Eurocheque als betaalmiddel geaccepteerd
La France aux Pays-Bas
Verlaine 's 'Quinze
jours en H
opnieuw vertaald.
iziCHT
7BUITENLAN
HET GROOTSTE GIRALE SYSTEEM TER WERELD
CHEQUES GESTOLEN:
yrië bijeen
igen verwacht
ngen Nederlanders
ngerstaking
voortgezet
dse nederzetting
in hongerstaking
ensaf
DINSDAG 9 JUL11985
EXTRA
Invloed
sche hoofdstad Damascus
ingen begonnen tussen poij'
ie moslim-gemeenschapper
n einde maken aan de onen
idag werden vanuit de Liba
gevechten gemeld. De ley
ten en droezen spraken ma'
functionarissen onder ley
Igens minister van justitie B
een nieuwe wetgevende ma
vende vergadering te vorm
et niet", aldus Berri.
irende sociale onrust in lsr
aangekondigde economie
onder zware druk komen
een compromis met de sten
1 massale stakingen te voorl
proteststaking van de vor;
de electriciteitsmaatschapi
j-officieren besloten het we
maar dit keer voor onbepaa]
.luiten ongedaan maken tot
bij decreet en tot ontslag v
nderhandelingen.
lederlandse protesten bij Zui
ssteerde Nederlandse sociolc
note, de llnguïste Helena Pa
De autoriteiten reageren 01
delen wat precies aan de ha
litenlandse zaken in Den Ha
orden gevangen gehouden
ndse Veiligheid die het mog
'incommunicado' (afgeslot
ionder dat hun consulaire b
at zij contact mogen opnem
nkov heeft na 100 dagen zi
irige Rus, die een uitreisvisu
e vrouw te voegen, heeft zi
oproep van zijn vrouw et
onderbroken. Hij verklaari
■atie-autoriteiten hem hebbe
inen twee weken te zullen bi
r in 1982 samen met nog zeve
neeste van die hongerstakei
die in New Delhi terecht staa
premier Indira Gandhi hel
advocaten verklaard dat i
iten betoogde opnieuw dat Ir
lier, het meeste belang had b
n de drie Sikhs werd maanda
een maand. Maandag werde
ruldiging gesteld. Een van d
in de kogelvrije cabine waai
;s bijwonen en verklaarde te
r schuld zou bekennen als du
;m verzameld zijn.
in Behtlehem heeft twee man
g van wapens en munitie va
ze nederzetting op de bezetl
-jarige veiligheidsofficier i
ierderij zuidelijk van Bethle
g gesteld wegens het opslaa
ndepot van de boerderij. Eei
e wapens te hebben geleven
i, mijnen, ontstekers en pisto
de vondst 'aanzienlijk'.
jaanse minister van Buiten
ïaandag in hongerstaking
errorisme' van de Verenigd!
n tijdelijk ontheven van zijr
reden voor onbepaalde tijd ii
pt een 'vonk van solidariteit
mouwen van goede wille ii
Europa en de Derde Werelc
t wereld op hem in gebed
te volgen. Escoto, een rooms
t zijn actie tegen de Ameri
caraguaanse rebellen die
en werpen.
'RI-conferentie over ruimte
en geëindigd zonder een ech-
kwam vooral omdat de Sov-
aten over een systeem var
erikaanse ministerie van De-
1 wordt. De meeste van de 6C
t-delegatie - spraken zich uil
erika, maar er werd door de
verstrekt over de Russische
diging noemde het wel een
Moskou ook met dergelijke
1.59 Maan op 01.03. Maan on-
)n onder; 21.58. Maan op; 01.13.
veert 08.48-21.01 Ter neuzen
Zemeldinge 09.17-21.30 MOfi-
09.35-21.52. Terneuzen; 09.01-
fce: 10.05-22.17.
Ie Bahia Blanca, BARKEN verw 9
tterdam. BROERE AQUAMARINE
etlot Couronne, HAPAG LLOrU
wzw San Salvador nr Guayaquil.
