even. UITBLAZEN Sjevarnadze heeft amper internationale ervaring Kremlin kiest voor deling van de macht Amsterdamse Beurs boekt nieuwe records DDR zuinig op relatie met Bondsrepubliek Tilburg erk' VANWEGE Militaire luchtvaart D1BT1M ACHTERGROND GORBATSJOV-GROMYKO NIEUW RUSSISCH TANDEM Ko poi bri nee WIM KOCK WOENSDAG 3 JUL11985 KLEINE SPAARDER VINDT WEG NAAR DE BEURS ABVAKABO WENST OOK DE kleine jon gens van de tweede wereldoorlog wor den oud. Dat was deze week weer eens te merken in het Militair Luchtvaart Museum te Soesterberg waar het op ware grootte gebouwde model van de Fokker G-l door zijn makers werd overgedragen aan luite nant-generaal F.J. de Jong, be velhebber der luchtstrijdkrach ten. Vlieger-fabrikant Jack Thüring begon zijn overdracht stoespraak met te vertellen wat hij als 'kleine jongen van 12 jaar' had beleefd op de vroege morgen van de 10de mei 1940. Oudere mannen hebben veel herinneringen. Ik kan het we ten. Ik ben nog vijf jaar jonger dan Jack, maar ik heb een tijd geleden al een heel boek gevuld met jeugdherinneringen. Maar wat is oud? Museum directeur overste J.A. Boon was op de aardige gedachte geko men om voor de gelegenheid een aantal oud-G-1-bemannin gen - die bestonden uit twee man: de vlieger en de telegra- fistktaartschutter - uit te nodi gen. Eén van de oud-vliegers, sergeant-majoor Buwalda, is negentig. Die was dus, toen de jonge Thüring nog in Meteors leerde vliegen, al net zo oud als deze nu is. Voor de aanwezigheid van Buwalda was een speciale re den. Tijdens de meidagen van 1940 hoorde Thüring, die in Raamsdonksveer woonde, dat er bij Zevenberschenhoek een G-l lag. Hij fietste er heen en vond het vliegtuig. Vijfenveer tig jaar later zou dit incident hem inspireren tot de bouw van het huidige model, „de enige G-l die er op de wereld be staat." Thüring herinnerde zich van de cijferregistratie alleen nog een 3, maar krijgshistorici hadden er geen moeite mee te achterhalen wiens kist het was geweest: die van Buwalda. De ze had een noodlanding moeten maken. Daarna had hij een van de mitrailleurs uit het vliegtuig gesloopt om daarmee op de grond de strijd voort te zetten. Reclame De G-l was oorspronkelijk gebouwd voor het televisiepro gramma V for Victory dat de TROS-tv op 5 mei van Zestien hoven uitzond. Vandaar dat bij de overdracht ook deze omroep nadrukkelijk aanwezig was. Voorzitter Minderop bood de toehoorders een aardig kijkje in de omroepkeuken waar het potje met reclame tegenwoor dig om de haverklap dreigt over te koken. De bouwers van het G-l-model kregen in de tv-uit- zending niet de eer die hen had moeten toevallen omdat ze in 'bedrijfsverband' eraan gewerkt hadden. Wij kijkers mochten wel gewaar worden dat Thüring in die uitzending een heleboel mensen vertegenwoordigde, maar we mochten (van minister Brinkman) niet vernemen dat die mensen vaklui waren van de schoolmeubelenfabriek Gal- vanitas in Oosterhout, die vrij willig en enthousiast honder den avond- en weekenduren in het projekt hadden gestoken. Voorzitter Minderop liet er in het museum - „nu er geen camera's bij staan" - geen mis verstand over bestaan dat de G-l „op de eerste plaats" een produkt is van het Galvanitas- team en daarna pas ook van Fokkers Bedrijfsschool, Stich ting Vliegsport Gilze-Rijen, NOS en TROS zelf. Wel mocht nog even de schijnwerper op de prestatie van de NOS-werk- plaatsen, waar de beide stermo- lllllllllllllMlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli? toren van de G-l in polyester zijn gemaakt, naar het voor beeld van een echte en daarvan absoluut niet meer te onder scheiden tenzij je met je knok kels een roffel over de koelrib- ben geeft. Reünie Gebeurtenissen als die G-l- overdracht in wat per definitie een historische omgeving is (F- 16's zijn te duur om recht streeks te worden aangekocht