ILondense
1 twintig
Iweden
•ver 4 de
Economie
^FRANSE 1
Pentagon in andere zaken dan legendarische stoomboot geinteresseerd
Fietstochten meer in trek
Meevaller
premies
^Cj4ten&dMn£ij6/tecte*t
ZATERDAG f4 SEPTEMBER 1985
'EXTRA OP ZATERDAG^
PROF. DR.
NICO DO^BEN
BERT
VAN VELZEN
Schaak
Üiiiiiuimihuiminim
Hypotheekrente per 10 september 1985
/ATERPAG 14 SEPTE
T11
Vondst Titanic onthult
militarisering zeebodem
Van onze correspondent Mare De Koninck
WASHINGTON - De geslaagde speurtocht
op de Atlantische Oceaanbodem naar het
legendarische passagiersschip RMS Titanic,
is in feite een onderneming geweest van het
Pentagon, het Amerikaanse ministerie van
Defensie.
Het wetenschappelijke
zoekteam onder leiding van
de Amerikaanse burger dr.
Robert Ballard, was in op
dracht van de Amerikaanse
marine en vanaf een Ameri
kaans marineschip de 'Argo'
(de onbemande diepzee-ro
bot) aan het testen toen men
op het in 1912 vergane schip
stuitte.
De 'Argo' is ook met Ame
rikaans defensiegeld ont
wikkeld en wel met het oog
merk de diepere dalen en
ravijnen in de vloer van de
wereldzeeen militair ten
nutte te gaan maken. Alleen
'voor de aardigheid' wilden
Ballard en zijn mensen de
proeven met de diepzeerobot
ondernemen in het gebied
waar ze mogelijkerwijs te
gelijk de Titanic konden
ontdekken.
En de nu gevierde oceano-
graaf uit de luxe vakantie
streek Cape Cod in Massa
chusetts had ook nog een
persoonlijk financieel be
lang bij de vondst van de Ti
tanic. Want Robert ('Bob')
Ballard is niet alleen als we
tenschapsman in dienst van
de particuliere stichting
'Woods Hole Oceanografie
Institute', die samen met de
Franse organisatie 'Infre-
mer' de lokatie van het ge
zonken zeekasteel probeerde
te bepalen. Ballard is tege
lijkertijd president-direc
teur van zijn in 1983 opge
richte commerciële bedrijf
'Deep Ocean Search and
Survey Inc.', dat vlakbij het
Oceanografgisch Instituut
in het plaatsje Woods Hole
op Cape Cod is gevestigd.
De 43-jarigë Ballard wil
instrumenten als de 'Argo'
als particulier ondernemer
gaan produceren en verko
pen. Een van zijn medewer
kers in het nog maar vier
full-time mensen tellende
bedrijf bevestigt dat vol
gend jaar een 'Argo-achtige'
installatie, inclusief opper
vlakteschip met controleka
mers, op de markt kan ko
men voor een prijs tussen de
10 en 15 miljoen dollar.
Geen verbod
De dubbelrol die Ballard
speelt heeft heel wat wenk
brauwen in de VS aan het
fronsen gebracht. Critici
achten het onaanvaardbaar
dat iemand die op kosten
van de belastingbetaler voor
het Pentagon een nieuw
produkt ontwikkelt, die
kennis onmiddellijk parti
culier te gelde maakt door
het apparaat zelf op de
markt te brengen. Omdat de
diepzee-expert echter geen
ambtenaar is, maar in een
via regeringsopdrachten ge
sponsord privé-laborato-
rium werkt, kan de overheid
hem zijn ondernemerschap
niet verbieden.
Andere vragen rijzen
aangaande de militair-stra
tegische betekenis van de
'Argo'-technologie voor .de
VS en het Westers bondge
nootschap. Ballard bevestigt
dat 'andere landen' belang
stelling tonen voor de robot
waarmee oceanografen voor
het eerst in de geschiedenis
voor onbeperkte tijd op
meerdere kilometers diepte
onbeperkte stukken zeebo
dem kunnen bekijken en af
tasten.
