Eurocheque als betaalmiddel geaccepteerd La France aux Pays-Bas Verlaine 's 'Quinze jours en H opnieuw vertaald. iziCHT 7BUITENLAN HET GROOTSTE GIRALE SYSTEEM TER WERELD CHEQUES GESTOLEN: yrië bijeen igen verwacht ngen Nederlanders ngerstaking voortgezet dse nederzetting in hongerstaking ensaf DINSDAG 9 JUL11985 EXTRA Invloed sche hoofdstad Damascus ingen begonnen tussen poij' ie moslim-gemeenschapper n einde maken aan de onen idag werden vanuit de Liba gevechten gemeld. De ley ten en droezen spraken ma' functionarissen onder ley Igens minister van justitie B een nieuwe wetgevende ma vende vergadering te vorm et niet", aldus Berri. irende sociale onrust in lsr aangekondigde economie onder zware druk komen een compromis met de sten 1 massale stakingen te voorl proteststaking van de vor; de electriciteitsmaatschapi j-officieren besloten het we maar dit keer voor onbepaa] .luiten ongedaan maken tot bij decreet en tot ontslag v nderhandelingen. lederlandse protesten bij Zui ssteerde Nederlandse sociolc note, de llnguïste Helena Pa De autoriteiten reageren 01 delen wat precies aan de ha litenlandse zaken in Den Ha orden gevangen gehouden ndse Veiligheid die het mog 'incommunicado' (afgeslot ionder dat hun consulaire b at zij contact mogen opnem nkov heeft na 100 dagen zi irige Rus, die een uitreisvisu e vrouw te voegen, heeft zi oproep van zijn vrouw et onderbroken. Hij verklaari ■atie-autoriteiten hem hebbe inen twee weken te zullen bi r in 1982 samen met nog zeve neeste van die hongerstakei die in New Delhi terecht staa premier Indira Gandhi hel advocaten verklaard dat i iten betoogde opnieuw dat Ir lier, het meeste belang had b n de drie Sikhs werd maanda een maand. Maandag werde ruldiging gesteld. Een van d in de kogelvrije cabine waai ;s bijwonen en verklaarde te r schuld zou bekennen als du ;m verzameld zijn. in Behtlehem heeft twee man g van wapens en munitie va ze nederzetting op de bezetl -jarige veiligheidsofficier i ierderij zuidelijk van Bethle g gesteld wegens het opslaa ndepot van de boerderij. Eei e wapens te hebben geleven i, mijnen, ontstekers en pisto de vondst 'aanzienlijk'. jaanse minister van Buiten ïaandag in hongerstaking errorisme' van de Verenigd! n tijdelijk ontheven van zijr reden voor onbepaalde tijd ii pt een 'vonk van solidariteit mouwen van goede wille ii Europa en de Derde Werelc t wereld op hem in gebed te volgen. Escoto, een rooms t zijn actie tegen de Ameri caraguaanse rebellen die en werpen. 'RI-conferentie over ruimte en geëindigd zonder een ech- kwam vooral omdat de Sov- aten over een systeem var erikaanse ministerie van De- 1 wordt. De meeste van de 6C t-delegatie - spraken zich uil erika, maar er werd door de verstrekt over de Russische diging noemde het wel een Moskou ook met dergelijke 1.59 Maan op 01.03. Maan on- )n onder; 21.58. Maan op; 01.13. veert 08.48-21.01 Ter neuzen Zemeldinge 09.17-21.30 MOfi- 09.35-21.52. Terneuzen; 09.01- fce: 10.05-22.17. Ie Bahia Blanca, BARKEN verw 9 tterdam. BROERE AQUAMARINE etlot Couronne, HAPAG LLOrU wzw San Salvador nr Guayaquil. )LLOYD DEJIMA 7 te Rotterdam, .OYD KEMBLA 7 vn Kaapstad nr 'RINS FREDERIK HENDRIK 7 te nman. ntry, ANNA BROERE 6 te Rotter- nr Torres Straat, CARIBIC 7 150 0 z Jamaica nr Bolivar, DUTUn iSTER 6 vn Rotterdam nr Antwer- s, DUTCH SPIRIT 6 vn Rotterdam im. HAPPY MAMMOTH 6 vn Am- m, ICELANDIC 8 90 zzw Rio de te Rotterdam, KEIZERSGRACH LINDENBORG 8 vn Bornholm nr lal nr Mayaquez, MARE NOVUM 5 vn Rotterdam nr Leith, NOOHLJ- 5 7 90 zo Kp Palmas nr Santos, INGGRACHT 7 15 0 Olands nr nsey nr Ridhamdock. edse kr37.75- 40.75 frsekr37 75- 40.75 nse kr30.25- 33.25 ;t. schilt15.86- 16.36 lanse pes1,92- 2.17 iksedr.2.20- 3.00 ie mark53.00- 56.00 g dinar1.00- 1-7° epond3.38- 368 op615 per kg ;oop 685 per kg T47 Door Els Frigge Steeds meer mensen pakken bij het betalen van hun koopwaar naar de groene of blauwe betaalcheque in plaats van het officiële Ne derlandse geldmiddel de gulden of het briefje van honderd. Ook lonen worden nog maar zelden contant in het handje verkregen, maar ko men wekelijks of maande lijks in het bezit van noeste werkers door middel van een getal op bank- of giro overschrijving. Een ver schuiving van het betaaleir- cuit, dat zich voor het eerst aan het eind van de zestiger jaren voordeed. Toen is na melijk het bankwezen be gonnen met het automatise ren van hun incasso en deed bij het girosysteem de ac ceptgiro zijn intrede. Om ook particulieren in staat te stellen zich een gro tere financiële bewegings vrijheid te veroorloven, werd de groene betaalchè- que uitgevonden met de be- taalpas als controlemiddel. Richting bedrijfsleven ga ven de banken de garantie, dat bij een grondige controle van nummer, pasje en volg nummer het uitgeschreven bedrag uitbetaald wordt. In 1974 werd naast de groene betaalchéque de blauwe eurochéque geïntro duceerd, waarop in Neder land een bedrag van ten hoogste ƒ300 per keer kan worden uitgeschreven. 39 Landen, waaronder praktisch alle belangrijke vakantielanden van Europa, hebben thans de eurocheque als betaalmiddel geaccep teerd. Dit houdt in dat de eurochequehouder bij 190.000 banken en postkan toren zijn geld kan opnemen en in meer dan 4% miljoen winkels kan uitgeven. „Een initiatief dat prima gelukt is. Het vormt thans wereldwijd het grootste gi rale systeem met een omzet van vele miljarden", vertelt de heer J. Jonkheer werk zaam bij de Stichting tot be vordering van het cheque verkeer in Amsterdam. Zo op het oog een prima systeem, waar echter bij na dere beschouwing toch ook nadelen aan blijken te kle ven. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht is het bij verlies of diefstal van chéques of pas niet mogelijk de bankrekening te blokke ren. Dit kan voor de gedu peerde zeer onaangename gevolgen met zich meebren gen, als hij binnen korte tijd zijn rekening met duizenden guldens tegelijk in het rood ziet komen. „Wij krijgen steeds meer te maken met mensen die in de marge van de samenleving opereren. Krijgen die onrechtmatig pas en chéques in handen, dan is het geen grote kunst om ze uit te geven. De afge lopen vijf jaar is de fraude enorm gaan groeien, wat grote verliezen oplevert, die in de miljoenen guldens lo pen. Wij kunnen de mensen er dan ook niet genoeg op at tenderen hun pasje en ché ques streng gescheiden te houden en niet te veel che ques tegelijk mee te nemen. Ook niet in dezelfde tas, wat bij dames nogal eens voor komt. Stelen ze de tas dan hebben ze meteen alles in handen", stelt Jonkheer, die hierin wordt bijgestaan door de heer Van de Oever van de Algemene Bank Nederland. In het buitenland is het zelfs mogelijk dat de eucochéque tot een veel hoger bedrag dan 300 wordt uitgeschre ven, omdat per land een an dere maximum garantiebe drag geldt (in Duisland bij voorbeeld DM 400, wat in Nederlands geld ongeveer neerkomt op 440). Heeft er toch een diefstal van chéques of verlies plaatsgevonden, dan moet de chequehouder zich door een berg papieren heenwor- stelen. Te beginnen met een aangifte bij de politie, waar bij een politieverklaring moet worden verkregen. Daarna naar de betreffende bank, waarbij de cheques of pas die nog in het bezit zijn moeten worden ingeleverd. Zodra de eerste afschrijving van de gestolen cheques van de