MARTENS STRUIKELT OVER ONDERWIJS
Orkaan4 Elenaslaat toe
Handel met
Z.-Afrika
op de tocht
OEClFr
se Boys
uinlijk
Tiedge wegens uitzichtloze situatie weg
TOMATEN
EN SLAVINKEN
ioogtmi9 in on
De ê>tnjoor®
Kamer: twee nieuwe gevangenissen
Inspraak over
kerncentrale:
chaotische
confrontatie
Telefonische Aids-lijn in werking
Merijntje
Abe Lenstra
overleden
Ambtenaar
bekent
'omkoping'
Snel A-status
voor Veronica
TROS-voorzitter
wil een ander
Nederland 3
BER 1985
[VAL
Geef eens iets anders
geef een dinerbon
w
B
LEKKER
WEKEN SPORTEN
WAARVAN
TWEE WEKEN
KADO
nl krant
Fikse kritiek
op Deetman
Tomaten,
Slavinken,
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
ALLEEN VVD WIL ER MET DE REGERING VIJF
Geval De Jonge
DINSDAG
3 SEPTEMBER 1985
Kamercommissie wil geld voor pleegkinderen
I 14 PASEN GRATIS
I
I
I
DE STEM de 4in1 krant
T1
bijdragen:
Rinus Verberkmoes
en Jan Murre
Ide ontmoeting tussen de
[kleinsten van Biervliet en
IRIA. Een duel dat voor en-
I kele RIA-spelertjes te
I vroeg aan de tweede helft
I begon. Althans, afgaande
I op hun opmerking tegen de
I arbiter. „We kunnen nog
[niet beginnen hoor. Onze
chips zijn nog niet op", op
perden zij vermanend, ter
wijl zij gebroederlijk het
veld terug opkwamen. Dat
Biervliet met 17-0 won,
veranderde daar niets aan.
De chips, daar ging het om.
ia Jansen van Roosendaal,
fm en zijn nek brak. Het
- FOTO WIM KOOYMAN
Irubriek L-springen paarden
I an De Vossereyers in Absda-
en van Roosendaal met de 9-
Jtor et Emergo ongelukkig ten
|gevolgen voor Diana Jansen
echter met de voorbenen
ernis terecht, sloeg daardoor
let paard was onmiddellijk
lefsprong op de grond terecht,
lar verder gezond. Het paard
In gelegd, wat een wat maca-
tmedewerker
as G startte Lewedorpse Boys
bderlaag tegen RSV. Voor rust
ipel.
op 1-2 door een treffer van En
gelhard! Leo Romeijn bracht
de stand weer in evenwicht.
Toen blunderde Lewedorpse
Boys opnieuw en weer was
Suykerbuyk er als de kippen
bij om als scherprechter op te
treden en er 2-3 van te maken.
Restaurant al vanaf 15.-
Ginnekenstraat 85 BREDA Tel. 076-131199
DE STEM
->T JJ't>v
tarvan twee weken kado.
zo'n vrijblijvend
4,95.
e zonder postzegel
Inummer 112,
076-236911
125ste jaargang Kantoren te Breda - Bergen op Zoom - Etten-Leur - Goes - Hulst - Oosterhout - Roosendaal - Terneuzen - Vlissingen
Losse nummers 1.
Van onze correspondent
BONN - Hans-Joachim Tiedge, de overgelopen Westduitse
spionnenjager, heeft zijn heil in de DDR gezocht omdat hij zich
„in een uitzichtloze toestand" bevond. Dat blijkt uit een met de
hand geschreven verklaring van Tiedge die in het weekeinde in
Bonn is gearriveerd.
In de verklaring zegt de voormalige chef van de DDR-contra-
spionage van de Binnenlandse Veiligheidsdienst in Keuien dat
hij niet bereid is met een vertegenwoordiger van de bondsrepu
bliek te spreken. Bonn doet sinds de vlucht van Tiedge verwoede
pogingen om via de Oostberlijnse advocaat Wolfgang Vogel met
hem in gesprek te komen.
Tiedge die een alcoholprobleem en een grote schuldenlast had,
was waarschijnlijk bang zijn baan bij de Binnenlandse Veilig
heidsdienst te verliezen. Daar was de directeur Heribert Hellen-
broich, die hem steeds de hand boven het hoofd had gehouden,
op 1 augustus vertrokken naar de Duitse Inlichtingendienst in
Pullach in Beieren. Bij diens opvolger in Keulen, Pfahls, vreesde
Tiedge niet meer op clementie te kunnen rekenen.