door een museum) krijgen ook steeds meer het karakter van reünies, mét de bijbehorende verhalen. Sinds daar anderhalf jaar geleden mijn eigen boek over de luchtmacht werd gepre senteerd heb ik er prins Bern- hard, Jan Flinterman, generaal Baas, de amateur-historicus Korthals Altes en nog een paar anderen over 'vroeger' horen uitweiden en nu zat een paar stoelen van me vandaag H.J.A. Hofland - die als S. Montag ook schrijft als een even nostal gische als norse oudere heer - instemmend te knikken bij het ophalen van herinneringen aan de G-l. De militaire luchtvaartwe reld heeft een heel eigen sfeer. Allicht zult u zeggen, elk we reldje heeft z'n eigen sfeer. Het eigenaardige - letterlijk! - van de luchtmacht is echter dat, on danks de uniformen en de ran gen, het militaire eraan lijkt te ontbreken. De uniformen zijn sober. Er zit vrijwel niets op of aan. Jonge korporaals voeren ongedwongen gesprekjes met oudere kolonels. Zelfs de hoog ste generaals van de luchtmacht zijn vriendelijke, gemoedelijke heren. Het zouden - naar hun uiterlijk - ook apothekers, fa miliedokters of hoteliers kun nen zijn. Ook hoor ik een Duit se, Franse of Britse bevelheb ber, in het openbaar en tegen over 'buitenstaanders', nog niet zeggen wat de hoogste baas van de luchtmacht deze week zijn toehoorders in het museum ver telde. Brokken Terugblikkend op zijn vlie gerloopbaan noemde generaal De Jong zijn tijd bij een Eind- hovens Thunderstreak-squa- dron 'de meest enerverende pe riode'. Hij verspeelde er drie kisten. Uit twee moest hij zich per schietstoel redden en een derde vloog in brand toen hij er een buiklanding mee maakte. Een aardig anecdotisch verhaal waaraan een leek al gauw de conclusie zou kunnen vastkno pen dat de luchtmachtleiding in handen is van een 'brokkenpi loot'. Juist de vrees voor een dergelijk oordeel zou menige hoogwaardigheidsbekleder er van weerhouden zulke anecdo tes over zichzelf te vertellen. Niet generaal De Jong die dus als geen ander weet dat waar gehakt wordt spaanders vallen. Hij versterkte met zijn verhaal dan ook slechts het beeld dat de luchtmacht graag van zich zelf geeft: 'een modern bedrijf, gerund door vaklui en verder geen flauwe kul.' En zo schijnt het, al vóór de oorlog, ook op Soesterberg te zijn geweest. Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v. Directie: drs. J.H.M. Brader Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans. Hoofdkantoor: Spinveld 55. Breda Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda. 076-236911 Telex 54176. Centrale redactie Breda: Nieuwsdienst 076-236883. Sportredactie 076-236884 Rayonkantoren: Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850. Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326. Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550. Goes, Klokstraat 101100-28030 Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751 Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957. Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150. Terneuzen, Nieuwstraat 9, ©01150-17920. Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910. Openingstijden: Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur; overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur. Abonnementen, bij vooruitbetaling te voldoen: 22,97 per maand; 66,30 per kwartaal of 258,- per jaar Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand, 1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W Voor post-toezending geldt een toeslag Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses. Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor Lezersservice: Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911 Fotoservice 076-236573 Advertenties (ti|dens kantooruren 8.30-17 00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882. Grote advertenties uitsluitend ©076-236881 Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442 (Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911 Rdnkrcldtioc Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447 NCB rek. 230301584 - Rabo rek 101053738 T5 PAGINA? Eduard Sjevarnadze, de nieuwe minister van Buitenlandse Zaken van de Sovjet-Unie, heeft zich in zijn politieke loopbaan tot dusverre onderscheiden door met harde hand op te treden tegen corrupte functio narissen en een gewillig oor te lenen aan de pu blieke opinie. Daar staat tegenover dat hij nau welijks ervaring heeft op het gebied van de in ternationale politiek. De reputatie van Sjevar nadze bij de bestrijding van de corruptie verwierf hij als partijleider in Georgië, een van de lastigste en meest cor rupte Sovjet-republieken waar de bevolking zich sterk aangetrokken voelt tot de in het Sovjet-bestel verboden geneugten van het vrije on dernemerschap. Toen Sje varnadze, zelf een Georgiër met de rang van politiegene- raal, in 1972 de leiding kreeg over de Georgische commu nistische partij werd de re publiek geteisterd door schandalen. Er was sprake van omkoperij, een floreren de zwarte markt, speculatie, handel in marihuana en vriendjespolitiek op alle ni veaus. Ook waren er sterke nationale sentimenten. Sjevarnadze ging de uit wassen te lijf met een reeks ontslagen en verhoogde aan dacht voor de politie en de partij hiërarchie. Met onge wone felheid keerde hij zich tegen het gebruik van verdo vende middelen, waarbij hij dit probleem op één lijn stel de met de andere plaag in de rest van het land: het alcoho lisme. In zijn kruistocht tegen de corruptie toonde Sjevarnadze zich bereid te luisteren naar de opvattingen van de bevol king. Zo ging het Georgische partijblad onlangs over tot de ongebruikelijke stap om een vragenlijst af te drukken waarin het publiek werd verzocht om zijn reactie op de anti-corruptiemaatrege len. De vragenlijst leek niet bedoeld om de bevolking een stem te geven in de bepaling van het beleid, maar ze weer spiegelde dezelfde neiging tot openheid die ook het leider schap van Gorbatsjov tot dusverre heeft gekenmerkt. Sjevarnadzes politieke loopbaan is een voortdurend gevecht geweest tegen de corruptie. Zijn carrière heeft zich bovendien geheel afge speeld in Georgië. Ondanks verscheidene reizen naar het buitenland wordt zijn erva ring in de buitenlandse poli tiek en diplomatie als be perkt beschouwd. Hij begint met een vrijwel schone lei aan het ministerschap, dat 28 jaar lang in handen is ge weest van Andrej Gromyko. Sjevarnadze trad op 20-ja- rige leeftijd toe tot de com munistische partij van Geor gië. Hij steeg snel in aanzien en was voornamelijk actief op departementen die te ma ken hadden met handhaving van de wet en de orde. In 1965 werd hij in Georgië minister voor het bewaren van de openbare orde. Hij beheerde dat departement, dat later werd omgedoopt in het mi- Sjevarnadze krijgt gelukwens van Gorbatsjov. - fotoap nisterie van Binnenlandse Zaken, tot 1972 toen hij door stootte naar de post van par tijleider. In 1968 kreeg hij de titel politiegeneraal. In zijn hoedanigheid als partijleider trad Sjevarnadze bekwaam op bij enige natio nalistische uitbarstingen, met name in 1978 en 1981 toen studenten protesteerden te gen de verdringing van de Georgische taal door het Russisch. Op het dunne koord tussen nationalisme en trouw aan Moskou wist hij het Kremlin te overtuigen van zijn toewijding aan het principe van de 'Russificatie' van Georgië, maar op plaat selijk niveau deed hij een be roep op traditionele waarden en gewoonten om bepaalde binnenlandse doeleinden te bereiken. Westerse waarnemers be schouwen Sjevarnadze als een een man die nauw ver bonden is met de politiek van Gorbatsjov. Een politiek die strikt communistisch is, maar een zekere