Per rail naar Sail '85
WEEKEND
D
W2Z
ELZEN
Pendelbussen
Nagasaki
Band
China
rakantie likt aan
|n tenen en ik
et niet wal ik wil.
leen aantrekkelijk
|n een ruime kooi
goud bevoor-
aad van de aller-
Jteit en puur bron
|Vogezen. Die wil
het zangwonder
Ét genoemd wordt.
Ills Nebukadneza-
i zanger wel willen
kunnen zo teder
een zonnestraal
kpijlen van hun pa-
licht werkt als een
|de zilveren fluit en
vonder waarneem
évast denken aan
Angelus klept in
karin de tonen zui-
el, de grootmoeder
lel knielt en de kin-
Ipel staken. En ja
aar klieft een zon-
het venster in een
glimlachende be-
noeder een kanarie
gehad, zou deze op
I moment zijn gaan
ik woon hier
die getroffen is
Érnstige vogelfobie,
i alarmerende vor-
Bervrees en fladder-
tamme spreeuw die
j om wat te pikken,
lillend op de vlucht
zodat de buren mij
11 met afkeer hebben
In. Alles dat in ve-
r het leven gaat, van
I kolibri, jaagt haar
laan. De schoonheid
vogelijn op groenen
hgt gij lustig lied' is
besteed. Zelfs de
vraag in dit lied:
leg ons aardig beest,
meester is ge-
or de vogel beant-
fijnzinnig theolo-
nentaar) vermag
Ivan emotie te doen
laar keel. Je moet er
_gevoel voor hebben,
loest schoonheid. De
peft in ieder geval
j in mijn leven,
ld zou eventueel wel
lat is ook maar sinds
leen te Nairobi gebo-
1 van het type Jack
ons gelogeerd heeft,
leuke dingen. Het
laar dikke achterlijfje
het bovenleer van
en zitten, zodat ik
nerkt kon weglopen,
Éallig even zat te suf-
letik van haar nagels
Ide vloer was niet on-
|e verborg kleine ver-
pn in snuffelhoeken,
wel om muizen te
Ds ze sliep, hoorde je
leen diepe zucht, een
leun of een tevreden
peze hond, Kalimero
gedroeg zich als een
te prinses. Er komt
van haar naar Neder-
hrt en wit gevlekt,
komt hier geen hond
disschien als we een
len. De hond had ons
lleid, toen Kalimero
In korte scheiding hui-
Ivreugde begroette. De
toen bijna door de
mensen die gelukkig
en schildpad die Ko-
die het formaat heeft
nannenhand Veel is
lan te zien. Het dier
_hs in de zoveel dagen
pje sla en je kunt Koba
le van de winter rustig
Ije op de schoorsteen-
Btten. Er zit dan totaal
leging in. In de zomer
en kamerbreedte per
i dat komt neer op een
lis Haarlem-Eindhoven
Euw. De kinderen van
In hebben een zwart
st, die is vlugger, maar
ook niet hebben. Zo'n
kar te beo, in zijn gekle-
net zijn gele snavel en
lig taalgebruik (Goede
1 mijn naam is beo) of
i gereide papegaai met
Jiifel van rood en groen,
leken me meer aan.
blaas, ze hebben veren.
7&TERDAG 27 JUL11985
W3
/Ymsterdam bereidt zich voor op
je ontvangst van een armada van
(11ide zeilschepen. Van 1 tot en met
[augustus wordt in de hoofdstad
je derde editie van het
Sajlspektakel gehouden. Wie zich
öelt aangetrokken door de magie
3n de zeilvaart kan het beste per
.penbaar vervoer gaan. Per rail
jjar Sail is de slagzin van de
fganisatoren. Ze rekenen op vele
honderdduizenden, zoniet
ailjoenen.
Door Paul de Schipper
Sail '85 moet het IJ omtoveren tot
een natte Kalverstraat, een maritie
me vaarweg, gestremd voor alle ver
keer. Alleen de stadsreiniging krijgt
vrije doorvaart. Wie met een eigen
pleziervaartuiig naar Amsterdam
w il gaan om Sail '85 vanaf het water
te volgen dient rekening te houden
met een groot aantal beperkende
maatregelen.