Zie ook pag. 5: Zimmermann wel geïnformeerd
AMSTERDAM (ANP) - De te
lefonische informatie over de
gevreesde ziekte Aids is
maandag in het gebouw van
de GG en GD in Amsterdam
officieel van start gegaan. De
directeur-generaal voor de
volksgezondheid, dr J. van
Londen, verrichtte de ope
ningshandeling. De Aids-info-
lijn is een initiatief van het
landelijk coördinatie team
Aids.
Het telefoonproject is vooral
bedoeld om angst rond Aids
bij mensen weg te nemen.
Acht daarvoor getrainde vrij
willigers zullen van maandag
tot en met vrijdag van 15.00 tot
20.00 uur in ploegen de tele
foons bemannen. Het zijn art
sen, verpleegkundigen of
mensen uit de sector van de
sociale hulpverlening.
Regeringscrisis België
Van onze correspondent
BRUSSEL - De Belgische regering is gister
avond gestruikeld over het onderwijs. Premier
Wilfried Martens ging om 23.00 uur naar ko
ning Boude wijn om, zes weken voor de alge
mene verkiezingen, de ontbinding van het par
lement te vragen en het kabinet aan te laten
blijven tot 13 oktober om het herstelbeleid niet
in gevaar te brengen.
Een politiek meningsverschil over het onderbrengen
van het onderwijs bij de Vlaamse en Waalse gewesten
leidde gisteren tot een crisis, die het vijfde kabinet-
Martens nu werkelijk en in het zicht van de haven ten
val brengt.
Koning Boudewijn onderte
kende gisteravond nog het be
sluit om het parlement te ont
binden. De verkiezingen wa
ren al vervroegd als politieke
nasleep van het Heizeldrama.
Onder de noodzakelijke
punten die het kabinet-Mar-
tens nog zou afhandelen, be
vond zich een aantal grond
wetswijzigingen, waaronder
die over het onderwijs. Vol
gens die wijziging zou het on
derwijs, dat tot nu toe centraal
geregeld wordt, opgesplitst
worden. Dat wil zeggen dat de
gewesten zelf verantwoorde
lijk zouden worden voor het
onderwijs. Dit punt, al in 1968
voorgesteld door de toenmali
ge premier Gaston Eyskens,
bleek al voor het zomerreces
nauwelijks haalbaar, toen mi
nister van Binnenlandse Za
ken Nothomb, de belangrijkste
vertegenwoordiger van de
Waalse christen-democraten
(PSC) in het kabinet, er een
onvoorwaardelijk nee tegen
zei. Zijn partij is bang dat met
het federaliseren van het on
derwijs de katholieke scholen
te lijden zullen krijgen van
anti-klerikaal dwarsbomen
van de grootste partij in Wal
lonië, de PS (socialisten).
Toen de kwestie na het reces
opnieuw ter sprake kwam,
werd spoedig duidelijk dat
Nothomb, na het Heizeldrama
nog de grote zondebok, nu de
hoofdrol zou gaan spelen in
een regeringscrisis. Gisteren
bleek dat de Vlaamse chris
ten-democraten (CVP) van
premier Martens de geestver
want Nothomb niet van zijn
standpunt af konden brengen,
waarschijnlijk omdat de PSC
met 18 van de 212 Kamerzetels
in haar houding verkiezings
winst ziet in Wallonië.
Van een onzer verslaggevers
NIJMEGEN - De student is
het stiefkind van Den Haag.
Dat stelde voorzitter P. J. San
ger van de Utrechtse universi
teitsraad gisteren bij de ope
ning van het academisch jaar.
Ook aan de universiteiten
van Nijmegen en Leiden en
aan de Technische Hogeschool
Eindhoven werd in de tradi
tionele openingsredes onge
zouten kritiek geleverd op de
plannen van minister Deet
man om minder te betalen aan
studentenvoorzieningen.
Bij de opening van het aca
demisch jaar aan de Konink
lijke Militaire Academie in
Breda erkende luitenant-ge
neraal Roos, de hoogste baas
van de landmacht, dat er bij
het leiding geven in het leger
'fouten worden gemaakt'. Roos
hield de aankomende officie
ren voor tegen ondergeschik
ten niet te autoritair op te tre
den.
