TlROOLS DORPJE V*
Wintersporters zien
Noorwegen nog te
vaak over het hoofd
DINSDAG 10 DECEMBER 1985
OEBTEMI
EXTRA
Kaarsrecht
Langlaufen
Route
Tennis
Nederlanders
T6
Kühtai: stukje onbekend Oostenrijk
Door Jack Arentsen
DE NAMEN Rupert Vonbank (65 jaar), Rosi
Vonbank (60), Egon Kuen (52), Elisabeth Kuen
(52), Karl Graf zu Stolberg-Stolberg (60) en
Harry Eisert (30) zeggen u natuurlijk niets. En
toch is er iets heel bijzonders met deze 6 Oos
tenrijkers aan de hand.
Zij zijn namelijk de enige
inwoners van Kühtai; een
dorpje op zo'n 35 kilometer af
stand van Innsbruck en op een
hoogte van rond 2.000 meter
heerlijk verstopt tussen de van
november tot mei altijd be
sneeuwde Tiroolse hellingen
van de Hohe Mut, Hochalter-
kar en Schwarzmoos.
Kühtai is nog altijd één van
de weinige wintersportgebie
den in de Alpenlanden waar
de echte toeristroom aan voor
bij is gegaan. In geen enkele
reisgids ter wereld zal men
deze bestemming tegenkomen
en toch heeft het dorpje (waar
Jiet zomerseizoen slechts de
maanden juli, augustus en
september in beslag neemt) de
wintersportliefhebber veel te
bieden.
„We weten", zegt Karl Graf
zu Stolberg-Stolberg, „dat we
in Tirol een vrij unieke plaats
innemen. Er zijn om te begin
nen maar weinig plaatsen die
zo hoog liggen als Kühtai; die
gelijktijdig sneeuwzekere pis
ten werkelijk voor de deur
hebben liggen. Vanuit ieder
hotel kan men op de ski's naar
de liften. Maar wij voelen er
niets voor om werkelijk over
stroomd te worden door gas
ten. Met een totale capaciteit
aan 1.000 bedden, kunnen we
nu iedereen voor de volle 100
procent tevreden stellen en dat
willen we zo houden. Bij ons
ook geen lange wachttijden bij
de liften. En door het feit dat
er maximaal 1.000 gasten in
ons dal zijn", zegt Graf zu
Stolberg-Stolberg, „is het mo
gelijk dat in een korte tijd
iedereen elkaar kent. En dat
speciale sfeertje willen we
houden. Daarom denkt nie
mand in het dorp aan uitbrei
ding van de accommodaties.
Het Kühtai moet Kühtai blij
ven".
Deze woorden van één van
de zes inwoners van het
plaatsje lijken buiten de reali
teit van deze tijd te staan,
waarin iedereen in zo kort
mogelijk tijd rijk probeert te
worden van de wintersport
toerist. In het Kühtai heeft
men echter een andere filoso
fie. Dat blijkt overduidelijk
uit het 'Anti-stress-program
ma'. De negen liften (2
stoeltjes- en 7 sleepliften)
kunnen per uur zeker 6.000
mensen vervoeren naar de
skihellingen die tot een hoogte
van 2.500 meter reiken. De
skiërs kunnen kiezen uit 10 af
dalingen met een totale lengte
van 15 km. De skihellingen
langs de 'Hohe Mute'-sleeplift,
waar men slechts bij hoge uit
zondering een boom op of
langs de piste tegenkomt, le
veren geen al te grote moei
lijkheden op. Degenen die de
eerste beginselen van het al
pine skiën onder de knie heb
ben, kunnen hier al heel goed
terecht.
De echt goede skiërs gevens
de voorkeur aan de hellingen
van de Hochalterkar- en
Schwarzmoos-liften. Net on
der de top van de berg begint
de langste afdaling. In het
Kühtai is het onmogelijk om
afdalingen te maken die vele
kilometers lang zijn. Daarvoor
ligt het dorp zelf veel te hoog.
De langste piste, met een
hoogteverschil van 446 meter,
houdt de skiër ruim 2 km be
zig. Maar voordat deze afda
ling eindigt, wacht wel een
kaarsrechte piste door het
'Kanonnenrohr' (kanonloop).
Voor de niet zo gevorderde
skiër vormt een dergelijke af
daling in de regel een groot
probleem. De snelheid kan tij
dens de rechte weg naar bene
den ongemerkt hoog worden
't
Mj'*
Vanaf de nu al besneeuwde bergen kan men het dorp Kühtai, bestaande uit een tiental hotels, appartementen en pensions,
binnen skiën.
en de engst om dan nog op tijd
te kunnen 'remmen' wordt dan
per afgelegde 10 meter steeds
groter. Maar in het Kühtai
hoeft men zich geen zorgen te
maken of men op tijd tot stil
stand komt. De afdaling van
de 'Kanonnenrohr' eindigt na
melijk aan de andere kant van
de weg, waar een vloeiend om
hoog lopende helling automa
tisch voor een uitstekende en
gecontroleerde vertraging van
de ski's zorgt.
