UITBLAZEN Luidt brandbel de loongolf in? even..L VROUWE Hollywood is Reagans voorbereiding op top 1 Zware kater ITNO: Ovc ernstiger dan dumj: de stem co Voorlichter Bogaarts ■ACHTERGROND m 'U,L ZWAAR GEVMRlUkf" Drank in de Kamer Contact' Haags hoogstandje Agenda Mogelijk verlenging Nederlandse deelnan Sinai-troepenmacht -F DE ROPARCO REKENING. MEER RENTE, MEER VRIJHEID. HET toestel neemt niet op meneer", meldt zich de centralist. „Kun je me dan mevrouw S. misschien geven?" De centralist schakelt door. Mevrouw S. is er ook niet, maar er meldt zich een sergeant van de Lucht macht Voorlichtingsdienst. Of hij overste Jan Bogaarts voor me weet te vinden. Overste Bogaarts? De ser geant heeft duidelijk merkbaar nooit van hem gehoord. „Ik zal eens even informeren." Omdat hij de hoorn niet met z'n hand bedekt, hoor ik een deel van de conversatie op de achtergrond. „Hier is iemand die naar overste Bogaarts vraagt. Wie kan hij bedoelen." Wat gemompel. Verschil lende stemmen. Dan komt er één duidelijk bovenuit: „Jantje Bogaarts?" Ik noemde hem al tijd Jan, maar groot van stuk is hij inderdaad niet. De sergeant: „Overste Bo gaarts is al lang met pensioen meneer." „Met pensioen? Al lang? Hoe kan dat, ik weet daar niets van. Hoe lang is al lang?" „Eén november meneer." „Is er dan geen afscheidsre ceptie geweest?" Dat zou de sergeant niet we ten. „Wat doe je nou? Wande len. Op een bankje zitten? Pijpje roken?" Luitenant-kolonel b.d. Jan Bogaarts (56) grinnikt in de te lefoon: „Ach het is nog maar elf dagen. Ik ben nog aan het bijslapen. Ik heb liefhebberijen, maar daar zal ik m'n dagen niet mee kunnen vullen. We zien wel." Jan Bogaarts is al een oude relatie. Veel te oud eigenlijk. Voor ons béiden. Oude relaties weetje ook thuis te bereiken. „Waarom heb je geen af scheidsreceptie gehouden? Ik heb verplichtingen tegenover jou en om me die te kunnen la ten nakomen, had je op z'n minst een receptie moeten hou den." Aan de hand van tweede luitenant Jan Bogaarts leerde ik 25 jaar geleden stap voor stap de luchtmacht kennen. Ik ont moette hem voor het eerst bij een commando-overdracht op de vliegbasis Gilze-Rijen. Hij was uit Den Haag neergedaald om de pers een handje te hel pen. Jan was een beginner bij de voorlichting; ik bij de krant. Ik wilde het doen en laten van de luchtmacht vastleggen in een reeks reportages en Jan was er op uit informatieve publiciteit over de luchtmacht te stimule ren. Binnen de kortste keren hing ik boven het Land van Heusden en Altena in een rol lende en loopings draaiende Fokker S-ll van de Elemen taire Vliegeropleiding. Het werd een serie van drie. Dus de Har vard van de Voortgezette Vlie geropleiding kwam er aan te pas en toen volgde m'n eerste trip in een echte jet: de sierlijke T- Bird van de Jachtvliegeroplei- ding te Woensdrecht. Ik kreeg de smaak te pakken en Jan merkte dat. In de mess van het Kamp Princenbos te Gilze, waar we WIM KOCK een reportage hadden gemaakt bij de Explosieven Opruimings Dienst - ik schuwde ook het grondwerk niet - begon Jan Bogaarts me uit te dagen. Of ik met Whisky-Four zou durven meevliegen. Whisky-4 was toen het befaamde en later nogal tragisch aan zijn eind gekomen formatieteam van de lucht macht. Daarmee mee te kun nen was wel het summum van de luchtvaartreportage in het toenmalige Nederland. De su- persone Starfighter was er nog niet. Ik zei dat ik wel durfde. „Dan regel ik dat even", zei Jan en ik geloofde geen moment dat hem dat zou lukken. Met Whisky-4 had nog nooit een niet-vlieger als passagier mee mogen vliegen, laat staan een journalist. Ik herinner me nog de busrit van Bergen-op-Zoom naar de vüegbasis; hoe de zenu wen m'n maag insnoerden tot een soort rollade. Hoe afgun stig ik de postbode nakeek die op de fiets het erf van een boer derij opdraaide. 