Goedkoper treinkaartje slaat aan
Fabius neemt bewust risico door
Hernu openlijk te beschuldigen
KLONKEN,DRINKEN
WE NOG.
KABINE
ens past zich
ontzettend goed aan'
De staat
als
ondernemer Economie
in®5
fill
DOMMELSCH.'T GULLE BIER
UIT GOUDEN TipEN.
Ontwikke
moet klei]
Minister Kc
raat in VS
estrijding
rrije kwestie
NS VERWACHT 20 MILJOEN GULDEN AAN EXTRA INKOMSTEN
DESTEMCOI
ACHTERGROND
Onderzeeboten
Doorbraak
Reizigerskilome
ters
Autoslaaptrein
SOVIB DEELT KRITI1
Minder sterfte
door
beroertes
£H i chumü i£ö btK I tlVltftR 1985
T5 PAGINA 2
Door Rime Brandsma
IN SITUATIES van ter
reur, ellende en vele
vormen van lijden kan
de mens zich ontzettend
goed aanpassen. Hoe
komt het, dat dat aan
passingsmechanisme
van ons zo sterk ontwik
keld is En waar liggen
de grenzen
Op 3 en 4 oktober zal de
KNMG, de Koninklijke Ne-
derlandsche Maatschappij
tot Bevordering der Genees
kunst, zich in Amersfoort op
haar jaarlijks congres bezig
houden met die vragen. The
ma van dat congres is 'De
mens in extreme onstandig-
heden'. Een groot aantal me
dici zal, ieder vanuit hun
eigen deskundigheid met de
overlevingskunst van de
mens, die vragen proberen op
te helderen.
Zoals prof.dr.D.Jongmans,
Utrechts cultureel antropo
loog, die als sterk voorbeeld
de Eskimo's zal nemen: een
samenleving van zo'n 80.000
zielen die bij uitstek herhaal
delijk geconfronteerd wordt
met crises.
Jongmans wijst erop, dat
de Eskimo's in hun barre mi
lieu van ijs, sneeuw en toen
dra's overleven dankzij een
verbluffend doeltreffende
technologie van wapens, kle
ding en woningen en geraffi
neerde jachttechnieken. On
danks de ook op Groenland
en in Canada oprukkende
westerse 'cultuur' zijn er nog
steeds Eskimo's, die erin sla
gen voor onbepaalde tijd te
overleven, als ze slechts in
bezit van hun sneeuwmes op
een onbewoond eiland ach
tergelaten zouden worden;
zonder wapens, voedsel of
slede. Overigens zien de Es
kimo's zelf hun levensom
standigheden helemaal niet
zo extreem als wij
De sportarts en bergbe
klimmer G. van Enst (Natio
naal Instituut voor de Sport-
gezondheidszorg in Ooster
beek) neemt het beklimmen
van de hoogste bergtoppen op
de wereld als duidelijk voor
beeld van grenzen en extre
me omstandigheden; die de
mens in dat geval zelf zoekt.
Want „bergbeklimmers zijn
op zoek naar grenzen, in ex
treme omstandigheden.
Bergbeklimmen heeft te ma
ken met een levensdiscipline,
een mentaal groeiproces en
een bovenzintuigelijke waar
neming. Bergbeklimmers
hebben he^ gevoel af en toe
over die grenzen een blik te
werpen. Of zijn zij de gren
zen uit het oog verloren zo
vraagt Van Enst zich af.
Ervaringen van mensen
die, zoals dat heet, terugkeer
den uit de dood en hun visie
op die grens zullen ook op het
Amersfoortse congres behan
deld worden.
Een ander sprekend voor
beeld van de mens in extre
me omstandigheden is het le
ven onder de zeespiegel. De
duiker-arts C.M.Schrier van
het Duik-medisch centrum
in Den Helder zal de leef- en
werksituatie aan boord van
onderzeeboten uit de doeken
doen: afgesloten ruimte, ge
brek aan privacy, engtevrees
en monotoon leven aan boord
leiden vaato tot een versto
ring van het dag/nacht-rit
me en belasten sterk de psy
chische veerkracht.
