ijnen hels? VRIJWILLIG ZIEKENFONDS TOCH OPHEFFEN Overheid moet meer investeren )e?eWd Dagbladen zien beter perspectief problemen met '"nieuwe' radio blijven Sex per telefoon 'Milieumaatregelen hard nodig' Hoge Commissaris DE STEM COMMENTAAR Cheques- zwendel ontdekt NOS vreest chaos na invoeren mediawet ANWB wil levenslang rijbewijs pagina? !K: DONDERDAG 12 DECEMBER 1985 -BINNENLAND1 'Informatie kanker patiënten op straat' DEN HAAG - Het CDA zal meewerken aan de opheffing van de vrijwillige ziekenfondsver zekering als het kabinet zware druk uitoefent. DEN UYL: Nieuwe CDA- aanval op kwetsbaren MINISTER VEILT HONDERDMILJOENSTE KILO CHAMPIGNONS SER- TEKORT NAAR 5,5 PROCENT VANDAAG IN DE WINKELS Braadboter kost ongeveer gulden NDP KLAAGT OVER MEDIA WET EN REGIONALE OMROEP T5 is het normale che- s 1934 in het Wetboek kenomen, van toepas- ïd heeft zo lang kun- ndat het bij eventuele pragen gaat waarvoor noeite loont. dat het particuliere i dat in 1967 tot de in- neque leidde, alsnog in Worden gevangen. Het Ij na 20 jaar zonder veel ge wat er volgens De - t is een samenvoeging i de Postgirodienst tot (circuit. iL verwachtingen dat de fende jaren nog steeds fn, mits de fraude bin- gehouden. Nieuwe be- jlp van de magneet- P zijn qua technologie al Iwachting is echter dat 1 zal duren voordat de hstand als consument) nog een rekening voor intussen al commis- [>p de juridische achter- geld'. Mr. dr. de Rooy n ook die betaalmidde- kaart te brengen. maar dan toch wel ernaast. Hij pleitte te- voor meer openheid Ie zijde van de patroons. |t kan in elk geval opge- i publicaties over over- fcn gevarenrisico's voor in. Zulke geschriften ko- de geloofwaardigheid tie milieubeweging trou- niet ten goede. Al heeft Ier wel mee bereikt, dat egenpartij' met de over- en de media in debat en enige opening van In beloofde. Want de te- Ite klachten over mislei de informatie van Bene ten spijt, als de chemi- wereld zich opsluit in bewaakte fabrieken vol sende toverpotjes, zich hermt als er van buitenaf Irmatie wordt gevraagd het bedrijfsgebeuren of bij stankoverlast van domme houdt, zal de vaan en de angst vanuit niet onaanzielijk deel i de bevolking blijven be- |n. foor dit psychologisch bleem kunnen uiteinde de chemie-producenten Ihts zelf de therapie leve- Niet door de bezorgdheid omwonenden af te doen I overdreven hysterie van en öf de schuldvraag el- Is te leggen. Hun imago ktsen ze pas echt op, als ze er openheid betrachten, hebben voor de door hen loorzaakte milieu-hinder, hebben voor de klachten hrover en proberen prlast terug te dringen, polang het daar aan lort, zullen Benegora en "de re verontrusten meer larde hechten aan de regi- aties van hun eigen reuk- kaan dan aan de sussende porden van de chemie-bon- Uiteindelijk bleef na commotie deze week de ^nnelijk moeilijk te beant- orden hamvraag recht lereind: wat stoken ze daar I Antwerpen nu eigenlijk in fabriekskacheltjes en gevaarlijk is het? T28 pagina 3 jaar alles om draait. - FOTO ANP werkt, is ook al geen spra'j® ie mogelijkheid om nas Nederland terug te kere ilijft immers onverlet open Door bij wijze van eers •eactie te weigeren na :igen bodem terug te ket emen de twee gezochten ichuld van de Heineken-on voering op zich. Een nog1 .ijd te bewijzen fèit ove »ens. Het lijkt erop, dat K® hals-Altes de partij wint. Nederlandse staat zal worden gedwongen het ui' veringsverzoek te handha» en de twee verdachten men met hangende po0' terug. Liever twaalf jaa' eigen land de bak in matig bezoek, bekend sel, bekende taal) dan tw* jaar geisoleerd vreemde mensen. We binnenkort weten of de - op de simpele Holla" volksaard