'Ik wou dat ik nu op die fiets zat', dacht ik toen. Het werd een onvergete lijke belevenis waarbij de Zeeuwse eilanden om me heen draaiden tot ik er bijna ture luurs van werd. Wat mij betreft was dit Jan Bogaarts' meester werk. Het blééf de enige keer dat een chef van de lucht machtstaf het goed vond dat een krantenman met het team zelf omhoog ging. Jan was geen man voor 'Den Haag'. Hij is van nature een veldwerker. Rond 1960 ver anderde er veel. De naoorlogse jaren van borreltrips met jour nalisten en automatische bijval van het pubhek waren voorbij. De maatschappij begon weer op ouderwets-kritische wijze naar de krijgsmacht te kijken. De luchtmachtvoorlichting was bezig zich, al doende, een meer professionele manier van voor lichten eigen te maken. Daar aan heeft Jan Bogaarts een grote bijdrage geleverd. Als voorlichter van de jarenlang zeer gevoelig in het nieuws Eg gende vliegbasis Eindhoven maakte hij school en hij zette er een Informatiecentrum op dat model heeft gestaan voor de andere vliegbasis-info-centra. Jan Bogaarts kwam - niet tot zijn genoegen misschien, maar onvermijdelijk - toch weer in Den Haag terecht. Een half jaar geleden het hij zich overplaatsen naar AFCENT in Limburg, „om niet ineens van de dagelijkse actualiteit in het niets te vallen". Het valt dus te begrijpen dat een pas gearri veerde sergeant op de staf nooit van overste Bogaarts had ge hoord. Maar toch „In januari gaat Arie met pensioen en dan zit er niemand meer van de ploeg van 25 jaar geleden. Het einde van een tijd perk", zegt Jan ironisch. De ironie gaat aan mij voorbij. Ik zie tegenwoordig maar te vaak 'tijdperken' beëindigd worden. lllllllllllllllllllllllIUlimillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllrc Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v. Directie: drs. J.H.M. Brader. Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda. 076-236911 Telex 54176. Centrale redactie Breda: Nieuwsdienst 076-236883. Sportredactie 076-236884. Rayonkantoren: Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, ©01640-36850. Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom. Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41, ©076-236326. Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda. Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550. Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur. Goes, Klokstraat 101100-28030. Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes. Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751 Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst. Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957. Postadres: Postbus 23,4900 AA Oosterhout. Roosendaal, Molenstraat 45, ©01650-37150. Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal. Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920. Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen Vlissingen, Torenstraat 5, ©01184-19910. Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen. Openingstijden: Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur; overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur Abonnementen, bij vooruitbetaling te voldoen: 22,97 per maand; 66,30 per kwartaal of 258,- per jaar. Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand, 1,80 per kwartaal, J 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W. Voor post-toezending geldt een toeslag. Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses. Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor. Lezersservice: Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911 Fotoservice 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882. Grote advertentjps uitsluitend 076-236881 Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442. (Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911 Rfmlfrplfltipc Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447. NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738. DINSDAG 12 NOVEMBER 1985 T5 T^JNAI n|NSDAG 12 NOVE Door Lidy Nicolasen 'KIJK nou om je heen. Je ziet toch wat er ge beurt: mensen die een vuist kunnen maken, ja die winnen'. De vakbondsman zwijgt dan veelbetekenend. Het overleg met minister Riet kerk (Binnenlande Zaken) over de arbeidsvoorwaarden voor ambtenaren is net ach ter de rug. Met geen woord is gesproken over de looneisen van de brandweer. Heel be wust. Centrales en Rietkerk delen eikaars mening dat het om een geschil tussen de brandweer en de gemeenten gaat. Maar toch. Toen de Amsterdamse brandweer als eerste aan de bel trok, was Abva/Kabo- voorzitter Jaap van der Scheur er als de kippen bij om te verklaren: 'Ik hoop dat Amsterdam het sein geeft tot een golf in heel Nederland rondom de toeslag onregel matige diensten'. Het liefst, zei hij, zagen hij en het bondsbestuur een herhaling van de ambtenarenopstand in 1983. Zijn collega Ton de Jong, voorzitter van de CNV-bond voor ambtenaren, erkent dat er wel degelijk sprake is van een 'druk op de ketel. Eisen voor loonsverhogingen', zegt hij, 'zullen zich toespitsen op de onregelmatige diensten'. Op de tafel van Rietkerk hebben de centrales intussen het verzoek gelegd voor een onderzoek naar het verschil in beloning van onregelma tige diensten in het bedrijfs leven en bij de overheid. Met het conclict van de brand weer heeft dat niks te ma ken. En dan ligt er ook een brief van 12 gemeenten uit Stekelenburg - FOTO GER DIJKSTRA het hele land (waaronder Breda, Tilburg en Bergen op Zoom), opgesteld door perso- neelshoofden. Hun taal is dreigend en gaat over het achterblijven van de lonen van de ambtenaren bij die van de mensen in het be drijfsleven. Na jaren van in leveren en pas op de plaats maken gaan de ambtenaren er volgend jaar maximaal een half procent op vooruit. In het bedrijfsleven wordt rekening gehouden met een koopkrachtverbetering van tenminste 2 procent. De gemeenten conclude ren dat in de toekomst kos ten gemaakt moeten worden om een 'onaanvaardbare' aantasting van de dienstver lening te herstellen. Die kos ten zouden wel eens hoger kunnen zijn dan het bedrag dat de bezuinigingen opleve ren, voorspellen zij. De ambtenaren roeren zich. Ze zijn de bevriezing van hun lonen, de bezuini gingen op hun werk zat. Ze eisen vooral: een gelijke be handeling met de mensen in het bedrijfsleven. Enkel en alleen daarom stelden de vakcentrales Rietkerk voor om het overleg over de ar beidsvoorwaarden voor 1986 uit te stellen. Zij willen wachten op het cao-overleg in het bedrijfsleven. Want het is zo klaar als een klontje dat volgend jaar daar wat te verdelen valt. Looneisen liggen in het verschiet, hoezeer topambte naar Rutten ook roept dat loonmatiging voor het her stel van de economie nood zakelijk is. Hoezeer regering en vakbonden ook zeggen te vrezen dat te hoge looneisen de verdere herverdeling van werk zal belemmeren. Want daar gaat het om: 800.000 werklozen. En ruim 1,3 miljoen, als gehuwde vrouwen de moed om werk te vinden niet zouden heb ben opgegeven. 'Iedereen be seft dat', zegt de PvdA-spe- cialist Hans Alders. 'Daar heb je toch een collectieve verantwoordelijkheid voor?'