Westduitse topspeler in eigen land nog nauwelijks geeerd 4De spelers weten dat ik er ook voor m'n brood zit' Bernhard Langer: JEREMY SHALES, ALS BEROEPS-UMPIRE IN HILVERSUM: Vijand Proef Pro-am Verslaving ZATERDAG 27 JUL11985 'Yips' Caddie Oversteek I aldus MacNamee. He vraag waarom fat zo fel gekant ig gebruik van nu- apens, volop mee- het testen van de die immers voor- |s een nucleaire la- vijand af te vuren. i", zegt de hoogste |r van het ministe- efensie (deputy mi- |Beverley Dewar, enen voor. Ten eer- Canada achter het van de NAVO dat ling kan leiden tot Jde veiligheid en |s op weg naar ont- Ten tweede wil lonen dat het een plaats inneemt in genootschap zonder [daarvoor nucleaire I binnen de strijd- eft." i de Canadese lucht- i van de kruisraketten lindianenstam in de lekenplanken vol lite- lover Marxisme en se bevrijdingsbewe- reemde man, volgens ongfellow, die het in fale radioprogramma neemt voor de india- [ij draagt altijd een et, zodat je nauwe- gezicht kunt zien. Hij fechten voor de onaf- theid van de india- ^r ik zet daar vraagte- ge ambtenaar in Otta- zeker dat Jenkinson [gestelde ouders heeft, lij het geld vandaan van te leven? Wij Izo onze vermoedens, pt Jenkinson daar doet ed voor de indianen." zegt Bart Jack, „dat ed. De indianen moe- [tandig en zonder in- van buitenaf beslis- komst van de NAVO basis een goede of laak voor hen is. Per- 1 denk ik dat we af- 1 moeten maken over vijken van plaatsen |nsen van ons j agen en naar dat we wel ak- eten gaan met de uit- J van de basis. Want de It die daardoor ont haalt toch ook op ons vas het alleen maar I er goede scholen ko- I vind dat mensen van ook de mogelijkheid hebben om dokter, lof journalist te wor- HILVERSUM (ANP) - Het Melkhuisje kan zich op één punt meten met de grootste tennistoernooien ter wereld. Jeremy Shales, een Brit, werkt in Hil versum zijn derde toernooi af als beroepsarbiter en daarmee is de basis voor veel kritiek van de spelers weggevallen. Scheidsrechters en vooral de heren en dames die de lij nen bewaken, zijn niet po pulair in het tennis. John McEnroe bijvoorbeeld grijpt elke gelegenheid aan hen te verketteren en verklaarde zelfs een deel van zijn sala ris af te willen staan voor een verbetering van de arbi trage. Vitas Gerulaitis heeft nauwelijks een betere repu tatie en vergelijkt de indivi duen uit dat deel van het blazerkorps het liefst met zijn grootmoeder van ruim 80 jaar, die bijna blind is. Scheidsrechters zijn in de ogen van beroepstennissers al jaren vijand nummer één. Waarom moeten wij, vragen zij zich af, die van tennis ons beroep hebben gemaakt, ons laten beoordelen door lief hebbers. Goedwillende men sen, maar amateurs, die het beoordelen en vaak beslis sen van een tennispartij er even bij doen. Elke verkeer de waarneming kost punten en geld. Aan de oplossing van de problemen wordt al jaren gewerkt. De eerste aanzet tot verbetering van het peil van de arbitrage werd gege ven door de MIPTC, de Men's International Profes sional Tennis Council. Om het niveau van de umpires over de hele wereld te ver beteren en te voorkomen dat op verschillende plaatsen de regels anders worden geïn terpreteerd, werden scholen opgezet. Scheidsrechters konden daar via een cursus het officiële MIPTC-speldje verkrijgen, dat voor de ten niswereld aangaf, dat ze in ieder geval een bepaald ni veau aan kennis in huis hadden. Ook Nederland kent een aantal van die officials. Hoewel zowel de overkoepe lende instanties als de spe lers niet ontevreden waren over de gang van zaken, bleef de discussie over ver beteren