Mr I
279
149
STUWMEER' OUDE VERPLICHTINGEN IS LEEG
Kruisraket Nederland kost 200 miljoen
Nederland in 1986
oorzitter van EG
Meer misdrijven
Marine bloedt voor te dure Walrus
Kabinet bepleit 'onderminister'
Economen verdeeld
over gevolgen
van kabinetsbeleid
Nederland
weg uit
Z-Libanon
BUITENLANDSE ZAKEN
DEFENSIE
POLITIE
JUSTITIE
ratiebeleid
beter
inaf 499,-
699,-
o 1199,-
995,-
1395,-
lOCAUTOMAAT
PHILIPS
HEPVRIESKIST
'HIUPS-RUTON
STOFZUICER
600 watt
AS KOOKPLAAT
HOLLANDIA
CENTRIFUGE
URINGSDIENST
TA-NEDERLAND
RATIEF
lKER(m/v)
E ADMINISTRATIEF
IKER (m/v)
KABINET BEREIDT VERDRAG MET AMERIKA VOOR
ündmacht heeft personeel tekort
ÏTEGRATIE HEEFT PRIORITEIT
ONTWIKKELINGSHULP VAN
NEDERLAND1982-1986
(in miljoenen gld) cr
5000 -,<7^
TOCH STIJGING DEFENSIEBEGROTING MET 2 PROCENT
lemotiveerd
Te weinig cellen voor
vrouwelijke gevangenen
MINDER OPGELOSTE ZAKEN
'A61
Z413
4Vi kg drogen
99
99
189,-
NU
3oes - Tel. 01100-14710
net administratieve taken
nistratie en het bedrukken
leltmateriaal.
»n M.A.V.O.-opleiding
week)
net type-werkzaamheden
ieve taken. .j
ypevaardighe'
federlandse taa
en
s van
goede type'
an de Nede
25 september a.s. richten
pinst Rivieren-Delta-Nede'
160 AC Goes, met vern*
waarvoor u in aanmef
VIeer hulp aan arme landen
rcomstaat 4
rro - tel. 01100 -14224
EN Hermesweg 23
entrum Groenendijk
4 - 12563
Afbeeldingen kunnen afwi)ken
pjV HAAG - Nederland zal
lTjjvvel zeker na 19 oktober
j zjjn l'nifil-soldaten uit
2„id.Libanon terugtrekken.
Minister Van den Broek
Buitenlandse Zaken) vindt
voortzetting van Unifil niet
|jnger zinvol en verant
woord, 'tenzij alsnog een
nmerkelijke verbetering
de situatie in Zuid-Liba-
,011 zou optreden'. De rege-
nng zal zich daarover vlak
(Mr afloop van de man-
jjatsperiode nog 'diepgaand
btraden'.
Unifil, de internationale
VN-vredesmacht, werd in
Zuid Libanon gelegerd kort
na de Israëlische inval in
maart 1978.
DEN HAAG - Bij een eventuele plaat
sing van 48 kruisraketten in Woens-
dreeht zal Nederland toch een financiële
bijdrage moeten leveren. Naar schatting
200 miljoen gulden voor de periode 1986-
1993.
De kosten van de feitelijke statione
ring van de kruisraketten komen welis
waar voor rekening van de NAVO en de
Verenigde Staten, maar Nederland moet
de beveiliging van het complex betalen
en de administratieve ondersteuning
van de Amerikaanse eenheid op Woens-
drecht.
Op de defensiebegroting van 1986 is op
voorhand rekening gehouden met een
onkostenpost van 15 miljoen gulden.
Daarvan worden kantoor- en legerings
ruimtes betaald, alsook de voeding van
het beveiligingspersoneel. Uit het feit
dat het bedrag al is gereserveerd in de
begroting, mag volgens Defensie niet
worden opgemaakt dat plaatsing van de
kruisvluchtwapens al een uitgemaakte
zaak is.
De Ruiter ging bij de toelichting op de
begroting helemaal niet in op het te ver
wachten besluit rondom de plaatsing
van kruisraketten. Wel op het volkspeti
tionnement, waarover naar zijn mening
„geen kwaad woord gezegd kan wor
den". „Ieder is bevoegd verzoeken te
richten aan de regering. Als meerdere
mensen dat doen, noem je dat een peti
tionnement. Ik heb wel vraagtekens bij
de versimpeling van het probleem dat
uit de tekst van de briefkaarten
spreekt".
