even..u
UITBLAZEN
Aruba: Een eiland wordt land
Conflict dreigt door opdringen
nieuw thuisland aan zwarten
Beurs: alweer een vet jaar
Amerikanen:
aids-patiënt
afzonderen
Visplan
twee wek<
□e Stem coj
Smokkelaai
i/lidden-Oost
Op de
valreep
DONDERDAG 2 JANUAR11986
ACHTERGROND
DONDERDAG 2 JANUA
PRESIDENT MA U
Tilburgse
inbrekers
ontmaskerd
STAATSSECRE1
-«-ET WAS een jaar
r-1 vol oorlogsherinne-
-*■ ringen. Wij hier in
het Zuidwesten hadden
september/oktober '84 al
achter de rug. Daar kwam
mei '85 nog eens bovenop.
Toen het eenmaal zomer
was dachten we; ziezo, de
oorlog hebben we voorlopig ge
had. Maar oorlogsherinnerin
gen worden niet alleen in geor
ganiseerd verband en bewust
opgeroepen. Ze duiken ook on
verwacht op. Uit het niets. De
laatste twee dagen van 1985
werden getekend door een
hamstergolf. 'De run op koffie',
zoals de krant het in eigentijds
Nederlands noemt. Een bericht
in de krant over een te ver
wachten prijsverhoging. „Kof
fie anderhalf maal zo duur".
Dat hakt er natuurlijk wél in.
Achteraf blijkt het wel wat
genuanceerder te liggen. Voor
lopig lijkt de prijs zich nog wel
te zullen handhaven en als er
later in het jaar wat bij moet zal
het tot een dubbeltje of vijf be
perkt blijven..Maar dat laatste
lezen we pas op dinsdag en dat
de koffie anderhalf keer zo
duur werd stond zaterdag in de
krant. Toen mijn vrouw maan
dagmorgen in de supermarkt
kwam was er van haar favoriete
koffie geen pak meer te vinden.
Er werd dus gehamsterd. Ham
steren doet mij weer aan de
oorlog denken.
Zoveel in de de provisiekast
stoppen als mogelijk was. Niet
zozeer omdat het duurder
werd, maar omdat het de vraag
was of je het binnen afzienbare
tijd weer kon krijgen. In Oost-
Europa komt dit soort onzeker
heid over de beschikbaarheid
van de eenvoudigste levensmid
delen nog steeds op grote
schaal voor, zo hoor ik dikwijls.
Hamsteren viel in de oorlog
niet mee want de distributie
was er juist voor om het te ver
hinderen en het weinige dat be
schikbaar was zo eerlijk moge
lijk te verdelen.
Zijn het mensen die het in
de oorlog geleerd hebben die
nu, eind 1985, koffie hamste
ren. „Nee" getuigde een jonge
collega vanmorgen op de krant.
„Ik zag net zoveel jonge vrou
wen toetasten als oudere vrou
wen." Het zit waarschijnlijk in
ons allemaal: egoïsme; bang
dat we niet aan onze trekken
komen; enige hebzucht ook.
Dat ik niet hamster - bedenk ik
nu - is misschien .alleen maar
omdat ik niet wil dat iemand
die me bezig ziet met het volla
den van de -boódschappenkar,
op de gedachte komt; „die vent
hamstert (ook).
WIM KOCK
Aanleiding tot deze parle
mentaire interventie is de ruzie
die de erfgenamen van Tito -
zijn derde vrouw Jovanka Broz
ooit officier in Tito's partiza
nenleger en de twee zonen
Zarko en Misa uit twee eerdere
huwelijken - maken met het
ministerie van Justitie over Ti
to's erfenis. Die is niet gering
en omvat landgoederen, wijn
en boomgaarden op verschil
lende eilanden, auto's, boten,
rijtuigen, paarden, kunstvoor
werpen en diverse huizen, zeg
maar: residenties. De voorma
lige partizaan Tito had het ma
terieel ver gebracht, tot een
soort Oosteuropese evenknie
van (sinds gisteravond even
eens wijlen) de heer Blake Car-
rington.
