TIE iLIERS IGING IAN NO 942 Brabanders zijn door het dolle heen. Edison Gala Klassiek met Murray Perahia Sun City: goede muziek tegen slechte apartheid Oor-encyclopedie weer moeite waard TIER grenen en neubelen [leingoed 17 Groepen in halve finales Grote Prijs T 5 DECEMBER 17.95 Iffliilül.'»»») len en 3-1238 soen 7 Oostburg |N IGDHEDEN I DN DERLANDSE STAATSLOTE* DINSDAG 26 NOVEMBER 1985 ACCORDEON-GIGANT JOHNNY MEIJER (73): Zij zonden namelijk hun persoonlijk nummer terug naar Reader's Digest en wonnen een jeldprijs in een Reader's Digest Prijzenfestijn. Een prijs die kan oplopen tot maar liefst een ton. Toch even aan denken als er een envelop van Readers Digest in uw bus ligt. Want alleen op ingezonden nummers betaalt Reader's Digest uit. READER'S DIGEST. WIJ BETALEN UIT TOT ELKE PRIJS. IReader's Digest Belangstelling voor omstreden stuk van Globe Vanavond Actiegroep uit Etten- Leur op tv Workshop voor Brabantse popmuzikanten A59 JO S T B U R G IE R N E U Z E N X E L LUIS Tijdelijk 2 gratis kubus- spelletjes bij 3 Kodak videocassettes. Kodak videocassettes beeld voor beeld beter! Nu voor een uiterst scherpe prijs: VHS E-180 of L-750 PERSTUK Prijswijzigingen voorbehouden Door Wim Schulpen gjj heet Johnny Meijer, werd jjlangs 73 jaar, woont in Am- {lerdam aan de rand van de l„rdaan en verdient al een ilcioe zestig jaar de kost met accordeon. Hij speelt alles, dus overal: van kroeg tot jhouwburg. Een bescheiden „an die wereldberoemd is gaar nooit naast zijn schoe- ,(n is gaan lopen. Amsterdam, Haarlemmer- jein. Het interview duurt drie jir, waarvan Johnny Meijer :,ee uur op de accordeon -eelt. Het privé-concert voor j verslaggever mondt uit in In muzikale wereldreis, (aarbij al gauw blijkt dat lohnny inderdaad alles speelt: sn onvervalste Jordanese geehuiler, een zwoele Ameri- iaanse jazzballad van Charly Parker, een tintelende fuga sn Johann Sebastian Bach, (n vurige Spaanse flamenco, jn melancholieke Argen- ijnse tango, een sprankelende pranse musettewals, een kla- Schots doedelzakhymne, stramme Duitse mars en en opzwepende Roemeense igeunermelodie. Tijdens die muzikale we- ïldreis maakt de virtuoos een nssenstop in Roemenië, en t: „Ik ben een beetje zigeu- Iedereen denkt wel dat ik i rasechte Amsterdamse ongen ben, maar dat is niet want ik heb Roemeens zi geunerbloed in de aderen, llijn vader moest uit Duits- ind vluchten omdat Bis- narek en Hitier bepaald geen irienden van zigeuners en jo len waren. Dus kwam pa in Purmerend terecht en koos hij sn Nederlandse naam. Dat rerd dan Meijer. Mijn moeder toonde later in Amsterdam, n de Jordaan. Man, wat was mens sterk. Op 74-jarige eeftijd tilde zij nog met ge- uak een kleine auto op. Ik was je kleinste en de zwakste tuis, ook al til ik nog met ge- sak met gestrekte armen twee eikehouten barkrukken i." Johnny Meijer was nog saar zes jaar oud toen ome lan, een zeeman, hem een ac- opend van 2 tot 6 uur 'Het publiek wil slechts troep horen' Accordeonvirtuoos Johnny Meijer: „Van staande ovaties wordt een artiest niet rijk." cordeon cadeau deed. „Een leuke jeugd heb ik door dat muziekgedoe bepaald niet gehad," zegt de meester. „Als de school om vier uur uit ging, zat ik een kwartier later al thuis op de accordeon te oefenen, en ook tussen de mid dag was het studeren gebla zen. Ik ben als kind eens een tijdje lid geweest van twee ac cordeonclubs: Oefenen Baart Kunst en Kunst Door Vriend schap. Kunst? Ho maar. Die clubs waren niet om te vreten. Ik zat daar tussen dertig leer lingen van wie er slechts twee aanleg hadden, zodat de rest afgrijselijk vals zat te harken. En ik maar meej anken. Ik zei - FOTO ARCHIEF DE