Vrouwe
Justitia rechtop om recht te
doen spreken, en terecht.
Het ware te wensen geweest
dat dit ook gebeurd zou zijn
bij personen als De Vries, v.
Aardenne, Lubbers, Siep-
man, v. Zeil. Helaas flirtte
Vrouwe Justitia nogal eens
met de automatisering of
administratieve kaas van
Toon Kloet. Een pagina zou
ik makkelijk kunnen vullen
met commentaar maar ik
heb geen tijd(!). Ik lees en
blijf de artikeltjes van Toon
Kloet, ondanks deze uit
schuiver, graag lezen. Nog
liever echter lees ik de arti
keltjes van Saartje Burger
hart in de Volkskrant. Die
schreef: „De hedendaagse
postbode is gedegradeerd tot
een soort hond die heel de
dag al snuffelend van paal
tot paal gaat."
Nispen
Kees Konings
brief in uw blad van 6 ja
nuari. Maar jaloers hoeft
mevrouw de Ridder echt
niet te zijn op de koningin en
minister Lubbers omdat ze
toevallig tot mensen van het
jaar zijn verkozen. Beatris
kent iedereen en ze heeft on-
tegenzeglijk charme. Er.
Lubbers is wekelijks op de:
beeldbuis te zien en komt
blijkbaar goed over bij de
dames. Zeker, er zullen best
wel anderen zijn die voorde
bewuste titel in aanmerking
komen. Maar wat maakt het
allemaal uit! Hoofdzaak is
dat we weten wat we zelf
waard zijn en dat we ande
ren in hun waarde laten, ook
al zijn we het misschien niet
met hen eens. Echte mario
netten vind je niet in ons
goede Nederland; daarvoor
moet je een paar honderd]
kilometer van onze oost-I
grens zijn. Maar daar hebjel
er dan ook miljoenen. Diel
maar wat graag zouden le-J
ven in een land waar jel
openlijk en ongestraft regel
ring en monarchie kunt be-|
schimpen!
TERNEUZEN - Materiële
schade was vrijdagavond het
gevolg van een botsing tussen
twee personenauto's op de
Axelsestraat te Terneuzen. De
automobilist M. D. uit Terneu
zen kwam met zijn voertuig
vanuit de Jan van Rompu-
straat en wilde rechtsaf de
Axelsestraat inrijden. Gehin
derd daarbij door een dicht bij
bet kruisingsvlak geparkeerd
staande personenauto kwam
hij even op het voor hem lin
kerweggedeelte, waardoor hij
in aanrijding kwam met een
personenauto, bestuurd door
mevrouw C. van D. uit Zaam-
slag.
DAT HET Groot Woorden
boek der Nederlandse Taal
het woord kutzwagers niet
kent, mag geen verbazing
wekken en doet dat ook
niet. Veel ergernis zal het
ontbreken van dat Neder
landse woord in Van Dale
ook niet oproepen, want
wie leest Van Dale Het
percentage Nederlanders
dat dit boek met regelmaat
hanteert lijkt me niet
groot. Tien percent Hoe
veel procent van die tien
zouden het boek ter hand
nemen om het woord kut-
zwager op te zoeken en dan
konstateren dat het er niet
in staat
Ik heb voor U nagekeken
of het soms omschreven
staat in Het Bargoens
Woordenboek. Nee, wel
kuttekop, maar wie dat nog
moet opzoeken is geen in-
tellektueel. Welnu, kut
zwagers is de platte bena
ming, opgetekend uit de
gore volksmond, voor man
nen die met de zelfde
vrouw geslachtsgemeen
schap hebben gehad of nog
hebben. Die vrouw mag
niet de echtgenote zijn van
een der zwagers, want dan
heet haar man niet kut-
zwager maar hoorndrager,
een droeve figuur die geen
vermelding verdient in dit
taalwetenschappelijk be
toog.
Geen verbazing dus over
het ontbreken van de kut
zwagers in Van Dale, maar
wel over het ontbreken van
de melkbroeders, want hoe
wel ook zij mannen zijn die
gebruik maken van de
zelfde vrouw houdt hier
mee alle gelijkenis op.
Melkbroeders lopen geen
enkel gevaar Aids op te lo
pen hoewel ook zij genieten
van een en dezelfde vrouw,
niet echtgenote. Melkbroe
ders zijn mannen van een
week oud en het genot dat
zij onttrekken aan de
vrouw heet zog.
De moeder van een van
hen heeft na het zogen van
haar zoontje nog voldoende
moedermelk over om ook
nog de honger te stellen
van het zoontje van een an
dere vrouw die dat niet kan
bij gebrek aan zog. Die
twee jongetjes heten melk
broeders en vaak groeit uit
dit gemeenschappelijk ver
toeven aan de zelfde melk
bar een vriendschap voor
het leven.
Hoe dit het geval was
met twee Russische jongens
kunt U lezen in 'Brothers'
dere effectieve manier om
het levensgevaarlijke ver
schijnsel (zou u staaltjes
kunnen noemen uit eigen
ervaring!) automobilist een
halt toe te roepen en z'n ar
rogantie te beteugelen, zie ik
niet. Autosnelwegen onder
de grond misschien en boven
de grond nergens harder
dan 50 km per uur.