Minister van Justitie Boris-
lav Krajina, die vrijdagavond
zijn zienswijze op de kwestie
uitlegde aan het parlement, ver
klaarde dat de weduwe Jo
vanka (die overigens tijdens de
laatste jaren van Tito's leven
behoorlijk van haar echtgenoot
was vervreemd) 'vrijwel alles'
wilde hebben, ook de inhoud
van Tito's residentie in de
hoofdstad, tegenwoordig het
Tito-museum. De minister
wilde Jovanka blijkbaar niet
rechtstreeks bekritiseren, dat
hoort daar blijkbaar niet tot de
goede zeden, maar op een indi
recte manier deed hij toch een
boekje open over haar dat een
mens tot denken stemt.
Jovanka en haar stiefzonden
konden wat de minister betreft
rekenen op de auteursrechten
op Tito's werken, sowieso al
een miljoenen-inkomen. Verder
komt de erfgenamen uiteraard
ook alle privébezit - waaronder
geld, onroerend goed etc. - van
de overleden staatsman toe.
Voorts heeft mevrouw recht op
een maandelijks inkomen gelijk
aan dat van een üd van het
'collectief van presidenten'.
Van staatswege geniet zij ook
een dienstauto met chauffeur,
lijfwachten, huispersoneel, gra
tis verwarming, stroom en tele
foon. Tot slot wordt er voor
haar door de staat in Belgrado
een nieuw huis van 100 miljoen
dinar gebouwd, nadat ze eerder
al zes aanbiedingen van be
staande woningen van de hand
heeft gewezen.
Het is een treurig stemmend
verhaal waarmee weer eens
wordt aangetoond dat systemen
geen betere mensen maken.
Ook voormalige bestrijders van
het fascisme, dappere partiza
nen, communistenleiders van
internationaal aanzien blijken
vatbaar voor het Dynasty-virus.
Hoe meer internationaal aan
zien hoe rijker ze worden. En
het bevrijde volk maar ploete
ren.
Jovanka Broz
Eén bericht, op de valreep
van 1985, heeft me bijzonder
getroffen. Het was afkomstig
uit de Joegoslavische hoofdstad
Belgrado en de bron was nie
mand minder dan het officiële
staats-persbureau Tanjoeg. Be
trouwbaar dus. Het handelde
over de uitspraak van het Joe
goslavische parlement, afgelo
pen vrijdag, dat „alles wat wij
len maarschalk Tito in de 35
jaar van zijn bewind, van an-
dere staatshoofden en -lieden
ontving als bewijs van achting, S
het bezit diende te zijn van de
hele natie."
iiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiijimmiiiiiiiiiiiiiiiiijiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiffiii
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 23,4900 AA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Törenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
23,60 per maand; 68,06 per kwartaal of 264,45 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
T5 PAGINA 2
HET eiland Aruba mag
zich vanaf 1 januari een
land noemen. In de
nacht van 31 december
1985 op 1 januari 1986
werd in Oranjestad de
Antilliaanse vlag ge
streken en ging de Aru
baanse vlag omhoog.
Aruba heeft dan zijn
reeds lang gewenste sta
tus aparte.
Het Koninkrijk der Neder
landen zal daarmee weer uit
drie landen bestaan: Aruba,
de Nederlandse Antillen en
Nederland. De Nederlandse
Antillen worden gevormd
door de vijf overblijvende
eilanden: Curacao, Bonaire,
St.Maarten, Saba en St.Eus-
tatius.
Nederland en ook de an
dere eilanden, vooral Cura
cao, hebben zich lange tijd fel
verzet tegen de Arubaanse
wens om het Antilliaanse
staatsverband te verlaten. De
doorbraak kwam toen ook
Nederland tijdens de Ronde-
Tafelconferentie (RTC) van
1983 het zelfbeschikkings
recht van elk eiland erkende.
Een erkenning die volgens
vele juridische deskundigen
aanvechtbaar is, omdat dit
recht alleen toekomt aan vol
ken en staten. Aruba is hun
ogen geen van beide.
Eerder hadden de Antil
liaanse Staten (parlement)
het beginsel onderschreven
dat het een onvervreemdbaar
recht van iedere volksge
meenschap is en derhalve
van elk der eilanden van de
Nederlandse Antillen om de
eigen staatkundige toekomst
te bepalen.
