even.
UITBLAZEN
Tibet herdenkt dag die men liever vergeet
Pol Pot leidde wrede revolutie in Cambodja
België: weer de taaionenigheid
DERTIG
Nognt
En je kunt je spaargeld toch
elke dag opnemen.
*Microcomput(
Nieuwe
kabel
WOENSDAG 4 SEPTEMBER 1985
ACHTERGROND
Toleranter
WOENSDAG 4 SEPT
verenigde spaarbank
IFC
Hollandse torna,
mooist. Vers van de
'n kwaliteit om van ti
tanden. Torro verkoc
ze voor de laagst
mogelijke prijs.
Zoals u van Torro
gewend bent.
WIM KOCK
ER IS weer van alles
loos op radio- en te
levisiegebied. Het
acht-uur-journaal van
maandagavond stond er
bol van en in de hoek van
onze woonkamer knielde
een man die een 'doos'
kwam monteren. Ik zat in
een vergadergezelschapje toen
het journaal begon. „Wat wil
die Brinkman nu weer?" vroeg
iemand half verontwaardigd,
voor mij een bewijs dat de het
ze nog altijd werkt. Brinkman
is nauwelijks nog een persoon.
De naam is een signaal gewor
den. Een teken van rotzooi bij
^e televisie. Daar hebben de
omroepen met hun reclame
piepjes en in het bijzonder Ve
ronica met haar herhaalde, ha-
telijke va/ar-campagnes voor
gezorgd.
De door de zendgemachtig
den - als het om omroeppoli
tiek gaat - dolgedraaide kijkers
en luisteraars denken nog nau-
kvelijks aan Brinkman als een
man, een minister die - goed of
fout - ook probeert de belan
gen van kijkers en luisteraars te
behartigen. Omroeppolitiek is
er niet om van heel omroepland
één Veronica-TROS-brij te ma
ken omdat er toevallig meer
mensen naar André van Duin
kijken dan naar Aad van den
Heuvel. Omroeppolitiek is er
uiteindelijk op gericht ons alle
maal een zo breed mogelijke
keuze aan radio- en televisie
programma's te bieden en dat
alles ook nog betaalbaar te
houden.
Nu hoort men mij niet zeg
gen dat de achtereenvolgende
omroeppoütici bij dit werk al
tijd een gelukkige hand hebben
getoond. Omroeppolitiek is in
elk land waar daarover openba
re discussie bestaat een hache
lijke zaak, maar in Nederland
wel in het bijzonder. Wij zitten
met een 'bestel' waarin een
steeds radelozer wordende hor
de omroepen bekneld zit tussen
de noodzaak hoge kijkcijfers te
scoren en veel leden/abonnees
te boeken én de dure plicht een
eigen identiteit te tonen. De
economische factor wint na
tuurlijk en het gevolg is dat
vrijwel alle omroepen hetzelfde
brengen. Kwizzen, spelletjes,
bekende Nederlanders in aller
lei standjes, series, oude films
en 's-zomers herhalingen.
Terugkijkend heeft het om
roepbestel, ondanks gerucht
makende inbraken van piraten
als TROS en Veronica, toch al
tijd een beschermd bestaan ge
leid, zeker in vergelijking met
wat er te gebeuren staat als ge
volg van de voortgeschreden te
lecommunicatietechniek. De
omroepen tonen dan ook alle
symptomen van paniek. Als
angstige kippen rennen ze te
gen het gaas van hun te klein
geworden hok.
Schoppen
De nieuwe tijd kondigde
zich deze week ook aan in mijn
voortuin en wel in de personen
van twee mannen met schop
pen die een 60 cm diepe sleuf
door het gazon moesten graven.
Een paar dagen eerder waren
we door de gemeente per brief
op hun komst voorbereid. Hoe
wel we al eerder werden ver
rijkt met Sky Channel moest er
een nieuwe kabel worden ge
legd om de Centrale Antenne
in staat te stellen nog meer
moois uit de ether onze huiska
mers in te dirigeren.
Weigeren mocht niet, zo
-stond in de brief, maar daar
stond tegenover het we ook j=
geen rekening zouden krijgen. s
Omdat de gemeente blijkbaar
iiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini^
toch niet helemaal gerust was
op de reacties van mensen die
hun zorgvuldig geschoren ga
zonnetjes doorsneden of hun
bielsen gelicht zagen worden,
werd met enige nadruk gewag
gemaakt van het feit dat er tot
aan toe vrijwel geen problemen
waren geweest met mensen in
wier tuinen moest worden ge
graven. Op het eerste oog was
dat een geruststellende zin
want er stond ergens anders
ook nog dat de gemeentewer
kers na gedane arbeid de oor
spronkelijke toestand 'zo goed
als mogelijk' zouden herstellen.
