'Nieuwe Evita' maakt indruk op de Portugezen
PROMI
tr/~
Eerste bezoek Nederlands
staatshoofd aan Spanje
evenx
UITBLAZEN
Vakbonds
boos om "f
schrappen
HOLLAND ELECTRO. DEGRO.
ZUIGKRACHT, DE LANGSTE ADEN
Blokkade
Het land
van Bums
MANUELA EANES STEELT DE SHOW IN VERKIEZINGSCAMPAGNE
DE STEM COIV
VRIJDAG 4 OKTOBER 1985
ACHTERGROND
5 riJDAG 4 OKTOBER
Onhaalbaar
Banden
Rembrandt
NAVO
DE TWEED wordt
geboren op de wa
terscheiding van de
Tweedsmuir-heuvels, even
boven Moffat aan de auto
weg naar Glasgow. Hèt is
dat er een bordje langs de
weg staat - Source of River
Tweed - anders zou je zon
der iets op te merken aan de
bron voorbij rijden. Vlakbij de
oorsprong van de Tweed be
vindt zich die van die andere
beroemde Schotse rivier, de
Clyde, met een faam meer za
kelijk dan romantisch. De Cly
de stroomt direct naar het wes
ten, maar de Tweed lijkt te aar
zelen en meandert eerst een
tijdje noordwaarts om pas in de
buurt van Peebles resoluut naar
het oosten te buigen.
De Clyde zou een uitsteken
de wegwijzer zijn naar het land
van Burns ware het niet dat ze
je dwars door het stadsgebied
van Glasgow voert. Er zijn an
dere wegen. Langs Dumfries
bijvoorbeeld, dat trouwens deel
uitmaakt van Bumsland. De
grote Schotse volksdichter
stierf er op 21 juli 1796, nog
maar 37 jaar oud, geveld door
zware lichamelijke arbeid
WIM KOCK
drank. De meeste van zijn be
wonderende biografen zijn het
erover eens dat de drank ook
een gevolg was van Bums' ver
geefse boerenarbeid.
Toen Robert Bums stierf
was Samuel Johnson nog maar
12 jaar dood. Walter Scott was
25, had nog niets gepubüceerd
maar was druk bezig met het
verzamelen en bewerken van
balladen en vertellingen uit de
dalen van Liddel en Tweed, Et-
trick en Teviot. Éénmaal heb
ben Bums en Scott elkaar ont
moet. Bums werd toen al ge
vierd in Edinburgh en de toen
15-jarige Scott kon de grote
dichter een plezier doen door
hem te vertellen van wie de
dichtregels waren die onder een
schilderij stonden geschreven.
Dialect
De twee Schotten zijn niet
met elkaar te vergelijken. Scott
maakt deel uit van de wereldli
teratuur. Burns niet. Scotts
werk, vooral zijn historische ro
mans, waarvan Ivanhoe uitein
delijk de beroemdste is geble
ven, beïnvloedde het werk van
tal van andere Europese schrij
vers. Bums is zelfs voor de En
gelsen al moeiüjk toegankelijk,
al kent elke Brit de woorden
van Auld Lang Syne. Bums
schreef zijn verzen in een soort
Ayrshire-dialect. Toch hadden
ze ook wel wat gemeen en sa
men onderscheidden ze zich
van hun Engelse, zeer elitaire
tijdgenoten als Wordsworth,
Coleridge, Byron, Blake, Shel
ley en Keats door met hun
werk dichter bij de Schotse aar
de en de mensen te blijven.
Hun personages waren geënt
op echte mensen, die door en
thousiaste bewonderaars ge
makkelijk konden worden op
gespoord en wier grafzerken nu
evenzeer moeten worden be
zocht als de relikwieën van de
meesters zelf.
Walter Scott vloog hoog, ge
dragen op de vleugels van zijn
verbeelding en hij hielp als
geen ander de Schotse nationa
le trots te herstellen die in 1745,
op het slagveld van Culloden,
voorgoed geknakt leek. 'Rob
bie' Bums schreef satirische
verzen over alledaagse mensen
en dingen. Hij rebelleerde tegen
kerk en gezag en verzette zich
tegen de achterlijke landbouw
methoden, waaraan hij zelf als
boer, tevergeefs wat had probe
ren te doen voordat hij, gehol
pen door zijn roem, een ambte
lijk baantje verwierf. Het was
Burns die de weg vond naar de
harten van het volk van Schot
land.
