erschrikkingen van de modder B Ronald Reagan kriigt Ki"d ''/«i" een biograaf in huis De nooit gehoorde ziekte Chlamydia Schuit aan na touwtrd over b er gii BREDASE RODE KRUIS MAN COÖRDINEERT HULP AAN COLOMBIA Lerens time cei 'Grossier' hasj in Zierikzee opgerold Zl MAANDAG 16 DECEMBER 1985 EXTRA OP MAANDAGj u Vrienden PAGINA ZEELAND 1 i: MEDISCHE RUBRIEK EDMUND MORRIS KRIJGT GROTE VRIJHEDEÉ O Jol onder Goese politie-auto 'IEDEREEN' MOCHT T48 derland al dertig jaar duurt om een effectieve bestrijding van het natuurgeweld tot stand te brengen, dan zal het iedereen duidelijk zijn dat een ontwikkelingsland als Colom bia met lege handen staat. Over bepaalde mogelijkheden is echter wel getheoretiseerd. Explosieven Van een onzer verslaggevers BREDA - „In 1952 werd er in Nederland een kaart gepubliceerd, waarop precies stond in getekend welke gebieden in Zuidwest-Neder land onder water zouden lopen in geval van een dijkdoorbraak. Toen op 1 februari 1953 de dijken inderdaad braken, kwam de prognose van die kaart nagenoeg precies uit. Maar kun je daarmee de toenmalige autoriteiten de schuld van de Watersnoodramp in de schoenen schui ven?" Hans Selders, staffunctio naris Internationale Zaken van de Vereniging Het Neder landse Rode Kruis, wil met dit voorbeeld illustreren hoe wei nig de Colombiaanse autori teiten valt te verwijten met betrekking tot de modderramp die het land vorige maand trof. Hij is onlangs in zijn woon plaats Breda teruggekeerd van een tiendaags verblijf in het rampgebied en heeft uit Colombia net zo'n 'voorspel lende' kaart mee teruggeno men. Op die 'mapa' is in prachtige kleuren te zien hoe de modderstromen langs alle hellingen van de vulkaan Ne vada del Ruiz naar beneden zullen stromen wanneer de ijskap boven op de 5000 meter hoge berg zal gaan smelten. Die verwachtingen zijn met nietsontziende meedogenloos heid uitgekomen. „Overigens", zegt Snelders, „is slechts vijf procent van die reusachtige ijstop gesmolten en als dikke modder naar be neden gekomen. Je moet er niet aan denken dat die totale ijsmassa daar boven was gaan smelten als gevolg van de op stuwende gloeiende magma in de ingewanden van de vul kaan. Die mogelijkheid is na melijk helemaal niet denk beeldig en kan nog steeds wer kelijkheid worden. In dat ge val zou een gebied drie maal zo groot als Nederland in de modder gesmoord worden. En dan liggen er in de wijde om trek nóg zo'n stuk of zes ver gelijkbare 'Nevada's (sneeuw bergen)". Het 'scenario' voor de mod derramp lag dus klaar, de kaart was getekend, men wist wat het gebied te wachten stond, net zoals men dat voor de Watersnoodramp van 1953 in Nederland wist. Maar als het in een kapitaalkrachtig en hoogontwikkeld land als Ne- Selders: „Het verleggen van de rivierbeddingen waarlangs de modder naar beneden stort is geen oplossing, want van die rivieren zijn de koffieplanters afhankelijk voor hun irrigatie, en de arme bewoners die er langs wonen van hun drink water. Men heeft wél met de gedachte gespeeld de ijskap pen met behulp van explosie ven op te blazen, om ze daarna in grote blokken naar beneden te transporteren. Maar dat is geen haalbare kaart. Het ge vaar blijft dus levensgroot be staan". Selders arriveerde als Rode Kruis-hulpverlener in het ge troffen gebied een week né de ramp, toen de eerste fase van hulpverlening al achter de rug was: het bergen en begraven van lijken, het onderbrengen van de zwaarst gewonden in ziekenhuizen, het massaal vaccineren tegen epidemische ziekten, het inrichten van op vangkampen voor ontheem den en verweesden. Dat 