even..u
UITBLAZEN
Sake van der Ploeg, verguisd en aanbeden
Sovjet-spionage-offensief naar marine-geheimen
onv
ZIEKEN1
Vi Andere
wereld
Niet realistis
Vrije hand
DINSDAG 25 JUNI
WIMKOCK
be Brui.
DINSDAG 25 JUNI 1985
ACHTERGROND
STEEDS MEER NADRUK IN VS OP KERNONDERZEEËRS
Het kon
leuk worden
Haags
hoogstandje
Op tilt
Satan
Visserij
Agenda
6\ S-besluit
C-wapens
signaal
aan Russen'
Wetsontwerp: E2
toetst beleid
stroombedrij ven
DE STEM CC
JAPANSE auto's.
Praat me er niet meer
van. Onze gehuurde
Subaru 'stationcar' met
aandrijving op vier wielen
is veel te krap voor vier
volwassen mensen, bagage
voor 'n week en dat ver
maledijde bier van Kefla-
vik dat we maar blijven mee
sjouwen omdat iemand heeft
voorgesteld dat we daarop, op
de laatste avond van ons ver
blijf in IJsland, een paar gloed
nieuwe kennissen zullen trakte
ren.
Niet dat de afstanden zelf
zo vreselijk lang zijn. IJsland is
maar drie keer zo groot als Ne
derland. Het zijn de rijtijden.
Het IJslandse wegenennet be
staat vrijwel uitsluitend uit
smalle, hoge taluds (om ze zo
lang mogelijk sneeuwvrij te
houden) bedekt met grove
steenslag. Ze zitten vol blinde
hellingen en bochten. Alleen in
de buurt van grotere plaatsen
zijn ze geasfalteerd. In de win
termaanden is een groot deel
van het wegennet onberijdbaar
en zelfs in juni zijn nog niet alle
wegen open.
Het is wel even wennen op
dat-rollende gravel, maar ook
als de feeling er eenmaal is haal
je op zulke wegen natuurlijk
geen snelheden van betekenis.
Alleen al het voortdurend klop
pend protest van de schokbre-
kers houdt de voet op het gas
pedaal in bedwang. Veel ver
keer is er niet. Zelfs op de
hoofdweg Nr. 1, die het hele
eiland rondgaat en alle belang
rijke plaatsen met Reykjavik
verbindt, kom je soms een uur
lang niemand tegen. Maar voor
hetzelfde geld davert er ook een
heuse truck met oplegger over
het grintspoor. Een vreemd ge
zicht. Een dinosaurus die in het
verkeerde tijdperk terecht is ge
komen. Tegenliggers zie je
meestal kilometers ver aanko
men door de stofwolk die ze
meevoeren.
Koffiestop
Alle benzinepompen staan
op de wegenkaart. Je kunt er
ook koffie, voedsel en Eerste
Hulp krijgen. En souvenirs na
tuurlijk. Sommige pompen zijn
tevens de dorpswinkel, andere
fungeren als streek-supermarkt
voor de ver verspreid wonende
schapenboeren. IJslanders lij
ken me echte koffieleuten. De
koffie is er goed en wordt er
royaal geschonken. In de stad
per persoon een potje met een
inhoud van drie koppen. Zes
mensen aan een tafeltje met zes
koffiepotten erop. Ieder zijn
eigen potje. In Reykjavik eten
ze er reusachtige taartpunten
bij. In het binnenland bij de
pomp zet men meestal een volle
thermoskan op tafel.
IJsland is eigenlijk eert
scheldnaam, het eiland duizend
jaar geleden gegeven door een
boze viking-kolonist die had
nagelaten in de zomer te hooien
zodat hij in de lange winter
geen voedsel had voor zijn
schapen en ze allemaal verloor.
Zo vertelt het een van de vele
sagen waaraan de IJslandse
cultuur een unieke positie in de
wereld dankt. Slechts ongeveer
1/8 van het IJslandse opper
vlak is bedekt met gletsjers,
maar die zijn dan ook in
drukwekkend. De grootste,
Vatnajökul, is groter dan alle
overige gletsjers van Europa sa-
Myvatn
Het binnenland is bergach
tig, vulkanisch, nauwelijks be
gaanbaar en dus onbewoond.