De wens van Aruba om
meer zelfstandigheid te krij-
c gen bij het regelen van in-
terne zaken begon reeds in
1933, toen de toenmalige
Raad van Politie (de voorlo
per van het Arubaanse Be
stuurscollege) bij de koningin
zijn wensen voor de toekom
stige staatkundige positie
van het eiland naar voren
bracht. De wens van de raad
kwam erop neer dat aan
Aruba de status van ge
meente moest worden toege
kend. Zover is het echter
nooit gekomen. Wel werden
later veranderingen doorge
voerd die een decentralisatie
bevorderde en de eilanden
meer autonomie gaf.
Aruba bleef zich verzetten
tegen de bestaande structu
ren. Weliswaar kregen de
eilanden meer autonomie na
de zogenaamde eilandenre
geling van 1951 en de vast
stelling in 1954 van het Sta
tuut (de hoogste wettelijke
regeling van het Koninkrijk),
de belangrijkste beslissingen
werden toch genomen op Cu-
racgo. Daar zetelde immers
de centrale regering met alle
ministeries en de gros van de
ambtenaren.
De conflicten tussen Aruba
en Curacao bleven toenemen
en groeiden gedurende de ja
ren zeventig naar een climax.
Daarbij speelde een rol dat
nu ook Nederland nadrukke
lijker de staatkundige ont
wikkelingen aan de orde be
gon te stellen nadat Neder
landse mariniers in mei 1969
op Curacao moesten worden
ingezet bij onlusten in de
straten van Willemstad.
Het Arubaanse streven
naar een aparte status kan
niet los worden gezien van de
economische ontwikkeling
die het eiland doormaakte.
De ontdekking van olievel
den in Venezuela gaf de stoot
tot een explosieve economi
sche groei op Aruba. De olie
raffinaderij, die door Exxon
op het eiland werd gebouwd,
zorgde voor inkomsten en le
verde werkgelegenheid op.
De bevolking nam in 50
jaar van ruim 8000 toe tot
61.000 personen. Het wel
vaartspeil liep op en er wa
ren jaren waarin geen werk
loosheid heerste.
In de jaren zestig bouwde
Aruba aan een stevige toeris
tenindustrie, die zich vooral
richt op de Verenigde Staten
en Canada. Na sluiting van
de raffinaderij in maart van
het afgelopen jaar is de toe
ristensector de enige gezonde
peiler van de de Arubaanse
economie. (ANP)
IN Zuid-Afrika dreigt
een nieuw conflict. De
regering heeft, tegen de
wil van de 120.000 bewo
ners, besloten het dis
trict Moutse over te dra
gen aan het 'thuisland'
KwaNdebele, dat bin
nenkort 'onafhankelijk'
wordt. Nu behoort het
nog tot het thuisland Le-
bowa, evenals KwaNde
bele in Transvaal.
De overdracht moet zijn
beslag krijgen op 1 januari,
zo verklaarde de minister
van planning, Chris Heunis,
verleden week. De bewoners
van Moutse zijn geschokt
door het regeringsvoorne
men. Zij vrezen de repressie
in KwaNdebele. Bovendien is
er sprake van stammenver-
schillen. De mensen in
Moutse spreken Sotho, even
als de meeste inwoners van
Lebowa. In KwaNdebele is
de voertaal het Ndebele. De
overdracht betekent voor de
mensen in Moutse bovendien
dat zij burgers worden van
het onafhankelijke thuisland
en de Zuidafrikaanse natio
naliteit verliezen. In Lebowa,
dat niet voor onafhankelijk
heid heeft gekozen, hebben
alle inwoners de Zuidafri
kaanse nationaliteit.
De inwoners van Moutse
hebben gewaarschuwd dat
uitvoering van het rege
ringsvoornemen zal leiden
tot bloedvergieten. Maar
Heunis riep hen op het be
sluit te aanvaarden omdat
het in het belang van de wel
vaart en de ontwikkeling van
het gebied is. Mensen die niet
in KwaNdebele willen wo
nen, worden in de gelegen
heid gesteld te verhuizen
naar Saliesloot/Immerpan.