Zie verder pagina 3:
'Laat universiteiten met rust'
Met Pretoria
alléén
zwarte handel
HEERENVEEN - Gisteravond
is op 64-jarige leeftijd de voor
malige voetbal-international
Abe Lenstra overleden.
Lenstra een briljant voet
baller met een fenomenaal
spelinzicht, heeft in de periode
tussen 31 maart 1939 en 14
april 1959, 47 maal voor het
Nederlands elftal gespeeld.
Toen hij 39 was, werd de le
gendarische Fries voor de
laatste maal in Oranje geko
zen. Enkele terug werd Len
stra door een beroerte getrof
fen waardoor hij de laatste ja
ren in een rolstoel moest door
brengen.
AMSTERDAM (ANP) - De
Amsterdamse belastingamb
tenaar M.V. heeft maandag
bekend met medeweten van
het hoofd van het ontvang
kantoor van de Amsterdamse
belastingdienst hasjdealer
V.E. van het Jongerencentrum
Happy Family een belasting
vermindering van 27.000 gul
den te hebben aangeboden in
ruil voor een belastende ver
klaring over de Happy Fami
ly.
Van onze
parlementaire redactie
DEN HAAG - De Veroni
ca Omroep Organisatie
zal, als het aan minister
Brinkman (WVC) ligt,
toch nog snel de A-status
- dat wil zeggen meer
zendtijd op radio en tv -
krijgen.
Brinkman stapte giste
ren gretig in op de sug
gestie van NOS-bestuur-
der Beugels om Veronica
al per 1 oktober meer te
levisie-zendtijd te geven.
Voor de radio-zendtijd
zou dat echter niet eerder
dan per 1 januari 1986
kunnen.
Zie ook pag.3
Mediawet amper gewijzigd
Complete woningen verdwijnen in zee.
NEW ORLEANS (DPA/AFP/RTR) - De
reusachtige orkaan 'Elena' heeft, na drie
dagen in de Golf van Mexico krachten te
hebben verzameld, maandag met volle
kracht vier Amerikaanse kuststaten ge
troffen. Volgens de laatste berichten gis
teravond laat begon 'Elena' toch wat te
luwen.
Op de kusten met vakantiecentra van
de staat Mississippi sloegen gisteren
vloedgolven van 3,5 meter, de wind be
reikte snelheden van 200 km/u en zware
slagregens geselden het land.
Er ontstonden branden door afgebro
ken elektriciteitsmasten en twee schuil
kelders vol mensen liepen zware schade
op. Zeker een dode en 31 gewonden wor
den toegeschreven aan de orkaan. Van
een bejaardentehuis met 200 inwoners in
Gulfport werd het dak afgeblazen en
hulpverleners hielpen de bejaarden uit
het puin.
'Elena' bereikte na Florida en Alabama
te zijn gepasseerd. De 480 km. brede or
kaan dwong de afgelopen dagen meer
dan een miljoen inwoners en vakantie-
vierders in vier Amerikaanse kuststaten
op de vlucht voor de storm.
Het stormfront, dat de aanduiging drie
op de schaal van vijf kreeg, volgt een weg
die eerder enkele van de zwaarste orka
nen van deze eeuw gingen.
bruggen zakken in.
(ADVERTENTIE!
Elke dinsdag en woensdag
hebben we groente en vlees
in de aanbieding.
kilo
kilo 12.90
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - Een meerder
heid van de Tweede Kamer
(PvdA en CDA) wil in de ko
mende tien jaar maar twee
nieuwe, grote gevangenissen
bouwen. De regering en de
WD vinden dat er zeker vijf
nieuwe gevangenissen van eik
250 cellen nodig zijn om het
cellentekort weg te werken.
Dat bleek gisteren tijdens de
behandeling van de zoge
naamde criminaliteitsnota
van de regering. Daarin had
minister Korthals-Altes ge
schreven dat er tot 1995 zeker
1250 extra gevangeniscellen
nodig zijn.
De PvdA liet bij monde van
woordvoerder Kosto weten dat
900 extra cellen voldoende zijn,
die door het bouwen van een
aantal kleinere (80 tot 100 cel
len) gevangenissen gehaald
kunnen worden. De PvdA lijkt
zich neer te leggen bij de bouw
van twee grotere gevangenis
sen.