Die belangstelling hoeft
helemaal geen militaire be
doelingen te hebben en ex
port van zulke apparatuur
kan daarom moeilijk wor
den verboden. Zulks temeer
omdat de onderdelen van de
'Argo' (met name video-ca
mera's, sensoren en schijn
werpers) niet dermate tech
nisch geavanceétd zijn dat
ze onder de verbodsverorde
ning vallen voor export van
Amerikaanse technologie
die in het Oostblok terecht
zou kunnen komen.
Het is meer de perfecte
combinatie van bestaande
technieken -inclusief het
gebruik van de satelliet
'Navstar' voor tot op centi-
Een deel van het achterdek van de Titanic met de deels vergane leiren.
meters exacte plaatsbepa
ling op zee- die gezorgd
heeft voor de vondst van de
Titanic. Een zegsman van
het Pentagon blijkt dan ook
niet erg verontrust over
Ballards exportplannen met
de 'Argo'. „De Russen kun
nen zoiets ook als ze willen",
aldus de woordvoerder.
Voorsprong
Dat neemt niet weg dat de
VS graag een voorsprong
wil behouden in wat de mili
tarisering van de oceaanbo
dem belooft te worden. „De
marine is uitermate geïnte
resseerd in deze ontwikke
ling.
De 'Argo' en de nog
verder verbeterde opvolgers
die op stapel staan, zullen tal
van geheime opdrachten
krijgen", zegt dr. William
Marquet, een andere weten
schapper bij 'Woods Hole'.
Zijn collega-oceanograaf
Bill Nierenberg, een top-ad-
viseur van het Pentagon,
meent: „De kennis van de
zeebodem is wezenlijk voor
zaken als als anti-onderzee
boot-systemen en de navi
gatie van onder water af te
vuren raketten". En Ballard
zelf zegt: „De toekomstige
kracht van de VS-marine
zal afhangen van haar ver-
De boeg van de Titanic op de oceaanbodem. De an
kerkettingen zijn nog goed zichtbaar.
trouwdheid met de zeebo
dem". Nieuwe technieken
om ook mensen op zeer grote
diepte te beschermen tegen
de reusachtige druk van het
duizenden meters hoge oce
aanwater, zullen niet lang
meer op zich laten wachten.
Volgende zomer al wil Bal
lard persoonlijk afdalen
naar de Titanic om de 'Al-
vin' uit te proberen, een
unieke onderzeeer die op de
vier kilometer diepe lig
plaats van het schip drie in
zittenden in leven kan hou
den en met twee mechani
sche armen dingen ter
grootte van een koffer kan
oppikken.
Lanceerbases
Ook die operatie zal bij
dragen tot de verwezenlij
king van Pentagon-projec-
ten, zoals het uitzoeken van
geschikte lanceerbases voor
kernraketten op de oceaan-
grond.
Daarnaast komen nu al
lang slapende plannen van
de marine tot leven om spe
cifieke objecten, die ooit in
onbereikbare diepten zijn
verdwenen, te vinden. Er
gens op de vloer van de At
lantische Oceaan ligt de nu
cleaire onderzeeboot 'Thres
her', die in 1963 is gezonken.
In de buurt van Hawaii
moet sinds 1968 ook een ge-
explodeerde Russiche on
derzeeër liggen en in het
zelfde jaar kreeg de Ameri
kaanse atomaire submarine
'Scorpion' een nooit gevon
den zeemansgraf bij de Azo-
ren. Niet ver buiten de kust
van Spanje ligt nog altijd de
waterstofbom die een Ame
rikaans vliegtuig in 1966 is
verloren.
Mysterie voorbij
Nu de Titanic is gevonden
lijken de eeuwen van myste
rie en maagdelijkheid voor
goed voorbij voor de diepten
van de wereldzeeën. En net
als het voorheen onaange
roerde heelal, lijkt ook het
land ver beneden de golven
gedoemd een schietterrein te
worden. Robert Ballard be
lichaamt dat noodlot, als hij
ondanks zijn eigen exploita
tieplannen getuigt van zijn
liefde en respect voor de on
derwaterwereld en voor de
fabelachtige stoomboot die
hij daar aantrof.
„De Titanic ligt in een
lieflijk heuvellandschap aan
de rand van een een magni
fieke vallei. Soms steken er
hevige zandstormen op.
Maar meestal is het er rustig
weer. Dan is het er vrediger
dan waar ook ter wereld.
