SMITSCHORRE NIET LANGER 'ALLEMANSLAND'.
[aloezie leidt
ot steekpartij
Extraatje voor
de emancipatie
Minder subsidie
voor Scouting en
Herv. Jeugdraad
6 We zullen de wijn zelf moeten 9
STEM
HI BUM
VAN ZEELAND
UIT PROVINCIEKAS
SPECIAALZAAK IN OOSTENRIJKSE WUNEN VERKOCHT ÉÉN FLES:
[ATERDAG 3 AUGUSTUS 1985
ME JAAR CEL GEËIST
Kanaal
In handen
Golf
Afronden
PROVINCIE:
Waterschap
moet hek
in Oostburg
verplaatsen
PROVINCIE HERZIET REGELING
Ellende
Plaatselijk nieuws
St-Jansteen
T22 PAGINA ZEELAND 2
Een zandbak wordt bos
SMITSCHORRE In Axel. Waar de watertoren waakt over een
zandbak van tweehonderd hectare groot. Een angstaanja
gend, kaal gebied. Onherbergzaam. Zeker op die onverwacht
koude dag In augustus als een strakke wind de |onge aan
plant bijna plat tegen de bodem drukt Is de sfeer er kil en on
heilspellend. Maar het blijft er niet koud. De zandbak wordt
bos. Nog dit Jaar wordt de laatste vijftig hectare Ingeplant met
|onge essen, eiken, populieren en dennen. En als het lukt legt
de golfclub De Woeste Kop er de eerste golfbaan In
Zeeuwsch-Vlaanderen aan. Smitschorre wordt dan een recra-
tiegebled bij uitstek. Met een beetje geld en veel, heel veel
geduld.
Door Frank Deij
AXEL - Buiten de zweef
vliegers mag er voorlopig
niemand op. Bij de toe-
gansgwegen blokkeren grote
bekken de ingang. Harry
Goossens (62) van Staatsbos
beheer wil het niet hebben.
Smitschorre heeft rust no
dig. „Vraag me niet wanneer
bet voor het publiek openge
steld wordt. Ik heb geen
idee. En ik wil geen ver
wachtingen wekken".
Het klinkt hard. Maar het
is noodzaak. „Kijk, vroeger
was het allemansland.
Iedereen liet er zijn hond uit.
Dat kunnen we nu absoluut
niet hebben. De jonge
plantjes hebben tijd nodig
om zich in de bodem vast te
zetten".
Het is zijn bos een beetje.
Goossens kan al met de
VUT, maar blijft om Smit
schorre van de grond te hel
pen. En het heeft alle kans
van slagen. De jonge aan
plant doet het boven alle
verwachtingen uitstekend.
„Echt, toen we hier begon
nen dacht ik: ik ben tevre
den als vijftig procent het
overleeft. Maar het staat
dankzij het natte weer nog
allemaal overeind. Daar ben
ik als bosbouwer apetrots
op. Voor vakantiegangers is
het een slechte zomer ge
weest, maar voor Smit
schorre een hele goede".
Eerst een stukje geschie
denis. Smitschorre, in de ja
ren zestig een marginaal
landbouwgebied waar di
verse boeren een matig flo
rerend bedrijf hadden, werd
door rijkswaterstaat aange
kocht om het zand en slib uit
het verbrede kanaal van
Gent naar Terneuzen te ber
gen. „Het spul moest toch er
gens blijven en Smitschorre
kwam daarvoor in aanmer
king".
Honderduizenden kubieke
meters niet al te beste grond
- „zeg maar waardeloos" -
vonden door grote leidingen
hun weg van de kanaalbed
ding naar Smitschorre. Toen
de laatste kubieke meters
grond waren gestort, lag er
een tweehonderd hectare
groot opgespoten terrein,
vier tot vijf meter hoog.
Eigendom van rijkswater
staat, later overgedragen
naar de Dienst der Domei
nen.
