Von Weizsacker: aristocraat die
pijnlijke waarheden niet schuwt
'Studie is anders, maar niet minder'
Kaarten troef
bij Grolsch.
even..
UITBLAZEN
ONDERNE.
GRATIS SPEL KAAKTEN
BIJ KRAT GROLSCH-PIJFf ES.
Belgische
douane
MEESTE EERSTE-FASE-STUDENTEN WERKEN HARDER
'Eerder variab
DESTEMCOft
CDA op verlie
WIM KOCK
DONDERDAG 23 ME11985
BT1MI
ACHTERGROND
WESTDUITSE PRESIDENT KOMT NAAR NEDERLAND:
Boven partijen
Twee van Breda
Onvrede
Duurder
Bezemklas
Doorschuiven
DONDERDAG 23 MEI 1
i
DE BELGISCHE
douane moet mens
vriendelijker optre
den, lees ik. Het mens
vriendelijkste dat ik me
kan voorstellen is mij en
alle andere reizigers onge
moeid te laten, maar dat
zal wel niet bedoeld zijn.
Dat aanhouden en controleren
is sowieso al mensonvriendelijk
omdat het getuigt van achter
docht en omdat het hinderlijk
is. Ik begrijp het wel: er trekt
van alles over de Europese we
gen. Veel gespuis. Je leest het
dagelijks in de krant. Maar als
ordentelijk burger heb je hoog
stens af en toe een slofje of een
fles te veel in je koffer.
Nog nooit heb ik een grens
gepasseerd met wapens, drugs
of andere smokkelwaar in mijn
kofferbak. Ik ben dat ook niet
van plan en daarom zijn die
douanecontroles aan de gren
zen hinderlijk, ook al worden
ze met een vriendelijk gezicht
uitgevoerd. Slechts een keer
deed een douanier mijn irritatie
smelten. Dat was een Frans
man in de haven van Calais.
Die begroette me in het Vlaams
voor hij me vroeg de koffer
open te maken. Dat vond ik
wel aardig.
Problemen heb ik nog nooit
gehad, maar ergernissen des te
meer. De Engelsen bijvoor
beeld zijn waarschijnlijk de
meest correcte douane-ambte
naren van de EEG. Ze zien er
chique uit in de uniformen die
hen op officieren van de Royal
Navy doen lijken. Ze groeten
beleefd, spreken je aan met me
neer of mevrouw en vragen of
je alstublieft de koffer wil open
maken. Het zijn ook stijve har
ken en ze zijn zich zeer bewust
van hun waardigheid.
H M Coslums. Hare Majes-
teits Douane dus.
Meestal zijn de heren wel
soepel. Ze kijken onderzoekend
door de voorruit naar binnen
en als ze kinderen zien kun je
meestal zo doorrijden. Bijna al
tijd vragen ze wat het doel is
van het bezoek. Probeer dan
niet leuk te zijn met te zeggen
dat je de kroonjuwelen komt
stelen want, hoewel zij natuur
lijk wel begrijpen dat je maar
een grap maakt, zien ze dat als
een aanslag op hun waardig
heid of minstens als een gebrek
aan eerbied. Ze lichten je uit de
rij om je aan een nader onder
zoek te (laten) onderwerpen.
Adinkerke
Ontzettend vervelend wor
den ze wanneer ze onenigheid
hebben met hun baas. Niet de
koningin, maar hun feitelijke
werkgever. Dan bemannen ze
bijvoorbeeld maar één van de
vier of vijf loketten zodat het
lekker langzaam gaat. Bussen
halen ze leeg. Alle koffers eruit.
Iedereen met de koffer door de
controlesluis. Als er al iemand
staat, wat lang niet zeker is,
keurt hij of zij de koffers geen
blik waardig. Honderd meter
verderop kunnen de koffers
dan weer in de bus worden ge
laden. Het is dan héél moeilijk
om in te zien wat het nut is van
de douane, te meer omdat ze zo
dikwijls ruzie hebben met de
baas.
