Ruzieën op staatskosten Raad voor de Kunst probeert het opnieuw Mexico kan profiteren van beving Bolkestein vreest voor roep om protectionisme in VS 4 Geen van kei ONDA Politie hei juissisrrjöjM ■ACHTERGROND5 NIEUWE KREDIETEN VOOR STRAATARM LAND Meer uitz< door bezu Tijdelijk prijst BESTEM CO Met vereende KORT GEDING OVER ACHTERHOUDEN RIJBEWIJS Honden Moduulbesluit Menigvuldig Verdiensten Rust Gunstig Hoop VRIJDAG 27 SEP1 ROTTERDAi Beocenter 7007 tot 3 a\ Technica VHULJAla Z/ 5Lf I tlVIDtH iy«tJ T5 DoorM. Gommers SOMS KRIJGEN men sen het zo met elkaar aan de stok dat alleen de rechter het conflict uit eindelijk nog tot een op lossing kan brengen. Zo worden bijvoorbeeld wekelijks voor de presiden ten van de rechtbanken hon derden korte gedingen ge voerd. Over alimentatiepro blemen, over door de buur man geblokkeerde uitwegen, over straatverboden, over aandelentransacties, over door bedrijven nagemaakte producten, of over uitwijzin gen door de Staat. Niemand hoeft zich ervoor te schamen dat zijn probleem aan de rechter wordt voorge legd. Zelfs blaffende honden en harde piano's kunnen een bron van volwassen proble men opleveren. In die zaken kan men er ook vrede mee hebben dat de Staat, dus de Nederlandse belastingbeta ler, de kosten voor advoca- tenhulp vaak voor een groot deel op zich neemt. Maar soms zijn er toch za ken, waarvan een nuchter denkend mens zich afvraagt of daar nog rechterlijke mankracht, advocatenwerk- tijd en belastinggeld aan ge spendeerd moeten worden. Zo bepaalde de Arnhemse rechtbankpresident mr. J. van Julsingha dinsdag in kort geding dat een Nijmege- naar het rijbewijs van zijn ex-vriendin aan haar terug dient te geven. De man had het bij zich gehouden na een vakantie, die op ruzie was uitgedraaid. Het tweetal was op vakan tie naar Spanje gegaan en had afspraken gemaakt over de kostenverdeling. Evenwel, in Spanje werd de man ziek en moest noodgedwongen in de tent blijven. De vrouw daarentegen amuseerde zich best. Toen de terugreis ondernomen moest worden was het geld op. De man sloot ter plaatse bij de ANWB een lening van 600 gulden af, zodat de camping en de terugreis betaald kon den worden. Terug in Nijmegen eiste de man dat de vrouw de helft van die lening zou aanzuive ren. Zij weigerde. Volgens de man zou de vrouw haar rij bewijs 'als zekerheid' hebben gegeven. De vrouw zegt dat de man uit nijd haar rijbe wijs, toeristenkaart en zie- kenfondskaart heeft inge pikt. De politie, het bureau voor rechtshulp en twee ad vocaten konden de kwestie niet opgelost krijgen. Zodat de Arnhemse recht bankpresident de zaak op zijn bord kreeg. De man ont kende tijdens de zitting dat hij de toeristenkaart en de ziekenfondskaart had, zodat de vrouw die eis tot terugga ve moest laten vallen. Het rijbewijs had de man wel, gaf hij toe. De vrouw kon het te rugkrijgen tegen betaling van 300 gulden. Het vonnis was zoals ver wacht: de man moet het rij bewijs uiteraard teruggeven op straffe van een dwangsom van 250 gulden per dag. Wat kost nou zo'n simpel treiterpartijtje tussen twee ex-gelieven de Nederlandse belastingbetaler? Zowel de man als de vrouw hadden een minimale uitkering, zo dat ze met een 'toevoeging' een advocaat konden krijgen. Dat betekent dat je afgezien van de eigen bijdrage van 50 gulden en een paar tientjes onkosten voor de advocaat gratis kunt procederen. Aan te nemen valt dat de beide advocaten getracht hebben de partijen van dit onzinnige proces, waarvan de uitslag bij voorbaat vast stond, af te houden. Maar ad vocaten mogen geen toevoe gingen weigeren, dus ze moe ten wel als de cliënt persé wil. Was het om betalende cliënten gegaan dan had een advocaat in ieder geval de mogelijkheid gehad de par tijen schaterlachend de deur te wijzen. Ook de rechter heeft geen mogelijkheid de zaak te negeren. Er komt dus een kort ge ding van. Dat kost de staat aan advocatenkosten -nadat