Willem Ruis
op de renbaan
B. B. King:
rijpheid
en intense swing
Boy Edgar Prijs
voor Ernst Reijseger
VS over Woe
DINSDAG 22 OKTOBER 1985 T2
DINSDAG 22 OKTOBER
BUSSUM, de Brink
laan, nummer 150, in
de herfst. Een huis
uit het verleden, niet
zonder fantasie
neergezet, wat van
de weg af. Bomen en
planten in de tuin
krijgen alle ruimte.
Reijseger in 6Beeldspraak9
Klassiek
Onvergelij kbaar
Publiciteit
Meer werk
STERRENSHOW SAMEN
MET PAARDENKOERSEN
NEDERLAND 2
BOBBY WOMACK
Chris Isaak
Suske en Wiske:
msoni 'Bis.
dppie Happie en
„Ik kan absoluut niet zonder breiwerk tv
kijken. Dan heb ik het gevoel dat ik niks
zit te doen"
Leonle Sazlas, tv-presentatrlce
Ernst Reijseger, morgenavond op tv te zien in 'Beeldspraak'.
- FOTO ARCHIEF DE STEM
Door Jan Bik
De takken van een fraaie
lariks belemmeren een
rechtstreekse gang naar de
voordeur. „Ik ga daar bin
nenkort wat aan doen", zegt
de bewoner van het pand,
Ernst Reijseger, musicus, 30
jaar en kersverse winnaar
van de Boy Edgar Prijs 1985,
de grote Nederlandse prijs
voor jazz en geïmprovi
seerde muziek.
Dat kan nog wel even du
ren. Ernst Reijseger heeft
het druk. „De laatste maan
den is het een gekte ge
weest." Optredens, zijn werk
als bestuurslid en lid van de
programmaraad van de
Stichting Jazz Geïmprovi
seerde Muziek in Nederland,
een tournee naar de Ver
enigde Staten en Canada.
Een reis van drieënhalve
week. „Ik ben vorige week
teruggekomen. Zeven optre
dens gehad, heel wat musici
ontmoet, aardig wat gezien.
Ik was daar op uitnodiging
van slagwerker Gerry He
mingway, met wie ik duo
concerten heb gegeven.
Soms was ook trombonist
Ray Anderson van de partij.
En we hebben opnamen ge
maakt voor een plaat.
We hebben daar met de
auto gereisd, van New York
naar Toronto, van Toronto
naar Montreal. Grote af
standen, negenhonderd kilo
meter op een dag. De herfst
is daar anders dan hier. De
esdoorn wordt er rood,
prachtig."
Langzaam, maar zeker komt de geïmproviseerde muziek in
Nederland in de kijker. Een van de voormannen in deze sec
tor is Ernst Reijseger, geboren in Naarden, tien jaar terug
neergestreken in Bussum.
Hij was in het BIM-huis in Amsterdam middelpunt van
een feestelijke en muzikale avond, waarop hem de grote
prijs van de Nederlandse jazz en geïmproviseerde muziek
werd overhandigd.
Wie nader met Ernst Reijseger en zijn muziek kennis wil
maken, doet er goed aan woensdagavond naar 'Beeldspraak'
te kijken, Nederland 2,21.30 uur, dat deze keer aan de geïm
proviseerde muziek is gewijd.
Twee jazzmusici, naast Ernst Reijseger trombonist Wolter
Wierbos, worden gevolgd op enkele repetities en een concert.
Daarvan wordt in een programma van een uur, 'Sublieme
momenten', verslag gedaan. De film werd gemaakt door
Kees Hin en J. Bemlef.
'Je blijft
leren in
dit werk'
Ernst Reijseger speelt cel
lo. Een niet veel voorkomend
instrument in de jazz-we-
reld. „Dat valt mee. Er zijn
bij voorbeeld heel wat bas
sisten, die ook graag cello
spelen. Ik heb een aardige
verzameling opnamen van
cellisten."
Cello, een strijkinstru
ment dat in de klassieke
muziek een grote rol speelt.
„Er is zoveel klassiek reper
toire voor cello, dat je daar
mee al veel meer dan een
muzikantenleven kan vul
len."