. FNV-bestuurder arbeids voorwaarden Johan Steke lenburg: 'Ja hoor eens, je moet de bonden niet verwij ten dat we in de loonsfeer te rechtkomen als de werkge vers dwars blijven liggen. Met de werkgevers valt over het algemeen makkelijker over looneisen te praten. Na tuurlijk, er moet wel voor arbeidstijdverkorting ge knokt worden, maar als blijkt dat dat hoe dan ook niet te realiseren valt, moe ten we toch voorkomen dat die forse bedragen in de be drijven blijven zitten'. In januari van dit jaar waarschuwde Alders al voor de uitstraling van de looneis van de loodsen op andere groepen zou hebben. Zijn pessimisme groeide sinds dien. 'Mensen kijken nou eenmaal naar andere men sen. Door datgene wat er ge beurd is, is de loongolf al op gang gekomen. Natuurlijk kan het best waar zijn dat de brandweer te weinig ver dient, dat moet je ook onder zoeken. Maar tegelijkertijd moet je jezelf de vraag stel len: hoe lossen we dit op. Je zou ook het aantal uren dat de brandweerlieden aanwe zig zijn kunnen terugbren gen en voor een betere her bezetting kunnen zorgen'. En: 'Zorg in vredesnaam dat er ruimte vrijkomt voor meer werk, dat moet een hoofdlijn zijn. Want kijk wat er daarnaast nog is: een veel grotere groep mensen die staat te trappelen om werk. Maatschappelijke én econo misch is dat onaanvaard baar'. PvdA en FNV wijzen een beschuldigende vinger naar het kabinet. Zij verwijten het kabinet het klimaat te verzieken door in te stem men met de eisen van de loodsen, zij verwijten het kabinet de handen te hebben afgetrokken van verdere ar beidstijdverkorting. Niet al leen in de eigen gelederen, maar ook daarbuiten. Zij vinden dat het kabinet de opbrengst van de lagere sociale premies had moeten inzetten voor arbeidstijdver korting en niet had moeten vrijgeven als garantie van de koopkracht. Daartoe had den afspraken gemaakt moeten worden tussen over heid, werkgevers en werk nemers in de Stichting van de Arbeid. De FNV sprak van een hernieuwd stichtingsak koord. De vakcentrale CNV, evenals het CDA een sterk voorstander van het overhe velen van de verantwoorde lijkheid voor de sociale pre mies naar de sociale part- ONAANGENAAM .WERff jr^ mr NJET £XTra %m/f Cl aMSTERDAM (ANP) - Jus ontruimingen van kraa "nden zijn onrechtmal i.istitie maakt een oneigenl Lbruik van het Wetboek v strafrecht en schendt bij di eelijke ontruimingen 1 Grondwettelijk veranker huisrecht van de krakers. pe politie wordt hierbij v< I het karretje van de huiseif I naar of zelfs de speculant g Brandweer in actie voor een betere beloning. - FOTO HANS CHAB0T ners, wilde zover niet gaan. 'Het is niet haalbaar om cen traal afspraken te maken', zegt voorzitter Harm van der Meulen. Want ook de werkgevers én het kabinet willen daar niet aan. Alders: 'Het is de grootste onzin om te zeggen dat je als overheid geen verantwoor delij kehid meer hebt omdat het overleg verlegd is naar de bedrijven of de bedrijfs takken. Je hoeft als rijk ook niet in details te treden, maar je kunt wel degelijk afspraken maken over de vraag hoe we de atv over eind kunnen houden'. De regeringspartijen CDA en WD delen de zorg van de PvdA niet. Hun woordvoer ders houden de boot af. De angst voor een alles verdrin gende loongolf kennen ook 1 de vakbonden niet. Stekelenburg: 'Er zitten I best risico's, maar ik zie echt I niet dat het conflict met de I brandweer een loongolf ont-1 staat. De hele harde lijn is toch een beetje terugge-l draaid, in het bedrijfsleven! en ook bij de overheid. Vorig I jaar ging het in de bedrijven! al wat beter met de loonont-1 wikkeling en je ziet dat ambtenaren er dit jaar took ook iets bij krijgen'. 