alle berekeningen volgens het 'Moduulbesluit', de weg ingsfactoren en andere inge wikkelde ingrediënten zijn gemaakt- een bedrag van bijna 3000 gulden aan advo catenkosten. De president kan echter de verliezende partij veroordelen de kosten van de tegenpartij te dragen. Dat gebeurde ook in dit ge ding. De man met het rijbe wijs moet zelf een bedrag van ruim 800 gulden bijdra gen. Zodat de gratis rechts hulp de staat ongeveer 2200 gulden kost. Maar dan zijn we er nog niet. Er zijn nog onweegbare kosten als de uurlonen van rechter en griffiepersoneel, en de kosten van gebouwen en apparatuur. De Staat dient dus veel meer dan 2200 gulden bij te dragen aan deze simpele ruzie 'uit kwaaiig heid'. En dan is het nog te hopen dat de verliezende partij niet in hoger beroep gaat bij het gerechtshof. Dan ontstaat eenzelfde financieel plaatje, zij het dat alle bedragen wat hoger uitvallen. Dan gaat het proces de Nederlandse belas tingbetaler in totaal een be drag kosten dat royaal boven de 10 mille ligt. En dat bedrag kan ook nog oplopen als de man weigert zijn aandeel in de proceskosten, waartoe hij veroordeeld is, te betalen. Op een RWW-uitkering kan ten slotte voor dit doel geen be slag worden gelegd. En dat alles vanwege een vakantieruzie, een rijbewijs en een bedrag van 300 gul den. Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v. Directie: drs. J.H.M. Brader. Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda. ©076-236911 Telex 54176 Centrale redactie Breda: Nieuwsdienst 076-236883. Sportredactie 076-236884. Rayonkantoren: Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850. Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom. Breda, Nwe Ginnekenstraat 41©076-236326. Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda. Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550. Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur Goes, Klokstraat 101100-28030 Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes. Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751 Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst. Oosterhout, Arendstraat 14, ©01620-54957. Postadres: Postbus 23, 4900 AA Oosterhout. Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150. Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal. Terneuzen, Nieuwstraat 9, ©01150-17920. Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen Vlissingen, Torenstraat 5, ©01184-19910. Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen. Openingstijden: Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur, overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur Abonnementen, bij vooruitbetaling te voldoen: 22,97 per maand; 66,30 per kwartaal of 258,- per jaar. Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand, 1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W. Voor post-toezending geldt een toeslag. Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses. Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor. Lezersservice: Informatie over Stem-reizen en promotie 076-236911 Fotoservice 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje ©076-236882. Grote advertenties uitsluitend 076-236881 Geboorte- en overlijdensadvertenties ©076-236442. (Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19,00 tot 20.30 uur en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911 RflnlfrolfltiPQ' Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447. NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738. Door Jan Greyn DE SCHRIJVER Willem Fre- derik Hermans heeft jaren lang wrok gekoesterd tegen de verleners van literaire prijzen, hoewel hij nimmer exact aangaf waarop die af keer stoelde. De P C Hooftprijs voor het jaar 1971 werd hem toegekend, maar Hermans weigerde de prijs in ont vangst te nemen omdat in de brief waarin hem de heuglijke medede ling werd gedaan abusievelijk sprake was van een