Een van de hoogtepunten van Sail '85
is de 'Parade of Sail' op donderdag 1
augustus. Deze optocht van zeilschepen
op het Noordzeekanaal vormt tegelijker
tijd de ontvangst van de Sailvloot. Die
dag moeten de moderne containersche
pen plaatsmaken voor hun dwarsgetuig-
de voorgangers, ook wel Tall ships ge
noemd, en voor honderden nog zeilende
bedrijfsvaartuigen van 'Hollandsch en
Friesch geslacht'. Schepen met fraaie na
men als Geesje van Urk en de Zingende
Walvis.
De meest indrukwekkende bezoeker is
deze keer afkomstig uit de Sovjet-Unie.
Het is de 115-meter lange viermastbark
Kruzenstern. Aardig voor de liefhebbers
van exotische vaartuigen is de komst van
een echte Chinese jonk.
Andere evenementen tijdens Sail zijn
Het IJ als
e Kalverstraat
het Admiraalzeilen en het Spiegelgecht
op 3 en 4 augustus. Het admiraalzeilen is
een oud mannegebruik, stammend uit de
tijd dat bevelvoerders ook op het slag
veld vooraan stonden. Al in ae twaalfde
zeilden Nederlandse kapiteins in kon
vooien. Aan kop en staart werden deze
langgerekte slagordes afgeschermd door
admiraalsschepen. Bij aanvallen van ka
pers of vreemde oorlogsbodems was het
tactisch van groot belang om die slag
orde te handhaven. Het spiegelgevecht is
een imitatie-zeeslag, waarbij het kanon
gebulder wordt vervangen door vuur
werk. Reden waarom het spiegelgevecht
op het IJ na zonsondergang plaatsvindt.
Het Sail-gebeuren is geconcentreerd
rond de IJ-naven. Voor bezoekers die
met de trein komen betekent dat een
makkelijk toegang tot het hart van het
evenement, want de IJ-haven ligt maar
1 De Guayas uit Ecuador bij het verlaten van de sluis van IJmuiden in 1980.
- FOTO'S ARCHIEF DE STEM
Liefhebbers bewonderen de Rus
sische viermastbark Kruzenstern
tijdens de Sail-manifestatie van
1975.
lien minuten lopen van het Centraal Sta
tion. Wie dat te ver vindt kan gebruik
maken van speciale pendelbussen.
„Het Sailgebeid zal per auto absoluut
onbereikbaar zijn. Het hele havengebied
wordt afgesloten. Parkeerterreinen zijn
er niet in de onmiddelijke omgeving.
Vandaar het dringende advies alleen met
openbaar vervoer te komen", aldus pro
ject-manager Van Doorn van de Saif-or-
ganisatie. Hij wijst in dit verband ook op
het programmaboekje met daarin reduc
tiebonnen voor het openbaar vervoer.
Sail '85 werkt met een budget van 2
miljoen gulden. De helft van dat bedrag
is afkomstig van 15 sponsors, ondermeer
de gemeente Amsterdam en het ministe
rie van WVC. Daarnaast moet verkoop
van de programmaboekjes voor inkom
sten zorgen. De boekjes zijn voor 5 gul
den verkrijgbaar bij elk postkantoor. Die
5 gulden zijn dan meteen de enige onkos
ten voor de bezoekers, want de toegang
tot het Sail-terrein is vrij.
Sail Amsterdam werd in 1975 opgezet
als onderdeel van de viering 'Amsterdam
700 jaar stad'. Aangemoedigd door de
grote belangstelling, ruim 700.000 bezoe
kers, zetten de organistoren hun initiatief
door. In 1980 trok Sail Amsterdam 2
miljoen toeschouwers. De interesse voor
de aloude zeilvaart neemt nog steeds.
Dat mag afgeleid worden uit allerlei ont
wikkelingen. Zo is er internationaal een
toenemende aktiviteit op het gebied van
berging en restauratie van zestiende en
zeventiende eeuwse schepen.