Het is een perfecte rust
plaats voor de overblijfselen
van de grootste zeeramp uit
de geschiedenis. Moge dat
altijd zo blijven. God zegene
de nu gevonden zielen".
Ballard is niet geïnteres
seerd in het leeghalen of
omhoog brengen van het
schip en hij hoopt dat nie
mand anders daaraan zal
beginnen. Maar de robots
die hij gaat verkopen kun
nen haast niet anders dan
anderen in de verleiding
brengen het zeemansgraf
van meer dan 1500 mensen te
gaan plunderen. Alles wat
ze meebrengen zal veel geld
opbrengen. „Al zouden de
kluizen van het schip geen
enkele diamant bevatten,
verzamelaars zullen welk
voorwerp dan ook willen
kopen. Elk kopje of scho
teltje uit die boot zal al goud
waard zijn", zegt de vinder
van de Titanic.
AMSTERDAM (ANP) - Georganiseerde fietstochten trokken dit
jaar tot nu toe gemiddeld vijf tot tien procent meer deelnemers
dan vorig jaar. Dat meldt de Stichting Fiets.
Het totale aantal al gehouden en nog te organiseren fietseve-
nementen bedraagt in 1985 ongeveer 8.000. De schatting van het
aantal deelnemers aan deze tochten ligt tussen de anderhalf en
twee miljoen mensen. Het fietstoerisme heeft ondanks het slech
te weer de afgelopen zomer toch weer hoogtij gevierd, conclu
deert de Stichting Fiets.
De VW-kantoren melden een steeds groter wordende vraag
naar huurfietsen, fietsroutebeschrijvingen en fietskaarten. Van
het documentatiemateriaal voor de door de ANWB samen met
de Hartstichting uitgezette 'Nationale Fietsronde' (een route van
1.850 kilometer, goed voor een fietsvakantie van twee tot vier
weken) werden in een jaar tijd bijvoorbeeld 10.000 exemplaren
verkocht.
De Stichting Fiets meldt in haar jongste bulletin verder dat
volgend jaar in Amsterdam weer een tweewieler-Rai wordt ge
houden. Deze internationale rijwielexpositie vindt plaats van 28
februari tot en met 5 maart.
WIE ALTIJD heeft gedacht
dat de sociale premies, die
worden ingehouden op zijn
loon, uitsluitend bestemd
zijn om de sociale uitkerin
gen te betalen, moet wel raar
opgekeken hebben toen er
onlangs over verlaging van
enkele premies werd gefilo
sofeerd.
Over een langere periode be
schouwd, is het wel zo dat de
premie-opbrengst van de so
ciale fondsen gelijke tred
moet houden met de sociale
uitkeringen. Maar deze sa
menhang geldt niet voor elk
jaar afzonderlijk. Daarom
kan er met de sociale pre
mieheffing ook politiek wor
den bedreven. En dat staat
nu blijkbaar te gebeuren.
Aan de ene kant hoor of lees
je dat de sociale uitkeringen
naar beneden moeten, omdat
zij uit economisch oogpunt te
hoog zijn; dan is als gevolg
daarvan een lagere premie
begrijpelijk. Maar aan de
andere kant wordt voor die
voorgenomen verlaging een
heel ander argument ge
bruikt: het op peil houden
- althans zoveel mogelijk -
van de koopkracht van de
burgers. Dat heeft weinig uit
te staan met bezuiniging op
de sociale uitgaven. Voor het
overheidsbeleid heeft deze
premieverlaging echter ook
een heel andere betekenis, en
dat is de reden waarom er
enige verwarring kan ont
staan.
Zoals bekend, beheren de ge
zamenlijke sociale fondsen
de premie-inkomsten en be
talen zij de uitkeringen. Op
dit ogenblik is de financiële
situatie van de fondsen zoda
nig dat ermeer is binnenge
komen aan sociale premies
dan er aan sociale uitkerin
gen is uitgegaan. Er is dus
sprake van een financieel
overschot.
Zo'n overschot van één of
meer miljarden guldens ont
staat meestal toevallig. Het
is namelijk erg moeilijk om
ongeveer een jaar vooruit
een nauwkeurige schatting
te maken van zowel de te
verwachten uitkeringen als
de premiepercentages en de
inkomens waarop deze per
centages betrekking hebben.