Maar tussen de regels las ik nog
iets anders: vrijwel niemand
maakt moeilijkheden dus wees
jij nou niet recalcitrant. Je legt
het toch af, want het móet.
Littekens
In de zijstraat, waar mensen
op precies dezelfde platte-
grondjes wonen als het onze,
ontstond desondanks conster
natie toen iemand niet één
maar twee sleuven in zijn nog
nieuwe gazon moest gedogen.
Om vier uur in de middag bond
de gemeente in en of het nu
daaraan te danken was dat wij
geen problemen meer hadden
weet ik niet, maar feit is dat ze
in de zijstraat dwars door de
voortuinen kwamen en dat bij
ons de kabel onder het trottoir
is gelegd zodat alleen de aftak
king naar het huis door de tuin
loopt. Opjjel oog is„glles bevre
digend in de oude staat her
steld. Inclusief het gazon waar
regen en natuur alleen nog het
litteken hoeven weg te wissen.
Toen ik vanmorgen opstond
en uitkeek op de zijstraat aan
de overzijde, eigenlijk een soort
woonerf van de eerste genera
tie, zag ik de mannen van de
gemeente al weer druk bezig.
Waarschijnlijk omdat de sier
bestrating te ingewikkeld is of
te veel tijd kost om op te bre
ken, gingen ze weer dwars door
de voortuinen. Niemand stond
te schelden of verstijfd van ont
steltenis toe te kijken en ik
vroeg me af hoe het toch komt
dat zovelen denken dat we te
genwoordig minder tolerant
zijn dan vroeger. Het is eerder
ongelooflijk wat de mensen
pikken. Een brief van de ge
meente is voor verreweg de
meesten genoeg om berustend
toe te zien hoe hun tuinen over
hoop worden gehaald. Of is het
apathie? „Wat doe je er eigen
lijk tegen? Je mag al blij zijn
dat het niks kost."
Ik ben vergeten over hoe
veel kanalen we straks kunnen
beschikken, maar het zijn er
een heleboel. Nu gaat het er
■nog maar om wat de gemeente
erin stopt. Op Nederland-3 zit
niemand te wachten lees ik.
Meer Sky Channels lijkt me
ook overdreven. BBC-2 of ITV;
als dat zou kunnen? Een Film-
Net kun je zelf maken als je een
video aanschaft. Waar we
eigenlijk op wachten is niet
méér kanalen, maar meer goede
programma's. Als er dat nog
eens van komt voor ik televisie
helemaal ben ontwend, mogen
ze over tien jaar weer een nieu
we kabel komen leggen om nóg
meer mogelijkheden te kunnen
bieden.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur,
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementen, bij vooruitbetaling te voldoen:
22,97 per maand; 66,30 per kwartaal of 258,- per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
J 1,80 per kwartaal, j 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties tÉ" 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag "van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van jre.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584- Rabo rek. 101053738.
T5 PAGINA;
Door T.R. Lansner
(The Guardian)
DE AFGELOPEN we
ken zijn de inwoners
van Lhasa druk bezig
geweest met het versie
ren van de hoofdstad ter
gelegenheid van een tien
dagen durend feest om
de twintigste verjaardag
van Tibets officiële in
lijving als zelfstandig
gebied van China te vie
ren. De feestelijkheden,
die zondag begonnen
zijn en tien dagen zullen
gaan duren, worden
door Peking gesponsord,
maar de dag die her
dacht wordt is voor de
Tibetanen zelf nauwe
lijks* een reden voor een
uitbundige feeststem
ming.
Ter gelegenheid van het
festival is er een modern lu
xueus hotel in de stad ge
opend. Wegen hebben een
nieuw wegdek gekregen en
van de helderwit geschilder
de gebouwen wapperen ge
kleurde banieren. Er staan
praalkarren klaar voor de
optochten, waaraan monni
ken en schoolkinderen mee
zullen doen, maar ook af
vaardigingen van de politie
en het Chinese Volksleger.
