mv
KANTIE-
ORDEEL
P=OP
4TS-KINT
90
t/m 50%
speciale
iedingen in:
gelwaarde
1170-2462
in V8-uitvoering
nieuw!!!
RANGE ROVER
ting op al Uw dames-,
kinderkleding
Papenburg 88
el. 01147-1366
ZflTFRDAG 22 JUN11985 T19
kleintje intje
'Bloody foreigners'
De wals
Serve and volley
Niets nieuws
Tot stof.
Een hengst
Gokken mag
Suikerpatiënt
Buik vol
Favorieten?
-A76
1ENM0DE
aken bekend dat zij in hun
/793/85/12, de Tweede Uit-
(uitwerkingsplan straal pad
d.
inen worden besteld bij de
postbus 60014330 LA Mid-
7,50, inclusief verzendkos-
tfeputeerde Staten van Zeeland,
1ERTIEN, voorzitter
LANDER, griffier
iddelburg, tel. 01180-31011
4-deurs, 18.000 km, zilver met.
met airconditioning
1984
ge Rover Van, gas'84
ge Rover, gas'80
ge Rover, gas'77
idrover 109 Diesel'76
drover 109 V8, grijs'80-'82
drover 88 Diesel'82
Nieuwe en gebruikte onderdelen
lutomobielbedrijf
tegenbeemd 23 Breda
fel. 076-870591
LEN
RESTAURATIE
„TIERELANTIJN"
Axelsestraat 3
Terneuzen
01150-12237
T-shirts
corte broeken
ange broeken
oadkleding
indergoed
jokken
;en
5d
overhemden
nachtkleding
babykleding
wol en katoen
door Léon Krijnen
Roland Garros is heel gezel
lig, Flushing Meadows is
heel mooi, Melbourne is heel
ver weg, en Wimbledon is
heel apart. De eerste drie
Grand Slam-toernooien
passen zich min of meer aan
de spelers aan, maar op
Wimbledon hebben die niets
te vertellen. De nummer
honderd-zoveel van de we
reldranglijst niet en de
nummer één, J.P. McEnroe,
helemaal niet.
Daar werd de titelverdediger
vorig jaar nog maar eens op
pijnlijke wijze aan herinnerd,
toen hij zich vol goede voorne
mens op het centre-court meldde
voor zijn eerste optreden bij de
editie 1984. Een lichtblauw
broekje droeg de New Yorker,
die eerst nog niet begrijpend het
hoofd schudde toen een van die
hooglijk bekakte officials hem
zwijgend daarop probeerde te
wijzen.
'Lichtblauw', werd er gemompeld op
de ere-tribune, 'shocking.Titelver
dediger of niet, ook John Patrick
McEnroe kon op een holletje terug naar
de kleedkamer om een wit broekje aan
te trekken, want een andere kleur
wordt er op Wimbledon absoluut niet
geaccepteerd.
Alles heeft aan Church Road zijn
eigen kleur, en dat zal wel zo blijven
tot het einde der tijden. De kleding van
de spelers is wit, de ballen zijn geel, het
gras is groen, net als de colberts van al
les wat umpire, linesman of official is,
de aarbeien zijn rood en alle officiële
emblemen zijn paars.
Goed, Wimbledon is apart en apart
blijft het. Nou is dat eigenlijk ook maar
een gevoelskwestie, want iemand die
gezegend is met een gezonde dosis
nuchterheid, haalt zijn schouders op
bij al die 'apartheid'.
Wie geen oog heeft voor traditie en
stijl, die ziet het niet eens. Die noteert
aleen maar een indrukwekkende ver
zameling kaal geschoren grasbanen,
gegroepeerd rondom het zeer ouder
wetse walhalla met die harde en kale
stoeltjes, de 'Groene Kathedraal'.
Op die banken zitten voornamelijk
Britten, en een zooitje 'bloody foreig
ners', waarvan velen eerst uren in de
rij gestaan hebben en zich vervolgens
ongans hebben gevreten aan die
verd.aarbeien met slagroom.