)LLOYD DEJIMA 7 te Rotterdam,
.OYD KEMBLA 7 vn Kaapstad nr
'RINS FREDERIK HENDRIK 7 te
nman.
ntry, ANNA BROERE 6 te Rotter-
nr Torres Straat, CARIBIC 7 150
0 z Jamaica nr Bolivar, DUTUn
iSTER 6 vn Rotterdam nr Antwer-
s, DUTCH SPIRIT 6 vn Rotterdam
im. HAPPY MAMMOTH 6 vn Am-
m, ICELANDIC 8 90 zzw Rio de
te Rotterdam, KEIZERSGRACH
LINDENBORG 8 vn Bornholm nr
lal nr Mayaquez, MARE NOVUM
5 vn Rotterdam nr Leith, NOOHLJ-
5 7 90 zo Kp Palmas nr Santos,
INGGRACHT 7 15 0 Olands nr
nsey nr Ridhamdock.
edse kr37.75- 40.75
frsekr37 75- 40.75
nse kr30.25- 33.25
;t. schilt15.86- 16.36
lanse pes1,92- 2.17
iksedr.2.20- 3.00
ie mark53.00- 56.00
g dinar1.00- 1-7°
epond3.38- 368
op615 per kg
;oop 685 per kg
T47
Door Els Frigge
Steeds meer mensen pakken
bij het betalen van hun
koopwaar naar de groene of
blauwe betaalcheque in
plaats van het officiële Ne
derlandse geldmiddel de
gulden of het briefje van
honderd.
Ook lonen worden nog
maar zelden contant in het
handje verkregen, maar ko
men wekelijks of maande
lijks in het bezit van noeste
werkers door middel van
een getal op bank- of giro
overschrijving. Een ver
schuiving van het betaaleir-
cuit, dat zich voor het eerst
aan het eind van de zestiger
jaren voordeed. Toen is na
melijk het bankwezen be
gonnen met het automatise
ren van hun incasso en deed
bij het girosysteem de ac
ceptgiro zijn intrede.
Om ook particulieren in
staat te stellen zich een gro
tere financiële bewegings
vrijheid te veroorloven,
werd de groene betaalchè-
que uitgevonden met de be-
taalpas als controlemiddel.
Richting bedrijfsleven ga
ven de banken de garantie,
dat bij een grondige controle
van nummer, pasje en volg
nummer het uitgeschreven
bedrag uitbetaald wordt.
In 1974 werd naast de
groene betaalchéque de
blauwe eurochéque geïntro
duceerd, waarop in Neder
land een bedrag van ten
hoogste ƒ300 per keer kan
worden uitgeschreven.
39 Landen, waaronder
praktisch alle belangrijke
vakantielanden van Europa,
hebben thans de eurocheque
als betaalmiddel geaccep
teerd. Dit houdt in dat de
eurochequehouder bij
190.000 banken en postkan
toren zijn geld kan opnemen
en in meer dan 4% miljoen
winkels kan uitgeven.
„Een initiatief dat prima
gelukt is. Het vormt thans
wereldwijd het grootste gi
rale systeem met een omzet
van vele miljarden", vertelt
de heer J. Jonkheer werk
zaam bij de Stichting tot be
vordering van het cheque
verkeer in Amsterdam.
Zo op het oog een prima
systeem, waar echter bij na
dere beschouwing toch ook
nadelen aan blijken te kle
ven. In tegenstelling tot wat
vaak wordt gedacht is het
bij verlies of diefstal van
chéques of pas niet mogelijk
de bankrekening te blokke
ren. Dit kan voor de gedu
peerde zeer onaangename
gevolgen met zich meebren
gen, als hij binnen korte tijd
zijn rekening met duizenden
guldens tegelijk in het rood
ziet komen. „Wij krijgen
steeds meer te maken met
mensen die in de marge van
de samenleving opereren.