Ernst Reijsegers stap naar
de wereld van de jazz en de
geïmproviseerde muziek
was een stap in een groei
proces. Jong al fantaseerde
hij veel bij het spelen. Hij
laat zich bij zijn muziek niet
zelden leiden door klassieke
motieven. Op zijn lessenaar
staat op deze herfstdag werk
van Bach.
Een alinea uit het rapport
van de jury voor de Boy Ed
gar Prijs: „Ernst Reijseger
bespeelt de cello met een on
gekende vaardigheid en stelt
zijn talent en groot vakman
schap in dienst van de ver
dere ontwikkeling van de
improvisatiemuziek. Zijn
optredens worden geken
merkt door een zichtbaar
speelplezier waarmee hij
zijn medemuzikanten beïn
vloedt. De humor waarmee
zijn muzikaal optreden ge
paard gaat, de dikwijls zeer
verrassende muzikale wen
dingen in zijn muziek en zijn
onconventioneel gebruik
van de cello dragen sterk bij
aan de toegankelijkheid van
zijn muziek."
Speelplezier. „Maar
waarom kijk je dan toch zo
kwaad als je zit te spelen?"
Hij moet dat nog al eens ho
ren. „Ik kan niet alles tege
lijk. Ik kan niet lachen ep
spelen tegelijk."
Ernst Reijseger maakt
ernst van zijn vak, de mu
ziek. Hij is nu zo'n tien jaar
hele dagen met muziek be
zig. „En ik heb niet zo ont
zettend te klagen, zonder nu
direct te spreken over de ze
kerheid van het bestaan."
De positie van improvise
rende musici is onvergelijk
baar met die van musici in
de grote, gesubsidieerde
symfonie-orkesten, die een
vaste betrekking hebben en
pensioenrechten opbouwen.
Er is een beroepsvereni
ging, die de belangen van
improviserende musici be
hartigt, de BIM. Er zijn rond
driehonderd musici lid van
die bond.
De Stichting Jazz
Geïmproviseerde Muziek in
Nederland werkt in overleg
met deze bond, het ministe
rie van WVC en de Raad
voor de Kunst aan verbete
ring van de omstandigheden
waaronder wordt gewerkt.
Maar er is veel minder
geld te verdelen dan in de
klassieke sector. Er zijn
minder professionele podia,
de honoraria zijn bescheiden
en moeten vaak door mid
den van subsidies worden
aangevuld.
Er zit enige beweging in
de situatie. De Stichting
Jazz Geïmproviseerde
Muziek in Nederland stelt
op korte termijn een jazz-
consulent aan die zal trach
ten het aantal professionele
podia uit te breiden en de
bestaande een steviger be-
staansstructuur te geven.
„We moeten stimuleren,
niet alleen handhaven. En er
kan ook heel wat meer ge
beuren op het gebied van
publiciteit", zegt Ernst Reij
seger. Hij is ook daarom blij
met de Boy Edgar Prijs, die
hem, maar ook zijn collega's,
meer in de belangstelling
plaatst.
„Met de publieke belang
stelling is het heel verschil
lend. Ik speel voor zalen met
zeven man, maar sta dan
plotsklaps voor vijfhonderd
man te musiceren. Ik ben er
van overtuigd, dat een heel
groot publiek onze muziek
nog nooit gehoord heeft.
Dat ik die prijs won,
kwam als een complete ver
rassing. Ik had wel eens ge
dacht aan de aanmoediging-
prijs, die sinds kort is inge
steld. Maar aan deze, nee.
Het winnen van die prijs
houdt wel een hoeveelheid
extra huiswerk in.
Maar ik hoop dat'ik wat
meer werk krijg en dat ook
de ensembles, waarvan ik
deel uitmaak, wat meer mo
gelijkheden krijgen. Ik doe
ook solo-concerten, maar
dat aantal is aan een be
paalde tax gebonden. Die
concerten vragen erg veel.
Er zijn veel musici, waar
mee het goed samenspelen
is. Guus Janssen, Arend Nij-
enhuis, Sean Begin, Alan
Purves, Brankie Douglas,
Reinbert cie Leeuw, Anner
Bijlsma. Ernst Reijseger be
trok dit gezelschap bij de
feestelijke prijsuitreiking.
„Terecht. Ik heb aan aardig
wat muzikanten aardig wat
te danken.