Het CDA wil alleen maar
twee grote gevangenissen, met
een eventuele aanvulling met
makkelijk te (ver)bouwen
kleinere. CDA-woordvoerster
Evenhuis-Van Essen is voor
kleinere gevangenissen omdat
die makkelijker af te stoten
zijn als er na verloop van tijd
teveel cellen blijken te zijn.
Haar voorstel om in bepaaldfe
gevallen huisarrest in te stel
len in plaats van gevangene
ming werd door de minister
van Justitie verworpen.
De twee grote gevangenis
sen komen in ieder geval in
Leeuwarden en hoogst waar
schijnlijk Roermond. Tijdens
de Tweede Kamervergadering
moest minister Korthals-Altes
zich tegenover de PvdA en
D'66 verdedigen over die
plaatskeuze. Volgens deze
twee partijen is het „te mak
kelijk" om een uitbreiding van
het aantal gevangenissen te
bepleiten en vervolgens het
geld uit de pot van de regiona
le steun te halen, zoals het
plan is.
Het is nog niet duidelijk wat
de regering gaat doen, nu een
meerderheid van de Tweede
kamer maar twee extra, grote,
gevangenissen wil.
Minister
Winsemius (Volkshuisvesting
en Ruimtelijke Ordening) liet
tijdens zijn korte aanwezig
heid bij het debat weten dat
zijn ministerie, verantwoorde
lijk voor de bouw, nog steeds
rekent met de bouw van meer
dan twee gevangenissen. „De
eerste, Leeuwarden, moet in
1988 klaar zijn en kort daarna
die in Limburg," aldus Winse
mius.
De overige plannen van de
regering om wat te doen aan
de steeds toenemende crimi
naliteit, zoals snelrecht, werd
door een meerderheid van de
Tweede Kamer onderstreept.
Alleen vinden het CDA en
de PvdA 45 miljoen gulden te
weinig om de kleine criminali
teit (diefstallen, vandalisme)
door gemeentebesturen te la
ten bestrijden.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG - De verzekering van transacties met
Zuid-Afrika wordt mogelijk gestaakt. Waarschijnlijk
vandaag al neemt minister Ruding van Financiën
daarover een besluit.
Het niet langer accepteren
van de politieke risico's van de
handel met Zuid-Afrika zou
volgens exportkringen een
ernstige belemmering vormen.
Die politieke risico's worden
gedekt via herverzekering van
contracten van de Nederland
se Credietverzekering Maat
schappij (NCM) bij de over
heid. De NCM is een gezamen
lijke onderneming van de
grootste banken en verzeke
ringsmaatschappijen.
Nederland exporteerde in
1984 voor bijna 873 miljoen
naar Zuid-Afrika en voerde
voor ƒ477,5 miljoen uit dat
land in. In het eerste kwartaal
van dit jaar bedroeg de uit
voer ƒ174 miljoen, ruim ƒ44
miljoen meer dan de import.
Voor Zuid-Afrika worden al
sinds het begin van de jaren
zeventig alleen zaken gedekt
die niet langer lopen dan een
jaar. Zaken met landen die
hun betalingsverplichtingen
hebben opgeschort, accepteert
de NCM als regel in het geheel
niet meer.
Directeur H.H.M. Groen van
de NCM verklaarde gisteren
nog niet te weten of het op
schorten van de aflossingen
door de Zuidafrikaanse rege
ring alleen op overheidsschuld
betrekking had of ook op han
delskredieten. Mede daarvan
zal het volgens hem afhangen
of de NCM haar beleid ten
aanzien van Zuid-Afrika moet
veranderen.
Het opschorten door Zuid-
Afrika van betalingsverplich
tingen tot het einde van dit
jaar zou ons land echter niet of
in beperkte mate treffen.
Woordvoerders van de ABN
en de Amro Bank, die veel in
ternationale zaken doen, ver
klaarden gisteren dat de op
schorting van aflossingen door
Zuid-Afrika voor hen geen
grote gevolgen zal hebben, Ne
derland is al geruime tijd niet
meer betrokken bij leningen
aan de Zuidafrikaanse rege
ring.