Als grenssituatie voor een
heel volk of samenleving zou
je volgens filosoof dr.L. Fretz
(TH Delft) ook kunnen be
schouwen de huidige ecologi
sche crisis, de schaarste, de
dreiging van een nucleaire
holocaust. Hij verdedigt de
stelling dat je uit het onder
zoeken van die situaties zicht
krijgt op de nieuwe mens en
een nieuwe geschiedenis: wat
voor soort mens komt die ex
treme situatie te boven, en
hoe?
De pathaloog-anatoom
prof.dr.M.J.de Vries (Eras
mus Universiteit Rotterdam)
houdt de congresgangers
voor dat die extreme omstan
digheden, waarin de mens te
rechtkomt, juist deel van het
leven zijn en vaak voorwaar
den voor geestelijke groei,
ontwikkeling en transforma
tie. „Net zoals dat bij de bio
logische evolutie van leven
het geval is geweest en nog
is."
Op een persconferentie in
Utrecht heeft KNMG-voor-
zitter F. Bierens gistermid
dag aangekondigd, dat hij in
zijn toespraak in zal gaan op
de noodzaak van een door
braak in de gezondheidszorg.
In een tijd van bezuinigingen
krijgt de vraag extra aan
dacht, waar de grenzen van
de gezondheidszorg horen te
liggen.
Er is sprake van een groot
vooruitgangsgeloof bij pa
tiënt en arts: de mogelijkheid
medisch in te grijpen sugge
reert een macht over gezond
heid en ziekte. Die ontwikke
ling, vindt de KNMG-voor-
zitter, heeft ertoe geleid dat
de techniek in de gezond
heidszorg de kunst is gaan
overvleugelen. „Voor gezond
verstand en warm begrip is
in de hulpverlening steeds
minder plaats en de algeme
ne gezondheidstoestand van
de bevolking is bij alle groei
van kunnen en weten niet
verbeterd."
„Het geloof in technologi
sche vooruitgang heeft de
burger", zegt Bierens, „af
hankelijk gemaakt van het
medische systeem". „Hij
heeft daardoor zijn eigen
verantwoordelijkheid voor
het behoud van zijn gezond
heid uit het oog verloren."
Bierens pleit voor preven
tie, voor stimulering van 'de
positieve krachten in de
mens', voor een opnieuw in
houd geven aan begrippen
als zelfstandigheid, zelfred
zaamheid en eigen verant
woordelijkheid voor je ge
zondheid; „begrippen die in
onze verzorgingsstaat zwaar
onder druk zijn komen te
staan". Daarbij heeft de
huisarts een belangrijke'
taak.
Ons gezondheidssysteem,
zo zal de KNMG-voorzitter
het congres en staatssecreta
ris Van der Reijden van
Volksgezondheid voorhou
den, moet doeltreffender en
functioneler worden. Een
commissie van de KNMG zal
binnenkort een rapport uit
brengen over 'Gezondheids
zorg bij beperkte middelen'.
Het volgend jaar zal de
KNMG, zo is nu al bekendge
maakt, congresseren in Nij
megen. De chronische patiënt
staat dan centraal.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, ©01640-36850..
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, ©01140-13751.
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14. ©01620-54957.
Postadres: Postbus 23, 4900 AA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, ©01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
•Abonnementen, bij vooruitbetaling te voldoen:
22,97 per maand; 66,30 per kwartaal of 258,- per jaar.
Bi] automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stem-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantcaaruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Rflnkrplfltipc
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Jack Arentsen
DE goedkoper geworden
treinkaartjes gaan de
Nederlandse Spoorwe
gen een verrassende
winst opleveren.
Een voorzichtige tussenba
lans geeft 5 maanden na de
invoering van het nieuwe ta
rief aan dat het risico dat NS
nam (namelijk 10 miljoen
gulden minder inkomsten)
volledig 'gedekt' is door de
gestegen belangstelling voor
de trein. De komende maan
den verwacht men zelfs nog
eens 10 miljoen gulden extra
te ontvangen.
„Bij de tariefverlagings-
operatie moesten er duidelij
ke afspraken met 'Den Haag'
gemaakt worden voor wat
betreft de ontvangsten. NS
kreeg pas toestemming om
met lagere tarieven te ko
men", zegt chef Marketing
NS mr. H. Jacobs, „nadat de
Spoorwegen zelf garant zou
staan voor eventuele finan
ciële gevolgen. Daardoor liep
NS een risico van circa 10
miljoen. Nu lijkt het er op dat
die 10 miljoen gulden binnen
zullen komen en met enig op
timisme wordt het misschien
wel het dubbele."
