Eerbiedige dokumentaire
over bisschop Bekkers
EEN IJZERSTERK
GEHEUGEN.
KAN
I DONDERDAG 17 OKTOBER 1985
w
BRT brengt film
over fotomodel
Dorothy Stratten
Fanfare Eeuwigdurende
Bijstand stopt ermee
Milky Way
Award voor
Canadees
BSBHai
Oosterhout
te huur
Waarom huren?
Stoelen en tafels
KLEINTJE
Murdoch wil
nieuw te
station in V S
Met 12 geheugens voor nummers
die u veel belt. Met mogelijkheid tot
nummerherhaling. En nog veel meer. Vraag ernaar in
de PTT Telefoonwinkel. De prijs is f 350,- plus f3,75
per maand. ptt telecommunicatie
EEN BETROUWBARE TELEFOON KOMT VAN DE PTT
Adama Art
Koninklijk
EXPOSITIES
Debuut
Keramiek
fRIK 16.-
I JACK 165.-
fTER overname, bouwplan
avel, vrijstaand ruwbouw
f afgebouwd. Inl. Postbus
17, 4900 AC Oosterhout,
Hertogenlaan mooie
fcmr. app. op goede stand
Jnet lift. Prijs zeer billijk!
|t00% financiering moge
lijk. Tel. 076-417717.
|2 km. v.h. ziekenhuis
iLievensberg in B.o.Z
bedrijfsgedeelte van boer-
|derij
650,- p.m.,
li. 01640-57995.
lals u voor ca. 345.- netto
per maand een eigen fla
I in Oosterhout kunt kopen
Inl. Makelaar v.d. Steene
Itel. 01620-32914.
I Malipaard, tel. 076-613087
Goed, beter:
i Mgr. Bekkers.
FOTOARCHIEF DE STEM
Door Jan Koesen
DEN BOSCH - Het
mooiste grafschrift over
Mgr. Bekkers, bisschop
van Den Bosch van 1960
tot 1966, over wie de
KRO zondag een doku
mentaire uitzendt, is af
komstig van een be
paald niet katholiek
blad: De Groene.
„Bisschop Bekkers is dood.
De deuren die hij heeft open
gezet kunnen door niemand
meer gesloten worden. Bek
kers heeft van de kerk die
meende het voor het zeggen te
hebben, een luisterende kerk
gemaakt en van een godsdien
stig kerkelijk dwangbevel een
uitnodiging".
Het portret van de bisschop
die door rooms en rood werd
bemind, die het waagde ge
boorteregeling een zaak van
het individu te noemen, die
nooit op zijn troon zat, maar
bij voorkeur bij de nederigen
vertoefde, is een serene huldi
ging, bijna een heiligverkla
ring. Regisseur Simon van
Adelberg is van eerbied op de
knieën gezonken, maar gezien
het formidabele van Bekkers
is dit begrijpelijk.
De film begint met de uit
vaart van de bisschop in de
St.Jan en laat daarna enkele
nabestaanden en medewer
kers aan het woord. Deze
mini-interviews worden afge
wisseld met rustieke beelden
van de bisschop in zijn Bra
bantse land. Hoogtepunt is de
legendrische Brandpunt-uit
zending van 1963, toen hij
dwars tegen de tijdgeest in en
zeker tegen de dictaten uit Ro
me, verkondigde dat alleen de
liefde het antwoord mag ge
ven op de destijds heikele
vraag of geboorteregeling is
toegestaan. Een tweede bewo
gen moment schetst de gren
zen vervagende bisschop in
een gemdedelijk gesprek met
Mies Bouwman, toen nog in
dienst van de VARA.
De dokumentaire heeft een
opmerkelijke uitspraak van
deken J.Brouwers, tijdens het
Tweede Vatikaanse Concilie
bijeengeroepen door paus Jo
hannes 23 secretaris van de
Nederlandse delegatie, dat het
Nederlandse Episcopaat de
vernieuwende kracht van het
katholicisme nieuwe stijl is
geweest. Dat die deuren, die
volgens De Groene niet meer
gesloten konden worden, in de
loop der tijd weer aardig zijn
dichtgegooid, vermeldt de do-
kumentaire niet.
