De dorst van Jantje van Sluis redde zijn dorpje yaars Vrienden litie wint dstrijd OOK ONDERKOMEN VOOR KINDERCLUBWERK Milieuvervuiling is niet alleen ver weg Tentoonstelling over geschiedenis kerken De Schelphoek voert drie musicals uit 'Halley' te zien bij sterrenwacht Beisbroek Brugge Geschot gaat omhoog NOORD-ZEELAND markten IN STREEKMUSEUM IJZENDIJICE GREENPEACE-AVOND inst meisjes LHNO IJzendijke t L,r"gen: Meisjes poule I: Kermis Overheid 'AGINA ZEELAND 3 nlNSDAG 10 DECEMBER 1985 VAN ZEELAND T20 PAGINA ZEELAND 4 igde Vrienden en Rony Herck van Veronica. Na de openingsmars brach- Bn de harmonieën enkele waardere werken ten gehore, evolgd door wat lichter werk. Iet gehele concert duurde drie ur. In plaats van het in voor- aande jaren gebruikelijke offieconcert, 's middags om waalf uur, hebben beide ver- nigingen dit jaar gekozen oor een matinee-opzet, later de middag dus. „En dat is ezien de grote belangstelling oor dit concert blijkbaar rima aangeslagen", aldus lalfsvel. De Vereenigde Vrienden is veer te horen woensdag 18 de- ember tijdens de jaarlijkse erstvolkszang in de rk kerk e Sas van Gent. De Sasse har- nonie treedt dan samen op net onder meer het hervormd, iet gemengd rk en het rk jon- erenkoor. Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliiiiiiii over 8 teams, deelgenomen Zoals gebruikelijk opende burgemeester Ockeloen de schietwedstrijd, die tot rond 16.00 uur duurde. De prijsuit reiking, waarbij onder meer commissaris en burgemeester aanwezig waren, vond plaats in het Terneuzens politiebu reau. De uitslagen zijn als volgt: Teams: 1. Rijkspolitie Midden- en Noord-Zeeland, 2. Gemeen tepolitie Middelburg, 3. Rijks politie te water, 4. Rijkspolitie, verkeersgroep, 5. Gemeente politie Goes, 6. Gemeentepoli tie Vlissingen, 7. Gemeentepo litie Terneuzen, 8. Rijkspolitie Zeeuwsch-Vlaanderen. Individueel: 1. Flikweert, meentepolitie Middelburg, Aarts, gemeentepolitie Goes.ï Van Kaam, Rijkspolitie Mid den- en Noord-Zeeland, i Smit, gemeentepolitie Middel burg, 5. Van Zuidland, rijks politie Zeeuwsch-Vlaanderen IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIII""111" Van een onzer verslaggeefsters GOES - In de beleidsnota 1$ van het Waterschap va. Noord- en Zuid-Beve f staat dat voor '86 niet valt ontkomen aan een verhogi™ van het geschot. In het rapp° wordt gesproken over een ver hoging van 4,35 tot 111>501 gjn den per ha. Wat betreft n waterkwaliteitsbeheer wor het heffingsbedrag voor 1= met ƒ1 tot ƒ80 per vervm lingseenheid verhoogd. Een en ander komt tij derj de algemene vergadering v het Waterschap, woensdag december, aan de orde. De b eenkomst begint om 9.00 uu het Waterschapshuis, Nass» laan 8 te Goes. AMSTERDAM, 9 dec. - I" 50mm werden 23 contracten v m handeld voor levering april DO prijs van ƒ20,30 tot ƒ20,10 P6 tenr kg, voor levering, mei 13 contra tegen ƒ21,90 tot ƒ21,80. De si» ming was kalm. Paardestal Aardenburg wordt een tienersoos Ven onze correspondent IJZENDIJKE - De komende zomer is in het IJzendijkse streek museum een tentoonstelling te zien over de geschiedenis van de Zeeuws-Vlaamse kerken. Van een onzer verslaggevers AARDENBURG - De Oude Paardestal aan de Markt te Aardenburg wordt het onderkomen van de tienersoos en het kinderclubwerk. Het Aardenburgse college van B en W heeft dat voornemen onlangs genomen, aldus gisteren welzijnswethouder W. van Helden. De Paardestal, een pand aan de Markt naast de oude politiekazerne waar Aardenburg het gemeentelijk museum in wil onderbrengen, staat al geruime tijd