juist is. tuss6* Van ome rtv-redactie HILVERSUM - Het 1 december ingevoerde nieuwe radio-sys tem veroorzaakt bij luisteraar en omroepen grote problemen. pas over enkele maanden gaat 'Hilversum' na wat het pu bliek van de feitelijke verandering vindt. Het zal wel net gaan als bij de invoering van destijds de strippenkaart, aldus NOS- topman dr. A. van den Heuvel: twee maanden ellende en dan is iedereen er aan gewend. Het nieuwe systeem heeft veel vragen bij het publiek opge roepen, aldus van den Heuvel. De grootste problemen roept de nieuwe zender Radio 1 op. Veel klachten hadden te maken met het feit dat het vertrouwde programma niet meer op de vaste plek was. Ook waren er tallozen die moeite hadden om de zen ders Radio 1 tot en met 5 überhaupt op hun toestel te vinden. Ook de regionale zenders, die op de piekuren mogen inbreken op radio 1, zijn niet tevreden. Zij zijn verbolgen op de landelijke omroepen. Afspraak was namelijk dat Radio 1 voor tachtig pro cent muziek zou uitzenden en slechts twintig procent gesproken woord. De zuilen, aldus de teleurgestelde regionale omroepen, praten veel te veel op Radio 1, reden waarom die niet aantrek kelijk is. DUSSEN (ANP) - In Dussen is de stichting 'Telekontakt' opgericht die mensen die er behoefte aan hebben over erotiek te praten telefonisch met elkaar in contact wil brengen. De PTT-apparatuur die daarvoor nodig is wordt over enkele weken in ge bruik genomen. Dat heeft initiatiefnemer H. van der Kraats gisteren meegedeeld. Volgens hem bestaat er in Nederland een grote be hoefte aan een dergelijke voorziening. Een kleine ad vertentie in een landelijk ochtenblad leverde onlangs een stroom van vele honder den reacties op. De werkwijze van 'Tele kontakt' is volgens Van der Kraats betrekkelijk eenvou dig. „Deelnemers schrijven zich in en openen een depo sito. Daarna bellen ze op en vertellen met wat voor iemand ze graag willen pra ten. Wij zoeken dan in het bestand of er iemand aan dat 'signalement' voldoet, nemen vervolgens telefo nisch contact met die per soon op en als deze ermee akkoord gaat, verbinden we hen door. De kosten, die ge raamd worden op vijf gul den per twintig minuten, worden van het deposito af geschreven". AMSTERDAM (ANP) - Voor bet kantoor van de Stichting Palga in Am sterdam, waar een lande lijke registratie wordt bijgehouden van kanker patiënten, zijn herhaal delijk vuilniszakken ge vonden met zeer vertrou welijke informatie over patiënten. Dit heeft de Stichting Waakzaamheid Per soonsregistratie gisteren bekend gemaakt. In de vuilniszakken za ten zeer vertrouwelijke medische gegevens, zoals leesbare patiëntgegevens, inclusief namen, geboor tedata en woonplaatsen van de patiënten. Ook de namen van hun huisart sen en behandelend spe cialist en een beschrij ving van de aandoenin gen van de patiënten werden in de vuilniszak ken aangetroffen, aldus de Stichting Waakzaam heid. Voorzitter Houthoff van de Stichting Palga ontkent de beschuldigin gen. Volgens hem zijn alle gegevens opgeslagen in de computer en wor den daarvan nooit af drukken gemaakt. Dat papieren gegevens in vuiiniszakkken terecht komen, is volgens Hout hoff onmogelijk. De Stichting Palga is het Pathologisch Anato misch Landelijk Geauto matiseerd Archief. Doel van dit archief is dat in formatie over patiënten in de verschillende pa- thologisch-anatomische laboratoria uitgewisseld kan worden. Meer dan de helft van de pathologi sche laboratoria in Ne derland zijn hierbij aan gesloten. CDA gaat door de bocht stellen een regeling (het kabi net zegt dat het voor 120 mil joen per jaar kan) in een wet wordt ondergebracht. Van