Verder Stem-Achtergrond
Zuid-Afrika en de macht van het
kapitaal;
pag. 5: 'Mijnstakers geïntimideerd
PRETORIA (ANP) - Ne
derlandse en Zuidafri
kaanse juridische des
kundigen zullen binnen
kort bijeen komen om te
proberen de kwestie
Klaas de Jonge op te los
sen. Dit heeft minister
Van den Broek maan
dagochtend in Pretoria
verklaard na bijna 2,5
uur te hebben gesproken
met zijn collega Roelof
Botha en de Zuidafri
kaanse minister van Jus
titie, Kobie Coetsee. Van
den Broek heeft De Jonge
ook bezocht.
1 Zie Pagina Gids-1
Van een onzer verslaggevers
BORSELE - Een felle, soms
chaotische confrontatie tussen
tegenstanders en de rondrei
zende voorlichters van het re
geringsbeleid: daar liep gis
teravond in de sportzaal van
Heinkenszand de eerste voor
lichtingsbijeenkomst op uit
voor de inspraakprocedure
rond de zes plaatsen voor de
bouw van kerncentrales.
In een stevig bezette zaal -er
kwamen zo'n 350 belangstel
lenden opdagen- probeerden
de tegenstanders, soms met
succes, soms ook vruchteloos
te voorkomen dat de voorlich
ters enige greep op hun gehoor
kregen. Meteen al bij de aan
vang ontstond tumult toen vi-
ce-voorzitter H. Bannink van
de Zeeuwse Milieu Federatie
naar voren stormde en zijn
woede uitte over het uitscha
kelen van de zaal-microfoons.
„Deze bijeenkomst is voor ons
bedoeld. Ik pas ervoor zo ver
der te gaan", riep hij geëmo
tioneerd naar het naambordje
grijpend van drs. G. Verberg,
directeur-generaal energie op
het ministerie van Economi
sche Zaken.
Directe aanleiding voor zijn
woede-aanval, die na enig ge
harrewar werd afgeslagen,
was de houding van NCRV-
programmamaker H. Sleeu-
wenhoek, door de regering in
gehuurd om de bijeenkomsten
te leiden. Sleeuwenhoek ont
nam ZMF-functionaris J. de
Vries het woord zodra deze
een voorstel wilde doen het
scenario voor de bijeenkomst
te wijzigen.
Hoofdrollen waren gister
avond verder weggelegd voor
districtsbestuurder M. Strous
van de FNV-Zeeland ('zelfs
rechtse politici hebben zich in
dit spel van leugens en bedrog
gepasseerd gevcoeld'), Ban
nink en het PvdA-statenlid G.
de Vries-Hommes. Ze werden
regelmatig bijgevallen door
een deel van het publiek, dat
grote papieren oren had opge
zet ('Oal wat a je zeit gi bi dien
Van Aard enne toch 't eene
oare in en 't aare wee uut').
Maar ook de 'voorlichters'
lieten zich niet onbetuigd.
Van enige inhoudelijke
discussie was nauwelijks
sprake. Een tweede bijeen
komst vindt vanavond in Ze
venbergen plaats. Daarbij
worden demonstraties ver
wacht.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - De Tweede Kamer wil dat minister Brinkman
(WVC) de voorgenomen bezuiniging op het plaatsen van kinde
ren in pleeggezinnen ongedaan maakt.
De Commissie voor Jeugdwelzijn van de Kamer zal daarover
vandaag een onderhoud met de minister hebben. Het ministerie
heeft afgelopen weekend de provincies een brief gestuurd,
waarin terughoudend beleid verordonneert is. Dat komt omdat
dit jaar al bijna 7 miljoen te veel is uitgegeven. Brinkman wil
nu dus tijdelijk een rem.
Volgens de voorzitter van de commissie, D'66-er Mik, moet de
minister die ingreep ongedaan maken. „Kinderen die voor
plaatsing in aanmerking komen, kunnen niet wachten. Als er
geen geld is, moet dat er maar snel komen", aldus Mik.
HANDIGE
HANDDOEK
groot formaat, 60X140 cm
Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee
aanmelden en de handdoek zal u worden
toegestuurd.
NIEUWE ABONNtE
Naam en voorletters:
Adres:
Postcode:
I Woonplaats:
Betaling 66,30/kwartaal 22,97/maand
DE NIEUWE ABONNEE ONTVANGT Z'N KRANT
Datum van aanmelding:
Naam:
Adres:
Postcode:
Woonplaats:
IDeze bon in een open enveloppe, zonder postzegel, sturen '.sSf!f-w
naar: De Stem, Antwoordnr. 112, 4800 VB BREDA.
^^ellen kan ook: 076-236911.