Breda
C.M. v.d. Heijkant
van Bernice Rubens, een
best-selling roman die 543
pagina's lang gaat over
twee melkbroeders. Wilt U
echter meer weten over
kutzwagers dan moet ik u
verwijzen naar Propria
Cures van 6-8-'85, waarin
professor dr. Hugo Brandt
Corstius in een magistraal
artikel de kutzwagers uit
de doekjes doet. Bij Van
Dale, zoals gezegd, kunt V
niet terecht. Die zwijgt en
niet uit valse schaamte of
preutse gêne, want als hij
eenmaal kut heeft vermeld
en omschreven als (plat)
vrouwelijk schaamdeel
weidt hij uit in misselijk
makende breedsprakigheid
over de samenstelling van
het woord, zoals onder meer
de kut lip, -spier, -sap, -
kam, -kammer, -likker en
zo voorts ad infinitum et
nauseam.
Een voetnoot van een wan
delaar bij de ingezonden
brief van J. Bastiaansens uit
Etten-Leur. Bomen op plat
telandswegen zouden vol
gens genoemde persoon le
vensgevaarlijk zijn voor
automobilisten. Ik weet dat
niet, maar volgens mij staan
bomen niemand naar het le
ven. Ze hebben juist iets
heerlijks over zich, iets kal-
merends en rustgevends.
Daarom lijkt het me beter
om die wegen en weggetjes
nog véél smaller te maken,
aanzienlijk meer bochten
erin ook en vooral nog een
massa bomen erbij. Een an-
[TERNEUZEN - Op de krui
sing Van Kinsbergenlaan-
"Katspolderlaan verleende za
terdagmiddag de automobilist
[J.H. uit Zaamslag geen voor-
pang aan een personenauto,
bestuurd door W. van de P.
uiit Terneuzen. Het bleef bij
[materiële schade aan beide
Voertuigen.
TERNEUZEN - Gistermiddag
rond 13.00 uur ontstond een
schoorsteenbrandje in de wo
ning van de familie S. aan de
Arnelaan te Terneuzen. Het
lukte de bewoners zelf het
vuur te blussen, zodat de in
middels gealarmeerde brand
weer niet meer hoefde in te
[grijpen.
Mensen die zich - terecht of
ten onrechte - verongelijkt
voelen, hebben nogal eens de
neiging zich af te zetten te
gen personen die daar ver
der ook niks aan kunnen
doen. Zo ook in het geval
van een (vermoed ik) we
duwe met 1 of meer kinde
ren blijkens een ingezonden
Breda
W. Giesing
smetting veel te tam. Zelfs
binnen de risicogroep is de
kans op het krijgen vat
AIDS tamelijk klein! Tot op
heden telt Nederland zelfs
meer (veel meer) AIDS-des-
kundigen dan AIDS-patiën-
ten! De directeur van de
Amerikaanse Ziektepeilsta-
tions James (niet de acteur)
Mason: „AIDS is niet onze
grootste moordenaar en dol
zal het nooit worden ook."If
de net verschenen AIDS-fol-
der '86 van de SOA-stichtinS
wordt opvallend de nadruk
gelegd op de geringe besmet
telijkheid van het virus
„Het is belangrijk te weten
dat het virus niet kan ivor-
den overgedragen door ge
woon dagelijks contact
Dusniet doorhuidcontact
niet door kussen of zoenen
niet door tranen, niet doo"\
zweet, niet door adem, nidi
door niezen of hoesten e"
niet door gemeenschappelijk
gebruik van glazen, borden
bestek, beddegoed of toilet."
De folder is aan te vrager
bij de basisgezondheids-1
dienst in uw buurt. AIDS-1
infolijn 020-244244/24424:1
(werkdagen van 15.00 tot I
20.00 uur).
Blijft een belangrijke weg
over: Seksueel verkeer. Van
vrouw naar man? Onwaar-
schijnlijk. In de vagina
wordt het virus niet aange
troffen. Van man naar
vrouw? Minder onwaar
schijnlijk, want het vi-rus zit
ook in het sperma en kan
van man naar vrouw over
springen als de vrouw aldaar
een wondje heeft, of men
strueert. Seksueel contact
tussen man en man geeft de
grootste besmettingskans en
dan nog eigenlijk alleen bij
anaal seksueel contact. Virus
in het sperma kan via een
wondje in de anus het li
chaam binnendringen. Het
virus verspreidt zich tius
uiterst moeizaam. Bij me
disch personeel, die AIDS-
patiënten hebben verzorgd,
is de ziekte op één uitzonde
ring na (prikken aan een be
smette naald en dat liep ook
nog goed af) niet voorgeko
men.
Het virus is dus uiterst
weinig besmettelijk. En dan
nog. Het is anders dan het
Influenza virus buitenge
woon tam. Waarschijnlijk
kan het bij besmetting alleen
maar zijn slag slaan als het
AFGELOPEN zomer schrok
Amerika zich een ongeluk.