Krijgen die onrechtmatig
pas en chéques in handen,
dan is het geen grote kunst
om ze uit te geven. De afge
lopen vijf jaar is de fraude
enorm gaan groeien, wat
grote verliezen oplevert, die
in de miljoenen guldens lo
pen. Wij kunnen de mensen
er dan ook niet genoeg op at
tenderen hun pasje en ché
ques streng gescheiden te
houden en niet te veel che
ques tegelijk mee te nemen.
Ook niet in dezelfde tas, wat
bij dames nogal eens voor
komt. Stelen ze de tas dan
hebben ze meteen alles in
handen", stelt Jonkheer, die
hierin wordt bijgestaan door
de heer Van de Oever van de
Algemene Bank Nederland.
In het buitenland is het zelfs
mogelijk dat de eucochéque
tot een veel hoger bedrag
dan 300 wordt uitgeschre
ven, omdat per land een an
dere maximum garantiebe
drag geldt (in Duisland bij
voorbeeld DM 400, wat in
Nederlands geld ongeveer
neerkomt op 440).
Heeft er toch een diefstal
van chéques of verlies
plaatsgevonden, dan moet
de chequehouder zich door
een berg papieren heenwor-
stelen. Te beginnen met een
aangifte bij de politie, waar
bij een politieverklaring
moet worden verkregen.
Daarna naar de betreffende
bank, waarbij de cheques of
pas die nog in het bezit zijn
moeten worden ingeleverd.
Zodra de eerste afschrijving
van de gestolen cheques van
de bankrekening zijn ge
haald, dit opnieuw melden
bij de bank. Deze heeft on
dertussen contact opgeno
men met fraudebestrij
dingsdienst voor chéques,
die de zaak in onderzoek
gaan nemen. Dit onderzoek
kan zich afspelen binnen en
kele weken tot een half jaar.
De debet-rente die over het
gestolen bedrag moet wor
den betaald, wordt per bank
verschillend wel of niet aan
de cliënt terugbetaald. Hier
over zijn geen bindende af
spraken gemaakt. Zijn al
leen de cheques gestolen en
de pas bijvoorbeeld niet, dan
worden ze volledig vergoed
tot een maximum van ƒ300
per cheque. Zijn zowel pas
als chéques verdwenen, dan
is er een eigen risico van 10%
van het schadebedrag tot
een maximum van 300 per
schadegeval. In alle gevallen
geldt per schadeclaim een
maximum van 25 stuks.
„Dit geldt alleen voor de
eurochéques. De groene be
taalcheques, die tot een be
drag van 100 gaan en al
leen in Nederland gebruikt
mogen worden, zijn in het
geheel niet verzekerd. Ik
kan de mensen er dan ook
eigenlijk niet genoeg op wij
zen om voor die twee
tientjes per jaar die je aan
eurocheques kwijtbent, een
hoop ellende kunt voorko
men", aldus de heer Van de
Oever.
Door Bas Augustijn
OUD VOSSEMEER - Wat medio mei een leu
ke, korte vakantietocht had moeten worden,
eindigde in een doffe ellende, die wekenlang
duurde. En eigenlijk nog langer. Want door al
le toestanden kunnen Ted en Els Frigge en hun
twee kinderen uit Oud-Vossemeer dit jaar
zelfs niet naar het buitenland op vakantie.
Dit alles is dan te 'danken' aan de onbekenden, die
op 12 mei in de buurt van Brussel de auto van de fa
milie Frigge plunderden en onder meer 24 Euroche
ques meenamen. Die cheques werden allemaal verzil
verd.
„We wilden er een paar da-
jen op uit. Zo via Antwerpen
naar de Belgische Ardennen
en dan via Limburg weer te
rug. Ik had veel cheques mee
genomen omdat we onderweg
rat spullen wilden kopen voor
de koets, die we hebben. Op
een parkeerplaats langs de
snelweg voorbij Brussel zetten
we de auto aan de kant om
even de hond uit te laten", zo
begint het relaas van Els.
