Medisch tuchtrecht aangepast Gouden Reagan- jaren Pentagon voorbij Kaarten troef bijGrolsch. 'Vrouw moet terug naar de harem Alweer gemiste kans sociale partners Vrage ministe Tweede K over affair AMERIKA'S MILITAIRE UITGAVEN BEVROREN GRATIS SPEL KAAKTEN B^KRATGROLSGHPIJPfES. Voetbalwaan MISSCHIEN ACHTERGROND pagina ïo&eA NIEUWE SEX-RICHTLIJNEN OORZAAK HEVIGE DEBATTEN IN TURKIJE VAKBONDSWERK IN BEDRIJVEN: Geen voorrang hoofdverdachte Slavenburg-zaak DERTEMCO DONDERDAG 30 ME11985 Door Jan van de Ven HET medisch tuchtrecht wordt aangepast. Belang rijkste wijziging is het laakbaar stellen van nala tigheid. Voortaan oordeelt het medisch tuchtcolle ge niet alleen over foutieve handelingen maar ook het nalaten van handelingen. De aanpassing van het tuchtrecht is geen baanbrekende. Met de wijziging wordt een voor de hand liggende gelijk schakeling tot stand gebracht. In het burgerlijk recht be stond al de regel dat men verantwoordelij k is voor handelen of nalaten en de mogelijke schade, die dat tot gevolg heeft. Voor het medisch tuchtcollege zal de aanpassing een vol gende stap zijn in het democratiseren van het tuchtrecht. Langzaam maar zeker gaat de interne controle van een be roepsgroep over op het toelaten van een nieuwe deelnemer in het circuit: de patiënt. Een ontwikkeling, die niet kan uit blijven gezien de toenemende mondigheid van patiënten en het ingewikkelder worden van de medische beroepsuitoefe ning. De laatste jaren komen de tuchtcolleges onder een toene mende druk te staan. Steeds meer mensen menen een ge rechtvaardigde klacht tegen een behandeling te kunnen in dienen. En als mensen van hun tijd willen de medici van de colleges klagers zoveel mogelijk recht doen wedervaren. Klagers kunnen rekenen op hulp bij het formuleren van klachten tegen de juiste persoon of instelling. En klagers mogen al een advocaat meenemen om de grief in juridische vaktaal te laten omzetten. Tijdens een congres over de ontwikkelingen van het medi sche tuchtrecht in 1984 hoorden de deelnemers dat de ont- stuitbare veranderingen in het tuchtrecht goeddeels proce dureel zijn gericht op het tegemoet komen van klagers. Een deel van de medische beroepsuitoefenaars heeft daar moeite mee, vooral gezien het feit, dat moeilijk is uit te maken wie voor een fout hoort op te draaien. In een reeks van handelin gen door verschillende personen moet men al heel goed in de materie thuis zijn om de schuldige na een fout te kunnen aanwijzen. Dit laatste aspect en de wil om tot een zorgvuldig oordeel te geraken leggen een zwaarder accent op de medische tuchtcolleges, die immers tot een beter oordeel kunnen ko men dan de burgerlijke rechter. Juisj omdat zij bestaan uit medisch geschoolden. Daarmee is de rol van de burgerlijke rechter echter niet uitgespeeld. Toenemende bevoegdheden op het terrein van de 'on rechtmatige daad' zullen van tuchtcolleges geen rechterlijke colleges maken, zoals de wet op de rechterlijke organisatie die voorschrijft. Zij kunnen hooguit belangrijke, onmisbare voorposten worden van de civiele rechter in een proces naar een afgewogen oordeel. Een klager kan volstaan met de uitspraak van een tucht college. Maar hij dient dan wel te beseffen, dat zo'n college niet verder kan komen dan de constatering: laakbaar of niet laakbaar. Bij wijze van straf volgt daarop in ernstige geval len een waarschuwing, een berisping of een uitsluiting van beroepsuitoefening. Tot het opleggen van een schadevergoe ding komt een tuchtcollege niet. Het is overigens de vraag of een klager een vergoeding van de tuchtrechter accepteert. Deze zal immers licht ietwat wantrouwend staan