en
bied
Onderwijs holt
uitgevers uit
met fotokopie
0 Elsevier
Spuitje tegen hartinfarct
AAN
KKN-MANIFESTATIE DEN HAAG:
Maan vandaag verduisterd
Man bij
ruzie
in bar
ernstig
gewond
maandag 28 oktober 1985
EXTRA OP MAANDAG1
MEDISCHE
RUBRIEK
VAN EIJSDEN
jagina zeeland
Een klein verschil
Diefstal van
videorecorders
T48
Vier miljoen
Nederlanders
gaan door
Door Marcel van Lingen
DEN HAAG - „Kunt
U wat ruimte maken
voor het podium zodat
ik mijnheer Lubbers
recht in de ogen kan
kijken. Ruud Lubbers,
ik vraag U, zeg NEE
tegen de kruisraket
ten."
Sienie Strikwerda,
voorzitster van het Komi-
té Kruisraketten Nee
(KKN) speelt het om even
over half drie in de zinde
rende Haagse Houtrust-
hallen heel even klaar om
het gejuich te doen ver
stommen, de vlaggen be-
wegingingloos te krijgen
en de aandacht te vesti
gen op de ongemakkelijk
luisterende premier.
Heel even maar, want zodra
haar oproep ook de uithoeken
van de hal heeft bereikt, krijgt
het gejuich weer orkaan
kracht.
De thuisclub, bestaande uit
voornamelijk iinkse politici,
vijf-en-twintigduizend tegen
standers van de plaatsing van
kruisraketten en een handvol
sympathiserende artiesten
heeft het zoveelste punt ge
scoord.
Voor de organisatoren van
Nederlands grootste overdekte
manifestatie tegen de kruisra
ketten kan de dag niet meer
kapot. Als Sienie Strikwerda
het aantal verzamelde handte
keningen bekendmaakt
("3.743.455,.. hoiii.., hoii
barst een oudere vrouw in
huilen uit en slaat de handen
voor haar ogen.
De bejaarde man uit
Utrecht, die vroeg in de mor
gen zich nog bezorgd afvroeg
of de immense hal wel vol zou
stromen, kijkt glunderend om
zich heen. Ja, het zit bomvol
met duizenden schreeuwende,
juichende en klappende Ne
derlanders. „We hebben ge
wonnen, We hebben gewon
nen. Dit moet Lubbers toch
niet in zijn kouwe kleren gaan
zitten. Dat is toch onmogelijk.
Moet je zien, jongen, ik kan
wel janken."
Ernst
De vlam slaat pas vrij laat
in de pan. De optredens van
Freek de Jonge, Youp van 't
Hek, het Nederlands Theater
orkest, Fay Lovski én de toe
spraken van bisschop Ernst
(„als er één bisschop tegen de
kruisraketten is, wordt het
Ernst"), FNV-voorzitter Hans
Pont, Sienie Strikwerda en
Mient jan Faber: ze ontlokten
elk een meer dan gemiddeld
applaus en gejoel, maar 'het
gevoel' was er nog niet. Daar
zorgde de aloude Ramses
Shaffy voor.
Met gevoel voor dramatiek
zingt hij mét de zaal zijn „We
zullen doorgaan". De net op
dat moment met z'n duizenden
binnenstromende demon
stranten, enkele uren daar
voor vertrokken vanaf het
Haagse Malieveld, zorgen voor
nog meer geladenheid.
Mensen in de hal draaien
zich om en beginnen te klap
pen als de demonstranten bin
nenkomen. De demonstratie is
rustig verlopen. Een enkele
automobilist schiet woedend
en scheldend een politieagent
aan als de Fanfare van de
Eeuwigdurende Bijstand mi
nutenlang een kruispunt bezet
houdt om de lopers ongestoord
doorgang te kunnen bieden.
Dranghekken
De Amerikaanse ambassade
is omringd door dranghekken.
Politiemensen houden er de
wacht, maar de demonstran
ten storen er zich nauwelijks
aan. Ook niet aan het span
doek achter een door het Oud
Strijders Legioen gehuurd
vliegtuig: 10 miljoen mensen
zetten hun handtekening niet.
De politie grijpt in als de
monstranten openbare gebou
wen bekladden met hun leu
zen.