prijs van 18.000 gulden in plaats van 8.000 gulden. De schrijver greep deze gelegenheid aan twijfels te uiten over de betrok kenheid van de minister van cul tuur bij het onderwerp: „Excellentie, Het culturele leven is vol gevaren en niet gemakkelijk. Niet alleen is het voor een typist niet gemakkelijk geen tikfouten te maken, blijkbaar is het zelfs voor een minister niet gemakkelijk altijd precies te weten wat hij ondertekent. Men kan nau welijks verwachten dat een schrij ver zich bijzonder vereerd zal voe len wanneer hij bekroond wordt door een minister wiens handteke ning van de ene op de andere dag tienduizend gulden in waarde daalt. Ik heb daarom besloten geen prijs te aanvaarden". Minister Brinkman van cultuur lijkt anno 1985 meer betrokkenheid te hebben met de materie. Hij nam zelfs een boek van Brandt Corstius mee op vakantie om inzicht te krij gen in de literaire kwaliteiten van de schrijver die naar de mening van de jury in aanmerking zou moeten komen voor de staatsprijs voor let teren over het jaar 1984. Toen Brinkman het boek in zijn reiskof fer pakte, had hij overigens wel al besloten om Brandt Corstius de staatsprijs te onthouden. Op verzoek van Elco Brinkman heeft de Raad voor de Kunst zich de afgelopen maanden gebogen over het fenomeen staatsprijs. Deze week kwam de raad uit het pro bleem: de staatsprijs moet blijven bestaan, sterker nog, de staatsprijs moet vermenigvuldigd worden. Liefst acht categoriën - desnoods nog met onderverdelingen - moeten van staatswege gehonoreerd wor den. En om de minister te verplich ten dat hij zich verdiept in de mate rie, moet-ie uitgebreid voor een toe lichting zorgen als hij vindt dat de laureaat-in-spe nod had. De be windsman voor cultuur behoudt het laatste woord, maar de Raad voor de Kunst kan hem voortaan aan zijn jas trekken als hij afwijkt van het advies van de jury. De minister moet dan beargumenteren waarom hij anderszins beschikt. „En dan heeft het parlement ook een kap stok om de minister te interpelle ren", zegt RvdK-voorzitter Viersen. In het begin van de jaren zeventig boog de toenmalige Raad voor de Kunst zich ook al „in de volle breed te van het kunstenterrein" over de staatsprijs. De waardering voor staatsprijzen nam ondanks die in spanning flink af, volgens de huidi ge raad heeft dat iets te maken van de voortwaaiende geest van de ja ren zestig „waarin nauwelijks plaats was voor officiële erkennin gen". De staatsprijs voor de filmkunst en die voor de beeldende kunst en architectuur werden voor het laatst in 1971 toegekend, de Prof. Van der Leeuwprijs (voor één muzikale compositie) was een jaar eerder voor het laatst toegekend. De Swee- linckprijs (voor het hele oeuvre van een componist) is na 1972 niet meer uitgereikt, terwijl na dat jaar ook geen 'bijzondere eregelden' meer werden verleend aan prominente oudere kunstenaars met buitenge woon grote verdiensten. De Raad voor de Kunst dring in 1980 aan op herinvoering van de staatsprijs voor de filmkunst en de instelling van een literaire staats prijs voor vertalers. „Opmerkelijk is dat niet het eerbetoon aan een groot kunstenaar als het belang rijkste argument wordt genoemd, maar de effecten op de publieke be langstelling", schrijft de raad in zijn jongste brief aan minister Brinkman. De minister van cultuur in die dagen, Til Gardeniers, wenste terughoudendheid te betrachten met het instellen van nieuwe staatsprijzen. En haar opvolger An- dré van der Louw hield zich even eens gedekt. Als het aan de Raad voor de Kunst ligt, krijgt de Nederlandse cultuur weldra acht staatsprijzen. „Dat zal wel moeilijkheden opleve ren voor het bemannen van de ju- rys", zei raadsvoorzitter Viersen deze week, die zich niet afvroeg of de Nederlandse cultuur wel zo'n eminente representanten heeft - de staatsprijs is alleen bestemd voor een Nederlands staatsburger. De raad verzon een procedure die moet