Het regeringsbesluit lijkt
in tegenspraak met de belof
ten die Pretoria onlangs
heeft gedaan ten aanzien van
gemeenschappelijke nationa
liteit, het voeren van bespre
kingen met erkende zwarte
leiders en het beëindigen van
gedwongen verhuizingen. En
sommigen stellen dat het in
druist tegen Zuid-Afrika's
eigen bepalingen over thuis
landen gebaseerd op etnische
afkomst.
Volgens de leiders van de
Moutse-gemeenschap heeft
de regering geweigerd met
hen te onderhandelen. „De
Zuidafrikaanse regering
kondigde een proclamatie af
en scheurde ons los", zo zei
Maredi Chueu, lid van de
wetgevende assemblee van
Lebowa, onlangs op een pers
conferentie.
Vergaderingen om de ko
mende overdracht te bespre
ken zijn verboden door de
plaatselijke blanke magi
straat. Wordt er wel toestem
ming voor gegeven, dan zijn
er meestal vergaande beper
kingen opgelegd: op de bij
eenkomst mag alleen gespro
ken worden over de resulta-
De bevolking van Zuid-Afrika raakt voorlopig niet af
van het verdriet. - fotoap
ten van een vergadering in
Pretoria, slechts enkele met
name genoemde leiders mo
gen het woord voeren, er mag
niet gepraat worden over het
voeren van actie, niemand
mag door opruiing, ophitsing,
intimidatie of anderszins een
ander ertoe brengen zich te
verzetten tegen de over
dracht van Moutse aan
KwaNdebele.
De mensen in Moutse wil
len niet onder Kwandebele
vallen en ze willen ook niet
verhuizen, aldus Chueu. Er
wordt gedacht over protest
acties als het weghouden van
de kinderen van school. „De
mensen zullen zich verzetten,
ze zullen sterven", zo zei hij.
In KwaNdebele heerst een
wrede onderdrukking, aldus
vertegenwoordigers van de
Black Sash (een vrouwenor
ganisatie voor burgerrech
ten) en van Trac (actiecomité
platteland Transvaal). De
mensen, die in grote armoede
leven, zijn onderworpen aan
een wrede vorm van stam
heerschappij, corruptie en
burgerwachten. De relatief
weinig mensen met een baan
moeten iedere dag vijf uur
reizen om op hun werk te ko
men. Dat betekent dat zij 's
morgens al om 2 of 3 uur op
moeten. Volgens een recent
onderzoek gaat 13 procent
van de inwoners van KwaN
debele 'smorgens tussen 2 en
3 uur de deur uit. De meeste
anderen moeten voor half
vijf 's ochtends weg, aldus
Ethel Walt, een van de vice-
voorzitters van Black Sash.
De inwoners van Moutse
hebben herhaaldelijk ge
vraagd om een referendum
over de overdracht. Maar te
vergeefs. Uit de weigering
van de regering het verzoek
te honoreren blijkt dat zij
heel goed weet dat de meer
derheid van de Moutse's te
gen is, aldus Walt. De rege
ring is dan ook ten volle ver
antwoordelijk voor het ge
weld en het enorme mense
lijke lijden dat zal volgen als
de regering niet terugkomt
van haar besluit, zo meent
zij.
„Het treurige is dat on
geacht wie de schuld draagt,
het de gewone mensen zijn
die in tenten terecht zullen
komen en zullen moeten toe
zien hoe hun kinderen ster
ven", aldus Walt. En Trac
vindt het verbazingwekkend
dat de regering 120.000 Zuid
afrikanen van hun nationali
teit gaat beroven, terwijl
president Botha tegelijker
tijd spreekt over een ge
meenschappelijke nationali
teit voor allen.