„We sloten de auto af en
stopten mijn tas onder een jas.
[n die tas zaten alle papieren,
zoals cheques, autopapieren,
ziekenfondspapieren, passen,
verder mijn reserve-bril en tal
van andere zaken die je op
zo'n tocht nodig hebt. We lie
ten de hond uit en aten een
broodje op een afstand van
niet verder dan tweehonderd
meter van de auto. Zo'n kwar
tiertje zijn we weggeweest.
Plotseling kwam iemand naar
ons toe en vroeg: Is die rode
Opel Rekord van jullie? Toen
we bij de auto kwamen bleek
de zijruit te zijn ingeslagen en
een heleboel spullen, waaron
der de tas, waren uit de auto
gehaald. De mensen, die ons
waarschuwden, hadden niet
gezien wie dat gedaan had".
Alarm
Het alarmeren van de poli
tie was daar niet mogelijk.
Daarom stapte de gedupeerde
familie Frigge in de auto, reed
de snelweg weer op en stopte
bij de eerstvolgende praat
paal. „We komen eraan", was
de reactie van de Belgische
politie op de melding van Ted
Frigge. Pas na een uur ver
scheen overigens een paar
gendarmen en achter de poli-
tie-auto aan ging de tocht in
de richting van een van de
Brusselse politiebureaus.
„Het doen van aangifte kos
te daar erg veel tijd", vertelt
Els. „We waren immers alle
papieren kwijt en dat moest
allemaal worden vermeld in
een acte van aangifte. Anders
krijg je moeilijkheden aan de
grens. En ook heb je een af
schrift ervan nodig bij het
doen van aangifte in Neder
land".
Na alle ellende in Brussel
was voor Ted en Els Frigge het
plezier in de korte vakantie
voorbij. Besloten werd maar
meteen naar huis te rijden. De
resterende vakantiedagen wa
ren hard nodig om zich door de
berg papieren heen te worste
len, die allemaal ingevuld
moesten worden om de schade
zoveel mogelijk te beperken.
Papieren van gemeente, bank,
politie, verzekering. Papieren
voor de aanvraag van nieuwe
autopapieren en dergelijke.
„Toen ik bij de bank kwam
om daar de diefstal van de
cheques te melden, bleek me
pas dat mijn rekening niet ge-
Wekenlange
nachtmerrie
voor
gedupeerd
gezin
driehonderd gulden 'eigen ri
sico') zal vergoeden.
Begrip
blokkeerd kon worden. Ik had
gedacht dat zoiets wel kon.
Dat het niet zo is staat wel in
de informatie, die je bij de
cheuques krijgt. Maar de
meeste mensen -en ook ik- le
zen die tevoren niet of nauwe
lijks", zo werd Els zich toen
bewust.
Ook had ze eigenlijk niet
goed tevoren de kleine let
tertjes van de verzekeringspo
lis gelezen. Els daarover: „Ik
dacht verzekerd te zijn voor
diefstal. Maar toen ik bij de
verzekering kwam bleek dat
die wat diefstal betreft alleen
gold voor Nederland. In het
buitenland waren we op grond
van die verzekering alleen ge
dekt bij bliksem- en storm
schade en dat soort dingen.
Wat ik door deze zaak heb ge
leerd is dat je zorgvuldig je
polis moet nakijken als je naar
het buitenland gaat".
Brief
Met het aflopen van allerlei
instanties is Els na terugkeer
in Oud-Vossemeer ruim twee
dagen bezig geweest. Vrij kort
daarna kreeg het echtpaar
Frigge een dikke brief van de
politie uit het Belgische Hoei
laart. Daarin de gestolen pas
poorten, rijbewijzen en het
kentekenbewij s.
Van de cheques echter geen
spoor. De papieren, die voor de
Dit jaar geen buitenlandse
vakantie voor het gezin
Frigge. Wel een tocht met de
huifkar door een stukje Ne
derland. - FOTO'BEN STEFFEN
dieven geen waarde hadden,
waren door hen eenvoudig in
de brievenbos van het politie
bureau in Hoeilaart gestopt.