onze Haagse redactie CDA-volksgezondheidspecialist Lansink zal van daag tijdens het kamerdebat over deze kabinetsplan nen wel een eigen alternatief presenteren, maar hij mag geen politieke druk op het kabinet uitvoeren. Dat is gebleken na een laat ste ronde politiek overleg tus sen de top van de CDA-fractie in de Tweede Kamer en staatssecretaris Van der Reij- den (Volksgezondheid) gister ochtend. Lansink heeft in zijn eigen fractie onvoldoende steun ge kregen voor een alternatief, dat uitgaat van het in stand houden van het vrijwillige fonds als basis voor een expe riment met een volksverzeke ring. De fractie bleek zo verdeeld dat Lansink wel het alterna tief mag voorstellen, maar hij mag niet op zoek naar steun in de Kamer voor zijn voorstel len. De PvdA zou - ondanks kritiek op onderdelen van Lansinks plan - wel eens te porren zijn voor het CDA-al- ternatief. Lansink mag geen moties indienen, die op een dergelijke steun kunnen reke nen. Het vrijwillige fonds, waarin vooral de positie van de zelfstandigen dringend om een oplossing vraagt, kan dus worden opgeheven. Wel zal Van der Reijden een vastberadener CDA-fractie tegenover zich vinden als het gaat om de compensatie die is afgesproken voor de kleine zelfstandigen. Die moeten geld van het kabinet krijgen, om te voorkomen dat ze te veel in in komen achteruit gaan. Het CDA zal in ieder geval voor- HOOGST ongebruikelijk: aartsbisschop Rivera y Damas, primaat van de Middenamerikaanse republiek El Salvador, heeft in een persoonlijke brief aan alle leden van de Amerikaanse volksverte genwoordiging aangedrongen op wettelijke maatregelen, die de terugzending verbieden van Salvadoraanse politieke vluchtelin gen naar El Salvador. Volgens de aartsbisschop lopen die men sen groot gevaar in eigen land vervolgd te worden. Deze verklaring is in lijnrechte tegenspraak met de zienswijze van de regering-Reagan. Volgens het Witte Huis lopen terugge stuurde politieke vluchtelingen in El Salvador geen enkel gevaar. De feiten wijzen anders uit maar Washington is bereid om van het Salvadoraanse bewind veel door de vingers te zien. De zwakke regering van de christen-democraat Duarte, die geen greep heeft op de moordcommando's van rechts-extremistische legerleiders, wordt beschouwd als een waardevolle bondgenoot in de strijd te gen het Sandinistische regiem in Nicaragua. Overal in de wereld zijn politieke vluchtelingen r- hun aantal loopt in de miljoenen - de speelbal van politieke machinaties. Het grootste deel van hen leeft in erbarmelijke omstandigheden. Vele kerkelijke en maatschappelijke organisaties doen wat ze kunnen om hen te helpen, maar omdat vluchtelingen in het internationale machtsspel niet interessant zijn dan wel als hinderlijk worden er varen, blijft internationale hulpverlening op grote schaal achter wege. Het Handvest van de Verenigde Naties laat er geen twijfel over bestaan, dat de VN als eerste geroepen zijn om zich het lot van de ontheemden aan te trekken. De volkerenorganisatie heeft die zware verantwoordelijkheid gedelegeerd aan haar Hoge Com missaris voor de vluchtelingen. Voor die (thans vacante) post is door het kabinet-Lubbers de oud-minister van Buitenlandse Za ken, Max van der Stoel, kandidaat gesteld. Het is echter zo goed als zeker, dat hij voor die functie zal worden gepasseerd: de re- Qering-Reagan lust hem niet. van der Stoel, op het ogenblik ambassadeur van Nederland bij de VN - een hondszware baan, die Van Agt nu zou ambiëren - behoort tot de gematigde, NAVO-getrouwe vleugel van de PvdA. Rechtlijnig en onkreukbaar is hij, wat droogstoppelig, meer het type van een