STEM op een dag tegen mijn vader: 'Pa, ik kap ermee, want ik ver zwak. Ik hoor alleen maar valse muziek en dat kan ik niet verhapstukken. Dat gaat tegen mijn gevoel in'. Trou wens, dertig accordeons is een helse kwelling. Dat geldt trou wens voor alle instrumenten. Ik wil ook geen twintig violen horen, maar wel één goeie." Zoals gezegd: Johnny Meijer speelt alles, en dat moet ook wel, wil je bijna een mensenleven lang je brood verdienen met de accordeon. Maar de meester speelt niet alles met evenveel plezier. Hij baalt gruwelijk van slechte muziek, en dat zijn deunen waar hij niet zijn ziel in kan leggen. „Als ik in een Amsterdams café moet optreden, dan hoor je wei vijftig keer op een avond: „John, speel nog eens van dat 'Stijfselkissie' of de 'Westertoren', want dat vin den we zo mooi." Daar word ik helemaal naar van. Laten ze de Westertoren toch in gods naam afbreken en dat stijfsel kissie in de Amstel sodemiete ren. Het vervelende van mijn vak is dat het publiek altijd maar weer bekende melo dietjes, meezingers dus, wil horen. Speel je 'Olé Guapa', dan vinden ze dat prachtig, maar kom je op de proppen met een Argentijnse tango die duizend keer mooier is, dan hoeft dat ineens niet meer omdat ze het deuntje niet kennen. Iedere accordeonist in Nederland wordt telkens weer hevig ge plaagd met verzoeken om nog eens 'Circus Renz' of 'Dan sende Vingers' te spelen. Dat is rotzooi. Dezelfde vuiligheid die je op het Waterlooplein koopt. Ik noem dit soort num mers uitverkoopmuziek. Ik speel daarom liever voor twintig echte liefhebbers dan voor vijfhonderd muzikale analfabeten. Zal ik je eens wat zeggen, jongen? Er wordt in deze we reld zo weinig echt geluisterd naar mooie muziek. Als ik voor honderd mensen speel, zijn er misschien maar twee bij die het horen. En met 'het' bedoel ik: de ziel, het mooie, het verbazingwekkende, het (ADVERTENTIE) wonder van de muziek. In mijn carrière ben ik tot een af schuwelijke ontdekking geko men: hoe rijper ik muzikaal werd, hoe minder de mensen luisterden. Troep, dat willen ze horen." Johnny legt de onafscheide lijke sigaar, die al menig (steeds weer geplamuurd) gat in de balg van zijn accordeon deed branden, neer. Neemt de snuit van zijn trouwe hond Boetsie in de handen, en peinst hardop: „Ach, het gaat eigen lijk niet om die techniek, want techniek kun je aan de kassa kopen. Neem Art van Damme. Die man leest noten als een reiger, maar ik vind gevoel veel belangrijker. Muziek zon der ziel is morsdood." De meester neemt de accor deon weer ter hand, en begint te spelen. Een waterval van techniek, uitgestort uit een warm kloppend artiestenhart dat telkens weer explodeert van emotie. Het ene nummer na het andere vult de kamer. „Vind je het mooi?" vraagt Johnny telkens. „Ik speel vaak mooie dingen, en geen hond hoort het, jongen." Johnny Meijer had een rijk man kunnen zijn, maar werd dat niet omdat hij niet com mercieel genoeg is om klin kende munt uit de showbusi ness te slaan, alle triomfen in binnen- en buitenland ten spijt. De meester gaat daar niet onder gebukt, omdat hij liever financieel dan artistiek miskend wordt. „Ik ben nooit zakenman ge noeg geweest om in mijn mu zikantenleven rijk te worden," zegt hij. „Als je mij op de Dam neer zou zetten met honderd sinaasappels die ik voor twee cent per stuk mocht verkopen, dan stond ik daar na drie da gen nog steeds met honderd van die gele dingen. Koop manschap kun je niet leren. Dat is een gave, net als muzi kaal talent. Zakelijk heb ik het hartstikke verkeerd gedaan in mijn leven. Ik ben altijd te menselijk geweest. Ik had harder moeten zijn. Nu lopen ze met de voeten over je