Vanaf die plaats kan men
rustig terug skiën naar b.v. de
Drei Seenlift, de Wiesberglift
en de Gaiskogellift om op
nieuw te gaan profiteren van
mogelijkheden op de zeer
ruime en niet drukke 'sneeuw
velden' van het Kühtai.
Niet alleen alpine skiërs
(van jong tot oud, van begin
ners tot gevorderden) komen
volledig aan hun trekken, ook
aan de langlaufers is gedacht.
In het landschap rondom het
Langental is door het toch wel
indrukwekkende bergland
schap een loipennet van 20 km
uitgezet.
Kühtai mag dan een stukje
Oostenrijk zijn dat bij niet zo
veel buitenlanders bekend is,
de afgelopen jaren heeft men
er wel alles aangedaan om alle
vormen van wintersportge
noegens naar het dorpje te
brengen. Daardoor is het bij
voorbeeld mogelijk om -wel
of niet onderleiding van erva
ren ski-irtstructeurs - liefst 30
verschillende skitochten (met
een tijdsduur tussen 1(4 en 6
uur) te maken naar de omrin
gende bergtoppen.
Oogluikend wordt toege
staan -en dat kan nu eenmaal
in een gebied waar op de vele
overzichtelijke pisten ruimte
in overvloed is - om op de hel
lingen de skibob-sport te be
oefenen. Daarnaast is dit jaar
voor het eerst een ijsbaan in
het dal te vinden.
Ondanks het feit dat Kühtai
verscholen ligt tussen een
aantal hoge bergtoppen, is het
dorp via 2 routes vrij gemak
kelijk bereikbaar: westelijk
van Innsbruck volgt na zo'n 25
km de afslag die naar dit ge
bied leidt. Ook kan men ge
bruik maken van de bergweg
die via het ötztal toegang
geeft tot het plaatsje. In beide
gevallen moet, nadat de auto
bahn verlaten is, nog zo'n 20
kilometer stevig geklommen
worden voor men tussen de
sneeuw zit.
Enkele jaren geleden is in de
omgeving van Kühtai een ge
weldig stuwmeer gereed geko
men en dat heeft er toegeleid
dat het bouwverkeer moest
kunnen beschikken over erg
ruim uitgebouwde straten.
Daarvan profiteert nu ook de
toerist die over sneeuwvrij gi
houden wegen die laatste
kilometer kan afleggen.
Kühtai mag dan buiten
Oostenrijk nog weinig
kendheid zijn, de streek is be
slist geen achtergebleven
bied als het op de infrastruc
tuur aankomt. Tien hotels be-
schikken bijvoorbeeld over
overdekte zwembaden, sola-
ria, Turkse baden, sauna's en
zonneterrassen. Bij de diverse
skischolen zijn 60 leraren
dienst, terwijl voor i
kleintjes er natuurlijk een ski-
kleuterschool is.
Tennisliefhebbers kunnen
in Kühtai een heel aparte er
varing rijker worden. De
overdekte tennisbaan in hotel
Konradin en die door iedere
gast van het Kühtai gebruikt
kan worden, is de hoogst gele
gen baan van Europa. Door de
ligging boven 2.000 meter is
het echter niet mogelijk om
met gewone tennisballen te
spelen. De ijle lucht vereist
speciale materiaal en daar
voor is natuurlijk gezorgd.
„Wij leven" zegt Karl Gral
zu Stolberg-Stolberg tot slot,
„in de gelukkige omstandighe
den dat ons dorp zo klein is,
dat altijd waargemaakt kan
worden, wat beloofd is. En dat
heeft niet alleen betrekking op
de sneeuw die er nu al volop is,
maar ook op de totale entoura
ge. Om de 1.000 gasten ent
dagjesmensen het helemaal
naar de zin te maken, wordl
tijdens het seizoen de perso
neelssterkte in Kühtai op zon
400 man gebracht".
En daardoor is dan gelijktij
dig de basis gelegd voor i
mogelijkheid om ook volop to
kunnen genieten van apres-
ski, terwijl - al naar gelangdt
behoefte van de toerist -
muziek in de twee discotheken
tot in de late uurtjes blijft spe
len.
Inlichtingen over het Küh
tai: Fremdenverkehrsverbanii
Kühtai, A-6183 Kühtai, Tirol,
östereich. telefoon 09 43 52 3!
222 of bij het Oostenrijks Ver
keersbureau, Singel 464, 1
AW Amsterdam, telefoon C
255933.