De organisatoren proberen
aan het einde van de mars de
stoet keurig te ontbinden op
een plein nabij de Houtrust-
hallen. Maar daarop zitten de
demonstranten niet te wach
ten. In gelid gaat de stoet
haastig recht op de plaats
waar alles te gebeuren staat
aan. De bereden politie die tot
dan toe de stoet aanvoerdde,
moet er als een haas bijzijn om
de kop weer te kunnen pak
ken.
Dan is in een mum van tijd
bijna iedereen binnen. De
mensen uit Friesland die er
een wandeltocht van twee da
gen hebben opzitten, de man
die zich hardnekkig vooraan
posteert met een zelfgemaakt
beeld van iemand die een
kruisraket door midden
breekt, de Vrouwen voor Vre
de, de Fanfare van de Eeuwig
durende Bijstand, kinderen
met spandoeken, de tientallen
warme worst en frietverko
pers buiten, de buttonverko
pers, de 400 journalisten en de
3.743.455 handtekeningen. De
volgepakte dozen met handte
keningen staan in pyramide-
vorm op het podium opgesteld.
Een beeld van de rustig verlopen protestmars door Den Haag.
Kijk,
en
Premier Lubbers komt bin
nen, omstuwd door met regen
jassen onherkenbaar ge
maakte veiligheidsagenten.
Tientallen fotografen dringen
als een kluit jonge voetbal
lertjes, als één man achter de
bal aan, om hem heen. Lub
bers lijkt niet op zijn gemak
onder het oorverdovende ge
joel. „Laat me toch door ver
domme, ik moet die man spre
ken." Een geëmotioneerde
vrouw probeert vergeefs naar
hen toe te lopen. Een van de
wandelaars die, voorzien van
een groot aantal handtekenin
gen, uit Friesland zijn komen
lopen, schreeuwt hem vanaf
vijf meter toe: „Kijk. Kijk dan
toch om je heen man." Lub
bers kijkt hem even aan.
De hal barst uit zijn voegen
als premier Lubbers het po
dium bestijgt om de bijna vier
miljoen handtekeningen, in de
vorm van een oorkonde, in
ontvangst te nemen. Hij krijgt
minutenlang niet de gelegen
heid zijn toespraak te houden.
Als het eenmaal zover is,
draaien de duizenden aanwe
zigen zich om en keren Lub
bers demonstratief de rug toe.
Met de vingers maken zij het
V-teken. Een keurig in het,
buttonvrije, pak gestoken man
verbaast omstanders met lan-
gaangehouden Indianengejoel.
Lubbers spreekt ruim een
half uur. Het ex-CDA Kamer
lid Scholten schiet dat in het
verkeerde keelgat. „Dit duurt
te lang, dit is provocerend. Die
man moet die handtekeningen
aannemen en dan wegwezen."
Weer een half uur later is
Lubbers inderdaad weg. Naar
Bussum, naar de partijraad
van het CDA. Buiten de Hout-
rusthal neemt hij met een zoen
en „Sterkte, Sienie" afscheid
van de voorzitster.
Grmrr.
Het merendeel van de oude
ren in de zaal verlaat na de
toespraak van Lubbers de
zaal. De 'Time bandits' kun
nen hun strijdbaarheid niet
meer beïnvloeden. Buiten
wacht PvdA-fractievoorzitter
Den Uyl, omringd door de
monstranten, op vervoer.
„Joop," roept iemand hem toe,
"Kun je die dingen nog tegen
houden?". '„Grmrr.. We zien
wel."
Den Uyl is niet de enige die
vroeg vertrekt. Slechts een
paar duizend mensen blijven
hangen tot het bittere eind, dat
om vijf uur onverwacht vlug
komt.
Van het ene moment op het
andere wordt het podium af
gebroken, gaan de lampen uit
en begint de veegploeg de hon
derden posters, friteszakken,
blikjes en affiches bijeen te
harken. De organisatie krijgt
niet eens meer de tijd de toe
spraak van premier Lubbers
uit te werken ten behoeve van
de vele wachtende journalis
ten. De laatste pagina sneuvelt
in der haast. Daaraan doet het
kaartje „ik ben niet aan
spreekbaar" op de rug van een
uitwerkster niets af. De Hout-
rusthallen zijn tot vijf uur af
gehuurd en dus is inpakken
het parool.