Volgens ene Ulrich Kaiser, een scri
bent van onbekend kaliber, die deson
danks ieder jaar opnieuw veelvuldig
wordt geciteerd in de voorbeschouwin
gen van Wimbledon, is Wimbledon
overigens geen Kathedraal, maar de
allergrootste Opera ter wereld. „En
niet zomaar een Opera", aldus die Kai
ser, „maar een combinatie van de Sca
la, de Metropolitan en het Bolshoï". Het
verschil is dat in die cultuurtempels al
le toeschouwers binnen zitten en dat er
op Wimbledon altijd nog honderden
buiten de deur mee staan te luisteren
naar het van binnenuit steeds weer op
nieuw opborrelende applaus en ge
juich, terwijl pas seconden later de
stand op de electronische scoreborden
buiten aangeeft waarom die elite met
een kaartje zojuist in jubel uitgebar
sten is.
Het dorpje Wimbledon bestaat al
sind mensenheugnis, maar getennist
wordt er nog niet zo lang. De huidige
kathedraal werd pas in 1922 gebouwd,
en tot dat jaar werd er aan Worple
Road gespeeld, enkele honderden me
ters verder in de richting van de groene
heuvels in het zuidwesten.
Op Worple Road werden de banen
gewalst met een stalen wals van een
meter of vier breed, die bijna een ton
woog, en die door een pony getrokken
werd. Tijdens de bouw van het stadion
werd die wals een paar keer over het
nieuwe centre-court gesleept en ver
volgens in een hoek gezet. Daar staat
hij nu nog, 63 jaar later, want toen het
stadion klaar was, bleken alle poorten
te smal voor het gevaarte.
„Een snijbrander erbij, en dan is het
zo gefikst", is de argeloze toeschouwer
Zo begon het allemaal, 108 jaar geleden aan Worple Road. Wie een blik werpt op de foto hieronder, ziet dat er nog steeds
weinig ruimte is voor de toeschouwers op de paden tussen de bij banen. - foto archief de stem
De titelverdediger, John Patrick
McEnroe. - foto archief de stem
blijft een
geneigd te denken, maar zo gaat dat
niet in Engeland. Die wals had immers
al vanaf 1877 dienst gedaan op Worple
Road, en zo iets gooit men in Engeland
niet zo maar weg. Dat is een kwestie
van traditie.
Het begon dus allemaal in 1877, toen
er op de plaats van het huidige cen
trum bijna dagelijks militaire ma
noeuvres gehouden werden. Major
Wingfield, een Britse theeplanter, had
het spel in Ceylon uitgevonden en het
enkele jaren daarvoor in Engeland
geïntroduceerd. Wingfield was ook de
eerste die een paar centen aan het ten
nis verdiende, want hij begon met het
verhuren van de bijbehorende attribu
ten.
De All England Croquet Club be
stond al, en werd in dat jaar uitgebreid
met een afdeling tennis. Op kosten van
de heren croquetspelers werden de eer
ste banen aan Worple Road aangelegd.
Al in dat jaar werd het eerste toernooi
gehouden, dat geen veertien, maar zes
tien dagen duurde. Die twee dagen ex
tra hadden de spelers nodig omdat ze
aan het einde van de eerste week naar
de cricket-wedstrijd tussen Eton en
Harrow wilden gaan kijken.
De eerste winnaar was ene Spencer
Gore, getooid met een ringbaard, en
volgens de overlevering het evenbeeld
van de latere King George VIII.
En wat is nou eigenlijk modern en
aanvallend tennis? Spencer Gore bleek
namelijk oppermachtig omdat "hij
steeds naar het net stormde om daar
als een houthakker zijn smashes en
volleys af te leveren. Ook al vonden
sommigen dat niet erg sportief. Er be
stond namelijk in die jaren een niet on
belangrijke stroming, die van mening
was dat men elkaar zoveel mogelijk de
bal beleefd toe moest slaan, en dat die
gene, die de minste fouten maakte, der
halve winnaar moest worden.
Verder waren er nogal wat verschil
len. De winnaar hoefde de volgende
keer zijn titel alleen maar te verdedi
gen in de finale, zodat hij kakelvers en
uitgerust aan de slag kon, terwijl zijn
opponent zich al veertien dagen in het
zweet had geslagen. Wie het eerst zes
games had gewonnen, had de set ge
wonnen, ook al was het 6-5, en er werd
pas van speelhelft gewisseld na een set.