Ik ben een keer proefkonijn
geweest voor een jongedame
die aan de grens bij Adinkerke
aan het leren was hoe ze de
Franse republiek vrij van drugs
en gespuis moest houden. In de
romaanse landen spreken de
ambtenaren - ook zij die quali-
tate qua met vreemdelingen
van doen hebben - maar één
taal: die van hun moeder. Ik
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllh-
ben niet goed in Frans zodat er
een wat moeizame conversatie
ontstond die bijna tot een voor
mij vervelend misverstand leid
de. Haar mentor echter greep
in, hetgeen ik eigenlijk heel
voorkomend van hem had moe
ten vinden. Omdat het meisje
het vak nog leren moest, werd
ik aan de volledige model-pro
cedure onderworpen, wat al
gauw tien minuten duurde en
een kleine, maar heuse file ver
oorzaakte. In Adinkerke!
Duitse douaniers heb ik ook
nooit als echt lastig ervaren. Ze
zijn niet beleefd, maar ook niet
onbeleefd. Ze staan boven je,
hetgeen ze demonstreren door
oogcontact zoveel mogelijk te
vermijden. Ze kijken niet alleen
door de voorruit van de auto,
maar ook dwars door jou heen
en gebaren je met een bijna on
verschillige knik door te rijden.
Misschien komt het door het
veldgroen van hun uniformen
of door de hoogte van de pet
ten, maar als ik in de achteruit
kijkspiegel zie dat zo'n doua
nier me nakijkt, krijg ik de krie
bels.
Luchthavens
Er zijn ook wegen om via
een luchthaven een land binnen
te komen zonder langs de
douane te gaan. De internatio
nale broederschap van vliegers
weet er de weg. Zo ben ik eens
in Dublin aangekomen met een
klein zakenvliegtuig. Via het
kantoortje van een bevrachter
stapten we zo de Ierse repu
bliek in. In Harwich echter
heeft een douaneman me ooit
ongelovig staan aanstaren om
dat ik volgens mijn paspoort
doodeenvoudig niet in het land
kón zijn. Ik was met een lucht-
macht-Friendship gearriveerd
op een militaire vliegbasis en
daar had niemand eraan ge
dacht mijn paspoort af te stem
pelen. De man in Harwich liet
me niet gaan voor hij telefo
nisch contact had gehad met de
vliegbasis, om mijn verhaal be
vestigd te krijgen en zijn colle
ga daar uit te kafferen.
Insiders zullen nu misschien
zeggen: man je hebt het nu niet
meer over de douane, maar
over immigratie-beambten van
de paspoortcontrole. Dat is niet
hetzelfde. Mijn antwoord is
dan: kan wel zijn, maar voor de
grenzen overschrijdende reizi
ger zijn al die controlerende in
stanties één pot nat. Hinder.
Oponthoud, Ergernis.
Het lijkt raar nu er in Brus
sel bij de Europese commissaris
voor Douanezaken een klacht
is ingediend over het optreden
van de Belgische douane, maar
ik heb nog nooit iets aan te
merken gehad op het gedrag
van de Belse commiezen bij
Hazeldonk. Sterker nog: ik zie
ze zelden. Wel kwam ik er
laatst in een file terecht, maar
die was enkel en alleen ont
staan omdat de douaniers een
vriendelijke bui hadden en elke
uit Nederland komende auto
mobilist een 'goede morgen'
wilden toewensen. En dat kun
nen ze niet als we met een vaart
van 100 km per uur voorbij ra
zen. Wel?