heen. Maar ach, ik mag niet moppe ren. Ik ben 73, gezond, en speel nog een aardig moppie op de accordeon. Stoppen doe ik pas als die van hierboven aanklopt om te melden dat het voor deze ouwe man welletjes is geweest op aarde." Dan ineens geëmotioneerd: „Dat geld interesseert me dus niet zoveel, maar weet je waar ik van baal? Van die beunha zen. Ik kan niet tegen dat soort klootzakken. Ze staan met veel bluf ontzettend onmuzikaal te jammeren op hun instrument, en willen dan ook nog meer geld vangen dan de echte grote jongens in het vak. Dat is godsgruwelijk karakterloos. Ik ben in mijn leven tot de ontdekking gekomen datje als artiest van staande ovaties niet rijk wordt. Maar ik heb één troost: Bach en Beethoven zijn ook arm gestorven, en dat waren in de muziek toch ver bijsterend grote jongens." Door Jan de Breet De platenmaatschappijen, die dit jaar met hun klassieke prod uk ties in competitie wil den, stuurden te samen liefst 233 werkstukken naar de Edi son Stichting, die daarna sa men met de Ned. Ver. van Pro ducenten en Importeurs van beeld- en geluidsdragers 31 plaatprodukties nomineerden voor een Edison. De jury bestaande uit Jur- riaan Fransman, Menno Feen- stra, Jan Kool, Joop Stokker- mans en Gerard Verlinden be kroonden uiteindelijk twaalf uitgaven met.een Edison. Van de winnaars in de di verse categorieën werd een gefilmd portret gemaakt. Men trof de winnaars daar aan in een ongedwongen situatie bin nen him werksfeer. Deze por- trettenserie werd al op dins dag 19 november j.l. door de NCRV-televisie uitgezonden. In deze uitzending werd zeker voor de diverse Edison-win- naars veel sympathie opge- Van onze kunstredactie De omstreden voorstelling 'Hamletmachine Egofiel" van toneelgroep Globe zal nu ook in Amsterdam worden ge speeld. Op 6 december staat zij in de Stadsschouwburg van de hoofdstad. Aanvankelijk zou de 'Ham letmachine' van Heiner Müller op deze datum in Amstelveen gespeeld worden, maar van wege de hoofdstedelijke be langstelling is besloten de voorstelling daarheen te ver plaatsen. Op 20 december is een extra voorstelling in Ant werpen (Theater de Singel) geboekt. In overleg met de Stichting Uit wordt bovendien gezocht naar een speeldatum in de provincie Zeeland. Daar zou het stuk aanvankelijk niet te zien zijn. Het rumoer rond deze voorstelling van regis seur Sam Bogaerts heeft nieuwe belangstelling doen ontstaan voor de 'Hamletma chine'. De Brabantse schouwburg directeuren hebben een dis cussie over deze voorstelling aangezwengeld, omdat zij niet gelukkig zijn met het reper toire van Globe. Zij vinden de gewraakte voorstelling niet voldoen aan de eisen, die aan een grote zaalproduktie ge steld mogen wof den. Murray Perahia. - fotocbs wekt. Onder andere was daar de integere Dorati, die een be kroning kreeg voor zijn Bar- tok-repertoire. Er was een minzame Schwarzkopf, die bijzondere wijsheid uitstraal de, waar zij sprak over haar lange zangcarrière, met daar bij onder andere een heel authentieke opname van de 'Frühlingsstimmenwals' van Strauss; een opname waarvan zij het bestaan zelfs niet meer wist. Verder kwamen aan de orde Nikolaus Harnoncourt om zijn werk met Concentus Wien. Dan Shlomo Mintz met Proko- fief, het Alban Berg-kwartet, Mitsuko Uchida (Pianosonates Mozart), Michel Corboz (Koor muziek Bach), Carlo Maria Guilini met een superdoorw- rochte 'Trovatore' van Verdi. Henrich Schiff (cello) werd ge portretteerd om zijn vertol king van eigentijdse muziek (Sjostakowitsj, Lutoslawsky en Martinu). Eén Edison bleef gelukkig hangen in Nederland en kwam terecht bij Amsterdam Guitar Trio met de opname van Vi valdi's 'Jaargetijden'. Bijzonder