verhinderen dat de minister eigen zinnig tot een afwijzing van het ju ry-oordeel komt. Maar of met de nieuwe procedure een herhaling van de kwestie Brandt Corstius/Piet Grijs/Raoul Chapkis/Stoker/Dolf Cohen/Jan Eter wordt voorkomen is (theore tisch en praktisch gezien) zeer de vraag. Minister Brinkman had met het nieuwe reglement ook kunnen verhinderen dat de eerdergemelde veelnamige schrijver de P C Hooft prijs kreeg. Een verwijzing naar 's mans naarstige pogingen kwetsend over te komen zou op zijn Brink- manniaans uitgelegd kunnen als moreel werverwerpelijk en daar mee in strijd met het algemeen be lang. Want het algemeen belang en het staatsbelang, en geen artistieke gronden, zijn de ministeriële hand vaten voor afwijzing van de kandi daat. Wat is het algemeen en het staatsbelang? In Frankrijk zag de regring ooit af van het uitreiken van een prijs aan de schrijver Céli- ne vanwege diens uitgesproken en opgeschreven anti-semitisme. „Dat moet immers kunnen", meent raadsvoorzitter Viersen, „Céline was weliswaar een groot schrijver, maar diens anti-semitisme maakt de zaak uiterst kwestieus. Als een jury daar al geen oog voor zou heb ben, moet een minister kunnen in grijpen. Trouwens zonder de minis teriële eindverantwoordelijkheid heb je geen staatsprijs". De Raad voor de Kunst vond zelf nog een nieuwe categorie die voor een staatsprijs in aanmerking zou moeten komen: „media en niet in te delen mengvormen (van andere ca tegoriën)". Voorzitter Max de Bok van de Nederlandse Vereniging van Journalisten gaf op verzoek een kort en bondig commentaar: „Laat ze daar nu toch met de vingers van afblijven". Maar geldt feitelijk niet voor alle cultuurvormen het motto 'vrijheid, blijheid'? Hoeven we ons in elk geval ook niet te ergeren aan (flauwe) juryrapporten of (onbe grijpelijke) ministeriële beslissin gen. Door Mare De Koninck DE AARDBEVING van vorige week in Mexico kan op den duur voor dat straatarme land ook iets positiefs blijken te hebben opgeleverd. Fi nanciële kringen in de VS lijken geneigd de buitenlandse schulden last van Mexico als ge volg van de tragedie tij delijk te verlichten. En de Amerikaanse rege- ring-Reagan zou genegen zijn om in strijd met haar ontwikkelingsbeleid en „on der het mom van aardbe vingshulp" goedkoop kapi taal naar haar zuiderbuur te sluizen ter versterking van de economie aldaar. Bovendien, zo stellen waarnemers in de Ameri kaanse hoofdstad vast, heeft Mexico door de aardbeving zijn internationale aanzien weten te verhogen. „We zijn onder de indruk van de wijze waarop de Mexicanen op de ramp hebben gereageerd. Er is grote solidariteit onder de bevolking en men wilde de hulpverlening het liefst op eigen kracht voltooien. Mexi co heeft bewezen een pro bleem aan te kunnen pakken. Het is terecht een trots volk. Dit moet toekomstige inves teerders vertrouwen geven", aldus een Latijns Amerika- expert van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. Een woordvoerder van Mexico's Centrale Bank ver zekerde gisteren dat zijn land „inzake zijn financiële ver plichtingen geen misbruik zal maken van de aardbe vingsramp". En president Miguel de la Madrid liet we ten dat „slechts een tiende deel van een procent van de gebouwert in Mexico Stad zijn verwoest". Met die algemene houding, van „het valt allemaal wel mee" en „alles is onder con trole" beoogt de Mexicaanse regering diverse doelen te dienen: de politieke rust in het land te handhaven, het toerisme zo snel mogelijk weer op gang te brengen en een voortzetting c.q. vergro ting van het buitenlands cre- diet te krijgen. Het valt buitenlanders in Mexico Stad op hoe afwezig ook een week na de aardbe ving elke opstandigheid on der de bitter arme bevolking is. Ook verwachte verschijn selen als grootscheepse plun dering van verlaten gebou wen, zijn uitgebleven. De communistische noch de in opmars zijnde conservatieve