kamergeleerde dan van een salondiplomaat. Ook ?oor de buitenwereld steekt hij een heel eind uit boven het Hol landse maaiveld, omdat buitenlands beleid voor hem niet uitslui tend een instrument is ter behartiging van nationale belangen maar ook een middel om op te komen voor de mensenrechten in landen waar linkse of rechtse dictaturen de knoet hanteren. In Athene is een straat naar hem vernoemd, een eerbewijs voor zijn aandeel in de val van het kolonelsregiem en de terugkeer van de democratie in Griekenland. Washington kon destijds beter met de Griekse kolonels over leg dan nu met de huidige linkse regering: die is veel kritischer, ue regering-Reagan heeft zich ook ernstig gestoord aan de kri- tek van Nederlandse kant op de terreurpraktijken van militaire lanta's in Zuid-Amerikaanse landen als Argentinië. Die kritiek aeeft de Nederlander Van Boven zijn hoge functie gekost bij het ^"Commissariaat voor de mensenrechten in Genève. van der Stoel en Van Boven: Amerika is een supermogend- inde Veren'9de Staten betalen bovendien het leeuwenaandeel "de kosten van de VN. Daardoor hebben zij een dikke vinger in pe pap. Maar, met de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring 0 Qe hand, mogen we stellen, dat het Witte Huis zich aan politiek hp ^?reel verwerpelijk machtsmisbruik schuldig maakt, als bij m„ 'ing een veto wordt uitgesproken over hooggekwalificeerde ensen, enkel en alleen omdat zij weigeren de rechten van de ns ondergeschikt te maken aan het Amerikaanse draaiboek (Kr T? mact1tsstrijd tussen Oost en West. Zo'n veto zou nog ver se?» kunnen vvorden als Van der Stoel en Van Boven zich aan rerht hV0 verontwaardiginig bezondigd zouden hebben. Het on- cnt dat linkse dictaturen veroorzaken, is hen echter evenzeer een gruwel. r LEIDSCHENDAM (ANP) - Het is triest dat een partij als het CDA zich blijkbaar op maakt een nieuwe aanslag op het levenspeil van de meest kwetsbare groepen in de sa menleving door te voeren. Deze constatering deed PvdA-fractievoorzitter Den Uyl gisteravond tijdens een spreekbeurt in Leidschendam. Den Uyl trekt deze conclusie uit recente uitlatingen van de CDA-ministers De Koning (Sociale Zaken) en Ruding (Fi nanciën). Wat betreft De Koning doelt Den Uyl op diens recente uit latingen dat inkomensafhan kelijke regelingen, zoals huur subsidie en studiefinanciering, zouden moeten verdwijnen en dat in ruil daarvoor de alge mene lasten voor de burgers verminderd zouden moeten worden. Aan minister Ruding ver wijt Den Uyl dat hij de ko mendejaren de miljarden gul dens bezuiniging wil vinden door te snoeien op de begro- tingskosten voor individuele huursubsidie, studiekosten en gezinsverzorging. 'Veilingmeester' Braks slaagde erin 25 kilo champignons, waar de honderdmiljoenste kilo bij zat, voor ruim 7000 gulden aan de man te brengen. Dit bedrag wordt overgemaakt naar het Rode Kruis. -fotoanp Van onze Haagse redactie DEN HAAG - De Commissie van Economische Deskundi gen (CED) van de Sociaal-Eco nomische Raad (SER) heeft in haar rapport over de tekorten en schulden van de overheid te weinig aandacht besteed aan IN AMSTERDAM AMSTERDAM (ANP) - De re cherche van het bureau Van Leyenberglaan in Amsterdam heeft met de aanhouding van zeventien personen een einde gemaakt aan een grote zwen del met giro- en bankcheques en creditcards. Van de bedragen die daarbij omgingen, is in ieder geval al vier ton bewezen, maar het is volgens een woordvoerder van de Amsterdamse politie 'zo goed als zeker dat het bij de zwendelpraktijken om een veelvoud van dat bedrag gaat'. Als hoofddader heeft de po litie de 60-jarige seksclubeige naar