Filmbeelden uit die eerste jaren be
staan er niet, dus wat betreft de atleti
sche kwaliteiten van de dames en he-
Een nachtmerrie voor de verslaggevers; een nationale favoriet
die op een van de bijbanen weggestopt is. Zie maar dat je erbij komt.
voor t re9els, vooral op Wimbledon. Het is pas vijf
hoDr s 00'c Tracy Austin en haar trainer Robin Lansdorp moeten van de
r met nim hoed en streeviesnak noo viif minuten buiten wachten. - fotoafp
ren moet je maar geloven wat er in die
tijd neergepend is. De vroege foto's
doen in ieder geval vermoeden dat het
niveau van een zeker gehalte was,
want de bevroren houdingen van de
spelers wijken nauwelijks af van die
van de spelers op de hedendaagse kleu
renfoto's.
Wie in de boeken over Wimbledon
duikt, je ontkomt er bij zo'n voorver
haal niet aan, en het zijn er trouwens
nogal wat, komt overigens steeds op
nieuw tot de conclusie dat er niets
nieuws onder de zon is. Boycots, oever
loze discussies over ballen die in of uit
zijn, tennisarmen en bookmakers.
Die fenomenen kwamen al voor de
eeuwwisseling in beeld, en ook de eer
ste Amerikanen arriveerden toen reeds
per stoomboot in Londen of in Liver
pool. De regen verpestte ook toen ieder
jaar minstens enkele dagen, ook al
duurde het tot 1901 voordat de eerste
finale in de derde set bij 9-9 een dag
uitgesteld moest worden. Intussen was
het toernooi aardig internationaal in
geburgerd. In 1904 deden er 62 mannen
en 42 vrouwen mee, waaronder twee
Nederlanders, Vreede en Van Groenen,
en de eerste Belg, De Borgman.
Het systeem van uitdagers die moch
ten strijden om de eer de titelverdedi
ger te mogen bestrijden, werd pas na
een stemming in 1922 veranderd; 91
van de 118 geraadpleegde spelers ble
ken voor die verandering.
In dat jaar werd de kathedraal voor
140.000 Pond Sterling gebouwd, niet
misselijk, want een Pond was toen nog
ruim een tientje waard.
Aan Lesley Godfree was de eer voor
behouden om de eerste bal te slaan.
Zijn tegenstander sloeg die bal in het
net, waarna Godfree zich daarover
heen bukte, de bal in zijn zak stak en
hem vervolgens na het toernooi thuis
in een glazen stolp op de schoorsteen
zette.
Die historische bal is, ondanks hard
nekkige pogingen, nooit in het museum
aan Church Road terechtgekomen,
want volgens de overlevering is het
foto anp
ding in de jaren veertig tot stof uiteen
gevallen.
Kleurrijke figuren genoeg in de ruim
honderdj arige geschiedenis van het of
ficieuze wereldkampienschap, maar,
om binnen de perken van deze pagina
te blijven, zullen we hier moeten vol
staan met een korte beschrijving van
de opvallendste karakters. Ellsworth
Vines bijvoorbeeld, een Amerikaan die
in 1932 op 20-jarige leeftijd aan Church
Road binnenliep.
Tanner, Sadri, McEnroe en Becker
kunnen aardig hard serveren met zo'n
modern trillingvrij racket en een be
spanning van ongeveer 30 kilo, maar
Vines kon er ook wat van met zijn hou
ten 'visnetje'. Zijn service werd geme
ten op 128 mijl per uur, ruim 200 kilo
meter. Vines stond eens op matchpoint
tegen de Engelsman Bunny Austin. Hij
gooide de bal op, zwiepte zijn arm rond,
men zag het krijt op de servicelijn op
spatten, en dat was dat. De bal was
verdwenen en de partij was afgelopen.
De legendarische Fransen en Fra-
ngaises waren toen al weer bijna ver
dwenen van Wimbledon; Borotra, La-
coste, Cochet, Brugnon, de 'Vier Mus
keteers', heersers in hun tijd. Drie van
die vier leven nog en mogen ieder jaar
op Roland Garros, samen met ITF-
voorzitter Philippe Chartrier, de beker
uitreiken.