Sauter Johnnieeen van de
personages uit de vertelling
Tam o' Shanter werd door
Bums gemodelleerd naar beeld
en karakter van schoenlapper
John Davidson uit Kirkoswald.
Davidsons huisje staat er nog,
compleet met schoenlappers-
werkplaats. Mijn vrouw en ik
zijn de enige bezoekers en het
kost ons de grootste moeite de
vriendelijke dame van de Na-
en*.-*Jional Trust for Scotland ervan
te weerhouden ons rond te lei
den. Tijdens onze rondgang
door het huisje steekt ze regel
matig het hoofd door een deur
om te controleren of we wel de
juiste voorwerpen bezichtigen.
Om haar op een afstand te hou
den simuleren we regelmatig
uitroepen van verbazing en be
wondering. De graven van Sau
ter Johnnie en van Tam o' S-
hanter zelf op het kerkhof van
Kirkoswald laten we, ondanks
de dringende aanbeveling van
de dame, voor wat ze zijn. Het
regent pijpestelen.
Monument
Het veel te mooi onderhou
den, lage boerenhuis met stro
dak, waarin Robert Burns is ge
boren staat in Alloway, een tot
villawijk uitgegroeid dorp aan
de rand van Ayr. Het is de kern
van een indrukwekkende op
eenhoping van Burns-herinne-
ringen. Het pompeuze, tempel
achtige monument dat de Vic-
torianen voor hem oprichtten;
de 700 jaar oude Brig o' Doon
(brug over de Doon), waarover
Tam o'Shanter vluchtte voor
de heksen; het tot ruïne verval
len kerkje waarnaast vader
Bums begraven ligt en het even
aardige als curieuze Burns Mu
seum.
Hoe groot de stroom pel
grims naar dit literaire heilig
dom is blijkt uit het indrukwek
kende Land o'Burns Centre,
opgezet door het Schots bureau
voor toerisme en het gemeente
bestuur van Ayr. Het ligt in een
prachtig park en omvat ruimte
voor tentoonstellingen, een zaal
waar met audiovisuele midde
len Bums en zijn tijd weer tot
leven worden geroepen en een
welbevoorrade souvenirwinkel.
Scott en Bums. Voor de toe
gang tot Scotts kasteeltje Ab-
botsford betaal je 1,35. Het
bezichtigen van Bums' geboor
tehuis én het museum én het
monument kost bij elkaar 60
pence. Maar Burns is van die
twee dan ook de vo/fcsdichter.
(Morgen: een land van schrij
vers - en slot).
iiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiwiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiwiiiiiiiiiiiitwiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiwimii?
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884,
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Posladres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Postadres: Postbus 23, 4900 AA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur:
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementen, bij vooruitbetaling te voldoen:
22,97 per maand; 66,30 per kwartaal of 258,- per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
j 1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag-van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Ronk rtslotÏPQ'
Postgiro 1114111 - ABN rek 520538447
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
T5 PAG I Ni
Door Anton Theunissen
DE EERSTE Dame van
Portugal, de 46-jarige
Manuela Neto Eanes,
steelt de show tijdens de
lauwe campagne voor de
parlementsverkiezingen
in dat land, aanstaande
zondag.
Zij voert een nieuwe poli
tieke partij aan, de Partido
Renovador Democratico (de
mocratische vernieuwings
partij), waarvan haar man,
president Antonio Eanes, de
voorman zal worden als zijn
acht jaren presidentschap er
eind dit jaar opzitten.
Manuela heeft het in de
Portugese pers hard te ver
duren en ook de politici van
de gevestigde politieke par
tijen hebben haar grof be
schimpt en gekrenkt. Spot
tend wordt la primera dama
'la presidenta' en de 'nieuwe
Evita' genoemd, die geraffi
neerd de macht in handen
gaat spelen van de 'peronis-
tas', de aanhangers van pre
sident Eanes.
