Bloemen en tranen bij terugkeer van Karima Ouchen un ziek m NA ONTVOERING NAAR MAROKKO geschiedenis WAAR KOMT VANDAAN? maandag 20 me11985 EXTRA OP MAANDAG1 Zelfmoord Gemengd Studie Als de paus van huis is. pagina zeeland I de vrijdag in de Everingen je VVesterschelde vastgelopt Filippijnse bulkcarrier G< dean Pioneer vlot te krijgen. Gezag Dieren liefhebber PAPIER VOOR UW PEN Pausrede Theologica Zwakzinnigen (1) W$É! PAPIER VOOR UW PEN Zwakzinnigen (2) Hinder PAPIER VOOR UW PEN politierapport Kapelle - In het motel Bil T48 Emotionele taferelen afgelopen zaterdag op Schiphol bij de aankomst van de Marokkaanse scholiere Kari- ma Ouchen. Op 3 mei werd zij door haar vader, een strenge moslim, ontvoerd naar Marokko. De 15-jarige Karima, die zaterdag mèt haar vader arriveerde, werd opgewacht door vrienden en bekenden, vriendinnen uit het meidenhuis in Den Haag en docenten en de hele havo-3 van scholengemeenschap De Schothorst in Amersfoort. Na de ontvoering kwamen zij in actie; conrector Kruiskamp reisde persoonlijk naar Marok ko om Karima weer in de klas te krijgen. Door Nell Westerlaken VADER Ouchen legt wat af zijdig van de rest de afstand af tussen het vliegtuig en de gebouwen van Schiphol. Fo tografen en journalisten omringen zijn dochter. Ka rima, begeleid door conrec tor H. Kruiskamp, wordt luid toegejuicht door vrien den en vriendinnen die zich op de promenade van het vliegveld hebben verzameld. „Karima, Karima", klinkt het van boven. 'We hebben je gemist', meldt een span doek. Zoveel blijken van sympathie worden de Ma rokkaanse teveel. Lachend, huilend, zoekend naar woor den zwaait ze naar haar klasgenoten. „De dankbaar heid in mijn hart is veel te diep. Die kan ik niet in woorden uitdrukken", zegt ze later, na veel tranen, bloemen en omhelzingen. Ruim een week geleden probeerde de havo-leerlinge nog zelfmoord te plegen. Ze sprong van de boot tussen Spanje en Tanger, tijdens de ontvoering door haar vader, die aanvankelijk dreigde haar te zullen uithuwelijken aan een grijsaard uit zijn geboortestreek, het Marok kaanse Riff-gebergte. Ouchen heeft ondanks zijn 20-jarig verblijf in Neder land de strenge moslim- wetten uit zijn geboorteland getracht te handhaven. Karima, in Nederland op gegroeid, met Nederlandse vrienden en vriendinnen, voegde zich niet naar die wetten. Ouchen zag zijn oudste dochter in opstand komen tegen het vaderlijk gezag. Dat gezag is een van de belangrijkste pijlers van de sterk patriarchaal geor ganiseerde Berber-gemeen schappen die het Riff-ge bergte bevolken. Karima verzette zich thuis tegen de haar opgeleg de regels die niet aansloten bij wat zij zag bij vrienden. Haar vader ging haar slaan. Zo erg zelfs dat ze door de GGD en later door de kin- niet mijn hele leven lang zou kunnen verdragen". Conrector Kruiskamp is er in Marokko in geslaagd om afspraken te maken waardoor Karima weer thuis, bij haar ouders en vier broertjes, kan gaan wonen. Kruiskamp zal als een soort toeziend voogd gaan optre den voor Karima. Het is ta melijk uniek dat een buiten lander een dergelijke ver antwoordelijkheid krijgt van de Marokkaanse over heid. Vader Ouchen zal nog een onderhoud hebben met de politie. Als Karima de aankoms thal op Schiphol betreedt wordt ze bedolven onder de omhelzingen. De spanning van de afgelopen dagen is weggevallen en haar klasge noten geven ongeremd uiting aan hun sympathie. „We zijn bang geweest dat ze niet meer terug zou ko men", zegt een klasgenote met tranen in de ogen. Karima wordt bij aankomst op Schiphol emotioneel begroet door haar klasgenoten. derbescherming moest wor den opgevangen. Ze liep weg van huis en dat was voor va der Ouchen