En niet te vergeten Suzanne
Lenglen, jarenlang ongenaakbaar,
maar die in 1926 na een gigantische ru
zie met de organisatie verdween, om
nooit meer terug te komen. Madame
Lenglen wenste het tijdstip van het be
gin van haar partij niet aan te passen
aan de wensen en verlangens van
Queen Mary, die moest zich maar aan
haar aanpassen.
Wordt Lenglen door veel ouderen als
de beste speelster aller tijden be
schouwd, en dat is uiteraard allemaal
heel betrekkelijk, volgens velen is Wil
liam 'Bill' Tilden de beste speler aller
tijden.
Een laatbloeier was hij in ieder geval
wel. Tot zijn 27e speelde hij zijn eigert
spelletje en dat was heel simpel. Hij gaf
iedere bal die in de buurt kwam een
verschrikkelijke hengst richting tegen
stander. Met die tactiek blufte hij veel
mindere goden af, maar hij won er
geen enkel toernooi mee. Tilden besloot
dat hij zijn snelheid moest gaan varië
ren en dat hij zijn backhand moest ver
beteren. Dat deed hij in één winter,
waarna hij Wimbledon won om ver
volgens zes jaar lang de sterkste ten
nisser van de wereld te blijven. In 1930,
tien jaar na zijn eerste titel op Wimble
don, won hij het toernooi nog een keer.
Bobby Riggs staat bij de meeste
mensen bekend als de man die constant
wil bewijzen dat het damestennis geen
mallemoer voorstelt. Daartoe speelde
hij op 63-jarige leeftijd al eens een duel
om veel dollars tegen Billie-Jean King,
dat hij overigens verloor, en tegen
woordig is hij druk doende om Martina
Navratilova zo gek te krijgen om een
duurbetaald duel te spelen tegen de
nummer 100 van de herenranglijst.
Dat gegeven vloeit voor uit een uit
spraak van McEnroe, vorig jaar op
Wimbledon, toen hem commentaar ge
vraagd werd op een uitspraak van
Martina Navratilova. Moe van het vele
winnen en geld graaien had die kort
daarvoor in een optimistische bui ge
zegd dat ze best in het herencircuit mee
zou willen draaien.
„Ze is zeker gek geworden", aldus
McEnroe toen, „ze krijgt van de num
mer 100 nog een geweldig pak slaag".
Riggs heeft zowel Navratilova als de
steeds wisselende nummer 100 nog
steeds niet zo gek kunnen krijgen,
maar gokken kan hij wel.
Dat ondervonden de bookmakers al
in 1939, toen Bobby Riggs tijdens de
'generale repetitie' van Wimbledon, bij
het toernooi van Queens, zich door de
Duitser Gottfried von Cramm lekker
af liet slachten; 6-0 en 6-1.
Vervolgens spoedde hij zich naar de
burelen van de 'bookies', waar hij zijn
hele hebben en houwen op zichzelf in
zette, zowel voor wat betreft het here
nenkel, het herendubbel en het mixed-
dubbel. Om veertien dagen later niet
minder dan 108.000 dollar bij de onge
twijfeld chagrijnige bookmakers op te
gaan halen.
Riggs was en is nog steeds verslaafd
aan gokken en hij is ook niet te beroerd
om dat zelf toe te geven; „Als ik niet
om groot geld kan wedden, dan maar
om klein geld en als dat niet kan dan
blijf ik wel in bed liggen".
Tijdens de Tweede Wereldoorlog
werd er niet gespeeld. In oktober 1940
donderde er een bom door het dak van
de eretribune die 1200 stoelen aan dig
gelen blies, maar verder gebeurde er
niets. In 1946 werd de draad weer snel
opgepakt. Dat jaar won voorlopig voor
het laatst een Fransman, de reus Yvon
Petra. Veel winnaars in die jaren wer
den onmiddellijk daarna prof, zodat ze
nooit meer terug konden keren aan
Church Road, want pas in 1968 werd
het toernooi 'opengegooid'.