.3D1BTÏ
Uitgave Van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda,
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14. 01620-54957
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementen, bij vooruitbetaling te voldoen:
f 22,97 per maand; 66,30 per kwartaal of 258,- per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17 00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Rsnlf rol^tipc
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
T5 PAGINA}
DUITSLANDS president Richard von Weizsacker
komt van 30 mei tot en met 1 juni voor een officieel
staatsbezoek naar ons land. Von Weizsacker: „Ko
ningin Beatrix bracht haar eerste grote staatsbe
zoek aan Duitsland. Ik ben blij dat ik in het eerste
jaar van mijn ambtsperiode nu een tegenbezoek
kan brengen."
De president, die per trein in Amsterdam arri
veert, zal een gevarieerd programma afwerken. Hij
praat met Koningin Beatrix en prins Claus, premier
Lubbers en minister Van den Broek van Buitenland
se Zaken. Bij burgemeester Van Thijn van Amster
dam zal hij het drugsprobleem aansnijden. In Am
sterdam zal hij ook een gesprek hebben met de Ne
derlandse jeugd. De kans bestaat, dat Von Weiz
sacker ook nog over de twee in Breda gevangen zit
tende Duitse oorlogsmisdadigers zal spreken.
Het verdere programma vermeldt onder andere:
een bezoek aan het Westland, een rondvlucht bo
ven de Deltawerken, een ontmoeting met de Kamer
en het bedrijfsleven. Na een gesprek met de pers in
Amsterdam en een bezoek aan de Gasunie in Gro
ningen keert Von Weizsacker via het vliegveld Eel-
de terug naar Bonn.
Door Gerard Kessels
HIJ IS nog geen jaar in
functie, maar bij zijn
staatsbezoek aan Neder
land zal het lijken alsof
hij al een half mensenle
ven president van de
bondsrepubliek is. Het
hoogste ambt van het
land is Richard von
Weizsacker op het lijf
geschreven. Hij is in al
zijn gedragingen op en
top aristocraat en met
zijn sneeuwwitte haren
ziet hij er ook zo uit.
Maar wie meent dat Von
Weizsacker een handig
diplomaat is die pijnlij
ke waarheden uit de
weg gaat, vergist zich.
De christen-democraat
kan hard uitpakken.
Neem de achtste mei. Tal
van oudere Duitsers schoven
ongemakkelijk op hun stoel
toen Von Weizsacker in de
Bondsdag de achtste mei 1945
niet zozeer herdacht als een
dag van de nederlaag, ver
drijving en deling, maar
vooral als een dag van de be
vrijding. Hij prikte ook door
het beschermende afweer-
schild van „wir haben es
nicht gewusst."
Von Weizsacker: „Elke
Duitser kon zien wat zijn
joodse mede-burgers moes
ten meemaken." En: „Wie
zijn ogen en oren de kost gaf,
wie zich wilde informeren,
die kon weten dat de depor
tatie-treinen reden."
Maar, zo hield de president
zijn landgenoten voor, „er
waren veel manieren om het
geweten in slaap te sussen,
niet verantwoordelijk te zijn,
een andere kant uit te kijken,
te zwijgen."
De echo van Von Weizsac-
kers toespraak klinkt nog na.
Protesten, maar vooral ook
instemming. Er zijn hon
derdduizenden aanvragen bij
de villa Hammerschmidt
binnengekomen voor de tekst
van de rede. Von Weizsac-
kers secretariaat wordt over
stroomd met, in meerderheid,
positieve brieven. „Wat ik in
de bondsdag gezegd heb",
vertelt Von Weizsacker in
een gesprek met Nederlandse
journalisten in Bonn, „is
niets anders dan een schilde
ring van de belevenissen uit
mijn eigen jeugd. Het was
een weergave van wat ik
voelde. In mijn schoolklas
was de helft of eenderde van
joodse afkomst."
Eén ding is zeker: Duits
land heeft weer een president
die van zich doet spreken.
