Ruzieën op
staatskosten
Raad voor de Kunst probeert het opnieuw
Mexico kan
profiteren
van beving
Bolkestein vreest voor roep
om protectionisme in VS
4 Geen
van kei
ONDA
Politie hei
juissisrrjöjM
■ACHTERGROND5
NIEUWE KREDIETEN VOOR STRAATARM LAND
Meer uitz<
door bezu
Tijdelijk prijst
BESTEM CO
Met vereende
KORT GEDING OVER
ACHTERHOUDEN RIJBEWIJS
Honden
Moduulbesluit
Menigvuldig
Verdiensten
Rust
Gunstig
Hoop
VRIJDAG 27 SEP1
ROTTERDAi
Beocenter 7007 tot 3
a\ Technica
VHULJAla Z/ 5Lf I tlVIDtH iy«tJ
T5
DoorM. Gommers
SOMS KRIJGEN men
sen het zo met elkaar
aan de stok dat alleen de
rechter het conflict uit
eindelijk nog tot een op
lossing kan brengen.
Zo worden bijvoorbeeld
wekelijks voor de presiden
ten van de rechtbanken hon
derden korte gedingen ge
voerd. Over alimentatiepro
blemen, over door de buur
man geblokkeerde uitwegen,
over straatverboden, over
aandelentransacties, over
door bedrijven nagemaakte
producten, of over uitwijzin
gen door de Staat.
Niemand hoeft zich ervoor
te schamen dat zijn probleem
aan de rechter wordt voorge
legd. Zelfs blaffende honden
en harde piano's kunnen een
bron van volwassen proble
men opleveren. In die zaken
kan men er ook vrede mee
hebben dat de Staat, dus de
Nederlandse belastingbeta
ler, de kosten voor advoca-
tenhulp vaak voor een groot
deel op zich neemt.
Maar soms zijn er toch za
ken, waarvan een nuchter
denkend mens zich afvraagt
of daar nog rechterlijke
mankracht, advocatenwerk-
tijd en belastinggeld aan ge
spendeerd moeten worden.
Zo bepaalde de Arnhemse
rechtbankpresident mr. J.
van Julsingha dinsdag in
kort geding dat een Nijmege-
naar het rijbewijs van zijn
ex-vriendin aan haar terug
dient te geven. De man had
het bij zich gehouden na een
vakantie, die op ruzie was
uitgedraaid.
Het tweetal was op vakan
tie naar Spanje gegaan en
had afspraken gemaakt over
de kostenverdeling. Evenwel,
in Spanje werd de man ziek
en moest noodgedwongen in
de tent blijven.
De vrouw daarentegen
amuseerde zich best. Toen de
terugreis ondernomen moest
worden was het geld op. De
man sloot ter plaatse bij de
ANWB een lening van 600
gulden af, zodat de camping
en de terugreis betaald kon
den worden.
Terug in Nijmegen eiste de
man dat de vrouw de helft
van die lening zou aanzuive
ren. Zij weigerde. Volgens de
man zou de vrouw haar rij
bewijs 'als zekerheid' hebben
gegeven. De vrouw zegt dat
de man uit nijd haar rijbe
wijs, toeristenkaart en zie-
kenfondskaart heeft inge
pikt. De politie, het bureau
voor rechtshulp en twee ad
vocaten konden de kwestie
niet opgelost krijgen.
Zodat de Arnhemse recht
bankpresident de zaak op
zijn bord kreeg. De man ont
kende tijdens de zitting dat
hij de toeristenkaart en de
ziekenfondskaart had, zodat
de vrouw die eis tot terugga
ve moest laten vallen. Het
rijbewijs had de man wel, gaf
hij toe. De vrouw kon het te
rugkrijgen tegen betaling
van 300 gulden.
Het vonnis was zoals ver
wacht: de man moet het rij
bewijs uiteraard teruggeven
op straffe van een dwangsom
van 250 gulden per dag.
Wat kost nou zo'n simpel
treiterpartijtje tussen twee
ex-gelieven de Nederlandse
belastingbetaler? Zowel de
man als de vrouw hadden
een minimale uitkering, zo
dat ze met een 'toevoeging'
een advocaat konden krijgen.
Dat betekent dat je afgezien
van de eigen bijdrage van 50
gulden en een paar tientjes
onkosten voor de advocaat
gratis kunt procederen.