Je blijft leren in dit werk.
Ik heb jong voor de muziek
gekozen. Piano, blokluit,
cello vanaf mijn achtste. Les
van Jan Olivier in Hilver
sum, later van Anner Bijls
ma.
In de eerste klas van de
middelbare school was het
bingo met de jazz. Ik had
vrienden, die me in snel
treinvaart op de hoogte
brachten van wat er op dat
gebied aan de hand was. Ik
had al vroeg last van over
zicht."
De jury kende hem de Boy
Edgar Prijs toe voor het ge
heel van zijn muzikale acti
viteiten en hoopt, dat hij on
vermoeibaar zal voortgaan
met het stimuleren van mu
zikanten, wat de verdere
ontwikkeling van de impro
visatiemuziek ten goede zal
komen.
„Ik ben blij, dat ik gezond
ben en dat ik kan functione
ren zoals ik doe. Eigen stuk
ken maken, een zo goed mo
gelijke uitvoeringspraktijk
vinden, de vorm bedenken,
de structuur. Spelen. Dat is
spanning en ontspanning te
gelijk."
jn 'Hier en Nu' wordt (Ned.l -
Amerikaanse oordeel over het k
tenbesluit. Er worden onder me
oud-Life-correspondent in Nede
fensie-expert Helmut Sonnefeld
tor John Warner. Voorts aanda<
van de benzineprijzen. Kenmerl
brengt (Ned.2 - 19.37 u.) een rep
de afgekondigde noodmaatregel*
Willlem Ruis met het renpaard dat naar hem is genoemd.
Van onze rtv-redactie
DUINDIGT - De Wil
lem Ruis Sterrenshow
nieuwe stijl, die vol
gende week woensdag
(30 oktober) start, is dit
jaar direct gekoppeld
aan paardenraces.
FOTO ANP
Geldprijzen zijn te win
nen aan de hand van uitsla
gen van koersen. Maar het
betreft hier toch een echte
loterij: de deelnemer hoeft
absoluut geen verstand van
paarden te hebben, de win
nende loten worden puur en
alleen door het geluk be
paald.
Het idee voor een nieuwe
show is van Willem Ruis zelf
afkomstig. Tijdens een be
zoek aan het gok-Walhalla
Las Vegas in Amerika kreeg
Willem het idee dat de har
telijke goedkeuring van zijn
baas, de VARA verwierf.
De show valt voortaan
uiteen in drie delen: een quiz
met drie koppels kandida
ten, een loterij in samenwer
king met de Sector Draf- en
Rensport en een groot amu-
sementsblok met een hoofd
rol voor de populaire quiz
master. Natuurlijk is het
hele gebeuren omringd door
veel show en vinden de di
recte uitzendingen net als
vorig jaar plaats vanuit een
circustent.
De shows komen om de
drie weken. De eerste komt
uit Hilversum, waarna vol
gen Den Bosch, Zwijndrecht,
Utrecht, Breda, Rhenen,
Rijswijk, Eindhoven en
Leeuwarden. Driemaal drie
minuten wordt tijdens de
show overgeschakeld naar
de Draf- en Renbaan van
Hilversum waar dan een
speciale paardenkoers
wordt gelopen. Het gaat om
een compleet rennersveld.
de favoriet en de outsider(s)
zijn weggehaald zodat de
uitslag van de koers abso
luut niet te voorspellen is.
Vlak voor de races beginnen,
krijgen twaalf paarden een
letter omgehangen door een
notaris.
De drie eerste paarden in
de eerste race (het trio) vor
men zodoende de eerste drie
letters in de combinatie van
zes letters op een Sterren
show-lot. In de tweede race
(met nieuwe paarden) ko
men twee winnaars uit de
bus (een koppel) en dus ook
de volgende twee letters. Uit
de derde en laatste race
komt maar een winnaar te
voorschijn die de laatste,
winnende letter, draagt.
De eerste prijs, een bedrag
van 125.000 valt op het lot
met alle zes de letters goed.
Dan zijn er nog tienduizen
den prijzen te winnen van in
totaal ƒ2.700.000. Bij twijfel
over de aankomst beslist een
foto-finish en als twee paar
den absoluut gelijk aanko
men (dead heat heet zulks in
de paardensport) dan komt
de notaris weer in actie. Is
het weer zo afschuwelijk dat
er niet gereden kan worden,
dan heeft de VARA nog tien
ingeblikte koersen in petto.