Jaren heeft het terrein
braak gelegen en beleefde de
schooljeugd van Drieschou-
wen er haar eerste avontu
ren. Totdat de gemeente
Axel het in de bol kreeg en
dertig hectare aankocht om
er huizen neer te zetten. Een
investering van een miljoen
gulden. Deze onbezonnen
daad - na de aankoop bleek
dat de grond totaal onge
schikt was voor woning
bouw - leidde Axel bijna tot
de afgrond.
De voor Axel waardeloze
grond werd zes jaar geleden
gekocht door Staatsbosbe
heer, die de lap onmiddellijk
beplantte. „We hadden toen
al heel Smitschorre op het
oog voor bebossing. Daarom
hebben we er meteen ge
plant om te laten zien hoe
het zou kunnen worden",
vertelt Goossens. Het zou
echter nog tot in 1984 duren
voordat Staatsbosbeheer
heel Smitschorre in handen
kreeg.
Inmiddels hadden zich op
het 'allemansland' de motor
crossclub Axel, een zweef-
vliegclub en een rallycross
club gevestigd. De eerste
twee mochten van Staats
bosbeheer blijven waar ze
zaten. De rallycrossclub
De heer Goossens toont hoe de jonge aanplant beschermd wordt tegen de konijnen.
moest verkassen, maar zag
er tegenop en tenslotte er
vanaf om naast het motor
crossterrein opnieuw te be
ginnen. Teveel kosten voor
een sport die al een paar
jaar op sterven lag.
Smitschorre leek louter
voor bebossing bestemd.
„Dat is ook het uitgangspunt
van Staatsabosbeheer. We
willen zoveel mogelijk bos
sen maken in Nederland. En
als je dan ineens een lap van
tweehonderd hectare mag
bebossen, is dat natuurlijk
heel prettig. Dat komt maar
zelden voor. Maar omdat de
zweefvliegers en de motor
crossers er al zo lang waren,
hebben we besloten ze er
maar te laten zitten".
Maar ongeveer een jaar
geleden, pas nadat Goossens
Smitschorre had ingelijfd,
klopte de golfclub De Woes
te Kop aan. 25 Hectare is er
nodig om Zeeuwsch-Vlaan
deren aan de eerste golfbaan
te helpen. Voor een sport die
momenteel erg in belang
stelling staat en een enorme
opleving doormaakt.
Goossens heeft er wel
oren naar, is eigenlijk best
enthousiast, maar moet we
gen zoeken om zijn directie
in Utrecht van het nut ervan
te overtuigen. „Want we
hebben Smitschorre tenslot
te verworven om er bos van
te maken. En als je er aller
lei recreatievoorzieningen
gaat treffen, schieten we ons
doel voorbij".
De directie hapt toe en
maakt nog één uitzondering,
de laatste, voor de golfsport.
Onder één voorwaarde: voor
de ruimte, 25 hectare, die de
golfclub gaat innemen, moet
als compensatie twintig hec
tare op andere plekken in
Zeeuwsch-Vlaanderen be
bost worden. „Er zijn ver
gaande onderhandelingnen
met de gemeenten Sas van
Gent, Hulst en Oostburg
voor compenserende gron
den. Erg interassant voor de
gemeenten want er zit tach
tig procent subsidie aan
vast. Het wachten is nu op
een intentieverklaring van
die gemeenten en dan kun
nen we aan de slag".
Werken de gemeenten
niet mee - die kans zit er
theoretisch ook nog in - is er
voor Staatsbosbeheer geen
man overboord. „We hebben
twee bestekken liggen. Eén
met, en eén zonder golfbaan.
Dat kunnen we zo uit de la
trekken. Maar het is wel
kort dag, want voor het eind
van het jaar moeten we het
plan afronden. Met of zon
der golfbaan. En als we be
bossen, is er geen weg meer
terug".
Als het doorgaat, zijn er
- FOTO DE STEM/COR J. DE BOER
voor de golfclub nog meer
moeilijkheden te overwin
nen. Om er keurige 'greens'
te krijgen, zal er betere
grond moeten worden aan
gevoerd. Verder moeten er
tal van andere voorzienin
gen getroffen worden om
een volwassen golfbaan te
krijgen. „Maar dat is onze
zaak niet. We geven de
grond in erfpacht. En daar
mee houdt het op. Ik geloof
echter dat ook het bedrijfs
leven achter die plannen
van de golfclub staat. Dus
dat zal wel in orde komen.
