'DREES WAS KEIHARDE POLITICUS' Drees over kruisraketten, Centrumpartij, Den Uijl en PvdA UITBLAZEN Willem Drees drukte ook negatiefstempel op Nederlandse politiek TOPADVISEUR Kwalijk Zelfvernietiging Kanaal tunnel VRIJDAG 5 JUL11985 ACHTERGROND Rechtlijnig Integer Grote fout Pijnlijk VRIJDAG 5 JUL11985 Wiaardering voor 4snip Proces tegen Eurometaal DEN heid onde en st DE STEM COMM] T5 PAGINA 2 Vandaag wordt oud-premier Willem Drees, 'Het orakel van de Beeklaan', 99 jaar. Een man die er nog steeds in slaagt op gezette tijden met soms pittige uitspraken in het nieuws te komen. Een man met een enorme staat van dienst, die in zijn eenvoudige Haagse woonkamer de dagen van zijn leven slijt. Af en toe opgefleurd door de komst van familie, politici, wetenschapsmensen en journalisten, die bezig zijn met het zoveelste boek over hem. Zoals Frits Huis en René Steenhorst, die aan de hand van gesprekken met Drees zelf hebben geprobeerd een 'levensschets van een groot vaderlander' te maken. Simpel, recht door zee, zoals Drees zelf. 'Bij monde van Willem Drees' is geen politiek boek geworden, niet echt diepgravend, maar zeer lezenswaardig, vooral voor die generatie die de 'Oude Drees' alleen nog maar uit overlevering kent. Door Pieter-Jan Dekkers Verleden en heden ver enigd in één man: Wil lem Drees. Vroeger en nu, twee uitersten, die elkaar vaak raken. Ver schillen en overeenkom sten, een voortdurende toetsing van de geschie denis aan hetgeen nog geschiedenis moet wor den. Vroeger: de crisis, de enor me inflatie, de werkloosheid, het naderende oorlogsgevaar, de NSB die op dergelijke bo dem gedijde. Nu: opnieuw de ingredieënten voor een wel licht duistere periode in de geschiedenis. De Centrum partij als exponent daarvan. Dezelfde spanning, dezelfde verontrusting, dezelfde acties en dezelfde discussies. Maar dan heeft men toch buiten de waard gerekend. De man, die al ruim vóór de Tweede Wereldoorlog waar schuwde tegen het opkomend nazisme, doet niet mee met de wolven die in het bos hui len: van hem geen harde ver oordeling van de Centrum partij. Wel een genuanceerd. Drees: „De Centrumpartij wordt fascistisch genoemd. Dat berust niet op de gedach te dat zij voorstander zou zijn van een dictatuur. Het natio- naal-socialisme was gericht op een volstrekte dictatuur zonder enige vrijheid van meningsuiting. Ik weet niet of de Centrumpartij daar ook op gericht is. Voor zover ik weet heeft zij één element dat men met fascistisch aanduidt: haar bezwaar tegen buitenlanders in ons land. Ik ben dus tegen die partij. Maar ik acht haar niet fascistisch. De NSB was toch iets anders. Dat waren fascisten, bewonderaars van het Duitse nationaal-socia- lisme. Die Centrumpartij is heel niet zo gewichtig als de NSB was. Ik moet er niets van hebben hoor, begrijp me goed, maar ik zie haar niet zo gevaarlijk als de NSB". Overigens, dat enige 'fas cistische' punt in het pro gram van de Centrumpartij, dat door tegenstanders zo op de voorgrond wordt ge plaatst, ontloopt Drees na drukkelijk niet. „Ik vindt dat de regering in dat opzicht grote fouten heeft gemaakt. Door te veel buitenlanders toe te laten is een aantal problemen ge schapen op het terrein van werkloosheid, woning en on derwijs en de grote fout die men heeft gemaakt is dat, toen de werkgelegenheid te rugliep, men ervoor is terug geschrokken de harde bepa ling te aanvaarden dat bui tenlandse werknemers zou den moeten terugkeren naar hun land". Integendeel. Drees: „Men heeft gezegd 'Blijf maar hier en laat uw gezinnen overko men'. Die gezinnen zijn tal rijker dan de Nederlandse waardoor de moeilijkheden nog groter zijn geworden". Toch distancieert Drees zich niet