Aan te nemen valt dat de
beide advocaten getracht
hebben de partijen van dit
onzinnige proces, waarvan
de uitslag bij voorbaat vast
stond, af te houden. Maar ad
vocaten mogen geen toevoe
gingen weigeren, dus ze moe
ten wel als de cliënt persé
wil. Was het om betalende
cliënten gegaan dan had een
advocaat in ieder geval de
mogelijkheid gehad de par
tijen schaterlachend de deur
te wijzen. Ook de rechter
heeft geen mogelijkheid de
zaak te negeren.
Er komt dus een kort ge
ding van. Dat kost de staat
aan advocatenkosten -nadat
alle berekeningen volgens
het 'Moduulbesluit', de weg
ingsfactoren en andere inge
wikkelde ingrediënten zijn
gemaakt- een bedrag van
bijna 3000 gulden aan advo
catenkosten. De president
kan echter de verliezende
partij veroordelen de kosten
van de tegenpartij te dragen.
Dat gebeurde ook in dit ge
ding. De man met het rijbe
wijs moet zelf een bedrag
van ruim 800 gulden bijdra
gen. Zodat de gratis rechts
hulp de staat ongeveer 2200
gulden kost.
Maar dan zijn we er nog
niet. Er zijn nog onweegbare
kosten als de uurlonen van
rechter en griffiepersoneel,
en de kosten van gebouwen
en apparatuur. De Staat
dient dus veel meer dan 2200
gulden bij te dragen aan deze
simpele ruzie 'uit kwaaiig
heid'.
En dan is het nog te hopen
dat de verliezende partij niet
in hoger beroep gaat bij het
gerechtshof. Dan ontstaat
eenzelfde financieel plaatje,
zij het dat alle bedragen wat
hoger uitvallen. Dan gaat het
proces de Nederlandse belas
tingbetaler in totaal een be
drag kosten dat royaal boven
de 10 mille ligt. En dat bedrag
kan ook nog oplopen als de
man weigert zijn aandeel in
de proceskosten, waartoe hij
veroordeeld is, te betalen. Op
een RWW-uitkering kan ten
slotte voor dit doel geen be
slag worden gelegd.
En dat alles vanwege een
vakantieruzie, een rijbewijs
en een bedrag van 300 gul
den.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
©076-236911 Telex 54176
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nwe Ginnekenstraat 41©076-236326.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur
Goes, Klokstraat 101100-28030
Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, ©01620-54957.
Postadres: Postbus 23, 4900 AA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, ©01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, ©01184-19910.
Postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur,
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementen, bij vooruitbetaling te voldoen:
22,97 per maand; 66,30 per kwartaal of 258,- per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stem-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje ©076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties ©076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19,00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
RflnlfrolfltiPQ'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
Door Jan Greyn
DE SCHRIJVER Willem Fre-
derik Hermans heeft jaren
lang wrok gekoesterd tegen
de verleners van literaire
prijzen, hoewel hij nimmer
exact aangaf waarop die af
keer stoelde.
De P C Hooftprijs voor het jaar
1971 werd hem toegekend, maar
Hermans weigerde de prijs in ont
vangst te nemen omdat in de brief
waarin hem de heuglijke medede
ling werd gedaan abusievelijk
sprake was van een prijs van 18.000
gulden in plaats van 8.000 gulden.
De schrijver greep deze gelegenheid
aan twijfels te uiten over de betrok
kenheid van de minister van cul
tuur bij het onderwerp:
„Excellentie,
Het culturele leven is vol gevaren
en niet gemakkelijk. Niet alleen is
het voor een typist niet gemakkelijk
geen tikfouten te maken, blijkbaar
is het zelfs voor een minister niet
gemakkelijk altijd precies te weten
wat hij ondertekent. Men kan nau
welijks verwachten dat een schrij
ver zich bijzonder vereerd zal voe
len wanneer hij bekroond wordt
door een minister wiens handteke
ning van de ene op de andere dag
tienduizend gulden in waarde daalt.
Ik heb daarom besloten geen prijs
te aanvaarden".
Minister Brinkman van cultuur
lijkt anno 1985 meer betrokkenheid
te hebben met de materie. Hij nam
zelfs een boek van Brandt Corstius
mee op vakantie om inzicht te krij
gen in de literaire kwaliteiten van
de schrijver die naar de mening van
de jury in aanmerking zou moeten
komen voor de staatsprijs voor let
teren over het jaar 1984. Toen
Brinkman het boek in zijn reiskof
fer pakte, had hij overigens wel al
besloten om Brandt Corstius de
staatsprijs te onthouden.