Aldus kan het voorkomen
dat er zowel overschotten als
tekorten ontstaan in de loop
van een jaar. En bij de huidi
ge omvang van de sociale
uitkeringen beloopt zo'n
'schattingsfout' al gauw en
kele honderden miljoenen.
Op dit ogenblik is het over
schot van de sociale fondsen
dus als een tijdelijke meeval
ler te beschouwen. Deze is
echter mede ontstaan door
dat de premies zijn bepaald
op grond van de stelselher
ziening. Maar die is nog niet
doorgevoerd. Men zou in
principe de uitkeringen min
der kunnen korten dan nu
wordt voorgenomen, omdat
het geld er blijkbaar is. Maar
dit is de regering niet van
plan. Er wordt immers naar
gestreefd de totaliteit van de
overheidsuitgaven in de loop
van de jaren verder te ver
minderen om op die manier
weer meer economische
ruimte te geven aan particu
liere bestedingen. Dus geen
afbouw van de overschotten
in de richting van de uitke
ringen.
Een tweede mogelijkheid is
om de financiële reserves
van de fondsen weg te wer
ken door een lagere premie
te heffen dan nodig is om de
lopende uitkeringen te kun
nen voldoen. In de plaats van
een hogere premie-op
brengst komt dan de intering
op de financiële reserves.
Dat is de keuze waarvoor de
regering in 1986- naar ver
luid - heeft geopteerd.
Door het wegwerken van de
financiële overschotten op
deze manier kan een aardige
geste naar het premiebeta-
lende publiek worden ge
daan. Voor het volgend jaar
zullen de sociale premies, als
percentage van het loon, dan
ook lager kunnen worden
vastgesteld dan zonder inte
ring noodzakelijk was ge
weest. Hiermee kan een duw
in opwaartse richting wor
den gegeven aan het besteed
baar inkomen van de bur
gers. De koopkracht van het
loon kan aldus gemakkelij
ker op peil worden gehou
den, of zelfs iets worden ver
hoogd, zonder dat dit ge
paard behoeft te gaan met
aanzienlijke bruto loonstij
gingen. Want aan een stij
ging van de bruto lonen heeft
ook het kabinet een hekel,
omdat dan ook de salarissen
van de ambtenaren meer
omhoog zullen moeten. En
dat betekent natuurlijk weer
een groter probleem voor de
minister van financiën om
zijn staatsschuld te kunnen
beheersen.
Door op de hier besproken
manier tegen de sociale pre
mieheffing aan te kijken,
wordt al gauw duidelijk wel
ke samenhang er bestaat
tussen de sociale fondsen en
de overheidsbegroting. Ook
wordt nu duidelijk welke rol
het inkomensbeleid van de
overheid hierbij speelt. Het
is trouwens niet de eerste
keer dat zo'n 'ruil' tussen
premieheffing en intering op
de financiële reserves van de
fondsen voorkomt. En het is
ook niet de eerste keer, dat
hierdoor in het jaar daarop
nogal flinke verhogingen
van het premietarief moeten
worden doorgevoerd om de
dan uit te keren sociale uit
gaven te kunnen financieren.
Theoretisch is het mogelijk
dat er in 1987 dan genoegen
wordt genomen met een te
kort in de fondsenpot, als
men niet naar al te hoge pre
mies wil. Maar zo'n gedrags
lijn ligt niet v&or de hand,
wanneer de overheid erop uit
is de sociale uitkeringen - en
daarmee ook de premies - te
verlagen. Althans op wat
langere termijn. Daarom zal
het meevallertje van nu wel
over enige tijd tot een tegen
valler leiden. Uiteindelijk is
het ook hier een kwestie van
tijd voordat de rekening de
finitief vereffend wordt.
IN EEN winkel voor auto
benodigdheden, een zoge
heten Asseswarissesjop,
kunt u een pannenkoffer
kopen. Ik heb er een voor
het raam zien staan in zo'n
winkel aan de Beverweg en
het inrigeerde mij tvat voor
pannen en van welk model
in zo'n koffer moesten en
pasten. Het was een vrij
platte koffer en ik kon me
geen beeld vormen van de
bijbehorende pannen. Ge
lukkig stond de Engelse
naam van de pannenkoffer
er ook op en toen was 't een
fluitje van een cent. Hoe
wel ik de Zweedse verta
ling veel löker vond (Nöd-
vaske!) zei een 'noodvaasje'
me ook niet zo veel als het
Engelse Breakdown Set.