'vuile werk' was voor een groot deel al opgeknapt door het Colom biaanse Rode Kruis, dat daar officieel met. de medische hulptaak is belast. „Maar het was nog steeds verschrikkelijk, veel erger dan je je op grond van de televisie beelden voorstelde", aldus Snelders. „Vooral wanneer je, zoals ik, het getroffen gebied kende vóór de modderstromen toesloegen, een prachtig berg gebied vol koffieplantages.Het hele dal waarin de stad Ar- mero lag, een stad van 30.000 inwoners, is zo ver het oog reikt één grote moddervlakte. Gruwelijk om te beseffen dat daar beneden in die modder- zee duizenden en duizenden lijken moeten liggen". Ook al was in die eerste week, dus voordat de Rode Kruis-hulp uit het buitenland op gang kwam, de ergste men selijke en materiële ravage dus opgeruimd, de toestand was nog steeds onhoudbaar. Snelders: „Er hing nog steeds een allesoverheersende lijken stank, en dat in een ondraag lijke tropische hitte. Maar het meest geschokt was ik door de psychische toestand van de overlevenden". Overlevenden Die overlevenden, daar was Snelders dan ook voor geko men, daarvoor was hij door het coördinerende Rode Kruis-hoofdkwartier in Ge- nève naar Colombia gestuurd. Om de tweede fase van hulp op poten te zetten, hulp die liefst moet uitmonden in structurele gezondheidszorg. „Wat is de situatie. De ge wonden liggen in het zieken huis, de geëvacueerden zitten in kampen, en de doden zijn dood. Het is altijd zo bij grote rampen: 24.000 doden! De hele wereldpers schreeuwt dat cij fer uit. Grandioos. Maar ze zijn dood. Niets meer aan te doen. Wat hoor je verder over al die tienduizenden overle venden, de voor het leven in validen, de psychische ontred dering, die zich nog generaties kan laten gelden, en die vooral voor een achtergebleven land als Colombia een ernstige te rugslag kan betekenen in de nationale ontwikkeling?". Zoals gezegd is Hans Snel ders vooral diep getroffen door de geestelijke toestand van de overlevenden. „Ik zag mensen die niet meer praten konden, die alleen maar met een soort gejank konden dui delijk maken wat hun overko men was. Kinderen die volko men apathisch en autistisch geworden waren, die hun hele familie waren kwijtgeraakt. En je moet natuurlijk beseffen dat modder een ramp is die met niets te vergelijken valt, een verschrikking. Tegen wa ter kun je nog vechten, daarin kun je je nog bewegen. Maar deze maalstromen kwamen midden in de nacht met een snelheid van 60, 70 kilometer per uur over de dorpen heen- walsen. Er werden huizenhoge rotsblokken meegesleurd. Een zware betonnen brug werd dertig kilometer verderop te ruggevonden. Slachtoffers werden zelfs honderden kilo meters van hun woonplaats aangetroffen". Resultaat Hans Snelders (zijn achter grond is de sociaal-psychia- trie) sprak niet alleen gedu rende zijn verblijf aan de voet van de Nevado del Ruiz met slachtoffers en hulpverleners, om er achter te komen wat de noden en de wensen ter plaatse zijn, hij praatte ook op de autoriteiten in. „Ik kende Colombia al lang goed. Ik doe dit werk al zeven jaar, en Latijns-Amerika zit in mijn 'pakket'. Mede omdat ik Spaans spreek heb ik overal makkelijk toegang, tot in het presidentieel paleis toe. Ook ditmaal heb ik daar met de chef-kabinet gesproken. Ik heb kunnen bereiken dat uit heel Colombia onmiddellijk 250 psychologen naar het rampgebied zijn getrokken om de bevolking bij te staan in hun geestelijke noden. Dat is toch een belangrijk resultaat van onze missie" (Selders werd vergezeld door een 'tech nische' collega, Jan de Graaf, die moest zorgen voor commu