is ook, dat dit jaar een Edison ging naar een pro ducer en wel Eric Macleod om zijn inzet bij de produktie van diverse zangrecitasls met mu ziek van Ravel. Van de Edison-uitreiking, die inmiddels op 7 november j.l. plaatsvond in de Koepel kerk van het Sonesta-hotel maakte de NCRV-televisie ook een opname. Deze wordt vanavond uitgezonden op Ne derland 1 om 22.45 uur (via Hilversum 4 in stereo). Pre sentatrice is Regine Clau- waert. Drie van de Edison-win- naars (Amsterdam Guitar trio, Mitsuko Uchida en Hen rich Schiff) treden in dit pro gramma op. Ton Koopman speelt in deze uitzending met zijn 'Amsterdam Baroque Or chestra' Bachs Derde Bran- denburgs Concert. Speciale aandacht mag er binnen die uitzending zijn voor het piano-fenomeen Murray Pe rahia, die als gast twee Im promptu's van Schubert komt spelen. Op zijn pas verschenen langspeler met Chopin-vertol kingen toont Perahia ditigaal hoe hij poëzie, techniek en vormgevoel tot een basis weet te maken voor heel prachtig pianospel. Zijn rubati zijn per fect getimed en steeds blijft hij binnen de grenzen van een ge zond artistiek geweten. Hij is een goed verteller, die timbre, adempauze, tempoversnelling, fluisterstem en luide verkon diging tot solide pijlers in zijn verhaal maakt. Hij neemt zijn kans waar in een aantal Impromptu's, de Fantasie-Impromptu, de Bar carolle op 60, de Berceuse op 57, en de Fantasie op 49. Het lukt deze jonge Amerikaan om twee plaatkansen lang een warm pleidooi voor toch weer Chopin op te bouwen (CBS IM 39708 CB 331) Kwartaal-troef. Van een onzer verslaggevers ETTEN-LEUR - De Etten- Leurenaren Christ Mentzei en Frans van Ham van de belan gengroep 'Behoud eigen wo ning' zijn zondag 1 december te zien in het tv-programma Sprekershoek. In de uitzending legt het duo de acties uit die de groep voert tegen het zogenaamde 'opeten van het eigen huis' door men sen die in de bijstand terecht komen. De landelijk opere rende belangenvereniging wil dat het systeem van kredtie- hypotheken voor deze mensen wordt afgeschaft. OP 13, 14 en 15 december vindt in Eindhoven een pro vinciaal workshop-weekend plaats voor amateur-pop musici. Die driedaagse workshop vindt plaats in het gebouw van Pop Ei aan de Zoutstraat in Eindhoven. De cursus is opgezet door de Stichting Brabant Pop, de muziekcollectieven Metro uit Breda en Pop Ei uit Eindhoven en de muziek school Eindhoven. De workshop-dagen be staan voor het grootste deel uit repeteren onder leiding van vier professionele musi ci. 'Dat zijn Miriam Snoek, zangdocente aan de muziek school Eindhoven en actief in o.a. Vaalbleek Vokaal, Peter van Dorst, gitarist in de Lonely Hearts en sessie muzikant, Theo van Eem- bergen, bassist van Nasmak en saxofonist Jan Koper. Het workshop-weekend begint vrijdagochtend en eindigt zondagmiddag. De bosten bedragen vijftig gul den. Daarbij zijn twee over nachtingen en maaltijden bij inbegrepen. Het aantal deelnemers aan de work shops is gelimiteerd tot on geveerd 24. Opgeven kan bien zich telefonisch bij Me tro in Breda: 076-131052. ZEVENTIEN popgroepen zullen op 29 en 30 november deelnemen aan de halve fi nales om de strijd voor de Grote Prijs van Nederland, het nationale muziekcon cours voor popgroepen, in respectievelijk gebouw De Vereeniging in Nijmegen en Het Paard van Troje in Den Haag. Dit heeft de Stichting Grote Prijs van Nederland, een samenwerkingsverband van het cultureel magazine OOR, de VARA en de Stich ting Popmuziek Nederland dinsdag meegedeeld. Deze groepen zijn als de beste geselecteerd tijdens de voorrondes in een groot aan tal plaatsen in ons land, waaraan in totaal 153 groe- pen