van de gevolgen van dat zijns inziens verkeerde beleid: „Toch vind ik, dat, nu die buitenlandse mensen er eenmaal zijn, wij hun na tuurlijk geen enkel verwijt kunnen maken. Men kan me nen dat de Nederlandse rege ring een verkeerde politiek heeft gevoerd door te veel buitenlandse arbeiders zo maar toe te laten, maar nu zij hier wettig hun plaats heb ben gekregen met hun gezin nen, moet men hen redelijk behandelen". En dus is Drees tegen de Centrumpartij. Pragmatisch en rechtlij nig. Twee eigenschappen waarom Drees z'n hele leven lang is geroemd en - soms - verguisd. Rechtlijnig. Dat moge blijken uit zijn perti nente weigering de eerste maanden van de Duitse be zetting op welke manier dan ook samen te werken met de 'Nieuwe Orde'. „Ik heb in die tijd allerlei mensen op bezoek gekregen die mij probeerden te bewe gen ook een funktie te aan vaarden, waartoe ik be noemd zou worden door de regering. De Duitse regering wel te verstaan". Drees ontkent niet dat er toen enige pressie aan te pas is gekomen. Zijn weigering werd 'beloond' met het con centratiekamp Buchenwald, waar hij samen met 500 an dere prominente Nederlan ders werd gegijzeld, in een poging hen te 'germaniseren'. Het liep even anders. Bu chenwald - en later het klein-semenarie Beekvliet in Sint Michielsgestel - werd de 'bakermat' voor politieke vernieuwing na de oorlog. Hoewel Drees niet lang in Beekvliet is geweest, raakte hij er in ernstig conflict met partijgenoot jonkheer mr. Van der Goes van Naters. Dat is enigszins navrant: Van der Goes van Naters wilde de natie na de oorlog opbouwen langs geheel nieu we politieke strukturen en daarvoor zelfs de SDAP op offeren. Dat ging Drees te ver: hij blijft de partij trouw. Het was dezelfde Van der Goes van Naters die Drees fel attaqueerde toen hij in 1971 de PvdA verliet. De rollen omgekeerd. Een dramatisch jaar, dat 1971. Drees is dan 67 jaar lid van de partij. Hij bedankt vanwege de koerswijziging van de partij onder invloed van Nieuw Links en zijn 'nieuwlichters' Han Lam- mers, Hans van den Doel en André van der Louw. In 1971 wordt het socialistisch begin sel uit het partijprogram ge haald en vervangen door de 'progressieve' samenwer king. Voor Drees betekent dat het einde van het socia listische ideaal: 'De rode va nen hebben voor het laatst gewapperd'. Anno 1985 zegt Drees dat niet zozeer hij uit de partij is gestapt maar dat de partij zich in 1971 feitelijk als socia listische partij heeft opgehe ven. Dat het socialistische beginsel twee jaar later via een achterdeur weer binnen wordt gehaald, doet hem niet op zijn schreden terugko men: „Ik had onvoldoende vertrouwen in de partijlei ding". Achteraf bezien zijn de jongeheren van Nieuw Links allemaal aardig 'gou vernementeel' terecht geko- vattingen die soms veel ver der gaan dan die van zijn po litieke erfgenaam Den Uyl. In het boek laten de auteurs een aantal 'tijdgeno ten' opdraven om de loftrom pet over Drees te steken. Zo als Marga Klompé, de eerste vrouwelijke minister, die Drees de laatste Nederlandse staatsman noemt: „Een poli ticus kijkt naar de volgende verkiezingen, een staastman naar de volgende generatie". Ook Joseph Luns heeft, net als Nijpels, een enigszins vertekend beeld van Drees. En dat kan men een 'tijdge noot' meer kwalijk nemen dan een politicus, die Drees 'van horen zeggen' kent. „Drees was hoogst fatsoen lijk en in de beste zin van het woord patriottisch. Geen starre partij man en helemaal niet aan de socialistische ideologie verkocht". Ver knocht, zal hij bedoelen. men, maar rechtlijnig als Drees is: gedane zaken ne men geen keer. Er was trouwens nog een reden voor Drees om niet meer terug te keren: dr. Joop den Uyl en diens 'te royale inzichten' ten opzichte van de overheidsuitgaven. Een stok paardje van Drees, die niet alleen thuis erg zuinig was maar ook 'op het werk'. „Ik meen dat in de jaren van 1973 tot 1977 de grote fout is begaan door de stijging van de overheidsuitgaven te laten doorgaan en die zelfs bij de verkiezingen toe te jui chen. Dat leidde tot een goede uitslag voor Den Uyl. Men heeft toen in vier jaar de uit gaven met 43 miljard gulden doen toenemen, hoewel daar eigenlijk geen ruimte voor was. Men heeft de moeilijk heden laten oplopen in een tijd waarin men ze eigenlijk had moeten keren. Er werd maar uitgegeven zonder dat men voldoende begrip had voor financiën". Daar kunnen Den Uyl en dr. Willem Duisenberg, de toenmalige minister van Fi nanciën, het mee doen. Dat Den Uyl er niet wakker van zal liggen, laat zich raden, maar voor de huidige presi dent van De Nederlandsche Bank moet het toch geen pretje zijn achteraf zó te worden gediskwalificeerd. Drees is overigens niet he lemaal eerlijk om steeds ka binetten met Den Uyl erin te 'pakken'. Immers, juist gedu rende het optreden van het kabinet Van Agt-Wiegel liep het overheidstekort pas goed uit de hand. Misschien dat juist daarom vanuit VVD- kring de oude SDAP'er met zoveel liefde aan de politiek borst wordt gedrukt. In het boek gebeurt dat door VVD-leider Nijpels, die na het opsommen een een reeks hoogdravende kwalifi caties ('nationaal politicus', 'ware Hollander', 'Vader des Vaderlands') het niet kan na laten te citeren uit Drees' 'Herinneringen en Opvattin gen, 1983': 'Dit (het beleid van het kabinet-Den Uyl, pjd) was regelrecht in strijd met een verantwoord beleid'. „Helaas, hij heeft gelijk ge kregen", voegt Nijpels er fijntjes aan toe. Dat Nijpels er niets van heeft begrepen, blijkt wel uit zijn constatering dat Drees voor hem 'het symbool is van de sociaal-democraat, waar mee wij als liberalen graag zaken zouden willen doen'. Volgens Nijpels heeft Drees een visie op de taak van de overheid die 'vergaand aan de in onze kringen levende opvattingen tegemoet komt'. Hij gaat daarmee volledig voorbij aan het feit dat juist onder Drees de fundamenten van het sociaal zekerheids stelsel zijn gelegd en dat juist onder Nijpels dat stelsel weer wordt uitgekleed. Maar dat terzijde. Wie enigszins op de hoogte is van de geschriften van Drees, kan niet anders concluderen dan dat Drees, zeker voor de oorlog, een radicaal sociaal democraat was, bezeten van Troelstra, gecharmeerd door Marx. De tijd mag de scherpe kantjes dan wat van zijn re volutionaire instelling heb ben afgeslepen, Drees koes tert nog steeds politieke op- In het boek komen ook twee socialisten aan het woord, die hun partij altijd trouw zijn gebleven en enige kritische kanttekeningen plaatsen na alle lof die ook zij voor Drees uiten. Zoals dr. Sicco Mansholt, lid van alle kabinetten-Drees. „Drees was een uiterst integer man, rechtlijnig, zakelijk, zuinig", zegt hij. Maar Drees heeft volgens hem ook in negatieve zin zijn stempel op politiek Nederland gedrukt. „Hij kon zich moeilijk verplaatsen in nieuwe ontwikkelingen. Op het terrein van de buiten landse politiek was hij niet soepel. Een Verenigd Europa zag hij volstrekt niet zitten". Hij kon zich ook maar moeilijk verplaatsen in de mentaliteit van anderen. Dat was een van de redenen waarom de onderhandelin gen over de oprichting van de Benelux zo moeizaam verlie pen. 