Geen bomen. Hoogstens wat
struiken van het geslacht berk.
Met sneeuw bedekte bergrug
gen omheinen grote lava- of
zandvelden. Schijnkraters,
scherp getande lavaformaties,
kegelvormige heuvels en stoom-
pluimen geven het landschap
soms een onaards karakter.
Astronaut Neil Andersson beoe
fende hier dan ook zijn maan-
wandelingen.
Een van de mooiste plekken
van IJsland is de omgeving van
het Myvatn-meer, in het noor
den van het land, een paar uur
rijden oostelijk van Akureyri.
Het meer zelf, met zijn ronde
eilandjes als half droog liggen
de walvissen biedt tegen het
verre decor van besneeuwde
bergen soms een sprookjesach
tig gezicht. Op een grijze dag is
het water afwerend staalgrijs,
maar als de zon schijnt en de
ochtendnevels optrekken van
de groen-bruine walvisruggen
geloof je je ogen nauwelijks.
Het meest fascinerend zijn
de lavavelden, maar hoe be
schrijf je die? Je hebt ze in
soorten en maten. Sommige
zijn miljoenen jaren oud en er
heeft zich een laag humus op
verzameld die voedsel biedt
aan grassen en tal van laag blij
vende plantesoorten. Andere
zijn nog maar tien jaar oud,
zwart en nog vrijwel steriel.
Daar tussenin honderden eeu
wen bestrijkende variaties met
vegetaties van korstmossen en
grassen in verschillende ont
wikkelingsstadia. Een paradijs
voor geologen en biologen want
IJsland is een wereld in wor
ding. Hier is het scheppings
werk een miljoen jaar achter.
Gestalten
Ook in vorm verschillen de
velden sterk. Sommige zien er
uit als onafzienbare vlakten
van door een bulldozer bijeen
geschoven brokken beton. An
dere doen denken aan ireusach-
tige bubbels van kokende mod
der die plotseling versteenden
en toen naar alle kanten
scheurden door krimp. Weer
andere bestaan uit scherp ge
kartelde zuilen en pieken die
zich verheffen alsof ze zich alle
maal tegelijk en in opperste
ademnood met geweld een weg
door de aardkorst naar opper
vlakte hebben gebaand.
Het zonder terreinkennis en
aangepast schoeisel betreden
van de lavavelden is onverant
woord. Ze zitten vol verrader
lijke spleten en kuilen. Bij Dim-
muborgir, aan de oever van
Myvatn, heeft men een van de
spectaculairste lavaformaties
beveiligd en er is een pad ge
baand naar een spookachtige
ring van onwezenlijke, stenen
gestalten die een zwavelgeur lij
ken te verspreiden. Een ware
Duivelskeuken. Het sneeuwt
als we er aankomen. Een lichte,
droge poedersneeuw.
We logeren in Reykjalid aan
het meer; nog geen tien huizen,
het hotel, een kerkje en een su
permarkt. Om precies tien uur
breekt een zonnestraal door
een gat in de wolken en zet de
omgeving van het hotel in een
vaal-oranje gloed. We lopen er
voor naar buiten. Het is bitter
koud. Tegen het vriespunt,
schatten we. (Wordt vervolgd).
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030
Hulst, Steenstraat 14, ©01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14. ©01620-54957.
Roosendaal, Molenstraat 45. 01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, ©01150-17920.
Vlissingen, Torenstraat 5, ©01184-19910
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementen, bij vooruitbetaling te voldoen:
22,97 per maand; 66,30 per kwartaal of 258,- per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van J 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% BT W
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17 00 uur)
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19 00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738
T5 PAGINA;
Door Pieter-Jan Dekkers
EEN teleurgesteld man.
Dat was de zondag op
65-jarige leeftijd over
leden oud-vakbondslei-
der en oud-Kamerlid
Sake van der Ploeg.
Teleurgesteld in de poli
tiek, die hem niet bracht wat
hij er van had verwacht.
Maar vooral ook teleurge
steld in vakbondscollega's en
-leden, die hem in 1973 als
een baksteen lieten vallen.