nicatie en verbindingen, want die waren in het hele gebied uitgevallen). Wat Selders ook heeft ge zien, is de dankbaarheid van de mensen in het getroffen ge bied. Ook dat resultaat wil hij noemen. „Mensen waren dui delijk blij met onze komst. Ze hebben nu gemerkt dat ze door de buitenwereld niet aan hun lot worden overgelaten, dat er hulp op poten wordt gezet. Wij gaan nu, in samenwerking met de mensen van het plaat selijke Rode Kruis proberen de gezondheidszorg structu reel nieuw op te zetten. Het blijft niet bij eerste hulp". Selders' dagelijks werk bin nen het Rode Kruis in Den Haag ligt op het terrein van 'Internationale Zaken'. „Dat wil zeggen dat wij zijn belast met ontwikkelingsprojecten, opbouw en samenwerking. Zeg maar een soort ontwikke lingshulp, om landen in de Derde Wereld te helpen hun eigen Rode Kruis-organisaties op te zetten. Wij begeven ons daarmee niet op het terrein van de overheid, maar wij richten ons op de witte plek ken, de leemtes, die door na tionale overheden niet kunnen worden ingevuld. Zo is het Rode Kruis in het verleden overigens ook begonnen: om daar in te springen waar in de gezondheidszorg witte plek ken waren". Marginalen „Wij staan voor 'margina len' in de Derde Wereld, men sen aan de rand van het be staan, om hun belangen gaat het, en daarom alleen. Het is daarom belangrijk dat wij fi nancieel geheel onafhankelijk zijn (al doen we wel eens iets in opdracht van en met subsi die van de Nederlandse rege ring), en dat we ons ook verre houden van alle politieke ont wikkelingen en ons onthouden van politieke stellingname. We helpen links én rechts, in oost en west". Tenslotte: het definitieve aantal slachtoffers van de moordende modder van de Ne vado del Ruiz is nog bij lange niet vastgesteld. Snelders: „Het gebied in kwestie is ongeveer zestig bij veertig kilometer groot. Het is koffiegebied, zeer vruchtbaar en dat is ook de reden dat mensen er toch blijven wonen, ondanks het altijd aanwezige gevaar. Pluk-arbeiders trek ken meestal van de ene plan tage naar de andere om tijdens de oogst de kost te verdienen. Ze zijn vaak weken of maan den achter elkaar van huis, ver van hun dorp. De familie leden weten dan ook niet waar hun echtgenoot, broer of vader zich bevindt. Of hij tijdens de ramp wel of niet is verzwol gen. Pas na verloop van lan gere tijd zal het duidelijk zijn wie als opgegeven kan worden beschouwd, en hoeveel men sen er dus moeten zijn omge komen". w ie, zoals ik, bijna alle officiële pa pieren in E (soms drie, want ook in het E Duits) talen krijgt, be ll grijpt dat de meerta- hgheid in België E een miljardenver- E slindende zaak is. Over het algemeen E weten de Belgen E daar best mee te le- E ven, want, allez, zo 't nu eenmaal. Maar elke keer als er weer een E nieuwe regering geformeerd is E krabt men zich even op de E kruin: moet dat zoveel kosten? E Ja, dat moet. Vanwege de in- gewikkelde staatsvorm met een E nationale regering en een deelre- gering voor Vlaanderen en Wal- lonië worden velen geroepen tot het ambt van minister of staats- E secretaris, hetgeen na de forma- tie van de regering Martens VI resulteerde in een totaal van 49 bewindslieden. Omdat er in het E verleden op de verscheidene ka- E binetten sprake was van een wildgroei - „ik heb nog wel een E leuke baan voor je, want je hebt me zo goed geholpen tijdens de E verkiezingen"- werd tijdens E Martens V een Koninklijk Be- sluit uitgevaardigd, waarbij paal E en perk gesteld werd aan het E aantal medewerkers. Sindsdien mogen alle ministers acht kahi li netsmedewerkers op