Het aktieve beleid van NS
zorgde er gelijktijdig voor
dat niet alleen het dagelijks
aantal enkele reizen en re
tourtjes toenam, maar ook de
introduktie van de 60 plus se-
niorenkaart, de dalurenkaart
en een lagere prijsverhoging
L-nUMO _w Wki
voor abonnementhouders,
bracht de spoorwegen in het
juiste spoor terug.
Het totaal aantal reizigers
kilometers nam daardoor een
'spectaculaire vlucht. „Scoor
den we in 1982 nog 9.376 mil
joen reizigerskilometers, 1983
werd al afgesloten met 9.052
miljoen reizigerskilometers
en in 1984 kwam NS in een
diep dal terecht, toen men
onder de 9 miljard-lijn uit
kwam: 8.997." „Dit jaar", stelt
Mr. Jacobs opgewekt, „zullen
we uitkomen op zo'n 9,2 mil
jard reizigerskilometers. Een
ongekend herstel."
De trein is niet alleen voor
dagelijks openbaar vervoer
meer in de belangstelling ge
komen. Ook gingen meer toe
risten per rail naar hun be
stemmingen. Op dit moment
is bij de NS-dagtochten zelfs
een toename van ruim 30% te
zien. In totaal denkt men uit
te komen op 650.000 dagtoch
ten met de Efteling (135.356
reizigers), Slagharen 64.056),
Duinrell (35.153), Hellendoorn
(19.990) en de Beekse Bergen
De fietstrein geniet steeds meer populariteit. Dit jaar
bracht deze trein 2000 reizigers met fiets naar Limoges
en Souillac in Frankrijk.
(22.825) als de grootste trek
pleisters.
Door de minder goede zo
mer was er minder belang
stelling voor de fiets- en
wandeltochten.
Ook de Tienertoerkaart
deed het uitstekend. Er wer
den er 150.000 verkocht; 23%
meer dan in 1984. De grootste
stijging in deze sector gaat
naar de Gezinstoerkaart. Er
werden er 41.500 verkocht en
dat is een stijging van liefst
51%. Op deze gezinstoerkaart
reisden gemiddeld 4 perso
nen.
Ook gingen meer toeristen
per trein richting Spanje. In
1984 reisden met de 'Tramon
tane' 1.700 reizigers; dit jaar
waren dat er 2.200; bijna 30%
meer. Ook de fietsslaaptrein
van France Individuelle naar
Limoges en Souillac is aan
geslagen: Ongeveer 2.000 rei
zigers met 1.600 fietsen. Vol
gend jaar zal het programma
zo goed als zeker uitgebreid
worden, terwijl er gestreefd
wordt om de tarieven te
handhaven.
De komende maanden ver
trekken weer veel winter-
sporttreinen op vrijdag uit
ons land. Alleen al door dit
feit (de vrijdag is een geliefde
vertrekdag) verwacht NS
23.000 mensen te gaan ver
voeren (35% meer dan vorig
seizoen). De wintersportlief
hebbers kunnen op vrijdag
kiezen uit tenminste 4 trei
nen die naar de Oostenrijkse
wintersportbestemmingen
vertrekken.
Ook de autoslaaptrein
heeft geprofiteerd van de
stijgende belangstelling van
de toerist voor een reis via
het spoor. Ruim 25.000 reizi
gers gingen met ruim 8.800
auto's de trein 'op'; een stij
ging van 12%. Vooral Frank
rijk (Narbonne als doorreis-
station voor de autoreis naar
Spanje) stond in de belang
stelling. Dit jaar mochten
voor het eerste ook motorrij
ders met hun tweewielers
mee voor de 'halve autoprijs'.
Dat deden er 171. Voor de NS
aanleiding om de aktie voort
te zetten.
De zogenoemde budget-
trein naar Toulouse en Nar
bonne, Perpignan, Cervere
en Port Bou (Spaanse grens)
zal ook in 1986 (maar dan in
langere samenstelling) op het
programma blijven. Vijf van
de zeven treinen die de afge
lopen maanden reden, waren
volledig uitverkocht. 75% Van
de reizigers waren kampeer
ders.