Op verzoek van Elco Brinkman
heeft de Raad voor de Kunst zich de
afgelopen maanden gebogen over
het fenomeen staatsprijs. Deze
week kwam de raad uit het pro
bleem: de staatsprijs moet blijven
bestaan, sterker nog, de staatsprijs
moet vermenigvuldigd worden.
Liefst acht categoriën - desnoods
nog met onderverdelingen - moeten
van staatswege gehonoreerd wor
den. En om de minister te verplich
ten dat hij zich verdiept in de mate
rie, moet-ie uitgebreid voor een toe
lichting zorgen als hij vindt dat de
laureaat-in-spe nod had. De be
windsman voor cultuur behoudt het
laatste woord, maar de Raad voor
de Kunst kan hem voortaan aan
zijn jas trekken als hij afwijkt van
het advies van de jury. De minister
moet dan beargumenteren waarom
hij anderszins beschikt. „En dan
heeft het parlement ook een kap
stok om de minister te interpelle
ren", zegt RvdK-voorzitter Viersen.
In het begin van de jaren zeventig
boog de toenmalige Raad voor de
Kunst zich ook al „in de volle breed
te van het kunstenterrein" over de
staatsprijs. De waardering voor
staatsprijzen nam ondanks die in
spanning flink af, volgens de huidi
ge raad heeft dat iets te maken van
de voortwaaiende geest van de ja
ren zestig „waarin nauwelijks
plaats was voor officiële erkennin
gen".
De staatsprijs voor de filmkunst
en die voor de beeldende kunst en
architectuur werden voor het laatst
in 1971 toegekend, de Prof. Van der
Leeuwprijs (voor één muzikale
compositie) was een jaar eerder
voor het laatst toegekend. De Swee-
linckprijs (voor het hele oeuvre van
een componist) is na 1972 niet meer
uitgereikt, terwijl na dat jaar ook
geen 'bijzondere eregelden' meer
werden verleend aan prominente
oudere kunstenaars met buitenge
woon grote verdiensten.
De Raad voor de Kunst dring in
1980 aan op herinvoering van de
staatsprijs voor de filmkunst en de
instelling van een literaire staats
prijs voor vertalers. „Opmerkelijk
is dat niet het eerbetoon aan een
groot kunstenaar als het belang
rijkste argument wordt genoemd,
maar de effecten op de publieke be
langstelling", schrijft de raad in
zijn jongste brief aan minister
Brinkman. De minister van cultuur
in die dagen, Til Gardeniers, wenste
terughoudendheid te betrachten
met het instellen van nieuwe
staatsprijzen. En haar opvolger An-
dré van der Louw hield zich even
eens gedekt.
Als het aan de Raad voor de
Kunst ligt, krijgt de Nederlandse
cultuur weldra acht staatsprijzen.
„Dat zal wel moeilijkheden opleve
ren voor het bemannen van de ju-
rys", zei raadsvoorzitter Viersen
deze week, die zich niet afvroeg of
de Nederlandse cultuur wel zo'n
eminente representanten heeft - de
staatsprijs is alleen bestemd voor
een Nederlands staatsburger. De
raad verzon een procedure die moet
verhinderen dat de minister eigen
zinnig tot een afwijzing van het ju
ry-oordeel komt.
Maar of met de nieuwe procedure
een herhaling van de kwestie
Brandt Corstius/Piet Grijs/Raoul
Chapkis/Stoker/Dolf Cohen/Jan
Eter wordt voorkomen is (theore
tisch en praktisch gezien) zeer de
vraag. Minister Brinkman had met
het nieuwe reglement ook kunnen
verhinderen dat de eerdergemelde
veelnamige schrijver de P C Hooft
prijs kreeg. Een verwijzing naar 's
mans naarstige pogingen kwetsend
over te komen zou op zijn Brink-
manniaans uitgelegd kunnen als
moreel werverwerpelijk en daar
mee in strijd met het algemeen be
lang. Want het algemeen belang en
het staatsbelang, en geen artistieke
gronden, zijn de ministeriële hand
vaten voor afwijzing van de kandi
daat.