Of de nieuwe partij zondag
dé klapper gaat maken in de
uitslagen, is een vraag. Som
mige waarnemers menen dat
het optreden van de donha
Manuela de nieuwe partij
grote schade heeft berok
kend. Verslaggevers die haar
van nabij gevolgd hebben tij
dens de verkiezingscampag
ne zijn unaniem van mening,
dat de ingetogen, wilskrach
tige Manuela grote indruk
heeft gemaakt op vooral de
plattelandsbevolking. De ar
me mensen - en dat is in Por
tugal de meerderheid - be
schouwen haar als een eerlij
ke, recht-door-zee Eerste
Dame, die een simpele bood
schap brengt: De strijd voor
de verandering in Portugal is
blijven steken in politieke
ruzies in de achterkamers
van Lissabon en de Portuge
zen plukken daarvan nu de
wrange vruchten. Manuela is
de Eerste Dame van het Por
tugese Ethisch Reveil gewor
den.
De rivaliteit tussen twee families is belangrijke zaak
in de Portugese verkiezingsstrijd: de familie Eanes en
de familie Soares. Boven Donha Manuela met Antonio
Eanes, links donha Maria met Mario Soares.
- foto's archief de stem
Zij schrijft de misère-toe
standen in Portugal toe aan
een 'morele crisis'. Iedereen,
in haar opinie, moet deelne
men aan de strijd tegen het
fatalisme, het economisch en
sociaal verval en de corrup
tie. Als een zedepredikster
kapittelt zij haar politieke
opponenten, die ervoor ver
antwoordelijk zijn dat veel
families op de rand van het
bestaansminimum moeten
leven en dat de 'jeugd geen
horizon van hoop ziet'. Zij
pleit voor een 'nieuwe klasse'
van politici, die de ellende nu
eens rigoreus moet aanpak
ken, mensen die trouw blij
ven aan de echte democrati
sche principes waarin de
'dappere militairen van april'
geloofden.
Zo'n uitsmijter doet het
nog steeds goed in Portugal
en niet zelden wordt na haar
toespraak spontaan het lied
'Grandola vila morena' aan
geheven, de ontroerende
hymne van de anjerrevolutie.
De politici van de grote
Portugese partijen lachten
aanvankelijk om het 'gestun
tel' van de nieuwe Evita,
maar haar toenemende po
pulariteit heeft hen zenuw
achtig gemaakt. De vrouw
van Mario Soares, donha Ma
ria, heeft het duidelijk tegen
Manuela moeten afleggen.
Maria, de 59-jarige, eens
briljante actrice, kijkt vanuit
haar bontmantel nog steeds
neer op de 'provinciale' ele
gantie van haar rivaal. Ma
nuela en Mafia moesten el
kaar sowieso al niet, maar nu
ook nog de politiek hun rela
ties belast, zal de verhouding
tussen die twee die van het
kaliber kat en hond worden.
Donha Maria wil hoe dan ook
dat haar Mario de volgende
president van Portugal
wordt. Zij is dan automatisch
de Eerste Dame. Manuela
Eanes en haar man willen
dat verhinderen en het zou
wel eens zo kunnen uitpak
ken, dat Soares de presi
dentszetel niet krijgt.
De ophanden zijde presi
dentsverkiezingen droegen
belangrijk bij tot de huidige
politieke crisis omdat de so
ciaal-democratische partij,
PSD, onder geen beding de
kandidatuur vap de socialis-
tishe premier Soares wilde
steunen, ondanks het feit dat
de PSD een coalitieregering
vormde met Soares'socialis-
tische partijde PS. Het was
duidelijk dat de PSD meer
zag in de voormalige voor
man van de rechtse christen
democratische CDS (sociaal-
democratishe centrum), Dio-
go Freitas do Amaral. Sinds
de breuk met de socialisten
stuurt de PSD onder nogal
schreeuwerige leiding van
haar voorzitter, Cavaco Sil-
va, ook voorwat betreft een
regeringscoalitie aan op sa
menwerking met het CDS, al
mislukte een akkoord voor de
verkiezingen. Met het CDS
vormde de PSD vroeger de
Alianza Democratica, waarin
toen ook de monarchistische
partij zat.