leeg. gebouw weer aankleden. Dat gaat wel een paar keer, maar op den duur wordt dat toch vervelend", aldus J. Koen van deSJC. Het college van B en W wil de Paardestal op laten knap pen in het kader van een spe ciale subsidieregeling 'Jonge ren bouwen voor Jongeren'. Dat project is in het kader van het jongerenjaar opgestart en gaat volgend jaar door. De ge vel van het pand zal worden gerestaureerd, de binnenkant van het gebouw zal verbouwd worden zodat het aan de eisen van een soos voldoet. Het col lege hoopt dat de Paardestal in 1987 in gebruik kan worden genomen als tienersoos, ook het kinderclubwerk zal dan gebruik kunnen maken van het gebouw. De jeugd van Eede en St. Kruis zal wel naar Aarden burg moeten komen, als de Paardestal is opgeknapt. De Streek Jeugd Centrale West-Zeeuwsch-Vlaanderen (SJC) dringt al geruime tijd bij het dagelijks bestuur van de gemeente aan om een onder komen beschikbaar te stellen voor de plaatselijke jeugd. De tienersoos heeft een tijd ge draaid in het multifunctioneel centrum De Hof van Eede te Eede. De jongeren moesten daar gebruik maken van de aula van de lagere school. Dat gaf problemen omdat er kleine beschadigingen werden aan gericht en omdat de aulo steeds opnieuw moest worden ingericht. Vorig jaar is de soos dan ook daar gestopt. Sinds dien is men op zoek naar een andere ruimte. Het dorpshuis in Aarden burg is feitelijk niet geschikt voor de plaatselijke jeugd, omdat zeer veel groeperingen gebruik maken van het pand. „We kunnen er wel in, maar dan moeten wel elke keer het Van onze correspondent BRESKENS- Dinsdag 17 december houden de leerlingen van de basisschool 'De Schelphoek' hun jaarlijkse kerstviering in de r.k. kerk in Breskens. De viering begint om 19.00 uur en is voor alle ouders toegankelijk. De leerlingen voeren drie musicals op, waarvan er maar een specifiek verwijst naar het kerstfeest: 'n Onverwachte Kerst-in'. Verder brengen ze 'Bestaat-niet-land', een musi cal van Burney Bos en Joop Stokkermans, en 'Spoken op Griezelsteyn' van Thera Cop- pens en Paul Hatte. „Wij doen dit al jaren" zegt directeur Maas, „en steeds weer met groot succes. Alle kinderen van onze school wor den ingeschakeld, iedereen heeft een rol, van groot tot klein. Vlak na de herfstvakan tie beginnen we met de voor bereidingen. Dan kunnen we op alle medewerking rekenen van de ouders van onze kinde ren en van het personeel van de school, dat de stukken in studeert". De kerstviering wordt door de leerlingen aangeboden aan de ouders, en men verwacht ook dit keer wel weer zo'n vierhonderd toeschouwers voor het jonge volkje. „Niet al leen de ouders komen altijd", aldus het hoofd, „maar ook trotse grootouders en verdere familieleden. De kerk is altijd helemaal vol". In de pauze wordt er gecol lecteerd voor de school Idama- lavaram in India. Met deze school heeft de basisschool, sa men met het jongerenkoor in Breskens al jaren lang contac ten. Tenslotte worden er ook nog kerstliederen gezongen door mevrouw K. de Smet-de Koster. Voor deze tentoonstelling is al een voorbereidingsbijeen komst geweest in het museum in september. Bijna alle ker ken uit Zeeuwsch-Vlaande ren, en dat zijn er tussen de veertig en vijftig, hebben toe gezegd aan deze expositie deel te nemen en hun sieraden en andere bijzonderheden tijde lijk af te staan. Om de tentoonstelling een goed verloop te geven is een tweetal commissies gevormd. Een commissie gaat zich met de historie bezig houden, de andere gaat de museumstuk ken verzamelen. Op deze tentoonstelling zul len