Ook N -ochter 'Trans
Vakantiereizen' heeft de zo
mer positief afgesloten. Voor
de Trans-bestemmingen, die
overwegend in eigen land
liggen en het omringende
buitenland, was een groei
van 5% waarneembaar.
Opvallend is de belang
stelling voor 'Trans Go 25';
een nieuw produkt voor jon
geren t/m 253|par. Internatio
nale spoorkaartjes voor ge
heel Europa kunnen nu met
grote kortingen gekocht wor
den. Voor dit jaar was de
verwachting dat hooguit
25.000 enkele reizen zouden
worden verkocht. Vier
maanden na introduktie is de
40.000-grens al overschreden.
PROF. DR.
NICO DOUBEN
LjOMS heb je de stellige
overtuiging dat het gezegde
'de geschiedenis herhaalt
zich', in de praktijk van alle
dag niet veel te betekenen
heeft. Des te verrassender is
het dan wanneer de feiten op
een gegeven moment in een
andere richting wijzen.
Deze ervaring had ik bij het
lezen van enkele regerings
stukken die tegelijk met het
indienen van de miljoenen
nota en de rijksbegroting
voor 1986 zijn gepubliceerd.
Daarin komt de vraag aan de
orde of de staat wel onderne
mer moet zijn.
Zo'n vraagstelling en de dis
cussie daarover hebben we
tegen het einde van de vorige
eeuw ook gekend. En ook in
de loop van de jaren twintig
en dertig van deze eeuw zijn'
uitvoerige beschouwingen
gehouden over dit onder
werp. Nu lijkt het erop, dat
de vraagstelling van een
eeuw geleden weer aan ac
tualiteit gaat winnen, want
het kabinet Lubbers is er in
beginsel voorstander van
staatsdeelnemingen in on
dernemingen af te stoten.
Deze opvatting past geheel in
het kader van het streven
naar privatisering, en daar
heeft dit kabinet ook al ste
vig aan gewerkt. Op zijn
beurt heeft privatisering
weer te maken met de opvat
ting, dat de invloed en bete
kenis van de overheid in het
economische leven te groot
zijn geworden. Het terug
dringen van de overheidssec
tor ten gunste van de markt
sector wordt gezien als een
instrument om de economi
sche opleving beter te kun
nen funderen. Versterking
van de particuliere onderne
mingen is echter niet zo maar
een technisch-economisch
instrument, maar het is te
vens een sterk politiek en
maatschappelijk gekleurd
instrument.
Juist van een regering die
steeds meer twijfel heeft ten
aanzien van de maakbaar
heid van de samenleving
door overheidshand, kan de
verkoop van staatsonderne
mingen worden verwacht.
Ik ben er niet zo zeker van of
er wel in Nederland sprake is
van 'een vrij grote mate van
overeenstemming over het
feit dat de overheid in princi
pe niet als ondernemer of be
legger in de marktsector
moet optreden', zoals de re
gering stelt. Het hangt er
maar vanaf wélke politieke
richting je aanhangt om tot
déze conclusie te kunnen ko
men. Iets anders is het, dat
binnen het huidige kabinet
zo'n grote mate gelijkgezind
heid blijkt te bestaan over
deze kwestie.
Ondanks de mogelijke haast
die het kabinet Lubbers in
deze zaak ten toon lijkt te
spreiden, is het ook weer niet
zo, dat het principe van af
stoting over de hele Unie
wordt vervolgd. De ambtelij
ke werkgroep die de verkoop
van staatsdeelnemingen
heeft voorbereid, geeft de re
gering enkele praktische
maatstaven mee om op dit
gebied tot een positieve be
slissing te komen. Van de
veertig staats-NV's of -BV's
is namelijk nagegaan wat de
oorspronkelijke reden voor
deelname van de Staat was.
Vervolgens heeft men de
vraag gesteld of deze reden
nu ook nog aanwezig is. Voor
een aantal staatsonderne
mingen blijkt dan de situatie
nog steeds zo te zijn - ten
minste in hoofdlijnen - als bij
de oprichting of de staats-
deelname in het kapitaal.
Voor deze ondernemingen
wordt dan ook niet tot ver
koop geadviseerd, het princi
pe van het kabinet ten spijt.