Volgens De Ruiter is het de taak van
'de politiek' om argumenten te zoeken
vóór of tégen plaatsing: „Ik heb voorals
nog niet de indruk dat de vredesbewe
ging via de kaartenactie nieuwe argu
menten aandraagt en dat is ook niet zo
makkelijk bij een probleem dat al een
tiental jaren aan de orde is. Maar hoe je
het ook keert of wendt: uiteindelijk
wordt in het parlement het besluit over
de plaatsing genomen. Uitstel van de be
slissing is bovendien niet verstandig".
Het kabinet bereidt inmiddels het ver
drag met de Verenigde Staten voor,
waarin de plaatsing van de kruisraket
ten wordt geregeld.
IHAAG - Bij de Koninklijke landmacht zijn de tekorten in
jere, officiers- en onderofficiersrangen zo groot dat bij uit-
jven van maatregelen niet alleen in de vredesorganisatie
nr ook in de oorlogsorganisatie niet meer over de vereiste
iniallen beroepspersoneel kan worden beschikt.
Mede als gevolg van in het verleden uitgevoerde taakstellende
isoneelsreducties en achterblijvende wervingsresultaten kan
geheel in de behoefte aan militair personeel worden voor
al. Ter verbetering van de bestaande situatie wordt een aantal
sstregelen genomen, aldus minister De Ruiter.
De structuur van het functiebestand wordt beter afgestemd
het personeelsbestand. Uitstel van eervol ontslag wordt ge-
imuleerd. De aantallen in opleiding te nemen beroepsmilitai-
szijn zodanig vergroot dat de opleidingscapaciteit van volle-
wordt benut.
Op korte termijn leiden deze maatregelen echter niet tot een
illedige oplossing van het probleem. Pas in de tweede helft van
jaren negentig zouden de tekorten langs deze weg kunnen
•orden opgeheven. Daarom wordt ook bezien of personeel van
liere krijgsmachtdelen, of gewezen defensiepersoneel dat een
Khtgeld of een overbruggingsuitkering ontvangt, op vrij willi-
basis kan overgaan naar de landmacht.
HAAG - Veel aandacht voor het functioneren van het
wopa van de twaalf', en absolute prioriteit voor een verdere
legratie: dat worden de kenmerken van het Nederlandse EG-
torzitterschap in de eerste helft van '86.
Hoewel de Europese burger
zodanig nog steeds niet be
aat en de burgers van de tien
Istaten geen draad minder
feptisch zijn over de Europe-
samenwerking, roepen mi-
ster Van den Broek (Buiten-
ndse Zaken) en zijn staatsse-
etaris Van Eekelen een heel
(sitief beeld op van de Euro-
olitiek.
Maar dat neemt niet weg
't zij voor volgend jaar nog
tog taken zien:
voltooiing van de interne
arkt (de Commissie heeft als
nddatum 1992 genoemd)
tor aandacht voor ontwik-
ding van de technologie en
ilieubescherming;
nauwer betrekken van de
'tger bij Europa, zoals in Mi
an afgesproken;
verbetering van de kwaliteit
M de Europese voedselhulp,
1
nadere profilering van de
het EG-beraad van de
'nisters van Buitenlandse
ken, door uniforme stelling
namen over Centraal Ameri
ka, het Midden Oosten en
Zuidoost Azië.
De economische groei in
Europa werkt volgens het ka
binet positief uit op de Euro
pese eenwording. Maar tege
lijk moet de groei maximaal
worden benut voor werkgele
genheid.
In de Oost-West dialoog ziet
het kabinet 'na een ernstige
impasse' weer toekomst: de
hervatte onderhandelingen in
Genève en de komende top
tussen president Reagan en
Sovjet-leider Gorbatsjov zijn
daar tekenen van.
Het onderling overleg tus
sen de Europese NAVO-lan-
den moet nog sterk worden
verbeterd: „Het Westerse vei
ligheidsbeleid zou minder om
streden zijn als de Europese
rol daarin duidelijker gemar
keerd zou zijn. Zulks is ook
noodzakelijk voor het behoud
van brede steun voor de al
liantie binnen de Westeurope-
se samenleving," aldus Van
den Broek.