niet alleen sieraden en oude voorwerpen uit de ver schillende Zeeuws-Vlaamse kerken te zien zijn, maar ook foto's, tekeningen, boekwer ken en geschriften. De offi ciële opening is 5 april in de Nederlands hervormde kerk te IJzendijke. De tentoonstelling duurt tot en met het week einde van 20 september. Van een onzer verslaggevers BRUGGE (B) - De inwoners van Zeeuwsch-Vlaanderen die de komeet Halley eens goed willen bekijken kun nen terecht bij de Volksster renwacht Beisbroek bij Brugge. Deze sterrenwacht be schikt over een observatie toren met een koepel van vijf meter diameter waarin een lenzenkijker staat, een Smidt-Cassegrain-kijker en een protuberansenkijker voor zonnewaarnemingen. Verder is er een permanente tentoonstelling waar foto's en dia'sa een beeld geven van van wat er aan de ster renhemel te zien is. Momen teel werkt men aan een pla netarium. De sterrenwacht is voor het publiek toegangelij k op Op 13 maart zal de Europese satelliet Giotto rakelings de ko meet van Halley passe ren. - FOTO ARCHIEF DE STEM woensdag- en vrijdagavond tussen 20.00 en 22.00 uur. Groepen van minimaal vijf tien personen, kunnen na een afspraak, ook op andere tijdstippen terecht. De komeet Halley is deze en de komende maand te zien, ze verschijnt één maal in de 75 jaar. Door Willy van Leeuwen OOSTBURG - Milieuvervuiling, walvissenmoord, de Wester- schelde, onze kust. Deze onderwerpen komen woensdagavond 18 december zeker aan de orde tijdens de Greenpeace-avond, die vanaf 20.00 uur in Den Hoekzak te Oostburg wordt gehouden. De organisatoren, consu mentenvereniging De Com- merswal, Vrouwen voor Vrede en de Vredeswerkgroep West- Zeeuwsch-Vlaanderen, stre ven ernaar de mensen in onze regio bewust te laten worden van wat er zoal gaande is op dit gebied. Greenpeace is op dit mo ment veel in het nieuws. De dramatische gebeurtenis rondom het schip de Rainbow Warrior en de actie voor een nieuw schip, volledig uitge zonden door Veronica, laten veel mensen nadenken. „Greenpeace is op veel fron ten actief", aldus Annelies Sturm van De Commerswal. „Het mag duidelijk zijn dat de leefgemeenschap duidelijk ge vaar loopt als de huidige grensoverschrijdingen op mi lieugebied blijven voortdu ren". Greenpeace is en blijft actief. „We willen een leefbare aarde houden", zegt Cees Schijve van de West-Zeeuws- Vlaamse Vredeswerkgroep. „Respect voor al wat leeft. Geld is nu belangrijker en dan krijg je zulke situaties". Tijdens de avond in Oost burg houdt Ton Matze uit Vlissingen een lezing over deze milieuorganisatie. Verder worden er dia's vertoond en is er mogelijkheid tot discussie na afloop van de lezing. Na tuurlijk besteedt Matze zoveel mogelijk aandacht aan onze regio, waarbij vooral de Wes- terschelde ter sprake komt. Dus niet meer de ver-van- mijn-bedshow. Cees Schijve: Van onze correspondent OOSTBURG - Zaterdag werd oet scholierenbasketbal voor de scholen van het voortgezet onderwijs in West-Zeeuwsch- Vlaanderen afgesloten met de nnalcs voor de brugklassers, p'j de meisjes zegevierde het wam van de LHNO IJzendij ke- Dit na een pittige strijd met Zwin. Beide realiseerden evenveel wedstrijdpunten, maar de leerlingen van de LHNO won- nen op doelsaldo. Bij de jon gens lieten de leerlingen van Qe Prins Willem Alexander- school alles wat Zwin was achter zich. De organisatoren, e West-Zeeuws-Vlaamse gymnastiekdocenten, kunnen rugzien op een aantal ge daagde toernooien. Op 11 ja- uari wordt begonnen met een reeks volleybaltoernooien. 7HNo IJzendijke, 2. Zwin 7, 1 An 2- Poule 2:1. Zwin 4, 2. 