Vreugde in gezin Frigge over
de ontvangst van deze papie
ren. Maar het koste wel een
halve dag werk om alle in
stanties te vertellen dat de
verzoeken om nieuwe rijbe
wijzen, passen en kentekenbe
wijs konden worden wegge
gooid.
Een dag na de dikke brief
uit Hoeilaart viel er een witte
enveloppe, zonder afzender,
bij Frigge in de bus. Gericht
aan zoon Richard en daarin
zijn zwemabonnement. „Het
zijn toch nette dieven dat ze
dat hebben teruggestuurd",
merkt Els Frigge op.
Rood
Die 'nette dieven' zorgden er
echter de weken daarna vrij
vlot voor dat de bankrekening
van de Frigge's in het rood
kwam te staan. Ze gaven in di
verse plaatsen in Noord-
Frankrijk de 24 cheuques uit
voor meestal het maximale
bedrag van 1000 Franse francs
per stuk, ofwel ongeveer ƒ380.
„Ik vermoed dat de cheques
expres in Noord-Frankrijk
zijn uitgeschreven en dat de
dieven Belgen zijn. In België is
het voor een Belg niet zo ge
makkelijk om voor Nederlan
der door te gaan. In Frankrijk
wordt het verschil tussen Belg
of Nederlander niet zo gemak
kelijk opgemerkt", denkt Els
Frigge.
Inmiddels heeft zij de af
schrijving binnen van alle 24
Eurocheques en is een dikke
negenduizend gulden armer.
De fraudebestrijdingsdienst
van de bank heeft een onder
zoek naar de diefstal ingesteld
en afhankelijk van het onder
zoek zal worden beslist of de
bank aan de familie Frigge die
negenduizend gulden (min
Els: „Dat onderzoek kan nog
enkele maanden duren. En al
die tijd mis je toch maar het
geld dat ze van je rekening
hebben gehaald. Het belem
mert je eigen financiële moge
lijkheden. Gelukkig heeft mijn
bank begrip voor de situatie
en laat toe dat ik in het rood
sta. Maar anders had je nog
geen geld genoeg om eten te
kopen".
Los van die cheques zit het
gezin Frigge zelf nog met een
schadepost van een tweedui
zend gulden. Vanwege de hui
dige financiële problemen
gaat de familie Frigge dan ook
niet op vakantie naar het bui
tenland. In plaats daarvan
wordt een trip met de eigen
huifkar door een stukje van
Nederland gemaakt.
Slapeloze nachten heeft Els
gehad na terugkeer uit Brus
sel. „De grootste ellende is dat
je niet weet wat er met je che
ques gebeurt. Je weet niet wat
de dieven doen. Het is een nare
verrassing als de post komt
met nieuwe afschrijvingen
van je rekening".
Els heeft zelf ervaren dat ze
eigenlijk niet goed genoeg
voorbereid was op de buiten
landse trip. Dat ze zich te wei
nig had verdiept in de voor
waarden, verbonden aan de
Eurocheque. Dat ze te weinig
wist over de verzekering. Dat
ze het pas gescheiden moet
houden van de cheques weet
ze voor haar hele leven. Even
als het feit dat ze tijdens toch
ten voortaan altijd haar tas
niet meer in de auto laat lig
gen. „Ook al zijn we maar
even weg voor het drinken
van een kopje koffie". Els wil
haar verhaal best aan de
krant kwijt. „Want ik weet ze
ker dat de meeste mensen zich
net zo weinig verdiepen in al
lerlei bepalingen en kleine let
ters. Misschien dat mijn ver
haal voor hen een waarschu
wing is", meent Els Frigge.
Door Henk Egbers
AMSTERDAM - Hoe
wel er heel wat Neder
landers met vakantie
naar Frankrijk trek
ken, is de belangstelling
voor de Franse cultuur
in ons land, vergeleken
met vroeger, aardig ge
slonken. De belangstel
ling voor de Franse taal
bij het middelbaar on
derwijs is zeer tanend.