DEN HAAG - Voor het eerst in zijn bestaan,
geeft het kabinet-Lubbers volgend jaar 1,5
procent van het Netto Nationaal Inkomen
(NNI) aan ontwikkelingshulp uit.
Dat komt (in '86) neer op een bedrag van rond 5,13
miljard gulden ruim een half miljard gulden meer
dan vorig jaar.
Minister Schoo (Ontwikke
lingssamenwerking) lost
daarmee een oude belofte in,
maar zal er toch niet op mogen
rekenen dat de oppositie haar
juichend in de armen valt. Te
gelijk namelijk is haar 'stuw
meer' van vroeger gereser
veerde, wèl toegezegde maar
nog niet uitgegeven bedragen,
leeg.
Bovendien wordt dat 'stuw
meer', onder het kabinet Van
Agt-II afgesloten op een saldo
van bijna 2,5 miljard gulden,
nu - om de norm van 1,5 pro
cent van het NNI te halen -
tweemaal meegerekend: bij de
reservering èn bij de daad
werkelijke uitgifte.
'Volksverlakkerij', heeft de
oppositie al vóór de presenta
tie van Schoo's begroting ge
roepen.
Schoo zelf heeft een andere
visie: voorgaande kabinetten
hebben de 1,5 procent-norm
niet gehaald, zij geeft nu voor
het eerst weer 'voldoende' uit.
Schoo doelt daarmee tevens
op de doorberekening van een
herschatting van het Netto
Nationaal Inkomen, die haar
al kort na haar aantreden 280
miljoen gulden per jaar extra
had moeten opleveren.
Maar omdat toen het finan
cieringstekort nog te hoog
was, werd besloten de 'her
schatting' gefaseerd door te
berekenen. Dat is nu gebeurd,
en daarmee wordt het moge
lijk lopende verplichtingen uit
de begroting te financieren -
zodat een nieuw stuwmeer in
de toekomst achterwege kan
blijven.
In de begroting is veel
plaats ingeruimd voor hulp
verlening aan Afrika, die
langs drie hoofdlijnen wordt
verleend:
hulp in de onmiddellijke
noodsituatie van vluchtelin
gen en slachtoffers van hon
gersnood;
versterking van de agrari
sche productie, en, op langere
termijn;
ondersteuning van de inte
grale ontwikkeling van het
platteland.
Verdeeld naar sectoren kan
de plattelandsontwikkeling
rekenen op 365 miljoen gulden
(waarvan 245 miljoen gulden
voor voedselhulp en verbete
ring van de voedselproductie),
de industriële ontwikkeling op
252,5 miljoen gulden. Verder is
er een recordbedrag van 534,4
miljoen gulden voor verschil
lende vormen van noodhulp.
Een belangrijk deel hiervan
gaat naar het Afrikaanse con
tinent, dat - via het speciale
Afrika-fonds van de Wereld
bank - nog op 100 miljoen gul
den extra kan rekenen voor
korte termijn economische
hervormingsprogramma's in
de sub-Sahara.
Nieuw is een postje van 10
miljoen gulden voor juridische
hulp aan vluchtelingen en
slachtoffers van schendingen
van de mensenrechten.
De Nationale Commissie
voorlichting en bewustwor
ding Ontwikkelingssamen
werking (NCO) houdt volgend
jaar 14 miljoen gulden. Wel
moeten de apparaatskosten
uiterlijk 1 januari '87 zijn te
ruggebracht tot 7,5 procent
van het jaarlijkse budget en
moeten vanaf die datum sub
sidie-aanvragers minimaal 25
procent van de totale project
kosten voor eigen rekening
nemen.
DEN HAAG - De marine moet bloeden
voor ongecontroleerde kostenstijgingen
in het verleden, zoals in het geval van de
Walrusonderzeeërs.
De nasleep van deze overschrijding
kost Defensie volgend jaar nog 105 mil
joen gulden.