Ook had ik graag iets over
Bekkers gehoord van diens
LOS ANGELES (RTR) - De
Australische mediamagnaat
Rupert Murdoch wil een tele
visiestation In de Verenigde
Staten oprichten. Het beheer
dit nieuwe tv-station
meet in handen komen van
een maatschappij die zal wor
den gevormd door het samen
voegen van de filmmaat
schappij Twentieth Century
Fox en de zes Amerikaanse te
levisiestations die Murdoch
eerder dit jaar heeft overge
nomen.
De beheersmaatschappij
Fox Incorporated wordt vol
gens de plannen van Murdoch
onderverdeeld in drie divisies.
De eerste divisie, de filmdivi
sie, wordt Twentieth Century
Fox Film en omvat de voor
malige zelfstandige filmmaat
schappij met diezelfde naam.
Als tweede werkdivisie heeft
Murdoch de organisatie in ge
dachten die het Fox-televisie
station exploiteert en tot slot
derde divisie de Fox-om-
roepmaatschappij die de uit
zendingen van het station ver
zorgt.
Samen met oliebaron Mar
vin Davis kocht Murdoch in
mei van dit jaar bovendien ze
ven televisiestations van het
Amerikaanse bedrijf Metro-
media Incorporated. Toen Da-
vis zich hieruit terugtrok bleef
Murdoch als enige koper over.
Van onze RTV-redactie
In augustus 1980 werden in
een flat in Los Angeles de le
venloze lichamen aangetrof
fen van Dorothy Stratten en
Paul Snider. Naar het zich liet
aanzien ging het om moord en
zelfmoord. Dorothy's gezicht
was letterlijk weggeblazen
door de 12 mm-Mossberg
waarmee Paul Snider later
zichzelf het leven had geno
men.
De BRT zendt zaterdag
'Death of a centerfold: the Do
rothy Stratten Story' uit, het
waar gebeurde, tragische ver
haal van een 20-jarig fotomo
del die hard op weg was een
nieuwe Marilyn Monroe te
worden. Het levensverhaal
van Stratten werd vorig jaar
ook vastgelegd door Bob Fosse
in de film 'Star 80', met Mariel
Hemingway als het fotomodel.
Het verhaal van Dorothy
Stratten, afkomstig uit een
Nederlandse familie, is dat
van een gezonde en mooie tie
ner die bij haar tante in Van
couver leeft. Ze werkt in een
plaatselijke ijssalon waar ze
bevriend raakt met Paul Sni
der. Deze ziet in het beeld
schone en kwetsbare jonge
meisje een gelegenheid om
zich te verrijken. Hij laat fo
to's van haai- maken en stuurt
ze naar Playboy-magazine.
Het blad toont interesse om
Dorothy als 'playmate' in de
middenpagina van het blad af
te beelden.
Dorothy verhulst naar Los
Angeles waar ze deel gaat uit
maken van het Playboy-we
reldje van Hugh Hefner en
kennis maakt met invloed
rijke mensen uit de filmwe
reld. Een paar maanden later
volgt Snider haar naar Los
Angeles. Hij overtuigt haar
ervan samen te gaan trouwen.
Maar wanneer haar carrière
als model zich verder ontplooit
wordt Snider meer en meer ja
loers en bezitterig. Uiteinde
lijk beslist Dorothy om Snider
Dorothy Stratten, zoals ze werd gespeeld door Mariel He
mingway. - FOTO ARCHIEF DE STEM
te verlaten, maar een wanho
pige Snider kan deze afwijzing
niet verteren, met alle gevol
gen vandien.
Het leven van Dorothy
Stratten leent zich natuurlijk
uitstekend voor een smartlap-
perig filmscenario. Jamie Lee
Curtis (inderdaad, de dochter
van Tony) speelt hierin de
hoofdrol. Jamie Lee over haar
rol: „Zelf zou ik nooit in mijn
blootje poseren. Waarom zou
ik ook, ik heb geld genoeg!