J.K. en zijn 35-jarige concubine M.R., beiden uit de hoofdstad, gearresteerd. De politie begon twee maanden geleden samen met de postale recherche en de stichting bevordering cheque verkeer het onderzoek, nadat was vernomen dat de hoofd verdachte op grote schaal che ques inwisselde bij diverse middenstanders, e seksclubei genaar kreeg de cheques van helers, die ze op hun beurt weer kochten van dieven die de kaarten en cheques uit auto's, woningen en trappor talen in Amsterdam en omge ving hadden gestolen. het beleid van de Nederlandse monetaire autoriteiten en vooral aan de ontwikkeling van de rentestand. Dit vindt de christelijke vakcentrale CNV in een reactie op het woensdag gepubliceerde rap port van de CED. Volgens de deskundigen van de SER moet het financie ringstekort van de overheid, dat in 1986 op ongeveer 9 pro cent van het nationaal inko men ligt, in 1990 zijn terugge bracht tot 5,5 procent. De groei van de overheidsuitgaven moet hiertoe ongeveer 1,25 procent achterblijven bij de groei van het nationaal inko men. Wèl moet de overheid haar investeringsuitgaven opvoe ren. Het geld daarvoor moet worden gevonden door ver schuivingen in de totale over heidsuitgaven aan te brengen. Het overheidstekort moet omlaag omdat anders de ren telasten en de staatsschuld naar verhouding te sterk oplo pen. Beheersing van de over heidsuitgaven moet het econo misch herstelproces onder steunen. Ook grotere over heidsinvesteringen moeten daaraan bijdragen, aldus de commissie. Hoe sterk die moe ten groeien is volgens haar niet op voorhand te zeggen. Wèl moeten deze uitgaven di rect of indirect de overheid zo veel inkomsten opleveren dat zij hieruit rente en aflossing kan betalen. Volgens het CNV toont het rapport eens te meer de nood zaak aan om met het bedrijfs leven niet alleen over arbeids voorwaarden, maar over het gehele werkgelegenheids- en investeringsbeleid te overleg gen. Volgens de FNV is de con clusie van, het rapport dat in 1990 een blijvend aanvaard baar begrotingstekort moet zijn bereikt, praktisch uit de lucht gegrepen. Van een onzer verslaggevers GRUBBENVORST - Vóór 1990 moeten alle champignon kwekerijen in ons land om mi lieuredenen metalen in plaats van houten teeltbedden gaan gebruiken. Verder zullen bij alle be drijven bezinkputten worden aangelegd om verontreiniging van het oppervlaktewater met organisch afval te voorkomen. Dat zei directeur L. van Griensven van het proefsta tion voor champignoncultuur in Horst-America gistermor gen op de Coöperatieve Ven- lose Veiling in Grubbenvorst. Daar veilde minister Braks (Landbouw) op uitnodiging van de Nederlandse champig nontelers de honderdmiljoen ste kilo in Nederland geteelde champignons van dit jaar. Champignonbedrijven met houten teeltbedden gebruiken houtveredelaars om te voor komen dat de houten bedden ziektes op de paddestoelen kunnen overbrengen. De champignonbranche heeft be sloten op metalen bedden over te stappen om het gebruik van dat middel overbodig te ma ken. Dat past in het streven van het Rijk om het gebruik van dat soort middelen gelei delijk aan te verminderen. RIJSWIJK (ANP) - Onder de naam 'Braderije' brengt de Ne derlandse zuivelindustrie vanaf vandaag de braadboter op de markt. De maximumprijs is vastgesteld op 1,15 per pakje van 200 gram. Het Nederlands Zuivelbureau verwacht dat de braad boter in de winkel voor ongeveer één gulden te koop zal zijn. De braadboter komt dit jaar in de plaats van de kerstboter die de EG vorige jaren met miljoenensteun op de markt bracht in een poging de boterberg in de Gemeenschap te verkleinen. De braadboter bestaat voor 96% uit vet. Er