oppositiepartij PAN, lijkt vooralsnog te profiteren van Toerisme Antonio Savignac zich deze week naar New York spoedde om te verkla ren dat „maar 750 van de 25.000 hotelkamers in Mexico Stad zijn vernield" en dat „bijna alle voor toeristen be langrijke diensten weer nor maal functioneren". Mexico heeft thans een schuld bij buitenlandse par ticuliere banken en overhe den van 96 miljard dollar. De wederopbouw van het cen trum van Mexico Stad, waar 250 gebouwen totaal en 7000 gedeeltelijk zijn vernield, zal nog meer crediet noodzake lijk maken. De Mexicaanse Centrale Bank zei dan wel dat men geen misbruik wil maken van de aardbeving, maar dat betekent nog niet dat men zijn verplichtingen zal nakomen. Mexico stond vorige week immers al op het punt aan te kondigen dat niet alle interest op de 96 miljard dollar aan de betrokken bui tenlandse prive-banken vol gens schema kan worden voldaan, „tenzij er nieuwe le ningen ter grootte van 3 tot 5 miljard dollar" komen. Ook juist voor de aardbe ving had het Internationaal Monetair Fonds aangekon digd zijn leningsprogramma, van 3,4 miljard dollar in drie jaar, aan Mexico op te schor ten, „omdat het land niet vol doet aan de IMF-voorwaar- den inzake het te voeren eco nomisch herstelbeleid". tussen op zijn credietop- schorting willen terugkomen en onder minder strakke be- leidsvoorwaarden toch weer een bedrag van rond 2 mil jard dollar willen uitlenen. De Mexicaanse Kamer van Koophandel, die tevoren al tijd aandrong op normale schuldaflossing door de Me xicaanse regering, vroeg deze week de buitenlandse schuldeisers om „uitstel van betaling voor de duur van 12 maanden, teneinde de weder opbouw van Mexico Stad te bespoedigen". Het verzoek kwam na voldoende signalen dat en buitenlandse crediet- verleners er begrip voor zou den tonen. Dat begrip werd aangewakkerd door de che que van 1 miljoen dollar die Nancy Reagan meenam naar Mexico City en die een sym bolische „vooruitbetaling" van de VS was op „alles wat Mexico nodig heeft". Nancy Reagan bekijkt de schade in Mexico-Stad. Voor haar bezoek had de 'first lady' een cheque van 1 miljoen dollar meegenomen als vooruitbetaling van de hulp aan Mexico aan Amerika. - fotoap de situatie. De kalmte en het Mexicaans chauvinisme waarmee De la Madrid op <Je tragedie reageerde, zijn de beste troost gebleken voor het getroffen volk en dus de beste houding voor de presi dent om met zijn „Institutio neel Revolutionaire Partij" (PRI) de aardbeving politiek te overleven. Toerisme is voor Mexico - na olie - de tweede inkom stenbron. Vorig jaar verdien de het land 2,2 miljard dollar aan buitenlandse vakantie gangers. Na de beving van vorige week is 50 procent van de reserveringen voor Mexi co bij Amerikaanse reisbu reaus afgezegd. Geen wonder dat Mexicaans minister voor In het subtiele spel waar aan grote financieringsin stellingen en noodlijdende derde wereldlanden gewend zijn, moet Mexico's relative ring van de ernst van de aardbeving gezien worden als het middel om meer bui tenlandse financiële hulp te krijgen. Overdrijving van de ramp zou immers de indruk wekken dat Mexico politiek en economisch failliet is en geen investering meer waard. De eerste aanwijzingen zijn dat die Mexicaanse tak- tiek werkt. Het IMF zou in- De Amerikaanse regering en de internationale finan ciële wereld hebben groot be lang bij een politiek stabiel en financieel betrouwbaar der Mexico. De aardbeving lijkt daarvoor zowel binnen als buiten het getroffen land de kaarten in een gunstiger volgorde te hebben geschud. Mexico kent dit jaar een economische groei met waar schijnlijk 5 procent, ondanks de ver teruggevallen olieop brengst. Maar ware stabili teit in het land mag pas wor den verwacht als de kloof dichtgroeit tussen de straat arme massa en een kleine on metelijk rijke elite, en het traditionele patroon van cor ruptie wordt doorbroken. Hoe lang de spontane