Dat het hoogste ambt in de
Dr. Richard von Weizsacker is altijd iemand geweest
die graag wat boven de partijen staat, die het alledaag
se politieke ellebogenwerk schuwt. - foto archief de stem
staat vooral met protocollai
re bevoegdheden en met wei
nig uitvoerende macht be
kleed is, stoort de aristocraat
Von Weizsacker (65) niet. In
tegendeel. Hij is altijd
iemand geweest die graag
wat boven de partijen staat,
die het alledaagse politieke
ellebogenwerk schuwt.
Von Weizsacker praat
graag over principes, hogere
waarden. Hij is meer een
denker dan een doener. Dat
blijkt ook uit de functies die
hij bekleed heeft. Hij was ja
renlang voorzitter van het
congres van de Evangelische
Kerk en lid van de synode. In
de CDU leidde hij in de jaren
zeventig de commissie die
een nieuw program uit moest
dokteren.
Ook de socialisten vonden
hem zo geknipt voor het pre
sidentschap dat zij er vorig
jaar van af zagen een kanslo
ze eigen kandidaat voor te
dragen. Tot nu toe hebben de
socialisten hun steun aan
Von Weizsacker geenszins
berouwd. Ze hebben de presi
dent zelfs vaak in bescher
ming genomen tegen kritiek
uit de rechtse vleugel van
zijn eigen CDU/CSU.
Von Weizsacker komt niet
naar Nederland om de be
trekkingen tussen de beide
landen te verbeteren. Hij
wijst op de drukke onderlin
ge handel. „De relaties zijn
buitengewoon intensief en
positief. Maar toch bestaat de
indruk dat Nederlanders en
Duitsers niet beseffen welk
een gewicht de onderlinge
relaties hebben."
Hete hangijzers tussen Ne
derland en Duitsland zijn er
nauwelijks. Een wrijfpunt
zijn de twee Duitse oorlogs
misdadigers die in Breda ge
vangen zitten. Regelmatig
klinkt vanuit de Bondsrepu
bliek de roep om gratie. Maar
Von Weizsacker beseft hoe
moeilijk en gevoelig die
kwestie in Nederland ligt. Op
de vraag of hij er toch wat
over wil zeggen, antwoordt
hij kort: „Hier niet." In Ne
derland wel dus?
Een andere bron van con
flicten: het totaal verschil
lende drugsbeleid. In Neder
land wordt de gebruiker van
hard drugs, voor zover hij er
niet ook in handelt, vooral als
een patiënt beschouwd. In de
Bondsrepubliek wordt hij
aangepakt als een crimineel.
„Ik weet te weinig van de
drugsproblematiek af. In
Amsterdam wil ik er wat
meer over aan de weet ko
men. Bij ons zien we een ver
schuiving van jongere ge
bruikers naar oudere. De
laatste tijd is ook de alcohol
weer sterk in opmars tegen
over de drugs. In elk geval
zijn we nog ver af van een
oplossing van het drugspro
bleem. Maar ik geloof dat in
Duitsland het begrip voor
een preventieve en therapeu
tische aanpak aan het
groeien is."
Het bezoek van de Ameri
kaanse president Reagan aan
een soldatenkerkhof in Bit
burg waar ook SS-ers begra
ven liggen, heeft ook in Ne
derland de gemoederen danig
in beroering gebracht. Weiz
sacker: „Ik weet dat daar in
Nederland heel kritisch en
heel sensibel op gereageerd
is. Maar in veel reacties
klonk toch ook de zorg door
dat de wederzijdse betrek
kingen hierdoor niet te zeer
schade zouden lijden."
De deling van Duitsland is
een probleem dat Weizsacker
altijd sterk heeft bezig ge-
houden. „De Duitsers", zegt
hij, „voelen een samenhorig.
heid. Dat heb ik als burge-
meester van Berlijn van zeer
nabij en op een heel mense
lijke manier mee kunnen
maken. In de pre-ambule
van onze grondwet staat dat
de Duitsers worden opgeroe-
pen in vrijheid de eenheid tot
stand te brengen. Maar wat
dat concreet betekent voor de
politieke architecten in de
toekomst, dat weet niemand.