een van de grootst mogelijke aantastin gen van zijn gezag. Met een mes dwong hij haar mee te gaan naar Marokko. „Ik zag geen andere mo gelijkheid. Ik wilde toen lie ver dood en ben van de boot gesprongen", zegt Karima. Een Spaanse politieman sprong haar achterna en redde haar leven. Zo werd Karima een wel erg trieste en letterlijke personificatie van de tweede generatie buitenlanders die tussen wal en schip valt. Klasgenoten en docenten waren op de hoogte van eer dere dreigementen van Ka- rima's vader om zijn dochter uit te huwelijken. „Toen we hoorden van de ontvoering waren we allemaal heel somber maar we zijn toch meteen in actie gekomen en hebben duizend handteke ningen opgehaald", vertelt een klasgenote. „Die hebben we aangeboden aan de Ma rokkaanse ambassadeur. We hebben ook gezorgd dat de zaak in de publiciteit kwam. We hadden officieel wel les maar daar kwam natuurlijk weinig van. Met ons hoofd waren we bij Karima". Conrector Kruiskamp reisde naar Marokko en ging te rade bij de Nederlandse ambassade en de gouver neur van de provincie Na- dor, waarin het dorp ligt waar Karima's grootvader een boerderij heeft. Daar was Karima door haar va der heen gebracht. Na veel gesprekken lukte het de conrector Karima weer naar Nederland te krijgen. „De Marokkaanse overheid be schouwde het probleem als een 'cas humaine'. We heb ben alle medewerking van ze gekregen", verklaarde Kruiskamp zaterdag. Karima lijkt geen wrok te- koesteren tegen haar vader. Het dreigement om haar uit te huwelijken bleek een loos argument om Karima weer in het islamitische gareel te krijgen. Haar 64-jarige grootvader had begrip voor de zaak. „Het contact dat met de familie ontstond was een situatie van wederzijds begrip", aldus Kruiskamp, „het was niet confronte rend". Karima: „In Marokko hebben meisjes niets te zeg gen. Het belangrijkste was dat er begrip voor was dat ik terug wilde gaan". Het feit dat ze haar studie wilde af maken in Nederland heeft daarbij meegespeeld. „Als ik daar had moeten wonen had ik laten zien dat het me niet zou bevallen", vertelt ze. „Ik heb hier een bepaalde luxe en daar hebben ze bepaalde regels waaraan ik vastge bonden zou zijn en die ik Een Marokkaanse jongen uit Karima's klas vertelt dat de ontvoering en de handte keningen-actie met ge mengde gevoelens zijn ont vangen in de Marokkaanse gemeenschap in Amersfoort. „De verschillen tussen de Marokkanen uit het Riff gebergte en de bewoners uit de steden in Marokko zijn ook in Nederland goed te merken. Mijn ouders waren er voor dat Karima terug zou komen maar anderen weer niet. De Berbers, uit het Riff-gebergte, denken veel traditioneler". Rector Van der Werf van scholengemeenschap De Schothorst verzekert dat de school in contact zal treden met de Marokkaanse ge meenschap in Amersfoort. Waarschijnlijk zal er op school een project worden opgezet. Een feest voor de terugkomst van Karima moet nog even worden uit gesteld. Vandaag begint na melijk de Ramadan, de isla mitische vastenmaand. E LS de paus van huis E M is, dansen in het Va- X jLriicaan muizen noch kardinalen in het voorhuis. E ledereen blijft rustig op z'n plaats en alles gaat z'n normale gang, behalve dat E waarvoor de hand- tekening van de paus zelf vereist is. E Onderscheid moet worden gemaakt tus- sen het Vaticaan als we- E reldlijk instituut en als Curie, als bestuur van de wereldkerk. Het instituut Vaticaanstad be- E stuurt zichzelf, met of zonder paus, en er moet heel wat gebeu- ren (buiten de zon- en feestda- E gen), willen de pelgrims de St. Pieter, de postzegelwinkel of de beroemde musea op slot E vinden. De paus heeft dat vorig E jaar nog allemaal