De Japanse stad Nagasaki het in het
Sail-deelnemers in het Noordzeekanaal (1980).
Friese Makkum een stalen kopie van een
echte Oostindiëvaarder bouwen. Hout
handelaar Willem Vos uit St Jacobiparo-
chie zette enkele weken geleden in Har-
lingen een houten VOC-schip (Verenigde
Oostindische Compognie) op stapel. Het
schip moet een replica worden van de
Batavia, een schip dat in 1629 bij Austra
lië op de rotsen liep en waarvan de over
levenden tot kannibalisme vervielen. In
Amsterdam legde burgemeester Van
Thijn onlangs de kiel voor een galjoen.
Tenslotte worden er ook in Middelburg
fondsen verzameld om te komen tot de
nieuwbouw van een VOC-schip.
Het nieuwste initiatief komt echter uit
de beozem van de Sail Amsterdam-orga
nisatie. Het gaat om de bouw van een
windjammer. Een driemastvolschip zoals
die rond de eeuwwissling bij honderden
over de oceanen voeren. De schepen
haalden thee uit China of mest uit Chili.
Een van de meest bekende volschepen
was de Pamir. Het schip ging in jaren '50
ten onder op de Atlantische Oceaan. De
Nederlandse windjammer krijgt een
lengte van 95 meter. Omdat de initiatief
nemers er vanuit gaan dat men niet hoeft
te rekenen op steun van de overheid is
naar een andere formule gezocht om de
bouw (30 miljoen gulden) en exploitatie
te financieren. Een van de middelen is de
uitgifte van aandelen van minimaal 150
gulden. Het schip krijgt een accommoda
tie voor 70 bemanningsleden en 95 pas
sagiers.
Wie wil zien hoe zo'n windjammer er
in het echt uitziet moet de eerste week
van augustus naar de hoofdstad komen.
Sail Amsterdam 1985 belooft opnieuw
een indrukwekkende gebeuren te wor
den. Misschien een domme vraag: Wat te
doen als er geen wind is?. Voorzitter
J.W.Voet van het Sail-bestuur: „Als Ne
derlanders hebben we een rijke zeiltradi-
tie. Daar vinden we wel wat op en bo
vendien hebben alle schepen hulpmoto
ren aan boord. We mikken op kermis-
weer, een beetje bewolkt, een beetje
wind. Net niet goed genoeg voor het
strand. Laat de wind het echt afweten of
waait het te hard. Ja, daar moeten we
dan maar mee leven"
e weg langs ontelbare andere
omputerbedrijven in Silicon Valley
naar de chipsfabriek Signetics is
ikelig stil. Op deze hete juli-
Khtend melden de plaatselijke
sranten weer nieuwe
verktijdverkortingen en
ilvloeiingen. In een paar maanden
ijd zijn 40.000 ontslagen gevallen
ui de Amerikaanse
ömputerindustrie, waarin 1,2
mijoen mensen werkzaam zijn. In
Jleze vallei kan elke dag het 5000-ste
lachtoffer vallen. Dit is het derde
;n laatste deel in de serie over
Silicon Valley.
Door Mare De Koninck
SAN FRANCISCO - De verzadi
ging op de wereldmarkt van met na
me siliconenchips, de microgeheu
gens, laat geen ruimte voor illusies.
Ook bij Signetics in Sunnyvale, dat
voor honderd procent eigendom is
van Philips, wordt deze week nau
welijks gewerkt. Directeur dr. Else
Kooi van Philips Research Labora
tories (onderdeel van Signetics)
zegt: „Vorig jaar was een zeldzaam
goed jaar. Dit jaar komt de klap.
Door de terugval in de groei van de
verkoop van personal computers
drijft er nu een reusachtige voor
raad chips op de wereldmarkt
rond".