De Duitse kwestie blijft open.
Maar omdat er op dit mo
ment niemand een oplossing
voor deze kwestie weet, kan
men niet zeggen dat het pro
bleem niet bestaat. Dat is
niet historisch gedacht. Ik
heb wel eens gezegd: de
Duitse kwestie blijft open, zo
lang het Brandenburger Tor
gesloten blijft."
De Duitse president is er
van overtuigd dat de Duitse
deling alleen opgeheven kan
worden „in volledige over
eenstemming met al onze bu
ren, anders zijn er geen ver
anderingen in Europa moge
lijk."
Von Weizsackers broer, de
wereldberoemde kernfysicus
Karl-Friedrich von Weizsac
ker, waarschuwt al jaren
lang tegen de gevaren van de
wapenwedloop. Hoewel lang
niet zo uitgesproken als
Karl-Friedrich, maakt ook
Richard geen geheim van
zijn zorgen. Over Reagans
plan een afweerschild in de
ruimte te installeren tegen
vijandelijke raketten (SDI),
zegt hij„Ik heb me niet uit
gesproken voor of tegen SDI.
De mogelijkheid nieuwe wa
pens te ontwikkelen kan in
teressant zijn, maar het mag
nooit zo zijn dat de wens om
de technologie te verbeteren
of te versterken het uit
gangspunt is bij het ontwik
kelen van nieuwe wapens."
VELEN aan de universiteit zagen het lijk al drijven:
een wetenschappelijke opleiding van zes jaar per
sen in vier jaar. Weinig universiteitsbestuurders en
hoogleraren durfden drie jaar geleden vertrouwen
te hebben in de toen ingevoerde 'wet van Pais': de
twee-fasenstructuur.
In die twee-fasenwet is de oude zesjarige docto
raalopleiding teruggebracht tot vier jaar: één jaar
propedeuse, drie jaar doctoraal. Wie doctorandus
wil worden, mag daar hooguit zes jaar over doen.
In 1986 studeren de eerste doctorandi-nieuwe-
stijl af. Een vrij klein aantal van hen kan door naar
de tweede fase: lerarenopleidingen, medische op
leiding, de vierjarige opleiding tot wetenschappelijk
onderzoeker (aio) en enkele andere beroepsoplei
dingen, waaraan het bedrijfsleven gaat meebetalen.
Een 'tussenstand' in de eerste fase aan de hand
van de ervaringen aan de Katholieke Universiteit in
Nijmegen en de Landbouwhogeschool in Wagenin-
gen.
Door Kees Buijs
NIJMEGEN/WAGE-
NINGEN - De studie
aan universiteit en ho
geschool is anders ge
worden, maar zeker niet
minder in kwaliteit.
Wat opvalt, is dat er
door de meeste studen
ten hard en serieus ge
werkt wordt; harder
dan een paar jaar gele
den. Vergeleken met de
studenten-oude-stij 1
hebben ze het eerder
moeilijker dan makke
lijker.
Die conclusies trekt men in
Nijmegen en Wageningen uit
de ervaringen met bijna drie
jaar twee-fasenstructuur.
Voorlopige conclusies, want
de enige harde cijfers waar
over alle instellingen be
schikken, zijn de - al eerder
in deze krant gepubliceerde -
percentages geslaagden voor
de propedeuse van de stu
dentenlichtingen 1982 en 1983.
Zijn de betere propedeuse
resultaten de verdienste van
de twee-fasenstructuur? Zo
simpel ligt het niet. Het zijn
allerlei omstandigheden.
„Ze worden achter de
broek gezeten", zegt prof. dr.
J. Giesbers, rector-magnifi-
cus van de Katholieke Uni
versiteit Nijmegen. „Het is
wat schoolser geworden.
Maar bij de studenten is mis
schien ook sprake van een
nieuw realisme: er moet ge
knokt worden om tot iets
goeds te komen."