beleidsni- E veau om zich verzamelen en 35 man/vrouw 'uitvoerend' perso- E neel, zoals typistes, secretares- E ses, archivarissen en chauffeurs. S Staatssecretarissen hebben recht op zes kabinetsmedewerkers en S 25 uitvoerders. Bovendien mo- E gen alle bewindsheden nog eens elk vier man onderhoudsperso- neel en vier telefonistes(n) aan- E werven. Het sommetje levert op E dat er circa 1700 mensen werken E op de kabinetten van de rege- ring-Martens, de nationale rege- E ring dus, 500 voor de Vlaamse regering en 600 voor de Waalse E deelregering. De totale kosten: 247 miljoen gulden ofwel 17,5 miljoen gulden per excellentie. En dat allemaal bovenop de E door ambtenaren bevolkte de- parlementen. Elk kabinet heeft recht op een aantal dienstwagens met chauf- feur. Het aantal ligt niet vast, E maar ügt ter beoordeling van E het ministerie van financiën. Wat wel vastügt is de prijs, die E de wagens mogen kosten: maxi- maal (voor de ministers) 25.000 gulden exclusief BTW. Sinds ik E dat weet verbaast het me dat ik zoveel ministers in spuugdure Mercedessen zie rijden. Wellicht E zal ook dat te maken hebben met de bourgondische wijze waarop men tot op het hoogste E niveau maatregelen interpre- teert. België kan op het gebied van de uitbouw van kabinetten en emolumenten woor bewinds- A/Jalc/Uan# dc /iti/cycspeaaü füJi Htst-Biaóa/it NW. GINNEKENSTR. 4 - BREDA - TEL. heden zoals auto's de king ruimschoots doorstaanrnr| andere zuidehjke landen, Frankrijk en Italië, waar m;j| ook gewend is de minister |J verwennen. En ook daar is «jj persoonlijke voorkeur van minister of staatssecretaris palend voor een functie in zjjj of haar kabinet. Door Aad Jongbloed Om te beginnen moet menil België de goede partijkaart (li J maatschap) hebben. Het is oi| denkbaar dat een socialist, c al is hij een kei in zijn vak, bij leidsbepalend medewerker is I het kabinet van een christen-dJ mocratische minister. Maar vjJ belang is ook de hulp die ve l schaft is aan de persoon, dien eindehjk bewindsman woul Wie een record aantal verkij zingspamfletten heeft plakt en tijdens de verkiezinj tournee de pohtieke figuur il de juiste tijd een pint of een cl water aangereikt heeft, maalil een aardige kans op een baai: I in een kabinet als de figuur iT kwestie het tot minister i staatssecretaris schopt. Er is 4 geen sprake van advertenties tl de trant van 'minister zoekt t| spoed beleidsmedewerkers' met de hand geschreven tatiebrieven, voorafgaande een psychologisch onderz nee, de minister bepaalt ins menspraak met zijn partijlul reau wie hem het naaste koe te staan. Dat daardoor niet altijd j juiste mensen op de juiste plitl sen komen mag duidelijk ïT De straf voor het disfunction! ren komt pas later als de mini ter gewipt wordt of zijn periitf uitgediend heeft. Want gaan alle leden van het kabiil mee. Wie slecht gefunctioimi heeft moet het nog eens pro) ren met de pint of het glas wtïl op de juiste tijd, wie goed best heeft gedaan of echt gefunctioneerd heeft, kan liLl nen op een beloning in de vcrl van een benoeming in de top gionen van de ambtenarij oftl goed geslarieerde betrekking:! een bedrijf dat de (ex)n Van een onzer verslaggevers WESTDORPE - De gewa pende roofoverval op een ves tiging van de Centrale Volks bank in Westdorpe (zie De Stem van afgelopen zaterdag) heeft een buit van ruim 80.000 gulden (in Nederlandse en Belgische bankbiljetten) opge leverd. Van de beide daders ontbreekt tot op dit moment elk spoor. De overval ging vrijdag avond razendsnel in zijn werk. Aan de achterzijde van het pand werd een ruit eruit ge