Alle legeronderdelen samen moeten
bijna 800 miljoen gulden toegeven op
hun begroting vanwege onder meer de
verplichte grotere bijdrage aan het NA-
VO-infrastructuurfonds (400 miljoen
gulden tot 1993) en een extra bedrag van
70 miljoen gulden (tot 1993) voor onder
zoek naar nieuw defensiematerieel.
De totale defensiebegroting neemt
niettemin reëel met 2 procent toe tot bij
na 13,8 miljard gulden. Het is de bedoe
ling om de begrotingen vanaf 1987 met 3
procent per jaar te laten stijgen. Minis
ter De Ruiter zal zijn eventuele beschik
baarheid voor een nieuw kabinet ver
binden aan zo'n verhoging: „Driff*pro
cent is al geen luxe".
De marine zal het moeten stellen met
minder materieel, maar volgens de ma-
rinetop gaat dat niet ten koste van de
paraatheid. Volgend jaar krijgt de mari
ne de beschikking over 18 in plaats van
22 fregatten. De onderzeedienst krijgt 5
in plaats van 6 onderzeeërs, van de 13
maritieme patrouillevliegtuigen blijven
er 2 in reserve.
Ook krijgt de marine over twee jaar 8
nieuwe helicopters. Van de 15 mijnenja-
gers gaan er 5 in reserve.
tr» Gestraften die
Seets om gratie - strafver-
r'nS of kwijtschelding -
hebben, krijgen in
l Komst beter gemotiveerd
oren waarom hun verzoek
tte'8«d is.
komt een standaard-
i-lP,i,Waar'n het gratiebeleid
ïr4t uiteengezet.
he nieuwe regel is inge-
°P verzoek van de Na-
0lla!e Ombudsman.
DEN HAAG - Er blijkt een fors tekort aan
cellen voor vrouwelijke gevangenen.
Binnen een jaar wil minister Korthals Al-
tes (Justitie) een pand kopen om daar zo'n 50
vrouwen te detineren.
Volgens de bewindsman is er een steeds
verder groeiende achterstand in de tenuit
voerlegging van lopende vonnissen voor
vrouwen.
De minister houdt in zijn begroting voors
hands vast aan nieuwbouw van vier of vijf
gevangenissen van elk ongeveer 250 plaatsen.
De nieuwe inrichtingen komen in het noor
den (2 stuks), zuiden, westen en midden van
het land.
DEN HAAG - Het percentage opgeloste misdrijven is in 1984
verder gezakt. Van elke 100 misdrijven wist de politie er 25 op te
lossen, één minder dan een jaar eerder.
Daar staat tegenover dat
het aantal gepleegde misdrij
ven fors toenam: van 8.300 per
100.000 inwoners tot ruim 9.000.
Dat blijkt uit het jaarver
slag van het Openbaar Minis
terie over 1984.
Er deed zich een explosieve
stijging van het aantal inbra
ken en diefstallen voor: met
ruim 20 procent naar 380.000.
Ook het aantal aangegeven
U JhVAG De staatsse-
«aris moet 'onderminis-
i w°rden met stemrecht
af ministerraad. Dat zegt
hndsez J^ietkerk 'Binnen~
h„f';n minister staat nu aan
rrii.nt^ van een departe-
j en wordt ondersteund
cm 6en of meer staatsse-
arisfen Deze laatsten
°en 'hun' minister in de
ministerraad echter niet
vervangen.
Een andere minister moet
dan inspringen „terwijl mijn
staatssecretaris dat beter
zou kunnen doen dan een
minister ad interim," zegt
Rietkerk. Volgens de be
windsman verlicht zo'n in
stelling van een 'ondermi
nister' ook een beetje de
taak van een minister.
Rietkerk heeft spijt dat
hij zijn staatssecretaris, Van
Amelsvoort, niet meer be
voegdheden heeft gegeven.
„Nu zeg ik hier op Binnen
landse Zaken achteraf: ik
heb wel erg veel in mijn
portefeuille zitten. Als ik al
les tevoren had geweten,
had ik de portefeuille van de
staatssecretaris groter ge
maakt".
Ook Van Amelsvoort laat
weten dat hij niet zo geluk
kig is met de werkverdeling
op het departement. „Ik vind
dat bijvoorbeeld civiele ver
dediging, brandweer en
rampenbestrijding bij el
kaar horen. Als ik boven
dien ervaar hoe druk de mi
nister het heeft, dan komt
het mij voor dat een zaak als
gemeentelijke herindelingen
- toch niet van zo'n zwaar
politiek gewicht - beter bij
de staatssecretaris kan wor
den ondergebracht".