Maar vrouwen die dat wel
doen, die verwijt ik niets.
opvolger, Mgr. Bluyssen. Re
gisseur Van Adelberg geeft
eerlijk toe dat hij dat niet ge
durfd heeft. „Ik heb twee ge
sprekken met Bluyssen ge
voerd over mijn portret. Hij
heeft toen laten doorscheme
ren dat hij zelf liever niet
meer op de buis wilde komen.
Bluyssen heeft zijn ervaringen
met de kerk nog steeds niet
verwerkt en bovendien is hij
nog steeds zeer aangeslagen
door de onverwachte dood van
zijn zus. Maar hij is een hoffe
lijk man en zou niet geweigerd
hebben als ik hem had ge
vraagd. Ik heb dat echter ge
woon niet gedurfd".
Op de vraag waarom hij
dan niet de huidige kerkleider
van tiet bisdom Den Bosch,
Mgr. Ter Schure, heeft uitge
nodigd (een man wiens opvat
tingen over kerk en geboorte
regeling diametraal tegenover
die van Bekkers staan), zegt de
regisseur dat ook dit hem te
ver ging en dat dit buiten het
kader van zijn KRO-opdracht
viel. Jammer, want zo'n (pos
tume) confrontatie had na
tuurlijk heel boeiende televisie
kunnen opleveren.
Aardige details over de per
soon van de bisschop verschaft
diens secretaris J.Reinhard.
„Vallen is niet erg, zei de bis
schop altijd, maar blijven lig
gen wel. En soms was hij wel
eens boos, maar na een paar
dagen zei hij altijd: „ik geleuf
dagge een bietje gelijk het".
De dokumentaire 'Rinus
Bekkers, bisschop van alle
mensen,' is de tweede bijdrage
van de KRO aan de serie 'Zes
tig jaar lief en leed' waarin het
wel en wee van katholiek Ne
derland in de afgelopen zes
decennia wordt geschetst.
AMSTERDAM (ANP) - De
'Milky Way Award for Reality
Research' 1985, van de Melk
weg Cinema in Amsterdam, is
toegekend aan de Canadese
animatie-filmer/tekenaar
Pierre Hébert. Aan de prijs is
geen geldsom verbonden want,
aldus de Melkweg, deze beoogt
alleen filmers onder de aan
dacht te brengen die een bij
zondere artistieke prestatie
hebben geleverd in bun onder
zoek naar de werkelijkheid.
Pierre Hébert ontvangt de
onderscheiding op 18 decem
ber in de Melkweg.
TILBURG (ANP) - Het be
kende Tilburgse actie-or
kest 'Fanfare van de eeu
wigdurende bijstand'
houdt na zes jaar op te be
staan. Op 26 oktober treedt
de groep voor het laatst op
in Den Haag als daar de
handtekeningen van het
volkspetitionnement wor
den aangeboden. Het op
treden wordt dan verzorgd
door 48 mensen, één muzi
kant voor elke kruisraket.
Volgens Z. Naaykens
van de fanfare is na de va
kantie het aantal muzi
kanten drastisch terugge
lopen. Met de achttien hui
dige leden is het volgens
hem niet langer mogelijk
om voor ieder optreden
voldoende muzikanten op
de been te brengen. Vóór
de vakantie telde de fan
fare nog dertig muzikan
ten, allen vrijwilligers. Eén
van de meest bekende ini
tiatieven van de 'Fanfare
van de eeuwigdurende bij
stand' was de organisatie,
in mei vorig jaar, van een
muzikale omsingeling van
de vliegbasis Woensdrecht
door 'het grootste orkest
aller tijden'.
Daaraan na
men duizenden mensen
deel. In Tilburg neemt de
fanfare al op 19 oktober af
scheid.