slagen waarna twee mannen - onherkenbaar door bivakmut sen en waarvan een gewapend met een vuistvuurwapen - de 63-jarige kantoorbeheerder M. A te gr maal de ge val-é Geld ment en d goed gezind is. .i» ïfiiililiiiiiillliiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiil GESLACHTSZIEKTEN, maar dat weet u natuurlijk allang, zijn 'ziekten die je kunt oplopen als je 'het' doet. Gonorroe en syfilis - ofwel druiper en sief - zijn de beroemdste geslachts ziekten. Maar van chlamy- dia-infectie heeft u waar schijnlijk nog nooit ge hoord. Geeft niet, want pas sinds kort begint het bij dokters te dagen dat deze infectie zeker zoveel voor komt als gonorroe en min stens net zo erg is. De klachten van chlamy dia infectie lijken nogal op die van gonorroe. Dus: wat is gonorroe? Deze ziekte wordt veroorzaakt door een bacterie met de sjieke naam Neisseria gonorrhoea. Be smetting volgt uitsluitend op sexueel verkeer. Enkele dagen later kan er bij de man een vieze afscheiding uit de penis komen. Van daar 'druiper'. Plassen geeft een branderig gevoel. Vrou wen kunnen ook deze af scheiding hebben en ook een branderig gevoel bij het plassen. Dat kan, maar het HOEFT NIET. Mannen merken soms niets en vrou wen hebben in het begin meestal helemaal geen ldachten. Dat is vervelend, want onbehandeld is gonorroe een bezit voor het leven. Op een gegeven moment mar cheren de gonococcen ver der de geslachtsorganen binnen. Vooral voor vrou wen kan dat ingrijpende gevolgen hebben. Cervicitis, endometritis, salpingitis (ofwel ontstekingen van baarmoederhals, slijmvlies van de baarmoeder en van de eileiders) kunnen daar van het gevolg zijn. Eilei der-ontsteking is berucht als oorzaak van onvrucht baarheid. Tijdens de ge boorte kan de baby ook be smet raken, wat weer een ontsteking van de ogen kan veroorzaken. Artsen en vroedvrouwen zijn zeer at tent op deze laatste compli catie en zo'n oogontsteking komt dus gelukkig vrij zel den voor. Tot zover lijkt gonorroe heel sterk op een chlamy dia-infectie. Ook zijn bei den uitstekend te behande len met antibiotica. Maar gonorroe onderscheidt zich gunstig van chlamydia doordat de bacterie eenvou dig is op te sporen. Je kunt de bacterie heel gemakke lijk kweken en onder de mi croscoop is hij heel goed te zien. Bovendien is het ver band tussen bacterie en ziekte al meer dan 100 jaar bekend. Dat alles is bij chlamydia zeker niet het geval. De bacterie kent men al lang. Dat wel. Toch duurde het tot diep in de jaren ze ventig voordat men het ver band legde tussen de chla- mydia-bacterie en ge slachtsziekte. Waarom duurde dat zo lang? Tot dan werden bij iemand met ver schijnselen als brandende pijn bij plassen, en alle hierboven bij gonorroe ver melde klachten, heel vaak geen gonorroe-bacteriën gekweekt. Maar de chlamydia-bac- terie was op die kweken ook nooit te zien. Dat kon ook niet. Die kunnen alleen maar groeien op levende voedingsbodems zoals be broede kippe-eieren. Toen men zich dat realiseerde, begon men als een haas na te gaan hoe vaak in al die gevallen sprake was van een chlamydia-infectie. He lemaal zeker weten doet men het niet, maar men is het er nu over eens dat chlamydia zeker zoveel voorkomt als gonorroe. Vooral de cijfers over eilei der-ontsteking zijn tame lijk alarmerend. Chlamydia Consultatie in het Hopi- tal St.