Voor wie het politieke
spectrum van Portugal be
kijkt is het duidelijk dat een
nieuwe Alianza een te
rechtse signatuur heeft om
op de lange termijn stabiel te
zijn. Ter linkerzijde is er de
communistische partij van
Alvaro Cunhal, die samen
met linkse splinters over 44
van de 250 zetels in het parle
ment beschikt. Rechts vindt
men de conservatieve CDS
van Lucas Pires met 30 zetels.
De twee partijen daartussen
zijn de socialisten met 101 ze
tels en de PSD met 75. Daar
bij moet worden aangete
kend dat de Portugese socia
listen zeer gematigd zijn en
dat de PSD de naam sociaal
democratisch lang niet waar
maakt, maar eerder rechts-
liberaal té noemen is.
Opiniepeilen mogen zo
kort voor de verkiezingen
niet meer gepubliceerd wor
den, maar als de kiezer-
strouw van de voorafgaande
jaren gehandhaafd wordt
(tussen de 60 en 85 procent
stemde op dezelfde partij),
dan zijn er geen radicale ver
schuivingen te verwachten.
Van belang blijft evenwel de
vraag of de PSD en het CDS
over voldoende zetels zullen
beschikken om een werkbare
coalitie aan te gaan en of de
PS de grootste partij blijft.
Als er geen verrassing;,
optreden bij de verkiezinget
dan zou in theorie een ni«j
we coalitie van de PSD m(
de socialisiten de meeste sta
biliteit bieden, eventueel me
de PSD als grootste partij. 1)
recente breuk tussen beij
centrumpartijen en het Ion.
ken naar rechts van de PS|
maken een dergelijke coalitj
echter moeilijk te verwezen
lijken. De interne verdeeld
heid van de PSD zal trou
wens altijd voor de nodig,
instaliteit zorgen. Aangezfa
ook een coalitie van socialij,
ten en communisten tot d,
onmogelijkheden behoon
mikt de socialistische partij
op een absolute meerderheid.
Een regering van louta
socialisten zou een g
kans maken om dan de hek
rit uit te zitten en de gema
tigde opstelling van de pi
zou Portugal dan een stabiel;
en loyale bondgenoot van di
EG maken. Een verkiezings.
winst van minstens 25 zetek
lijkt echter onhaalbaar.
Het economisch beleid
een van de belangrijkste the
ma's van de verkiezingscam
pagne geweest. De een be
schuldigt de ander, dat hij
het economische klimaai
verziekt heeft, maar dat is
Portugal allemaal ge
nieuws meer.
Wat Portugal de komendi
tijd vooral nodig heeft is sta
biliteit en rust en men zon
kunnen zeggen dat het ei
minder toe van welke partij
die komt, als die maar komt
Daarvoor is een regering no
dig die niet constant te kam
pen heeft met interne tegen
stellingen en die kan rekenei
op voldoende steun in het
parlement. Zo bezien heek
Portugal inderdaad 'eet
nieuwe klasse politici' nodij
en wordt het tijd, dat de oudi
leiders uit de arena verdwij
nen. Maar daarvoor is meer
nodig dan een een Ethisch
Reveil en een nieuwe Evita.
Kri
GRONINGEN (ANP) -
medewerker van mak
laarskantoor J. Kammin
en Zonen BV in Groninge
•is alleen uit nieuwsgieri
beid' meegegaan met h
aanbod om een te verkope
buis deels met zwart gel<
betaald te krijgen. Dit ze
mede-directeur G.J. Kam
minga naar aanleiding v~
een publikatie in bet week
blad Nieuwe Revu.
Daarin wordt onder mee
ALS KONINGIN Beatrix vol
gende week dinsdag aan het be
gin van een driedaags staatsbe
zoek op het Madrileense vlieg
veld Barajas uit het regerings
vliegtuig stapt, is zij het eerste
Nederlandse staatshoofd dat of
ficieel voet op Spaanse bodem
zet.
Tussen beide landen bestaat al jaren
een goede relatie en grote problemen
zullen tijdens het bezoek dan ook niet
aan de orde komen, zo verwachten des
kundigen. Wel zal, zo vlak voor 1 ja
nuari 1986, worden gesproken over de
Spaanse toetreding tot de EG, zo is de
verwachting.