deelnamen. De jury be stond uit deskundigen van VARA's Popkrant en OOR. Vrijdag 29 november zul len aan de strijd voor plaat sing in de finale in Nijmegen deelnemen: The Clip (Utrecht), Da Kluet (Esch), Ex-q' (Vlissingen), Factory Toys (Den Bosch), Gin on the Rocks (Venlo), I've Got The Bullets (Rotterdam), Slauer- hoff (Amsterdam), Spasmo- dique (Rotterdam) en Terras Bangkok (Amsterdam). Een dag later komen in Den Haag aan bod: 5 Slag 1 Wijd (Amsterdam), En-Face (Utrecht), Many More (Rot terdam), The Moral Virtue (Rotterdam), Niki Roman Band (Soest), Side Effect (Den Haag), Shivoo (Am sterdam) en The Treat (Den Haag). De finale is zaterdag 14 december in Paradiso in Amsterdam. De bedoeling van de Grote Prijs van Nederland is naar verhouding onbekende, maar kwalitatief interes sante popgroepen onder de aandacht van een breed pu bliek te brengen. NP SPI AAK EINDREDACTIE WIM VAN LEEST hetab Sprout, 8 december in utrecht (Vredenburg) en 9 decem- °fr in Antwerpen (Hof ter Lo) Jraple Minds, 1.2 en 3 december in «otterdam (Ahoy) ™l"g, 21 december in Arnhem Rijnhal) en 22 december in Genk lumburghal) MET POPMUZIEK is het net zo als met voetballen: iedereen heeft er ver stand van en net zoals 'voetbalkenners' elkaar proberen af te troeven met feitjes zo wordt een gesprek tussen twee popliefhebbers al gauw een smij ten met plaattitels, groepsnamen en jaartallen. Wat dat betreft is 'Oor's eerste Ne derlandse Pop-encyclopedie' bij ver schillen van mening keer op keer een uitkomst biedende vraagbaak. Niet dat de vijfde editie van dat boekwerk hele maal volledig is - bij een voortdurend in beweging zijnd medium als popmu ziek is dat onmogelijk-, maar de meeste relevante informatie staat er wel in. Een bezwaar dat je tegen de Oor-en cyclopedie in zou kunnen brengen is, dat vooral bij nieuwe groepen de per soonlijke smaak van de samenstellers zwaar mee lijkt te wegen. Zo is er veel aandacht voor redelijk tot volstrekt onbekende avant garde-artiesten en relatief weinig ruimte voor mensen, die het met de eerste paar platen al hele maal gemaakt lijken te hebben. De praktijk van het encyclopedie-maken leert dat overdreven veel ruimte door de historie snel achterhaald wordt. Tal van new wave-groepen die in de vorige editie van de encyclopedie nog veel aandacht kregen, zijn nu onder één noemer gebracht en worden met een paar regeltjes afgedaan. Het is natuur lijk moeilijk om actuele bands meteen in een historische context te plaatsen, maar nu wordt soms de trend van het moment te veel als maatstaf voor al of niet uitgebreid vernoemen gehanteerd. Die persoonlijke voorkeuren komen ook enigszins tot uiting bij behandeling van oude garde. De zieleroerselen van Jackson Browne worden bijvoorbeeld in twee volle kolommen breed uitge meten, terwijl een historisch gezien veel belangrijkere figuur als James Brown net een kolommetje tekst ople vert. Een ander bezwaar geldt het streven naar volledigheid van de samenstel lers. Zo wordt ingespeeld op de hausse om alles wat uit Afrika komt te behan delen. Dat is op zich goede informatie, maar waarom dan geen aandacht be steedt aan muzikaal bezien minstens zo interessante streek als Brazilië. En ook de keuze uit het aanbod van het expe rimentele ECM-label lijkt door per soonlijke smaak ingegeven. Sommige artiesten uit die stal komen wel aan bod, maar het gros blijft onbesproken. Daarnaast valt het op dat er wel bui tenlandse acts aan bod komen die zich op het raakvlak tussen pop en jazz be geven, maar dat Nederlandse muzi kanten als bijvoorbeeld Paul van Ke- menade en Nico Langhuizen geen of amper aandacht krijgen. Toch is de Oor-encyclopedie