-Louis te Parijs, vanouds het Mekka der huidartsen; tekening van Dunoyer de Segonzac. is een belangrijkere oor zaak van eileideronsteking dan gonorroe. Dit moeilijk te onderkennen ziektebeeld kan soms 'vrouwenklach ten' geven als pijn in de buik of erger, maar ook door verkleving van de eileiders onvruchtbaarheid veroorzaken. Zestig procent van de onvruchtbare vrou wen blijkt ooit chlamydia te hebben gehad! In het SOA-bulletin van april j.l., dat speciaal aan chlamydia was gewijd, schreef de Amsterdamse huisarts Hetty Wemekamp: „Toen ik voor het schrijven van dit artikel de specialis tische literatuur bestudeer de, schrok ik". Haar schrik valt best te begrijpen. Neem nou gonor roe. Die ziekte is heel wel te bestrijden, want ze kan ge makkelijk worden ontdekt, en eenmaal ontdekt, af doende worden behandeld. In theorie tenminste, de praktijk valt wat tegen. De grootste moeilijkheid is dat vooral vrouwen vaak ner gens last van hebben. Meestal komen ze er pas achter dat ze gonorroe heb ben als ze dat wordt verteld. Het laat zich raden dat dat in de praktijk allemaal niet zo gladjes verloopt. Een voorbeeld. De gonococ kan alleen maar in een voor het oog van de wereld mono gaam huwelijk binnendrin gen, als een van de partners vreemd is gegaan. Wie durft daar voor uit te komen? Trouwens, op het hebben van geslachtsziekten rust nog steeds een taboe. Wat voor gonorroe op gaat, geldt voor chlamydia des te meer. De bacterie is erg moeilijk op te sporen, en niet elk laboratorium is daar toe in staat. Registra tie van ziektegevallen zoals bij gonorroe of syfilis ont breekt. Niemand weet dus precies hoeveel mensen chlamydia onder de leden hebben. Dat hun aantal, en daarmee het besmettings gevaar, gestaag stijgt lijkt zeker. Toen in de jaren ze ventig gonorroe en syfilis zich als een bosbrandje ver spreidden, probeerde men dat in te dammen door de behandeling zo gemakkelijk mogelijk te maken. Wie niet naar de huisarts durft, kan nu altijd nog naar GGD of speciale kliniek. De opspo ring en behandeling van go norroe en syfilis zijn gratis, maar die van chlamydia niet. Dat zal voorlopig wel zo blijven, want het geld is op. WASHINGTON (RTR) - Meer en meer zal de Amerikaanse president Ronald Reagan wanneer hij de komende drie jaar om zich heenkijkt - in het Witte Huis, onderweg, mis schien zelfs op zijn buitenver blijf- Edmund Morris aan treffen die toekijkt, luistert en aantekeningen maakt. Ook wanneer een adviseur van de president, een senator of zelfs een bezoeker als Sov jetleider Michail Gorbatsjov met Reagan gaat zitten, zal hij of zij mogelijk een Morris zien die toekijkt, luistert en aante keningen maakt. „Er gaat niets boven obser vatie uit de eerste hand, waar over je ook schrijft" zegt de in Kenya geboren Morris (45), die door Reagan zelf is gekozen als zijn biograaf. Een uitgever heeft al ruim twee miljoen dollar neergelegd voor Morris' studie over de president. Ik wil mijn positie de komende drie jaar -de tijd die Reagan in zijn tweede en laatste amb- stermijn in het Witte Huis nog te gaan heeft- ten volle be nutten, aldus Morris in een vraagesprek. Nadat zijn biografisch werk over een Amerikaanse presi dent die hij nooit gezien heeft, Theodore Roosevelt, vol lof door de critici was ontvangen, werd Morris onder Reagans aandacht gebracht door ver schillende bewonderaars, zo als de oud-medewerker van de president, Michael Deaver. Van een onzer verslaggevers ZIERIKZEE - Met de aanhou- ding van de 31-jarige A. D. uit Zierikzee en zijn 26-jarige echtgenote M. D. - S. heeft de rijkspolitie van Schouwen- Duiveland, in samenwerking met die van Oude Tonge, een hasj-groothandeltje opgerold. - D. en zijn echtgenote wer den op de rijksweg bij Oude Tonge aangehouden nadat zij even te voren in Zierikzee een hoeveelheid hasj aan plaats genoot