Moutse is niet de enige ge
meenschap die deel moet
gaan uitmaken van KwaN
debele. Ekangala, een grote
nieuwe woonwijk, buiten het
thuisland, hangt hetzelfde lot
boven het hoofd. De gemeen
schapsleiders van Ekangala
zeggen misleid te zijn. Ekan
gala zou dienen als woonge
bied voor zwarten met stads
rechten. De meeste van de
6.000 inwoners werken dan
ook in Witwatersrand, het
industriegebied rond Johan
nesburg. Ze zeggen dat ze
zijn aangemoedigd te verhui
zen naar het nieuwe woonge
bied omdat de oude wijk
Thembisa, ten oosten van Jo
hannesburg, overvol was. En
hoewel verhuizen betekende
dat ze voortaan vijf uur reis
tijd kwijt waren om naar en
van hun werk te gaan, deden
ze het toch.
Maar ze willen absoluut
geen deel uitmaken van het
thuisland. Dat betekent dat
ze hun Zuidafrikaanse natio
naliteit verliezen en ook hun
stadsrechten. Op verzet
wordt met harde hand gerea
geerd.
Dat de geboorte van het
nieuwe onafhankelijke
thuisland KwaNdebele ge
paard zal gaan met onvrede
enf gewelddadige confronta
tie staat wel vast. (ANP)
Door Louis van de Geijn
DE gemiddelde waarde
van de aandelen op de
Amsterdamse Effecten
beurs is het afgelopen
jaar opnieuw sterk ge
stegen.
De algemene aandelenin-
dex is tot boven de 250 ge
klommen, ruim 37% boven
het niveau waarmee het
beursjaar begon (181.9).
Na het steil opgaan van de
beurskoersen vanaf 1981
(toen diezelfde index nog op
84.8 stond) was een zó stevig
doorlopen van de koersen in
1985 niet meer verwacht.
Rond de vorige jaarwisseling
meenden veel experts nog
dat eind 1985 of begin 1986 de
vaart uit de internationale
economie zou raken. En in de
beurskoersen komt door
gaans de economische ont
wikkeling tot uitdrukking
die zich over een half jaar of
nog later blijkt voor te doen.
Niettemin bleef de belang
stelling voor aandelen groot.
Met name in de eerste maand
(omzet 19,2 miljard, alge
mene index naar 196.8) zat de
stemming er nog goed in.
Daarna zwakte het tempo
wat af, maar eind juni gaf de
index toch een fiere 213.6 aan.
Onzekerheid over de weg
die de Amerikaanse regering
zou bewandelen om de
enorme overheidstekorten
weg te werken, de duidelijke
aarzeling van de economi
sche groei daar en de ner
veuze dollar leken in de
maanden daarna een beletsel
voor verdere stijgingen op de
internationale financiële
markten. Zo daalde de alge
mene aandelenindex in Am
sterdam in september 6.5
punt tot 214.
Nadien hebben de beleg
gers echter toch weer moed
geput uit enkele ontwikke
lingen die gunstig kunnen
zijn voor 1986. De Ameri
kaanse regering schijnt ernst
te maken met het terugdrin
gen van de tekorten, waar
door een lagere rente in het
verschiet lijkt te komen; de
prijs van ruwe olie wordt be
langrijk lager, met als gevolg
dat het gevaar voor inflatie
vermindert en de industrie
landen mogelijk eem impuls
krijgen; de internationale
bedrijvigheid blijkt toch niet
zo afhankelijk te zijn van de
temperatuur van de Ameri
kaanse economie.
En dus pakten beleggers in
de laatste maanden van 1985
de draad maar weer op.
Beursplein 5 meldde in no
vember weer een opperbeste
omzet van ƒ21,5 miljard,
waarvan een recordbedrag
van 13,7 miljard in aande
len om ging. De algemene
aandelenindex tipte al aan de
240.
December begon ook op
Beursplein 5 met kwakkel-
weer. Het bleek echter dat de
handel krachten verzamelde
voor een ongekende eind
sprint. Tussen 13 en 24 de
cember steeg de algemene in
dex van 238,5 naar 254.2. Het
cijfer van de lokale fondsen
verbeterde ruim 20 punten
tot 266.8. Ook qua omzet wa
ren deze doorgaans lauwe
dagen voor Kersmis levendi
ger dan ooit.