Door Jack Arentsen
ALS AAN de wintersport
wordt gedacht, gaat de be-
langsteljjng in eerste instantie
uit naar Oostenrijk en Zwit
serland. Daarna volgen
Frankrijk en West Duitsland.
Noorwegen komt bij de 'top 5'
niet voor. De afstand (zowel
over de weg als over het wa
ter) en de wat dure drankjes,
zijn - wanneer de aandacht op
Noorwegen wordt gevestigd-
in de regel de eerste argumen
ten die worden aangevoerd te
gen een reis naar Scandinavië.
Noorwegen heeft daardoor
wel het exclusieve karakter
kunnen behouden. Het echte
massa toerisme, waarmee b.v.
Oostenrijk en Zwitserland te
maken hebben gekregen en
waardoor veel van de eens zo
geroemde sfeer is verdwenen,
is aan dit land nog altijd voor
bij gegaan. En toch zijn het de
Noren geweest die de alpine
ski's hebben uitgevonden, ter
wijl zij ook het langlaufen
ontdekten.
Een skiënd figuurtje dat in
een rotswand is gekrast, heb
ben historici de zekerheid ge
geven dat al zo'n 4000 jaar ge
leden de Noren houten latten
gebruikten om zich in de
sneeuw te verplaatsen. In die
vier millennia is er veel in het
land veranderd, maar de over
weldigende ruimte, de grote
sneeuwzekerheid en de frisse
atmosfeer zijn gebleven.
Vlak bij OIso is al een win-
terparadijs te vinden van
45.344 vierkante kilometer
groot. Vanaf december tot
vaak ver in april kunnen de
langlaufers er terecht op een
loipennet van meer dan 2.300
kilómeter (waarvan 60 kilo
meter verlicht), terwijl voor de
alpine skiërs 13 verschillende
pistes zijn te vinden.
Oslo, als vertrekpunt voor
Noorwegen, is weer aantrek
kelijk geworden door de
nieuwe bootverbinding die
vanuit Hirtshals in Noord De
nemarken vertrekt. Vier keer
per week vaart de nieuwe
mammoet-ferry 'Braemer' in
814 uur tussen Hirtshals en
Oslo heen en weer. De Brae
mer (met 10 dekken) biedt
plaats aan 2.000 passagiers en
486 personenauto's. In 2-per-
soonshutten met douche/toilet
en radio is slaapplaats voor
1288 passagiers, terwijl er ook
nog 200 sleeperettes zijn.
In het winterseizoen zijn de
tarieven uiterst vriendelijk,
want passagiers betalen 56.-
per persoon; de auto gaat mee
voor 72.- en een 2-persoons-
hut kost ƒ48 - per bed extra.
Tijdens de overtocht heeft de
Noorse rederij Fred Olsen Li
nes (vooral bekend van de 14-
daagse cruises met de Black
Prince vanuit Rotterdam naar
Madeira en de Canarische
Eilanden) nog voor een opval
lende attractie gezorgd. De
Braemar heeft namelijk een
tropische tuin.
Op het moment dat men in
Olso vaste voet aan wal heeft
gezet, wachten snel de einde
loos uitziende sneeuwvlakten.
Hotels, pensions en apparte
menten mogen dan het hoogst
op de voorkeurslijst van de
wintersporter staan, voor
Noorwegen moeten de 'hutten'
aan dit rijtje toegevoegd wor
den. Deze typische Noorse spe
cialiteit moet men 'geproefd'
hebben om te kunnen oordelen
over 'zomerhuisjes' die ook in
de winter een uitstekend on
derkomen bieden. Deze hutten
zijn er van zeer eenvoudig tot
erg luxueus. De meeste huisjes
zijn 30 tot 60 vierkante meter
groot en geheel ingericht voor
4 tot 6 personen.
SSS
AJL
Vierduizend jaar geleden werd dit tekeningetje in een
Noorse rots gekrast. - foto-s noors verkeersbureau
de omgeving van het Mjosi
meer (het grootste meer va»
Noorwegen) toerskitochte»
gemaakt kunnen worden.
Het bekendse vakantiege-
bied is ongetwijfeld het Guit
brandsdal met de plaatsen Ve-
nabygd, Ringebu en Trette»
In totaal 38 skiliften breng»
de toeristen naar 30 kilomet»
skihellingen, terwijl voor dt
langlaufers liefst 500 km loi
pen beschikbaar zijn.
Ja, en dan natuurlijk LiUe-
hammer; de plaats die in 1#
graag de Olympische Winter
spelen wil organiseren. Het le
vendige stadje ligt aan dt
noordkant van het Mjosa mee:
(waar o.a. de alternatieve elf
stedentocht is gehouden)
200 km van Oslo. In het be
schutte landschap vindt zelfs
de verwende wintersport»
alle faciliteiten en ski-moge
lijkheden. En als men eet
plaats met 22.000 inwoners
voor Noorweegse begrippen If
druk vindt, dan zijn er goede
alternatieven in de dorpjes
Nordseter en Sjusjoen,
even buiten Lillehammer in®
bergen liggen.
