J
Een groot meisje maakt het niet
in de liefdeeen kleine
jongen niet in de maatschappij
Langedikke en korte mensen en hun kledingproblemen
Jezus!
Kindermaatjes
Mannenmode
Mooi dik
Duurder
Besluiteloos
inning van vlucht KL
Madrid) en vlucht KL
terdam) zit de werkdag
terreur van de^d/ealematen^' over&ew'c^' mannen gelatener dan overgewicht bij vrouwen. Het manbeeld is veel minder onderhevig aan de Mode Tineke is een zaak, die zich heeft gespecialiseerd in kleding voor fors uitgevallen vrouwen. Vorige week werd de nieuwe collectie gepre-
- fotoap senteerd. Marjol Flore (rechts op de foto) was een van de mannequins, die de nieuwe modellen toonden. - immup
hebben het dodental tot
Igvoerder en piloot mee te
Igd is met een indrukwek-
■ondpersoneel worden nog
^middelen.
js niet omgerekend in
ferd. Sloegen dus mid-
1 beide motoren af. Ge-
Rmanning in een glij-
fgveld te bereiken waar
nden, maar dat geluk
i je leven".
nn het vliegend perso-
lld zijn zwaar. Óm te
l vliegopleiding aan de
phool, die twee jaar
bp die opleiding wordt
br al een behoorlijke
(vonden. Wim Stapel
in zijn jaar van de 700
20 werden toegela-
Jij de KLM wordt aan-
een aanvullende op-
laatschappij. Je wordt
paakt met het type toe-
nt te vliegen. Voordat
fcgtuig komt heb je dan
[sessies op de vluchtsi-
rug. Op de vluchtsi-
geconfronteerd met
[lemen, die zich tijdens
[t kunnen voordoen. En
peggen: ik ben weieens
n'n handen uit die si-
Op die manier wordt
laakt met een enorme
in de praktijk waar-
voordoen", zegt Sta-
z'n vliegers nooit op
|g niet gevlogen route.
Ie keer, dat je bijvoor-
Idv vliegt doe je dat in
In een route-begeleider,
paakt met de specifieke
van die trip. Elke
fcstemming is namelijk
let ene vliegveld houdt
I je graag zo lang moge-
j lucht, op het andere
|er anders
moet de piloot twee
fen opdraven voor een
nodig is wil je brevet
de KLM worden de
nog eens vier keer per
lie molen gehaald' om
(lijven van de nieuwste
uk van piloten is enige
rapport verschenen,
vooral tijdens de zo-
fcgers vaak onverant-
|n moeten maken. Van
„Ik geloof zeker dat
Be ziet het vooral bij de
ppijen, maar ook bij
I als de KLM komt dat
ar je moet je dat niet al
foorstellen. Wettelijke
|n worden altijd in acht
i dat niet, dan krijg je
luchtvaartdienst. Maar
ijke rusttijden kennen
ijen - waaronder de
lere marges en die ko-
het gedrang. Uiteinde-
sr de verantwoordelijk-
duele piloot of hij gaat
\ls hij zich niet goed
d vragen of de reserve
orden ingezet",
ën worden onder ons
uren zichtbaar van
eren en Walcheren. In
dam al zichtbaar en de
taam af richting Schip-
worden alle voorberei-
oor de landing, die dit-
unatisch zal verlopen.
nog maar sinds kort
in het type Airbus op
is. Bij slechts 200 me-
e vliegtuigen dan auto-
men.
et hoogte (150 meter)
pit een fluittoon. Heb-
fan nóg geen landings-
moet de automatische
afgebroken en moet er
irt. De baan hebben we
Hang in het oog en het
het exacte midden van
remt en rolt uit. Niets
i. Aan het eind van de
eft de computer een
:manning het weer mag
'Buitenmaten' ten strijde tegen
E ZULT maar te lang zijn, of te
kort. Dan val je snel buiten elke
maat. Dat levert niet alleen een
hoop extra kosten op. Bij zeer velen
is ook 'verlegenheid' sleutelwoord.
Maar de buitenmaatsen bundelen
hun krachten. De strijd tegen het
onrecht is begonnen.
Door Heieen Crul
TWINTIG procent van de Neder
landers wordt dag in, dag uit, - van
de vroege ochtend tot de late
avond - geconfronteerd met hun af
wijkende lengte of breedte. Ze moe
ten voortdurend extra hun best
doen om een beetje normaal te kun
nen leven en zijn hun lichaam meer
als vijand dan als vriend gaan zien.