In de eerste plaats wordt De
Nederlandsche Bank, waar
van de Staat alle aandelen
heeft, uitgesloten van ver
koop. Dit is een conclusie die
voor de hand ligt. Deze Bank
heeft immers een geheel an
dere functie in onze economie
dan een zuiver commerciële;
zij is een instrument in han
den van de overheid waar
mee economische politiek
wordt bedreven. Het afstoten
van deze onderneming, bete
kent dan ook een beperking
van de monetaire politieke
mogelijkheden, en dat kan
niet (meer). Terzijde kan
worden opgemerkt, dat deze
staatsdeelneming voor de
schatkist een aardige inkom
stenbron is. Tegenover een
nominaal aandelenkapitaal
van 20 miljoen gulden stond
in 1984 een winstuitkering
van De Nederlandse Bank
aan de Staat van bijna 2 mil
jard gulden. Dat is toch mooi
meegenomen.
Een tweede volledig staats-
bedrijf dat niet voor verkoop
in aanmerking komt, is de
Nederlandse Spoorwegen.
Voor deze onderneming is
een particuliere exploitatie
in beginsel zeker mogelijk, en
zelfs ligt dit voor de hand als
het uitgangspunt van het ka
binet wordt gevolgd. Vanuit
de Markt komen hier echter
de moeilijkheden, en dus zal
het principe niet kunnen
worden toegepast.
De spoorwegen kampen im
mers al jarenlang met verlie
zen die moeten worden gefi
nancierd door de staat. En
zelfs bij het huidige bedrijfs
economisch te lage tarief
voor het treinkaartje, moet al
worden geschipperd om
prijsverhogingen niet teveel
reizigers te laten kiezen voor
het eigen vervoer. Privatise
ring zal hierdoor moeilijk
zijn.
Het 10 belang dat de staat
in het aandelenkapitaal van
de Gasunie heeft, zal ook
worden gehandhaafd. Direc
te invloed op de energievoor
ziening is op deze wijze im
mers mogelijk, en zelfs in de
ogen van het kabinet raad
zaam.
Waar de staat als onderne
mer wel wil terugtreden, ko
men we o.a. bedrijven tegen
als Hoogovens, Vredestein en
Gero. Alle drie geen grote
schatkistvullers, maar in
beginstel rijp voor volledige
terugkeer naar de partucu-
liere markt. Ik vraag me ech
ter af hoe willig die markt
zal zijn als het om deze be
drijven gaat, maar misschien
zien sommigen er toch nog
brood in. Je weet maar nooit.
DE Franse premier Lau
rent Fabius, zwaar be
laagd wegens de behan
deling door zijn regering
van de Greenpeace-af
faire, heeft bewust een
risico genomen door de
verantwoordelij kheid
geheel in de schoenen te
schuiven van de voor
malige minister van de
fensie Charles Hernu en
de ontslagen chef van de
veiligheidsdienst, admi
raal Pierre Lacoste.
Fabius heeft bijna con
stant onder druk gestaan om
precies te onthullen wie aan
een ploeg Franse geheime
agenten de opdracht gaf de
Rainbow Warrior, het schip
van de milieu-organisatie
Greehpjgace, tot zinken te
brengen in de haven van de
Nieuwzeelandse stad Auck
land. Woensdagavond ver
scheen de premier op de tele
visie en legde de schuld ge
heel op de schouders van
Hernu en Lacoste. Fabius
verklaarde dat de opdracht
van deze twee heren afkom
stig was. Volgens de premier
volgde hieruit dat zij de
waarheid verborgen hadden
gehouden voor hem en presi
dent Francois Mitterrand.
Politieke waarnemers me
nen dat Fabius het risico, dat
hij met zijn opstelling loopt,
heeft ingecalculeerd door te
veronderstellen dat de twee
mannen niet in het openbaar
zullen reageren op de feitelij
ke beschuldiging dat zij leu
genaars zijn. Hernu weigerde
woensdag in zijn woning in
Lyon verslaggevers te woord
te staan. Hij gaf de politie op
dracht hen voor zijn deur te
verwijderen. Lacoste was
evenmin beschikbaar voor
commentaar.