(ADVERTENTIE)
Wijziging in uitvoering
en bpcCfnCdueb vucjfuenuuuen
MEMOFOON.
PTT Telefoonwinkels: Breda. Oude Vest 2.
Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 09.00-
17.00 uur. Bergen op Zoom, Van Konijnenburg-
weg 23. Openingstijden: maandag t/m vrijdag
van 08.30-16.30 uur. Roosendaal. Schotsbossen-
straat 19. Openingstijden: maandag t/m vrijdag
van 08.30-12.00 uur en van 13.30-16.30 uur.
Meer informatie? Bel gratis 004.
Adama Art, portretten, vi
deo. Galeriedee. Elftweg 2,
Raamsdonksveer (Dom-
bosch I, nabij automuseum).
Open: di-zo 12-18 uur. Tot en
met 31 oktober.
Achter de stichting
Adama Art staan Marga
Adama (Indonesië 1950) en
Fridi Martina (Curacao
1951). Zij proberen de cultu
ren van hun geboorteland in
een synthese samen te bren
gen met hun westerse oplei
ding (respectievelijk de
Rietveld- en de Toneelaca
demie in Amsterdam).
Daarbij hanteren zij de
beeldende kunst, video, mu
ziek, theater, literatuur en
wetenschap als instrumen-
ten. Bij de opening van deze
tentoonstelling werd dat on
der meer met muziek en
dans (door Junet Martina)
en poppenspel tot uitdruk-
gebracht: Kunst die
zich niet laat (onderschei
den door grenzen en rassen,
waar laat bepalen door de
Mens. Een kunst van de be
vrijding, die mensen ont
koppelt van westerse arro
gantie en academische dog-
Ma's en 'alleenzaligmaken
de' normen. Zoeken naar
nieuwe, nog nauwelijks be
ireden wegen.
Op de expositie zijn vi
deobanden te zien, die dit
gegeven op een boeiende en
iraaie wijze verbeelden. In
deze galerie is een keuze ge
maakt uit een groot aantal
portretstudies die Marga
Adama tekende en schilder
de. Ze gebruikt daarbij, bij
ten eerste aanblik mogelijk
Wat verwarrende hoeveel
heid, materialen en technie
ken. Verder zou je beter
kunnen spreken van 'karak
ters' dan portretten, omdat
telkens in kleur en lijn uit
drukking gegeven wordt
aan de ziel van mensen, die
grensoverschrijdend willen
'even. Diversen met kwali-
NAAR KUNST KIJKEN
tatieve verschillen: dan
weer verrassend psycholo
gisch en dan weer neigend
naar het illustratieve; ge
schilderd en getekend met
stiften/kwasten die geselen
en koesteren. Het fenomeen
'Mens' in zijn naakte
schoonheid of onthullende
broosheid.
Koninklijke Subsidie voor
de Vrije Schilderskunst 1985.
Koninklijk Paleis Amster
dam. Open: dagelijks 13-17
uur. Tot en met 20 oktober.
De koningin geeft ieder
jaar 6x 5.000,- weg aan zes
kunstenaars die daarvoor
objecten uit de vrije schil
derkunst kunnen aanbieden.
In deze 'benarde tijden' wa
ren er 711 kunstenaars die
1422 schilderijen met dit doel
aan een jury voorhielden.
Een record aantal. Maar
geen record-kwaliteit! Het
zijn kunstenaars die aan het
begin van hun carrière
staan, want de maximum
leeftijd is 35 jaar. Of ze zijn
er uitgegooid of ze hebben
niet meegedaan, zelfs rela
tief, is het zuiden slechts
vertegenwoordigd bij de be
kroningen en op de expositie
met werk van 41 inzenders.
De zes laureaten stammen
uit Amsterdam (3x), Haar
lem, Nijmegen en Tilburg
(dat het meest voorkomt in
de lijst).
De schilderstukken, die
het moeten opnemen tegen
12,14-17, vr 19-21 en zo 14-17
uur. Tot en met 18 oktober.