'Ik zou pas bang zijn als et 1 een kwalijk monsterverbond f zou worden gesloten tusi werkgevers en overheid, er daardoor niets meer tere- gelen zou zijn voor langdu rig werklozen of de jeugd werkloosheid. Maar daaraan I wil ik voorlopig nog maai niet denken'. VEERTIEN dagen geleden maakten we er op deze plaats melding van, nadat er in de wandelgangen van de Kamer al wéken op be smuikte toon over werd ge praat: de plannen om ook in het hartje van de Neder landse democratie het drankgebruik wat te mati gen. Het PvdA-Kamerlid Al ders, die als eerste sugge reerde een paar aanbevelin gen uit de nota Alcohol en Samenleving van staatsse cretaris Van der Reijden (Volksgezondheid) ook op de Kamer los te laten, heeft zel den zoveel reacties gehad, en afgelopen week kwam zijn partijgenoot Castricum er in het Presidium, het dagelijks bestuur van de Kamer, op terug. Het Presidium was er overigens vlug uit: er lag al een nota met zeer veront rustende geluiden van de bedrij f smaatschappelij k werkster, waarin de onge zonde kanten van het poli tieke bedrijf breed worden uitgemeten, en Castricum moet nu, samen met de di recteur der diensten Botting, een nieuw stuk produceren, op grond waarvan het Pre sidium de Kamer voorstel len zal doen. 'Het is de beste weg, want het probleem ligt nogal in gewikkeld', laat een Presi diumlid - anoniem uiter aard, want het gaat om een uiterst delicate zaak - ver trouwelijk weten. 'Dat heeft niet alleen te maken met de drank op zich, maar ook met de bijzonder gekke werksi tuatie. Ambtenaren die in dienst van de Kamer zijn kun je het drinken, bijvoor beeld tot zes uur, makkelijk verbieden. Maar wat doe je met Kamerleden en hun me dewerkers? En met journa listen, die hier weliswaar gast zijn, maar hier tegelijk allemaal een eigen werkka mer hebben? Reken maar rustig dat daar ook tuig on der zit'. Castricum en Botting moeten nu in gemeen over leg een uitweg zoeken uit moeilijke dilemma's als: kan de verkoop van alcoholhou dende drank tot vijf of zes uur absoluut worden ge stopt, of moet voor één van de zes verkooppunten een uitzondering worden ge- de PvdA een sterkere keuze maken dan Den Vyl. Een an dere lijsttrekker is in staat om meer élan op te wekken. Als het op het eind om één of twee zetels gaat, wel of geen meerderheid, kan dat de doorslag geven'. (Marktonderzoeker Maurice de Hond) Castricum: ..nieuw stuk maakt'Wat met het aperi tief bij de lunch? En wat als er iemand jarig is? Nogmaals het betrokken Presidiumlid: 'In de loop van de tijd zijn hier allerlei cultuurtjes ontstaan, en on dertussen zijn er die de god ganse dag aan de sherry en jonge jenever zitten. Maar er is ook nog zoiets als eigen verantwoordelij kheid'. Besluitvorming wordt in elk geval binnen nu en en kele weken nog niet ver wacht. Maar dat er iets moet gebeuren is intussen binnen het Presidium gemeengoed. 'ELECTORAAL gezien kan 'KAMERLEDEN hebben het erg druk. Ze moeten verga deren, mensen ontvangen, toespraken houden, brieven schrijven en nog veel meer. De Kamerleden zijn dan ook niet altijd in de grote verga derzaal van de Tweede Ka mer De Kamerleden die er niet zijn, doen dan ander werk'. Dick Dolman en Piet Steenkamp hebben het nieuwe vouwblad 'Politiek? De moeite waard!' al een aantal weken in huis, de verzending naar de kiezer (scholen, verenigingen en particuliere aanvragers) be gint nu pas goed op gang te komen. Het is één van die vele goedbedoelde pogingen de kiezer nauwer bij het werk van de gekozene te be trekken. Politici breken zich her haaldelijk het hoofd over de vraag hoe ze de afstand tus sen die twee kunnen ver kleinen. In theorie zijn er ideeën genoeg, maar in de praktijk blijft het