afgezien van wat schoonheidsfoutjes -bij Jan Akkerman ontbreken de laatste elpees, Frank Zappa's aids-epos 'Thing fish' blijft onbesproken- een handzaam boekwerk. In de dagelijkse praktijk van over popmuziek schrijven is de en cyclopedie een onmisbare informatie bron en in vergelijking met soortge lijke buitenlandse standaardwerken is de Oor-encyclopedie veruit de beste en meest complete. En ook als kijkboek is 'Oor's Eerste Nederlandse Pop-ency clopedie' zeer de moeite waard. Het ac tuele fotowerk van de verzamelde Ne derlandse popfotografen laat zien, dat er hier veel talent rondloopt. Daar naast zijn er veel oude foto's te zien, die een aardige indruk geven van hoe on gewoon pop vroeger was. WvL MUZIEK GELDT al sinds mensenheugnis als actie- middel. Miljoenen soldaten zijn in de loop van de ge schiedenis onder tromgerof fel en al strijdliederen zin gend de dood in gejaagd en in tijden van onderdrukking was juist het lied een moge lijkheid om -soms in be dekte termen - de afkeer te gen de machthebbers te uiten. De popmuziek heeft het strijdlied herontdekt Uitge sproken voorbeeld daarvan is het 'Sun City'-project, dat stelling neemt tegen het apartheidsysteem in Zuid- Afrika. Onder bezielende leiding van Steve van Zandt laten tal van Amerikaanse en een paar Britse artiesten een uiterst bewogen protest tegen de toestanden in Zuid- Afrika horen. Tegelijk is 'Sun City' het zoveelste project, waarin ar tiesten zich gezamenlijk in spannen voor een gemeen schappelijk doel. Muzikaal gesproken is 'Sun City' in ieder geval uitstékend ge slaagd. Was 'We are the world' niet meer dan een zoetsappige grootste gemene deler, de single 'Sun City' is muzikaal vuurwerk. En er staat meer van dat mate riaal op de elpee. In 'Let me see your I.D.' laten de geza menlijke rappers voor eens en voor altijd horen wat er fout is aan apartheid. 'The struggle continues' is spetterende jazz gespeeld door een droomband, waarin Miles Davis, Herbie Han- Steve van Zandt samen met co-producer Arthur Ba ker. cock, Stanley Jordan, Sonny Okosuns, Ron Carter en Tony Williams alles uit de kast halen. De plaat wordt gecompleteerd door 'No more apartheid' van Peter Gabriel en de violist L. Shankar en 'Revolutionary situation', waarin toe spraak-fragmenten een beeld geven van de waanzin van apartheid. Het laatste nummer op de elpee is 'Sil ver and gold' waarin U2- voorman Bono op de van hem bekende wijze geëmo tioneerd van leer trekt. Blijft de vraag of het no dig is om een plaat tegen apartheid te maken. Het antwoord is een volmondig ja, maar daarbij zit wel de kanttekening, dat het pro ject iets van selectieve ver ontwaardiging heeft. Zuid- Afrika is ver weg en een steljingname heeft dus wei nig effect op de positie van de deelnemende artiesten. Maar ik kan me niet herin neren dat een van de Artists United Against Apartheid bijvoorbeeld iets gedaan heeft óm een herverkiezing van Reagan te voorkomen. Noch het sociale noch het politieke klimaat in de VS zijn van dien aard, dat je vrolijk verder kunt musice ren zonder verder na te den ken. Die Reagan-regering is niet alleen bezig een krank zinnig ruimte-avontuur te beginnen, maar op de ach tergrond is het juist die re gering die er mede zorg voor draagt dat Zuid-Afrika zijn apartheid kan behouden, 'Verbeter de wereld, begin bij je zelf' luidt het aloude spreekwoord van de Bond Zonder Naam. Misschien zou de Amerikaanse popwe reld er eens over moeten gaan denken om de invloed, die men denkt te hebben, aan te wenden om in de VS. zelf het een en ander recht te zetten. Wim van Leest

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1985 | | pagina 17