bankrekening zijn ge haald, dit opnieuw melden bij de bank. Deze heeft on dertussen contact opgeno men met fraudebestrij dingsdienst voor chéques, die de zaak in onderzoek gaan nemen. Dit onderzoek kan zich afspelen binnen en kele weken tot een half jaar. De debet-rente die over het gestolen bedrag moet wor den betaald, wordt per bank verschillend wel of niet aan de cliënt terugbetaald. Hier over zijn geen bindende af spraken gemaakt. Zijn al leen de cheques gestolen en de pas bijvoorbeeld niet, dan worden ze volledig vergoed tot een maximum van ƒ300 per cheque. Zijn zowel pas als chéques verdwenen, dan is er een eigen risico van 10% van het schadebedrag tot een maximum van 300 per schadegeval. In alle gevallen geldt per schadeclaim een maximum van 25 stuks. „Dit geldt alleen voor de eurochéques. De groene be taalcheques, die tot een be drag van 100 gaan en al leen in Nederland gebruikt mogen worden, zijn in het geheel niet verzekerd. Ik kan de mensen er dan ook eigenlijk niet genoeg op wij zen om voor die twee tientjes per jaar die je aan eurocheques kwijtbent, een hoop ellende kunt voorko men", aldus de heer Van de Oever. Door Bas Augustijn OUD VOSSEMEER - Wat medio mei een leu ke, korte vakantietocht had moeten worden, eindigde in een doffe ellende, die wekenlang duurde. En eigenlijk nog langer. Want door al le toestanden kunnen Ted en Els Frigge en hun twee kinderen uit Oud-Vossemeer dit jaar zelfs niet naar het buitenland op vakantie. Dit alles is dan te 'danken' aan de onbekenden, die op 12 mei in de buurt van Brussel de auto van de fa milie Frigge plunderden en onder meer 24 Euroche ques meenamen. Die cheques werden allemaal verzil verd. „We wilden er een paar da- jen op uit. Zo via Antwerpen naar de Belgische Ardennen en dan via Limburg weer te rug. Ik had veel cheques mee genomen omdat we onderweg rat spullen wilden kopen voor de koets, die we hebben. Op een parkeerplaats langs de snelweg voorbij Brussel zetten we de auto aan de kant om even de hond uit te laten", zo begint het relaas van Els. „We sloten de auto af en stopten mijn tas onder een jas. [n die tas zaten alle papieren, zoals cheques, autopapieren, ziekenfondspapieren, passen, verder mijn reserve-bril en tal van andere zaken die je op zo'n tocht nodig hebt. We lie ten de hond uit en aten een broodje op een afstand van niet verder dan tweehonderd meter van de auto. Zo'n kwar tiertje zijn we weggeweest. Plotseling kwam iemand naar ons toe en vroeg: Is die rode Opel Rekord van jullie? Toen we bij de auto kwamen bleek de zijruit te zijn ingeslagen en een heleboel spullen, waaron der de tas, waren uit de auto gehaald. De mensen, die ons waarschuwden, hadden niet gezien wie dat gedaan had". Alarm Het alarmeren van de poli tie was daar niet mogelijk. Daarom stapte de gedupeerde familie Frigge in de auto, reed de snelweg weer op en stopte bij de eerstvolgende praat paal. „We komen eraan", was de reactie van de Belgische politie op de melding van Ted Frigge. Pas na een uur ver scheen overigens een paar gendarmen en achter de poli- tie-auto aan ging de tocht in de richting van een van de Brusselse politiebureaus. „Het doen van aangifte kos te daar erg veel tijd", vertelt Els. „We waren immers alle papieren kwijt en dat moest allemaal worden vermeld in een acte van aangifte. Anders krijg je moeilijkheden aan de grens. En ook heb je een af schrift ervan nodig bij het doen van aangifte in Neder land". Na alle ellende in Brussel was voor Ted en Els Frigge het plezier in de korte vakantie voorbij. Besloten werd maar meteen naar huis te rijden. De resterende vakantiedagen wa ren hard nodig om zich