is een zogenaamde ver- klikstof aan toegevoegd om te voorkomen dat er mee wordt ge fraudeerd. HILVERSUM (ANP) - Het NOS-bestuur vreest dat een complete organisatorische chaos zal ontstaan als de Me diawet conform het streven van de regering, onmiddellijk in werking zal treden nadat de wet in het staatsblad is gepu bliceerd. In een brief aan de vaste ka mercommissie voor welzijn en cultuur, waarschuwt het be stuur voor de nadelige gevol gen van een dergelijke snelle inwerkingtreding, zoals grote onrust onder de omroepmede werkers vanwege het ontbre ken van een sociaal plan, de motivatie onder de medewer kers en problemen bij zendge machtigden vanwege een te snelle totstandkoming van een verzelfstandigd facilitair be drijf. „Chaos", zo schrijft het be stuur en daarin gesteund door alle omroeporganisaties, „zal ons aller deel zijn met alle ge volgen van dien, ook voor kij kers en luisteraars". In een toelichting pleitte NOS-voor- zitter Van Dijke gisteren dan ook voor een overgangspe riode van ten minste ander halfjaar. s fy- In de brief constateert de omroep nog eens dat de finan ciële gevolgen van de invoe ring zullen lelden tot volledige uitputting van de algemene reserve voor de omroep. De kosten worden geraamd op minimaal 275 miljoen gulden. De algemene reserve bedraagt op het ogenblik circa 285 mil joen gulden. DEN HAAG (ANP) - De ANWB heeft gisteren tijdens een hoorzitting van de vaste commissie voor verkeer en waterstaat van de Tweede Kamer gepleit voor de invoe ring van een levenslang rijbe wijs per 1 januari. Volgens de ANWB zou hier mee een einde komen aan de 'inhoudsloze administratieve procedure om iedere vijf jaar het rijbewijs te vernieuwen'. Jaarlijks verliezen duizenden rijbewijzen hun geldigheid omdat de houders deze docu menten niet tijdig hebben ver lengd. Tijdens de hoorzitting wees de ANWB erop dat in zeer veel Europese landen al een le venslang rijbewijs bestaan. Verder noemde de ANWB het regeringsplan om de geldig heidsduur te beperken tot zes tig jaar niet acceptabel, omdat de kosten voor de ouderen zeer hoog zouden oplopen en ook niet bewezen is dat ouderen verkeersgevaarlijker rijden. Ar V5 De wind bulderde over ons polderland. Maar wat de wind niet wist, was dat er in Me- demblik een groot turbine was gebouwd. Daarin werd hij ge vangen. Hij klapwiekte nog even, maar kon geen kant meer uit. Maar liefst 88 gezinnen kookten hun avondmaaltijd op zijn stoffe lijke resten. Minister Van Aardenne mocht de windturbine openen. Daar moesten ze een kerel voor heb ben. Iemand die zich niet om ver laat blazen. Al die stormen van kritiek in de RSV-affaire heeft hij ook fluitend door staan. Nu is opeens duidelijk wat be windsman letterlijk betekent. Iemand die met alle winden meewaait en op die manier heel ver komt. Ik ben wat te sprookjesachtig begonnen. Het is maar een hele kleine windturbine daar .in Medemblik. Inderdaad, een storm in een glas water. Het mag eigenlijk nog geen naam hebben. Doet de regering er wel genoeg voor? Het lijkt wel of ze wat proeven nemen zonder wind-oogmerk. Texel, Vlieland en Terschel ling worden voortaan de Bo venwindse Eilanden genoemd. Waarom mocht Wind-semius die turbine niet openen? Max van der Stoel is gepas seerd. Hij mag geen Hoge Commissaris voor de Vluchte lingen worden. Dat zou een re den kunnen zijn om zélf te vluchten en nooit meer terug te komen. MERIJN Apothekers DE Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie begint op 1 ja nuari 1986 met een registratie systeem voor apothekers. Jonge apothekers moeten na hun afstuderen eerst een jaar ervaring opdoen in de apo theek van