soepelheid niet uitsluit, ten minste op het gebied van de economie, en voorts een grote plaats toekent aan de bestrijding van de corruptie en contact met het publiek. Als zoon van een leraar kreeg Sjevarnadze zijn oplei. ding op een hogere partij, school, een duidelijk teken dat zijn familie al beschouwd werd als een deel van de re gerende communistische eli te in Georgië. Hij studeerde geschiedenis op een leraren opleiding in Kutaisi. Maar al gauw verlegde hij zijn aan dacht naar een carrière in de partij en hij leidde in 1965 de jeugdorganisatie van de Georgische communistische partij. In 1978 werd Sjevarnadze kandidaat-lid van het polit- buro, het machtigste orgaan in de Sovjet-Unie, maar hij bleef in Tiblisi, de Georgi sche hoofdstad. In april 1985 werd hij - tegen de verwach ting van deskundigen in - overgeslagen toen drie nieu we volle leden werden geko zen in het politburo. Toch bleef hij een waarschijnlijke kandidaat voor het volledige lidmaatschap wegens zijn staat van dienst en relatieve jeugd. Zijn opmars in de Sov jet-leiding zou te danken kunnen zijn aan zijn goede relatie met Nikolai Stsjelo- kov, de minister van Binnen landse Zaken.(RTR/UPI/ AFP) Met de benoeming van de bijna 76-jarige An drej Gromyko, de man die hèt gezicht van het buitenlandse beleid van het Kremlin was, tot president van de Sovjet- Unie hebben de macht hebbers in het Kremlin gekozen voor een deling van de macht aan de top van de pyramide, net zo als het geval was aan het begin van het Brezj- nev-tijdperk: Michaïl Gorbatsjov als secreta ris-generaal van de communistische partij en de oud-minister van buitenlandse zaken als protocolair staatshoofd. Gromyko, econoom van professie, begon nog tijdens het bewind van Stalin zijn carrière bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. In 1939 kwam hij terecht op de Amerika-afdeling en vier jaar later volgde zijn benoe ming tot ambassadeur in de Verenigde Staten. Gromyko was toen pas 30 jaar. Tijdens de beginjaren van zijn diplomatieke loopbaan stond Gromyko bekend om zijn toewijding en bereidheid Gorbatsjov feliciteert Gromyko. alle opdrachten blind uit te voeren. De vroegere partij leider Nikita Chroesjtsjov zei ooit van Gromyko: „Als ik hem vraag op een blok ijs te gaan zitten, doet hij dat zon der tegenspraak". Na zijn benoeming tot mi nister van Buitenlandse Za ken in 1957 heeft Gromyko zijn positie echter voortdu rend versterkt. Was hij aan vankelijk een uitvoerder van het buitenlandse beleid van het Kremlin, de afgelopen vijftien jaar was hij de grote architect van de buitenland se politiek. Zijn autoriteit is onom streden. Kissinger schrijft in zijn memoires dat onderhan delen met Gromyko zonder kennis van de materie gelijk staat aan zelfmoord. Ook binnen de top van de commu nistische partij is Gromyko nadrukkelijk aanwezig, zij het dat hij pas in 1973 tot lid van het Politburo werd geko zen. Tijdens het bewind van Joeri Andropov werd hij in 1983 tot een van de drie eer- ste-vice-premiers van de Sovjet-Unie benoemd. Hoewel de ex-minister van Buitenlandse Zaken niet over een eigen machtsbasis be schikt, werd hij in het verle den beschouwd als een van de 'koningmakers' van het Kremlin. Toen partijleider Michaïl Gorbatsjov in maart tot opvolger van de overleden Konstantin Tsjernenko werd benoemd, gebeurde dat op voordracht van Gromyko. Gromyko heeft als minis ter van Buitenlandse Zaken niet minder dan 14 Ameri kaanse ambtgenoten „versle ten". Toen Gromyko zijn me dewerking verleende bij het opstellen van het Handvest van de Verenigde Naties, werkte president Reagan nog aan zijn carrière in Holly wood, zat premier Thatcher nog in de collegebanken en had Gorbatsjov net de lagere school verlaten. De bijnaam 'Mr njet' verwierf Gromyko aan het begin van zijn loop baan, toen hij gestationeerd