Bij het scheiden van de
markt en dan nog wel kera
miek, waarvan 'de markt' de
laatste tijd overspoeld lijkt.
Toch is datgene wat hier te
zien is van een apart kaliber.
Ellen Rijk varieert hier
eigenlijk op één gegeven:
een vierkant, wat gebogen,
blad in keramiek, voorzien
van kleurdessins in strepen.
Het zijn goed gemaakte,
mooie stukken, maar het
méér zit vooral in de monu
mentale verwerking van
deze delen: in wanden, pa
nelen, 'straten', torens e.d.
De hoekige of zwevende rit
miek daarmee opgebouwd
wordt ondersteund door
verschuivende kleurpatro-
nen. Heel mooi gedaan en
interessant om te plaatsen in
bijvoorbeeld openbare ge
bouwen.
Uitkijk'. De andere werken,
waarbij hij op één stramien
van monochrome vlakken
en ingebrachte lijnen werkt,
missen overtuigingskracht.
Dat geldt ook voor de objec
ten van Jozef van Rossum.
Zijn tekens van ijzer, hout of
objects trouvees zijn erg
simplistisch.
t
Dit is een schilderij (acryl op doek) van Eti Chechover (1951 Israel). Vijf jaar geleden
kwam ze naar Nederland. Hier vond ze nieuwe impulsen. Met name de dagelijkse ge
beurtenissen van 'gewone' mensen rondom, goede en kwade dingen, inspireren haar. Ze
maakte er 'toneelstukjes' van, die tot en met 20 oktober nog te zien zijn in galerie 't Weef-
huis in Nuenen. In het uitgebreide Weefhuis exposeren dan van 25oktober tot 24 novem
ber Ad Willemen, kleuretsen en Louis Ector, aquarellen.
overweldigend marmeren
toestanden van paleisgan
gen, lijken generaliserend
gesproken van een ontstel
lend primitivisme; zowel de
veelvuldige symboliek als de
materiaalbehandeling zijn
van een naïeve pretentie
niet gespeend. Uiteraard is
het trendmatige wilde toon
aangevend, met wat uit
schieters naar hyperrea-
lisme en structurele tenden-
zen. De versimpelde bloem
in acryl/krijt van Ellen van
Eldik is veelvuldig te zien
geweest in kranten en op tv.
En wat Manel Esparbé
Gasca in acryl van Eibergen
- dat ik toevallig ken -
maakt, is mij te gemakke
lijk.
De andere bekroonde, Lex
van Lith, staat goed geno
teerd: 'olieverf op doek'. De
figuren van de bekroonde
Berend Hoekstra laten zien
hoe je 'eenvoudig' en simpel
met je materiaal kunt om
gaan, zonder erin Je blijven
steken. Reggy Gunn heeft
een handschrift ontwikkeld
dat wat archaïserend lijkt,
maar wel warm is, terwijl
Kees Versloot picturaal-mo-
numentaal mooie dingen
doet. Natuurlijk blijven be
kroningen altijd arbitrair.
Naast Ellen hangt bij
voorbeeld Hortus Romane,
dat ik veel spannender vind.
Het eng goede realisme van
Tiny van der Sar (Palmen-
kas) of Maaike Vonk (vrou
wen voor Raam) lijkt ook
zo'n stap terug, zodat werk
van Studulski of Seet van
Hout wat mij betreft kansen
mogen maken bij de pu
blieksprijs. Of toch 'De kun
stenaar als wandelaar' van
Lanfermeijer, omdat die
symbolisch staat voor al die
kunstenaars die hier hun
weg zoeken tussen kwast en
zichzelf. Armoe troef!
EUen Rijk: Keramische
vormen. Galerie Micro, Oos-
torhout. Open: di t/m vr 10-
Vier kunstenaars. VTB-
galerie (Tilburg-Bastianen),
Nijverheidsweg 2, Etten-
Leur. Open ma-za 10-17 uur.
Tot en met 2 november.
Vier jonge kunstenaars,
die zojuist de academie heb
ben voltooid. Goed initiatief.