Opmerkelijk in het beurs
jaar 1985 is ook dat de be
langstelling voor de lokale
markt sterk toenam. De in
ternationale concerns, die in
de eerste maanden nog veel
aftrek vonden vanwege de
toen nog sterk stijgende dol
lar en hun klinkende resulta
ten, moesten een stapje terug
doen toen de dollar daalde en
het tempo van de winststij
gingen bleek af te vlakken.
Met de lokale fondsen ging
het over de hele linie harder.
Dat kwam mede door de
grote belangstelling van bui
tenlandse beleggers voor de
Amsterdamse markt. Neder
land staat er internationaal
gezien goed voor, met een
uiterst lage inflatie, weer
renderende bedrijven, een
fiks overschot op de beta-
lingsbalanbs en een overheid
die de tekorten langzamer
hand onder de knie lijkt te
krijgen.
Dat het kapitaal niet de ri
sico's van het ondernemen
niet meer zo massaal mijdt
als in de afgelopen tien jaar,
blijkt ook uit het toenemende
aantal emissies. Dit jaar
haalden al aan de beurs ge
noteerdefondsen samen
1,758 miljard op, bijna drie
maal zo veel als in 1984.
Dat bedrag blijft overigens
ver beneden de som die op de
obligatiemarkt werd opgeno
men: ƒ34,5 miljard. De staat
was opnieuw de grootste slo
kop 22,2 miljard), maar had
toch bijna 3 miljard minder
nodig dan in 1984.
De stijgende obligatie-in
dex (nu rond 111, tegen een
beginstand van 107,7) duidt
op een dalende tendens voor
de rente. Dat is echter geen
rechte lijn geweest. In sa
menhang met de springerige
dollarkoers wisselde de
waardering voor obligaties
sterk. Eind februari bereikte
de index zelfs een laagste
stand op 101.8.
Hoewel minister Ruding in
die maand meer dan 8% bood,
kon hij slechts 1,25 miljard
incasseren. Een maand eer
der had hij aan 714% genoeg
om ƒ4,5 miljard op te halen.
In september en oktober pro
beerde de staat onder de 7%
te lenen, met matige resulta
ten. De laatste staatslening,
7% en een uitgiftekoers van
100,4, bracht echter 3,75 mil
jard op.
Beleggingsspecialisten la
ten in het algemeen opge
wekte geluiden horen over
1986. De wereldeconomie
heeft een matige maar sta
biele groeilijn te pakken. Het
tempo van de prijsstijgingen
is over de hele linie laag. De
rente zal verder kunnen da
len en dat is goed nieuws
voor beleggers. De bank Van
Lanschot noemde deze week
een lange rente van 6 tot 614%
voor Nederland.
Voor de keus van beleggers
tussen de veilige obligaties
en de meer riskante aandelen
telt echter vooral de nog
steeds ongehoord hoge reële
rente: het verschil tussen de
rentestand en de inflatie. De
aandeelhouder krijgt weinig
méér voor zijn risico dan de
obligatiehouder.
Dat gegeven, plus het feit
dat in de hoge koersen al veel
toekomstige winst moet zijn
ingecalculeerd, zou de beleg
ger in aandelen tot nadenken
kunnen stemmen. Vette ja
ren komen niet altijd in reek
sen van zeven.
NA zeven jaar angstige
spanning over een
nieuwe golf van vijan
digheid die het gevolg
zou kunnen zijn van het
uitbreken van de dode
lijke ziekte aids, is het
wachten volgens de
Amerikaanse homofie
len voorbij.
De reactie is daar. „Het is
afschuwelijk", zegt Jane
Summer, werkzaam aan een
aids-project in Los Angeles.
„Er is sprake van blinde
vrees. Het publiek is hyste
risch geworden".
Eric Rofes; directeur van
het dienstencentrum voor
homofielen, zegt dat aids
iedereen een nieuw excuus
heeft gegeven om zich van
'gays' te distantiëren. „Er zijn
een paar moeilijke jaren
aangebroken", zegt hij.
Uit een belangrijke opinie
peiling die medio december
werd gepubliceerd, is geble
ken dat meer dan de helft
van de Amerikaanse volwas
senen vóór het in quaran
taine plaatsen van aids-pa-
tiënten is en ongeveer het
zelfde percentage staat ach
ter het denkbeeld van per
soonsbewijzen voor degenen
waarop een proef een posi
tieve reactie op aids-anti-
stoffen heeft opgeleverd.