Dat het Nederlandse parlement het
toetredingsverdrag met Spanje nog
niet heeft goedgekeurd is een oneffen
heid in de verder goede betrekkingen
met Spanje. Spanje wil die ratificatie
graag spoedig geregeld zien, zo bleek al
in juni dit jaar tijdens het bezoek van
de Spaanse premier Gonzalez aan Den
Haag. Zolang de nationale parlemen
ten van de huidige tien EG-landen en
die in Madrid en Lissabon de toetre
dingsverdragen nog niet hebben be
krachtigd, zijn Spanje en Portugal for
meel nog geen lid van de gemeenschap.
Premier Lubbers zei Gonzalez erop te
vertrouwen dat die ratificatie vóór het
eind van het jaar zou plaatsvinden.
Wanneer de behandeling door het Ne
derlandse parlement zal beginnen is
nog niet bekend. De Nederlandse pro
cedure voor bekrachtiging van verdra
gen is langer dan die van de meeste
EG-landen. De Spaanse Volksverte
genwoordiging heeft het verdrag in ju
li goedgekeurd.
De betrekkingen tussen Den Haag en
Madrid zijn sinds het herstel van de
democratie in Spanje, na het overlijden
van Franco eind 1975, uitstekend, zo
memoreerde Gonzalez in juni in een
toespraak. In 1975 was er in de verhou
ding een verkoeling ontstaan in ver
band met onder meer de executie van
vijf leden van de radicale oppositie in
Spanje.
Minister Van der Klaauw van bui
tenlandse zaken was in februari 1978
de eerste Nederlandse minister die
sinds het uitbreken van de burgeroor
log in 1936 een bezoek aan Spanje
bracht. Sinds die tijd hebben verschil
lende Spaanse bewindslieden een be
zoek aan Nederland gebracht, terwijl
ook Nederlandse ministers Madrid be
zochten. In 1980, nog vóór koningin
Beatrix de troon besteeg, brachten ko
ning Juan Carlos, die op 22 november
1975 de Spaanse troon besteeg, en ko
ningin Sophia een bezoek aan Neder
land.
De historische banden van Neder
land en Spanje dateren uit een ver ver
leden. In de veertiende en vijftiende
eeuw bestonden er al handelsrelaties.
Door die contacten kwam ook een cul
turele uitwisseling op gang. Onder in
vloed van de Vlaamse Primitieven ont
stond een Spaans-Nederlandse schil
dersschool. In het begin van de zestien
de eeuw werden de banden tussen de
Nederlanden en Spanje nauwer als ge
volg van het huwelijk van Filips de
Beatrix naar Spanje - fotoanp
Schone en de Spaanse prinses Johanna.
Hun zoon Karei V erfde het Spaanse
wereldrijk en de Habsburgse kernge
bieden, waaronder Nederland. Ons
land kon daardoor aanvankelijk flink
profiteren van de groeiende wereld
handel, maar onder het bewind van
Karei V werden de Nederlandse belan
gen ondergeschikt gemaakt aan die
van het Spaanse rijk. Er ontstond in de
Nederlanden verzet, onder andere te
gen de extra belastingen die betaald
moesten worden om de oorlogen van
Karei V te betalen. Het bewind van
Kareis zoon Filips II was nog strenger
en het verzet tegen de Spaanse tirannie
groeide. Dit groeiende verzet, dat extra
werd aangescherpt door het groeiende
protestantisme in de Nederlanden,
werd door onder anderen Willem van
Oranje gebundeld. De nationale bevrij-
dingsstrijd en de Oranjedynastie wor
den met elkaar geassocieerd.
Na de beeldenstorm in 1566 zond
Spanje de hertog van Toledo, Alva als
landvoogd naar Nederland. In 1568
versloeg in zijn strijd tegen de Neder
landse opstandelingen Alva Lodewijk
van Nassau. Dit jaar wordt gezien als
het begin van de Nederlandse opstand
tegen Spanje, de Tachtigjarige Oorlog.