Sake van der Ploeg begon
zijn bewogen loopbaan als
arbeider in de zuivelindus
trie. Hij werd trad in het be
gin van de jaren vijftig naar
voren als militant leider van
werknemers in deze sector,
vooral in het Noorden.
Van augustus 1952 tot
april 1953 organiseerde hij
als stakingsleider de langste
staking uit de geschiedenis
van de Nederlandse arbei
dersbeweging: die bij de
Coöperatieve Melkproduk-
tenfabriek 'De Ommelanden'
in Groningen. Het conflict
spitste vooral toe op de be
schuldiging van Van der
Ploeg, als zou de directie van
"De Ommelanden' de hand
lichten met de zwaar be
vochten arbeidsvoorwaar
den.
Tijdens die staking zette
hij z'n eerste treden op de
ladder naar de vakbondstop.
In 1962 werd hij tot voorzit
ter gekozen van de Algeme
ne Nederlandse Argrarische
Bedrijfsbond (Anab), de ar
grarische bond van het toen
malige socialistische NVV.
Een jaar later begaf hij
zich ook in de politiek: hij
werd voor de Partij van de
Arbeid in de Eerste Kamer
gekozen. Twee jaar later
volgde de overstap naar de
Tweede Kamer. Daar voelde
hij zich wat meer thuis dan
tussen de bedaarde Senato-
In de Tweede Kamer ont
popte hij zich als een voor
vechter van de werknemers-
belangen. Toch maakte hij in
die tijd enkele rare 'bokke-
sprongen', waarvan die rond
het huwelijk van prinses
Beatrix met Claus von Ams-
berg de wereldpers haalde.
Bij de voorbereiding in de
Tweede Kamer van de be
handeling van het wetsont
werp dat het huwelijk van
de kroonprinses regelde
bleek hij één van de vele so
ciaal-democraten 'die het
eigenlijk niet wisten'. Daar
om reisde hij zonder overi
gens zijn fractie te raadple
gen, naar West-Duitsland
om met Von Amsberg per
soonlijk over diens 'oorlogs
verleden' te spreken.
Sake kwam 'bekeerd' uit
de Bonsrepubliek terug. Niet
alleen stemde hij met over
tuiging vóór de goedkeu
ringswet, hij ging zelfs zover
om zich te laten strikken
door het Nationaal Comité
Huwelijksgeschenk. In dit
comité onder leiding van mr.
Jonkman, voorzitter van de
Eerste Kamer, zaten 83 be
kende Nederlanders. Het zou
gelden inzamelen voor een
nationaal geschenk aan het
bruidspaar.
Dat leidde tot grote beroe
ring in zijn eigen bond, maar
ook bij de meeste andere
NVV-bonden. Hem werd
'verraad' verweten. Gevolg
was dat Van der Ploeg zich
enige tijd later geschrokken
uit het comité terugtrok, na
dat hij inmiddels door Jonk
man wel was benoemd tot
voorzitter van de werkgroep,
die het geld zou gaan inza
melen.
Van der Ploeg dus exit en
het zou tot het voorjaar 1973
duren alvorens hij weer we
kenlang de voorpagina's
haalde. Dat was tijdens het
felle conflict tussen de Ar
grarische Voedingsbond van
het NW, de opvolger van de
Anab, en - weer - de zuivel-
werkgevers.
In dit conflict stelde Van
der Ploeg zich, in tegenstel
ling tot de verwachting,
uiterst gematigd op. Hij
vreesde veel schade door een
staking, omdat de melk dan
in het riool zou verdwijnen.
Maar de belangrijkste re
den voor de daarop ontstane
ruzie binnen de Voedings
bond was het feit dat hij
achter de rug van de vak
bondstop om in het geheim
met de zuivelwerkgevers
ging onderhandelen.
Dat deed voor de onder-
handelingsdegelatie en de
collega-vakbondsbestuur
ders de deur dicht: op het
zelfde moment dat de Voe
dingsbond een keihard ulti
matum aan de werkgevers
had gesteld, zat voorzitter
Van der Ploeg met de heren
te onderhandelen over een
compromis.
Op de avond van 16 april
barstte de bom: het kader
van de Voedingsbond stemde
Van der Ploeg weg en uit
rancune hing deze de vuile
was breedvoerig uit bij het
actualiteitenprogramma van
de toendertijd zeker vak-
bondsonvriendelij ke Avro.