van het peil van de arbitrage doorgaan. Vorig jaar nam het plan ooit over te stappen op de in zetbaarheid van beroeps- scheidsrechters vaste vor men aan. De moeilijkheden bij de finale van het toernooi om de Davis-beker in de cember te Stockholm, tussen de Amerikanen en de Zwe den, gaf de doorslag. De pro blemen, die vooral Jimmy Connors en John McEnroe in de Zweedse hoofdstad ver oorzaakten, dwongen de MIPTC tot het nemen van een beslissing op korte ter mijn. Na overleg met onder an dere de ATP, de vereniging van beroepsspelers, werd besloten over te gaan tot een proef met het instellen van betaalde scheidsrechters. Twee internationaal gere nommeerde umpires, de Amerikaan Richard Kauf man en de Brit Jeremy Sha les, werden aangezocht als proefpersonen. Voorlopig zou de verbintenis voor een jaar worden aangegaan. Direct na het toernooi van Wimbledon, waar hij hoofd- scheidsrechter bij de kwali ficaties was, trad Shales in dienst van de MIPTC als be roeps. De Brit was voor de toppers geen onbekende. Als effectenhandelaar bij de Bank of England had hij tijd voor zijn grote hobby. Dat er echter ook bij de Bank of England geen zekerheid is over een baan, werd Shales drie jaar geleden duidelijk, toen de afdeling waar hij werkte, werd opgeheven. Een andere vaste baan was niet voor handen, zodat het aanbod van de MIPTC goed uitkwam. „Er gingen al geruime tijd geruchten over het instellen van twee professionals. Ik wist dat ook mijn naam daarbij werd genoemd. Het probleem van tijd te vinden bestond voor mij niet. Veel van huis zijn was ook geen onoverkomelijk probleem. Ik was toen ik nog werkte al zo'n dertig weken per jaar weg voor het tennis. Nu zal dat waarschijnlijk weinig meer zijn. Voor mij is het een prima baan, want wie krijgt er gelegenheid van zijn hobby zijn beroep te maken?". „Het is goed dat er einde lijk een begin is gemaakt met de professionalisering van de arbitrage, al is het natuurlijk achttien jaar te laat. Toen in 1968 werd over gegaan tot het professionele tennis, had men eigenlijk ook meteen umpires in dienst moeten nemen tegen betaling. Maar, beter laat dan nooit". Voor Shales is het toer nooi in Hilversum het derde evenement, dat hij als be- roepsscheidsrechter volgt. Zijn debuut maakte hij in Gstaad, waarna vorige week Bastaad volgde. „Het is ze ker niet de bedoeling dat wij bij een toernooi alle belang rijke partijen voor onze re kening nemen. Dat is vaak juist niet het geval. In Zwe den en Nederland is het peil van de scheidsrechters hoog genoeg. Als Kaufman en ik dan toch de interessantste partijen zouden nemen, geeft dat alleen maar scheve gezichten. Wij zijn er ook nog voor andere zaken. Wij moeten met onze ervaring en kennis proberen het ni veau van de scheidsrechters te verhogen en proberen er bepaalde standaardmaatre gelen aanvaard te krijgen. De eerste reacties van zowel spelers als organisaties zijn positief. Voor spelers is het natuurlijk goed te weten dat die man op de stoel daar ook voor zijn brood zit". Dat de organisatoren ook zo positief zijn, is enigzins De Brit Jeremy Shales op de stoel in Hilversum. „Het is zeker niet de bedoeling, dat wij alle belangrijke partijen voor onze rekening nemen". -fotoanp verrassend. Voor hen ver hoogt de aanwezigheid van een beroepsscheidsrechter toch de kosten. Want het sa laris is wel voor rekening van de MIPTC, de verblijfs kosten zijn voor de organi saties. „Dat valt geloof ik wel mee. Een deel van de on kosten van de scheidsrechter kan een toernooi verhalen op de MIPTC. Ook de aan wezigheid van de umpires, die