De verklaring van Fabius
deed de aanvallen van de op
positie niet afnemen. Maxi
me Gremetz, secretaris-ge
neraal van het centraal co
mité van de communistische
partij, verklaarde: „We heb
ben niets nieuws vernomen
de 'het was niet ik maar Her-
nu'-houding' brengt ons in
geen geval dichter bij de
waarheid. Alleen de regering
of de president weet het. Dit
was onbevredigend".
Francois D'Aubert zei dat
Fabius „hoofd van de rege
ring is die aan de ene kant
een beroep doet op de men
senrechten en aan de andere
kant toestaat dat een schip
van milieubeschermers tot
zinken werd gebracht. Ik ge
loof dat we het licht nog lang
niet zien".
Politieke commentatoren
verklaarden dat de kansen
van Mitterrands regering
voor de parlementsverkie
zingen van volgend jaar
maart al een flinke klap heb
ben gekregen door de Green
peace-affaire. Uit opiniepei
lingen blijkt dat 20 tot 24 pro
cent van de Fransen meent
dat Mitterrand nu moet af
treden. 78 procent vindt het
tot zinken brengen van een
schip in ieder geval onaan
vaardbaar. De positie van de
socialisten zal nog verder
worden ondermijnd door Fa
bius' verklaring dat een
langzittende minister en ver
trouweling van de president,
zoals Hernu, verantwoorde
lijk is voor de affaire. Twee
derde van, de bevolking is er
overigens van overtuigd dat
de milieu-organisatie door
buitenlandse machten wordt
gesteund.
Premier Fabius van
Frankrijk looft de pers:
„Het moet erkend worden
dat zij het pakket leugens
doorprikte. - fotoafp
Westerse diplomaten ver
klaarden niet te verwachten
dat Fabius' verklaringen zul
len leiden tot een herstel van
de Franse geloofwaardigheid
tegenover het buitenland. De
diplomaten zeggen dat of
schoon de premier een scha
deloosstelling aanbood aan
de familieleden van de gedo
de fotograaf van Greenpeace,
Nieuw-Zeeland nog steeds
wacht op een volledig excuus.
De premier noemde Nieuw-
Zeeland niet bij naam en be
vestigde de weigering van
Parijs de kernproeven op het
atol Mururoa stop te zetten.
60 procent van de Fransen
wil overigens ook dat Frank
rijk door gaat met kernproe
ven.
Wel loofde Fabius het blad
le Monde, dat met zijn ont
hullingen bijdroeg aan het
onslag van Hernu. „De pers
moet haar werk doen. Zij is
vrij, en het moet worden er
kend dat zij het pakket leu
gens doorprikte".
Veel Franse kranten heb
ben aangedrongen op verder
gaande politieke consequen
ties na de bekentenis van
premier Fabius, dat de gehei
me dienst (DGSE) het actie
schip van Greenpeace in
Nieuw-Zeeland tot zinken
heeft gebracht.
Maar verscheidene kran
ten wijzen er op dat Fabius
een scheve voorstelling van
zaken gaf, toen hij eveneens
verklaarde dat hij tot afgelo
pen zaterdag van niets had
geweten. Al op 15 juli wist de
premier, aldus de rechtse
krant Le Figaro dat de DGSE
het schip van Greenpeace op
10 juli in de haven van Auck
land (Nieuw-Zeeland) tot
zinken had gebracht.
Le Quotidien de Paris
voorzag een artikel op de
voorpagina van de kop: De
rozen zijn geknakt, een ver
wijzing naar de roos als het
symbool van de socialistische
partij, die in haar eentje re
geert en een ruime meerder
heid in de Nationale Verga
dering heeft. Maar, aldus de
ze oppositiekrant, de rege
ring verliest met de dag aan
krediet onder de bevolking.
De Quotidien schrijft dat Fa
bius woensdag ronduit heeft
gelogen, omdat een groep van
negen hoge ambtenaren, uit
het bureau van president
Mitterrand, van de premier
en van de minister van de
fensie in juni tot de actie te
gen de Rainbow Warrior be
sloten heeft.