was bij de Verenigde Naties. Ten tijde van de koude oorlog moest hij als Russische ge zant zo'n 25 maal achtereen het Russische veto laten ho ren in de Veiligheidsraad. De benoeming van Gromy ko kan volgens Ruslanddes- kundige Huib Hendrikse worden beschouwd worden als een promotie. Hendrikse is verbonden aan het Neder lands Instituut voor Interna tionale Betrekkingen. Hij wijst erop dat de ambten van partijleider en president pas sinds het bewind van Brezj- nev in een hand werden ge combineerd. Volgens Hendrikse is de benoeming van groot belang voor de continuïteit in de po litieke leiding van de Sovjet- Unie. Het presidentschap, dat meestal als een protocolaire functie wordt beschouwd, krijgt volgens de Rusland- kundige meer gewicht als een sterke man zoals Gromy ko op die post zit. Voor het buitenlandse be leid zal het vertrek van Gro myko als minister van Bui tenlandse Zaken niet veel uitmaken, aldus Hendrikse, vooral omdat de belangrijk ste beleidsbeslissingen in het Politburo worden genomen, waar Andrej Gromyko een prominente plaats inneemt. Daarnaast moet niet uit het oog worden verloren dat de nieuwe minister van Buiten landse Zaken, Eduard Sje varnadze, een beperkte in ternationale ervaring heeft, zodat niet mag worden ver wacht dat deze zijn stempel op het beleid kan drukken. Het presidentschap heeft onder de bepalingen van de nieuwe grondwet van 1977 meer gewicht gekregen, het Presidium van de Opperste Sovjet moet bijvoorbeeld alle internationale verdragen goedkeuren, waardoor Gro myko een belangrijke positie blijft vervullen. Ook op mili tair gebied heeft het Presi dium enkele belangrijke be voegdheden. Het presidium bepaalt onder andere de sa menstelling van de Defensie raad van de Sovjet-Unie, het hoogste politiek-militaire or gaan in het land, en heeft een beslissende stem bij de be noeming van de opperbevel hebber van de Sovjet-strijd krachten. Het verdelen van de twee hoogste posten over Gromy ko en Gorbatsjov is volgens de Hendrikse een noodzake lijk compromis, omdat de po sitie van de partijleider in het Politburo nog steeds om streden is. Maar nu Gromyko als vertegenwoordiger van de oude garde en nationale figuur zijn lot heeft verbon den aan dat van de partijlei der, is de machtspositie van Gorbatsjov duidelijk verbe terd. Daarbij komt nog dat Gorbatsjov in Gromyko - zijn politieke pleegvader - geen rivaal hoeft te zien en zich kan wijden aan de uit voering van beleid.(ANP) Door Pieter-Jan Dekkers HET ziet er naar uit dat de Amsterdamse Effec tenbeurs dit jaar weer de nodige records gaat boeken. Over de eerste zes maanden van dit jaar is een omzet bereikt van 96,4 miljard gulden, bijna 18 miljard gulden meer dan in dezelfde pe riode van vorig jaar. En het eind is nog lang niet in zicht, als we tenminste de financiële voorspellers moe ten geloven. Zo verwachten Amerikaanse deskundigen voor de rest van dit jaar nog een stijging van de omzet op de Amsterdamse Beurs van 10 tot 15 procent. Van de totale omzet van 96,4 miljard gulden namen de aandelen het eerste halfjaar 53,7 miljard gulden (56 pro cent) voor rekening. Aan obligaties is voor 42,7 miljard gulden omgezet, 44 procent van het totaal. Vergeleken met 1984 is het opvallend dat het aandeel van de obligaties in de omzet nauwelijks is ge wijzigd. Vorig jaar groeide het aandeel van de aandelen markt in de totale omzet nog fors. In buitenlandse aandelen werd gedurende het eerste halfjaar iets minder verhan deld dan in dezelfde periode van vorig jaar. De Parallel- markt daarentegen was een denderend succes: werd in het eerste halfjaar van 1984 nog voor ruim 300 miljoen gulden verhandeld, in dezelf de periode van dit jaar ging ruim 670 miljoen 'over de ta fel': een stijging met maar liefst 116 procent. Op de primaire markt heerste ook een grote activi