„Arbeidsmarkt, studiefi
nanciering en veranderende
maatschappelijke opvattin
gen spelen zeker een rol",
zegt drs. J. Vincken, secreta
ris van de onderwijscommis
sie aan de Wageningse Land
bouwhogeschool. Hij heeft de
indruk dat studenten heel se
rieus studeren. „Ze werken
harder, maar dat moeten ze
ook. De druk van de twee-fa
senstructuur speelt daarbij
eveneens mee."
„Studenten werken har
der" is een uitspraak die rec
tor Giesbers de laatste tijd
opvallend vaak heeft ge
hoord. „Mogelijk een aanwij
zing dat het beter gaat."
Toch is het allesbehalve
rozegeur en maneschijn. Uit
een eind vorig jaar versche
nen rapport van studie-advi
seurs aan de Nijmeegse uni
versiteit, bleek een aanzien
lijke onvrede onder eerste
jaarsstudenten over de in
richting van de studie en het
contact met docenten.
Goede voorlichting en be
geleiding zijn hard nodig,
evenals een goede afstem
ming van het onderwijs op de
toch al moeilijke overgang
van middelbare school naar
universiteit, zo stelt het rap
port.
Giesbers is het daar van
harte mee eens. „We moeten
het maximum aan begelei
ding bieden. Daarom ligt een
schoolse opzet van de prope
deuse voor de hand. 'School'
is geen vies woord, maar een
natuurnoodzakelijkheid, wil
je er geen bloedbad van ma
ken."
Het eerste studiejaar mag
niet uitdraaien op „koppen
snellen", vindt hij. „De beste
docenten die je hebt, moet je
in de propedeuse inzetten, en
verder is een goede begelei
ding nodig. Het gaat niet al
leen om goede prestaties,
maar ook om bijvoorbeeld
een goed onderwijsklimaat
en een inspirerende leiding.
Een beoordeling van docen
ten, en daar ook iets mee
doen, hoort daar eveneens
bij."
„Het onderwijs in het eer
ste jaar aan de LH is inten
siever, dus ook duurder, dan
op welk ander niveau ook",
stelt drs. Vincken. „Daarmee
willen we studenten een
maximale kans bieden om
zelf te kunnen bepalen of ze
geschikt zijn, wat ze willen,
en waar. De uitval willen we
zo klein mogelijk houden.
Maar iedereen erdoor slepen
is niet de bedoeling."
Zowel in Wageningen als
in Nijmegen is de propedeu
se-uitval duidelijk minder
dan in de oude studie-opzet.
Van de lichting 1982 slaagde
aan de LH bijna tachtig en
aan de KU bijna zeventig
procent binnen twee jaar.
„Je kunt erover twisten of
dat hoog is", zegt Giesbers
van zijn KU. „Het moet ho
ger. Ideaal zou zijn wanneer
je met een student die de pro
pedeuse haalt, een contract
zou kunnen afsluiten met de
toezegging: wij halen je naar
het doctoraal."
Oriënteren, selecteren en
zo nodig verwijzen naar an
dere studies en instellingen:
de drie functies van de pro
pedeuse. Waarop worden de
studenten tijdens het eerste
jaar geselecteerd?
Niet alleen op feitenkennis,
„dingen uit 't hoofd kunnen
leren", hoopt rector Giesbers,
die liever spreekt van 'bege
leide zelfselectie'. „Eigenlijk
zou je ook hun instelling en
hun geschiktheid voor het
wetenschappelijk onderwijs
moeten kunnen bekijken. Al
is de tijd die je daarvoor
hebt, aan de korte kant. Maar
je moet wel een aantal kwa
litatieve dingen naast die ka
le cijfers zetten."