J. B. hadden verkocht. Bij onderzoek in de woning van D. trof de politie 14 soor ten soft-drugs aan, voorname lijk weed en hasj uit diverse landen: Jamaica, Columbia- weed, Durban-weed, drie soorten Libanese, vijf soorten Marokkaanse, Turkse en Af ghaanse hasj en zelfs kief. De totale waarde werd geschat op 13 mille. Daarnaast vond men m deze 'kruidenierswinkel' ook nog diverse weeginstrumentjes, alsmede hasj- en waterpijpen. Het echtpaar, waarvan de po litie in Zierikzee al geruime tijd vermoedde dat het de lo kale jeugd van geestverrui mende middelen voorzag, is in verzekering gesteld. Ronald Reagan tijdens een toespraak vorige week. Bio graaf Edmund Morris zal drie jaar lang over zijn schouder meekijken. - fotoap Bij top Reagan en Morris hebben een paar weken geleden in be ginsel overeenstemming be reikt over de toegang van de laatste tot de president. Dit was net op tijd om de schrijver in de gelegenheid te stellen de president te vergezellen bij diens topoverleg in Genève met Gorbatsjov. Zo kon hij zijn observatie van de presi- dent-in-actie beginnen vanuit een positie die nog nooit eer der een biograaf ten deel is ge vallen. „Voor zover het politieke fi guren betreft, heb ik geen weet van iets wat hier in de verste verte op lijkt", zei de li teratuur-criticus Jonathan Yardley over de unieke over eenkomst. Yardley en anderen hebben er op gewezen dat de historicus Arthur Schlesinger welliswaar een beroemd boek over het presidentschap van John Kennedy heeft geschre ven op basis van zijn ervarin gen als medewerker van Ken nedy, maar dat hij niet offi cieel met dat doel het Witte Huis was binnengehaald. Morris' literaire agent, Georges Borchardt, heeft bij het aanbieden van het project aan de uitgevers vooral de aandacht gevestigd op de spe ciale toegangsregeling van de biograaf tot de president. On langs werd met het grote Amerikaanse uitgevershuis 'Random House' een contract van ruim zes miljoen gulden afgesloten. In enkele nieuws berichten, waarin uitgevers bronnen werden aangehaald, was zelfs sprake van een be drag van 9 miljoen gulden. In elk geval, zo zeggen deskundi gen, is het overeengekomen bedrag een record voor een boek over een Amerikaanse overheidsdienaar en mogelijk ook voor een niet-gefingeerd werk (non-fiction) van welk soort dan ook van de hand van een Amerikaan. Morris, een genaturali seerde Amerikaan, won in 1980 de Pullitzerprijs voor het eer ste deel van een driedelige se rie over de 26ste Amerikaanse president 'Teddy' Roosevelt. Naast president was Roosevelt jager, ontdekkingsreiziger en de held van een beroemde ca- valerie-aanval op de heuvel San Juan op Cuba tijdens de Spaans-Amerikaanse oorlog „Ik zei een aantal weken ge leden tegen president Reagan dat ik wenste dat ik over Teddy Roosevelt hetzelfde materiaal had als dat ik nu al over hem bij elkaar heb", al dus Morris. „Hij lachte en zei dat hij voor mij niet de San Juan-heuvel zou oprijden". De benoeming tot biograaf van Reagan komt op een mo ment dat Morris nog bezig is met het tweede deel over Roo sevelt, maar volgens de schrij ver bevindt dat werk zich in de afrondende fase, waarin een biografie 'zichzelf schrijft'. Hij zal zijn prioriteit nu ver leggen van het Witte Huis van 'gisteren' naar dat van 'van daag', .waar hij immers wan neer hij maar wil kan binnen wandelen. Hoewel de exacte details van zijn toegang tot de presi dent nog moeten worden uit gewerkt met de juridische raadgever van het Witte Huis, zei de auteur: „In grote lijnen komt het erop neer ik dat on beperkte toegang heb, behalve in die