'Als Drees het Belgische Albertkanaal oversteekt, dan komt hij op een andere pla neet' dateert uit die tijd. En dan was er natuurlijk Indonesië. Terwijl Drees wel inzag dat Indonesië zelfstan dig moest worden, behoorde hij tot de meest behoudende figuren, zegt Mansholt. Drees kon zich niet verplaatsen in die Indonesische vrijheis- strijd. Hij gebruikte ook de woorden: „Onderhandelen met Soekarno? Nooit!". Drees heeft nog meer te kortkomingen, zegt Mans holt. Hij staat bij de mensen dan wel bekend als 'Vadertje Drees', hetgeen iets vriende lijks suggereert, hij was ook keihard. Mansholt: „Het was de hardste politicus in Ne derland die ik ooit heb mee gemaakt". Voor de bevolking bood die hardheid wel enig houvast. Zo van: zolang Drees daar zit, zullen er geen gekke dingen gebeuren. Den Uyl's visie op Drees getuigt van veel eerbied, vooral voor de 'fabuleuze' kennis van de man. Toch kon hij soms met veel venijn en sarcasme zijn tegenstanders om de oren slaan, herinnert Den Uyl zich. „Zijn vroeggevormde op vattingen over de rol van de overheid tegenover de parti culiere economische krach ten is hij altijd trouw geble ven. Het klonk mij soms ra dicaler in de orén dan ik in staat was uit de onvermijde lijke compromissenpolitiek van de door hem geleide ka binetten af te lezen. Aan zijn socialistische gezindheid heb ik nooit getwijfeld", aldus Den Uyl. Terug naar de oude st. ats- man zelf die, anno 1985, nog maar weinig lichtpuntjes ziet in de Nederlandse economi sche ontwikkeling. 'De grote stap terug over de hele linie' is niet helemaal geëffec tueerd. Nog drastischer be zuinigen dus?. Drees: „Dat zal heel pijn lijk zijn. Maar zelfs in deze tijd van werkloosheid wordt er voor de werklozen betrek kelijk goed gezorgd. We heb ben een ruime sociale zeker heid. We moeten alleen op passen dat we de belangrijk ste elementen daarvan had haven". Niet lukraak bezuinigen dus. Hij blijkt trouwens ook op dat terrein niet zover te staan van sommige opvattin gen van zijn vroegere partij genoten: degenen die de be zuinigingen het best kunnen dragen, moeten ook het meest belast worden. Drees: „De hogere inkomens moeten meer offeren dan de lagere". Alleen deze uitspraak al zou voor VVD-leider Nijpels re den moeten zijn z'n visie op Drees nog eens nadrukkelijk te herzien. Dat geldt zeker ten aan zien van Drees' standpunten over de Defensie. Met de plaatsing van Amerikaanse kruisraketten voor de deur ontloopt Drees een uitspraak daarover niet: „Ik ben er vol strekt tegen dat» men in West-Europa nieuwe atoom wapens gaat plaatsen. Dat men Rusland vraagt raket ten te verwijderen is een an dere zaak, die moet losstaan van de dreiging om er in West-Europa nieuwe te gaan neerzetten. Ik ben bepaald tegen de gedachte dat West- Europa geroepen zou zijn om tegenover Rusland nog meer raketten op te stellen". En, met het oog op de be zuinigingen: „Daarbij vindt ik het zonde van het geld". PvdA-leider Den Uyl schrijft aan het slot indertijd zeer pijnlijk te zijn getroffen door het uittreden van Drees. „Ik heb dat gezien als een grote vergissing. Er is voor een democratisch socialist geen andere bedding dan die van de grote democratisch socialistische partij, die de PvdA was en door alle stor men heen gebleven is". Echter: „Niet de wrok, maar het inzicht in zijn uit spraken blijven bepalen. On ze persoonlijke verstandhou ding is er in de loop der jaren alleen maar beter op gewor den. Het kost mij dan ook geen enkele moeite zonder wrok te denken aan zijn unieke rol in de vaderlandse geschiedenis. Er is geen en kele reden van Drees een hei- ligenprentje te tekenen. Zijn grootheid heeft de tijd ver duurd". En zo is het. ■'Bij monde van Drees' door Frits Huis en René Steenhorst, uitg. Spectrum. Vervolg van pagina 1 Van Dam wil macht, niets "ian macht; en bij voorkeur de hoogste macht die in dit land te vergeven is. Daar is hij vrij openlijk op uit. Een