Ook de man die de voor vijf
gulden een portie 'atoomvrije'
poffertjes aan de man pro
beert te brengen begint dan
zijn biezen te pakken
Alleen 'Bertus en de Posters'
houden vol, ergens ver op het
achterterrein. Een handvol
rockers houdt de groep gezel
schap. Bertus heeft voor van
daag een nieuw liedje ingestu
deerd. „Yankee go home, leave
Holland alone", brult hij keer
op keer op tonen van onver
valste rock 'n roll
De animo van zijn publiek
valt hem tegen: „waar zijn al
die Haagse rockers", vraagt
hij zich af.
Niemand antwoordt, daar
voor is de groep te klein:
slechts een tiental jongeren,
een handvol ouderen en een
moeder met een kinderwagen
doen Bertus de eer aan zijn
hele nummer af te luisteren.
De meesten zijn er dan al
niet meer. Die zijn per bus
naar Den Haag gekomen en
vrij vroeg weer vertrokken.
Het blijft immers drie uur rij
den naar Maastricht.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiniiiiiuimiiiiimmiiimiiiniiiiiinniiiiimiiiiiiiiiiiiiimnmiiuiiiiiiiiiiiiimmiiitiiiiiiiiiiimiiimiimiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiimmimiihiiiiiimiiiiiiiiiimmmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiimiiiiiiiimmhmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiniiin
VOOR DE tweede keer dit jaar krijgen we een totale maansver
duistering te zien. Vandaag oktober zal de maan, net als op 4 mei
jongstleden, terechtkomen in de schaduwkegel die de zonbe
schenen aarde achter zich in de ruimte werpt.
Net als op 4 mei begint de verduistering al als de maan nog
onder de horizon is. Om kwart over vijf komt de maan op, dat is
ongeveer op het moment dat de zon ondergaat. En dat is geen
wonder: Bij een totale maansverduistering is het altijd volle
maan en de zon staat dan recht tegenover onze natuurlijke sa
telliet.
Om 18.21 bevindt de maan zich helemaal binnen de schaduw
kegel van de aarde en is de verduistering totaal. Het schemert
dan nog een beetje. Als het helder weer is zal de donker getinte
maan prachtig te zien zijn tussen de sterren van het sterren
beeld de Steenbok. Tot vier minuten over zeven blijft de maan
totaal verduisterd. Daarna treedt zij weer langzaam uit de
aardschaduw en om half negen is de verduistering afgelopen.
Hoe de totaal verduisterde maan er precies zal uitzien is niet
te voorspellen. Dat hangt vooral af van de toestand waarin de
atmosfeer van de aarde zich bevindt: Met name stof en andere
verontreinigingen zijn in dit verband erg belangrijk.
Meestal is de maan tijdens een maansverduistering donker
rood tot koperkleurig. Dat komt omdat de aardse dampkring al
tijd het rode deel uit het witte zonlicht naar de maan afbuigt.
Wit licht bestaat immers uit alle kleuren van de regenboog. Het
blauwe licht wordt het meest afgebogen en dat komt dus niet op
de maan, het rode licht echter wel. Het effect is te vergelijken
met de ondergaande zon.
(ADVERTENTIE)
De Koningin van de Misdaad
Houdt residentie bij uw boekwinkel
RD. James. De nieuwe koningin der misdaad.
Schrijfster van een groot aantal klassieke speurders
romans. Twee daarvan met inspecteur Adam
Dalgliesh in de hoofdrol werden verfilmd voor TV
Spannend. Een goed opgebouwde plot. En psycho
logisch trefzeker uitgewerkte personages. Uw boek
winkel heeft zeven titels in voorraad: Dood onder
deskundigen, Geen prijs te hoog, Geen werk voor
een vrouw, Kat in het nauw, Lijkwade voor een
nachtegaal, Onschuldig bloed en Treurspel voor
een moordenaar.
De boeken kosten
f 19,90 per stuk.
EEN PAAR jaar geleden
schreef de cardioloog A.J.
Dunning een boek - 'Broeder
Ezel' - over wat de genees
kunde allemaal NIET kan.
Geneeskunde noemde hij
een „lapmiddel voor de on
geneeslijke aandoening die
leven heet."
Als dan uitgerekend de
scepticus Dunning een ge
matigd enthousiast artikel
schrijft over een nieuwe ma
nier om een hartinfarct te
behandelen, moet er wel iets
aan de hand zijn. Hij rept
over een 'aanwinst' en zelfs
over een 'doorbraak', sleetse
woorden die bij de geoefende
lezer van medische hoera-
verhalen alle sceptische ha
ren overeind laat komen.
Wat is er aan de hand?