door de berg papieren heen te worste len, die allemaal ingevuld moesten worden om de schade zoveel mogelijk te beperken. Papieren van gemeente, bank, politie, verzekering. Papieren voor de aanvraag van nieuwe autopapieren en dergelijke. „Toen ik bij de bank kwam om daar de diefstal van de cheques te melden, bleek me pas dat mijn rekening niet ge- Wekenlange nachtmerrie voor gedupeerd gezin driehonderd gulden 'eigen ri sico') zal vergoeden. Begrip blokkeerd kon worden. Ik had gedacht dat zoiets wel kon. Dat het niet zo is staat wel in de informatie, die je bij de cheuques krijgt. Maar de meeste mensen -en ook ik- le zen die tevoren niet of nauwe lijks", zo werd Els zich toen bewust. Ook had ze eigenlijk niet goed tevoren de kleine let tertjes van de verzekeringspo lis gelezen. Els daarover: „Ik dacht verzekerd te zijn voor diefstal. Maar toen ik bij de verzekering kwam bleek dat die wat diefstal betreft alleen gold voor Nederland. In het buitenland waren we op grond van die verzekering alleen ge dekt bij bliksem- en storm schade en dat soort dingen. Wat ik door deze zaak heb ge leerd is dat je zorgvuldig je polis moet nakijken als je naar het buitenland gaat". Brief Met het aflopen van allerlei instanties is Els na terugkeer in Oud-Vossemeer ruim twee dagen bezig geweest. Vrij kort daarna kreeg het echtpaar Frigge een dikke brief van de politie uit het Belgische Hoei laart. Daarin de gestolen pas poorten, rijbewijzen en het kentekenbewij s. Van de cheques echter geen spoor. De papieren, die voor de Dit jaar geen buitenlandse vakantie voor het gezin Frigge. Wel een tocht met de huifkar door een stukje Ne derland. - FOTO'BEN STEFFEN dieven geen waarde hadden, waren door hen eenvoudig in de brievenbos van het politie bureau in Hoeilaart gestopt. Vreugde in gezin Frigge over de ontvangst van deze papie ren. Maar het koste wel een halve dag werk om alle in stanties te vertellen dat de verzoeken om nieuwe rijbe wijzen, passen en kentekenbe wijs konden worden wegge gooid. Een dag na de dikke brief uit Hoeilaart viel er een witte enveloppe, zonder afzender, bij Frigge in de bus. Gericht aan zoon Richard en daarin zijn zwemabonnement. „Het zijn toch nette dieven dat ze dat hebben teruggestuurd", merkt Els Frigge op. Rood Die 'nette dieven' zorgden er echter de weken daarna vrij vlot voor dat de bankrekening van de Frigge's in het rood kwam te staan. Ze gaven in di verse plaatsen in Noord- Frankrijk de 24 cheuques uit voor meestal het maximale bedrag van 1000 Franse francs per stuk, ofwel ongeveer ƒ380. „Ik vermoed dat de cheques expres in Noord-Frankrijk zijn uitgeschreven en dat de dieven Belgen zijn. In België is het voor een Belg niet zo ge makkelijk om voor Nederlan der door te gaan. In Frankrijk wordt het verschil tussen Belg of Nederlander niet zo gemak kelijk opgemerkt", denkt Els Frigge. Inmiddels heeft zij de af schrijving binnen van alle 24 Eurocheques en is een dikke negenduizend gulden armer. De fraudebestrijdingsdienst van de bank heeft een onder zoek naar de diefstal ingesteld en afhankelijk van het onder zoek zal worden beslist of de bank aan de familie Frigge die negenduizend gulden (min Els: „Dat onderzoek kan nog enkele maanden duren. En al die tijd mis je toch maar het geld dat ze van je rekening hebben gehaald. Het belem mert je eigen financiële moge lijkheden. Gelukkig heeft mijn bank begrip voor de situatie en laat toe dat ik in het rood sta. Maar anders had je nog geen geld genoeg om eten te kopen". Los van die cheques zit het gezin Frigge zelf nog met een schadepost van een tweedui zend gulden. Vanwege de hui dige financiële problemen