Dat onthulde me dat ik
hier te doen had met een
handig koffertje gevuld
met gereedschap voor de
onfortuinlijke automobi
list die onderweg met pan
ne kwam te staan. Die
overcomplete N heb ik nog
diezelfde dag onderge
bracht in een jodenkoek.
Appi Heyn verkoopt deze
koeken van ongezuurd
deeg gebakken in cylinder-
vormige dozen die op het
etiket vermelden: jodekoe-
ken. Konsekwenter ware
geweest jodekoeke, maar
Van Dale eist: jodenkoe-
ken.
Wist u dat het fluitje van
een cent dat ik hierboven
achteloos bespeelde ooit
verkrijgbaar is geweest
voor die prijs? In Gouda
werden ze vervaardigd in
de potten en pijpenfabriek
van Goedewager, zaliger
nagedachtenis. Ze hadden
de vorm van een mooi op
zittend beertje van een for
maat dat net in de hand
past.
Zou ooit een Nederlander -
desnoods van vlak over de
zuidgrens - zeggen wat de
nieuwslezer van de BRT zei
in het journaal van 21-2-'85
over de elfstedentocht:
„Nederland heeft er 22 jaar
moeten op wachten." De
volgorde van woorden in
een zin is een geheimzinnig
iets. In de zinsdelen: a) Nog
iets leukers b) Nog iets lan-
gers c) Nog iets anders,
kunt u de volgorde niet
veranderen in a) en b). Pro
beer maar. Leuker nog iets,
langer nog iets is niet lan
ger begrijpelijk Neder
lands, maar: Anders nog
iets? hoort u dagelijks als u
proviand in gaat slaan.
Mag men vogels verwijten
dat ze hun eigen nest be
schijten? Ja, volgens de
Friezen wel. Die hebben
hun overtuiging vastgelegd
in het spreekwoord: 'It bin-
ne de béste fügels net, dy 'y
op har eigen nest skite'. Er
ger u niet aan dat woord
schijten. 'tls altegear dreck
ende bollescyt, so als 't Pe
pijn de Korte al seyt. Laat
ons eindigen met een 2000
jaar oud loflied op het
schijten door niemand
minder dan Neus Ovidius
(Publius Ovidius Naso) in
zijn werkstuk Stercus Pre-
tiosum oftewel Kostelijke
Stront. 'Precious Shit'
klinkt beter. Het vers luidt:
Gevangen tussen goed en
kwaad - is slechts het leven
goed - van hem die steeds
met regelmaat - in haast
ter poepdoos moet'.
Dzindzichasjvili, bij
genaamd Dzindzi,
of Dzjin on the
rocks, doet ook mee. Evenals
Poloegajevski, Pools voor inti
mi. Die grootmeesters, die daar
in Tilburg ten strijde trekken
op het schaakbord, vormen een
wonderlijk, wat exotisch gezel
schap. Maar weinig mensen
kunnen precies peilen wat ze
daar zitten te doen, want ze
graven buitengewoon diep.
Ik kan deze magiërs slechts
enkele schreden volgen op hun
veldtochten; vrijwel onmiddel
lijk begin ik te wankelen in het
aardedonker waarin de myste
rieuze krachten aan het werk
zijn. De grootmeesters moeten
soms duizelen van hun eigen
genialiteit. Het verbaast me
niet dat de Brit Tony Miles lig
gend wil schaken zolang hij zijn
tegenstanders in die houding
kan verontrusten.
Rond de buikligging van Mi-
les is een psychologisch oorlog
je ontstaan. Toen men had
waargenomen dat de Brit gedu
rende enkele uren in goede
stemming zittend zijn avond
maal kon nuttigen is, naar u be
kend zal zijn, Viktor Kortsjnoi
met een handtekeningenactie
begonnen. Volgens Robert
Hübner, doctor in de papyrolo
gie en vlot causeur in een stuk
of dertien talen, behoorde Mi-
les liggend te eten en zittend te
schaken.