China zegt dat de feeste
lijkheden 'de vriendschap
tussen het Chinese en Tibe
taanse volk zullen bewijzen'.
De Tibetaanse reactie op dit
alles is op z'n hoogst lauw te
noemen. Inwoners van Lhasa
zeggen dat weerspannige
huiseigenaren die hun wo
ningen niet verven of versie
ren een boete kunnen krijgen
van maximaal duizend gul
den. In sommige werkplaat
sen krijgen de arbeiders te
horen dat deelname aan de
f eestelij kheden verplicht is.
Een Tibetaan die over een
redelijke Engelse woorden
schat beschikt, laat een
stroom van verwensingen
horen wanneer hem ge
vraagd wordt naar het ko
mende festival. „Laten ze
hun feestjes zelf maar hou
den, wat hebben we er aan?"
voegt hij er verontwaardigd
aan toe. Het is duidelijk dat
de meeste Tibetanen nog al
tijd een diepe wrok tegen de
Chinezen koesteren, ondanks
het feit dat de situatie in Ti
bet iets verbeterd is in de af
gelopen vijf jaar. Maar een in
het rood gehulde monnik uit
het indrukwekkende, der
tienhonderd jaar oude Potala
Paleis, dat het stadsbeeld van
Lhasa bepaalt, die zijn Wes
terse bezoeker een aantal fo
to's van historische Tibe
taanse bhoeddistische kloos
ters toont, schudt triest zijn
hoofd. „China heeft alles ver
nietigd", vertelt hij in zijn
gebrekkige Engels.
Moord op en opsluiting van
onschuldige burgers, in com
binatie met een voor Tibet
ongeschikt economisch be
leid, zorgden tijdens de Cul
turele Revolutie dat de Tibe
tanen ook in materieel op
zicht gebrek leden. Wat hun
cultuur betreft: Hun reli
gieuze kunstwerken werden
zo goed als allemaal vernie
tigd. Nu er een einde is geko
men aan het radicale maois-
me gaat het Tibet, net als in
de rest van China, in econo
misch oDzicht wat beter.
GoeloGömp^
TANG
,Mani ^.t:s:li:;FN/g h a l-:-:
V^fejajen B Tanghsioeng/'
RIVIER
WEG
0 km 300
Veel Tibetanen zaten ten
tijde van de Culturele Revo
lutie in de gevangenis. Een
cynicus zou over de verkla
ring van de Chinese regering
dat het Volksleger in de jaren
1973-1977 gratis het haar had
geknipt van 86345 Tibetanen
zeggen dat je aan dit aantal
kon aflezen hoeveel Tibeta
nen er toen gevangen zaten.
De verslapping van het
ideologische fanatisme van
Peking kan misschien voor
een verbetering zorgen in de
vijandige houding van de Ti
betanen tegenover China. In
kleinschalige economische en
religieuze praktijken kennen
de Tibetanen tegenwoordig
een aanzienlijke mate van
vrijheid. Buiten het belang
rijkste boeddhistische heilig
dom van Lhasa, de Jokhang-
tempel, weten de verkopers
van foto's van de verbannen
Dalai-Lama deze verworven
vrijheden handig te combi
neren.
Het aantal straatventers is
Een plattelandsfamüie uit Tibet. De man draagt een gebedsmolen bij zich.
- FOTO ARCHIEF DE STEM
het afgelopen jaar vertien
voudigd en ook het aantal
toeristen neemt nog steeds
toe. In de winkels zijn tegen
woordig artikelen te koop,
die variëren van kleurige
kleding en blikvoedsel tot
cassettebandjes van Michael
Jackson en stereo-installa
ties. Er is een overvloed aan
Chinese produkten, maar de
duurdere, geïmporteerde ar
tikelen zoals Heineken bier
en Marlboro sigaretten blij
ven buiten de financiële
draagkracht van de gewone
burger liggen.
Ook zijn er bewijzen dat
Peking zich toleranter heeft
opgesteld wat betreft het
boeddhistische geloof. Kleu
rige gebedsvaandels wappe
ren van daken, bruggen en de
kleine tempeltjes langs de
weg. Duizenden gelovigen
bezoeken dagelijks de Jok-
hang-tempel. Velen hebben
flessen met Yak- boter bij
zich om de kaarsen op het al
taar brandend te houden. In
1983 werd het 25-jaar oude
Chinese verbod op het afleg
gen van de boeddhistische
geloften opgeheven. Een ze
ventienjarige monnik uit het
oosten van Tibet is één van
de paar duizend jongeman
nen die in de afgelopen twee
jaar lid zijn geworden van de
een of andere kloosterorde.