T
seksuele misdrijven nam fors
toe: met 11 procent tot 8.950.
Voor het eerst in jaren werd
een afname van het aantal rij
ders onder invloed geconsta
teerd (37.800 in '83 en 36.500 in
'84). Daarentegen groeide het
leger doorrijders na een onge
val met 10 procent (ruim 3.000
mensen) tot 30.500.
Bij de opgeloste zaken valt
op dat in 1984 alle vuurwapen-
wet-zaken zijn opgelost. Van
seksuele misdrijven werd bij
na de helft opgelost en van
misdrijven tegen het leven 81
procent. Mishandelingen wor
den in 71 procent van de ge
vallen opgelost. Voor opium
wet-zaken is dat percentage
98. Van verkeersdelicten
wordt 70 procent opgelost.
Nauwelijks opgelost werden
zakkenrollerij en eenvoudige
winkeldiefstallen, vernielin
gen en diefstallen door middel
van braak.
Door Louis van de Geijn
DEN HAAG - Niet
verschrikkelijk onge
lukkig met het beeld
voor 1986 maar vol
kritiek op de koers die
het kabinet houdt voor
latere jaren. Zo rea
geert dr. A. Drees-
mann, topman van
Vendex International,
op de Miljoenennota.
Hij waarschuwt ernstig
voor het gevaar van defla
tie, een situatie van alge
meen dalende prijzen. Nu
al is volgens hem 70 pro
cent van de consumptie
artikelen goedkoper aan
het worden. 'Ik voorspel u:
als die geest uit de fles
komt, hebben we hem er
niet licht weer in'.
Deflatie is in economie
en politiek een sterk ver
waarloosd onderwerp, al
dus de Vendex-topman. De
afgelopen vijftig jaar zijn
er geen boeken meer over
geschreven. Een van de ri
sico's ervan is, dat de men
sen hun geld vasthouden
omdat ze daardoor hun
koopkracht alleen maar
vergroten.
Ook voor het zakenleven
en voor de banken kunnen
zich onvermoede proble
men voordoen in zo'n on
gebruikelijke economische
situatie. Dreesmann vindt
in dit verband het zinspe
len van president Duisen-
berg van De Nederland-
sche Bank op een opwaar
dering van de gulden
(waardoor de prijsontwik
keling verder wordt ge
remd) een 'gevaarlijke
flirt' met het deflatiege-
vaar. 'Economen en politici
hebben daarvan, als ze niet
boven de zeventig zijn,
geen weet meer', aldus*
Dreesmann.
Dr. P. Korteweg, top
ambtenaar van het minis
terie van Financiën,
plaatst de waarschuwing
van Dreesmann tegen de
achtergrond van het deel
van de markt waarbinnen
deze als ondernemer ope-
rereert: detailhandel en
dienstverlening, voorna
melijk voor de binnen
landse markt.
Vandaar diens zorg voor
de consumptieve bestedin
gen in eigen land. Volgens
Korteweg is er geen defla
tie te duchten zo lang de
totale geldhoeveelheid in
Nederland toeneemt. En
die neemt jaarlijks met 8
tot 9 procent toe. Overigens
zou een deflatoire ontwik
keling in Nederland niet
denkbaar zijn zonder dat
ook bij de belangrijkste
handelspartners de prijzen
dalen.
Korteweg overziet te
vreden de uitwerking van
het kabinetsbeleid van de
afgelopen jaren. Na de ex
port-explosie is nu ook de
binnenlandse markt aan
het opleven: 'Een omgebo
gen gulden blijkt toch geen
verloren gulden'.
Het economisch herstel
zet zich voort op alle fron
ten. Dat herstel gaat hand
in hand met een verminde
ring van de overheidsuit
gaven. Een omgebogen
grilden blijkt derhalve
geen verloren gulden. Dat
zegt Thesaurier-Generaal
(schatkistbewaarder) prof.
dr. P. Korteweg.