Het zijn zeer serieuze men
sen die er wat van willen
maken", aldus Goossens.
Voorlopig is het echter
van levensbelang dat Smit
schorre zoveel mogelijk ge
meden wordt. Smitschorre
heeft rust nodig. En tijd.
„Een boer plant in het begin
van het jaar en oogst aan het
eind. Als wij planten kan het
wel tweehonderd jaar duren
voor we oogsten".
Van een onzer verslaggevers
MIDDELBURG - Het water
schap Het Vrije van Sluis
moet het hek bij de Tragel-
vaart in Oostburg verplaatsen.
Dat is de uitspraak van Ge-
depetuurde Staten in een con
flict, waarvan het hek de inzet
is, tussen de gemeente Oost
burg en het waterschap.
Het geschil ontstond, nadat
een gedeelte van de Tragel-
vaart was gedicht ten behoeve
van de uitbreiding van een
postkantoor. Een hek, destijds
door het waterschap geplaatst
om te voorkomen dat leerlin
gen van de naastgelegen open
bare school in de sloot terecht
zouden komen, bleef staan.
Het waterschap ging niet in op
een verzoek van de gemeente
het hek te mogen verplaatsen,
zodat de gemeente ten behoeve
van de school volledig zou
kunnen beschikken over de
eigen grond.
Het gemeentebestuur legde
zich niet neer bij de tegenwer
king van het waterschap en
ging bij Gedeputeerde Staten
in beroep. Dat leidde tot de ge
bruikelijke papierwinkel bij
dit soort procedures. De ge
meente heeft nu echter haar
zin, althans wanneer het wa
terschap op haar beurt niet in
beroep gaat bij de Raad van
State en daar onverhoopt ge
lijk zou krijgen.
Van een onzer verschaggevers
MIDDELBURG - De 55.000 gulden (waaronder 35.000 gulden
verkregen via een rijksbijdrage) die het provinciebestuur dit
jaar voor emancipatie-activiteiten beschikbaar heeft, is niet
toereikend.
Reden waarom het dagelijks provinciebestuur de staten heeft
voorgesteld nog eens 10.000 gulden bij te passen. Men wil het ex
traatje halen uit het fonds voor sociaal cultureel werk.
In voorgaande jaren was er steeds nog geld over voor een
tweede ronde subsidietoekenningen. Dit jaar echter is al het
geld meteen de eerste keer al gesoupeerd. Wanneer geen extra
geld op tafel zou komen, zou geen enkele subsidie-aanvraag die
na 1 november van het vorig jaar is binnengekomen, gehono
reerd kunnen worden. Dat vinden Gedeputeerde Staten wat al
te gortig.
Van een onzer verslaggevers
MIDDELBURG - Scouting
Zeeland en de Provinciaal
Hervormde Jeugd Raad
(PHJR) hebben het meest tt
lijden van een nieuwe subsi
dieregeling voor het jeugd
werk, die het provinciebestuui
wil invoeren.
fan een onzer verslaggevers
«DDELBURG - De opmer-
"i van zijn vriendin, dat zij
9 zou gaan verlaten, deed
februari bij de 24-jarige
singer C.H. alle stoppen
tan. Het gevolg was dat
4 kaar met een zogenaamd
itrlevingsmes' op tal van
ntsen verwondde.
Hoewel het 18-jarig meisje
'fN. na behandeling in het
ienhuis niet aan haar ver
engen overleed, stond H.
Wag tijdens de zitting van
Meervoudige Kamer te
Üelburg wel terecht voor
'ïog tot doodslag. Een po-
die volgens officier van
®iie mr. T. Stein 'in kalm
en met voorbedachte
is ondernomen.