gaat de familie Frigge dan ook niet op vakantie naar het bui tenland. In plaats daarvan wordt een trip met de eigen huifkar door een stukje van Nederland gemaakt. Slapeloze nachten heeft Els gehad na terugkeer uit Brus sel. „De grootste ellende is dat je niet weet wat er met je che ques gebeurt. Je weet niet wat de dieven doen. Het is een nare verrassing als de post komt met nieuwe afschrijvingen van je rekening". Els heeft zelf ervaren dat ze eigenlijk niet goed genoeg voorbereid was op de buiten landse trip. Dat ze zich te wei nig had verdiept in de voor waarden, verbonden aan de Eurocheque. Dat ze te weinig wist over de verzekering. Dat ze het pas gescheiden moet houden van de cheques weet ze voor haar hele leven. Even als het feit dat ze tijdens toch ten voortaan altijd haar tas niet meer in de auto laat lig gen. „Ook al zijn we maar even weg voor het drinken van een kopje koffie". Els wil haar verhaal best aan de krant kwijt. „Want ik weet ze ker dat de meeste mensen zich net zo weinig verdiepen in al lerlei bepalingen en kleine let ters. Misschien dat mijn ver haal voor hen een waarschu wing is", meent Els Frigge. Door Henk Egbers AMSTERDAM - Hoe wel er heel wat Neder landers met vakantie naar Frankrijk trek ken, is de belangstelling voor de Franse cultuur in ons land, vergeleken met vroeger, aardig ge slonken. De belangstel ling voor de Franse taal bij het middelbaar on derwijs is zeer tanend. Het Nederlands Theater instituut doet daar, in sa menwerking met dertig in stellingen, iets aan onder de titel 'La France aux Pays- Bas'. In Amsterdam, met enke le uitschieters naar de pro vincie - Tilburg, Groningen, Haarlem - zijn de komende anderhalf jaar veel Franse culturele manifestaties, die in 1986, tijdens het Holland Festival, hun afronding zul len krijgen. Schoolfrans Onlangs werd in Amster dams Nieuwe kerk (Dam) op een tamelijke Hollandse manier, in het beste school frans der autoriteiten en met Italiaanse wijn en Franse cognac, deze mani festatie geopend. Minister Brinkman liet een van zijn onderbazen - Jessurun - in het openbaar op een onbe schaamde manier reclame maken voor de bank, die vroeger Slavenburg heette. Met een sponsorbedrag van 3.5 ton poetst deze bank nu onder een Franse naam, via deze manifestatie, aan zijn geschonden blazoen. De opperbaas van deze geld schieter mocht dat na bur gemeester Van Thijn en Jes surun nog eens dunnetjes overdoen. Opzet is niet een culturele uitwisseling tussen Neder land en Frankrijk, maar een illustratie van de invloed van de Franse cultuur op de Nederlandse samenleving en de doorwerking daarvan op hedendaagse verschijnselen in Frankrijk en Nederland. In 1985 komt vooral het ver leden en in 1986 het heden aan bod. In Amsterdams Nieuwe Kerk zijn momenteel drie tentoonstellingen te zien. Het Nederlands Theater In stituut heeft op een fraaie en vermakelijke manierfvoor jong en oud) een groot deel van zijn collectie van de He rengracht naar deze kerk gebracht: 'Uit in Amster dam; van schouwburgen en kermissen tussen 1780 en 1813'. De periode waarin de Franse invloed toenam. Inzicht Deze tentoonstelling bevat onder meer inzicht in histo rische plekjes; leuke gege vens over mode, dansen en vooral de kermis met zijn typische attracties. Via kof fie-, speelhuizen en erotiek naar het theaterleven. Alle maal heel speels en beweeg lijk! De beide andere exposi ties in de kerk zijn puur do cumentair. Die over de Hugenoten verschaft aan de hand van belangrijke historische do cumenten inzicht in de groep van enkele tienduizenden protestanten die vanuit Frankrijk naar Nederland vluchtten en hier van in vloed