Jan Timman vond het kabaal
wat overdreven, maar diende
Miles, die dagelijks vele pakken
melk soldaat maakt, een ferme
verbale uppercut toe: „Het
maakt mij niet uit hoe Miles er
bij ligt", aldus Timman. „Het
enige irritante is dat hij er ruik
baar bij boert. Dat is een dub
bele aanslag op de zintuigen:
eerst het geluid, dan de reuk."
Is de aromatische melkboer
van Miles een geheim dubbel
loops wapen waarmee hij zijn
tegenstanders enigszins van de
wijs probeert te brengen? Er
bestaat nog geen duidelijkheid
over, maar de geschiedenis
biedt voorbeelden te over van
grootmeesters die er niet vies
van waren om de oppositie met
hardnekkig sudderend neusop-
halen of andere geluiden te sto
ren.
De grote Aljechin, zo heb ik
me laten vertellen, bestreed zijn
tegenstanders niet alleen met
zijn schaakmeesterschap maar
ook met sigarenwalm en alco
holdampen. Viktor Kortsjnoi
meende dat de KGB met zijn
yoghurt had geknoeid tijdens
zijn tweekamp met Karpov;
Bobby Fisher veroorzaakte J
weldige heibels op IJsland tJ
hij daar Boris Spasski ontm
te; er moest toen zelfs een s
ciale zetel voor Fisher uit J
Verenigde Staten worden gtt|
porteerd vooraleer de ty
kamp kon beginnen.
Sommige opponenten
Russische grootmeester I
schijnen er niet onaanzieitf
hinder van te hebben oj
vonden dat deze zijn zetten;
voerde met een ongein
verdroogd handje, waarJ
slechts drie vingers zaten enj
hij onder de tafel verborj
hield. Slechts als hij een
ging verzetten kwam dat grit
lige handje vüegensvlug tevo
schijn, als een gevaarlijk
dertje. Tal zou daarmee
heel speciaal effect hebben i
ten te bereiken, terwijl
hem niet durfde verzoeken)
ongelukkige handje verbot»
te houden en de zetten met(
andere hand uit te voeren.
De schaaksport is hier vq]
gens mij .wel mee gebaat. E|
centriciteit, psychologische!
logsvoering en mythologie vd
men een extra dimensie die is|
gankelijk is voor een breed i
bliek, dat niet in vervoen
kan raken van de Ben Oé-j
riant die door Dzindzi van
werd gehaald, maar wel
boeid wordt door het feit
Karpov een flipperkastfanai
en dat Dzindzichasjvili ford
nen heeft verloren aan
backgammonspel.
Op dat niveau kunnenI
als buitenstaanders, deze hojj
priesters van Caissa nog
beetje volgen. Dat Tony
vergeefs heeft geprobeerd
Rus Poloegajevski een vertel
de rochade aan zijn broek tl
smeren zal snel vergeten tip
maar het beeld van de massif
tafel, waarop hij ligt uitgesltS
alsof een illusionist hem
midden gaat zagen, staat in i
herinnering gegrift, evenals 1
feit dat hij dubbelloops boeièl
t Z"""-'"
beta
rente vast
af-
rentepercentages
lings
gedurende
sluit-
wijze
provi-
met gemeente
zonder geme®
sie in
garantie
garantie
opgave
werke
opgave
werke
bank
lijk
bank
lijk
Annuïteiten-
hypotheken
A.B.N.
M/A
Var.
1.5
7,0
7,39
7,2
7,6!
M/A
1 jr.
1,5
7,1
7,50
7,3
7,71
M/A
3 jr.
1,5
7,5
7,93
7,7
8,1)
M/A
5 jr.
1,5
7,7
8,15
7,9
8,39
Plushypotheek
M/A
7 jr.
1.5
7,9
8,36
8,1
8,58
Amro bank
M/A
var.
1,5
7,0
7,39
M/A
2 jr.
1.5
7,2
7,61
7,4
m
M/A
5 jr.
1,5
7,7
8,15
7,9
8,39
M/A
7 jr.
1,5
7,9
8,36
8,1
8,58
Centrale
M/A
2 jr.
1
6,9
7,23
7,1
7,14
Volksbank
M/A
5 jr.
1
7,4
7,77
7,6
Direktbank/
M/A
1 jr.
1
6,9
7,23
7,1
7,44
NCB bank
M/A
3 jr.