Eén op zeven van de 2.308
landelijk ondervraagde per
sonen was vóór het taoeëren
van personen die aids hebben
opgelopen, aldus de opinie
peiling van de Los Angeles
Times.
Met een dodental van 8.002
aidspatiënten in Amerika,
ruim de helft van de 15.581
gevallen, is de gemeente New
York ertoe overgegaan sau
na's voor homo's te sluiten
die door ambtenaren van de
gezondheidszorg door pro
miscuïteit onder de bezoe
kers, een te groot risico voor
de gezondheid werden ge
vonden.
San Francisco en Los An
geles hebben ook gedreigd
met sluiting, ondanks klach
ten dat men daarmee in
breuk pleegt op de burger
rechten van homofielen.
Even verkillend voor de
homofielen is de uitslag van
de enquête, dat het publiek
gekant is tegen het verkiezen
van homofielen en weinig ge
neigd om zijn stem te geven
aan kandidaten die homofie
len bijvallen.
„Het lijdt geen twijfel dat
politici zullen proberen in te
spelen op de vooringenomen -
heid van het publiek jegens
homofielen", zegt Paula Van
Ness, directeur van het Aids
Project Los Angeles. En in
derdaad heeft de aartscon
servatieve afgevaardigde
William Dannemeyer, een
republikein uit Californië,
onlangs gezegd dat slachtof
fers van aids afgezonderd
zouden moeten worden in ko
lonies zoals ze vroeger be
stonden voor melaatsen.
Mike Antonovich, een op
zichter van Los Angeles
County en omstreken en re
cent voorzitter van de repu
blikeinse partij afdeling Ca
lifornië, riep de homofielen
op 'normaal te worden voor
het welzijn van de openbare
gezondheid'.
Dergelijk commentaar
werd door homofielenleiders
doorgaans afgedaan als uit
latingen van rechtse margi
nale politici. Maar dat zijn ze
niet meer. Een voorstel van
Dannemeyer om Gays wette
lijk uit te sluiten van het ge
ven van bloed, kreeg in de
opiniepeiling van de Los An
geles Times 77 procent steun.
Na twintig jaar met moeite
verkregen politieke en maat
schappelijke verworvenhe
den, moet de homofielenbe
vrijdingsbeweging pas op de
plaats maken en zich volledig
concentreren op het overwin
nen van de aidscrisis.
Rofes zegt dat de homofie
len niet mogen hopen op de
mate van succes en vooruit
gang die zij de laatste jaren
genoten hebben, een tijd
waarin de beweging beter
georganiseerd werd en in
vele grote steden een vuist
kon maken. Dit maakte dat
in staten als Californië, New
York, Florida en Wisconsin
homofiele kandidaten voor
openbare ambten werden ge
kozen. Het publiek toonde
groter bereidheid om homo
filie te aanvaarden. Die aan
vaarding is aangevreten, te
oordelen naar de opiniepei
ling. Ruim eenderde van de
ondervraagden vond homo
fielen te veel macht hebben
en maar 8 procent dacht dat
zij niet genoeg hadden.
De leiders van de homofie
lengemeenschap proberen
het publiek nu over aids voor
te lichten, enige manier, vin
den de meesten, om vererge
ring van de 'backlash' te
voorkomen.
„Met de politieke winst die
wij gemaakt hebben staan
wij voor een belangrijke
proef", zegt Craig Hume van
het gemeentelijk verkie
zingscomité van Los Angeles.
„Het is aan de homofielenge
meenschap om leiderschap te
tonen en de aidscrisis aan te
pakken als een probleem van
de openbare gezondheid dat
het grote publiek, en niet al
leen homofielen, aangaat".
„Velen van ons vreesden
met de komst van aids dat
iedereen weer in zijn schulp
zou kruipen. Dat heb ik ner
gens zien gebeuren", aldus
een voorman van de homo
fielengemeenschap. (UPI)
PORT LOUIS (RTR) - De vier
Mauritius die eind vorige week
gearresteerd zijn, nadat de dJ
bagage heroine had aangetroffq
het parlement van Mauritius.