een collega voordat ze kunnen worden geregi streerd. Nu is het nog zo dat ze in principe meteen na het ver laten van de universiteit zelf standig aan de slag kunnen. Doodslag HET gerechtshof ip Den Haag heeft de 25-jarige C.C. en de 27-jarige A.O. gisteren veroor deeld tot respectievelijk vijf tien en veertien jaar gevange nisstraf. De twee pleegden in februari van dit jaar een ge wapende overval op een gok huis in Rotterdam. Een poli tieman hield het stel kort daarop aan. Er ontstond een schietpartij. De agent, W. Schepen, raakte dodelijk ge troffen. De chauffeur van de politiewagen raakte ernstig gewond. Dagbladprijs INEKE van Kessel, redactrice van de redactie buitenland van het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), heeft woensdag op de jaarvergade ring van de Nederlandse Dag bladpers (NDP) in Amsterdam de Prijs voor de Dagbladjour nalistiek 1985 ontvangen. Een jury onder leiding van Tweede-Kamervoorzitter D. Dolman kende haar de prijs, een wisseltrofee en een geld bedrag van 5.000 gulden, toe voor haar artikelenserie over de omstreden Zuidafrikaanse verkiezingen augustus vorig jaar. Door Ririze Brandsma AMSTERDAM - Met de dag bladen gaat het bergopwaarts: bemoedigende resultaten, ein delijk een beter perspectief. De vereniging van dagblad uitgevers De Nederlandse Dagbladpers NDP heeft gis termiddag op haar jaarverga dering positieve geluiden laten horen. Gemiddeld is dit jaar bij die dagbladen sprake van een vooruitgang. Enkele lan delijke kranten doen het beter dan sommige regionale. De to tale betaalde oplage van Ne- derlandsedagbladen steeg met een voorzichtige, maar tevre den geïincasseerde 0,2%. NDP-voorzitter drs. J.A.M.van Tienen noemde 1986 het 'jaar van de opwaartse knik' voor de dagbladen. Toch mag niet te hard gejuicht wor den. De advertentiemarkt lijkt dit jaar minder rooskleurig. Een verschuiving bij de mid denstand naar grootwinkelbe drijven en winkelketens zorgt voor even structurele effecten bij vooral de regionale dagbla den: daar is de kwijnende de tailhandel de grootste adver teerder. Vooral de huis-aan- huis bladen (vaak een extra activiteit van de dagbladbe drijven) krijgen er gevoelige klappen door. „Een eind aan de mythe dat de exploitatie van die bladen een vetpot is", meldde Van Tienen. Een redelijke compensatie voor de verdwijnende mid denstands-advertenties biedt de toename van personeelsad vertenties. Herstel tekent zich af, samen-op met de economi sche groei in ons land; „de dagbladen zullen daar binnen afzienbare tijd van profite ren". Van Tienen uitte scherpe kritiek op tv ('vervlakking') en ontwerp-mediawet ('rept am per van belangen van en schade voor de pers door de reclame'). De overheid zoekt te gemakkelijk de oplossing in meer Ster-reclame, in plaats van de tv-consument zelf meer geld voor meer vertier te latén betalen. De kranten zijn daarvan de dupe en worden zo gedwongen, hun abonne mentsprijzen te verhogen, al dus de NDP-voorzitter. Extra klappen krijgt de re gionale dagbladpers van de invoering van lokale en regio nale omroep, die zich met re clame moet gaan bedruipen. „Terwijl, getuige de luistercij-" fers, de belangstelling van het publiek voor die omroepen be neden elk peil is." Ter gelegenheid van het 10- jarig bestaan van de Stichting 'Krant in de klas' onder streepte minister Deetman van onderwijs op de NDP- vergadering het belang van kranten op school: „De krant mag daar niet ontbreken". Im mers, zei hij, jongeren kunnen uit de krant halen wat nodig is om een plaats te verwerven in de samenleving.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1985 | | pagina 3