In de praktijk selecteert de
ene studierichting 'genadelo
zer' dan de andere. Genees
kunde bijvoorbeeld kende al
tijd al een straf examenregi
me voor het eerste jaar. „Be
ter scherp selecteren dan een
bezemklas overhouden", stelt
prof. dr. F. Daemen, voorzit
ter van het subfaculteitsbe
stuur geneeskunde aan de
KU. „De ervaring leert dat de
medische faculteiten met de
meest strikte regels de hoog
ste rendementen halen."
Tot voor kort diende een
geneeskundestudent die in
het eerste jaar één tentamen
niet haalde, het volgend jaar
ook alle andere tentamens
over te doen. Nu blijven ten
tamens die wel zijn geis niet
de jaar geldig, „hoewel we
dat jammer vinden", becom
mentarieert studiecoördina
tor dr. H. Merkies.
„We zijn er door de wet toe
gedwongen", aldus Daemen.
„Het zal moeten blijken of
die verlenging van de geldig
heidsduur beter is. Gezien de
rendementen bij geneeskun
de, die altijd al hoger waren
dan bij andere studierichtin
gen, was die maatregel bij
ons het minst op zijn plaats."
Merkies vindt het beter dat
direct in het eerste jaar dui
delijk wordt wie de studie
aan kan en wie niet. „Iedere
student krijgt daarna een
zorgvuldig gewogen advies.
Wie niet voldoet, kan dan nog
bijtijds naar een andere stu
die omzwaaien."
Wat de selectiemaatstaven
betreft, kijkt men bij genees
kunde uitsluitend naar ten
tamenuitslagen. „Op ge
schiktheid voor het beroep
arts mag je niet selecteren",
stelt Daemen. „Daar staan
we trouwens ook niet om te
springen, want hoe zou je dat
moeten beoordelen?"
Zijn er aan de andere kant
'voorzichige' studierichtin
gen die de propedeuse lichter
hebben gemaakt, en daarmee
de problemen naar de docto
raalfase hebben doorgescho
ven? Het beeld loopt nogal
uiteen.
Voor geografie aan de KU
bijvoorbeeld slaagde van de
lichting 1982 57 procent na
één jaar. Van hen zit drie
kwart in het doctoraal op
schema. Bij de planologen
slaagde tachtig procent na
één jaar. Van hen zit de helft
nog op schema.
Drs. S. Omta, onderwijs
coördinator van de sectie bio
logie binnen de KU-faculteit
wiskunde en natuurweten
schappen, denkt dat zo'n
tachtig procent van hen die
de propedeuse na één jaar
haalden, in het doctoraal tot-
nutoe op schema ligt.
De sectie heeft na 2% jaar
een extra controle in het stu
dieprogramma gelegd, omdat
„studenten wel een beetje 'n
stok achter de deur moeten
hebben." Hij verwacht de ko
mende jaren enige vertra
ging, omdat studenten die op
schema liggen, de reservetij d
gaan benutten om vakken
erbij te nemen. Daarmee ho
pen ze hun kansen op de ar
beidsmarkt te verbeteren.
Het programma ervaren
studenten als zwaarder, zegt
Omta. „Maar ook de vroegere
studie werd niet bepaald
licht gevonden."
Een wat kortere stage,
minder onderzoek en minder
bijvakken: zo lijken de mees
te studierichtingen in Nijme
gen de verkorting van het
studieprogramma in de eer
ste fase op te vangen. In Wa
geningen is de mogelijkheid
om flink wat onderzoekser
varing op te doen, overeind
gebleven, luidt de indruk van
Vincken.
Vorig jaar begon rector
Giesbers met periodieke on-
derwijsgesprekken, om op de
hoogte te blijven hoe het on
derwijs in de bijna dertig
Nijmeegse studierichtingen
marcheert.
"„Ik heb geen geluiden ge
hoord dat het makkelijker is
geworden, eerder moeilijker.
Nog steeds zijn er klachten
over overladenheid."