De jonge monnik werkt nu in
zijn woonplaats aan de we
deropbouw van een klooster,
dat tijdens de Culturele Re
volutie verwoest was. Zijn
gezicht glimt en hij knikt met
enthousiasme in antwoord op
de vraag of hij het prettig
vindt monnik te zijn. Hij
waarschuwt echter: „De Chi
nezen laten ons nu wel bou
wen, maar we weten niet wat
er zal gebeuren wanneer het
klooster klaar is of we ook
toestemming zullen krijgen
om er in te wonen." Overal in
Tibet heerst er twijfel over
de toekomst. Zal de huidige
religieuze en economische
versoepeling doorzetten, of
zal de Chinese onderdruk
king van de jaren vijftig
weer opleven?
In 1973 kwam er een einde
aan twintig jaar georgani
seerd verzet tegen de Chinese
bezetter. Het bezoek van pre
sident Nixon aan China leid
de tot het onmiddellijk stop
zetten van CIA-hulp aan de
Tibetaanse guerrilla's in het
noorden van Nepal. Peking
neemt echter geen risico en
heeft uitgebreide veilig
heidsmaatregelen getroffen
voor het komende festival. Er
zijn extra troepen naar Ne
pal gestuurd en militairen en
politie, uitgerust met auto
matische wapens, marcheren
dagelijks door de hoofdstra
ten van de stad.
Inwoners van Lhasa zeg
gen dat veel jonge Tibetanen
door de autoriteiten gewaar
schuwd worden tegen „het
ondernemen van anti-sociale
activiteiten." Het aantal
huiszoekingen is sterk geste
gen en op een aantal toe
gangswegen naar Lhasa zijn
nieuwe controleposten ver
schenen.
Maar behalve de paar kor
te briefjes, die af en toe in de
handen van westerse toeris
ten gestopt worden en waar
op om „hulp tegen de Chinese
onderdrukker" gevraagd
wordt, zijn er geen aanwij
zingen dat het verzet in Tibet
weer opleeft. Wanneer de
festiviteiten verstoord wor
den, ook al gebeurt dat
slechts door aanplakbiljetten
of pamfletten die de Chinese
aanwezigheid veroordelen,
zal de buitenwereld hier wei
nig van horen, aangezien
buitenlandse journalisten ze
ker tijdens de feestelijkheden
weinig bewegingsvrijheid
hebben. „Maar alle spanning
wordt door de Chinezen zelf
veroorzaakt", aldus een Ti
betaan. „En je kan als Tibe
taan alleen wat ondernemen,
wanneer je bereid bent je le
ven te riskeren. De Chinese
laars is te machtig."
Peking lijkt vastberaden
het maximum aan positieve
propaganda uit de herden
king te halen. Maar de glim
lachende schoolkinderen en
monniken zullen noch de
buitenwereld, noch de Tibe
tanen zelf er van kunnen
overtuigen dat een verjaar
dag van Chinese heerschap
pij een werkelijk vreugde
volle gebeurtenis is.
POL POT, van wie
maandag is meegedeeld
dat hij is afgetreden als
hoofd van de militaire
tak van de Rode Khmer,
wordt algemeen be
schouwd als de drijven
de kracht achter de wre
de revolutie, die tussen
1975 en 1979 dood en ver
derf zaaide in Cambod
ja.
Sommige waarnemers be
schouwen zijn terugtreden
als een eerste stap op weg
naar vredesoverleg tussen
Vietnam en de anti-commu
nistische coalitie onder lei
ding van prins Norodom Si
hanouk. Hanoi had zijn per
soon zelfs een blokkade ge
noemd voor onderhandelin
gen.
Maar anderen zijn scepti
scher. Naar hun mening zijn
er nog heel wat leden van de
'kliek van Pol Pot' binnen de
coalitie van Sihanouk actief.
Ook houden zij rekening met
de mogelijkheid dat China
achter het bericht over de
pensionering van Pol Pot zit.
Peking zou er mee beogen de
Rode Khmer een aanvaard
baarder beeld te geven in de
landen die de coalitie van Si
hanouk beschouwen als de
wettige regering van Cam
bodja. De zetel van Phnom
Penh in de Verenigde Naties
wordt dan ook bezet door een
diplomaat uit het kamp van
Sihanouk.