makkelijker E gemaakt. Toen belastte hij zijn E staatssecretaris, kardinaal Casa- E roli, met de tijdeüjke of wereld- lijke soevereiniteit over Vati- caanstad voor het geval hij, de E paus, er zelf niet mocht zijn. E Aan die benoeming ontleent Casaroli de bijnaam vice-paus. Zijn de paus en Casaroli er E geen van tweeën, dan is de stad- staat nog niet stuurloos, want 1 iedereen kent er zijn plaats en E competentie, zoals een goede E ambtenaar betaamt. Een ander, moeiüjker verhaal E is dat van de spirituele soeverei- E niteit of het bestuur van de we- reldkerk. Alle lijnen van de ker- kelijke pyramide komen samen E in de paus als administratief en spiritueel hoofd, en daar aan die E top is hij onvervangbaar. In mei 1981, na de aanslag op zijn le- ven, was de paus gedurende en- E kele dagen fysiek niet in staat E als hoofd van die wereldkerk op te treden. Kardinaal Casaroli E nam toen enkele administratieve E taken waar, en voor de rest werd het bestuur van de kerk aange- houden. Gaat de paus op reis, dan wordt het bestuur van de we- E reldkerk opgeschort. Zijn er za- E ken die zich plotseling aandie- nen en waarin onmiddellijk moet worden beslist, dan neemt kardinaal Casaroli (of wie hem E vervangt) contact op met de paus. Zaterdagmiddag was de paus in Nederland, toen zich in Bradford de stadionramp voor- E deed. Casaroli (of wie hem ver- E ving) stelde zich in verbinding met de paus, waarop uit het Vatciaan namens de paus een H condoléancetelegram naar En- E geland kon worden gezonden. Bij afwezigheid van de paus E vinden ook wel eens bisschops- E benoemingen plaats, of worden bisschoppelijke ontslagaanvra- gen geaccepteerd (zoals dinsdag E van een Argentijnse bisschop). ^iiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii Deze kwesties zijn dan al geld voordat de paus vertrek Prelaten van de curie hebbel wel eens geklaagd dat de paJ zo vaak weg is en er dan zo vej zaken blijven liggen. Maar nie-l mand is er nog in geslaagd ew besluit aan te wijzen dat op zicb heeft laten wachten vanwege dt uitstedigheid van de paus. Bij J curie wordt trouwens nooit dacht in de trant van: nu ligt een dossier op mijn bi waarvan de afhandeling ged uitstel duldt. Zo werkt het Vat, Door Cees Mandors caan niet. Alles heeft er z'n tijd en alles kan wachten. De kerk is eeuwig, en de curie brengt dit stelregel elke dag in de praktijk Overigens wordt de reizemkl paus thuis in het Vaticaan nitil zozeer administratief gemist als wel spiritueel. De administratis! mag best op reis, maar de insp f rator, de bezieler, kan beter nis te lang weg blijven. Met het oo; daarop wordt de pauselijke wezigheid nooit overdreveil Drie weken is het maximum Volgens mgr. Simonis enkel:! weken geleden „kon de pas niet langer uit het Vaticar weg", en moest daarom zijn ver blijf in Nederland beperken te: enkele dagen Hoe het ook zij, het Vaticar zonder de paus is een ander Vs ticaan. Dit is niet alleen es kwestie van gevoel voor de pis laten van de curie, voor de in woners van Vaticaanstad, of ds pelgrimerende Rome-gar Maar ook een kwestie van om zet voor de ambulante verkopst die zich de hele dag aan de gret zen van het Pietersplein ophos den. Is de paus weg, dan blijft hun clientele ook weg. Geen dit kunnen zij de paus missei Want de paus is hun handel. Van onze correspondent ^RNEUZEN - Achtti I sleepboten van de Unie v Redding- en Sleepdiei (URS) u't Antwerpen en IVlissingse bergingsma. schappij Van de Akker zijn zaterdagmorgen in geslaas Een hele vloot van sleper Van een on IULST - „Politici k elkaar luisteren laat nen ook redeneert: liet een verschraling ie kwaliteit van de g Voorzitter P. de Schri huisbestuur