Na de in 1648 getekende vrede beston
den er intensieve handelscontacten
tussen de Republiek der Zeven Ver
enigde Nederlanden en Spanje. Diplo
matieke contacten werden in 1656 aan
geknoopt. In de Spaanse Successie-oor
log werden Nederland en Spanje weer
tegenstanders, maar in 1713 werd de
vrede weer getekend. De bilaterale
contacten verminderden daarna wel,
maar de diplomatieke vertegenwoordi
gingen bleven gehandhaafd.
Aan de historische en culturele ban
den zal tijdens het staatsbezoek veel
worden herinnerd. De inmiddels bij
staatsbezoeken gebruikelijke Neder
landse tegenprestatie (die het vroegere
contradiner vervangt) bestaat in Span
je uit onder meer een tentoonstelling
van schilderijen van Rembrandt en
zijn tijdgenoten. De koningin zal deze
tentoonstelling, waar 45 werken van 38
meesters te zien zijn, woensdag openen.
Op diezelfde dag reist zij voor een kort
bezoek naar Toledo, de plaats waaraan
de landvoogd Alva zijn titel ontleende.
Een dag eerder wonen koningin en
prins een academische zitting bij in het
door Filips II gebouwde klooster-paleis
El Escorial in de omgeving van Madrid.
Daar zullen een Nederlandse en een
Spaanse hoogleraar lezingen houden
over de betrekkingen tussen beide lan
den.
De tentoonstelling van werken van
Rembrandt en diens tijdgenoten in het
Prado en Madrid is voor de Spanjaar
den een eerste kennismaking met
meesterwerken uit de Gouden Eeuw,
omdat de Spaanse musea op dit gebied
weinig bezitten, onder meer als gevolg
van de slechte betrekkingen in die pe
riode.
Wat betreft de Spaanse toetreding
tot de EG worden voor Nederland niet
veel grote problemen voorzien. De lan
ge overgangsperioden zullen zorgen
voor geleidelijke veranderingen. Voor
sommige tuinbouwprodukten, zoals to
maten en komkommers, wordt wel
aanzienlijk scherpere concurrentie
verwacht, maar die kan volgens het
Landbouwschap het hoofd worden ge
boden door verbreding van het assorti
ment. Dat geldt ook voor de fruit- en
bloementeelt. Voor de afzet van Neder
landse potplanten in Spanje worden
juist goede mogelijkheden verwacht,
net als voor die van bloembollen. Over
de afzet van Nederlandse zuivelpro-
dukten is men in Nederland over het
algemeen optimistisch gestemd en de
hoop bestaat dat de Spanjaarden de
Nederlandse kaassoorten zullen gaan
waarderen. Goede perspectieven zijn
er ook voor de industrie (chemie, aard-
olieprodukten en tabakswaren).
De Nederlandse minister van bui
tenlandse zaken Van den Broek zal tij
dens het staatsbezoek besprekingen
voeren met zijn Spaanse collega Ordo
nez. Daar zal naast de toetreding van
Spanje tot de EG mogelijk worden ge
sproken over het Spaanse NAVO-lid-
maatschap en de. erkenning door Span
je van Israël. De EG heeft immers een
samenwerkingsakkoord met dat land.
De Tweede Kamer nam eerder dit jaar
een motie aan, waarin de regering
wordt gevraagd er bij Spanje op aan te
dringen diplomatieke betrekkingen
aan te knopen met Spanje.
Premier Lubbers heeft zijn Spaanse
collega Gonzalez in juni gezegd veel
belang te hechten aan de voortzetting
van het Spaanse NAVO-lidmaatschap.
Volgens Gonzalez moet het Spaanse
volk zich daarover uitspreken. Spanje
trad in 1982 Joe tot de NAVO. De in 1984
aangetreden premier Gonzalez zei zijn
verkiezingsbelofte gestand te zullen
doen om een referendum te houden
over het ai dan niet handhaven van het
NAVO-lidmaatschap. Een datum voor
dit adviserende referendum is nog niet
vastgesteld, maar verwacht wordt dat
het begin volgend jaar zal plaatsvin
den. Recente opiniepeilingen geven
niet veel duidelijkheid over de mogelij
ke uitslag: veertig procent van de
Spaanse bevolking zou tegen het NA
VO-lidmaatschap zijn en dertig pro
cent voor. Gonzalez heeft overigens la
ten weten dat hij voor voortzetting van
het lidmaatschap is. (ANP)
(ADVERTENTIE)
HEEFT U
OOK ZO'N HON
DIE WEL
TH HAREN
MAAR NIET Z'N
STREKEN
VERLIEST?