Het Nederlands Theater
instituut doet daar, in sa
menwerking met dertig in
stellingen, iets aan onder de
titel 'La France aux Pays-
Bas'.
In Amsterdam, met enke
le uitschieters naar de pro
vincie - Tilburg, Groningen,
Haarlem - zijn de komende
anderhalf jaar veel Franse
culturele manifestaties, die
in 1986, tijdens het Holland
Festival, hun afronding zul
len krijgen.
Schoolfrans
Onlangs werd in Amster
dams Nieuwe kerk (Dam) op
een tamelijke Hollandse
manier, in het beste school
frans der autoriteiten en
met Italiaanse wijn en
Franse cognac, deze mani
festatie geopend. Minister
Brinkman liet een van zijn
onderbazen - Jessurun - in
het openbaar op een onbe
schaamde manier reclame
maken voor de bank, die
vroeger Slavenburg heette.
Met een sponsorbedrag
van 3.5 ton poetst deze bank
nu onder een Franse naam,
via deze manifestatie, aan
zijn geschonden blazoen. De
opperbaas van deze geld
schieter mocht dat na bur
gemeester Van Thijn en Jes
surun nog eens dunnetjes
overdoen.
Opzet is niet een culturele
uitwisseling tussen Neder
land en Frankrijk, maar een
illustratie van de invloed
van de Franse cultuur op de
Nederlandse samenleving en
de doorwerking daarvan op
hedendaagse verschijnselen
in Frankrijk en Nederland.
In 1985 komt vooral het ver
leden en in 1986 het heden
aan bod.
In Amsterdams Nieuwe
Kerk zijn momenteel drie
tentoonstellingen te zien.
Het Nederlands Theater In
stituut heeft op een fraaie en
vermakelijke manierfvoor
jong en oud) een groot deel
van zijn collectie van de He
rengracht naar deze kerk
gebracht: 'Uit in Amster
dam; van schouwburgen en
kermissen tussen 1780 en
1813'. De periode waarin de
Franse invloed toenam.
Inzicht
Deze tentoonstelling bevat
onder meer inzicht in histo
rische plekjes; leuke gege
vens over mode, dansen en
vooral de kermis met zijn
typische attracties. Via kof
fie-, speelhuizen en erotiek
naar het theaterleven. Alle
maal heel speels en beweeg
lijk! De beide andere exposi
ties in de kerk zijn puur do
cumentair.
Die over de Hugenoten
verschaft aan de hand van
belangrijke historische do
cumenten inzicht in de groep
van enkele tienduizenden
protestanten die vanuit
Frankrijk naar Nederland
vluchtten en hier van in
vloed zijn geweest op het
culturele en economische le
ven. De derde tentoonstel
ling heet 'Het anarchisme in'
Frankrijk en Nederland' en
vertelt over deze beweging
die gezag aan haar laars wil
lappen; het libertaire den
ken in Frankrijk en Neder
land, zoals dat tot uitdruk-
De Franse dichter Paul Verlaine, die in 1892 Nederland
bezocht.
king kwam in het anti-par-
lementairisme, vrije opvoe
ding en de kunst.
Verbeelding
Daarbij sluit aardig aan
de expositie in het nabijge
legen (Kalverstraat) Am
sterdams Historisch Mu
seum: 'De verbeelding aan
de Macht'. Daar wordt de
'Parijse Lente' van 1968 oor
zakelijk gekoppeld aan de
Nederlandse bewegingen als
Maagdenhuisbezetting, No
tenkraker, Tomaat, be
drijfsbezettingen, hoge
schoolbezettingen e.d.
Afgezien van de vraag of
deze koppeling zo helemaal
juist is, zal menig hart van
'zestigers' weer kloppen.
Aan de overkant van de
Nieuwe kerk, in het Konink
lijk Paleis, kun je eventueel
eerst nog de tentoonstelling
'Imprimé en Hollande' be
zoeken.