De finale van 1948 was ook een aar
dige; de Australiër John Bromwich,
een van de eerste spelers die een dub-
belhandige backhand met grote nauw
keurigheid kon plaatsen tegen de Ame
rikaanse suikerpatiënt Bob Falken-
burg.
Bromwich stond voor met 5-7, 6-0, 2-
6, 6-3, 5-2 en 40-15 op zijn eigen service,
zodat de zaak gebakken leek.
Bromwich werd echter afgeleid door
het gegeven dat Falkenburg steeds
ging liggen om uit te puffen, waarbij
Bromwich lucht gaf aan zijn afkeuring
door voortdurend met zijn hoofd te
schudden. Falkenburg overleefde uit
eindelijk zeven matchpoints en won,
wat een andere grootheid, Fred Perry,
de volgende uitspraak onlokte: „De
man, die 43 keer ging liggen, heeft ge
wonnen van de man die 31 maal met
zijn hoofd schudde".
Verhalen te over over nog veel meer
andere kleurrijke baltovenaars. Pan-
cho Segura, Manuel Santana, Rod La-
ver, Lew Hoad, Charlie Pasarell, Ra
fael Osuna, Panco Gonzales. Over ieder
van die legendes valt wel een boek te
schrijven, en over allen zal al wel eens
een boek geschreven zijn. Het lijkt wel
alsof het met de verdergaande perfec
tie van techniek en conditie allemaal
wat minder geworden is. De rebel Nas-
tase is verdwenen, wat rest is de rebel
McEnroe, die met zijn haren ook zijn
streken lijkt te verliezen.
Af en toe wil hij pog wel eens bewij
zen dat zijn verbale begaafdheden niet
onder doen voor zijn ongeëvenaarde
talent, maar de New Yorker Is een stuk
rustiger geworden.
Voor het eerst heeft hij zich dit jaar
in de voorbereiding niet op Queens ge
waagd, alleen maar omdat hij zijn buik
goed vol heeft van de Engelse sensatie
pers, die hem vanaf 1978 in juni en juli
niet met rust gelaten heeft. In alle stil
te, net als Lendl, heeft hij op particu
liere Amerikaanse grasbanen zijn flu
welen 'touch' zo mogelijk nog verder
aangescherpt.
Nu McEnroe heeft besloten zolang
mogelijk in de Verenigde Staten te
blijven, wordt de voor-publiciteit ge
dragen door de activititeiten van een
groep gespecialiseerde kaartjesverval-
sers.
Volgens sommigen zal het maandag
een gigantische puinhoop worden als
de kopers van die 'fake tickets' de toe
gang tot de All-England Lawn Tennis
and Croquet Club wordt ontzegd. Niet
alleen op het gebied van de kaartver
koop staat Wimbledon bekend als een
gebeurtenis waar groot geld wordt ge
maakt.
Voor de spelers geldt hetzelfde. Er
staat heel wat op het spel. Vooral nu dit
jaar het prijzengeld is verhoogd met 32
procent en in totaal de twee miljoen
dollar overschrijdt. De kampioen bij de
heren krijgt 140.000 dollar (bijna een
half miljoen gulden) en bij de dames
126.000 dollar 400.000.-).
De favorieten? Wie het weet, mag
het zeggen. Wie anders dan Navratilo
va en McEnroe moeten in staat geacht
worden om over veertien dagen met de
meeste dollars te gaan slepen?
Maar dat was veertien dagen gele
den in Parijs ook zo, en daar liggen nu
wellicht enkele ex-bookmakers met
grijze haren en een lege portemonnaie
onder een brug over de Seine te slapen.
Want ook daar werden Navratilova en
McEnroe onger^aakbaar geacht.
De gokkers die op Roland Garros
hun geld op Wilander en Evert-Lloyd
hebben gezet, liggen nu aan een exo
tisch strand in het zonnetje.
Maar McEnroe en Navratilo
va voelen zich op het gras van
de Groene Kathedraal wel een
stuk beter op hun gemak dan
op de stoffige rode klei aan de
Boulevard d'Auteuil. Dus wie
nog een gokje wil wagen
Op Roland Garros draagt men petjes om een zonnesteek te
voorkomen, op Wimbledon bepalen parapluies het beeld.
- foto archief de stem