kon zaterd het 25-jarig bestaan vs niet nalaten even stil te Ziekenhuis. Voor een tegenvallend aar 1 gasten haalde hij een anel lote aan uit 1931 toen een ch •urg uit Middelburg moe vorden opgeroepen om zij moeder in Hulst te komen op< eren. „Toen moesten we or ieil nog in Middelburg zot :en", stelde hij wrang vast. Het is namelijk zo goed a :eker dat het ziekenhuis luist wordt opgeofferd vod iet nieuwe centrumziekenhui n Terneuzen. Staatssecretari van der Reijden liet de: week schriftelijk, nadat h, dat eerder al mondeling aa ;edeputeerde Don had gedaa: weten het eens te zijn met c iekenhuisplannen van h< irovinciebestuur. Deze plar ïen houden sluiting van h< luister ziekenhuis in op h< noment dat het centrumzie tenhuis wordt geopend. St 'jduina wordt gedegradeer ot polikliniek, als dependant ran Terneuzen. Van der Reijden heeft i ijn beslissing alle reacties u iet Hulsterse meegenomen e iaarna aan de kant geschover In het algemeen belang va le gezondheidszorg voor ht leelgebied Zeeuwsch-Vlaar leren kan niet een ander teuze worden gemaakt, da lie welke u mij hebt geadv: leerd", aldus de staatssecretë is in de brief. De viering van het 25-jari IN de NOS-uitzending 'Het Capitool' van zondag 28 april werd gesproken over het toen nog aanstaande bezoek van de Paus. Dezer dagen kon ik de tekst nog eens be luisteren. Mevrouw Halkes zegt dan onder andere dat we in de Paus iets moeten herkennen van het Evange lie; van Hem, die voor ons stierf aan het kruis. „Daar om", zei mevrouw Halkes, „moet de Paus luisteren naar wat de Nederlandse katholieken bezig houdt". Nu wou ik aan mevrouw Halkes willen vragen, of zij mij in de Evangeliën passa ges kan aanwijzen, waar staat, dat 'Hij, die voor ons stierf aan het kruis', luister de naar wat de mensen in Zijn tijd bezighield. Ik ken n.l. alleen teksten, waarin Jezus zegt: „Gij hebt ge hoord, dat tot de ouden ge zegd is..., maar ik zeg U... De joden zeiden dan ook, dat Hij hen onderwees als een, die gezag heeft en niet zoals hun schriftgeleerden. Toch liepen ze met duizenden achter Hem aan om te luis teren Tot in de woestijn volgden ze Hem, zonder aan eten te denken en niet we tend, dat Jezus hen zou sprijzigen. Hopelijk hebben de Nederlandse katholieken ook naar de Paus geluisterd. Breda Mevr. A.M. Anthonisse BIJ het nog steeds groeiende aantal mensen die huisdie ren houden of nog van plan zijn dit alsnog te gaan doen, inclusief de daarbij optre dende ongemakken zoals uitlaten, verzorgen, eten ge ven enz., komt ondergete kende helaas tot de conclu sie, dat hij, juist omwille van al die ongemakken, zich uit eindelijk dan toch maar geen dier aanschaft. Je kunt je dan 'alleen' nog maar er geren over de wijze waarop de andere dierenliefhebbers met 'hun' lieve dieren om gaan. De betere nagelaten. Laat ik maar eens opsom men wat er zoal rondom en in de naaste omgeving van mijn woning aan de hand is. Vechtende en loslopende honden, uitgeputte postdui ven die bij tijd en weile ko men aanvliegen en op de slaapkamer zitten, om half v-sgglsfr zes 's ochtends een kraaien de haan, hondepoep in de straat en op de parkeerstro- ken waar je doorgaans in stapt vanuit de auto, poep in de tuin en op het bordes en last but not least, doorwoel de tuinen van loslopende katten, die iedere avond door de bezitters de straat op worden gejopt en die dan uiteraard een plek in de be treffende tuinen zoeken om er hun behoefte te doen. Met tientallen struinen ze door de buurt met het gevaar overreden te worden en als mijn grootste ergernis het uithalen van vogelnesten Dit resulteerde de afgelopen veertien dagen in het vol gende: twee leeggeroofde merelnesten, een spotvogel