Er zijn heel wat Fransta
lige boeken in Nederland
uitgegeven, omdat behalve
de vakmensen ook de vrij
heid van drukpers hier ho
ger stonden genoteerd dan
in Frankrijk. Beroemde fi
guren als Descartes en Bayle
lieten hier drukken en uit
geven! Een van de beroemd
ste Franse romans uit de 18e
eeuw Manon Lescaut van
l'abbé Prevost werd in Ne
derland geschreven en uit
gegeven. Voor bibliofielen is
hier veel te zien.
Het blijft allemaal te be
lopen: Maison Descartes aan
de Vijzelgracht, waar het
wetenschappelijke werk van
Descartes en het intellectue
le Nederlandse leven uit zijn
tijd gedocumenteerd te zien
is. Descartes heeft onder
meer 15 maanden in Breda
gewoond!
Verlaine
En in de universiteitsbi
bliotheek aan het Singel 425
wordt 'Verlaine in Neder
land' uitgelicht. Paul Verlai
ne was in 1892 in Nederland
om enkele lezingen te hou
den, waarbij hij in aanra
king kwam met verschillen
de Nederlandse kunste
naars. Hij schreef daarover
een boekje, dat nu weer he
ruitgegeven is.
Aan de Herengracht 166 is
dan nog een tentoonstelling
in Het Nederlands Theater
instituut onder de noemer
'Armoede en Grootheid'
(titel van een toneelstuk van
August von Kotzebue, begin
19e eeuw). De tentoonstel
ling toont een reeks portret
ten van gevierde toneelkun
stenaars uit deze periode,
van wie Johanna Ziesenis-
Wattier en Andries Snoek de
bekendste zijn. Johannes
Jelgerhuis, Ward Bingley,
Geertruida Hilverdink zijn
andere namen van deze
meestal als kermisgasten
gewaardeerde artiesten.
Fotograaf
Geprogrammeerd staan
onder meer nog een tentoon
stelling over de beroemde
Franse fotograaf Man Ray,
die eerder in het Parijse
Centre Pompidou te zien
was. Van 9 tot 30 september
in De Meervaart, waar over
een jaar ook de Franse mode
aan de orde komt, als in De
Nieuwe Kerk het Franse
design getoond wordt.
In theater De Balie vinden
vanaf september lezingen en
ontmoetingen plaats over
onder meer Zola en de Drey-
fus-affaire, de koloniale ge
schiedenis van Nederland en
Frankrijk en Nederlandse
schrijvers in Frankrijk. Op
11 oktober zingt Jean-Louis
teksten van Victor Hugo in
de Suikerhof. In het Gronin
ger Scheepvaart Museum is
vanaf 19 oktober de exposi
tie Hugenoten in Groningen
en vanaf 23 november.
In het Haarlemse Frans
Halsmuseum komt, ook in
oktober, een expositie over
de invloed van architect Le
Corbusier in Nederland.
In 1986 brengt De Appel in
Amsterdam installaties door
hedendaagse Franse kunste
naars en trekken Franse
avantgarde theatergroepen
door Nederland (o.a. in Til
burg en Rotterdam). Een be
langrijk deel van het Hol
land Festival 1986 zal zich
bezighouden met Frans
theater, muziek en dans (o.a.
Ballet de l'Opéra van Rudolf
Nurejev).
Uit in Amsterdam; De Hu
genoten en Het Anarachis-
me. Nieuwe kerk, Dam Am
sterdam. Tot en met 20
augustus. Open: ma.-zo. van
11-17 (zo. 15) uur. Entree 3.
Imprimé en Hollande. Ko
ninklijk Paleis op de Dam.
Tot en met 8 september.
Open: dagelijks van 12.30-16
uur. Entree 1.50.
Descartes et les Pays-Bas.
Maison Descartes, Vijzel
gracht 2a Amsterdam. Tot
en met 27 september. Open:
ma.-vr. van 11-17 uur. En
tree 3.