Het hart stuurt met elke
harteklop zuurstof en voe
ding naar alle organen van
het lichaam. Om zelf te kun
nen werken heeft het hart
natuurlijk ook zuurstof en
voeding nodig. Die worden
aangelcuerd door speciale
bloedvaten, de kransslagade
ren, de brandstofleidingen
van de hartmotor. Raken die
gedeeltelijk verstopt, zoals
bij Angina Pectoris, dan gaat
de hartmotor bij inspanning
sputteren. Bij een volledige
verstopping stikt het deel
hartspier achter de verstop
ping bij gebrek aan zuurstof,
en sterft binnen enkele uren
af: Hartinfarct.
Als alles goed gaat - en het
gaat zoals bekend nogal eens
niet goed - herstelt het li
chaam de wonde plek met
littekenweefsel. De medische
behandeling komt er eigen
lijk op neer dat men de pa
tiënt zonder ongelukken
door die herstelperiode pro
beert te slepen. Dat kan met
bewaking, medicijnen en het
voorschrijven van leefregels.
Geen wonder dat men al
jaar en dag op zoek is naar
een manier om actiever in te
grijpen. Vooral chirurgische
methoden hebben de laatste
jaren veel belangstelling ge
kregen. Een gedeeltelijke
verstopping (Angina Pecto
ris) kan men door het opbla
zen van een balonnetje in de
kransslagader wegdrukken
om een volledige verstop
ping (hartinfarct!) te voor
komen. In de jaren zeventig
kon je geen krant openslaan
of je las over de bypass-ope-
ratie, het maken van een
omwegge tje rond de be
dreigde plek.
Maar het kan in principe
veel eleganter. Je zou ook
kunnen proberen om stofjes
te vinden die proppen in de
kransslagader kunnen oplos
sen. Deze proppen bestaan
voor een groot deel uit
bloedstolsels, dus stolsel op
lossende stoffen zouden het
karwei kunnen klaren. Sinds
1979 is men op grote schaal
gaan experimenteren met de
stoffen urokinase en strepto
kinase. Deze stoffen hebben
twee nadelen. Als je ze in
spuit hebben ze een tamelijk
matig effect. Bovendien
wandelen ze als olifanten
door de uiterst breekbare
porseleinkast van het stol
lingsmechanisme. Ze lossen
niet alleen de bloedprop in
de kransslagaderen op, als ze
dat al doen, maar verhinde
ren overal in het lichaam dat
het bloed kan stollen. Een
voorspelbare bijwerking zijn
dan ook ernstige bloedingen
bij een aantal van de patiën
ten. Dit kun je proberen te
ondervangen door het spul
via een in de bloedvaten ge
schoven buisje (catheter) di
rect op de verstopping te
spuiten. Maar daar kleven
ook nadelen aan. Een hartca-
theterisatie is niet altijd on
gevaarlijk. Bovendien krijg
je dan een uitstel van nog
eens een tot anderhalf uur in
een situatie die geen uitstel
kan velen. Want binnen en
kele uren is het bedreigde
hartweefsel onherstelbaar
beschadigd.
Weefsel-plasminogeen ac-
tivator, ofwel t-PA, lijkt al
die nadelen niet te hebben.
Het spul werkt uitsluitend in
aanwezigheid van een bloed
prop, dus precies op de be
dreigde plaats, zonder dat
het stollingsmechanisme
overal elders in het lichaam
op tilt wordt gezet. Dat is
voordeel een. Bovendien kan
het gewoon met een spuitje
worden toegediend. Een Tij
drovende en voor de patiënt
belastende hart-catheterisa-
tie is dus niet nodig. Tijd
winst en specifieke werking
lijken de grote voordelen.
Huisarts of ambulanceperso
neel kan al ter plekke de pa
tiënt met t-PA inspuiten.
Maar helpt het ook? Uit
recent onderzoek in Amerika
en Europa blijkt t-PA inder
daad de kransslagaderen te
ontstoppen.Met streptoki
nase lukte dat (met cathete-
risatie en bijwerkingen) bij
55% van de patiënten; t-PA
slaagde daar in 70% van de
gevallen in. Op zich wil dat
niets zeggen. Als een bloed
prop pats boem - in één
klap een kransslagader af
sluit, dan ontstaat er toch
een hartinfarct, ook als de
prop nadien weer wordt op
gelost. Gebeurt die afsluiting
geleidelijk, zoals bij een
steeds erger wordende An
gina Pectoris, dan, om de
voorzichtige woorden van
Dunning aan te halen
„wordt wellicht de kans op
een totale afsluiting ver
kleind."