1
7,3
7,66
7,5
7,8/
M/A
5 jr.
1
7,5
7,87
7,7
8,18
Grenswissel-
M/A
1 jr.
1
7,0
7,34
7,2
7,55
kantoren/CDK
M/A
5 jr.
1
7,5
7,87
7,7
8,119
7,64
HJ/A
1 jr.
1
7,2
7,43
7,4
HJ/A
5 jr.
1
7,7
7,96
7,9
8,1/
Hypotheek!.
M/A
5 jr
1,25
7,6
8,11
7,6
8,11
Noord-Br
M/A
10 jr.
1,25
7,9
8,44
7,9
8,44
gemeenten
M/A
15 jr.
1,25
8,0
8,54
8,0
8,54
M/A
30 jr.
1.25
8,1
8,65
8,1
8,6)
8,25
M/A
renterust
1,5
7,7
8,25
7,7
Van Lanschot/
M/V
var.
1,5
6,5
7,01
6,9
7,34
Woon- opstart
M/V
var.
1,5
6,5
b,9l
fonds
M/V
1 jr.
1,5
6,7
7,23
6,9
7,J4
7,56
Holland*
M/V
2 jr.
1,5
6,9
7,43
7,1
M/V
5 jr.
1,5
7,5
8,10
7,7
8,22
comfort
M/V
max 10 jr
1,5
7,5
8,10
7,7
8,22
NMB
M/A
1 jr.
1,5
7,0
7,39
7,2
7,61
M/A
3 jr.
1,5
7,5
7,93
7,7
8,15
M/A
5 jr.
1,5
7,7
8,15
7,9
8,36
keuzehyp.
M/A
7 jr.
1,5
7,9
8,36
8,1
8,56
Postgiro en
M/A
2 jr.
1
7,0
7,34
7,2
7,55
Rijkspost
M/A
5 jr.
1
7,5
7,87
7,7
8,09
8,31
spaarbank
M/A
7 jr.
1
7,7
8,09
7,9
RABO (adv.)
M/A
var.
1,25
7,1
7,42
7,3
7,63
M/A
3 jr.
1,25
7,4
7,74
7,6
8,01
M/A
5 jr.
1.25
7,6
8,01
7,8
8,23
8,44
M/A
stabiel
1,25
7,8
8,23
8,0
HJ/A
var.
1,25
7,3
7,57
7,5
7,77
HJ/A
3 jr.
1,25
7,6
7,88
7,8
8,09
HJ/A
5 jr.
1,25
7,8
8,09
8,0
8,30
8,51
HJ/A
stabiel
1,25
8,0
8,30
8,2
RABO (hypo)
M/A
3 jr.
1,5
7,4
7,82
7,6
7,96
M/A
5 jr.
1.5
7,6
7,98
7,8
8,25
HJ/A
3 jr.
1.5
7,6
7,91
7,8
8,12
HJ/A
5 jr.
1,5
7,8
8,12
8,0
8,33
Verenigde
M/A
Yt jr.
1
7,1
7,44
7,3
7,66
spaarbank
M/A
3 jr.
1
7,2
7,55
7,4
7,77
M/A
5 jr.
1
7,5
7,87
7,7
M/A
ideaalr.
1
7,4
7,77
7,6
7,98
Westl. Utr. st.
M/V
2 jr.
1,5
7,0
7,55
7,2
7,77
standaard
M/V
5/9 jr.
1,5
7,7
8,32
7,9
8,54
standaard
M/V
10/15 jr.
1,5
7,9
8,54
8,1
8,70
aanvr.
no-risk
M/V
5 jr.
1,5
op
aanvr.
op
lage lasten
M/V
7 jr.
1.5
8,1
8,61
interim
M/V
1 jr.
1,5
6,9
7,45
6,9
7,45
2e kw 85 budg.
KW/A
var.
1,5
8,3
8,74
8,3
Leven
hypotheken
Centr. Beheer
M/A
5/10/-
7,5
7,76
7,5
7,76
15/20 jr.
7,6
7,87
7,6
7,8'
Levensverz
KW/A
5/10 jr.
7,5
7,76
7,5
7,76
aangesl.bij NVL
M/A
5/10 jr.