Ook hier zal de notaris trek
ken welke koers uitgezon
den wordrn. Dit gaat ook ge
beuren bij onverwachte si
tuaties als bijvoorbeeld een
massale valpartij.
Het publiek kan loten ko
pen bij alle postkantoren,
DA-drogisten, Centra Ver
skruideniers en C 1000 voor
deelmarkten. De loten kos
ten 2.50 per stuk, maar er
zijn ook hele boekjes ver
krijgbaar.
Kandidaten in de circus
tent moeten zich weer door
een reeks van opdrachten
werken. Het publiek bepaalt
wie naar de tweede ronde
mag. Vijftigduizend gulden
zijn weg gelegd voor het
kandidatenkoppel in de
derde en laatste ronde. Maar
net als vorig jaar moeten ze
weer de spiraal overleven,
een ding dat begint te gillen
als je het aanraakt en
moet de kandidaat weer
naar het begin van de spi
raal.
Willem Ruis zal op zijn
eigen wijze de show-onder-
delen aan elkaar praten
„Bij een valse start denk ik
dat ik wel een paar moppen
vertel. Het is uiteindelijk
mijn vak om te vullen," al
dus Ruis naar wie een ren
paard is genoemd. De koer
sen lopen mee in de normale
totalisator.
Onder leiding van Hans
Brian begint vanavond een
vierwekelijks spelpro-
gramma voor middelbare
scholieren, waarbij alles om
de computer draait. In deze
eerste aflevering gaat een
team van het Zaanlands Ly
ceum uit Zaandam het op
nemen tegen een ploeg van
bet Amersfoortse Corderius
College in een aantal video
spelletjes en zelf vervaar
digde computerproblemen,
die de tegenpartij moet op
lossen. In elk team zit ook
een bekend artiest of een be
kende groep, die aan een vi-
deospel meedoen en ook op
treden. Vandaag zijn dat de
Frank Boeijengroep en
BZN. v|
[21.20
BZN '85
In Canada
In juli van dit jaar verbleef
de popgroep BZN in de Ca
nadese provincie Ontario en
zocht daar indrukwekkende
locaties uit als decor voor
een aantal liedjes van de
nieuwe elpee 'Maid of the
Mist'. Tegen de achtergrond
van de Niagara Falls, het
oude stadje Niagara on the
Lake, een pretpark bij To
ronto en de streek van
Hunstville zingen de Volen-
dammers hun meest recente
hits.
20.00
Ailemans
Recht
Mensen, die op de een of an
dere manier in juridische
moeilijkheden zijn geraakt,
kunnen terecht bij het NOS-
programma 'Ailemans- ji
Recht'. Twee ervaren juris
ten behandelen rechtspro
blemen om daarmee een
groter publiek van dienst te
kunnen te zijn. Het pro
gramma, dat onder eindred
actie staat van Milo Anstadt,
werpt zich per keer op een
thema, dat betrekking heeft
op alledaagse zaken, waar- li
B.B. KING'S nieuwste plaat
heet 'Six silver strings' en
heeft als ondertitel 'B.B.
King's 50th Album'. De elpee
komt uit in het jaar dat B.B.
60 is geworden, dus alleen al
daarom is er sprake van een
gedenkwaardig album.
B.B. King draait bijna 35
jaar mee als 'recording ar
tist' en hij geniet zo'n grote
wereldwijde bekendheid,
dat hij eerbiedig 'de ambas
sadeur van de blues' wordt
genoemd. Zijn vanaf North
Sea Jazz in Den Haag uitge
zonden bijdrage aan Live
Aid toonde nog eens haar
fijn aan hoe indrukwekkend
deze man met zijn onaf
scheidelijke gitaar 'Lucille'
is.
'Six silver strings' is een
jubileumplaat en waar dat
bij andere artiesten nog wel
eens wil leiden tot compila
ties van een paar elpees daar
is 'Six silver strings' gewoon
een nieuwe plaat. Het zou
ook ondoenlijk zijn om vijf
tig elpees samen te vatten in
een verantwoord historsich
overzicht; je zou al gauw op
een vijf- of zesdelig album
uitkomen.