op de MIPTC-school hebben gezeten, kost geld. Het is gebruikelijk dat er tussen de 1500 en 3200 gulden per week wordt vergoed. Soms is dat wat meer, zo nu en dan wat minder. Wil een organisatie dus een beroeps- scheidsrechter, of wordt men daartoe verplicht, dan zal dat misschien 'ten koste' gaan van de goedwillende amateurs. Het geld moet tenslotte ergens vandaan komen, maar de kans dat door die investering het echt' grote (prijzen)geld beter on der de spelers wordt ver deeld, is natuurlijk wel aan zienlijk toegenomen". Bernhard Langer: goed voor een miljoen dollar per jaar, een dikke drie miljoen gulden. - fotoanp Het jaarlijkse hoogtepunt in de Nederlandse golf- wereld is het Open Dutch'. Het open Nederlands kampioenschap wordt momenteel In Noordwijk ge houden. Nederland telt 15.000 actieve golfers, die op zo'n 25 banen hun sport bedrijven. Veel potten breken zij niet in Noordwijk. De hoofdrollen worden ge speeld door enkele van de 150 deelnemende bui tenlandse profs. Zij strijden om een prijzengeld, dat dank zij een vlotte sponsoring 575.000 Nederlandse guldens bedraagt, met een eerste prijs van f 95.300. Onder de deelnemers bevindt zich Bern hard Langer, die zijn vorig jaar in het Gelderse Ro- zendaal behaalde titel verdedigt. De Duitser, een van de best verdienende golfers ter wereld, maakte begin dit jaar veel furore door het 'Masters-toer- nooi' in Augusta te winnen. Wil Kester schetst in bijgaand artikel de metseiaarszoon, die ais caddie zijn carrière begon. Door Wil Kester NOORDWIJK - Die dag doet Noordwijk zijn bijnaam alle eer aan. De 'koningin der badplaatsen' is een parel aan de Noordzee. Onder een strakblauwe hemel sudderen heup-aan- heup de ingevette lichamen als stoofvlees in een braad pan. Het zijn vooral vakan tievierende Duitsers, die zo'n beetje elke vierkante centimeter van het strand in beslag nemen. Anoniem zijn zij, en met velen. Niet voor iedereen geldt dit 'dolce far niente'. De meest prominente Duitser, die zich op deze bloedmooie, warme dag in de Noord wij kse dreven bevindt, houdt zich verre van het 'heerlijke niets doen'. Op nog geen steenworp afstand van zijn luierende landgenoten, in en achter de Noordwij kse duinen, demonstreert Bern hard Langer dat hij niet voor niets als Europa's beste golfspeler geldt. Voorafgaande aan het open Nederlandse kam pioenschap, dat donderdag is begonnen, werd een zoge naamd pro-am-toernooi ge houden. Vonden bijvoor beeld Pieter van Vollenhove en Wim Duisenberg onder dak bij Christy O'Connor, Bernhard Langer zwierf vijf uur lang met de heren Krudde, Van Gils en Van der Lugt op sleeptouw over de 'course' van de Noord wij kse Golfclub. Meer dan een vierde plaats zat er niet in voor Langer c.s., maar dat lag voornamelijk aan de kwaliteiten (of het gebrek er aan) van zijn teamgenoten. Langer zelf gaf achttien ho les lang een perfecte demon stratie, zoals zijn tijdelijke maten na afloop ook vol mondig toegaven. „Het lijkt zo gemakkelijk als je hem bezig ziet. Recht- toe-recht-aan. Maar wan neer je dan zelf moet slaan, blijkt het tegendeel. Je zou er een minderwaardigheids complex aan over houden", mompelde er een. Zover kwam het echter niet, het trio was na de achttiende hole opgetogen over het meesterschap, dat het van zo nabij heeft kunnen volgen. En de meester zelf? „Ach, die pro-am-toernooien ho ren erbij. Soms kan het wel eens vervelend zijn, maar dat hangt dan voornamelijk af van degenen met wie je speelt. Vanmiddag was het leuk. Mooi weer en aardige lui", oordeelde Bernhard Langer. Waarna de spelers het contact