hoogstper soonlijke ambitie" aldus Kos- to, die vervolgens niet nalaat het drankgebruik van Van pam aan de orde te stellen. „De wijze waarop Van Dam met drank omgaat en daarmee ook openlijk koketteert draagt ontegenzeggelijk een risico factor in zich. Hij is een stevi ge innemer." Al c van he weten, Kosto i gaan. passen giale v Uyl, d van D uitnod: Dam r recht t( T ekoi op te Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM - De meeste Nederlanders vinden de bankbiljetten van 100 en 50 mooi. Maar drie procent vindt de 'snip' lelijk en slechts acht procent kan geen waardering opbrengen voor de zonnebloem op het biljet van 50. De Nederlandsche Bank laat regelmatig uit zoeken hoe het publiek de bankbiljetten waardeert en wat de mensen er van weten. Het tweede hangt samen met het eerste. Wie iets mooi vindt, weet beter hoe het er uit ziet. En dat laatste is belang rijk met het oog op falsi ficaties. Van onze correspondent BRUSSEL-De Belgische mi nister van Defensie, Freddy Vreven, heeft bij een Brussel se rechtbank een proces aan gespannen tegen het Neder landse bedrijf Eurometaal we gens 'laster en eerroof'. De Belgische minister van Defensie voelt zich beledigd door geruchten als zou zijn ka binet gepoogd hebben smeer geld te krijgen van het Zaanse bedrijf Eurometaal bij de aan koop van munitie voor de nieuwe 155 mm houwitser. 1,6 miljoen EEN schilderij van land schapsschilder Salomon van Ruysdael heeft op een veiling van werken van oude mees ters bij Sotheby's in Londen een recordbedrag van 1,6 mil joen gulden opgebracht. Als op de schat het rt van 1 de gu ging1 Dat een cc naren Planb senbei Bank le Ec uitgeb ten b tingso buigt defini bezuir Het rug v< regeln versla beleid lager vies n wing kabini De oVerh< tot 8 gend j van Ook R In gen kc orde o schott ten go de o gunsti sen is ringer en doo sociale kunne voor mers verliet Het verhoj de BT maatr nen z Israël zal niet aarzelen het internationale strijd tegen het terrorisme, heeft de Isra fensie Yitzak Rabin gisteren gezegd. spraak. Immers, Israel gaat op deze mar die het internationaal recht ook met voe tand ometand, moge dan als een rode d geschiedenis lopen, zodra het land das vdgens internationaal recht vastgestelde hst zich op het pad van degenen, die hi terroristen. Aad Kosto heeft diep in het stof moeten t ran de PvdA in de Tweede Kamer heeft hjn excuses moeten aanbieden aan Mar het weekblad Vrij Nederland ongekend 1 zijn partijgenoot. Formeel gesproken is met de bolw, spraakmakende affaire uit de wereld Ma, enigszins bekend is met de gang van zal Haagse circuit weet dat dit slechts schon In iedere politieke partij doen zich ove terne rellen voor, maar de kwestie waar Van Dam om draait kan zo langzamerhar PvdA worden beschouwd. Van Dam hac vraaggespraak voor de VARA-radio te Joop den Uyl niet als kandidaat-lijsttrekk kiezingen beschikbaar zou stellen, alles Uyl op te volgen. De kroonprins van dr zonder last of ruggespraak met zijn partij presenteerd. Een actie die niet onbesprc al jaren wordt binnen de PVDA gevochte opvolger' van Den Uyl. Een aantal promii menade, Van der Louw) zijn in dit gevec gaan. Omdat Kosto van mening is - hij sta; niet alleen - dat de bij de modale kiezer nooit in aanmerking mag komen voor he hij hem op weinig elegante wijze onderu to kan met deze onbesuisde actie nooit °og hebben gehad. Persoonlijke naijver 'e zijn geweest. Een goedkope houding Kamerlid. Des te meer omdat de Pvd7 gunst van de kiezer mag verheugen. Wa waardige drang tot zelfvernietiging vandi de kop opsteekt wanneer het ze elector caat? Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v. Directie drs. J.H.M. Brader Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda. 076-236911 Telex 54176. Centrale redactie Breda: Nieuwsdienst 076-236883. Sportredactie 076-236884. Rayonkantoren Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26. 01640-36850. Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41, ©076-236326 Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550. Goes, Klokstraat 101100-28030. Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751 Oosterhout, Arendstraat 14, ©01620-54957. Roosendaal, Molenstraat 45, ©01650-37150. Terneuzen, Nieuwstraat 9, ©01150-17920. Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910. Openingstijden: Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur; overige kantoren 8.30-12.30 en 13 30-17.00 uur Abonnementen, bij vooruitbetaling te voldoen: f 22,97 per maand; 66,30 per kwartaal of 258.- per jaar. Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand, f 1,80 per kwartaal, 7,20 per |aar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W Voor post-toezending geldt een toeslag Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses. Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor. Lezersservice Informatie over Stem-reizen en promotie 076-236911 Fotoservice 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-1 7 00 uur) Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882. Grote advertenties uitsluitend 076-236881 Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442 (Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19 00 tot 20.30 uur en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911 Rfrnkrolstioc Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447 NCB rek. 230301584 - Rabo rek 101053738. DE VASTE oeverver binding tussen En geland en Frankrijk, zou er die nu echt komen? Er wordt al zo lang over gepraat en er zijn al zoveel plannen geweest dat je er sceptisch van zou worden, maar zoals het gisteren in de krant stond klonk het op eens allemaal heel bereikbaar. Ik lees dit alles met gemengde gevoelens omdat ik m'n hart al lang geleden heb verpand aan het veerwezen. Sinds ik in 1966 voor het eerst een roll-on roll- off-scYwp of kortweg ro-ro-schip opreed met een Lelijke Eend, heb ik precies 120 oversteken in beide richtingen gemaakt. Maar een keer of tien met een vliegtuig en verder altijd per veerschip of hovercraft. In 1966 gingen we met een Belgisch schip van de Oosten de-Dover-dienst. Met de nacht boot want we dachten dat die goedkoper was. Over de oude E-3 via Gent naar Oostende. Achter Gent wat omleidingen, geploeter in het donker maar dan stond je ineens op de auto weg Brussel-Oostende. Dik tweeëneenhalf uur deed je er over. Van die reistijd is al lang een uur afgehaald door de nieu we E-3. De veerboot (ik spreek als oud-zeeman eigenlijk liever van een veerschip, maar eerlijk ge zegd vind ik dat die Oostende- boten die titel niet verdienen. Kent u overigens het onder scheid tussen een boot en een schip? Een boot kun je aan boord van een schip meevoe ren, maar een schip kun je niet op een boot laden), de veerboot dus had houten dekken waarop we wat rondwandelden door de nacht, luisterend naar het rui sen van de boeggolf en het ge ronk dat uit de schoorsteen kwam. Voor mij was de laatste zeereis elf jaar geleden, mijn reisgenoot was nog nooit op zee geweest. Slapen konden we niet. Dat hebben we later ge daan, onder de stadsmuren van Canterbury, althans de chauf feur, terwijl ik de benen strekte in de omgeving van de kathe draal, wantrouwig nagestaard door een bobby. Het was half zes in de morgen. White cliffs Je reed toen nog "in Dover zó de kade op, vrijwel aan de voet van de door Vera Lynn beroemd geworden whi(e