Dit heeft de premier van hel
Indische Oceaan gisteren verklq
De vier waren in het bezit i
tieke paspoorten, maar de a
Port Louis hebben Nederland]
uitlevering verzocht omdat zij 1
TILBURG (ANP) - De politie
van Tilburg heeft een onder
zoek afgerond en daarmee
daarheid gebracht in 51 ge
vallen van inbraak en diefstal
van auto's in Tilburg, Loon op
Zand, Oisterwijk en Berkel-
Ensehot.
In totaal zijn veertien ver
lachten - allen Tilburgers - in
eeftijd variërend van vijftien
tot 43 jaar aangehouden. Van
le totale buit, voornamelijk
;eluids- en video-apparatuur
kleding ter waarde van
uim 200.000 gulden - is niets
ruggevonden.
Dat heeft een woordvoerder
van de Tilburgse politie giste
ren meegedeeld. De misdrij-
'en werden gepleegd tussen
augustus en medio november
orig jaar.
De zaak kwam op 19 novem
ber aan het rollen toen leden
an de bende werden aange-
iroffen in gestolen auto's. Vol
lens de woordvoerder werden
linstens elf auto's gestolen,
ehalve om de buit te vervoe-
en werden de auto's gebruikt
im puien en winkelruiten te
ammen. Ook werden de
auto's volgens hem voor de lol
gebruikt als botsauto. In alle
'evallen werden de wagens
rernield achtergelaten of in
brand gestoken.
DEN HAAG (ANP) - Het
jpan staatssecretaris Ploeg
log twee weken de tijd gel
itellen.
Daarin moet het voor
(roepscontingenten onder
neer duidelijk aangeven hoe
ie vangsten over 1986 wordt
'erdeeld.
Ploeg heeft dinsdag de
'angsthoeveelheden voor 1986
in enkele nadere maatregelen
vastgesteld, nadat hij maan-
lag nog overleg met het be-
Irijfsleven had gevoerd.
De staatssecretaris gaat ak-
coord met het vormen van
(roepscontingenten in 1986
'oor tong en schol. Volgens se-
retaris drs. D. Langstraat van
iet Visserij schap twijfelen
'issers in onder andere Den
leider en Texel of het na de
ongste gebeurtenissen in de
'isserij nog wel zin heeft der-
;elijke contingenten te volgen,
lij verwacht echter dat daar-
iver binnen het bedrijfsleven j
n de komende weken alsnog
Svereenstemming wordt be-
•eikt. Mocht dat niet lukken i
ET Midden-Oosten is en blijft
ilkaan van de wereldpolitiek. Hi
ikel vredesiniatief wordt even I'
in geweld.
Zo ook ditmaal. De steeds me
ssad van Syrië heeft indruk g
ende partijen in Libanon een v
en. Weliswaar worden er nu r
et werk gesteld om het best
der goedbedoeld iniatief om d
laagde Libanon moet worden t
Het prille succesje van Assad
emeen optimisme. Daarvoor 1
iel dramatische gebeurtenisse
alestljnse terroristen op de lu
iorbeeld. Logisch is om te ver
igen zal uithalen naar de ver
ogelijk is dat ook de Verenigd
euwste golf van zinloze terre
it immers al veie malen uitge
ime is hem een gruwel en wan
n, zal hij niet aarzelen om w
s Amerikaanse president heeft
n. Na de ontknoping van de
•hip Achille Lauro dwongen
m Egyptisch lijntoestel ,dat de
een NAVO-basis in Italië.
Onder de slachtoffers van d
ivonden zich ditmaal ook twe
n het Witte Huis heeft al laten
in militaire actie serieus wor
- door Reagan verafschuwde
tiuldige achter de bloedige ac
'erlevende terrorist van de a
eer dan duidelijk.
Maar er is nog een reden w
peditie de Verenigde Staten g
'nd geworden dat in Libië tw_
Iviseurs zijn aangekomen o
•dienen die Moskou onlangs a
de toekomst zouden deze
lan vormen voor vliegtuigen
3 Amerikanen zouden er heel
e raketten nooit operationeel