tegenover dat college van medisch specialisten. Zou niet toch een be voordeling van de aangeklaagde voor de hand liggen? Om volledige genoegdoening te krijgen zal een klager ook de gang naar de civiele rechter moeten maken. Die kan op grond van het oordeel van de tuchtrechter bepalen of en hoeveel schadevergoeding aan een benadeelde moet worden betaald. Genoegdoening in de vorm van 'herstel van de oude toestand' verkrijgt men via de tuchtrechter, zowel als de ge wone rechter. Als zo'n herstel mogelijk is, want waar een arts of een verpleegkundige een fout maakt, zal herstel niet altijd mogelijk zijn. Het tuchtrecht zal ook in uitgebreide vorm alleen toegan kelijk zijn voor direct benadeelden. Deze groep is echter gro ter dan men vermoedt. Als voortrein van de regels omtrent de onrechtmatige daad uit het burgerlijk wetboek zullen ook mensen, die niet persoonlijk onder handelen of nalaten heb ben geleden van het tuchtrecht gebruik kunnen maken als zij verantwoordelijk zijn voor of afhankelijk zijn van de be nadeelde. Het ligt voor de hand, dat ouders als verantwoordelijken voor kinderen een klacht kunnen indienen als het kind on der een verkeerde medische ingreep heeft geleden. Onmon digheid leidt in ons rechtsstelsel niet tot een andere rechts bedeling. Maar ook huisgenoten, ongeacht de leeftijd, mogen een klacht indienen als de kostwinner een ingreep niet heeft overleefd. Zij waren van de kostwinner afhankelijk en lij den schade door zijn of haar overlijden. Schade, die moet worden vergoed. Buiten de lijn van de onrechtmatigde daad ligt handelen of nalaten, althans in het merendeel van de gevallen, dat een vrijwillige dood tot gevolg heeft. De vrijwillige dood is met zoveel zorg omgeven, dat men uit het betrekken van enkele zorgdragers bij het geval - ook uit familiekring - de conclu sie mag trekken, dat een verscheiden op verzoek van een pa tiënt geen persoonlijke vordering tot gevolg heeft. De vraag of het tuchtrecht nog wel in handen van uitslui tend de tuchtrechter gelegd moet worden komt onwillekeu rig op als men het te beoordelen veld overziet. Achter het 'handelen of nalaten' gaat een terrein schuil met vele voet angels en klemmen. Een steeds groter wordend terrein, als men bedenkt, dat met het toelaten van advocaten als pleiter van de klager tevens een nieuw terrein voor de tuchtrechter wordt opengelegd, namelijk het juridische. Wat aanvankelijk een intern correctie-mechanisme heet te te zijn, groeide uit tot een noodzakelijke voorloper van de burgerlijke rechter en vervolgens tot college, dat zich door inmenging van gespecialiseerde juristen ook met juridische zaken ging bezighouden. Het mag geen verbazing wekken als tezijnertijd blijkt, dat inschakeling van een rechter als voorzitter in een tuchtcolle ge noodzakelijk blijkt. Groei naar een nieuw administratie! rechterlijk college behoort tot de mogelijkheden. Zeker als de druk vanuit de zelfbewustere groep patiënten blijft toe nemen. Zover zijn we echter nog niet. Mogelijk nog lang niet, want onze wetgever loopt altijd wat achter op de maat schappelijke ontwikkeling. Maar de stapjes naar verzwa ring van het werk voor tuchtcolleges en naar uitbreiding van het tuchtrecht sluit het volwassen worden van het tuchtrecht in de zin van een nieuwe vorm van administra tieve rechtspraak niet uit. Door Mare De Koninck DE wereld is er nog nauwelijks van door drongen, maar feit is dat de Amerikaanse militaire uitgaven vol gend begrotingsjaar worden bevroren op het peil van dit jaar. De reusachtige gulheid die president Reagan gedu rende zijn eerste vier jaren in het Witte Huis jegens het Pentagon (ministerie van Defen sie) heeft betracht, is voorbij. Nog steeds verlangt de VS van zijn Westeuropese NA- VO-bondgenoten een jaar lijkse reële groei (boven in flatie) van de defensiebegro ting met drie procent, maar Washington zelf houdt zich er niet langer aan. Zegslieden op het Penta gon in Washington haasten zich eraan te herinneren dat het de formidabele reële stijging van het Pentagon- budget gedurende de afgelo pen jaren (telkens tussen de 10 en 15 procent) is geweest, die de nu voor één jaar in tredende bevriezing weinig schadelijk voor het militaire apparaat maken. Maar een hoge ambtenaar van het de partement geeft toe: „Ik vrees dat voor veel regerin gen in Westeuropa de ver leiding nu al te groot wordt om eveneens op een nul groei te gaan zitten. Dat zou rampzalig zijn, want zij hebben de voorbije jaren niet zo krachtig geïnves teerd als wij". Geïnvesteerd is er inder daad ongemeen krachtig. In vier jaar tijd heeft president Reagan het Congres (parle ment) zover gekregen om bij elkaar 1.007.900.000.000 dollar voor de Amerikaanse solda ten en hun wapens uit te trekken. In letters is dat meer dan duizendmiljard dollar. Het Pentagon slokt in 1985 30 procent van de fede rale ('rijks-') begroting op. Daarbij moet weliswaar de Amerikaanse historische realiteit in aanmerking worden genomen dat Defen sie oorspronkelijk de enige federale verantwoordelijk heid c.q. uitgave was, maar onder voormalig president Jimmy Carter, was het de fensieaandeel in de totale rijkssuitgaven toch tot 26 procent geslonken. Het gemak waarmee Rea gan en zijn minister van De fensie Weinberger de rigo- reuze trap van het Congres op de uitgavenrem aanvaar den, is verrassend. Toen Reagan in februari jl de mil jardennota 1986 indiende (in Amerika loopt het begro tingsjaar van 1 oktober tot 31 september en dient de president die in het begin van het jaar in) verlangde hij zes procent reëel oftewel tien procent nominaal méér geld voor het Pentagon in 1986. En Weinberger ver klaarde nog in april dat het „een geringere groei een on verantwoorde aantasting van de nationale veiligheid zou betekenen". Maar het Congres dacht er anders over. De Senaat ('Eerste Kamer') - waarin Reagans Republikeinse par tijgenoten de meerderheid uitmaken - nam een federa le begroting aan waarin De fensie weliswaar 'zacht' maar toch werd bevroren, in die zin dat het uitgavenbe- drag alleen met de verwach te inflatie van 3 procent mag meegroeien. In het Huis van Afgevaar digden ('Tweede Kamer') ging de Democratische meerderheid nog verder en gebood een harde nominale bevriezing: in 1986 voor het Pentagon niet meer dollars dan de 293 milard die het ook in dit lopende jaar Het Pentagon krijgt. Huis en Senaat moe ten nu een compromis vin den tussen de harde en de zachte 'freeze'. Voor de berusting van 'Reagan en Weinberger zijn meerdere verklaringen be schikbaar dan Reagans ver zekering dat „onze defensie ve kracht is hersteld en een adempauze daarom verant woord is". In het Amerikaans Con gres is de overtuiging ge groeid dat het algehele Amerikaanse begrotingste kort (bij ongewijzigd beleid zou er in 1986 230 miljard dollar minder in de schatkist komen dan de 974 miljard die er uit zullen gaan) drin gend moet worden besnoeid, teneinde het econiomisch herstel in de VS niet te laten stranden. Zowel de Demo craten als de Republikeinen zijn daarom met een plan gekomen om het tekort - via bezuinigingen op de uitga ven en met uitsluiting van belastingverhoging - met 56 miljard te verkleinen. Het was onvermijdelijk dat het Pentagon de grootste veer moest laten. Een serie fraudeschanda len bij de grote