teit. Er werd voor 1,2 miljard gulden nieuwe aandelen op de markt gebracht (emissie). In heel 1984 was dat nog 'slechts' ruim 600 miljoen gulden, een verdubbeling dus. Het nominale bedrag aan obligatie-emissies beliep bijna 18,9 miljard gulden, iets meer dan in dezelfde periode van vorig jaar. Vooral de aandelen waren weer in trek. In januari wer den dag in dag uit nieuwe re cords geboekt: de hoogste dagomzet (1,5 miljard gul den), de hoogste weekomzet (5,7 miljard gulden) en de hoogste maandomzet (19,2 miljard gulden). Deze ont wikkeling was voor een flink deel te danken aan een toe nemende buitenlandse be langstelling voor Nederland se aandelen. In februari was het vooral de lokale markt die het posi tieve resultaat van de Beurs belangrijk beïnvloedde. Eind febrauri moesten de aande len over een breed front te rug vanwege de sterke koers daling van de dollar. Maar die nerveuze stemming sloeg in maart weer om in optimis me, vooral omdat een stroom positief bedrijfsnieuws de handel aantrekkelijk maak te. Ook hier was het weer de lokale markt die het paard trok. Deze ontwikkeling zette in het tweede kwartaal door met nieuwe records op de lo kale markt. De rest bleef wat achter vanwege de koers schommelingen van de dollar en de angst voor een nieuwe stijging van de rente. Later zorgde een geringe verlaging van de rente in de VS voor een herstel van het vertrou wen. De overheid deed vijf maal een beroep op de kapitaal markt. Vier keer werd een staatslening een groot succes - waarbij die in maart maar liefst 5,2 miljard gulden in de schatkist bracht. Slechts één keer werd een staatslening een enorme flop. In totaal haalde minister Ruding (Fi nanciën) bijna 16 miljard gulden binnen om het tekort op zijn begroting te kunnen dekken. De positieve ontwikkeling op de Amsterdamse Beurs lo genstraft het pleidooi dat herhaaldelijk vanuit finan ciële en bedrijf skringen wordt gehouden om de aan koop van aandelen fiscaal aantrekkelijker te maken. Hoewel er nog geen exacte cijfers bekend zijn bestaan er voldoende aanwijzingen dat een steeds grotere groep klei ne spaarders de weg naar de Beurs weet te vinden. Dat is dan ook de reden dat het kabinet tot nu toe de boot heeft afgehouden: het fiscaal aantrekkelijk maken van de aankoop van aandelen ten behoeve van de kleine spaar der zit er voorlopig niet in. Maar ook de wens van het bedrijfsleven om meer risico dragend kapitaal aan te trekken - nodig voor nieuwe investeringen - speelde bij de kabinetsbeslissing een be langrijke rol. Onderzoek heeft echter uitgewezen dat er voldoende geld bij de on dernemingen zit. Wat vorig jaar door de bedrijven aan overheidspremies werd ont vangen werd amper in nieu we investeringen gestoken. Het eigen geld werd of naar Amerika uitgevoerd waar de hoge rente zorgde voor een goed rendement of het werd gebruikt om het eigen ver mogen van de bedrijven weer op peil te brengen. Het feit dat er in het eerste halfjaar voor 1,2 miljard gul den nieuwe aandelen op de markt werd gebracht is een aanwijzing, dat de bedrijven ook zonder overheidssteun nieuw risicodragend kapitaal kunnen aantrekken. En ook dat is een positieve ontwik keling. De DDR speelt geen gro te rol in de internationa le politiek, maar draagt als één van de twee Duitse staten wel een grote verantwoordelijk heid voor de vrede in Europa. Dit zegt de Oostduitse am bassadeur in Nederland, dr. Wolfgang Strohmeyer (55), die naar Oost-Berlijn is ver trokken om het komende be zoek van de Nederlandse mi nister van Buitenlandse Za ken Van den Broek te bege leiden. Het standpunt van de Oostduitse regering is en blijft dat nooit meer een oor log van Duitse bodem mag uitgaan. De Bondsregering belijdt deze opvatting ook - in ieder geval met woorden, aldus Strohmeyer. „Slechte Duits-Duitse be trekkingen hebben een