7'0 Schoondljke, 3. Zwin 8. I Sin Zwin 2. Zwin 3, 3. Schoondijke. Jongens Poule i: i. Prins WiUem Alex_ Pon?\2' Zwin 5' 3. Zwin 8. Poule* LTS 2, 2 Zwin 6 3 SINDS VELE jaren prijkt Jantje van Sluis hoog in de noordelijke gevel van het Belfort van Sluis. Een hou ten beeldje in zeventiende- eeuwse klederdracht dat met een hamer op drie klok ken de tijd slaat. Hij stelt volgens de volksmond de tamboer voor die bij de aan val op Sluis in 1606 als trouwe wachter de stad be hoedde voor overrompeling in het nachtelijk duister. Hoewel het verhaal in de loop der eeuwen is geroman tiseerd, bevat het wel een kern van waarheid. Van dapperheid en oplettendheid was evenwel geen sprake, het was meer een kwestie van geluk. In 1604 had Maurits van Nassau een aanval gedaan op het noordelijk deel van Vlaanderen met het doel Oostende, het laatste bol werk in handen van de Sta- ten-Generaal der Verenigde Nederlanden in door Spanje beheerst gebied, te ontzet ten. Hij slaagde daar niet in, maar veroverde wel Cad- zand, Oostburg, IJzendijke, Philippine, Aardenburg en tenslotte, na een beleg van drie maanden, Sluis. Sluis was toen een mach-, tige vesting en Maurits le gerde er een sterk Neder lands garnizoen, voor het grootste deel bestaande uit huurlingen. De Spanjaarden zonnen op alle mogelijke middelen om het gebied weer in handen te krijgen. Een poging daartoe werd gedaan in 1606 en richtte zich op de voornaamste ves ting: Sluis. Men had daartoe een Fransman ingehuurd, Louis de Comboursier, seig neur Du Terrail. Deze had zich onder meer bij verras singsaanvallen op Bergen op Zoom in 1605 en op het stadje Bredevoort in Gelderland in 1606 verdienstelijk gemaakt. Hij was springbusmaker, wat inhield dat hij met be hulp van springbussen de versterkte stadspoorten wist op te blazen. Wat Sluis betreft had hij DOOR GEORGE VANVOOREN het voorzien op de Oost poort, waar een lange hou ten brug over het onder wa ter gezette land aansloot op de weg naar Hannekens- werve. De brug had aan beide zijden een degelijke leuning en in de brug waren twee ophaalbruggen over de stadsgrachten. Het wacht huis op de brug was afge brand en daarom werd er slechts op beperkte schaal wacht gelopen, ook al omdat men het voor onmogelijk hield dat de vijand hef zou wagen over het verdronken land en langs met soldaten bezette schansen deze poort aan te vallen. De poort zelf verkeerde in een slechte staat. Ze was slechts met dubbele planken aan elkaar gelapt en de wal ernaast vertoonde een zachte glooi ing, zodat die gemakkelijk te beklimmen was. De bevelhebber der Spaanse troepen, graaf Fre- derik van den Berge, was door twee Spanjaarden, die bij de bezetting van de stad hadden gediend en waren overgelopen, hierover inge licht en besloot daarom met medewerking van Du Ter rail een onverhoedse aanval te wagen in de nacht van 12 op 13 juni 1606. Een leger van 3.700 man, hoofdzakelijk be staande uit Walen, werd hiervoor ingeschakeld. 1.200 Man werd in het geheim via de Krabbeschans naar de omgeving van Sluis gevoerd om een schijnaanval uit te voeren aan de zuidkant van de stad. Ondertussen zou dan Du Terrail de Oostpoort opblazen zodat de hoofd macht bij verrassing de stad zou kunnen binnendringen. Het was in die tijd kermis in Sluis en de wacht lag die nacht in diepe rust na een uitgaansdag. Ook gouver neur Van der Noot, die ove rigens voor een inval ge waarschuwd was, had het niet nodig geoordeeld, de wachten te verdubbelen en sliep. Alleen de bezetting der omliggende schansen was order gegeven