behelpen. Vandaar dat een enkele kie zer af en toe zelf het initia tief maar neemt Dat begon al met (Je actie voerders van Ameiisweert, die enkele jaren terug een zak herfstbladeren van de publieke tribune lieten dwarrelen. Vorig jaar, tij dens het debat over het. 1 ju- ni-besluit, sprong de Am sterdamse kraker Bingel op de regeringstafel, en de af gelopen weken - de raketten blijven nu eenmaal diepe emoties losmaken - roerden zich opnieuw enkele politiek betrokkenen. Op het mo ment dat het linker deel van de volksvertegenwoordiging de regering bezwoer af te zien van de overeenkomst met de VS waarin de plaat sing van de kruisraketten wordt geregeld, riep een wat oudere dame Defensieminis ter De Ruiter toe: 'Denk toch aan onze kinderen, plaats niet! Denk toch aan de toe komst'. De Ruiter slikte even, kreeg wat kleur op zijn ge zicht, maar reageerde ver der niet. De vrouw werd vriendelijk maar kordaat afgevoerd door enkele poli- tie-agenten. Tijdens hetzelfde debat stond op de publieke tribune een man op, die het kabinet op luide toon toeriep: 'Ik schaam me dat ik Nederlan der ben!', gevolgd - vlak voordat ook hij werd afge voerd - door een meend: 'Verdomme'. Soms blijkt de betrokken-1 heid dus groter dan menig I politicus denkt. Maar de po-1 litiek neemt toch liever zelf het initiatief. DE Tweede Kamer houdt zich vandaag en morgen uit-1 gebreid bezig met de plaat sing van de kruisvluchtwa- pens, het afstoten van vier van de zes bestaande Neder landse kerntaken en het op-1 voeren van de conventionele bewapening, vooral bij de luchtmacht. Voornaamste invalshoek van de oppositie: of Lubbers niet op een zeer I vitaal moment zijn eigen 1 juni-besluit onderuit heeft gehaald, door niet (meer) te reageren op de openingen van Sovjet-zijde. Donderdag is er geen pie-1 naire vergadering, maar zijn er wel vier commissie vergaderingen: over de poli tie, PTT en het weten- schaps- en technologiebe leid. De Eerste Kamer heeft als I belangrijkste onderwerpen I de herziening van de Wet op de Kansspelen (over s automaten) en de goed ring van verdragen voor hel luchtvaartgeleidingscen- trum Eurocontrol. Eindredactie Frans Boogaard SCHIPHOL (ANP) - Nede land zal een verlenging van stationering van Nederland militairen in de Sinai-wo< tijn serieus overwegen. I heeft staatssecretaris V Houwelingen van defeni maandag op Schiphol meeg deeld na zijn aankomst i I Qatar. Van Houwelingen he« voordat hij naar deze Gol staat toereisde een bezoek g bracht aan Egypte en aan Nederlandse militairen die de Sinai-woestijn zijn ge. gerd. Sinds april 1982 maken N Iderlandse militairen deel v van de multi-nationale tra penmacht, die als uitvloek van de Camp David-akkoc den in de Sinai-woestijn to zicht houdt. 107 Nederland militairen, 80 man van de ve bindingstroepen en 27 mai chaussees, zijn momenteel de Sinai gedetacheerd. UTRECHT (ANP) - De ove I zure neerslag vormen een ei heid van de bodem dan de aa doende maatregelen worden heid en het behoud van de na Dit zei F. Colon, hoofd vai het TNO-instituut in Apelc van het eerste international ging, dat de komende drie I wordt gehouden. De door de onderzoekorg; tot doel informatie en ervar van de bodemverontreinigin ring van gifgronden. Afgezien van de ernst van toe gevonden gifgronden sle I Nederlandse opppervlak. Bo bakende terreinen, die onder De overbemesting en de zu die overal verspreid de boder redeneert Colon, voorzitter sie van de internationale con Het zal naar de mening v; ren voordat alle giftige romn gestopt, is opgeruimd. Met di technieken ligt Nederland sa op, beweert de TNO-deskunc (ADVERTENTIE) llUli.i Uw spaargeld is beter af op zo'n moderne Roparco Rekening, ij. IHiW *-)'e k°mkineert een hoge rente met grote vrijheid van opnemen. i.