Verder wijzen zij er op dat
Pol Pot, die volgens sommige
biografieën 60 is, problemen
heeft met zijn gezondheid.
Een foto van Pol Pot uit
'79. Als commandant van
de Rode Kmers wordt hij
opgevolgd door Son Sen.
- FOTO ARCHIEF DE STEM
Hij zou voor medische be
handeling enkele malen naar
Bangkok gereisd zijn en kort
geleden naar Peking.
Over de persoon van Pol
Pot is weinig bekend. Zijn
naam kreeg een zeer slechte
reputatie nadat de Vietna-
mezen hem en de Rode
Khmer in 1979 het Cambod
jaanse oerwoud in hadden
gejaagd. In bijna vier jaar
bewind veranderden de Rode
Khmer het land in Zuidoost-
Azië van een graanschuur in
één groot kerkhof. Volgens
zeer voorzichtige schattingen
kwamen er in deze periode
300.000 Cambodjanen om het
leven, maar er zijn ook aan
tallen van drie miljoen doden
in omloop.
Nadat Pol Pot in april 1975,
net vóór het eind van de
Amerikaanse betrokkenheid
bij de oorlog in Zuidoost-
Azië, in Phnom Penh pre
mier was geworden, wist
haast niemand iets van hem
al lijkt hij het brein te zijn
geweest achter de nederlaag
van generaal Lon Nol in de
burgeroorlog die vijf jaar ge
duurd had.
In het hele land voerden de
Rode Khmer op grote schaal
zuiveringen door. Zij wilden
het land Cambodja vanaf de
grond opbouwen en vonden
haast iedereen verdacht.
Mensen die contact hadden
met het Westen, waren ver
dacht net als leden van de in
telligentsia. De inwoners van
de steden werden massaal
naar het platteland getrans
porteerd.
Zelden heeft Pol Pot zich
in het openbaar vertoond. In
december 1979, bijna een jaar
na de Vietnamese invasie,
stond hij een vraaggesprek
toe aan de Japanse televisie.
Toen hij nog premier was,
ontving hij in 1978 in Phnom
Penh een groep journalisten
uit Joegoslavië. Prins Noro
dom Sihanouk, die er geen
geheim van maakt dat hij
weinig met Pol Pot op heeft,
verklaarde eens dat de Rode-
Khmerleider met zijn ronde
gezicht en bril over 'een ze
ker charisma' beschikt. In
zijn memoires schrijft Siha
nouk, die Pol Pot twee keer
ontmoet heeft, dat hij goed en
overtuigend kan praten.
De in 1925 in een boerenge
zin in Kompong Thom in het
centrum van Cambodja ge
boren Pol Pot kreeg voor het
eerst bekendheid onder de
naam Saloth Sar, de leider
van het communistische ver
zet tegen Sihanouk in de
jaren '60. Naar zijn eigen zeg
gen bracht hij zijn kinderja
ren bij zijn ouders door,
waarna hij zes jaar in een
pagode verbleef. Hier leerde
hij lezen en schrijven. Twee
jaar was hij een boeddhisti
sche monnik en nadat hij het
diploma van de middelbare
school had behaald, kreeg hij
een beurs om in Frankrijk te
gaan studeren.
Terug in Cambodja sloot
hij zich aan bij een onder
grondse organisatie in
Phnom Penh die tegen het
Franse koloniale bestuur ac
tie voerde. In 1963 verliet hij
de hoofdstad omdat de politie
hem op het spoor was. „Het
publiek kende mij niet erg
goed. Maar de politie volgde
mijn activiteit. Ze kenden
mij maar wisten niet precies
wie ik was", aldus Pol Pot la
ter over deze periode. De ko
mende 12 jaar bracht hij op
het platteland door, waar hij
de basis legde voor de com
munistische partij die hij
hielp oprichten. Pas in april
1975 keerde hij, aan het hoofd
van de Rode Khmer, in
Phnom Penh terug.
Gedurende zijn gehele
loopbaan berustte zijn uitge
breide macht op de politieke
afdeling van het Rode-
Khmerleger die hij beheer
ste. De Rode Khmer zegt dat
hij de nationale communisti
sche partij van Cambodja
heeft opgericht, maar de pro-
Vietnamese communisten die
in Phnom Penh aan de macht
zijn bestrijden dit.