"ot drama deed zich voor in
toning van H. en zijn
i'bdin - ze woonden pas
™tjen dagen samen - in
dingen. Het slachtoffer
■'Waarde dat haar vriend
'J' al meerdere malen be-
l 'Sd had, omdat hij het ver
ben had dat zij met andere
-®nen omging. Eenmaal had
ȣy WX3B ZUCWEST FEOERLAfC
''Jloren
keuzen, Hulst en Goes.
,'fessen en telefoonnum-
'S°P pagina 2.
Jlngstijden:
^230/13.30-17.00 uur.
factie
geuzen: Rein van der
'lr' (editie-chef), Jan Jan-
(Plv. chef), Emile Calon,
Meertens, Cor de Boer
'5' Ton Koomen (sport).
5 Frank Deij, Eugène
"™aeten. Middelburg:
JPostma. Goes: Aad van
"ouden.
<%1entle-expl.
Acteur Zeeland: C. Me-
01150-95839.
H. zelfs het bewuste mes op
zijn kussen neergelegd.
Zijn vriendin voelde zich
hierdoor op 22 februari ernstig
bedreigd en verstopte het
steekwapen, dat H. volgens
zijn zeggen nodig had voor
zijn beroep als kok. Toen die
zelfde avond wederom een ru
zie uit jaloezie ontstond, zocht
H. zijn mes op. Het aangekon
digde vertrek van het slacht
offer was er de oorzaak van
dat H. in woede uitbarstte.
Hij stak haar in de zijde, de
rug, de hand en in de borst,
waarna hij de benen nam naar
een buurtcafé. Het zwaarge
wonde meisje wist een arts te
waarschuwen, die zorg droeg
voor opname in het zieken
huis. Volgens H. was het niet
de bedoeling zijn vriendin te
doden en had hij ook nooit een
bedreiging geuit.
Mr. Stein sprak echter wel
van een poging tot doodslag.
„De verdachte heeft na zijn
daad geen stappen onderno
men het meisje te helpen. Zij
moest immers op eigen gele
genheid medische hulp halen".
Stein wees ook op het vroegere
gedrag van H., die eerder be
trokken was bij een gewapen
de overval op een bioscoop in
Vlissingen.
De officier van justitie eiste
drie jaar celstraf en een voor
waardelijke Ter Beschik
kingstelling van de Regering
(TBR). Hij vond het niet on
waarschijnlijk, dat H. - vol
gens een rapport minder toe
rekeningsvatbaar - nog eens
een dergelijk misdrijf zou ple
gen.
De verdediger van de ver
dachte, mr. J. van de Poel-van
Roy van Zuylenwijn, zag geen
verband tussen de gewapende
overval en het neersteken van
zijn vriendin. „Het gaat hier
om een relatiestoornis. Met
andere vriendinnen zijn der
gelijke zaken nooit voorgeko
men. De ruzie kwam voort uit
het gedrag van beiden en kan
daarom niet in zijn geheel aan
H. worden toegeschreven", al
dus de advocate.
De rechtbank onder leiding
van president mr. G. Nomes
doet vrijdag 16 augustus uit
spraak.
OP de glimmend gepoetste schappen in de winkel, die vandaag pre
cies drie weken geleden geopend werd, staan ze. Groot en klein,
rood en wit. Flessen Oostenrijkse wijn van het huls Lenz Moser.
Sinds het bekend worden van het Oostenrijkse wl|nschandaal drie
weken geleden, heeft het echtpaar Cools uit het Belgische Zandvliet
zegge en schrijve één (les wijn verkocht. En die Is nog niet eens op
gedronken. Zo nu en dan wordt er een flesje open getrokken voor
Journalisten, die eens komen Informeren hoe het met de zaken gaat.
Het verhaal van een slachtoffer van het Oostenrijkse wljnschan-
daal.
Door Ans van Goch
ZANDVLIET - De witte wijn
sprankelt in de glazen. „Trek
maar gerust een fles open",
heeft Frangois Cools net tegen
zijn vrouw gezegd. „Dan kun
nen ze zelf eens proeven. Per
slot van rekening kan deze
wijn helemaal geen kwaad".