Van onze Haags
)EN HAAG - Een gro
erlanders, waaronde
;DA-huize, heeft gister
'weede Kamer kritiek
nen herziening van he
cerheid.
De kritiek richt zich voo
ie relatie tussen de betaal
litkering en op het uiteen
ïeidsdeel en het arbeids
iVAO.
Dat laatste wordt door de
jroep in strijd geacht met de
litgangspunten van de sociale
ekerheid, zoals die na de
tweede Wereldoorlog is inge
licht.
De groep presenteerde gis-
eren de kritiek in Den Haag,
ladat zij de brief aan kamer-
roorzitter Dolman had aange-
poden. Onder de onderteke-
laars van de brief horen en-
:ele CDA-prominenten als de
iud-ministers Boersma, Veld-
amp en De Gaay Fortman.
>rof. Veldkamp hoort bij de
nitiatiefnemers.
De groep vindt dat de Twee-
Ie Kamer de plannen van het
:abinet voorlopig niet moet
annemen. Voornaamste re
ien is dat de stelselwijziging,
olgens de critici alleen is in-
jegeven door de noodzaak tot
«zuinigen, maar geen reke-
ling houdt met de veranderin-
;en in de samenleving. Verder
indt men ook dat de bezuini-
ingen in de sociale zekerheid
noeten ophouden en waar
togelijk teruggedraaid.
1 Het adres van telt 156 on-
lertekenaars (hoogleraren,
ieskundigen op welzij nster-
■ein en oud politici).
Naast de CDA-prominenten
itaan op de lijst bisschop Ernst
OOG O
GO OOG
lOO O GGG
weinig verdraagzaam zond
tonder enige twijfel ook heeft de k
WD gisteren het voorstel van de o
J'"< niet op 22 oktober, maar een w
®mst met de vs over de plaatsing
telen.
Geen reactie op de stelling var
tornst, waarover in het kabinet o
]eeft bestaan, een uiterst zorgv
jeen reactie ook op het dringenc
"acties, rekening te houden met hi
Natuurlijk kunnen vraagtekens
lng van de PvdA, die zich als trad
De Holland Electro 4500. Een stofzuigende compuWWjPhte partij nu opwerpt als kamp
Met regelbare zuigkracht. Met 'n oersterke 1200 Watt moK'|,.°k voor de klein-linkse fracties
Met maar liefst driejaar garantie. En met een
schat aan hulpstukken. Dat vreet vuil en geen
stroom. Voor een prijs die u zal verrassen.
1
UTRECHT (ANP) - De jongeren!
lijn boos op de industriebonden
lie zonder daar verder ruchtbaar
ling voor nieuwe jongeren om een
vaarden uit de metaal-cao hebber
Dit gebeurde, zo werd giste
ren bekend, op voorstel van de
werkgeversorganisatie FME,
omdat bleek dat weinig jonge
ren er voor voelen om in de
metaal extra kort te gaan
Werken tegen een lager loon,
terwijl dat elders niet hoeft.
Volgens de jongerenorgani
saties blijkt uit het schrappen
'an het cao-artikel dat de kri
tiek die zij van meet af aan
lebben gehad op de 32-uurs-
aanen terecht is gebleken. De
jeugdloon in de metaalindus
trie is op basis van 32 uur te
'aag, omdat het volle mini
mumjeugdloon zelf door de
'wlagingen van de afgelopen
laren al te weinig is om zelf
standig van te leven. Jongeren
hezen voor een baan met zo
'unstig mogelijke arbeids
voorwaarden, en dan scoort de
komst die de beheersaspecten va
[Populair: wie drukt er op de knop?
Bemiddelde wetsontwerp dat de Ke
Maar dat neemt het gelijk van D
fegt dat deze zaak elk Kamerlid zc
Irik de 50 van een serieuze, goed
li i at rnag worden uitgesloten. Me
al hebben CDA en WD die mogel
I eden (die vooraf ook de algemen
r°orbereiden en houden) wel gebl
izame opstelling.