7,6
7,87
7,6
ria
koUROU PAPEETE
Lcois Mitterrand heeft
sproken in de ingenieur
ceerbasis in Kourou na
lancering van een Ariar
„Ik heb alle vertrouwen i
Isident de zeer teleur geste
Iviuchtcontrolecentrum een
|ken. „Ik had U gelukgewen
Ipen. Ik feliciteer U niettem
[werk verricht en, op Uw tc
Idie geen.teleurstellingen ke
Het Franse staatshoofd was
[speciaal voor de lancering
naar Kourou, in Frans-Guya-
na, gekomen op zijn reis naar
het atol Mururoa in de Stille
ftceaan. Het Franse persbu
reau AFP sprak al van een
[zwarte vrijdag' voor Mitter
rand die niets anders dan
['machteloos' kon toekijken hoe
na 10 minuten besloten werd
i Ariane op te blazen omdat
ae raket hoogte verloor. De
Franse technici ervaren de
mislukte lancering als een
lechec. De klap komt op een
noment dat de Ariane recen
tly k de nodige punten had
gescoord in de strijd met het
Amerikaanse ruimteveer om
de markt voor het lanceren
van satellieten. Met de jongste
nislukking meegerekend, zijn
fcr nu drie lanceringen fout ge
gaan op een totaal van 15. In
nei 1980 ging het voor het
LONDEN (RTR/AFP/UPI/
)PA) - De 46-jarige Oleg Gor-
iievski, het hoofd van de Rus
sische geheime dienst KGB in
Londen, werkte al bijna 20
{jaar voor de Britten. Dit is
rijdag door anonieme zegs
lieden van de Britse geheime
Dienst verklaard tegen een
verslaggever van het Britse
ersbureau Reuter. Het minis
erie van buitenlandse zaken
Londen maakte donderdag
ekend dat Gordievski in
Iroot Brittannië politiek asiel
beeft gevraagd en gekregen.
Van Lanschot/
Woonfonds Holland
met gemeentegarantie Woonfonds Holland
zonder gemeentegarantie Van Lanschot
Copyright „Vereniging Eigen Huis
I
Volgens de zegslieden had
Gordievski al contact met de
Britse geheime dienst toen hij
In de jaren zestig ging werken
Voor de afdeling III van de
KGB. Deze sectie bemoeit zich
Vooral met Groot-Brittannië
pn de Scandinavische landen.
Gordievski werd in 1966 in De
nemarken gestationeerd. De
Deense conservatieve minister
pan justitie Erik Ninn-Hansen
Verklaarde donderdagavond
pat Gordievski ook in Dene
narken als dubbelagent heeft
bewerkt. De onthulling van
Ninn-Hansen heeft in Dene-
I Door een onzer verslaggevers
BREDA - 'We zitten op de
Butste koers', is de leus
aarmee de Sociaal-de-
jhocratische Partij van
premier Olof Palme cam
pagne heeft gevoerd voor
Pe Parlementsverkiezin-
pen die morgen in Zwe-
Plaatsvinden. De
r. verzekerde toon was
iet geheel misplaatst
en de verkiezingsstra-
Fgie begin dit jaar werd
P'tgedacht, maar doet de
utste maanden ineens
Wsterlijk aan. Dat komt
P rdat de florissante
r^omisehe situatie
R s heeft gemaakt
.r.een opmerkelijke en
e verslechtering.
I °lof Palme kwam in 1982
CL 1^hIW aan mac^^ na 6611
J£wh e van zes jaar waarin
rurce"oaS geregeerd door
Ivor u- regeringen van
lln S "ende samenstelling.
L'^den, waar sinds de ja-
L, dertig de sociaal-demo-
IwppT aan bewind zijn ge
llist 'u Worden de niet-socia-
tarf0 part'jen (Gematigde
Irale p' Cen^rumPartij en Libe-
E)e artij) samengevat onder
Iziin de burgerlijken'. Het
IWpf, ,e_?°ciaal-democraten ge-
ha. die het rijke industrie-
liouwd en hebben uitge-
l2°als de verzorgingsstaat
die kennen en die
[dere u?n 'n verscheidene an-
haEuropese landen is
["agebootst.
É?.w(:"0n'deraars van 'bet
|van HSe m°del' spraken wel
de derde weg', als een