En om zijn redenering te sta
ven tovert hij een certificaat
van de Oostenrijkse wijnkeu
ringsdienst boven de toon
bank, waarin officieel wordt
verklaard dat de wijn die in de
winkel van Cools wordt ver
kocht niet is aangelengd met
ethyleen-glycol, een soort an
ti-vries. Zoals bekend levert
wijn die met dat spul is ver
dund gevaar op voor de de ge
zondheid.
De winkel van het echtpaar
Cools in het Belgische Zand
vliet, een dorpje op een steen
worp afstand van het West
brabantse Ossendrecht werd
op zaterdag 13 juli geopend.
Vrijdag 12 juli werden de eer
ste berichten bekend over het
Oostenrijkse wijnschandaal.
Sindsdien heeft het echtpaar
pas één fles wijn verkocht.
„Dat was aan een mevrouw,
die 's avonds bezoek kreeg. Ze
wilde een kwaliteitswijn heb
ben. Die Oostenrijkse wijn is
best goed en we verkochten
haar een fles. Ze gaf niets om
al die berichten die op de tele
visie kwamen, vertelde ze.
Toen ik ze een paar dagen
sprak, had ze die fles nog niet
open gemaakt. Ze durfde het
toch maar niet. Of-ie intussen
wel op is, weet ik niet", zegt
mevrouw Cools.
„Het is een ellende", ver
zucht haar man. „Per slot van
rekening hebben we de volle
dige papieren. We hebben er
zelf achterheen gezeten. Maar
ja, alles wordt over een kam
geschoren. Je zou hetzelfde
hebben, wanneer zoiets ge
beurde met een bepaald merk
Nederlandse jenever. Dan kan
er met een merk wat aan de
hand zijn, maar de andere
worden net zo min nog ver
kocht. Ik denk dat we de wijn
zelf maar op moeten drinken.
Maar ik vind het vooral heel
spijtig voor de wijnboeren".
Een geluk bij een ongeluk is
nog dat hij als beginnend han
delaar nog niet zo gek veel
voorraad heeft ingeslagen. Hij
vertelt nog dat hij contact
heeft gehad met het ministerie
van volksgezondheid. „Maar
daar heb ik verder niks van
gehoord. Je ziet ze alleen maar
komen, wanneer de wijn niet
te vertrouwen is", zegt hij.
„Ja", vult zijn echtgenote
aan. „Vanmorgen was er nog
een mevrouw in de winkel, die
een fles witte wijn wilde heb
ben. Ik zei: Die hebben we wel,
het is Oostenrijkse wijn, waar
niets mee aan de hand is. Ze
krabbelde echter onmiddellijk
terug. Het woord Oostenrijkse
wijn was al voldoende om
haar van eventuele aankoop
af te doen zien".
„Heel veel van de wijn,
waarin ethyleen glycol is aan
getroffen is van een tank afge
vuld. De wijn die wij verkopen
is bij de firma zelf gevuld. Op
de zwarte lijst van Oostenrijk
se wijnen, staan nogal wat
merken, die via zo'n tank wor
den afgevuld. Maar we hebben
er geen flauw idee van hoe dat
spul erin terecht gekomen is.
En dat het nu ineens bekend is
geworden: Misschien is het
wel verraden werk", filoso
feert Cools. Hij legt uit dat er
verschillende gradaties zijn in
kwaliteit van wijnen. „Er zijn
Kabinett-wijnen, Spatlase,
Auslase, etcetera. Een Spatla
se is beter dat een Kabinett.
Doe je nu bij Kabinett-wijn
ethyleen-glycol, dan lijkt het
net Spatlase".
Het echtpaar Cools voor het rek met wijnflessen:
van de verkoop van Oostenrijkse wijn".
,Ons bestaan is niet alleen afhankelijk
- FOTO DE STEM/BEN STEFFEN
Het echtpaar Cools is enkele
weken expres met de verkoop
van Oostenrijkse wijnen be
gonnen, omdat de markt daar
voor nog lang niet verzadigd
was. „We liepen al lang rond
met het idee om een eigen zaak
te beginnen. Behalve wijn ver
kopen we ook doopartikelen
en pralines. We hebben op
aanraden van een van onze
vrienden voor Oostenrijkse
wijn gekozen. Mensen die daar
zijn geweest en een lekker
wijntje hebben gedronken,
willen terug in eigen land ook
nog eens zo'n lekker wijntje
proberen nietwaar? Boven
dien is er in de verre omtrek
geen winkel, die gespeciali
seerd is in wijn uit dat land".