Zijn pubüc relations \manager, Ron
Deutsch, probeert er het beste van te ma
ken: „Vorig jaar groeide Signetics met 70
procent. Al zouden we dit jaar tot nul te
rugvallen, dan hebben we in twee jaar
nog een ongelooflijke gemiddelde groei
met 35 procent gehad".
Dr. Kooi put toch og optimisme uit
de zekerheid dat de van computers
- zij het veel besch er dan was aan
genomen - zal blijv oenemen. „De tijd
komt dat de voorra^.n chips weer zullen
moeten worden aangevuld. De vraag is
alleen wanneer".
Ook Philips bakt minder
chips in Silicon Valley
De vraag is ook hoeveel vervaardigers
van computers, onderdelen en program
ma's dan het loodje zullen hebben ge
legd. Vooralsnog blijken de chipsfabri
kanten de meest kwetsbare. Signetics
heeft een personeelsbestand van 12.000 in
korte tijd teruggebracht tot nu 9000.
„Valley-waarnemers", zoals journalist
Rob Hof van de Peninsula Times Tribu
ne, denkt dat Signetics nog met meer on
heilstijdingen zal moeten komen. Else
Kooy: „De prijzenslag in met name
MOS-geheugens is moordend. De Japan
ners hebben hun prijzen voor die catego
rie chips soms wel door tien gedeeld".
Juist voor de productie van chips van
de nieuwe MOS-generatie heeft Signetics
onlangs een grote fabriek geopend in Al
buquerque in de Amerikaanse deelstaat
New Mexico. Andere productie-eenhe
den staan in de deelstaat Utah en in de
Aziatische landen Bangkok, Thailand en
Zuid Korea. Sedert geruime tijd neigen
alle computerbedrijven in Silicon Valley
ernaar hun de massa-aanmaak en assem
blage naar goedkopere oorden te ver
plaatsen. „Het is hier vol. de salarissen
zijn hoog en de huizen te duur", aldus
Else Kooi.
Op zijn specifieke verantwoordelijk
heid, research voor en ontwikkeling van
nieuwe chips, heeft Signetics, c.q. Philips
vooralsnog niet bezuinigd. Meer dan m
welke bedrijfstak ook staat innovatie ge
lijk aan overleven.
Het belang van Philips om met een
onderzoekslab in het hart van de compu
terwereld te zitten, is groot. „Wij zijn een
uitkijkpost. Van hieruit zien we heel
scherp wat er bij de concurrent gebeurt
en wat er in de academische wereld ge
beurt", zegt de 53-jarige chemicus Kooi,
op wiens researchafdeling 300 mensen
werken.
Vooral de contacten met de nabije
universiteiten Stanford en Berkeley zijn
van belang. „Wij sponsoren, evenals veel
andere industrieën, die universiteiten.
Stanford heeft een Center for Integrated
Systems, 't Gebouw daarvoor is door 20
industrieën betaald. Wij, ja in feite dus
Philips, betaalt gedurende drie jaar
250.000 dollar en dan nog twee jaar
150.000. Berkeley heeft een researchpro-
gramma dat 'Micro' heet. Dat kost per
j'aar 120.000 dollar en dat betalen wij he
lemaal", aldus dr. Kooi.
Wat Philips voor zulke donaties aan
twee van 'swerelds voornaamste techno
logische wetenschapscentra terugkrijgt?
„Heel veel. We hebben van Signetics een
persoon op Berkeley en een op Stanford
werken. We doen gezamenlijke proeven.
We hebben toegang tot hun projecten.
We hebben hier een computer staan met
hetzelfde programma als ze op Berkeley
hebben. En het meer algemene belang is
'dat je zo de groei van het aantal studen
ten en hoogleraren in de computerweten
schappen bevordert".
Else Kooi behoort niet tot degenen die
menen dat Europa - onder meer omdat
daar veelal niet zo'n hechte verhouding
bestaat tussen overheid, wetenschap en
bedrijfsleven - in de computerwereld ge
doemd is achter te liggen op de VS en Ja
pan. „De toestand m Europa verbetert
snel. Leuven heeft een wereldnaam inza
ke academisch-industriele samenwer
king. En het Esprit-programma van de
EG en het Mega-project van Philips en
Simens laten zien dat de technische com
petentie in Europa zeker aanwezig is.