Toch is 'Six silver strings'
een monument. De plaat laat
horen dat B.B. nog immer
middenin de actuele muziek
staat. 'Six silver strings'
maakt duidelijk dat King
geen achterhaalde of uitge
rangeerde vedette is, maar
een hoogst creatieve muzi
kant, die zeker nog toonaan
gevend is.
Zou bijvoorbeeld de hier
boven vermelde historische
betekenis van B.B. King niet
meespelen, dan nog zou je
'Six silver strings' moeten
bestempelen als een van de
belangrijkste zwarte platen
van dit jaar. B.B. is er moei
teloos in geslaagd waarde
volle oude ingrediënten te
vermengen met heden
daagse normen. Daardoor is
een swingend geheel ont
staan, dat aldoor op hoog ni
veau staat en dat grandioze
uitschieters heeft in de vorm
van de nummers 'My Lucil
le', 'Double trouble' en de
uiterst krachtige cover van
de Wilson Pickett-klassie-
ker 'In the midnight hour'.
Als ik dit soort platen
hóór, kan ik de neiging niet
onderdrukken om al die
nieuwe bandjes met hun on
nozele elpees gewoon links
te laten liggen. De rijkdom,
rijpheid en onweerstaan
bare swing, die deze 'Six sil
ver strings' uitstraalt, ver
vullen je enerzijds met eer
bied, terwijl anderzijds die
muzikale waarden de plaat
tot een haast tastbare bele
venis maken.
DEZELFDE gewaarwor
ding heb je ook als je naar
'So many rivers', de nieuwe
PW
SPI
▲AJK
EINDREDACTIE WIM VAN LEEST
elpee van Bobby Womack,
luistert. Womack draait al
zo'n 25 jaar mee in de zwarte
muziek, maar ook bij hem
valt geen belegenheid of ge
routineerde plaatvulling te
bespeuren. 'So many rivers'
is een soulplaat van het zui
verste water en hij laat ho
ren dat het genre, mits juist
beoefend, nog geen fractie
van zijn weldadige gloed
heeft verloren.
Bobby Womack deed voor
het eerst van zich spreken in
de omgeving van Sam
Cooke. Op Cooke's SAR-la-
bel nam Womack met de
groep The Valentino's o.a.
'It's all over now' op, dat la
ter een van de eerste Stones-
hits werd. Via de band van
Sam Cooke belandde Wo
mack als gitarist in de be
faamde Muscle Shoals Stu
dios. Hij speelde er op platen
van ondermeer Aretha
Franklin en Wilson Pickett.
Pickett's hits 'I'm a mid
night mover' en '6345789'
kwamen uit Bobby's pen.
Vanaf die tijd maakt Wo
mack ook solo-platen en zijn
oeuvre kent sterke elpees als
'Comriiunication', 'Facts of
life' en 'I don't know what
the world is coming to'. Het
indrukwekkendst waren
echter de platen die Bobby
onder de titels 'The poet' en
'The poet II' in '82 en '84
maakte. Die platen laten
Womack horen als een ar
tiest, die erin geslaagd is
nieuwe waarden voor he
dendaagse soul hoorbaar te
maken. De 'Poet'-platen
hebben een zeggingskracht,
die bijvoorbeeld ook bij
Marvin Gaye te horen was,
maar die elders in de soul
muziek in de loop der jaren
verloren is gegaan.
Bobby Womack is dus een
indrukwekkende muzikale
persoonlijkheid geworden
en op een plaat als 'So many
rivers' uit zich dat als hart
verscheurende, tedere bal
lads en funky stukken, die
tot in elk hoekje gevuld zijn
met niet mis te verstane
soul. Als rechtgeaard mu
ziekliefhebber kun je niet
om een plaat als 'So many
rivers' heen.
Bobby Womack:
...nieuwe waarden
voor hedendaagse
SOUl... -FOTO MCA
EENS IN de zoveel tijd
duiken er talenten op, die
meer dan veelbelovend zijn.
Meteen al de eerste plaat is
een meesterwerk en de pop
muziek heeft er zodoende
een sterke kracht bij. Dit al
les gaat op voor 'Silvertone',
de debuutelpee van Chris
Isaak.