Lange tijd zag onze samenleving klei
ne mensen niet staan en lange mensen
niet zitten. Dikkerds moesten maar lij
nen tot ze een ons wogen. Langzaam
maar zeker keert het getij en ontstaat er
wat meer belangstelling en begrip voor
deze groep van boven- en ondermaatse
mensen.
Ze hebben hun eigen belangenclubs
die aandringen op zelfaanvaarding en
hun leden praktische adviezen en morele
steun verlenen. Opdat kleine mensen
minder op hun tenen hoeven te lopen en
lange mensen niet steeds hun hoofd sto
ten.
De woordvoerder van de Klub voor
Lange Mensen (KLM), Rob Bruintjes,
weet waarover hij praat. De problema
tiek van lange mensen is uit zijn leven ge
grepen. Hij is namelijk 2.20 meter lang
en was tot nog groter hoogte gestegen als
de natuur haar voortvarende gang was
blijven gaan.
„Er is op een bepaald moment opera
tief ingegrepen", zo bekent hij. Nu zijn er
hormonale groeiremmers en kunnen
ouders van kinderen die te lang dreigen
te worden bij de KLM terecht voor ad
vies en begeleiding.
Wanneer Rob Bruintjes zich ergens
behoedzaam door de deur heen bukt
- om zich vervolgens in volle lengte op te
richten - roept zijn verschijning steevast
onverholen ver bazing op, tot uiting ko
mend in de uitroep: 'Jezus!' „Dat is zo'n
beetje mijn tweede naam geworden".
Met een mengeling van berusting en
strijdvaardigheid geeft hij vele voorbeel
den die treffend illustreren hoe in onze
samenleving lange mensen er letterlijk en
figuurlijk maar zo'n beetje bijbungelen.
Naar schatting 400.000 mannen boven
de 1.90 meter en 150.000 vrouwen boven
de 1.80 meter kunnen met een gewone
fiets of auto geen kant uit.
Vooral benen vormen een bedreigd ge
bied: onder donsdekken in bedden, die
voor beide schromelijk tekortschieten, of,
bijvoorbeeld, in een ambulance, die niet
eens dicht kan, als iemand als Rob
Bruintjes er languit in moet liggen.
Kleding past doorgaans wel in de
breedte, maar nooit in de lengte. Het
openbaar vervoer dwingt lange mensen
tot een soms urenlange kramp van de
kin-kniehouding. Het dagelijks leven is
voor hen vol obstakels: „Je knalt zo te
gen een zonnescherm aan of hebt een
marktkraam op je nek. Alle normale
handelingen die het leven vraagt en die
het leven een beetje leuk maken: lekker
zitten of liggen, reizen, tuinieren en
sport, leveren al bij voorbaat problemen
op."
Lange mensen krijgen ook voortdu
rend verkeerde adviezen, zo in de trant
van: ga maar niet hockeyen, want dan
krijg je last van je rug. „Er is veel onwe
tendheid", constateert Rob Bruintjes.
Met een langere stick is hockeyen hele
maal niet zo slecht voor je rug. Gewiehts-
heffen is wel slecht, maar basketbal is
onze sport bij uitstek. Ook al omdat je je
daarin moet uitrekken. Dat doen wij veel
te weinig. We maken ons al bij voorbaat
zo klein mogelijk en dat veroorzaakt veel
nek- en rugklachten."
Voor wie met kop en schouders overal
boven uitsteekt en op grote voet moet le
ven - Bruintjes heeft schoenmaat 52 - is
het leven duur en vol taai ongerief. De
KLM heeft dan ook als voornaamste
doelstelling het leven van lange mensen
wat leefbaarder te maken, door adviezen,
door medische begeleiding, door het uit
wisselen van adressen voor kleding,
schoenen en vrijetijdsartikelen.
Daarnaast wil de Klub de maatschap
pelijk bewustwording op gang brengen
door de strijd tegen 'praktisch onrecht'.
De Klub vraagt niet alleen meer begrip
voor lange mensen, maar ook meer voor
zieningen. Geef een parkeermeter twee
gleuven op een verschillend niveau. Daar
help je niet alleen de lange mensen mee,
maar ook de kleine en de rolstoelers", zo
licht hij toe.
De KLM heeft een regelmatig ver
schijnend informatiebulletin, waarin
'Lange Lijzen' gebruiksvoorwerpen en
kleding vragen of aanbieden. Opvallend
zijn ook de contactadvertenties, waarin
naast de lengte ook vaak de eigenschap
'verlegenheid' wordt gemeld. Geen won
der, want lange mensen zuigen de aan
dacht van hun omgeving, ze kunnen zich
nooit eens onopvallend op de achter
grond bewegen. Zelfs het vinden van een
partner kan problemen geven, want waar
is het meisje dat niet als een drenkeling
aan je schouders hangt, wanneer je haar
ten dans vraagt
Het is ongelijk verdeeld in de wereld,
want de centimeters die de lange mens
teveel heeft, heeft de kleine te weinig. De
zoom, die altijd in de jurk van kleine
vrouwen moet, zou een lange vrouw juist
zo uitstekend kunnen gebruiken. Marjo
S. is 1.53 meter en de kinderafdeling
eigenlijk niet ontgroeid.