continueerden in het uitermate riante club huis, zeg maar villa, van de Noordwij kse Golfclub. WÊÊmmmaummÊmmmmmm Langers Amerikaanse door braak op golfgebied in. Be gin van dit jaar won hij in Augusta het Masterstoer- nooi, het Wimbledon op golfgebied. En op slag werd hij in de 'States' voor vol aan gezien. Hetgeen zich ook in harde munt laat uitbetalen. Geschat wordt dat Langer goed is voor 1 miljoen dollar per jaar, een dikke 3 miljoen gulden. Meer dan de helft daarvan is afkomstig uit start- en prijzengelden. Want er gaat een flinke duit om in het professionele golf. De best verdienende golfer in dit jaar is Curtis Strange, ook in Noordwijk aanwezig, die tot dusver ruim 400.000 dollar bij elkaar heeft gesla gen. Maar de Amerikaan won dan ook een toernooi in Las Vegas, dat met een hoofdprijs van 171.000 dollar bepaald niet kinderachtig was gedoteerd. Ook in Noordwijk valt een leuke cent te verdienen. Al is het niet zoveel als vorige week tijdens de Open Britse kampioenschappen.Daar lag voor winnaar Sandy Lyle een cheque van, omgere kend, 300.000 gulden te wachten. Bernhard Langer was in Sandwich niet zo op dreef. Aanvankelijk ging het prima, hij voerde na twee dagen zelfs de ranglijst aan. Maar in de finale ging het toch mis. „Vooral in mijn korte spel maakte ik een paar foutjes. Zenuwen? Mis schien. Ik heb me echter ook een paar keer in de wind vergist en een verkeerde club gebruikt. Dat kostte me slagen". Langers -gedeelde- derde plaats leverde hem toch nog altijd ongeveer 100.000 gulden op. En dat is net zoveel als dit weekeinde in Noordwijk klaar ligt voor de winnaar van de 'Open Dutch'. „Ach, ik ben ver slaafd aan golf en ik verdien met die verslaving nog een leuke cent ook. Dat is mee genomen. En als ik daar aan denk, dan vind ik zelfs het vervelendste pro-am-toer nooi op te brengen. Kan ik door anderen wat te leren iets terug doen voor de din gen, die ik aan het golf te danken heb". Waarna Bernhard Langer zich gewillig laat meetronen door een apetrotse organisa tor voor het geven van een korte 'clinic'. Want ook dat hoort erbij. 'Ik ben verslaafi aan golf Wie is deze man, die tot een van de best verdienende golfspelers ter wereld gere kend mag worden? Bern hard Langer, die op 27 augustus 28 jaar hoopt te worden, beantwoordt volle dig aan het ideaal-beeld van de Duitser: hoogblond, blau we ogen en een oogverblin dend wit hekwerk in de mond. Maar hij is ook be scheiden, vriendelijk, goed lachs en vooral rustig, eigenschappen die niet al leen bij onze oosterburen dungezaaid zijn, zoals een rondje Noordwijk leert. Tot drie jaar geleden was Bern hard Langer een van de vele talentrijke golfspelende jon geren, die af en toe een aar dige uitschieter maken. Zelfs in eigen land kende nauwelijks iemand hem. Daarin kwam enige veran dering, toen Langer eens tij dens een toernooi in een boom klom om zijn vastzit tende balletje met een ge weldige haal van zijn 'ijzer' te bevrijden. Tv-beelden van deze stunt gingen de he le wereld over en met één slag was de naam Bernhard Langer ook bij niet-golf- kenners een begrip. Een beetje laat, want die be kendheid had Langer al veel eerder verdiend. In 1979 werd hij bijvoorbeeld op 21- jarige leeftijd in Nimes we reldkampioen bij de profs onder de 25 jaar. Een ge beurtenis,die in de West duitse media, meestal toch verzot op dergelijke stunts, geruisloos voorbijging. Die titel was het eerste grote succes voor Bernhard Langer. En tevens een streep onder een zwarte periode. Lange tijd had hij aan de in het topgolf zo gevreesde 'yips' geleden. Die 