nest, een zanglijster en ver der komt er geen kool- of pimpelmees meer in de tuin. Aangezien deze loslopende katten o.a. mijn tuin gebrui ken als wc kun je met be dompt en wat vochtig weer niet in de tuin vertoeven. Je valt bijna flauw van de stand van hun urine om maar niet te spreken wat er, als ze hun behoefte doen, er met de pas geplante of uit gezaaide bloemen gebeurd. Katten zijn n.l. zo 'schoon' en bergen hun eigen vuil weg Als dit dan zo'n drie jaar achter elkaar gebeurt, dan ontkom je niet aan het idee om op een of andere manier van deze beesten verlost te worden of om middelen te gebruiken die doorgaans verboden zijn. Je leert je kinderen lief te zijn voor dieren, maar als deze kinde ren dagen vol verwachting en verlangen uitzien op het moment dat die eieren uit komen en zien hoe deze jon gen gevoed worden en op groeien in hun nest, dan is het toch wel godgeklaagd dat voor de zoveelste keer het nest wordt leeggeroofd en de jonge vogels door de tuin liggen. Het kinderhart wordt op deze manier wel erg op de proef gesteld en dan zijn lieve poesjes niet meer lief Je zegt dan maar weer voor de zoveelste keer: „Ja, zo zijn katten" Als deze poezen en honden maar niet te moeilijk worden in huis, dan is het bij menige liefhebber wel goed, maar ja, iedere dag weer opnieuw opletten of ze wel thuis zijn en er meer uit wandelen gaan, is op lange termijn toch wel vervelend, zeker als je met wat anders bezig bent. Wat is dan gemakke lijker om ze de deur uit te laten vluchten of te sturen en het verder voor gezien te houden. Wat die beesten dan bij anderen voor last bezor gen zal hun een zorg zijn. Zo zijn mensen Oosterhout W. Beern.ititó IN be Stem van maandag schrijft u op de voorpagina dat de Paus is afgeweken van de officiële tekst en dat Hij de zinnen uit de voorge drukte rede over de benoe ming van bisschop Ter Schure niet heeft uitgespro ken. Nu heeft uw verslagge ver óf zitten slapen óf hij is helemaal niet in de Basiliek in Den Bosch geweest. Ik was er wél en ik heb duide lijk gehoord dat de Paus in het Nederlands zei: „Ik tracht in alle oprechtheid voor elke benoeming van een bisschop het leven van een plaatselijke kerk te be grijpen. Niet op eigen houtje, maar door inlichtingen in te winnen en raad te vragen. Ik begrijp dat de meningen soms verdeeld zijn, maar uiteindelijk moet de Paus beslissen. Ik heb werkelijk geluisterd, goed overwogen en veel gebeden". Het was op dat ogenblik doodstil in de kerk, ook dat had uw ver slaggever kunnen merken. Dat was ook het geval toen de Paus vroeg om omwille van de liefde van Christus bisschop Ter Schure een kans te geven. Toen ik de krant verder las, ontdekte ik op pagina 4 een verslag van Jan Bouwmans dat precies weergaf wat er werkelijk plaatsvond. Maar waarom dan die leugens op de voor pagina, is dat om de uitge sproken progressieve Chris tenen te lijmen? Ik verwacht toch echt iets anders van een dagblad met een katholieke of in ieder geval christelijke signatuur. F. van Leeuwen, Dongen Naschrift redactie: Vóór het door u geciteerde tekstgedeelte, liet de Paus het volgende weg: „Ik weet dat u moeilijke weken doorge maakt hebt. De recente bis schopsbenoemingen hebben som mige van u zeer getroffen. Zij vragen zich af: waarom deze spanningen?". En na hetgeen we illen uit Zijn mond hoorden, had nóg moeten volgen„Moet Hij Zijn keuze toelichtenDe discretie laat het niet toe". Met andere woorden: de Paus be steedde wel aandacht aan de be noeming van Ter Schure, maar week daarbij ook af van de oor spronkelijke tekst. Kon u niet horen, maar onze verslaggever wel constateren. NA te hebben gepleit voor de toekenning aan de vrouw van de plaats die haar in de r.