om goed wacht te houden en uit te kijken. In het Spaanse kamp was afgesproken dat de aanval zou plaatsvinden als de klok van de stadhuistoren een be paald uur zou slaan. In af wachting daarvan wachtte Du Terrail met een aantal manschappen aan de Oost poort, wachtte een deel van het leger ten zuiden van de stad, gereed om aan te val len en was graaf Van den Berge gtereed om de beslis sende aanval te onderne men. Men wachtte meer dan een uur en nog een uur en nog een en nog steeds had er geen klok geslagen. Intussen verliep de tijd en weldra zouden de eerste stralen der morgenzon de sluier lichten die de nachtelijke aanval bedekte. De stilte in de stad Sluis maakte de wachtende soldaten echter angstig. Men begon hier en daar aan on raad te denken. Du Terrail Jantje van Slüis was niet zo zeer een dappere held als wel een dorstige kermisganger, maar het resultaat was in ieder geval dat Sluis uit handen van de Spanjaarden bleef. evenwel, die zich volledig op de overrompeling had voor bereid, wist zijn zin door te drijven en ofschoon er geen klokslag was gehoord, ging hij aan het werk. Drie soldaten, elk van een springbus voorzien, zwom men over de grachten en slaagden erin om de sloten van de eerste en tweede val brug op te bazen. De val bruggen werden neergela ten, de Walen trokken er over. De sergeant van de uit zestien man bestaande bin- nenwacht had echter ge rucht gehoord en was naar de poort gelopen om te kij ken wat er gaande was. Op dat ogenblik evenwel lieten Du Terrail en zijn mannen juist de springbus voor de Oostpoort ontploffen, met als gevolgd dat de sergeant gedood werd en de poort ge opend. De verdedigers zagen in het donker, nog geen vijan delijke soldaten en wisten de poort weer zo goed en zo kwaad als het ging te slui ten. De grote massa der Wa len, die nog voor en op de lange houten brug stond, aarzelde en meende dat er verraad in het spel was om dat er geen klokslag was ge hoord en de poort, die toch behoorlijk beschadigd was, bij nadering van de voor hoede, weer gesloten bleek. Slechts een deel ervan stormde op de poort toe. In de stad was men echter ge alarmeerd en van alle kan ten kwamen soldaten toege stroomd, die de slechts met speren bewapende Walen tegenhielden. Er werden felle gevechten geleverd. Daarbij werd ook een krijgslist gebruikt. Er werden luidkeels bevelen geroepen, die de aanvallers de indruk gaven met een sterke bezetting van doen te hebben. De Walen zagen daarin een bevestiging van het ver moede verraad en trokken in verwarring terug. In dichte drommen op de lange houten brug vormden zij in de ochtendschemering een goed doelwit voor de intus sen gealarmeerde en van musketten voorziene verde digers. Toen ook de bezet ting der schansen gealar meerd was en het geschut op de aanvallers werd gericht, werd een waar bloedbad aangericht. In totaal zouden 500 Walen gesneuveld zijn. Binnen de stadspoort wer den 56 doden geteld. Onder de doden ook een van de Spaanse spionnen die als gids had gediend. De troepenmacht die Sluis vanuit het zuiden had moe ten aanvallen, had evenmin een klokslag gehoord en daaruit geconcludeerd dat er verraad in het spel was. Er werd niet tot de schijn aanval overgegaan zodat de troepen aan de Oostpoort het na ontdekking alleen te gen de hele bezetting hadden op te nemen, moeten opne men. En de oorzaak van het zwijgen der klokken? Het was kermis en de klokken- steller en klokopwinder van de Sluise stadhuistoren had die dag te diep in het glaasje gekeken. Hij was niet meer in staat geweest de