Nee, het vervaardigen en het op de markt
brengen, dat is ons probleem. Daarin is
Japan veel beter".
Dr. Kooi is het ermee eens dat de in
novatie in de computerwereld thans aan
het verschuiven is naar de ontwerptech-
nologie, het maken van computers waar
mee ingenieurs nieuwe chips en andere
electronica kunnen ontwerpen en theore
tisch uittesten. „Maar de sporadische
Amerikaanse bedrijven die zulke chip
ontwerpstations maken, verkopen die
even goed aan Japan, dat daarmee in in
nog betere concurrentiepositie komt.
Tot nu toe maakt Philips eigen ont
werpsystemen, maar Daisy Systems in
Silicon Valley zegt intussen Philips als
klant te hebben voor haar 'computer
aided engineering workstations'. Dr.
Kooi bevestigt dat 'er een tijd komt dat
je die dingen beter van een ander kunt
kopen' en hij erkent tegelijk er 'beducht'
voor te zijn dat mensen die bij Signetics
ontwerpsystemen ontwikkelen, naar een
in die sector leidend bedrijf als Daisy
zullen overstappen.
Denkt de Philips researcher in Silicon
Valley dat de consument toch wel weer
voldoende belangstelling zal krijgen voor
homecomputers, in welke nieuwe versies
dan ook, om de industrie grotendeels
overeind te houden?
„Op korte termijn speelt misschien een
rol dat IBM met een nieuwe serie perso
nal computers uit zal komen in de herfst.
Daar wachten mogelijk veel mensen op
en die kopen dan niet wel een Apple. Op
langere termijn hangt het ervan af of de
jeugd, die nu op de scholen met compu
ters vertrouwd wordt gemaakt, die in het
latere leven onontbeerlijk zullen blijven
vinden. Thans staat er wel in heel veel
huizen een computer, maar wordt het
ding niet gebruikt".
De overschatting van de markt ver
taalt zich bij Signetics in de 1 miljard
chips, die alleen al dit ene middelgrote
bedrijf vorig jaar heeft vervaardigd. En
er gaan maar een paar van die micro-ge-
heugentjes in één homecomputer. Else
Kooi:"Een miljard chips, dat is een niet
voor te stellen hoeveemeid. Als ik onze
jaarproductie in China zou gaan uitde
len, zou ik er elke chinees een kunnen ge
ven".
SLjdt&daanCij&AedeH
TOtaCAMUtM
Le Dictionare Labourdin definieert het
Macaroun als een berijmd vers van vier
woorden in evenzoveel talen. Buiten het
Baskisch taalgebied, waar het grote popu
lariteit geniet, vooral in het Guipwzcoan
van Spaans Baskenland kent deze vreemde
versvorm weinig beoefenaars. In Neder
land in het geheel geen met de mogelijke
uitzondering van John O'Mill aan wie de
volgende twee Macarouns met zekerheid
kunnen worden toegeschreven:
Hahneeier
Bloody Liar
Trompe-l'oeil:
Kamperuien.
Bouillabaisse
Seasickness
Smörrebröd
Reutemeteut
en wellicht, maar dan in co-produktie met
Mark Saver, de bekende Vlaamse limericist
uit Berchem, het volgende Schier Maca
roun:
THoMnattn TKotqué
Pays-Bas
Bombastica
but Flanders,
daswaddaanders!
Hier volgen tent leuke suggesties voor die
plakplaatjes met tekst voor op de achter
ruit van uw auto, pardon: car-stickers on
the rearwindow.
Suggestie 1: een rood hartje tussen de En
gelse woord I en Myself
Suggestie 2: I hate carstickers on rear
windows!
Suggestie 3: in navolging van de sticker
der golfspelers: Old golfers never die, they
only lose their balls kunnen docenten bij
het voorgezet onderwijs op hun achterrui
ten plakken: Old teachers never die, they
only lose their minds.
John o'Min