Ze zegt nooit echt te wennen aan de
vriendelijke bevoogding of het nadrukke
lijk neerbuigende toontje waarmee men
kleine mensen tegemoet treedt, maar
vindt klein-zijn voor mannen 'veel erger'.
Want, zo zegt de volksmond, meedogen
loos: een groot meisje maakt het niet in
de liefde, een kleine jongen niet in de
maatschappij.
Marjo vindt haar kleding door gaans
op de kinderafdeling van de warenhui
zen. „Ik moet wel ontzettend oppassen
dat ik niet van achteren lyceum en van
voren museum wordt." Een handig
schoonzusje naait af en toe wat kleding,
die haar wat meer op het lijf en leeftijd
geschreven is.
Ook het leven van kleine mensen vergt
allerlei extra inspanningen. „Je loopt
voortdurend op je tenen en komt eigen
lijk steeds één handlengte tekort." Ze
werkt veel met kleine krukjes in huis, met
kussentjes op banken en stoelen en de
poten van haar eigen luie stoel zijn gehal
veerd.
Als ze naar de een of andere voorstel
ling, avond of bijeenkomst gaat, is ze al
tijd ruim van te voren aanwezig. „Als ik
niet vooraan zit kan ik het wel vergeten,
dan zie ik niets. Eigenlijk zouden ze de
eerste rijen voor kleine mensen moeten
reserveren."
Josien W. is een lang meisje, 1.88 me
ter. „Lengte verontrust mij niet, ik kom
uit een lange familie." Haar vriend is een
halve kop kleiner. „Daar krijgen we de
nodige opmerkingen over. Een vrouw
hoort naar haar man op te kijken en niet
andersom", constateert ze nuchter. Ze is
blij met de huidige oversized mode. „Ik
ben niet alleen lang, maar ook slank, dan
moet je lagen dragen en iets aan de
breedte doen, anders word je zo sliertig."
De klacht dat er veel te weinig leuke
kleding is voor lange vrouwen wijst ze
van de hand. „Ik slaag heel goed op he
renmode-afdelingen. Vesten, truien,
bloesjes, bandplooibroeken, maar ook
mijn joggingpak heb ik daar gevonden.
Mannenmode is zoveel leuker en kleuri
ger geworden de laatste jaren. Maar als
ik echt als dame zou moeten uitrukken
zou dat wel problemen geven. Jurken in
mijn maat zijn heel moeilijk te vinden.
Een badpak begint al strapless te worden
op mijn taille; het kruis van een panty
hangt op mijn knieën. Voor mij zijn er
ook geen kobalt-blauwe of fuchsia-roze
schoenen, die vind je in maat 43 niet."
Josien vindt het kledingprobleem voor
lange mannen veel groter. „Mijn broer is
1.95 meter en die heeft echt de grootste
moeite een beetje sportieve, modieuze
kleding te vinden. De merken die zijn
leeftijdsgenoten dragen gaan niet verder
dan XL. En dan mijn vader! Die is én
lang én fors. Vindt daar maar eens een
leuk kostuum voor."
Sinds de Amerikaanse psychothera
peute Susie Orbach haar boek schreef'.
'Mooi dik zijn is niet lelijk' besluiten een
toenemend aantal dikke vrouwen tot het
'nooit meer slank'. Velen hebben de
meest uiteenlopende diëten geprobeerd.
Tevergeefs.
Het advies: 'Neem jezelf zoals je bent
en maak er wat van', heeft delaatste tijd
een aantal modezaakjes opgeleverd, waar
dikke en/of lange vrouwen met hun spe
cifieke kledingwensen terecht kunnen.
Zo heeft de ontwerpster Tineke speciale
zaken in De Bilt, Hilversum, Ede en Rot
terdam en kennen zowel Leiden als Nij
megen 'De Joffers', waar dikke vrouwen
meer keus hebben dan alleen maar het
betere 'tentwerk'.
ledereen die tobt met een afwijkende
maat kan overigens terecht bij de Stich
ting Modecentrum Bijzondere Maten in
Amsterdam, waar gegevens of ontwikke
lingen op het gebied van bijzondere ma
ten worden verzameld; waar nieuwe col
lecties worden samengesteld en verkoop
adressen voor afwijkende maten bekend
zijn.