-k. kerk toekomt, kreeg prof. Steenkamp op 13 mei van de Paus als argument voor een afwijzing te horen, dat bij het Laatste Avond maal geen vrouwen aanwe zig waren. Een dergelijke bizarrerie kan het best als grapje worden beschouwd. Want doet men dat niet en neemt men de uitspraak van de Paus rieus, dan kan als argument voor de benoe ming van een aantal bis schoppen worden aange voerd, dat bij het Laatste Avondmaal wel ene Judas Iskarioth aanwezig was. Breda R.F. van Hoof NOG In de roes van '40 jaar na dato'. Zelf na die periode op deze bol gekomen probeer ik mijn imiddels eigen tie nerkinderen bewust te ma ken van hoe het zeker niet moet. Je probeert ze vanuit humane gedachtenis het *LÊ,G,eSl0JI respect voor ieder individu bij te brengen. Met alle fou ten die ook ik ongetwijfeld maak denk ik toch dat dat bouwen is aan de toekomst. Met verbazing en ontstelte nis lees je dan dat zwakzin nigen ingezet dreigen te worden langs de route die de leider van de katholieke kerk te gaan heeft. Een ge voel van woede en teleur stelling bekruipt mij dan. Laten wij in vredesnaam vanaf heden nalaten de jeugd iets te verwijten. Zij immers leven in de wereld die zoals hij er nu uitziet ge maakt is en nog bestuurd wordt door hen die 40 jaar geleden wel meegemaakt hebben. Hoe ver zijn de (geestelijk) leiders van nu gezonken dat zwakzinnigen zo misbruikt kunnen wor den als mogelijk levend schild? Ik dacht dat wij in een ontwikkeld land leefden. Met oprecht niet de bedoe ling humane getuigen ook maar te willen kwetsen staat voor mij nu wel vast (zeker op geestelijk leiders gebied) waar de echte zwak zinnigen te vinden zijn. Prinsenbeek Toon v.d. Wijngaart NAAR aanleiding van uw artikel in de krant van 10 mei j.l. 'Zwakzinnigen langs pausroute voor veiligheid', het volgende. Hoe is het mo gelij k dat mensen, die me nen over een gezond ver stand te beschikken, zwak zinnigeninternaten benade ren om met patiënten langs een deel van de pausroute te komen staan om een buffer te vormen tussen de paus en eventuele kwaadwillenden en dan nog wel op een deel van de route, waar bij grote drukte mensen uit het pu bliek gemakkelijk in het water kunnen vallen? Ik vraag mij af waarom het bisdom Den Bosch juist zwakzinnigen kiest om als buffer te fungeren. Kan dat nog steeds in 1985, ik dacht dat de zwakzinnige mens nu toch eindelij k wel eens geac cepteerd kan worden zoals hij/zij is. Daar heeft ieder mens toch zeker recht op! Breda Annemiek Neefs-v. Meel Naschrift: intussen heeft het bis dom officieel verklaard dat er geen sprake van die opzet is ge weest. Zie De Stem van zaterdag j.l. WAAROM stonden zovele mensen snikkend langs de straten toen de paus in Den Bosch de bidtocht deed? Zij voelden hoe deze man hele maal zich aan God en Zijn werk geeft, maar steeds ge hinderd, tegengewerkt, be dreigd wordt. Hier past het bijbelwoord 'Wie hem hin dert, hindert Christus'. Zelfs nu hij achteraf nog via com mentaren in een onbegrepen daglicht wordt geplaatst, Alsof hij niet de allereerst is met het recht voor te gaan in de viering van het geloof en de verkondiging van het evangelie. Alsof hij niet kwam omdat hij juist veel van de jeugd houdt, van de zieken, van de ouderen, van zijn collega-bisschoppen, ja van wie niet. Als of hij niet weet dat de juiste beleving van het evangelie de beste medicijn is voor ieders geestelijk leven. Den Haag H. Rutges IvjOV-^ e-rPlvA door Maurits van Rooijen HET BAREN van kinderen is in onze cultuur lange tijd een strikte vrouwen-aangelegenheid geweest, waarbij de man als verloskundige of toeschouwer niet werd geduld. De Ham- burgse arts dr. Wortt