De leden van de Voedings
bond wisten helemaal niet
hoe ze het hadden want drie
dagen daarvoor had Van der
Ploeg tijdens een uitzending
van KRO's Brandpunt nog
een zeer militant standpunt
ingenomen.
Het aftreden van Van der
Ploeg, in eerste instantie be
doeld als 'dreigement', werk
te bij de leden volstrekt ave
rechts. De meeste leden van
de Voedingsbond keurden
het optreden van hun ex-
voorzitter scherp af. Hij had,
was de algemene opvatting,
de solidariteit aan z'n laars
gelapt en een bemiddelings
poging van NVV- en PvdA-
zijde (Arie de Boon en
PvdA-Kamerlid Vredeling)
afgedaan met een 'Waar be
moeien jullie je mee'.
Vooral de mededeling van
Van der Ploeg tijdens zijn
geheime onderhandelingen
inet de werkgeveres - 'er ko
men toch geen acties' - had
veel kwaad bloed bij de ach
terban gezet. Zijn optreden
werd dan ook gekwalificeerd
als 'een dolksteek in de rug
van de bond'.
Eerst probeerde Van der
Ploeg binnen 'zijn' bond de
situatie nog uit te leggen,
maar hij werd bij alle verga
deringen geweerd. Waarop
hij in Utrecht een eigen in
formatiecentrum inrichtte,
dat overigens wegens gebrek
aan belangstelling al na een
dag gesloten moest worden.
Waarop Sake in het open
baar huilend boetedoening
deed: 'Als mijn zuiveljon-
gens me terug willen hebben
kom ik op m'n knieën naar
kantoor'.
De zuiveljongens wilden
dat echter niet meer. Hij
werd zelfs geweerd op de
bondsraad, waar de hele
zaak nog eens werd doorge
sproken. Een groep kaderle
den wilde hem vanwege zijn
enorme staat van dienst in
de bond nog wel horen maar
de leider van de onderhan
delingsdelegatie Cees Schel
ling, de latere voorzitter van
de Voedingsbond van de
FNV, slaagde erin hem vol
ledig monddood te maken.
De strijd was daarop defi
nitief beslist en mokkend
trok Sake zich in het Noor-
Van der Ploeg - foto an?
den terug. Later dat jaar
werd hij benoemd tot burge
meester van het moelij k be
stuurbare Oude-Pekela
maar dat bleek achteraf ook
geen gouden greep te zij n.
Van der Ploeg hield het er
amper vijf jaar vol: daarna
verliet bij verbitterd dit door
twisten verdeelde dorp. De
conflicten binnen en buiten
de raadszaal liepen op een
gegeven moment zo hoog op,
dat Sake in zijn ambtswo
ning een speciale muur
moest laten bouwen om zich
te beschermen tegen de rei
gen van stenen die met rei
gelmaat door de ruiten vlo
gen. Hij hield er behalve een
sombere kijk op de politiek
ook een hartinfarct aan over.
De laatste jaren van zijn
leven bracht hij door in
Drachten, waar hij als recht
tegaarde Fries zich eindelijk
thuis voelde.
Door Hans Rooseboom
EEN van de gigantische
taken waarvoor de
Amerikanen zich voort
durend gesteld zien: het
beveiligen van hun
grondgebied, is deze zo
mer onderwerp van een
fundamentele binnen
landse discussie, die de
gehele militaire strate
gie raakt.
De beproefde 'trias' (drie
deling): verdediging door
middel van nucleaire wapens
te land, ter zee en in de lucht,
komt heel langzaam op losse
schroeven te staan, ten koste
van de eerste poot ('te land').
Dat blijkt bijvoorbeeld uit
de steeds toenemende onwil
van het Amerikaanse Con
gres om gelden te voteren
voor productie van de nieu
we superraket, de op land
gestationeerde MX, hét pa
radepaard van president
Reagan.