Amerikaan se wapenindustrieën hebben het politieke terrein gereed gemaakt voor een aanval op de defensieuitgaven. Vooral de honderden dollars die voor één hamer eij voor eén plastic WC-bril werden be rekend, hebben tot de ver beelding van de Amerikaan se bevolking gesproken. „De oplichtingsaffaires hebben het vertrouwen van het pu bliek in het hele militair-in dustrieel complex geschokt", zegt Republikeins Senator Ted Stevens. En zijn conservatief-De- mocratische collega in het Huis, Bill Nichols, verklaart: „Ik had nooit gedacht dat ik nog eens voor een bevriezing van de defensie zou stem men. Maar waar ik in mijn - FOTO ARCHIEF DE STEM kiesdistrict ook kom, zeggen de mensen, we zijn voor de fensie, maar die te hoge re keningen die de wapenfa brikanten schrijven, die pik ken we niet. Doe er iets aan". Minister Weinberger heeft bij het Congres aan ge loofwaardigheid verloren omdat hij kort voor de stem mingen over de defensiebe groting plotseling '4 miljard dollar over had' op het lo pende budget 1985. In een onhandige poging de uitga- venbevriezing als minder rampzalig te bestempelen dan hij tevoren had gesug gereerd, kwam Weinberger met de 'ontdekking' dat de lager dan verwachte inflatie het Pentagon een extraatje van 4 miljard had opgele verd en dat hij daarmee in 1986 toch nog extra uitgaven kon dekken. Indien de bevriezing maar tot één jaar beperkt blijft, zal in de praktijk geen enkel op stapel staand wapenpro ject behoeven te worden af gezegd. „De langlopende fi nancieringsschema's kun nen zonder veel problemen worden herschreven. En sommige systemen hadden toch al vertraging opgelo pen. Nee, onze echte zorg is een blijvende rem op de uit gaven", aldusAeen Pentagon- bron. Dat voor Defensie en wa penindustrie de eerste vier gouden Reagan-jaren niet meer zullen terugkeren, staat wel vast. De economi sche en politieke werkelijk heid dwingt eindelijk het Pentagon in het gareel. Waarmee niet gezegd wil zijn dat voor de 2,1 miljoen vrijwilligers die het Ameri kaanse leger sterk is, met een op zo'n 300 miljard dol lar bevroren begroting (meer dan duizend miljard Nederlandse guldens in één jaar) nu bepaald magere ja ren zijn aangebroken... Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v. Directie: drs. J.H.M. Brader. Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda. 076-236911 Telex 54176. Centrale redactie Breda: Nieuwsdienst 076-236883. Sportredactie 076-236884. Rayonkantoren: Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850. Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326. Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550. Goes, Klokstraat 101100-28030. Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751 Oosterhout, Arendstraat 14, ©01620-54957. Roosendaal, Molenstraat 45, ©01650-37150. Terneuzen, Nieuwstraat 9, ©01150-17920. Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910. Openingstijden: Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur; overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur. Abonnementen, bij vooruitbetaling te voldoen: J 22,97 per maand; J 66,30 per kwartaal of 258,- per jaar. Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand, j 1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W. Voor post-toezending geldt een toeslag. Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses. Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor. Lezersservice: Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911 Fotoservice 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882. Grote advertenties uitsluitend 076-236881 Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442. (Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911 Rflnkrplfltipc Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447. NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738. (ADVERTENTIE) Vakmanschap is Meesterschap EEN sexhandleiding van de hand van een is lamitische geestelijke is in Turkije het gesprek van de dag en lijkt een bestseller te worden, ondanks de mening van sommigen dat het een onzedelijk boek is. Het 700 bladzijden tellende 'Het Sexleven volgens de Is lam' van Imam Ali Riza De- mircan legt uit hoe goede moslems een partner moeten kiezen, de sex moeten be drijven en kleine en grote zonden volgens de islamiti sche leerstellingen kunnen vermijden. tl De schrijver citeert passa ges uit de Koran en uit de Hadith (gezegden) en Soenna (handelingen) van de profeet Mohammed, ter ondersteu ning van zijn stellingen over het juiste islamitische sexle ven. Het boek staat vol soms uiterst beeldende details van Mohammeds sexleven met zijn negen vrouwen. Demircan pleit voor een terugkeer naar de gewoon ten van vóór de Turkse re publiek, van vóór de hervor mingen van Kemal Ataturk, toen vrouwen nog afgezon derd in harems leefden. In de moderne islam mag een man vier vrouwen hebben. In het Ottomaanse rijk hadden sul tans en de meeste stadsbe woners een huis dat was verdeeld in vertrekken voor de mannen (selamlik) en voor de vrouwen (harem) waar alleen de echtgenoten en naaste mannelijke ver wanten werden toegelaten. Een deugdzame islamitische vrouw zal voor andere man nen dan haar echtgenoot en naaste familieleden haar ge hele lichaam bedekt houden. En zelfs haar vader en broers mag ze alleen haar gezicht en handen laten zien. Imam Demircan is voor stander van de besnijdenis van vrouwen, een gebruik dat dateert van voor de is lam en dat alleen in sommi ge delen van Afrika en bij enkele arabische stammen nog wordt toegepast. De islam is niet tegen masturbatie, maar homose- xualiteit, overspel, geboorte beperking en naaktheid zijn zonden, zo staat in het boek te lezen. Getrouwde vrou wen moeten niet alleen het gezelschap van mannen mij den, maar horen evenmin thuis in schoonheidssalons en dergelijke oorden waar vrouwen samen komen, om 'lesbianisme' te vermijden, vindt Demircan. Demircan schrijft dat 'een verantwoord sexleven een vorm van eredienst is'. In een interview met Associa ted Press zei hij dat hij het boek had geschreven, omdat 'sexualiteit het belangrijkste onderdeel van het menselijk leven is'. De mens is het pro- dukt van sexualiteit. 'Daar om', zegt hij, 'moest iemand de mensen vertellen over de islamitische sexregels'. Slechts weinig mensen hadden over het boek ge hoord totdat Ylmiz Demir van de Populistische Partij de kwestie in het parlement te berde bracht. Hij zei dat de handleiding de sociale omgang propageert van de Islamitische Republiek Iran. 'Dit boek blaast de wind van Teheran naar Ankara', en zou uit de handel moeten worden genomen, vond hij. Maar pas toen de krant Gunaydin besloot delen van de handleiding als feuilleton te publiceren kreeg het boek ruime bekendheid. Volgens de uitgever is het boek nu in zijn vierde druk en zijn er zo'n 10.000 exemplaren van verkocht, wat in Turkije een bestseller mag heten. In het parlement was men intussen nog niet uitgepraat. Het parlementslid Murat Sokmenoglu brandmerkte het boek als 'onzedelijk'. Staatsminister Kazim Ok- say, hoofd van het directo raat voor godsdienstzaken, noemde het boek 'het groot ste kwaad dat de Islam kon worden aangedaan'. Nadat de controverse was losgebarsten is de 39-jarige Demircan, die negen kinde ren en één kleinkind heelt, door het