Wat is het algemeen en het
staatsbelang? In Frankrijk zag de
regring ooit af van het uitreiken
van een prijs aan de schrijver Céli-
ne vanwege diens uitgesproken en
opgeschreven anti-semitisme. „Dat
moet immers kunnen", meent
raadsvoorzitter Viersen, „Céline
was weliswaar een groot schrijver,
maar diens anti-semitisme maakt
de zaak uiterst kwestieus. Als een
jury daar al geen oog voor zou heb
ben, moet een minister kunnen in
grijpen. Trouwens zonder de minis
teriële eindverantwoordelijkheid
heb je geen staatsprijs".
De Raad voor de Kunst vond zelf
nog een nieuwe categorie die voor
een staatsprijs in aanmerking zou
moeten komen: „media en niet in te
delen mengvormen (van andere ca
tegoriën)". Voorzitter Max de Bok
van de Nederlandse Vereniging van
Journalisten gaf op verzoek een
kort en bondig commentaar: „Laat
ze daar nu toch met de vingers van
afblijven". Maar geldt feitelijk niet
voor alle cultuurvormen het motto
'vrijheid, blijheid'? Hoeven we ons
in elk geval ook niet te ergeren aan
(flauwe) juryrapporten of (onbe
grijpelijke) ministeriële beslissin
gen.
Door Mare De Koninck
DE AARDBEVING van
vorige week in Mexico
kan op den duur voor
dat straatarme land ook
iets positiefs blijken te
hebben opgeleverd. Fi
nanciële kringen in de
VS lijken geneigd de
buitenlandse schulden
last van Mexico als ge
volg van de tragedie tij
delijk te verlichten.
En de Amerikaanse rege-
ring-Reagan zou genegen
zijn om in strijd met haar
ontwikkelingsbeleid en „on
der het mom van aardbe
vingshulp" goedkoop kapi
taal naar haar zuiderbuur te
sluizen ter versterking van
de economie aldaar.
Bovendien, zo stellen
waarnemers in de Ameri
kaanse hoofdstad vast, heeft
Mexico door de aardbeving
zijn internationale aanzien
weten te verhogen. „We zijn
onder de indruk van de wijze
waarop de Mexicanen op de
ramp hebben gereageerd. Er
is grote solidariteit onder de
bevolking en men wilde de
hulpverlening het liefst op
eigen kracht voltooien. Mexi
co heeft bewezen een pro
bleem aan te kunnen pakken.
Het is terecht een trots volk.
Dit moet toekomstige inves
teerders vertrouwen geven",
aldus een Latijns Amerika-
expert van het Amerikaanse
ministerie van Buitenlandse
Zaken.
Een woordvoerder van
Mexico's Centrale Bank ver
zekerde gisteren dat zijn land
„inzake zijn financiële ver
plichtingen geen misbruik
zal maken van de aardbe
vingsramp". En president
Miguel de la Madrid liet we
ten dat „slechts een tiende
deel van een procent van de
gebouwert in Mexico Stad
zijn verwoest".
Met die algemene houding,
van „het valt allemaal wel
mee" en „alles is onder con
trole" beoogt de Mexicaanse
regering diverse doelen te
dienen: de politieke rust in
het land te handhaven, het
toerisme zo snel mogelijk
weer op gang te brengen en
een voortzetting c.q. vergro
ting van het buitenlands cre-
diet te krijgen.
Het valt buitenlanders in
Mexico Stad op hoe afwezig
ook een week na de aardbe
ving elke opstandigheid on
der de bitter arme bevolking
is. Ook verwachte verschijn
selen als grootscheepse plun
dering van verlaten gebou
wen, zijn uitgebleven. De
communistische noch de in
opmars zijnde conservatieve
oppositiepartij PAN, lijkt
vooralsnog te profiteren van
Toerisme Antonio Savignac
zich deze week naar New
York spoedde om te verkla
ren dat „maar 750 van de
25.000 hotelkamers in Mexico
Stad zijn vernield" en dat
„bijna alle voor toeristen be
langrijke diensten weer nor
maal functioneren".