Een doorbraak? Misschien.
Beloftevol? Dat zeker. Maar
al staat het practisch vast dat
het om een waardevole stof
gaat, het is lang niet zeker of
het spul ziekte of sterfte aan
hartinfarct op de lange duur
kan beïnvloeden.
Wat onwaarschijn
lijk lijkt, gebeurt
toch af en toe. Zo
blijkt iemands levensloop be
paald te kunnen worden door
één letter te veel in de voor
naam. Denis of Denise - als je
het opschrijft merk je pas aan
het eind van het woord dat er
iets verandert door de letter e
erbij. Alleen bij roepen of rod
delen hoor je meteen duidelijk
het verschil in sekse, bij Denis
of Denise. In Engeland is via
een test aangetoond hoezeer die
extra letter in de vrouwelijke
versie meetelt bij de toekomst
kansen voor meisjes.
Aan twee groepen docenten
van gemengde samenstelling
werd deskundig advies ge
vraagd over de vervolgoplei
ding van een leerling. Uitvoe
rige bijzonderheden werden
voorgelegd: dit kind heeft tot
nu toe die en die opleiding ge
volgd, behaalde deze punten,
heeft zulke ambities, komt uit
dat milieu, wordt zo beoor
deeld door school en thuis. Aan
alle docenten werden deze
zelfde bijzonderheden ver
strekt. Alleen heette de leerling
voor de ene groep Denis, ter
wijl de andere groep zich boog
over de vooruitzichten van een
Denise.
Dat maakt op een school
anno 1985 geen verschil, denkt
elk redelijk wezen, het gaat om
mogelijkheden, prestaties, aan
leg en inzet. Vergeet dat - voor
goed Leerling Denis werd om
z'n wiskundeknobbel en inte
resse in natuurwetenschappen
unaniem door de hele groep ge
adviseerd in die richting verder
te gaan. In de andere groep
vonden de vrouwelijke docen
ten precies datzelfde voor De
nise. Zij zou in de B-kant van
de vervolgopleidingen uitste
kend op haar plaats zijn. Maar
de mannen? Wat zeiden de
mannen met de resultaten van
Denises wis- en natuurkundige
geaardheid onder de neus Zij
adviserden haar allemaal iets
praktisch te gaan doen - kap
ster bij voorkeur.
„Boeoeoeh". Jazeker, en een
beetje harder asjeblieft: „Boe
oeoe oeoe oeh" En laat nie
mand aankomen met het
smoesje, dat je alleen met wis-
of scheikundegevoel chemische
troep in iemands haar kunt
smeren, want dat geldt voor he
renkappers dan even hard.
De Vlaamse schoolradio
hield dit voorbeeld van sekse
discriminatie voor aan eindexa
men klassen, meisjes werden zo
gewaarschuwd. In hetzelfde
programma werd verteld, dat
een vrouw als eerste de compu
ter uitvond Dat was Augusta
Ada Byron, dochter van
Byron. Toekomstige uitvind
sters moeten liefst een beroet
de vader hebben, want als p>
Byron niet een bekend Engel;
dichter was geweest, hadden w.
vast nooit geweten van doch ie,
Ada's mechanische brein.
Op dezelfde dag van Denis/
Denise maakten de grote
Vlaamse vrouwenorganisaties
bekend te zullen gaan samen,
werken op het gebied var;
emancipatie. Het gaat om
katholieke plattelands -, arbei.
ders- en middenstandsvrouwee
samen goed voor een half mi],
joen. „We horen niet tot dt
stoottroepen", zei de mevrou»
die commentaar gaf, „onze or
ganisaties komen langzaam
gang, maar nu zoeken we aan
sluiting bij elkaar om de rege
ring te benaderen. We zullen
bij de minister van cultuur er
van onderwijs krachtig op aan
dringen veel meer aandacht tt
schenken aan de belangen er
ontwikkeling van vrouwen. Dai
is dringend nodig."
Hoe blikverruimend kan
reisje naar het buitenland toch
zijn. Dit alles ving ik op in dt
auto op weg naar een interieur-
beurs in Gent Ook daar tus
sen bankstellen en glanzende
gordijnstoffen ging m'n femi
nistische opvoeding door.
stond een stoel in de vorm van
een vrouwelijf in hurkzit - op
lage 200 exemplaren, als eehl
kunstwerk gesigneerd, prijs
rond de 5500 gulden. Een réi-
stoel om op te zitten vond ik,
maar ik was bevooroordeeld.