ministerie van Ok- say overgeplaatst van de Grote Piyale Pasha Moskee in Istanboel naar een moskee in de westelijke provincie Usak. De imam heeft echter verklaard over voldoende eigen kapitaal te beschikken en niet van plan te zijn Is tanboel te verlaten om zijn nieuwe post te aanvaarden. Een georganiseerd protest van de kant van de vrouwen is tot nog toe uitgebleven. Twee vrouwelij ke theologen, Beyza Bilgin en Bahriye Ucok, vinden het boek een anachronisme in een land waar de vrouwenrechten grondwettelijk vastliggen en waar in de meeste steden door man en vrouw geza menlijk voor het inkomen wordt gezorgd. 'Ik heb het boek niet gelezen, maar de titel duidt op een oude ma nier om alle antwoorden in de godsdienst te zoeken', zegt Bilgin. Ceyza Yurtsever, een eco nome met een hoge positie in een bedrijf in Istanboel, heeft het boek wel gelezen. 'Het is de moeite niet waard. Het beschouwt vrouwen als een bezit dat kan worden ge kocht, verkocht en gebruikt'. Emel Yamanturk, een archi- tecte, vindt het boek 'bijna grappig. Ik kan haast niet geloven dat de profeet zo door sex was geobsedeerd'. Door Pieter-Jan Dekkers VAKCENTRALES en werkgeversorganisaties zijn er niet in geslaagd op centraal niveau af spraken te maken over het vakbondswerk in de bedrijven. Dat is opvallend omdat beide sociale partners het in houdelijk volstrekt met el kaar eens zijn: werknemers vertegenwoordigers in de onderneming moeten af doende worden beschermd tegen benadeling, met inbe grip van ontslag. Bovendien moeten vakbondsleden vol doende faciliteiten krijgen om hun funktie snel en doel treffend te kunnen vervul len. Ter verduidelijking, het gaat hier nadrukkelijk niet om leden van onderne mingsraden, hoewel dat ook werknemersvertegenwoor digers zijn. Hun positie in de onderneming is wettelijk ge regeld. Bovendien geldt voor deze leden dat ze geen lid van een vakbond hoeven te zijn. De zaak sleept zich in het Haagse al jaren moeizaam voort. In mei 1977 bracht de Sociaal-Economische Raad op een enkele jaren eerder gedaan verzoek advies uit aan het kabinet-Den Uyl. Een verdeeld advies welis waar, maar toch een waar dat kabinet mee uit de voe ten kon: zowel werkgevers als vakcentrales erkenden de noodzaak van een alge mene voorziening voor vak bondswerk in de bedrijven. De vakbeweging stond daar bij een wettelijke regeling voor ogen, de werkgevers wilden volstaan met afspra ken op centraal niveau. Het is niet verwonderlijk dat het kabinet-Den Uyl in dertijd voorstander was van een wettelijke regeling (het was immers de tijd van 'leu ke dingen voor linkse men sen'). Dat kabinet viel echter voortijdig. Het liberaal- christelijke kabinet-Van Agt-Wiegel verbaasde vriend en vijand door aan het eind van de rit (maart 1981> toch met een wetsont werp te komen waarin het vakbondswerk in de bedrij ven werd geregeld. Het huidige kabinet heeft bij het aantreden in het ka der van de deregulering een speciaal daarvoor in het le ven geroepen commissie (Geelhoed) laten onder zoeken op welk terrein ge snoeid zou moeten worden in overheidsregels. De commis sie vond het wetsontwerp in zake het vakbondswerk op z'n weg en adviseerde het kabinet dat maar in te trek ken. Belangrijkste argument was dat het vakbondswerk al in tal van collectieve ar beidsovereenkomsten is ge regeld, zij het zeer verschil lend. Niettemin zou de zaak aan de 'zelfregulering' van de sociale partners moeten worden overgelaten. Zou achteraf blijken dat die het werk niet naar behoren zou den verrichten zou het kabi net alsnog met een wetsont werp kunnen komen. Intrek ken dus. Vorig jaar juli vroeg mi nister De Koning (Sociale Zaken) de Stichting van de Arbeid (daarin werken werkgevers en vakcentrales samen) wat die er van dacht. De bewindsman liet door schemeren dat het kabinet het wel eens was met de commissie-Geelhoed, maar dat het toch een stok achter de deur wilde houden om in te grijpen als de sociale part ners het niet eens zouden worden over centrale af spraken. Het optimisme over de 'zelfregulering' door werk gevers en vakbonden ba seerde het kabinet op onder zoek van het departement van Sociale Zaken naar 179 cao's in de diverse bedrijfs takken. In 1974 bedroeg het aantal cao's met een regeling voor vakbondswerk 44 met ruim 820.000 werknemers. Tot 1979 nam dat aantal toe tot 67 (1,2 miljoen werknemers). In de periode tot 1980/81 was spra ke van een versnelde ont wikkeling, mogelijk onder invloed van het SER-advies en het daarop ingediende wetsontwerp. Sociale Zaken vond 112 cao's waarin het vakbondswerk op een of an dere manier was geregeld. Dat aantal had betrekking op ruim 1,7 miljoen werkne mers, 74 procent van het to taal aantal werknemers dat onder een cao valt. Sinds 1980/81 is er weinig veran derd, wat betekent dat in een kwart van de cao's het vak bondswerk niet of nauwe lijks is geregeld. Ook de inhoud van de re gelingen is onderzocht, wat tot de conclusie leidde dat er onderling nogal wat ver schillen bestaan. Dat ge voegd bij het feit dat een kwart van de cao-werkne mers een dergelijke regeling niet kent deed het kabinet besluiten toch een wettelijke regeling 'achter de hand' te houden. Op werkgevers en vakbonden deed De Koning een dringend beroep via cen trale afspraken de tekortko mingen in de bestaande re gelingen op te heffen en er voor te zorgen dat alle be drijfstakken zo'n regeling krijgen. Dat overleg heeft echter niets opgeleverd. De werk gevers zeggen geen behoefte te hebben aan centrale af spraken, vooral omdat de geschiedenis heeft uitgewe zen dat door vakbonden geuite verlangens op dit ter rein voor ondernemers steeds bespreekbaar zijn ge bleken. En waar dat niet is gebeurd ligt dat volgens de werkgevers meer aan de prioriteiten van de bonden dan een halsstarrige hou ding van werkgevers. Dat het overleg met de bonden is mislukt wijten de werkgevers aan het feit dat hetwetsontwerp 'boven de markt is blijven zweven', wat eerder als een soort blokkade heeft gewerkt dan als een stimulans voor een akkoord op centraal niveau. De vakcentrales zijn het daar volstrekt mee oneens. Die wij ten het mislukt over leg ook aan het opschorten van de parlementaire be handeling van het wetsont werp, waardoor werkgevers geen wettelijke verplichting werd opgelegd en vele van hen de vakbonden dan ook het bos instuurden. Uit het reeds aangehaalde onder zoek van Sociale Zaken con stateren de vakbonden dat veel cao's geen regeling in zake vakbondswerk hebben en als dat wel het geval is het vaak om uiterst gebrek kige regels gaat waarbij de vakbondsvertegenwoordi gers in de betrokken onder neming nauwelijks enige rechtsbescherming genieten, Bovendien zijn vakbonds vertegenwoordigers van niet-cao-werknemers vol slagen 'vogelvrij'. De bonden wijzen op het verdrag van de Internatio nale Arbeidsorganisatie (ILO). Nederland heeft dat tien jaar geleden onderte kend en zich daarmee ver bonden aan de verplichting werknemersvertegenwoor digers in de onderneming af doende bescherming te bie den tegen benadeling. Dit verdrag noemt als werknemersvertegenwoor digers nadrukkelijk de on dernemingsraadsleden èn de vakbondsvertegenwoordi gers in de bedrijven. Voor de eerste groep bestaan wette lijke faciliteiten, voor de vakbondsvertegenwoordi gers niet. Het verdrag