Mexico heeft thans een
schuld bij buitenlandse par
ticuliere banken en overhe
den van 96 miljard dollar. De
wederopbouw van het cen
trum van Mexico Stad, waar
250 gebouwen totaal en 7000
gedeeltelijk zijn vernield, zal
nog meer crediet noodzake
lijk maken. De Mexicaanse
Centrale Bank zei dan wel
dat men geen misbruik wil
maken van de aardbeving,
maar dat betekent nog niet
dat men zijn verplichtingen
zal nakomen. Mexico stond
vorige week immers al op het
punt aan te kondigen dat niet
alle interest op de 96 miljard
dollar aan de betrokken bui
tenlandse prive-banken vol
gens schema kan worden
voldaan, „tenzij er nieuwe le
ningen ter grootte van 3 tot 5
miljard dollar" komen.
Ook juist voor de aardbe
ving had het Internationaal
Monetair Fonds aangekon
digd zijn leningsprogramma,
van 3,4 miljard dollar in drie
jaar, aan Mexico op te schor
ten, „omdat het land niet vol
doet aan de IMF-voorwaar-
den inzake het te voeren eco
nomisch herstelbeleid".
tussen op zijn credietop-
schorting willen terugkomen
en onder minder strakke be-
leidsvoorwaarden toch weer
een bedrag van rond 2 mil
jard dollar willen uitlenen.
De Mexicaanse Kamer van
Koophandel, die tevoren al
tijd aandrong op normale
schuldaflossing door de Me
xicaanse regering, vroeg deze
week de buitenlandse
schuldeisers om „uitstel van
betaling voor de duur van 12
maanden, teneinde de weder
opbouw van Mexico Stad te
bespoedigen". Het verzoek
kwam na voldoende signalen
dat en buitenlandse crediet-
verleners er begrip voor zou
den tonen. Dat begrip werd
aangewakkerd door de che
que van 1 miljoen dollar die
Nancy Reagan meenam naar
Mexico City en die een sym
bolische „vooruitbetaling"
van de VS was op „alles wat
Mexico nodig heeft".
Nancy Reagan bekijkt de schade in Mexico-Stad. Voor
haar bezoek had de 'first lady' een cheque van 1 miljoen
dollar meegenomen als vooruitbetaling van de hulp aan
Mexico aan Amerika. - fotoap
de situatie. De kalmte en het
Mexicaans chauvinisme
waarmee De la Madrid op <Je
tragedie reageerde, zijn de
beste troost gebleken voor
het getroffen volk en dus de
beste houding voor de presi
dent om met zijn „Institutio
neel Revolutionaire Partij"
(PRI) de aardbeving politiek
te overleven.
Toerisme is voor Mexico -
na olie - de tweede inkom
stenbron. Vorig jaar verdien
de het land 2,2 miljard dollar
aan buitenlandse vakantie
gangers. Na de beving van
vorige week is 50 procent van
de reserveringen voor Mexi
co bij Amerikaanse reisbu
reaus afgezegd. Geen wonder
dat Mexicaans minister voor
In het subtiele spel waar
aan grote financieringsin
stellingen en noodlijdende
derde wereldlanden gewend
zijn, moet Mexico's relative
ring van de ernst van de
aardbeving gezien worden
als het middel om meer bui
tenlandse financiële hulp te
krijgen. Overdrijving van de
ramp zou immers de indruk
wekken dat Mexico politiek
en economisch failliet is en
geen investering meer
waard.
De eerste aanwijzingen
zijn dat die Mexicaanse tak-
tiek werkt. Het IMF zou in-
De Amerikaanse regering
en de internationale finan
ciële wereld hebben groot be
lang bij een politiek stabiel
en financieel betrouwbaar
der Mexico. De aardbeving
lijkt daarvoor zowel binnen
als buiten het getroffen land
de kaarten in een gunstiger
volgorde te hebben geschud.
Mexico kent dit jaar een
economische groei met waar
schijnlijk 5 procent, ondanks
de ver teruggevallen olieop
brengst. Maar ware stabili
teit in het land mag pas wor
den verwacht als de kloof
dichtgroeit tussen de straat
arme massa en een kleine on
metelijk rijke elite, en het
traditionele patroon van cor
ruptie wordt doorbroken.
Hoe lang de spontane brug
gen het houden, die tijdens
deze rampdagen zijn gesla
gen tussen Mexicanen onder
ling en met andere landen, is
de vraag. Maar ze hebben ge
toond dat er zelfs in Mexico,
geklemd tussen het rijkste
land ter wereld in het noor
den en oorlogvoerend Cen
traal Amerika in het zuiden,
reden is tot hoop.