brug gen het houden, die tijdens deze rampdagen zijn gesla gen tussen Mexicanen onder ling en met andere landen, is de vraag. Maar ze hebben ge toond dat er zelfs in Mexico, geklemd tussen het rijkste land ter wereld in het noor den en oorlogvoerend Cen traal Amerika in het zuiden, reden is tot hoop. DE politieke druk van uit het Congres om de Amerikaanse handel en industrie via protectio nistische wetgeving te beschermen zal haar staatssecretaris Bolke- stein van internationale handel vreest een nega tief effect hebben op de handelsbetrekkingen tussen de Verenigde Staten en de Europese Gemeenschap. Bolke- stein is op het ogenblik op bezoek in de VS voor het voeren van handels besprekingen. Washington is voorstander van het beginsel van vrije handel, maar vindt daarvoor in het binnenland steeds minder politieke steun. Pre sident Reagan heeft zich maandag vóór vrije handel uitgesproken, waarvoor hij volgens Bolkestein een com pliment verdient. Maar de term eerlijke handel die hij eveneens gebruikte is een eufemisme voor protectie. „Als gevolg van die stij gende druk vanuit het Con gres tot protectionisme ver wacht ik dat de Amerikaanse regering aan de wensen van de volksvertegenwoording tegemoet zal moeten komen, zoals dat in een democratie nu eenmaal gaat. Dat is een zaak waar wij begrip voor moeten hebben, al is het een ontwikkeling waar ik mij grote zorgen over maak." De harde opstelling van de Amerikaanse regering bij het afsluiten van nieuwe han delsakkoorden met de EG is daar een direct gevolg van. Binnenkort beginnen on derhandelingen tussen de EG en de VS over het hernieu wen van een staalakkoord. Er is grote druk van de ach terban op de Amerikaanse regering om de staalimport uit Europa te beperken ge zien de noodlijdende positie van de eigen staalindustrie. Hetzelfde geldt voor de land bouwproblematiek. De EG en de VS hebben in juni een wa penstilstand gesloten inzake de pasta-oorlog, een conflict over de export van gesubsi dieerde granen naar de Der de Wereld. Zowel de VS als de EG- landen hebben grote graan overschotten en trachten ieder volgens hun eigen sub sidiepolitiek elkaar markten af te snoepen in de Derde Wereld. De wapenstilstand loopt op 1 oktober af, maar volgens Bolkestein zullen de onderhandelingen pas over enkele maanden hervat kun nen worden. Zowel inzake staal als landbouw stelt Washington zich bij monde van zijn han delsvertegenwoordiger, C. Yeutter, zeer hard op, zo oor deelt Bolkestein. „De onder handelingen worden vanuit Brussel gevoerd door de EG, daarvoor ben ik niet hier. Staatssecretaris Bolkestein: „Het belangrijkste van de economische topconferentie is dat de Verenigde Staten voor het eerst hebben erkend dat er een verband bestaat tussen de hoge dollarkoers en het Amerikaans begro tingstekort. -fot0upi Maar er is duidelijk een pat stelling wat ook weer niet zo verwonderlijk is, want we zitten in een onderhande lingsfase en dan laat je niet het achterste van je tong zien." Veranderingen heeft Bol kestein in Washington waar genomen bij de Amerikaanse financiële en economische politiek. Het belangrijkste resultaat van de economische topconferentie in New York van afgelopen zondag is dat de VS voor het eerst hebben erkend dat er een verband bestaat tussen de hoge dol larkoers en het Amerikaanse begrotingstekort, zo stelt Bolkestein vast. Verder heeft de Ameri kaanse regering zich voor het eerst bereid verklaard mee te willen werken aan een poli tiek van interventie van de centrale banken teneinde de koers van de dollar te druk ken. „Ik geloof niet dat zo'n politiek van interventie op de valutamarkt veel effect kan hebben als de trend van de markt tegenovergesteld ge richt is. De bedragen die daarvoor nodig zijn zijn evenvoudig te groot." Maar het is volgens Bolke stein een positief teken dat Amerika zijn monetair isola tionisme heeft opgegeven, en zich bij de