| I j f f i i U kunt altijd over uw spaargeld beschikken, zonder dat u dat f'f*u au .1+ vani WASHINGTON (DPA) - President Reagan heeft zich op zijn aan staande ontmoeting met de Russische par tijleider Michail Gor- batsjov voorbereid door kennis te nemen van de Russische geschiedenis, cultuur, psyche, poli tiek en economie. Dat deze lectuur zijn kijk op Rusland en zijn mening over communisten veran dert, is niet echter aanne melijk. Daarvoor gaat de afkeer die Reagan heeft van alles wat met communisme te maken heeft, te ver terug en is te diep geworteld. Zijn in tussen gevleugelde woord, 'Rijk van het Kwaad', weer spiegelt zijn gevoelens en wat hij werkelijk denkt, ook wanneer hij gematigder van toon is geworden. De befaamde rede voor een gehoor van evangelie- getrouwe bedienaars des Woords van 8 maart 1983 in Orlando, waarin hij de Sov jet-Unie voor het eerst 'in het brandpunt van alle kwaad in de moderne we reld' noemde, bevat ook an dere elementaire opvattin gen van Reagan in deze sa menhang - dat het verkeerd is zich door de vijand in slaap te laten sussen of de vader de wens te laten zijn van de gedachte en dat het communisme een 'treur® bizar hoofdstuk in de i schiedenis van de mensheid1 is, 'waarvan de laatste blad zijden nu geschreven wor-1 den'. Reagans diepe afkeer wantrouwen wortelen vol-1 gens Reagankenner Lou I Cannon in een biogra® I waarin de ontgoochelend! I persoonlijke ervaringen zijn vastgelegd die R opdeed tijdens zijn jaren BI Hollywood en voorzitten schap van de acteursbond. Voor de 'commissie voor I onamerikaanse activiteit I van het Huis van Afgevaar- I digden, die indertijd bij ne'l uitbreken van de Kou® I Oorlog jacht maakte op 'r0' I den', heeft Reagan in okw I ber 1947 als getuige yer'L klaard: 'Ik verafschuw I filosofie, maar ik verat r schuw nog meer hun Jj' I tiek, die die van een vijf" kolonne en oneervol is'. De betrekkingen met I Sovjet-Unie zijn voor gan niet slechts een we»'| strijd van de twee superri® I gendheden, maar de mor» strijd tussen politieke burgerlijke vrijheid en P®' I soonlijke beslissingen ene|'r zijds en een systeem and®' I zijds dat deze onderdrukt® I dat zijn invloed ook doy I middel van geweld wil ui breiden. VANDAAG kan in de Tweede verwacht. Daar begint dan e ontwerp tot goedkeuring van verenigde Staten heeft getro raketten op de basis Woensi iweede Kamer er mee akko< r'ln kan met de voorbereidi nen. Maar daarmee is de rake [uit. Het is niet te verwachten, ean het beroep van het IKV o nngswet niet te tekenen. De r als vastgelegd in de gri zo'n oproep gehoor te c net vorstenhuis een ernstige u het overgrote deel van d Meer tijd en energie zullen souvereiniteit van Nederlanc naar de president van Ameril nzet yan pe raketten - en ov J Z|J na de Kamerverkiezin en r^n9Sovereenkomst weel riJt^ z'in mordicus tegen hw.i socialisten daardoor z ulokkeren. I fia?e karner zal ongetwijfeld rJh°p de goedkeuringswet t< j^oorzaamheid. Spontane e tioL- ma,e bezorgdheid te dor partiien- Ook de kerken h "eer in het IKV, die ijver a De ervaring heeft dan c I Pen °ok als ze geweldloos zi I zow°f het bebat ook verder n ovorK de overwinnaars als d- Istah??UPen- De rakettenkwes I lanH„ bevorderende cons< rnonf6 beleid en de defensie 1 ,yng zijn breuklijnen on Mo* zit aid k ""erli USt o«L u|v) i ici ci U|j oei. ir schaakbord van de superr ke k,ift!a? 9ln9 alle PaHÜen on he n met een gevoel var Noritkampen is stukgelop r'anP. als het er op aan! I blijft lm

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1985 | | pagina 2