Was de volksvertegen
woordiging eerder nog be
reid fondsen ter beschikking
te stellen voor vijftig van de
ze 'Peacekeepers' (ze kosten
200 miljoen dollar per stuk),
uiteindelijk worden dat er
'slechts' veertig, zo bleek vo-
Amerikaanse atoom-onderzeeër
- foto archief de stem
rige week. En dat terwijl
Witte Huis en Pentagon er
vele honderden zouden wil
len plaatsen.
Het plaatsen van deze
kanjers is voor velen in
Washington een steeds gro
ter wordend probleem. De
weerstand rijst niet zozeer
door de bijkans onmogelijke
financiering van dit reuzen-
project, alswel door de
kwetsbaarheid van de zware
kolossen.
Na alle mogelijke onder
zoek is namelijk gebleken
dat mobiele stationering van
de MX tot de onmogelijkhe
den behoort. Onderzocht is
bijvoorbeeld een plan om
honderden kilometers rails
door de vlakten van het
Amerikaanse westen aan te
leggen, waarover de raketten
dan voortdurend verplaatst
konden worden. President
Reagan neigt nu echter naar
stationering in de reeds be
staande raket-silo's van de
voorganger van de MX, de
Minuteman.
Een toenemend aantal
Amerikaanse defense intel
lectuals', zoals de verzamelde
veiligheids-specialisten in de
VS doorgaans worden ge
noemd, ziet dat met lede ogen
aan. Zeker zo lang er (nog)
geen sprake is van een ruim
te-verdediging tegen inko
mende vijandelijke ballisti
sche kernkoppen (SDI)
maakt deze wijze van statio
neren de MX veel te kwets
baar voor een zogenaamde
'first strike'.
De gedachten gaan meer
en meer uit naar een zwaar
dere nadruk op de tweede
poot van de nucleaire 'trias';
de intercontinentale raket
ten geplaatst op onderzeebo
ten, die zoals bekend uiterst
mobiel zijn. De derde poot, de
nucleaire lange-afstands-
bommenwerpers, moet even
eens gehandhaafd blijven.
Hét grote voordeel van on
derzeeërs is, naast de snel
heid en de mobiliteit, het feit
dat deze boten niet of nau
welijks zijn op te sporen, niet
met het blote oog, niet vanaf
andere onderzeeërs, niet met
sonar of andere hoog-ont-
wikkelde sensoren, en ook
niet vanuit militaire obser
vatie-satellieten.
De moderne, door kern
energie aangedreven, en met
tientallen meerkoppige
krachtige lange-afstandsra-
ketten uitgeruste onderzee
boten, zijn het gevaarlijkste
wapen dat welke grote mo
gendheid dan ook in geval
van conflict kan inzetten.
Een klein nadeel is wel dat ze
niet zo precies op hun doel
gericht kunnen worden als
een raket die op een vaste
lanceerplaats constant haar
scherp op zijn doel staat af
gesteld. Maar dat nadeel
'weegt niet op tegen het voor
deel van 'onkwetsbaarheid'
die onderzeeërs hebben ver
geleken bij vaste lanceer-in-
richtingen op land.
Geen wonder dat vooral de
Amerikanen al jaren bezig
zijn hun onderzeeërs-arse
naal stelselmatig uit te brei
den. Geen wonder eveneens
dat de Russen hun uiterste
best doen de achilles-hiel
van deze superboten te vin
den.
Militaire strategische
planners moeten altijd een
heel eind vooruitkij ken, zelfs
een eind in de volgende
eeuw. De Russische beleids
makers hebben de huidige
trend in het strategisch den
ken in de Verenigde Staten
(dus het loslaten van het op
land-stationeren van inter
continentale raketten) al
lang geleden zien aankomen.
Het hoeft dus geen verba
zing te wekken dat er juist in
deze zelfde weken steeds
meer verhalen boven water
komen over Russische pogin
gen om spionnen te werven
binnen de Amerikaanse ma
rine. De geruchtmakende
zaak-Walker (vier marine
officieren die jaren lang ge
heimen aan de Russen door
gaven) is een uitvloeisel van
de Russische angst voor de
levensgevaarlijke Ameri
kaanse onderzeeërs, en van
de pogingen die zij in het
werk stellen om achter de
geheimen van die dingen te
komen.