nega tieve uitwerking op de situa tie in Europa. En omdat de DDR aan de scheidslijn van twee blokken met verschil lende maatschappelijke sys temen ligt, waar zich boven dien de grootste concentratie van troepen en bewapening bevindt, is het voor Oost- Duitsland van het allergroot ste belang een verstandige en zakelijke politiek te voeren", verklaart de ambassadeur. De verantwoordelijkheid voor de vrede ligt volgens Strohmeyer niet alleen bij de Verenigde Staten en de Sov jet-Unie. Ook kleinere lan den, zoals de DDR en Neder land, kunnen een positieve bijdrage leveren, bijvoor beeld bij het CVSE-overleg (conferentie over veiligheid en samenwerking) in Stock holm, het MBFR-overleg (wederzijdse troepenvermin dering) in Wenen en de ont wapeningsconferentie van de Verenigde Naties in Genève. Als opmerkelijk initiatief wijst de ambassadeur op het raamwerk voor een verdrag dat onlangs is gesloten tussen de Oostduitse communisti sche partij en de Westduitse sociaaldemocratische partij SPD, waarbij beide partijen zich verplichten van Cen- traal-Europa (de DDR, de BRD en Tsjecho-Slowakije) een gebied vrij van chemi sche wapens te maken. „Eenzijdige stappen mogen van de DDR niet worden ver wacht, omdat de DDR daar gezien haar strategische lig ging en haar lidmaatschap van het Warschaupact geen ruimte voor heeft", zo zegt Strohmeyer. Strohmeyer verwacht niet dat tijdens het bezoek van Van den Broek aan de DDR grote problemen rijzen. „De afgelopen jaren zijn de be trekkingen tussen Nederland en de DDR volwassen gewor den de verschillen van me ning zijn bekend, maar wor den gerespecteerd." Op politiek niveau is er sprake van een gestage ver betering van de betrekkin gen. Dat heeft volgens de Oostduitse diplomaat geleid tot een grotere belangstelling in Nederland voor de DDR, hoewel nog steeds gaten in de informatie en af en toe desin formatie zijn te signaleren. Tot grote tevredenheid van Strohmeyer is eind vorig jaar een cultureel akkoord onder tekend. Nederland is daar mee het laatste Westeuropese land, met uitzondering van de BRD, dat een dergelijk verdrag met de DDR heeft gesloten. De eventuele stationering van Amerikaanse kruis- vluchtwapens op Nederland se bodem vormt ongetwijfeld een van de onderwerpen van gesprek tussen Van den Broek en Fischer. De Oost duitse ambassadeur wil het vraagstuk van de kruisra ketten echter niet in het bila terale vlak trekken. „Maar het mag duidelijk zijn dat de betrekkingen er bij plaatsing niet beter van worden", aldus Strohmeyer. De economische betrek kingen met Nederland wor den in de DDR uitstekend ge noemd en de Nederlander staat daar bekend als een keiharde maar zakelijke on derhandelaar. Het zeer grote tekort op de handelsbalans van Nederland met de DDR (vorig jaar 230 miljoen gul den, red.) is volgens de Oost duitse ambassadeur enigzins vertekend. Het tekort is ge deeltelijk een gevolg van de methode die in de Neder landse statistieken wordt ge bruikt, waarin een aantal posten niet wordt meegere kend. Volgens Oostduitse statistieken is het tekort van Nederland aanzienlijk klei ner. „Bovendien lagen de te korten op de handelsbalans tot 1982 aan Oostduitse zij de", aldus Strohmeyer. Slechts één jaar, 1982, was er sprake van een dramati sche verslechtering van het volume van de Nederlands- Oostduitse handel. De totale uitwisseling van goederen en diensten daalde in dat jaar met 45 procent. Deze ver slechtering was volgens Strohmeyer het gevolg van een geslaagde poging van de Amerikaanse president Ro nald Reagan om de Oost- Westhandel aan banden te leggen. „Na de crisis in Polen en de betalingsproblemen van Roemenië werd ook de kredietwaardigheid van de DDR in twijfel getrokken." Hoewel de bilaterale eco nomische betrekkingen zich naar wens en volgens plan ontwikkelen, is het volgens de ambassadeur