In 1970, toen Sihanouk aan
de kant werd geschoven door
generaal Lon Nol, leefden
ongeveer 700.000 Cambodja
nen (ongeveer een-tiende van
de bevolking) onder commu
nistisch bewind, al omvatte
het leger van de Rode Khmer
maar 4.000 militairen. In 1973
vormden de Rode Khmers
volkscommunes in voor hen
veilige gebieden. Later wer
den in het hele land coöpera
ties opgezet waarbij elke coö
peratie een kleine collectieve
leefgemeenschap was, een to
taal nieuwe vorm van sa
menleving, waarbij alle vor
men van culturele en sociale
verschillen waren opgehe
ven, aldus Pol Pot.
Toen de
Rode Khmers in 1975 als
overwinnaars Phnom Penh
binnenrukten werd hij pre
mier van het bewind dat la
ter verantwoordelijk gesteld
is voor de meest systemati
sche en methodische zuive
ringen die een communisti
sche regering ooit heeft door
gevoerd. Dat hij partijleider
was, bleek pas in 1977, kort
voor een bezoek aan de Chi
nese Volksrepubliek. Dit was
zijn enige officiële reis naar
het buitenland.
Gedurende bijna vier jaar,
van 17 april 1975 tot 7 januari
1979, leidde Pol Pot het land
met een handvol getrouwen
die nauwe banden met hem
onderhielden. Verscheidene
van hen waren familie van
Pol Pot. Nadat het Vietname
se invasieleger de Rode
Khmers in 1979 het oerwoud
in de buurt van de grens met
Thailand in had gedreven,
vervingen dezen Pol Pot door
Khieu Samphan, die ge
trouwd is met een zuster van
Khieu Ponnary, de echtgeno
te van Pol Pot. Maar tot aan
zijn pensionering bleef deze
het militaire hoofd van de
beweging, waarvan alle tak
ken behalve de militaire zijn
ontbonden. Naar verluidt is
Pol Pot ziek. Hij zou aan ma
laria in het laatste stadium
lijden en last hebben van ho
ge bloeddruk. Hiervoor is hij
enkele keren behandeld, in
Bangkok en Peking.
(AFP/REUTER)
Door Aad Jongbloed
DE POLITIEKE situatie
in België is niet altijd
even duidelijk. Sinds het
Heizeldrama op 29 mei,
waarbij 39 doden vielen,
is het kabinet-Martens
in feite al twee keer ge
struikeld, maar het is er
nog steeds, nu zelfs zon
der parlement.
Bij de p olitieke rel, die
volgde op de Europacupfina
le tussen Liverpool en Juven-
tus, wilden de Waalse libera
le ministers opstappen, maar
hun poging werd verijdeld
door ingrijpen van de koning.
Nu kon premier Martens na
een interne strijd om het fe
deraliseren van het onder
wijs niets anders doen dan de
koning voor te stellen het
parlement te ontbinden,
maar de regering aan te laten
blijven tot de komende alge
mene verkiezingen van 13
oktober, iets wat al eerder
werd vertoond door de pre
miers Eyskens (in 1971) en
Tindemans (in 1977). Met de
ze grondwettelijke manoeu
vre blikt Martens in de toe
komst.
Want als het parle
ment niet ontbonden zou zijn,
zou tijdens een volgende re
geringsperiode gestemd moe
ten worden over de grond
wetswijzigingen, die het hui
dige kabinet in petto heeft,
inclusief het overhevelen van
het onderwijs naar de
Vlaamse en Waalse gewes
ten. Dat zou zonder meer een
bijzonder moeilijke kabi
netsformatie betekenen,
waarbij een nieuwe rege
ringscrisis al ingebakken is.
Boosdoener in dit geval is
de PSC, de Waalse christen
democraten, die bang zijn dat
het christelijk onderwijs het
zwaar te verduren zal krij
gen in het overheersend so
cialistisch Wallonië, indien
de centrale overheid haar
handen ervan af trekt. De
PSC, met slechts 18 van de
212 Kamerzetels, denkt poli
tieke winst te halen uit haar
huidige opstelling.
Zij kon
echter niet zo ver gaan de re
gering te verlaten, omdat dan
de kans groot zou zijn dat het
omstreden grondwetsartikel
59 bis over het onderwijs er
alsnog door zou komen. Die
kans zou geboden kunnen
worden door de Waalse so
cialisten, die al in een eerder
stadium aanboden tijdelijk
de plaats van de PSC in de
regering over te nemen om
tot grondwetswijziging te
kunnen komen en dat was
een weinig aanlokkelijk
vooruitzicht voor de PSC.