stad huistoren op te gaan. Daarom was het dagelijkse opwinden van het uurwerk gebeurd door zijn zoon en een neef. Deze, onervaren in dat werk, hadden het uur werk te strak opgewonden zodat het de hele nacht was blijven stilstaan en de klok zich niet had laten horen. Daardoor liep de aanval op Sluis in het honderd. „De televisie wordt beschouwd als ontspanning. Als de mensne over Greenpeace ho ren of iets zien op dit appa raat, dan blijft het op afstand. De mensen vinden het sympa thiek wat ze doen, maar weten niet wat het eigenlijk is". Ook Annelies Sturm heeft het vermoeden dat het de ge meenschap niet helemaal dui delijk is. „Het lijkt allemaal veraf. Toch is het eigenlijk al lemaal dichtbij". „Zolang het maar veraf is, vinden de men sen het niet bedreigend", ver volgt Cees Schijve zijn ver haal. „Daarom ook moet Greenpeace bij de mensen zelf beginnen. Daarom ook is deze avond op touw gezet. De be volking attenderen op wat er gebeurt. Een stukje bewust wording. Internationaal wordt er in bepaalde vormen ge werkt, maar ook regionaal kan dit beoogd worden". Aan de orde komt meteen de watervervuiling. Niet alleen op de Westerschelde is Green peace actief geweest. En wie herinnert zich niet de toestand rondom de schepen in Ant werpen. „Ik vind zwemmen in Cadzand ook al levensgevaar lijk", laat Cees weten. „Vol gens de cijfers is het aantal ra dio-actieve delen in de Wes terschelde vijf tot tien keer zo groot als in de Maas. Toch is dit vlak bij onze deur. Het ge beurt ook allemaal vlakbij". Annelies: „Als er economi sche belangen geschaad wor den, of een machtige groep ge dupeerd wordt dan is het raak. Maar moeten we eigenlijk wel zo lang wachten? De milieu problemen worden nog teveel in de hoek geduwd". Volgens Schijve zijn de kosten om het milieu niet te schaden, niet zo groot. Vijf procent van de to tale investigeringskosten, bij sommige zelfs maar één pro cent, als het materiaal al her gebruikt of gezuiverd wordt. Via de bevolking moeten er bij de overheid maatregelen afge dwongen worden. Een liter olie kan volgens Schijve een miljoen liter water ondrink baar maken. Beiden hebben voor de overheid weinig goede woor den over. „De overheid hobbelt altijd achteraan. Ze moeten de belangen van de bevolking be hartigen, maar winst en macht zijn blijkbaar belang rijker in onze samenleving", aldus Annelies Sturm. Ook Cees Schijve vindt dat de overheid te bureaucratisch werkt. Korte termijn-politiek. „De overheid is een orgaan om werkgelegenheid te bieden. Arbeidsomstandigheden die voor iedereen aanvaardbaar zij n. Dit mag best aan de kaak gesteld worden". Greenpeace heeft dus eigen lijk nog werk genoeg. Daarom ook willen de organisatoren de bevolking hierop attenderen. De overheid is in hun ogen een van de belangrijkste organen die ons milieu kan beschermen door maatregelen te treffen. Woensdag 18 december zal er over milieu, de Westerschelde en andere regionale aspecten op dit gebied worden gespro ken. „We proberen de internatio nale situatie te koppelen aan de regionale situatie", besluit Annelies. „En hopen dat er door de aanwezigen vrijuit over deze kwestie wordt ge praat. Misschien komt er nog iets uit voort". Voor Cees Schijve hoeft deze Green- peace-avond zeker geen een malige gebeurtenis te zijn. „Ik denk bijvoorbeeld nog aan avonden over bewapenings wedloop en een openbaar de bat". Tijdens de bijeenkomst in Den Hoekzak is er veel in formatie aanwezig. De toe gang is gratis.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1985 | | pagina 11