Verlaine in Nederland.
Universiteitsbibliotheek;
Singel 425, Amsterdam. Tot
en met 30 augustus. Open:
ma.-vr. van 9.30-13 en 14-16
uur.
Armoede en Grootheid.
Nederlands Theater Insti
tuut, Herengracht 166, Am
sterdam. Tot en met 29
augustus. Open: di.-zo. van
10 (za. en zo. 11)-17 uur. En
tree 3.
De Verbeelding aan de
Macht. Amsterdams Histo
risch Museum, Kalverstraat
92, Amsterdam. Tot en met 8
september. Open: di.-zo. van
10 (zo. 13)-17 uur. Entree
ƒ3.50.
Het 'standaardwerk' bij de manifestatie 'La France aux
Pays-Bas' is gelijknamig. Een lijvig boekwerk van ruim 300
pagina's, waarvan de acht bijdragen deskundige achter
grondinformatie bieden. Maar los daarvan heeft het boek
ook zelfstandige waarde. Dat blijkt, want de eerste week
ging het al met duizenden over de toonbank.
Na het anecdotische voorwoord van Rudy Kousbroek zet
Christiane Berkvens-Stevelinck nog weer eens de geschie
denis van de hugenoten op een rijtje. Méér dan een opfrisser
van je verwaaide schoolkennis. Jean Gallard, auteur met
een passende Franse naam (in het boek mis je wat informa
tie over de auteurs), schrijft over Descartes en Nederland.
Hij vult onder meer de vragen aan: Wat trok Descartes aan
in Nederland; wat in Breda? Weliswaar had prins Maurits
op het kasteel van Breda een hof van geleerden gevormd,
maar het was vooral de volledige vrijheid die hem trok een
tijdje in Breda te wonen, meent Gallard.
Ben Albach en Paul Blom sluiten bij die leuke tentoon
stelling in de Nieuwe Kerk aan met hun 'Van schouwburgen
en kermissen'; een historisch goed gedocumenteerd verhaal
over het ontstaan van de wallen, de zedelijke toneelbeoefe-
ning, opera, koorddansers en Napoleon op het Leidse plein.
Allemaal - zoals de andere artikelen - mooi geïllustreerd.
Louis Vis weet méér over Verlaine in Nederland dan Paul
'geopenbaard' heeft in zijn eigen boekje. Dirk Gevers trekt
de historische lijn van het anarchisme vanuit Frankrijk
door tot het actuele 'Onkruit' in Nederland. Robert Mens
schrijft over Corbusier en de Nederlandse architectuur, ter
wijl er in oktober nog een groter verhaal van hem komt in
de catalogus bij de Corbusier-expositie. Provo en de mei-re-
volte, Josine van Dalsum tegenover Lo van Hensbergen etc.
in het verhaal van Jan Bank en Micheline van Neste geeft je
te denken over het NU. Een boeiend boek.
Een ander boekje: Quinze jours en Hollande, geschreven
door Paul Verlaine, na zijn bezoek in Nederland in 1892 werd
nu vertaald door Frank de Zwager. Louis Vis vertelt in een
nawoord, dat indertijd het boekje in Nederland ontgooche
lend gewerkt heeft. Nu, op afstand, is de bla-bla van de
bourgeoisie-kunstwereld, waarin hij hier verkeerde, erg in
teressant om te volgen. Kunstenaars als Zilcken, Toorop,
Isaac Israels, Veth, Witsen, Kloos, Bauer, Verwey e.a. en de
hun toen omringende steden Den Haag, Leiden en Amster
dam komen daarbij, als de Schiedamse genever en de aap
jeskoetsier, in deze historische kijkdoos. Niet groots; wel
leuk.
Diverse auteurs: La France aux Pays-Bas (Uitg. Kwa
draat - 39,50).
Paul Verlaine: Twee weken in Holland (Uitg. Kwadraat -
24,50).