ver plicht de overheid overigens niet tot het wettelijk regelen van de zaak, mits de rechts bescherming via cao's kan worden gewaarborgd. Minister De Koning moet nu de knoop doorhakken: het wetsontwerp op sterk water zetten, intrekken of alsnog door het parlement laten behandelen. Als hij tot het eerste besluit hebben de sociale partners dat aan zichzelf te wijten: ze hebben immers in de Stichting de kans gehad een akkoord te sluiten. En laten liggen. noNPERDAG30 ME{ eroj is d de die ro DEN HAAG - Het lijkt fantasie op hol geslagen in de vaderlandse geschiedei over kostbare zendingen door het land gaan doen 4 Voorlichter De Voogd van lijk: „Het is theoretisch denk bare dingen per post worden i schijnlijk is het niet. Je kunt nen dan krijg je vijf tientjes i kunt ook nog de waarde aai maximum van twaalfhondei trent. Méér krijg je nooit ver met een waarde van een mil; den per post versturen?" De PTT wordt min of meer ■wat er nu eigenlijk verdwen loof als meegedeeld wordt dar De Voogd: „Kijk, als een j We besl ROTTERDAM(ANP) - De vi ce-president van de Rotter damse rechtbank, mr. T. Fran sen is niet van plan de zaak te gen de hoofdverdachte in d< Slavenburg-zaak, de ex-voor zitter van de Raad van Be stuur van Slavenburg's Bank de 68-jarige mr. P.S., me voorrang te behandelen. Mr. Fransen vindt dat d( uitspraak van de Hoge Raac in de bezwaarschriften-proce dure van de overige dri( hoofdverdachten moet worder afgewacht, omdat alle zaker feitelijk nauw met elkaar sa menhangen. De rechtbank wees woens dag een verzoek van S.'i raadsman, mr. J. Mentink al om de zaak tegen zijn cliënt zt snel mogelijk te behandelen. Mr. Fransen houdt er reke ning mee, dat het Slavenburg proces niet voor eind novem ber, begin december za plaatsvinden gezien de enor me hoeveelheid 'huiswerk' dit de rechtbank voor dit gecom pliceerde proces moet doen Het dossier beslaat inmiddels zo'n 35 ordners. DEN HAAG - De Tweede Kaï zoek naar de betrokkenheid va de staatsgreep in Suriname va Dat bleek gisteravond tij der genaamde affaire-Valk. Deze NAVO in Brussel, was ten tijd se aan de macht bracht, milita landse militaire missie in Surii Een onderzoekscommissie rechtbankpresident mr. B. Pr< porten vast, dat Valk in elk g sende distantie te bewaren'. WOORDEN SCHIETEN te kort zich gisteravond in het Heizel- dertig doden en honderden gei vensgevaar verkeren, vormen I complete voetbalwaanzin. Normaal gesproken zou eer Brussel heeft afgespeeld tot af moeten leiden. Maar normale v jungle die betaald voetbal heet tot nog meer rellen en dus me bestuursleden van de Belgisch- voetbalunie een uur lang ingei ders van Juventus om alsnog duel te laten doorgaan. Waar moet het met het voet delijken van de hoogste voetb. 9en laten leiden door angst vo rem? Bureauladingen vol rapp over de misdragingen van de en|gszins denkbaar is, is aang nngen van de voetbalsupport! vernielzucht. Ook politici roere een incident en kondigen aan ten worden. Maar alle aanbev den moeten leiden hebben tot middels ontstaat er bij de tot v nale bonden steeds meer de t Psychologen en gedragswet (met harde, efficiënte maatreg! 9ere prioriteit dan de vraag wa; Hoe belangrijk een uitgekien Wezen Het had uiteraard nooit Engelse supporters naast elk! dm de schuld van de verschrik ''e van het Heizel-stadion of b pen, zou niet rechtvaardig zijn voetbalhorden ligt ten grondsl: d'en die mentaliteit niet snel k; de voetbalsport een sombere t( Navrant detail: het was stuit de 'schertsvertoning' spelers, uuventus bejubelden als ware gezegd: in de voetbalsport gel 7

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1985 | | pagina 2