uitgesloten dat het volume van de handel tussen Nederland en de DDR zich spectaculair kan uitbrei den. „Ongeveer 70 procent van onze handel vindt vol gens afspraak plaats met de landen van de Comecon, ter wijl een groot deel van de handel met het Westen op de lange termijn is gepland en dus al vast ligt", aldus am bassadeur strohmeyer. (ANP) WUtNSDAG 3 JULI 1985 (ipHUKU (ANP) - De ge meenteraad van Tilburg heeft heloten gewetensbezwaren van ambtenaren niet te erken nen- Het besluit werd genomen tijdens een door de PvdA aan gevraagd interpellatiedebat. Met de uitkomst van het debat wordt het ontslag van de reeds geschorste medewerker van de Actie Van een onzer verslaggevers iUTRECHT - Vijf consumenten- ganisaties hebben bezwaar teg stelling van de nieuwe kratten len Amstel bier. Zij denken er o.m. aan het publiek bier te kopen in gele of rode kratte schadelijke stof cadmium in zit. Volgens drs. Lucas Reijn- ders van de Stichting Natuur en Milieu is over de mogelijke 'acties tegen Heineken nog geen besluit genomen. Er wor den ook meer ludieke benade ringen overwogen. De vijf organisaties (Ned. IVereniging van Huisvrouwen, Consumentenbond, Konsu- menten Kontakt, Milieudefen sie en Natuur en Milieu) heb- iben de afgelopen maanden ge probeerd Heineken te bewe gen de order voor de vervan ging van de huidige kratten te veranderen. Maar volgens een iwoorvoerder van de brouwerij 'is daar niet meer aan te tor nen. Er zouden (nog) geen ge schikte vervangende kleur stoffen zijn en de firma hecht zeer aan de kleur vanwege het imago van het produkt. Heineken heeft wel besloten mee te doen aan een onderzoek Stortingsrecht DE betaling (op postkantoren) 'door abonnees van telefoon kosten inclusief een stortings- recht van 2 gulden is slecht ge vallen bij het PvdA-kamerlid Van der Doef. Hij wil van staatssecretaris Scherpenhui- zen (Verkeer) opheldering lover deze gang van zaken. In schriftelijke vragen wijst Van der Doef erop, dat het stor- Itingsrecht tot voor kort voor rekening van de telefoon dienst zelf kwam. Incest DE rechtbank in Almelo heeft een 58-jarige man uit Twente die de afgelopen twintig jaar incest heeft gepleegd met zes van zijn zeven dochters ver oordeeld tot drie jaar gevan genisstraf. De eis luidde twee jaar gevangenisstraf. De man heeft bij de dochters vier kin deren verwekt. Er bestaan vermoedens dat hij met twee van deze kinderen die inmid dels zestien en zeventien jaar zijn ook sexuele omgang heeft gehad. Brutale dief EEN 26-jarige Nijmegenaar heeft geprobeerd door hem ge stolen cosmetica en kleding te verhandelen in het hol van de 'eeuw: het Nijmeegs hoofdbu reau van politie. Hij bood het spul, waaraan de prijskaartjes oog hingen, te koop aan aan een plaatsgenoot, die in een hamer van de recherche zat te wachten. Hij kon in de hal van het bureau worden aangehou den. Ambtenarenstatus DE PTT-directie en het perso neel zijn het met elkaar eens dat de ambtenarenstatus van het PTT-personeel gehand haafd moet blijven, hoe ook de toekomstige rechtsvorm van de PTT eruit komt te zien. Dat aeeft de bijzondere commissie van overleg bij de PTT laten weten, na afloop van het eer ste overleg dat zij met de be drijfsleiding heeft gevoerd °ver de aanbevelingen van het maandag verschenen rapport van de commissie-Steenber gen. T't rieten- oor big Stadspost Eindhoven is be ltonnen met een tarieven-oor- °g In de maanden juli en jtogustus wordt alle drukwerk aezorgd voor 30 cent. Een Woordvoerder van de Stads post heeft dat meegedeeld. campagn hadden begrip zi ker nadr king aai toegezegi voerder. DEN Hi minister titie) is e dering teit. Bij di Eerste K tot wijzi van stra bewinds rugtredf waarme riaal ten Dit o sel doel aanvaar Kamer wijzigin om jong tien j aai

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1985 | | pagina 2