De stille oorlog woedt a3(1
alle fronten. Volgens de laat
ste gegevens van de FBI
heeft de Sovjet-Unie het
aantal spionnen in de Ver
enigde Staten enorm uitge
breid, zowel in de vorm van
eigen infiltranten als onder
Amerikaanse burgers. De
autoriteiten zitten in feite
met de handen in het haar.
„Volgens experts zijn er
vier agenten nodig om één
spion in de gaten te houden",
aldus CIA-directeur William
J. Casey vorige week. „Maar
de Verenigde Staten hebben
niet eens één agent per Rus
sische spion".
Washington heeft voorlo
pig nog geen antwoord op het
escalerende spionage-offen-
sief van de Sovjet-Unie.
VAN het 'politiek rustige
jaar' dat WD-leider Nijpels
kort na de jaarwisseling zo
vol overtuiging aankondig
de wil nog maar steeds niet
veel terecht komen. RSV
raakt op de achtergrond,
maar de herverkiezing van
Joekes en zeker de belas
tingaffaires van Henk Ko
ning liggen nog vers in het
geheugen. De afgelopen
week kwam de vaste Ka
mercommissie voor Finan
ciën er opnieuw over bijeen.
Omdat het om nogal deli
cate gegevens gaat, doet de
commissie de affaire-Ko
ning in beslotenheid af,
waarna de voorzitter desge
wenst de pers te woord
staat. Groot was dan ook de
verbazing, toen afgelopen
week de deur openging en de
nog vrij nieuwe WD-afge-
vaardigde Jan Bruggeman,
tot voor kort chef van de
hoofdafdeling onderzoek en
documentatie in de rang van
hoofdadministrateur bij het
ministerie van Buitenlandse
Zaken, de vergaderruimte
binnentrad en in alle rust op
de perstribune plaatsnam.
„Wat komt u hier doen?",
wilde commissievoorzitter
Joekes weten.
Bruggeman: „Even luiste
ren".
Joekes: „Dit is een beslo
ten vergadering. En aange
zien u lid noch plaatsver
vangend lid van de commis
sie bent, moet ik u verzoeken
de zaal weer te verlaten".
Bruggeman, geen seconde
beseffend dat een paar colle
ga's hem er grandioos tussen
hadden genomen: „Dat is
erg j ammer. Mij was gesug
gereerd dat het hier leuk
kon worden".
Eindredactie: Frans Boogaard
„IK zou niet voor het CDA
de Kamer in kunnen zoals
Wim Kok dat doet voor de
PvdA. Ik zou zoveel grava
mina moeten indienen tegen
het CDA-program dat ze me
nooit zouden accepteren. Bo
vendien, ik wil niet dienen
als de schaamlap van het
CDA". (CNV-voorzitter
Harm van der Meulen)
DE automatisering blijft
met rasse schreden bezit ne
men van Nederland, ook van
het hartje van de Neder
landse democratie. De hele
papierwinkel van moties,
amendementen, wetsont
werpen en Kamerverslagen
moet. er op minuscule chip-
jes worden opgeborgen.
Tussendoor proberen Ka
merleden en hun medewer
kers zich te bekwamen in
het gebruik van de beeld
schermapparatuur, die al
deze informatie weer toe
gankelijk maakt.
En zo gingen in een verlo
ren uurtje kort geleden ook
de Kamerleden Vermeend
(PvdA) en De Korte (VVD)
weer maar eens even oefe
nen. Na een uurtje flink
ploeteren hadden beide par
lementariërs, meer dan te-
Wim Mateman:
...tegen Satan...
- fotodestem/johanvangurp
vreden over hun eigen ver
richtingen, het systeem aar
dig door.
En toen had Vermeend
een lumineuze inval: „Zal ik
eens 'WD' invoeren en 'be
zuinigingen'?
Dat leek De Korte wel
aardig.
De hoeveelheid informatie
verraste beiden. Plotseling
begonnen allerlei waarschu
wingslampjes op te lichten,
en luttele momenten later
sloeg de computer op tilt.
Vermeend een nieuw ar
gument biedend om het de
komende kabinetsperiode
met de bezuinigingen toch
maar een beetje rustig-aan
te doen.