Toen een jonge man een beetje
gegêneerd-lachend op de hard
plastic vrouwenschoot neer
streek, keek een grote groep
omstanders hem vragend aaa.
Hoe het zat. „Hér d", zei hij, e»
terwijl hij opstond om
kunststuk nog eens van alle
kanten te bekijken: „Zo' n stoel
is egenlijk helemaal niet leuk.
Hopelijk wordt die man minis
ter in de nieuwe Belgische rege
ring.
-r.iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiitmmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM/NIJMEGEN -
„Er zijn leraren die bij ver
schillende uitgeverijen boeken
ter beoordeling aanvragen en
met fotokopieën daaruit ge
woon hun eigen lesmateriaal
samenstellen. Ze zien dat am
per als een overtreding. Ko
piëren is in het onderwijs de
gewoonste zaak van de wereld
geworden".
De educatieve uitgeverijen
in ons land zijn het beu. Ze
hebben de oorlog verklaard
aan de fotokopie, een oneer
lijke maar nauwelijks grijp
bare concurrent die in korte
tijd een geweldige opgang
heeft gemaakt. De ongebrei
delde reproduktie van hun
boeken scheelt hen tientallen
miljoenen guldens per jaar.
Het beeld van de arme stu
dent die een voor hem te duur
studieboek onder de camera
legt is achterhaald, zegt mevr.
A. Bosscha, secretaresse van
de branche-groep Educatieve
uitgaven van de boekuitge-
versbond in Amsterdam.
Scholen en universiteiten heb
ben hem dat werk uit handen
genomen, en vermenigvuldi
gen met de meest moderne ap
paratuur net zoveel als ze no
dig hebben.
Auteur en uitgever blijven
met lege handen staan, maar
het onderwijs benadeelt ook
zichzelf. Aan alle kanten,
meent mevr. Bosscha. In de
eerste plaats zijn de kosten per
pagina doorgaans niet minder
dan die van een boek, al vallen
ze minder op omdat ze worden
weggemoffeld onder het (ge
subsidieerde!) hoofdstuk 'ad
ministratie'. Verder blijft er
van de didactisch functionele
vormgeving weinig over, en
tenslotte worden de uitgeve
rijen beroofd van de mogelijk
heid om belangwekkend werk
in kleine oplage uit te brengen.
„In sommige boeken nemen
wij de mededeling op dat ze
helemaal gekopiëerd mogen
worden, zonder toestemming
van de uitgever", zegt ad
junct-directeur F.R. Schreu-
der van Wolters-Noordhof in
Groningen. „Een aardigheidje,
om het onderwijs erop attent
te maken dat het normaal dus
niet mag. Want er wordt wer
kelijk onnoemelijk veel ge
pikt".
De branche is erdoor uitge
hold, zegt Schreuder. Ze is
overvallen door de technologie
die kopiëerapparatuur binnen
ieders bereik heeft gebracht
De wetgeving huppelt daar
ver achteraan. De Auteurswet
van 1972 heeft wel het een en
ander geregeld, maar de stich
ting Reprorecht waarin
auteurs en uitgevers hun be
langen bundelden kan pas vol
gend jaar echt aan de slag.
'Reprorecht' gaat vergoe
dingen eisen voor het reprodu
ceren van boeken, zoals
BUMA dat doet voor muziek.
Het zal een hele klus worden
om uit te vinden welk deel van
de productie van een kopieer
apparaat daarvoor in aanmer
king komt. „Dat wordt gewoon
onderhandelen", aldus de Gro
ninger uitgever.
De rijksoverheid kon er niet
onderuit om als eerste te offe
ren aan de stichting, die haar
buit doorspeelt aan de recht
hebbenden. Een regeling met
de universiteiten, 'grootver
bruikers' van onderwijskun
dige en wetenschappelijke ko
pieën, is vrijwel rond. Het
voortgezet onderwijs komt
daarna ook aan de beurt.
De uitgevers gaan de onder
wijsinstellingen zelf ook bena
deren. Omdat het tegelijker
tijd hun klanten zijn, zullen zt
dat omzichtig doen. „We pro
beren de mentaliteit te veran
deren", geeft mevr. Bosscha
aan, „duidelijk te maken dat ja
niet zomaar kunt overnemen
wat er gedrukt wordt. Er zijn
beslist schooldirecties die niet
eens weten wat zich onder hun
verantwoordelijkheid af
speelt".