Cools voegt daar aan toe dat
de kwaliteit van de Oosten
rijkse wijnen best in orde is.
„Het zou zonde zijn, om zo'n
fles bij mosselen of zo maar op
te drinken. Het is meer een
wijn om 's avonds op je gemak
te drinken". De prijzen zijn
trouwens navanant. Voor een
klein flesje (35 cl) betaal je on
geveer acht gulden, terwijl een
gewone fles al rap op een gul
den of veertien komt. Prijzen,
die overeen komen met die
van Franse wijn van verge
lijkbare kwaliteit.
Het echtpaar Cools is overi
gens niet van plan om in de
toekomst over te schakelen op
een andere wijnsoort. „We zijn
vast van plan om vol te hou
den. Maar het kan best lang
duren eer het schandaal ge
luwd is, ja".
Beide organisaties schieter
er jaarlijks respectievelijk
zo'n 16.000 en 22.000 gulden bij
in. De twee organisaties hoe
ven de bezuiniging niet in één
jaar door ,tg, yperen- Er wordt
een afbouwregeling van res
pectievelijk twee en drie jaar
in het leven geroepen.
Overigens is van een bezui
niging op de provinciale uitga
ven voor de jeugdorganisaties
geen sprake. De totale uitga
ven blijven gelijk. Verschil
met de oude subsidieregeling
is dat de criteria voor de sub
sidiëring nu voor elke organi
saties gelijk zijn en dat in to
taal zo'n 48.500 gulden minder
aan 'vaste' subsidies wordt
verstrekt.
Organisaties kunnen op die
resterende 48.500 een beroep
doen via aparte aanvragen
voor 'activiteitensubsidies'.
Daarmee krijgt de provincie
een middel in handen om het
belang van de verschillende
activiteiten tegen elkaar af te
wegen. Ook de overgangsrege
ling voor Scouting en PHJR
komt ten laste van deze 48.500
gulden.
De organisaties krijgen de
salariskosten van beroeps
krachten (voor zover die met
goedkeuring van het provin
ciebestuur zijn aangesteld) in
het vervolg volledig vergoed
(was negentig procent). Verder
krijgen ze een vast bedrag
voor 'overige kosten' dat
wordt afgeleid van het aantal
beroepskrachten: 35.700 gul
den voor de eerste beroeps
kracht, 20.400 gulden voor
iedere volgende. Deze bedra
gen zijn vooral bedoeld als
vergoeding van de 'apparaats
kosten' en mogen slechts in
beperkte mate voor activitei
ten worden aangewend.
Slechts één organisatie gaat
er wat de vaste subsidie be
treft op vooruit. Dat is Zoos,
die jaarlijks ruim duizend
gulden meer gaat ontvangen.
Drie organisaties zijn voor
hun inkomsten niet alleen van
de provincie, maar ook nog
van het rijk afhankelijk. Dat
zijn de Stichting Overleg Kin
dercentra en de werkende jon
gerenorganisaties van FNV en
CNV. Zolang deze organisaties
niet volledig onder provinciale
verantwoordelijkheid vallen,
blijven voor hen de bestaande
regelingen van kracht.
Vakantieschieting - Café 't
Kuipke met 54 schutters. Uit
slag: wip 1: hoge vogel J. van
Kerkhoven, St.-Jansteen, eerste
zijvogel J. de Waal, Koewacht,
tweede zij vogel A. Stancel, Rotter
dam. De meeste kleine vogels (4)
werden afgeschoten door P. de
Kerf te Hulst en Fr. Segers te St.-
Jansteen. Wip 2: hoge vogel A.
Heyens, St-Jansteen, eerste zijvo
gel J. de Waal, Koewacht, tweede
zijvogel A. Asselman, Ossenisse.