DE politieke druk van
uit het Congres om de
Amerikaanse handel en
industrie via protectio
nistische wetgeving te
beschermen zal haar
staatssecretaris Bolke-
stein van internationale
handel vreest een nega
tief effect hebben op de
handelsbetrekkingen
tussen de Verenigde
Staten en de Europese
Gemeenschap. Bolke-
stein is op het ogenblik
op bezoek in de VS voor
het voeren van handels
besprekingen.
Washington is voorstander
van het beginsel van vrije
handel, maar vindt daarvoor
in het binnenland steeds
minder politieke steun. Pre
sident Reagan heeft zich
maandag vóór vrije handel
uitgesproken, waarvoor hij
volgens Bolkestein een com
pliment verdient. Maar de
term eerlijke handel die hij
eveneens gebruikte is een
eufemisme voor protectie.
„Als gevolg van die stij
gende druk vanuit het Con
gres tot protectionisme ver
wacht ik dat de Amerikaanse
regering aan de wensen van
de volksvertegenwoording
tegemoet zal moeten komen,
zoals dat in een democratie
nu eenmaal gaat. Dat is een
zaak waar wij begrip voor
moeten hebben, al is het een
ontwikkeling waar ik mij
grote zorgen over maak." De
harde opstelling van de
Amerikaanse regering bij het
afsluiten van nieuwe han
delsakkoorden met de EG is
daar een direct gevolg van.
Binnenkort beginnen on
derhandelingen tussen de EG
en de VS over het hernieu
wen van een staalakkoord.
Er is grote druk van de ach
terban op de Amerikaanse
regering om de staalimport
uit Europa te beperken ge
zien de noodlijdende positie
van de eigen staalindustrie.
Hetzelfde geldt voor de land
bouwproblematiek. De EG en
de VS hebben in juni een wa
penstilstand gesloten inzake
de pasta-oorlog, een conflict
over de export van gesubsi
dieerde granen naar de Der
de Wereld.
Zowel de VS als de EG-
landen hebben grote graan
overschotten en trachten
ieder volgens hun eigen sub
sidiepolitiek elkaar markten
af te snoepen in de Derde
Wereld. De wapenstilstand
loopt op 1 oktober af, maar
volgens Bolkestein zullen de
onderhandelingen pas over
enkele maanden hervat kun
nen worden.
Zowel inzake staal als
landbouw stelt Washington
zich bij monde van zijn han
delsvertegenwoordiger, C.
Yeutter, zeer hard op, zo oor
deelt Bolkestein. „De onder
handelingen worden vanuit
Brussel gevoerd door de EG,
daarvoor ben ik niet hier.
Staatssecretaris Bolkestein: „Het belangrijkste van de
economische topconferentie is dat de Verenigde Staten
voor het eerst hebben erkend dat er een verband bestaat
tussen de hoge dollarkoers en het Amerikaans begro
tingstekort. -fot0upi
Maar er is duidelijk een pat
stelling wat ook weer niet zo
verwonderlijk is, want we
zitten in een onderhande
lingsfase en dan laat je niet
het achterste van je tong
zien."
Veranderingen heeft Bol
kestein in Washington waar
genomen bij de Amerikaanse
financiële en economische
politiek.
Het belangrijkste
resultaat van de economische
topconferentie in New York
van afgelopen zondag is dat
de VS voor het eerst hebben
erkend dat er een verband
bestaat tussen de hoge dol
larkoers en het Amerikaanse
begrotingstekort, zo stelt
Bolkestein vast.
Verder heeft de Ameri
kaanse regering zich voor het
eerst bereid verklaard mee te
willen werken aan een poli
tiek van interventie van de
centrale banken teneinde de
koers van de dollar te druk
ken.
„Ik geloof niet dat zo'n
politiek van interventie op de
valutamarkt veel effect kan
hebben als de trend van de
markt tegenovergesteld ge
richt is. De bedragen die
daarvoor nodig zijn zijn
evenvoudig te groot."
Maar het is volgens Bolke
stein een positief teken dat
Amerika zijn monetair isola
tionisme heeft opgegeven, en
zich bij de rest van de wereld
heeft aangesloten. Daarente
gen vreest de staatssecretaris
dat de exercitie van zondag
weinig effect op langere ter
mijn zal hebben als de Ame
rikanen hun steeds groeiende
begrotingstekort niet ver
minderen.