rest van de wereld heeft aangesloten. Daarente gen vreest de staatssecretaris dat de exercitie van zondag weinig effect op langere ter mijn zal hebben als de Ame rikanen hun steeds groeiende begrotingstekort niet ver minderen. Een andere koerswijziging in Washington valt volgens Bolkestein te bespeuren op het gebied van de schulden landen in de Derde Wereld, Tot dusver hebben de VS weinig begrip en belangstel ling getoond voor lange-ter- mijnprojecten van interna tionale organisaties, zoals de Wereldbank, teneinde struc turele vraagstukken in de ontwikkelingslanden aan te pakken. Washington heeft zich dan ook altijd tegen de vergroting van het budget van instan ties zoals de Wereldbank ge toond. Daarin is volgens Bol kestein een kentering te be speuren, nu de VS een ver groting van het budget van de Wereldbank wel steunen. Zij zijn kennelijk tot de con clusie gekomen dat het dog ma van vrije economie voor structuren in Derde Wereld landen niet altijd een afdoen de oplossing biedt. Het is de vraag of de Ne derlandse handel schade zal ondervinden als de huidige daling van de dollarkoers doorzet. De Nederlandse ex port naar de VS is de afgelo pen vijf jaar als gevolg van de goedkope gulden ten op zichte van de dollar verdrie voudigd tot een jaarlijks be drag van 10,6 miljard gulden. „Er is een afvlakking te bespeuren van de groei van de export naar de VS. Als de dollar verder zakt, zal dat een druk betekenen op de ex port, maar ik hoop dat de Ne derlandse exporteurs een zo danig marktaandeel in de VS hebben veroverd dat zij dat ook in de toekomst, ondanks de duurdere gulden, kunne11 behouden", zegt Bolkestein- (ANP) Van een onzer verslaggevei ROTTERDAM - De Roti damse hoogleraar prof. dr.| ter Odell ziet uit het oog] van energie-behoefte in de mende jaren geen enkele i leiding tot de bouw van nf we kerncentrales. Vols Odell is er immers genoeg en gas voorhanden. Odell betoogde dit giste] tijdens een energie-syml sium van het Rotterdaf massagoed-overslagbedrijf Frans Swarttouw. Volg Odell zullen de prijzen - olie en gas de komende 15 j| Ko arj De groep 'bijzondere tak sinds kort duidelijk herke rugpand staat in grote le burger zijn getraind om ve dat ze gewapend zijn, tijde Dat gaf in het verleden n< bliek. noordwijkerhout (ANP) - De ingrijpende bezu nigingen en afslankingen b de overheid en in de niet-cou merciële dienstverlening zij een belangrijke oorzaak va de toeneming van het aant; 'losse' arbeidsverhoudingei Maar ook grotere schomme lingen in de markt en meer a: zetrisico's dan voorheen in - marktsector en het opvange (ADV J BREDA Wilhelminastrs DE bezuinigingen op de volksg nebben geleid tot een besnoeii 's verdrietig voor werkzoekendt maar ook bijzonder frustrerenc volgens de Nationale Ziekenfo tussen de bezuinigingen en hf eri vergissingen in ziekenhuiz ma9 geconcludeerd worden, c geleid heeft tot een verdere v« vooral bij de sterk hulpbehoeve Wie zelf in een ziekenhuis l noogte is van de sfeer in verzo noe belangrijk het is voor de be Fundigen die met hart en ziel ai p oirecte hulpverlening wat tij- ten klein gesprekje, wat extra werk- van de verpleegkundige n n,en bejaarden kunnen hu ue kwalijke gevolgen van d- ejaardenzorg wordt ten dele ers-werk, een soort burenhulf oen?z?n' dat die vrijwilligsters nnn |C| Seweest, dat ze door w 9 v/erden aangekeken, omd: - d ervaren maar die anti-ste zou daarom goed zijn, als z na, °m wat voor reden dan nauwehjks nog van de grond c li ir-ht'"! voor vrijwilligsters, die en hL nnen 9even bij wat lop Aio Batlën,en 'ns een extra at dPiniL -j llie zich dan ook n be7 nn bewust is moet het veronnH'n?en op de volksgezoi mepno k krachten zoveel moe vino cai-pPszin is bovendien g volksn natuurlijk de vraag, heiHno h°nclheld wordt bezuink staaao duisfes laat een bevredi q or> zir.h wachten

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1985 | | pagina 2