De commentaarschrijvers
in de weekbladen Nouvel
Observateur en L'Express
dringen er bij president Mit
terrand op aan, een nieuwe
minister-president te benoe
men, ook met het oog op de
parlementsverkiezingen van
maart volgend jaar. Als op
volger van Fabius doen de
namen de ronde van Pierre
Bérégovoy, de minister van
economische zaken en finan
ciën, Louis Mermaz, de voor
zitter van de Nationale Ver
gadering, Jacques Delors, die
voorzitter is van de Europese
Commissie en Michel Rocard,
de oud-minister van land
bouw.
De pers vraagt zich vooral I
af hoe het verloren gegane
vertrouwen in de regering
hersteld kan worden.
(RTR/DPA)
(ADVERTENTIE)
Van onze Haagse redactie
pEN HAAG - De NOVIB (Ne
derlandse Organisatie voo
Internationale Ontwikke
lingssamenwerking) is ooi
van mening dat er in veel ge
vallen ontwikkelingsgeldei
verkeerd gebruikt worden. D<
organisatie sluit zich hierme
aan bij de kritiek van prin
Claus die liet weten dat grot
Internationale hulporganisa
lies 'vechten om prestigepro
jee ten, zoals fabrieken ei
vliegvelden, in plaats vat
aandacht te besteden aan di
kleinschalige landbouw'.
Prins Claus leverde die kri
tiek in een vraaggesprek me
tiet blad Vice Versa van de
Nog
UTRECHT (ANP) - De sterfte
aan beroertes is opmerkelijke
gedaald. Dit constateert dr. D.
Hoogendoorn van de Stichting
Informatiecentrum voor de
Gezondheidszorg in het Ne
derlands Tijdschrift voor Ge
neeskunde. Vorige week meid-
de hij al een teruggang van de
sterfte door hartinfarcten.
Voor wat de beroertes be
treft is, rekening houdend met
de veranderingen in de leef
tijdsopbouw van de bevolking,
het sterftecijfer voor mannen
in 24 jaar tijd met een derde
gedaald (van 103,3 per 100.000
in 1959 tot 67,8 per 100.000 in
1983) en dat van vrouwen' zelfs
tot de helft (van 173,5 tót 84,3
per 100.000).
VASHINGTON (ANP) - Mi-
lister van justitie Korthals
Utes heeft in de Verenigde
Staten besprekingen gevoerd
lover onder andere terreurbe
strijding en kinderporno. De
Diinister brengt een bezoek
kan een week aan de Verenig
de Staten op uitnodiging van
[de Amerikaanse vice-presi-
flent, George Bush.
I De zaak van terreurbestrij
ding is in Nederland actueel
geworden als gevolg van de
discussie rond de kandidatuur
(fan Amsterdam voor de
Olympische Spelen en de hoge
'E kans is verkeken, dat er not
""ut, die het maken van onders
!kse en burgerlijke staat verbiei
"Hen op een afspraak terzake
lelijke behandeling' blijkt in de
Irondrechten zoals de vrijheid v
lijheid. De bekendste twistappel
de bijzondere scholen al dan
■egd om leerkrachten te weigere
'eid of praktijk, die strijdig is rr
Wnristelijke moraal.
He' gaat hier om de uitwerkin
tondwet, dat alle vormen van d
|e wordt in sterke mate beheerst
Jen. Maar er is meer aan de har
Pt het ambt toe te laten. Mag dó
Pn het CNV, zoals deze week ge
h waarin man en vrouw in een c
"aaide baan hebben, één van
erstappen op een part-time-fur
ijheid van drukpers belangrijke
'en door porno?
Hét kabinet is niet verder gekor
grond van sexuele geaardheic
)r zover het beledigingen bértr
in de bredere problematiek eer
"aak biedt de WD de mogelijk
«un van de PvdA en D'66 alsn<
h tafel te krijgen. Het CDA hee'
«ven nadenken. Wat de libera
jjfous tijdrovend, dat de socialis
■langstelling hebben voor dit 'sc
ue volgende week debatteert c
'inen dan een pittig debat verv
«kking van grondrechtei
nder onderwijs en de stelling
het kabinet, ondanks hej, uitb
rj mg toch op allerlei gebiede
«et bevorderen van de verdraac
inrt een stap voor stap beleid en
Bei h' .z?' wein'9 moeite hebben
K~ net door allerlei verandering
pn ook best eens zo kunnen z
'dBr ?u aan ,0|erantie is bereikt e
»=n toegekend dan aan de maxin