Tot dan had de Amerikaanse
burgerij redelijk rustig kun
nen slapen in de zekerheid
dat AIDS een ziekte is voor
'enge mensen', homosexuelen
bijvoorbeeld. Toen ging
Rock Hudson dood aan AIDS.
Dat was andere koek. Ieder
een kende Hudson als een
brave borst van witte doek
en buis: Nooit een onverto
gen woord, altijd aardig voor
zijn moeder en immer onbe
rispelijk heterosexueel. Hud
son was dan wel in het ge
heim homo (zijn beste rol, al
dus Adriaan van Dis), maar
voor het oog van de wereld
was hij op zijn minst ere-he-
tero, bijna een normaal
mens.
Professor Brandt Cor
stius, hoogleraar in de alge
mene taalwetenschap aan
de Universiteit van Am
sterdam, rekent ons voor in
zijn beschouwing over kut
zwagers dat volgens het
Kinsey Rapport iedere man
honderd kutzwagers heeft
in eerste lijn, 10.000 in
tweede lijn en tien miljard
in vijfde lijn. Zijn cijfers
zijn betrouwbaar want re
kenen kan deze hoogleraar
die ook wiskunde heeft ge
studeerd en in zijn vrije
tijd buitengewoon hoogle
raar is aan de Erasmus Uni
versiteit in automatische
informatie verwerking.
Uitgerekend deze geniale
Nederlander weigerde mi
nister Brinkman de P.C.
Hooftprijs uit te reiken die
hem unaniem was toege
kend door een jury van
uitgelezen deskundigen.
Melkbroeders zullen deze
twee eminente Nederlan
ders wel niet zijn en zo ja
toch wel, dan beslist geen
vrienden voor het leven.
grote schaal ook hetero's zal
aanpakken.Dr. Robert Gal-
lo, de ontdekker van het
AIDS-virus: „Iedereen kan
geïnfecteerd worden."
Hoe besmettelijk is AIDS
dan wel? Neem Influenza
(griep). Influenza virus is
zeer besmettelijk, want je
hebt het al in je lijf als
iemand met griep tegen je
aanhoest. Bovendien is het
virus ook sterk: Is het een
maal binnen dan heb je een
dikke kans op griep. Nu
AIDS. Het virus kan alleen
worden overgedragen als het
rechtstreeks in de bloed
stroom komt. Hoe? De meest
ideale weg voor het virus is
besmetting via een transfusie
met besmette bloedproduk-
ten. Die weg is afgesneden
omdat het Rode Kruis het
bloed op AIDS controleert.
Spuiters kunnen het virus
overdragen omdat ze vaak
andermans injectienaalden
gebruiken (de eerste AIDS-
junk moet in Nederland nog
worden gesignaleerd).
nieuws is. AIDS werd de
komkommer van zomer 1985,
ivant van het medische front
kwam geen enkel nieuws.
Amerika werd bevangen
door smetvrees: Ook rechtop
en neer hetero's voelden zich
niet langer veilig.
Een tuiltje bloemgelezen
uit de New York Review of
Books, waar deze week een
enorme lap over AIDS stond
afgedrukt. Een actrice wei
gerde kusscenes met manne
lijke acteurs die niet kunnen
bewijzen dat ze AIDS-proof
zijn. De filmsterrenvakbond
acht tongkussen „een moge
lijk gevaar." Juryleden wei
gerden op te treden voor een
beklaagde met AIDS. Protes
tanten durfden niet mee uit
die ene kelk te drinken bij de
Avondmaalsviering; een
luchtvaartmaatschappij ver
voert AIDS-patiënten niet.
Ook deskundigen lieten het
volk huiveren. Dr. Fried
man: „AIDS is de plaag van
dit tijdperk." Dr. Mathilde
Krum: „Het is een kwestie
van tijd voordat AIDS op
verdedigingsmechanisme al
door andere infectieziekten
overbelast is geraakt. Van
daar dat het vooral heeft toe
geslagen bij spuiters, hemo-
filiepatiënten, Afrikanen en
Haïtianen (slechte leefom
standigheden, dus slechte ge
zondheid), en vooral bij een
beperkte groep mannelijke
homoseksuelen, die door
veelvuldig wisselende con
tacten bijna evenzovele in
fectieziekten opliepen. Zelfs
bij deze risicogroepen was de
kans om bij besmetting géén
AIDS te krijgen ongeveer
90%!
AIDS is niet de Zwarte
Dood van de twintigste
eeuw. Daarvoor is het te wei
nig besmettelijk, en bij be-
Dat was schrikken. News-
week en Time brachten tege
lijkertijd een coverstory uit
over Hudson en AIDS, en
prompt werd Amerika over
weldigd door een publici
teitsgolf die ook in Europpa
aanspoelde. Zoals je mensen
hebt die alleen maar be
roemd zijn omdat ze be
roemd zijn (Irene, Willem
Duis), zo is er ook nieuws
omdat het nu eenmaal