Omdat in dit deel van Noor
wegen de winterplaatsen SP
voor stuk via Oslo en Larvik
maar eventueel ook via df
meest zuidelijke havenpla^
Kristiansand (slechts 4 Pj
varen vanuit Hirtshals), go®1
bereikbaar zijn, is het voor
Nederlanders die eens in
andere omgeving en in een to
taal andere sfeer winterspor1
willen beoefenen, steeds aan
trekkelijker geworden
'uitstapje' naar Noorwegen K
maken.
En in dat opzicht is
nieuw initiatief van het Nood
Verkeersbureau toe te j uichen
Voor de eerste keer bevat df
algemene winterbrochure van
de Noren ook de program®»'
van twee op Noorwegen
riënteerde touroperators. Do®
de scheiding van algem®
voorlichting en informal*
over logeeradressen, prij2®
van verblijf, vaar- en vW
verbindingen, heeft de bro
chure een voor de reisconsi'
ment overzichtelijk kar3'1
gekregen.
Informatie over Noor we?
en de brochure bijNoors Ve*
keersbureau, Zuidermolenw
25, 1069 CE Amsterdam.
feoon 020 - 106750.
Langlaufen is in Noorwegen een belevenis voor het hele gezin. Wanneer de kinderen nog te klein zijn, trekt een van de
ouders een sleetje. Achter het plasticglas en op de gladde ijzers, wordt op die manier het kind al vertrouwd gemaakt met de
sneeuw.
Maar de hutten zijn niet de
enige specialiteit in Noorwe
gen. Neem bijvoorbeeld de
spoorlijn Oslo-Bergen. In de
winter gaat van dit 470 kilo
meter lange traject een bijzon
dere aantrekkingskracht uit.
Tijdens deze reis langs Gol, Al,
Geilo en Voss rijdt de trein op
een ongekende hoogte. Zo'n
honderd kilometer lang trekt
de locomotief de prima ver
warmde wagons boven de
boomgrens door de bergen. De
forse schuivers die voor de
'loc' zitten, hebben op deze
hoogte van rond 1.300 meter
boven de zeespiegel, vaak de
grootste moeite om de
sneeuwvracht van de rails te
kunnen duwen.
Tijdens deze 8 uur durende
rit krijgt men niet alleen een
indruk van Noorwegen (schit
terende vergezichten en de
donker blauwe lucht die de
vroege poolnacht aankondigt),
maar is het ook een verade
ming wanneer voor het eerst
de tintelende frisse vrieskou
van Scandinavië tot de longen
doordringt. De ras-echte win
tersporter krijgt dan zelfs het
gevoel dat hem iets bijzonders
overkomt.
Steeds meer Nederlanders
hebben de laatste jaren de
Noorse winter als bestemming
gekozen. Elisabeth Heyerdahl-
Jensen, de directrice van het
Noors Verkeersbureauin Am
sterdam schat dat globaal zo'n
3.000 Nederlanders dit jaar
weer voor hun wintervakantie
naar Noorwegen gaan.
Geilo, dat op zo'n 260 kilo
meter van Oslo en Larvik ligt,
behoort tot één van de favo-
tiete bestemmingen. En dat
komt niet in de laatste plaats
door de goede infrastructuur.
Geilo biedt niet alleen een
groot aantal gemarkeerde loi
pen voor de langlaufers, maar
ook voor de alpine skiërs zijn
er veel mogelijkheden. Elf lif
ten met 20 geprepareerde af
dalingen, zijn op de hellingen
te vinden: Geilo is uitgegroeid
tot Noorwegens wintersport
plaats nummer 1. Tussen 21
december en 21 maart worden
er 9-, 10-, 11- en 12-daagse ar
rangementen aangeboden die
in prijs varieren tussen 1.050
tot 1.470.-. Bij deze prijzen is
de retourreis per boot (in 2- of
4-persoonsbinnenhut met
wastafel) inbegrepen.
Geilo ligt samen met Gol in
het Hallingdal; een bosdal met
aan beide zijde bergen en
hoogvlakten. Het dal strekt
zich uit tot de Hardanger
hoogvlakte, het grootste berg
plateau van Noord Europa.
Het bergebied rond Gol is
vooral uniek voor degenen die
grote tochten op de langlaufs-
ki's willen maken.
Wat dichter bij Oslo ligt het
gebied van Gjovik, Synnnfjell
en Lygnaseter met op de ber
gen een aantal fraaie slalom-
pisten. Het droge en zonnige
landklimaat van deze streek,
draagt er ook toe bij dat er in