zijn geweest op het culturele en economische le ven. De derde tentoonstel ling heet 'Het anarchisme in' Frankrijk en Nederland' en vertelt over deze beweging die gezag aan haar laars wil lappen; het libertaire den ken in Frankrijk en Neder land, zoals dat tot uitdruk- De Franse dichter Paul Verlaine, die in 1892 Nederland bezocht. king kwam in het anti-par- lementairisme, vrije opvoe ding en de kunst. Verbeelding Daarbij sluit aardig aan de expositie in het nabijge legen (Kalverstraat) Am sterdams Historisch Mu seum: 'De verbeelding aan de Macht'. Daar wordt de 'Parijse Lente' van 1968 oor zakelijk gekoppeld aan de Nederlandse bewegingen als Maagdenhuisbezetting, No tenkraker, Tomaat, be drijfsbezettingen, hoge schoolbezettingen e.d. Afgezien van de vraag of deze koppeling zo helemaal juist is, zal menig hart van 'zestigers' weer kloppen. Aan de overkant van de Nieuwe kerk, in het Konink lijk Paleis, kun je eventueel eerst nog de tentoonstelling 'Imprimé en Hollande' be zoeken. Er zijn heel wat Fransta lige boeken in Nederland uitgegeven, omdat behalve de vakmensen ook de vrij heid van drukpers hier ho ger stonden genoteerd dan in Frankrijk. Beroemde fi guren als Descartes en Bayle lieten hier drukken en uit geven! Een van de beroemd ste Franse romans uit de 18e eeuw Manon Lescaut van l'abbé Prevost werd in Ne derland geschreven en uit gegeven. Voor bibliofielen is hier veel te zien. Het blijft allemaal te be lopen: Maison Descartes aan de Vijzelgracht, waar het wetenschappelijke werk van Descartes en het intellectue le Nederlandse leven uit zijn tijd gedocumenteerd te zien is. Descartes heeft onder meer 15 maanden in Breda gewoond! Verlaine En in de universiteitsbi bliotheek aan het Singel 425 wordt 'Verlaine in Neder land' uitgelicht. Paul Verlai ne was in 1892 in Nederland om enkele lezingen te hou den, waarbij hij in aanra king kwam met verschillen de Nederlandse kunste naars. Hij schreef daarover een boekje, dat nu weer he ruitgegeven is. Aan de Herengracht 166 is dan nog een tentoonstelling in Het Nederlands Theater instituut onder de noemer 'Armoede en Grootheid' (titel van een toneelstuk van August von Kotzebue, begin 19e eeuw). De tentoonstel ling toont een reeks portret ten van gevierde toneelkun stenaars uit deze periode, van wie Johanna Ziesenis- Wattier en Andries Snoek de bekendste zijn. Johannes Jelgerhuis, Ward Bingley, Geertruida Hilverdink zijn andere namen van deze meestal als kermisgasten gewaardeerde artiesten. Fotograaf Geprogrammeerd staan onder meer nog een tentoon stelling over de beroemde Franse fotograaf Man Ray, die eerder in het Parijse Centre Pompidou te zien was. Van 9 tot 30 september in De Meervaart, waar over een jaar ook de Franse mode aan de orde komt, als in De Nieuwe Kerk het Franse design getoond wordt. In theater De Balie vinden vanaf september lezingen en ontmoetingen plaats over onder meer Zola en de Drey- fus-affaire, de koloniale ge schiedenis van Nederland en Frankrijk en Nederlandse schrijvers in Frankrijk. Op 11 oktober zingt Jean-Louis teksten van Victor Hugo in de Suikerhof. In het Gronin ger Scheepvaart Museum is vanaf 19 oktober de exposi tie Hugenoten in Groningen en vanaf 23 november. In het Haarlemse Frans Halsmuseum komt, ook in oktober, een expositie over de invloed van architect Le Corbusier in Nederland. In 1986 brengt De Appel in Amsterdam installaties door hedendaagse Franse kunste naars en trekken Franse avantgarde theatergroepen door Nederland (o.a. in Til burg en Rotterdam). Een be langrijk deel van het Hol land Festival 1986 zal zich bezighouden met Frans theater, muziek en dans (o.a. Ballet de l'Opéra van Rudolf Nurejev). Uit in Amsterdam; De Hu genoten en Het Anarachis- me. Nieuwe kerk, Dam Am sterdam. Tot en met 20 augustus. Open: ma.