'ziekte' houdt in, dat een golfer een kinderlijk eenvoudig slagje zo vaak mist, dat hij hele maal aan zichzelf begint te twijfelen. Als hij weer eens, een paar meter van de hole staande, het beslissende tik je moet geven, dan beginnen zijn handen zo zeer te beven dat hij zelfs een grindgat zou missen. Langer leek aan die 'ziekte' te bezwijken. Maar dank zij het advies van de beroemde Spanjaard Seve Ballesteros, die hem tijdens een wedstrijd aan ried een nieuwe 'putter' aan te schaffen, bleef hij voor de golfsport behouden. Een verbreking van de re latie Bernhard Langer-golf- sport zou ook ondenkbaar zijn. Zijn leven heeft altijd in het teken gestaan van het kleine, harde balletje. Toen Bernhard acht jaar was ging hij al met zijn oudere broer Erwin en zus Maria mee naar de golflinks in Augsburg. Een half uurtje fietsen van hun woonplaats Anhausen, maar dat had het drietal er wel voor over. In Augsburg konden zij im mers zo'n drie gulden per dag verdienen door zich als 'caddie' te verhuren. En wanneer ze 's morgens een beetje vroeg op de baan wa ren, konden ze zelf ook een balletje slaan. Bernhard werd onmiddellijk door het spel gegrepen en toen hij twaalf jaar was, stond het voor hem vast: hij moest en zou beroepsgolfer worden. „En wel de beste ter wereld". Pa Langer, een eenvoudi ge metselaar zag maar wei nig in de toekomstplannen van zijn zoon. Bernhard moest eerst maar eens de school afmaken, dan zouden ze wel verder zien. De jonge ling legde zich daar bij neer, maar toen het ouderpaar steeds vaker te horen kreeg over de grote dosis talent, waarover hun zoon bleek te beschikken, zwichtten zij. Vlak voor zijn vijftiende verjaardag kreeg hij toe stemming naar München te trekken om bij de Duitse 'golfprofessor' Heinz Feh- ring in de leer te gaan. Moe der Langer wilde die stap alleen maar goedkeuren, wanneer Bernhard op de zondagen vrij zou krijgen om ter kerke te gaan. Dat bleek geen probleem, ster ker, haar zoon pleegt die ge woonte ook nu nog trouw te zijn. Twee opdrachten kreeg Bernhard Langer, toen hij zich bij Heinz Fehring meld de. Allereerst diende hij zich alle 'ins en outs' van het golfspel eigen te maken en vervolgens moest hij zo snel mogelijk Engels leren. „An ders verdwaal je maar op vliegvelden", was de moti vatie. Van beide taken kweet Fehrings pupil zich met volle overgave. Op ze ventienjarige leeftijd werd hij Duits kampioen en een jaar later begon hij écht geld te verdienen met golf. In 1981 maakte Langer voor het eerst een mooie financiële klapper. In dat jaar, waarin hij als eerste en enige Duit ser in de geschiedenis het open Duits kampioenschap op zijn naam schreef en tweede werd op het op één na belangrijkste professio nele golftoernooi ter wereld, het open Britse, sloeg Lan ger ruim 600.000 gulden bij elkaar. Toen werd het tijd om de Engelse taallessen in prak tijk te brengen. Anders ge zegd: de oversteek naar Amerika te maken, het mekka voor de professionele golfspeler. Veel successen leverde dat aanvankelijk niet op. Langer had duide lijk moeite met wennen aan de Amerikaanse 'greens'. Drie jaar lang, van 1982 tot en met 1984, won hij wél Europese toernooien, en geen misselijke ook, maar in Amerika lukte het maar niet. Toch speelde Amerika in 1984 een belangrijke rol in het leven van Bernhard Langer. In dat jaar trouwde hij met Vikki Lopes, een Amerikaanse stewardess, die hij ontmoette tijdens een van zijn vele transatlanti sche trips. En, hoe is het mogelijk, dat huwelijk leidde ook

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1985 | | pagina 7