Kortweg wijst erop dat
vraaguitval (bezuinigen
leidt tot lagere bestedin
gen) en een duale economie
(groei bij exporterende be
drijven, stagnatie bij be
drijven die voor de thuis
markt werken) niet meer
in discussie zijn, zoals vo
rig jaar nog het geval was.
De bestedingen hoeven
niet meer gestimuleerd te
worden door belastingver
laging. De critici hebben
hun kritiek inmiddels ver
legd: het herstel gaat niet
snel genoeg.
's Lands schatkistbe
waarder geeft toe dat de
opleving gesteund wordt
.door economisch herstel
elders, vooral in West-
Duitsland. Een dalend fi
nancieringstekort en een
dalende belasting- en pre
miedruk, stijgende be
drijfswinsten (terug op het
niveau van vlak voor de
eerste oliecrisis), een
groeiende export, maar
ook een stijgende binnen
landse afzet en een daling
van de werkloosheid, naast
een groei van de werkgele
genheid.
De verwachte daling
van het overschot op de lo
pende rekening van de be
talingsbalans (door een
grotere invoer) verkleint
het inflatiegevaar en kan
leiden tot een verdere ver
laging van de rente, aldus
Korteweg.
Dreesmann is nogal fel
in zijn kritiek op de voor
uitzichten voor de middel
lange termijn, zoals het
kabinet die presenteert. Zo
wordt een groei van de
economie aangenomen van
2 procent per jaar. 'Daar
mee veroordelen we ons tot
de achterhoede van Euro
pa', zegt Dreesmann.
Een stimulerend beleid
zou het groeitempo verho
gen en het tekort van de
overheid verhoudingsge
wijs doen dalen. Betere
mogelijkheden laat men zo
buiten beschouwing, aldus
Dreesmann. Nu worden
conclusies getrokken uit
scenario's die zijn opge
steld met gestoken kaar
ten.
'Als er geen sprake van
misleiding is, wordt er toch
gemasseerd'. FNV-voorzit-
ter H. Pont vindt dat de
Miljoenennota 'ronkt van
zelfvoldaanheid'. Iets meer
bescheidenheid zou op zijn
plaats zijn in het besef dat
de opleving van de Ameri
kaanse economie zo'n be
langrijke rol heeft ge
speeld in het herstel van de
Nederlandse.
Die constatering houdt
tegelijk in dat de opleving
kwetsbaar is en door een
recessie in de Verenigde
Staten beschadigd kan
worden. Pont kritiseert de
opstelling van het kabinet
ten opzichte van arbeids
tijdverkorting. De vakcen
trale FNV stuurt aan op
een korting van de ar
beidsduur van 2,5 procent
per jaar. De regering ac
cepteert een scenario dat
rekening houdt met een
tempo van 1 procent per
jaar. En als werkgever van
de ambtenaren presenteert
de overheid tegelijk een
afslanking van het perso
neelsbestand met 2 procent
per jaar. 'Dat motiveert
niet om aan arbeidsduur
verkorting mee te werken',
aldus Pont.
'En we hebben het al
moeilijk genoeg om onze
achterban van de nood
zaak daarvan te overtui
gen. Zeker als allerlei
vooraanstaande mensen
het beperken van de ar
beidstijd in diskrediet pro
beren te brengen', zegt
Pont.
De FNV-voorzitter wijst
de wijziging van het stelsel
van sociale zekerheid af
omdat daarmee afscheid
wordt genomen van sociale
zekerheid in ruil voor een
regeling op bijstandsni
veau. Het gaat volgens
hem niet aan, dit nog voor
de kabinetswisseling van
1986 te regelen. 'Als dit ka
binet zo vertrouwt op een
heroptreden na de verkie
zingen, kunnen ze daarmee
net zo goed wachten tot
volgend jaar oktober', al
dus de FNV-voorzitter.
De Miljoenennota 1986 en de daarbij horende departementale begrotingen
werden samengevat door onze parlementaire en Haagse redacteuren Max
de Bok, Frans Boogaard, Pieter Eggen, Jan Greyn, Marcel van Lingen,
Thom Meens, Lidy Nicolasen en René de Vries,
commentaar: Loek Leijendekker
vormgeving Ad van Hest en Ad Couwenberg
eindredactie Pieter-Jan Dekkers