„PAP, waar ben je nou mee
bezig?! Dat is allang achter
haald", waarschuwden zijn
kinderen nog. Maar 'pap', in
end. Een Duits dagblad wil
de weten wat Mateman van
de 'gevaren' wist; een in
Soesterberg gelegerde Ame
rikaan vertelde hem dat
popmusici in zijn land open
lijk toegeven verborgen
boodschappen in hun mu
ziek te stoppen; de vader
landse pers had de bak van
de week. Maar Joop van der
Reijden meldde Mateman
hoogstpersoonlijk dat hij in
elk geval de vragen serieus
nam.
Het was de Evangelische
Omroep die het CDA-Ka-
merlid op het spoor bracht.
Tijden geleden jammerde
deze omroep dat met de pop
muziek Satan werd aange
roepen en de popminnende
jeugd onbewust werd
'klaargespoeld' voor de
grootste satansverering al
ler tijden.
Mateman hield aanvan
kelijk de boot af - „die lui
zien wel vaker water bran
den" - maar wat hem blééf
intrigeren, was het ver
schijnsel zelf. Want, rede
neerde Mateman, het moet
toch heel eenvoudig zijn ob
jectief vast te stellen of het
waar is dat verborgen bood
schappen ongemerkt in het
onderbewustzijn blijven
hangen.
Zelf heeft de CDA'er zijn
popbanden niet terugge
spoeld om de 'gevaren' op te
sporen, maar ze zouden
schuilen, zo heeft hij zich la
ten vertellen, in teksten van
de Beatles, Led Zeppelin en
zelfs zijn eigen geliefde
Electric Light Orchestra.
Als de angst van de EO
gegrond blijkt, is de politiek
er nog niet me§ klaar, voor
ziet Mateman, want dan
barsten natuurlijk de dis
cussies los over levensbe
schouwelijke principes, het
recht op vrije meningsuiting
en de culturele vrij- en on
vrijheden.
Mateman ziet er in elk ge
val géén middel in voortaan
politieke tegenstanders via
de pick-up naald de begin
selen van d§ christen-demo
cratie bij te brengen. Mate
man: „Daar zou ik zelfs be
zwaar tegen hebben. Want
waarom moet dat in het ge
niep?"
Jaap Scherpenhuizen:
...paling roken...
den van het tegendeel.
Greetje den Ouden bijvoor
beeld komt op 14 specialis
men, Jan Dirk Blaauw op 12,
Jaap Metz, die behalve ach
ter het groene gordijn in de
Kamer zelden het woord
voert, op 10, en de huidige
staatssecretaris van Verkeer
en Waterstaat brengt het
(volgens zichzelf) eveneens
tot 10 specialiteiten. Daaron
der de algemene politiek, het
mediabeleid en (de staatsse
cretaris schijnt in zijn vrije
tijd niet onverdienstelijk
paling te roken) de visserij.
Als straks de groslijst wat
serieuzer wordt bekeken,
kunnen er bij de VVD nog
aardige dingen gaan gebeu-
VAN Aardenne niet terug,
tenzij als minister; Korthals
Altes en Winsemius idem
dito; Rietkerk helemaal
weg, evenals de Kamerleden
Tripels en Jacobse. Kortom,
de kandidaatstelling bij de
VVD, de partij die straks de
grootste moeite heeft alle
mensen 'kwijt' te raken, is in
volle gang. Dat blijkt ook uit
de laatste Vrijheid Demo
cratie, die maar liefst der
tien pagina's kandidaten be
vat, compleet met adres,
vooropleiding, politieke en
niet-politieke functies uit
het verleden èn specialis
men.
Het gaat nog maar om de
eerste fase van een lange
procedure, en dus mochten
de kandidaten hun specia
lismen zelf opgeven. Sommi
gen doen dat uiterst beschei
den, zoals de huidige minis
ters Schoo (die Onderwijs,
Ontwikkelingssamenwer
king en Emancipatie op
geeft) en Smit-Kroes (Eco
nomische Zaken en Verkeer
en Waterstaat).