Volgens Giesbers zijn er
hier en daar fouten gemaakt,
en is er soms geprobeerd om
nagenoeg het gehele 'oude'
programma van zes jaar in
vier jaar te persen. „Maar
verstandige studierichtingen
hebben gestreefd naar een
kwalitatief hoogstaand ni
veau. Het nieuwe doctoraal is
anders, maar niet minder."
Daarmee raakt hij aan het
tere punt hoeveel de docto-
randus-nieuwe-stijl straks
'waard' is. Hoewel de Tweede
Kamer er bij de invoering
van de twee-fasenstructuur
van uit ging dat er geen ni
veauverschil zou mogen zijn
tussen het oude en het nieu
we doctoraalexamen, bleken
de werkgevers en de stich
ting Zuiver Wetenschappe
lijk Onderzoek (ZWO) on
langs al weinig vertrouwen
te hebben in de kwaliteit van
de vanaf 1986 afstuderende
eerstefasers.
„Dat oordeel van ZWO en
het bedrijfsleven is zó slecht!
Je gaat de studenten bij
voorbaat in een kwaad dag
licht stellen", aldus een ver
ontwaardigde Giesbers. „Het
is funest om nu al te zeggen:
dat is niks; en ook heel on
eerlijk tegenover die jongens
en meisjes."
„In vier jaar kan de indivi
duele student niet meer doen
wat vroeger in zes jaar kon",
stelt Vincken van de LH. „Je
moet je beperken: niet in de
diepte, de kwaliteit dus,
maar in de breedte."
(ADVERTENTIE)
Vakmanschap is Meesterschap
Van onze corresponden
BRUSSEL - Minister Job de Ri
fensie gelooft niet dat een verle
dienstplicht de uiteindelijke uitl
van een studie van de bevelhe
drie krijgsmachtonderdelen,
denkt eerder dat er gedacht moe
een variabele diensttijd, afhanl
militaire opleiding en het renden
De mogelijkheid van een die
lenging met twee maanden w(
reerd in een advies van de land
in het kader van de arbeidstijd\
de krijgsmacht.
Volgens de minister is er bij d
'Min
VNO-voorzitter Van Lede.
- foto anp
(ADVERTENTIE)
ALS ZELFS een deftige club als
Gemeenten de vloer aan veegt rr
het kabinet, dan kan het geen ver
het op het ogenblik in de verk
doet. De eerst verantwoordelijker
wn9 zijn immers CDA-bewindsIt
tussen minister-president Lubber;
zuinigingsbeleid minister Ruding
voordeel van de christen-democrs
Ruding wil in de periode 1986
bezuinigen. Als dat niet gebeurt,
de nog steeds huizenhoge sta
waarschuwt de schatkistbewaker
™l gelijk. Maar de minister-presid
hebben het eveneens bij het reel"
casseringsvermogen van een bel
wat bezuinigen betreft, langzam
bereikt. In zo'n situatie getuigt
2|cht, electoraal gezien van politi
nieuw een zware bezuinigingsron
Het CDA zit met het probleem c
armen van de PvdA drijft en Lub
zers op de rechter vleugel van he
ken. De stembusverwachtingen
blijkens de laatste verkiezingse
lda wil het financiële saneringsi,
wonden en is er als de dood zo
bers tot een weer potverterende r
In zo'n situatie kunnen ideeër
Deer door oud-minister Albeda
UDA en VVD bij de Kamerverkie
eid verliezen en de PvdA de ven
'en de socialisten maar eens ee
Den, vindt Albeda. Het probleen
k'uisraketten-kwestie blijft dan e
uen Uyl c.s., die zoveel kritiek he
"et kabinet-Lubbers het 'vuile v
nebben opgeknapt, kunnen dan
toe
ze zelf in staat zijn.
p "-'j'
cr zit een aantal aantrekkelIjkÉ
®cbter ook risico's aan verbondi
t'teun van klein-links - met een r
9eren, worden de socialisten ve
nnsten-democraten nog verder
meer, dat de afgelopen dec
c°ntinuïteit gezorgd heeft.