Isaak is erin geslaagd
aloude rock and roll-ele-
menten te verweven in eenb
hedendaags geluid. Ener
zijds is er sprake van eerbe
toon aan groten als Jerry
Lee Lewis, Elvis en Roy Or-
bison, anderzijds verrijkt hij
het vroegere geluid met he
dendaagse opvattingen over
tekstschrijven en wat mu
ziek moet overbrengen.
Anders dan bijvoorbeeld
Robert Gordon of Stray
Cats, die meer een vroeger
geluid copieerden dan dat ze
er iets aan toevoegden,
speelt Isaak met elementen
van vroeger. Al doende
maakt hij bijvoorbeeld dui
delijk dat er tussen rock and
roll en muziek van The
Doors maar een heel klein
nuanceverschil zit. Chris
Isaak heeft als het ware der
tig jaar rockmuziek geab
sorbeerd en komt nu naar
buiten met muzikale waar
den die iets tijdloos hebben
en die de essentie van rock
muziek vormen. Het gaat
daarbij niet zozeer om een
geluid, maar om een gevoel
datje al luisterend krijgt.
'Silvertone' is mede daar
door een magnifieke plaat
geworden die voortdurend
tot de verbeelding spreekt
en die door zijn sobere klank
gaten laat vallen, waar je als
luisteraar zelf iets mee kunt
doen. Bovendien is Chris
Isaak erin geslaagd 10 num
mers te schrijven, die stuk
voor stuk het predikaat
meesterwerk verdienen. Het
moet wel heel gek gaan wil
Chris Isaak niet uitgroeien
tot een hofleverancier van
schitterende songs op het ni
veau van een Costello of
Hiatt.
Marillion, 1 november in Brussel
(Vorst).
Dire Straits, 24 november in Lei
den (Groenoordhal) en 25 novem
ber in Brussel (Vorst)
Tom Waits, 4 november in Am
sterdam (Concertgebouw)5 no
vember in Nijmegen (Vereniging)
8 november in Rotterdam (Doe
len), 10 november in Utrecht (Vre
denburg) en 11 november in Brus
sel (Paleis Schone Kunsten)
Pogues, 22 oktober in Amsterdam
(Paradiso)
Hugh Masakela, 25 oktober ft
Eindhoven (Effenaar) en 26 okto
ber in Rotterdam (Arena)
Stanley Jordan, 27 oktober ft
Utrecht (Vredenburg)
Gary Moore, 16 november in Am
sterdam (Edenhal)
Miles Davis, 31 oktober in Brussel
(Vorst)
Keith Jarrett Trio, 1 november
in Brussel (Paleis Schone Kunsten)
John Cale Band, 6 november ft
Gent (Vooruit)
Anne Clark Band, 13 november
in Antwerpen (Hof ter Lo)
Prefab Sprout, 8 december ft
Utrecht (Vredenburg) en 9 decem
ber in Antwerpen (Hof ter Lo)
O MD, INXS, Propaganda, FraDÏ
Boeyen, 27 oktober in Rotterdam
(Veronica's Rocknight)
Loudon Wainwright, 2 november
in Utrecht (Vredenburg)
Long Ryders, 8 november in Rot
terdam (Arena)
Fad Gadget, 7 november ft
Utrecht (Tivoli) en 8 november ft
Nijmegen (Vereeniging)
Johnny Copeland en Robert Crifi
9 november in Utrecht (Vreden-
burg)
Untouchables, 16 november ft
Rotterdam (Arena)
Simple Minds en Waterboys, 2 en 3
december in Rotterdam (Ahoy)
EJm de texede hrveh is de
i insiHEPi'no m oe 'Rmmorn
BE6omn imiK.no6nama-
I MEID TUSSm DE IRSTI6E 6EY/HLEH,
1 SCHRIKT nomm B'J HET JIEfl
Y/>n ECn BEKEHDE FibUUR
Dt Italiaanse t
man MOtiiH
iMf PAMES £N W£R£N1
éLAMEN £N SLQVIM
küJKT U'S'NAAR ÊÜI1
WAT ZOU U Z£66£N f
N JAARTJE Z/N6£M
ZITTEN IN DE ÜZOA