Een andere koerswijziging
in Washington valt volgens
Bolkestein te bespeuren op
het gebied van de schulden
landen in de Derde Wereld,
Tot dusver hebben de VS
weinig begrip en belangstel
ling getoond voor lange-ter-
mijnprojecten van interna
tionale organisaties, zoals de
Wereldbank, teneinde struc
turele vraagstukken in de
ontwikkelingslanden aan te
pakken.
Washington heeft zich dan
ook altijd tegen de vergroting
van het budget van instan
ties zoals de Wereldbank ge
toond. Daarin is volgens Bol
kestein een kentering te be
speuren, nu de VS een ver
groting van het budget van
de Wereldbank wel steunen.
Zij zijn kennelijk tot de con
clusie gekomen dat het dog
ma van vrije economie voor
structuren in Derde Wereld
landen niet altijd een afdoen
de oplossing biedt.
Het is de vraag of de Ne
derlandse handel schade zal
ondervinden als de huidige
daling van de dollarkoers
doorzet. De Nederlandse ex
port naar de VS is de afgelo
pen vijf jaar als gevolg van
de goedkope gulden ten op
zichte van de dollar verdrie
voudigd tot een jaarlijks be
drag van 10,6 miljard gulden.
„Er is een afvlakking te
bespeuren van de groei van
de export naar de VS. Als de
dollar verder zakt, zal dat
een druk betekenen op de ex
port, maar ik hoop dat de Ne
derlandse exporteurs een zo
danig marktaandeel in de VS
hebben veroverd dat zij dat
ook in de toekomst, ondanks
de duurdere gulden, kunne11
behouden", zegt Bolkestein-
(ANP)
Van een onzer verslaggevei
ROTTERDAM - De Roti
damse hoogleraar prof. dr.|
ter Odell ziet uit het oog]
van energie-behoefte in de
mende jaren geen enkele i
leiding tot de bouw van nf
we kerncentrales. Vols
Odell is er immers genoeg
en gas voorhanden.
Odell betoogde dit giste]
tijdens een energie-syml
sium van het Rotterdaf
massagoed-overslagbedrijf
Frans Swarttouw. Volg
Odell zullen de prijzen -
olie en gas de komende 15 j|
Ko
arj
De groep 'bijzondere tak
sinds kort duidelijk herke
rugpand staat in grote le
burger zijn getraind om ve
dat ze gewapend zijn, tijde
Dat gaf in het verleden n<
bliek.
noordwijkerhout
(ANP) - De ingrijpende bezu
nigingen en afslankingen b
de overheid en in de niet-cou
merciële dienstverlening zij
een belangrijke oorzaak va
de toeneming van het aant;
'losse' arbeidsverhoudingei
Maar ook grotere schomme
lingen in de markt en meer a:
zetrisico's dan voorheen in -
marktsector en het opvange
(ADV
J BREDA Wilhelminastrs
DE bezuinigingen op de volksg
nebben geleid tot een besnoeii
's verdrietig voor werkzoekendt
maar ook bijzonder frustrerenc
volgens de Nationale Ziekenfo
tussen de bezuinigingen en hf
eri vergissingen in ziekenhuiz
ma9 geconcludeerd worden, c
geleid heeft tot een verdere v«
vooral bij de sterk hulpbehoeve
Wie zelf in een ziekenhuis l
noogte is van de sfeer in verzo
noe belangrijk het is voor de be
Fundigen die met hart en ziel ai
p oirecte hulpverlening wat tij-
ten klein gesprekje, wat extra
werk- van de verpleegkundige
n n,en bejaarden kunnen hu
ue kwalijke gevolgen van d-
ejaardenzorg wordt ten dele
ers-werk, een soort burenhulf
oen?z?n' dat die vrijwilligsters
nnn |C| Seweest, dat ze door
w 9 v/erden aangekeken, omd:
- d ervaren maar die anti-ste
zou daarom goed zijn, als z
na, °m wat voor reden dan
nauwehjks nog van de grond c
li ir-ht'"! voor vrijwilligsters, die
en hL nnen 9even bij wat lop
Aio Batlën,en 'ns een extra at
dPiniL -j llie zich dan ook n
be7 nn bewust is moet het
veronnH'n?en op de volksgezoi
mepno k krachten zoveel moe
vino cai-pPszin is bovendien g
volksn natuurlijk de vraag,
heiHno h°nclheld wordt bezuink
staaao duisfes laat een bevredi
q or> zir.h wachten