verkleedde zich in 1522 als vrouw om een bevalling bij te kunnen wonen. Hij werd echter ontmas kerd en.belandde op de brandstapel. De geboorte was taboe. Zij vond plaats achter een 'kraam' (gordijn). Kinderen kwamen uit een kool of werden - waar schijnlijk sinds de 18e eeuw - door de ooievaar gebracht Wanneer het kind er eenmaal was, dan brak het feest los. De gasten werden getrakteerd op drank, meestal een zoete li keur, en veel gebak. De kindersterfte was echter groot. Wan neer na negen dagen was gebleken dat de nieuwe telg een ge zonde toekomst mocht verwachten, dan werd een groots 'van- tijd' gevierd. Van dat alles zijn onze beschuit met muisjes en de traditionele kraamvisite overblijfselen. Het grootste feest kwam spoedig daarna, bij de doop van het kindje. Dan was immers ook de ziel en zaligheid veilig. Al die feesten kostten de ouders een lieve duit. De gasten werden echter geacht met 'kromme arm' te komen, namelijk krom om de cadeaus te dragen! Het nieuwe leven bezorgde vele mensen werk. De verlos sing werd uitgevoerd door een vroedvrouw (letterlijk: wijze vrouw), ook wel goevrouw, hebelmoer, bademoer of kortweg wijf genoemd. Mits men er geld voor had, werd de verzorging opgedragen aan een baker. Urenlang zat zij dagelijks met het kind nabij het warme vuur in de bakermat of -mand (zie il lustratie). Voor het kind was dit dus letterlijk de bakermat van de beschaving. Helaas hoorde het echter meestal baker praatjes. Volgens een van die fabeltjes veroorzaakte te hete wikkels om het lijfje, een heetgebakerd karakter. Eind 17e eeuw werd het mode om een min het kind de borst te laten geven. De moeder hield zich daar niet meer mee be zig. In Frankrijk ging men zelfs zover dat het kind de eerste jaren op het platteland werd ondergebracht. Pas wanneer het enige beschaving had opgedaan, mocht het naar het ouderlijk huis komen. Baby's hebben sinds mensenheugenis één bijzonder verve lende eigenschap: op de onmogelijkste ogenblikken zetten ze een keel op. Schommelen helpt, zo ontdekten de ouders. Van daar dat de bedjes werden opgehangen aan ringen. Later ont stonden de wiegen met ronde onderkant of op rondlopend hout. Om te voorkomen dat men 's nachts het bed moest ver laten om de luidruchtige vmrm weer in slaap te schommelen, liep van het ouderlijk bed een touw naar de wieg. Een andere truc, maar dan voor overdag, was de combinatie schommel stoel-wieg. En mocht dat allemaal niet helpen, dan was er al tijd nog jenever. GOES - Bij fotohandel V. de Grote Markt te Goes is e< videocamera ter waarde vr 5000 gulden gestolen. In de nacht van zaterdag i zondag raakte op de Deltaw Ie Goes een personenauto, b stuurd door dé 22-jarige P. lit Goes, op onverklaarba tvijze van de weg. De au raakte in de sloot, rolde do en belandde tenslotte onde steboven op de parallelwr Bestuurder T. is opgenomen net Bergzichtziekenhuis. auto werd geheel vernield. JdOEDE - Op de Barendijft personenauto, bestuui 0or A. R. de P. uit Terneuzt de sloot terecht gekome 0't gebeurde toen hij in er Docht rechtdoor reed. Hij roor omstanders uit de au ^trijd. Later is geconstateei hij een gebroken schoud jjULST - Op de Koolstraat I Hulst is zaterdagnacht automobilist M. de K. uit Clii met zijn personenauto t Sen een muur van een duik flebotst. Toen de politie t Plaatse kwam, was men ree ??2ig de auto.weg te slepe j an De K. werd de bloedpro "'genomen. Unge werd dit weekend i jfebroki bedn en. Er wordt een gel mistaS van 600 gulden vt ^EUW-NAMEN - Op de K PJileberg te Nieuw-Namen rdagmorgen om 09.30 u baar geparkeerde pers hauto van A.V. uit Bever

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1985 | | pagina 4