Maar er zijn ook voorbeel-
DE Tweede Kamer heeft het
haar laatste week voor het
zomerreces zó druk, dat de
plenaire zitting gistermid
dag al is geopend. Voor de
rest van de week vermeldt
de agenda nog de Voorjaars
nota, de Zuid Afrika-notitie
van het kabinet, de Post
bank, het regeringsstand
punt over de Tamils en de
belastingaffaires van
staatssecretaris Koning (Fi
nanciën).
De Eerste Kamer heeft
deze week geen belangrijke
agenda-onderwerpen, of het
moest zijn voor de bewoners
van de grensstreek: de for
mele goedkeuring van een
overeenkomst met België
over wederzijdse hulp bij
rampen.
'Rond het Binnenhof'
gaat, mét de Tweede Kamer,
nu tot eind augustus met re
ces.
DEN HAAG(ANP) - De
sumeniond gaat via een ci
le procedure proberen het
nopolit te doorbreken da
PTT" meent te hebben oi
verko*p van telefoontoestc
en andere randapparatuur
Vo,gens de bond is dit
leenrecht van de PTT ner
vastgelegd, terwijl het te
op 2eer gespannen voet s
met het Europees recht.
- verkprte - procedure c
vandaag juni om 10.00
voor de rechtbank in
Haag.
Het monopolie van de
op randapparatuur is de
simentenbond al lang
doorn in het oog. De comi
DEN HAAG(ANP) - Het b
sluit van het Amerikaan
Congres om weer over te ga
tot de produktie van chen
sche wapens moet gezien wo
den als een signaal aan
Sovjet-Unie om te komen
een verdrag over deze waper
Dit zei minister Van d
Broek van Buitenlandse Z
ken gisteren in de/Tweede K
mer tijdens het wekelijkj
vragenuurtje.
Een van de voorwaarden d
het Congres aan het produ!
tiebesluit gekoppeld heeft
dat de NAVO-bondgenoti
bereid moeten zijn de chem
sche wapens op te slaan. N
deriand is in ieder geval ni
bereid om opslag op Nedei
landse bodem of bij Nede
lardse troepen elders toe
staan, zo verklaarde Van de
Breek onomwonden.
EEN HAAG(ANP) - De Ne
derlandse stroomproducente
mogen in de toekomst hu
eigen beleid bepalen en uil
voeren, maar de minister va
économische Zaken moet
>vel zijn goedkeuring aan ge
ven.
Vooral als het gaat om
bouw van nieuwe centrales
om de stroomprijzen zal h
kijken of besluiten hierove
niet met zijn beleid botsen.
Dat staat in een vooront
werp Elektriciteitswet 1986.
MINISTER-PRESIDENT Ruud
leden vriend en vijand door
economische groei de werklc
joen zou kunnen zijn gedaald
het punt van optimistische uil
Joop den Uyl kwalificeerde d<
tiek stuntwerk met een misle
van Sociale Zaken en Lubbe
het er moeilijk mee. Uiteraard
vallen maar uit de behoedzarr
vele 'ja mitsen' die hij inbouw
niet eens was.
Berekeningen die het Cen
het ontwerwerp-verkiezingspr
Uyl en De Koning vooralsnog
nen in een volgende kabinets
telt Nederland in 1990 geen
aantal met vijftigduizend ge
850.000.
Nu zijn zijn ook berekening'
heilig. Het voorspellen van e
uiterst riskante bezigheid. Ma
tekeningen lijkt het niet al te g
bers als niet realistisch te be
waardigheid van de politiek
toch al geen hoge pet van op-
HET KABINET heeft afgelope
de financiële curatele te halen
ter niet meer om toestemming
neven te mogen verhogen. To
ten tariefsverhogingen tot 10
verhogingen met meer dan 10
ring moesten vragen. De gem
maal vrij en zullen, naar verw
met dankbaar gebruik van mak
Dat laatste ligt voor de hanc
bezuinigingen de gemeenten
begrotingen kunnen slechts s,
wordt bezuinigd èn als de tarl
Nu elk overheidstoezicht we
sommige gemeenten eerder g
der op te trekken dan het mes
ven.
Voor met name de laagstbe
pakken Als zaken als biblioth«
sportaccomodaties etc. duurc
minder riante inkomens juist c
zo een drempel gelegd voor
groepen het meest gebruik vai
Hrg zijn van een regering, wa
het christelijk-sociale gezicht e