gevallen waar het met het oog op de nationale veilig heid verboden isMorris zei dat hij zijn tijd niet meer zal besteden aan het manus cript over Roosevelt, maar dat hij zich gaat concentreren op het Witte Huis of Reagan ach terna zal lopen 'met andere woorden, een getuige van] geschiedenis zijn'. Volgens Yardley is Motl een voortreffelijk biograaf een uitmuntende keuze 1 dit project. Hij erkende dal] vertrouwelijke toegang level dige stof zou kunnen oplel ren over het leven dat in kaf moet worden gebracht. I Yardley voegde daar aan IJ „Ik ben er niet geheel van of het een voordeel isvl de biograaf zijn onder*] persoonlijk te kennen. Objectiviteit „In het geval van Reag] zal een biograaf te krijgen met een aantal zeer ingewikkelde kwestie] de antwoorden daarop zuü niet allemaal in het voori van Reagan uitvallen, moet in staat zijn je onf| werp te bekijken met een j kere zakelijkheid en onp: digheid en ik denk dat da probleem voor Morris kunnen vormen, vooral otrt Reagan klaarblijkelijk buitengewoon aardige is", aldus Yardley. Gevraagd of hij er enig] vaar in zag te dicht bij zijn] derwerp betrokken te ra] zei Morris: „Zeker. Ik i komende drie jaar een ge- met mijn objectiviteit leve] Dat is iets waar iedere] leerde aan vasthoudt. Ip] ik ooit het gevoel krijgc' mijn objectiviteit verlies hou ik er meteen mee Morris zal pas met schril] beginnen als Reagan hetj, Huis in januari 1989 verf Twee jaar later, in 1991," het manuscript klaar zijm j Morris kwam in de Verenigde Staten en» in 1979 Amerikaans staats] ger. Hij heeft zichzelf moedig omschreven iemand die het grootste] van zijn leven 'broodschrï| is geweest en zei dat hijr geschiedenis in aanraking; gekomen nadat hij eenl script over de jonge f had geschreven. Dit werd wel verkocht m nooit verfilmd. Van onze correspondente GOES - Zaterdagmiddag werd het 6-jarig meisje S. F. ge wond toen zij werd geschept door een surveillance-auto van de Goese politie. Het kind stak plotseling de weg over, achter langs een bus, die op dat moment de patrouille-auto uit tegenovergestelde richting passeerde op de Valckeslot- laan. Het meisje liep een bo venbeenbreuk op en is overge bracht naar het Bergzichtzie- kenhuis. Mil PZI waf Mac de woi nesl Den me Da gedej teverf PZEj jaar Pvd Hel wonef NVii| noen zijn make hoeft] raad: Do| hebb de PI kan een i Del energ ter volge kabin doora er te dienq PZEn tuur nen 1 voorfc de op tot dien dat geme Zod PZEItJ Van onze correspondent HANSWEERT - Zaterdag morgen omstreeks half elf is Filippijnse zeeschip Estrela Philipinas van 22.353 hoogte van Hansweert op drift geraakt en door de eb- „/'fï1, te?en de Molenplaat geraakt. Het schip, geladen met 34.000 ton staal, was zater- in'Smorgen omstreeks vijf uur in rïb.and met de dichte mist nW Middelgat op de anker- Plaats Kapeilebank ten anker »egaan. van Ani Het zeeschiP kwam Antwerpen en was onder weg naar zee. u Pe sleePboot Roompot van net bergingsbedrijf Polder- w Hansweert was als e ter plaatse en maakte het „Slfepverbindine vast °m t.rr.i,!0 naar dieper water te Westhn^°ok de sleePh°ten van^nder' Ja«lues Letzer SWnn T van Redding- en 2®1' Zeeland van de Ahnh WiUem Muller, en man 1 van sleePdienst Polder- assiat^kwamen ter plaatse om DitihP te verlenen. De ka- P'tmn van de Estrela Philipi nas maaH om te bil tross werd dag uur s| in hd te tri Philil Vliss To tein van deur geled vertil Wille en df] Sleep clain bergil de ka derij] voor I ploon borga bedrl en la| ten vertil ling I en Sll orde I

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1985 | | pagina 4