Opvallend zijn de veder
lichte gaasachtige schalen,
die het midden van de zaal
tot een Zen-achtig centrum
maken. Katrien de Jong
presenteert zich hier heel
subtiel, maar onvoldoende
om enig zicht op haar kun
stenaarschap te krijgen. De
andere vróuw in het kwartet
is Marijke van Dungen, die
grafisch (ets, litho) en teke
nend met lijven (model) in
aanzet goede dingen doet,
die om verdere uitrijping
vragen. Haar papieren
wandtapijten in het zwart
hebben allure. Dat heeft ook
het schilderen van Rob van
der Sloot; met name in zijn
wat mèei; monumentaal ge
dachte stukken als 'Op de
MIDDELBURG: Tot en
met 20 oktober in De Vlees
hal (13-17 uur dagelijks): Ja
mes Byrne USA 'Unforeseen
Anomalies'. Installatie met
zeven monitoren over het
hedendaagse landschap.
Analytische benadering van
complexe omgevingen,
AMSTERDAM: Marlies
Verda uit Oosterhout zal
haar schilderijen van 2 tot 30
november ophangen in gale
rie New Reflexions, Spui
straat 243 sous in de hoofd
stad.
ENSCHEDE: In rijksmu
seum Twenthe 'Kunst om
Bier', gesponsord door de
bekende brouwerij aldaar
en Groenlo. Tot 1 december
is er te zien wat kunstenaars
mét (niet ten gevolge van)
bier artistiek doen. Dage
lijks 13-17 uur (ma dicht).
EINDHOVEN: De ge
meente wil opdrachten ver
strekken" aan kunstenaars
op gebied van a.v.-media.
Professionelen, die mee wil
len doen inf. 040-387895
(Wim Berkvens). Op zondag
27 oktober in De Bergruimte,
Kleine Berg 62, debat over
het toneelbestel met Paul de
Bruyne, Hans Croiset, Eddy
Habbema, Ben Hurkman,
Leonard Frank, Erwin de
Vries en Helmert Wouden
berg. Om 14 uur. Kaarten
040-451145. En in het Van
Abbemuseum op vrijdag 19
oktober van 20-21.30 uur
opening van tentoonstellin
gen: Ger Lataster, recente
schilderijen; Woody van
Amen, dagboeknotities en
Nicola de Maria, beschil
derde zaal, schilderijen en
tekeningen.
OOSTERHOUT: Om 19
uur op 18 oktober opening
expositie met werk van le
den Verenigde Oosterhoutse
Beeldende Kunstenaars in
adviesburo Robbe, Heuvel
straat 10.
OIRSCHOT: Om 20 urn-
presentatie van drie gra
fiekmappen en twee multi
ples in gebouw NBKS,
Markt Oirschot. Daarna te
zien tot en met 3 november;
di-zo 13-17 uur. 'Tweelicht';
map gemaakt door tien kun
stenaars (Willem de Bont,
Anna van Bragt, Otto Eg
berts, Jan van den Langen-
berg, Pieter Mol, John Stu
dulski, Mare Volger, Jos
Vulto en Ans Zondag); ne
gen Brabantse kunstenaars
maakten de grafische map
'Daglicht' (Arie Berkulin,
Johan Claassen, Toine Hor
vers, Heweld Jongenelis,
Theo Kuipers, Guido Lip
pens, Carola Popma, .Lucas
Siluwanebessy, Dick Ver-
aUlt); zes kunstenaars
maakten zes werken' die op
elkaar kubus vormen
(Maarten van den Berg),
John Ebben, Henk Ge-
raerdts, Dick Roose, Lucas
Siluwanebessy en Marly
Smeets); Cahier; 22 kunste
naars maakten grafische
map (o.a. Petra Berbé, Dom-
nic, Jan van Grunsven, Al-
bert Kliest, Marion Lensen,
Lex van Lith, Mirjam de
Zeeuw) en tenslotte een
multiple (30 stuks) van
Alexander Korsmit.