cliffs. Tegenwoordig rij je er over draaiende viaducten zo de douanehal binnen. Terminals en opslagplaatsen belemmeren het uitzicht op de rotsen. Er ko men nu in Dover jaarlijks mil joenen meer mensen aan dan in 1966. We hebben het met de nachtboot nóg een keer gedaan eer we in de gaten hadden dat het niet goedkoper was dan de dagdienst. Het kostte je boven dien je nachtrust. In 1971 gingen voor het eerst de kinderen mee. Die ke ken al weken uit naar hun eer ste zeereis. Ik tastte dus wat dieper in de buidel, koos de Hoek van Holland-Harwich- dienst en nam de dagboot: de inmiddels naar elders verkoch te „Koningin Juliana", het vriendelijkste ro-ro-schip dat sinds die bestaan, tussen het Vasteland en Engeland op en neer heeft gevaren. Je was er nog passagier. Opgewonden klauterden de jongens over trappen en rai lings tot hun moeder er bijkans een rolberoerte van kreeg, maar na anderhalf uur waren ze uit gekeken op de scheepvaart en vroegen ze wanneer we nu ein delijk in Harwich zouden zijn. WIM KOCK Sindsdien hebben we op de lan gere afstanden altijd de nacht- dienst-met-hut genomen. Kon je tenminste behoorlijk slapen. Pier Hotel Die eerste keer met de kin deren sliepen we in het Pier Hotel te Harwich. Vriendelijke mensen. Ze hadden twee ka mers naast elkaar met een tus sendeur voor ons gereserveerd. Twee weken geleden zagen mijn vrouw en ik door een pa trijspoort het Pier Hotel weer voorbijglijden. „Weet je nog?....Die twee ramen op de hoek." Het gebouw zag er zelfs uit de verte opgedirkt uit. Het zou me niet verbazen als er te genwoordig een disco inzit. Europoort-Huil vonden we wel duur, maar met als reisbe- stemming Wales ook wel weer praktisch. Bovendien waren de maaltijden, avondmaal en ont bijt, bij de passageprijs inbegre pen. De hofmeesters waren zwarten zodat ik me eventjes op een passage to India of een andere exotische reis waande, veel lachende mannen met ha gelwitte tanden waar onze jongste die eerste keer z'n ogen niet van af kon houden. Willem Duys was dat jaar ook aan boord. Met z'n Jaguar. Hij werd als een speciale gast be handeld want later aan de bar hoorde ik de purser tegen de barman zeggen dat de heer Duys veilig naar zijn hut was afgevoerd. De snug bar zat vol Rotterdamse voetbalsters met lange benen die in Manchester een toernooi gingen spelen. Engtevrees Later sloeg de praktische zin toe. Snelle ochtendritten naar Calais. Korte oversteken met de hovercraft of de snelle schepen van Townsend-Thores- sen - echt Engels met alles wat daarbij hoort, van fish and chips tot batterijen gokautoma ten - en tegen de lunch in de buurt van Canterbury. Ander half uur later in Londen of, dankzij de nieuwe autosnelweg M-25 'London Orbital', al een aardig stuk noordelijk daarvan. Het begint op zee steeds leuker en comfortabeler te wor den. De prachtige drijvende ho tels van Olau op de Vlissingen- Sheerness dienst, met hun hau te cuisine en Scandinavische buffetten, krijgen steeds meer concurrentie. De St. -Nicholas van Sealink en de tijdelijk ge huurde Zeeland van de gelijk namige Stoomvaart Mij. zijn nog maar een begin van de ver nieuwing op de lijn Hoek van Holland-Harwich. Een nieuw veerschip loopt nog dit jaar van stapel. Ook de beide schepen van de dienst Europoort-Huil worden vervangen door grote re, nog comfortabeler schepen. Wie wil er eigenlijk door zo'n nauwe koker van Calais naar Dover of terug worden vervoerd. Dat is toch om engte vrees van te krijgen. Al dat wa ter boven je. Ik geef al extra gas als ik door de Scheldetunnel moet. Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliïi?

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1985 | | pagina 2