In België, dat dagelijks
lijdt onder de taalstrijd, zijn
alle partijen met uitzonde
ring van de PSC het eens
over het feit dat er haast ge
maakt moet worden met het
federaliseren van de be
voegdheden om de staat
evenwichtiger te maken. De
Waalse christen-democraten,
met haar sterk geslonken
aanhang, hebben de klok nu
weer even stilgezet. Door
haar opstelling komt de ver
kiezingsstrijd in België weer
in het teken te staan van de
taalstrijd en wordt de aan
dacht afgeleid van waar het
werkelijk om gaat, een be
oordeling van het financieel-
economisch beleid van het
kabinet-Martens.
(ADVERTENTIE)
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT - Volgens N
tuur en Milieu, de Vere
ging Milieudefensie en
Landelijke Vereniging
Behoud van de Wadde
verstrekt het ministerie v
Economische Zaken onjuis
informatie over de gevar
bij een ongeval in een ke
centrale. Ten onrechte s
EZ dat kerncentrales ve
ger zijn geworden dan ti
jaar terug.
INLICHTINGEN. DISTRICTSKANTOREN BREDA.
CATHARINASTRAAT15. TEL. 076-222433, GOES, GROTE MARKT 40.
TEL. 01100-30870.
61/2% rente.
De Giroselect-rekening van de Verenigde
Spaarbank geeft u maar liefst 61/2% rente.
Neemt u geld op dan betaalt u daarover
2% opnamekosten. Maar bijvoorbeeld bij
aanschaf van een eigen huis is uw spaartegoed
helemaal vrij opneembaar. Wij zijn tenslotte
de makkelijke bank in de buurt.
Na
Rampenplan
NAM erdoor
Tot woede van de Landelijke
Vereniging tot Behoud van de
Waddenzee heeft het ministe
rie van landbouw en visserij
dinsdag het rampenplan goed
gekeurd dat de Nederlandse
Aardolie Maatschappij heeft
opgesteld ter beveiliging van
de F-3 olie-gasleiding door de
Waddenzee. Daarmee is for
meel de weg vrij voor de aan
leg van de pijpleiding.
Ingenieurs/
ontwerpers
De drie TH's en de Rijksuni
versiteit Groningen hebben
tweejarige opleidingen voor
ontwerper in twaalf sectoren
op papier gezet voor afgestu
deerde ingenieurs. Ze sluiten
aan op wat genoemd wordt de
maatschappelij k-technologi-
sche behoeften in de samenle
ving. Ongeveer 500 afgestu
deerde ingenieurs dienen
jaarlijks een ontwerpersoplei
ding te gaan volgen.
Nederland gaat zijn deelne
ming in de Internationale Fi-
nancierings Maatschappij IFC
met 17.268.000 dollar verhogen.
Een wetsontwerp van minister
Ruding van financiën hiertoe
is dinsdag naar de Tweede
Kamer gegaan. De IFC is
nauw verbonden met de We
reldbank en heeft tot doel de
economische ontwikkeling
van vooral ontwikkelingslan
den te bevorderen door het
particuliere bedrijfsleven
daar te laten groeien.
Van een onzer ve
UTRECHT - De microcomputei
in het bedrijfsleven. Vooral ooi
veel gebruik gemaakt van de
heeft er niet onder te lijden. Vo<
een toename verwacht.
Dat blijkt uit de resultaten v;
bureau Moret en Limperg onder
Bedrijven die microcomputer
ruim drie. Zelfs in de kleinste
zijn gemiddeld 1,66 microcomp
ding veel meer dan in grotere on
In 41 van de 384 bedrijven d
gebruiken, zijn bij de komst va
beidsplaatsen verdwenen. Bij
genheid j uist toe, en wel met 60
de bedrijven was de microcomp
de werkgelegenheid.
Uit de enquête komt de verw<
kleinere bedrijven de komende
werkgelegenheid wordt verwaï
bruik van microcomputers. Het
groei computergebruik nodig n
automatisering zo veel groei tew
Geldig t/m
zaterdag 7 september 1985.
ÏÏJRRO TELT VOOR DRIE! 1.GEV
NIEUWEBOUWLINGSTRAAT2 OOS