De branche wil ook wel eens
praten over de boekenfondsen
zoals tal van scholen die ken
nen. „Als een nieuw boek vijl
jaar meegaat, incasseert
school aan vergoedingen veel
meer dan de makers. Dat klopt
natuurlijk ook niet. Zo vinden
we ook dat de formele tweede
hands boekhandel uitgevers
en auteurs tegemoet moet ko
men".
Schreuder staat daar vier
kant achter, want de inkom
sten via Reprorecht zullen
volgens hem de schade die de
kopie-manie aan educatieve
uitgeverijen toebrengt geens
zins compenseren. Niet voor
niets klaagde hij -mede na
mens collega's als Samsom e»
Van Loghum Slaterus - bij
politie een stadgenoot aan die
van het copïeren een handel
had gemaakt.
Van een onzer i
HONTENISSE -Ben
;oe dat wethouder J.
tieeft gehandeld door hfl
en dat nachtclub eiger
e polder twee huizer
ïeeft gekocht.
Maar het college is niet
voor de eventuele schade
kunnen lijden, op zich te ne^
Dit is het antwoord van het
college op het dreigement van
Peeters een kort geding tegen
de gemeente aan te spannen
als Bruggeman zijn uitlatin
gen niet publiekelijk terug
neemt. Het ultimatum liep
deze week af. In de brief zegt
het college ook er nu van over
tuigd te zijn dat Peeters de
twee huisjes in Terhole en
Kuitaart louter voor privé
doeleinden heeft gekocht. Te
vens toont het college zich be
reidwillig de tekst van de brief
aan de pers kenbaar te maken.
Voor Peeters is hiermee
echter de kous nog niet af. Hij
zit nog steeds met de boete
clausules van de voorlopige
koopcontracten. Gaat de koop
niet door dan kost hem dat
35.000 gulden. De RABO bank,
waarmee Peeters al een over
eenkomst had over een hypo
theek, trok op het allerlaatste
moment terug. Dit is volgens
de nachtclubeigenaar gebeurd
door toedoen van Bruggeman
in zijn hoedanigheid van be
stuurslid van de bank. Van de
overeenkomst heeft Peeters
schriftelijke bewijzen. De
RABO bank echter ontkent in
alle toonaarden de man ooit
gesproken te hebben. Wethou
der Bruggeman wilde noch
ontkennen noch bevestigen
dat hij inderdaad bestuurslid
kortste eind
„Wat we precies gaan doen
weet ik nog niet maar ik ac
cepteer niet dat de gemeente
de aansprakelijkheid niet op
zich neemt. Als ik met een
strop kom te zitten zal toch de
gene die hem veroorzaakt
heeft er voor moeten opdraai
en", aldus Peeters.
Zijn advocaat heeft inmid
dels uitgedokterd dat de ge
meente die aansprakelijkheid
helemaal niet kan afwijzen.
„De heer Bruggeman heeft
AXEL - Zaterdagnacht om
streeks 1 uur werd ingebroken
bij de firma C. aan de Kerk-
dreef te Axel. Met een zware
hamer werd een ruit van de
toegangsdeur kapot geslagen.
De daders namen uit de win
kel zeven videorecorders mee,
waarde 8000 gulden, die ze snel
in een gereedstaande auto
laadden om vervolgens ijlings
het hazepad te kiezen.
Het is reeds voor de derde
keer in dit jaar dat bij deze
firma in Axel is ingebroken.
De rijkspolitie te Axel verzoe-
ket eventuele getuigen zich
met haar in verbinding te stel
len telefoon 01155-1444.
Van onze correspondent
VLISSINGEN - De 26-jarige
yiissinger L.R. is bij een ruzie
'n een bar aan het Betje
Wolffpiein ernstig aan het
boofd gewond. Hij werd over
gebracht naar het ziekenhuis
in Vlissingen.
R. kreeg op een gegeven mo
ment een biljartbal tegen het
boofd aangegooid. Daarbij liep
de man een kaakbeenfractuur
6n letsel aan een oog op. De
nader van dit incident dat zich
zondagmorgen omstreeks 02.30
uur voordeed, is bij de ge
meentepolitie bekend, maar
hangende het onderzoek wilde
■hen diens initialen niet prijs
geven.