-zo. van 11-17 (zo. 15) uur. Entree 3. Imprimé en Hollande. Ko ninklijk Paleis op de Dam. Tot en met 8 september. Open: dagelijks van 12.30-16 uur. Entree 1.50. Descartes et les Pays-Bas. Maison Descartes, Vijzel gracht 2a Amsterdam. Tot en met 27 september. Open: ma.-vr. van 11-17 uur. En tree 3. Verlaine in Nederland. Universiteitsbibliotheek; Singel 425, Amsterdam. Tot en met 30 augustus. Open: ma.-vr. van 9.30-13 en 14-16 uur. Armoede en Grootheid. Nederlands Theater Insti tuut, Herengracht 166, Am sterdam. Tot en met 29 augustus. Open: di.-zo. van 10 (za. en zo. 11)-17 uur. En tree 3. De Verbeelding aan de Macht. Amsterdams Histo risch Museum, Kalverstraat 92, Amsterdam. Tot en met 8 september. Open: di.-zo. van 10 (zo. 13)-17 uur. Entree ƒ3.50. Het 'standaardwerk' bij de manifestatie 'La France aux Pays-Bas' is gelijknamig. Een lijvig boekwerk van ruim 300 pagina's, waarvan de acht bijdragen deskundige achter grondinformatie bieden. Maar los daarvan heeft het boek ook zelfstandige waarde. Dat blijkt, want de eerste week ging het al met duizenden over de toonbank. Na het anecdotische voorwoord van Rudy Kousbroek zet Christiane Berkvens-Stevelinck nog weer eens de geschie denis van de hugenoten op een rijtje. Méér dan een opfrisser van je verwaaide schoolkennis. Jean Gallard, auteur met een passende Franse naam (in het boek mis je wat informa tie over de auteurs), schrijft over Descartes en Nederland. Hij vult onder meer de vragen aan: Wat trok Descartes aan in Nederland; wat in Breda? Weliswaar had prins Maurits op het kasteel van Breda een hof van geleerden gevormd, maar het was vooral de volledige vrijheid die hem trok een tijdje in Breda te wonen, meent Gallard. Ben Albach en Paul Blom sluiten bij die leuke tentoon stelling in de Nieuwe Kerk aan met hun 'Van schouwburgen en kermissen'; een historisch goed gedocumenteerd verhaal over het ontstaan van de wallen, de zedelijke toneelbeoefe- ning, opera, koorddansers en Napoleon op het Leidse plein. Allemaal - zoals de andere artikelen - mooi geïllustreerd. Louis Vis weet méér over Verlaine in Nederland dan Paul 'geopenbaard' heeft in zijn eigen boekje. Dirk Gevers trekt de historische lijn van het anarchisme vanuit Frankrijk door tot het actuele 'Onkruit' in Nederland. Robert Mens schrijft over Corbusier en de Nederlandse architectuur, ter wijl er in oktober nog een groter verhaal van hem komt in de catalogus bij de Corbusier-expositie. Provo en de mei-re- volte, Josine van Dalsum tegenover Lo van Hensbergen etc. in het verhaal van Jan Bank en Micheline van Neste geeft je te denken over het NU. Een boeiend boek. Een ander boekje: Quinze jours en Hollande, geschreven door Paul Verlaine, na zijn bezoek in Nederland in 1892 werd nu vertaald door Frank de Zwager. Louis Vis vertelt in een nawoord, dat indertijd het boekje in Nederland ontgooche lend gewerkt heeft. Nu, op afstand, is de bla-bla van de bourgeoisie-kunstwereld, waarin hij hier verkeerde, erg in teressant om te volgen. Kunstenaars als Zilcken, Toorop, Isaac Israels, Veth, Witsen, Kloos, Bauer, Verwey e.a. en de hun toen omringende steden Den Haag, Leiden en Amster dam komen daarbij, als de Schiedamse genever en de aap jeskoetsier, in deze historische kijkdoos. Niet groots; wel leuk. Diverse auteurs: La France aux Pays-Bas (Uitg. Kwa draat - 39,50). Paul Verlaine: Twee weken in Holland (Uitg. Kwadraat - 24,50).

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1985 | | pagina 5