Het modecentrum beschikt over een
uiterst verfijnd matensysteem, waarin
doeüng, dat het mini-
toekomst nog verder te
lt tot 125 meter", zegt
n het zal mij niets ver
eens een tijd komt, dat
inden, maar dat we niet
kunnen taxiën omdat
>or ogen kunnen zien",
Lange mensen zuigen de aandacht van hun om
geving ze kunnen zich nooit eens onopvallend op
de achtergrond bewegen. - foto archief de stem
iedere variant kan worden ondergebracht
en bestelling op maat mogeüjk wordt.
Wie donateur wordt van de stichting
krijgt informatie thuisgestuurd, waaron
der een catalogus met de nieuwe winter
collectie, inclusief verkoopadressen. De
Stichting Modecentrum Bijzondere Ma
ten richt zich echter uitsluitend op vrou
wen.
Blijft over het mannelijke buiten
beentje dat met de buikriem op het laat
ste gaatje ook weieens modieus de blits
wil maken. De maatschappij accepteert
overgewicht bij mannen gelatener dan
overgewicht bij vrouwen. Het manbeeld
is veel minder onderhevig aan de terreur
van de ideale maten. Omdat mannenmo
de - in tegenstelling tot damesmode -
eerder verhullend dan onthullend is, valt
overgewicht ook beter te camoufleren.
Veel lange en/of dikke mannen klagen
dat leuke kleding, die een beetje vlot is,
met alleen moeilijk te vinden is maar dat
alle kleding voor hen ook beduidend
duurder is. Frank Hoogenboom die sa
men met zijn broer gespecialiseerd is in
herenmode te Nijmegen, vindt dat ver
wijt 'een beetje ten onrechte'.
Met een weids gebaar wijst hij naar de
rekken kleding en zegt: „Wij gaan hier
tot kostuummaat 66 en hebben broeken
tot maat 72. Daarnaast kunnen wij alles
bestellen. Een rode blazer in maat 62?
Dat is mogelijk. Drie weken geduld en
hij is er."
Langer of dikker zijn Tlan normaal
kost je inderdaad geld. Hij legt ook uit
waarom: „De centimer gaat tot 1.50 me
ter, dus moeten we een streep zetten op
zo'n buik en gaan we weer verder meten.
Inmiddels zijn we dan wel de stofbreedte
van 1.40 meter gepasseerd en dat houdt
in dat je anderhalf a twee keer zoveel stof
nodig hebt".
De toeslagen voor dat 'meer' vindt hij
echter redelijk. We hebben hier kos
tuums tussen de 500 en 1.000 hangen.
Rond maat 55 beginnen ze 10 duurder
te worden met een maximum van 25
bij maat 66. Hoogenboom heeft een heel
rek truien tot maat 66 en overhemden tot
en met maat 52. „Moet je zien wat een
lappen daar in gaan, dat moet dan toch
wel minimaal 80 kosten."
Hij signaleert vaak een zekere besluite
loosheid bij bovenmaatse mensen. Hun
lengte of omvang heeft hen onzeker ge
maakt. Ze worden verscheurd door het
verlangen zich in neutrale grijzen gedeisd
te houden of ook eens goede sier met een
opvallender snit en stof te maken. Mocht
dit laatste voornemen begerig opgloeien
dan trapt moeder-de-vrouw al gauw op
de rem, zo is de ervaring van Hoogen
boom. „Als pa flirt met een leuk streepje
of een plooibandbroek zegt zij: „Dat is
niets voor jou, Jan."
Hoogenbooms advies is: „Koop door
dacht en let op kwaliteit. Houdt de con
touren kalm als je lang of dik bent, maar
vul het wat kleuriger in. Zoek de afwisse
ling in overhemden, dassen, sokken en
spencers."
„Maar er zijn", zo laat hij tenslotte
vergoeilijkend weten, „ook heel wat men
sen die hier dik tevreden de deur uit
gaan. Die bijzondere maten zijn vaak een
hele dankbare groep".
Adressen voor steun en adviezen
Stichting Modecentrum Bijzondere Ma
ten, Lindengracht 300 huis, 1015 KN Am
sterdam, tel. 020 - 257702.
Klub Lange Mensen, secretariaat Bing
Crosbystraat 7, 3069 XN Rotterdam, tel.
010 - 205905.
Vrouwenactiegroep 'Vet Vrij', Postbus
53160, 1007 RD Amsterdam.
Belangen Vereniging voor Kleine Mensen
(beneden de 1.50 m.), secretariaat Willem
Pijperstraat 218, 2551 CR Den Haag tel.
070- 239603.
