Vissen in forellevijvers
N
REAGAN E
PAUS DRAAGT BIJ BEZOEK EIGENTIJDSE GEWADEN
WOENSDAG 8 ME11985
diomm
EXTRA OP WOENSDAG5
T11 PAGINA 4
Harmonisch
Niet mooi
'Nieuwtje'
Maastrichts
Belangrijk
Tevreden
U I ]t
Juju
/OENSDAG 8 ME11985
Pausbezoek
'jgsSK
PAPIER
VOOR UW PEN
Pausbezoek(2)
Pausbezoek(3)
Pausbezoek(4)
Herdenken
Lourdes
Paus machtelc
Van onze correspondent
4Kleding kan
afstand
verkleinen
Door Harry Janssen
NIJMEGEN - „Als de paus naar Nederland
komt, dan willen wij hem graag - naar onze
ideeën en passend in ons landschap - goed
gekleed zien gaan. Daarom hebben we ons
best gedaan om een smaakvol geheel te ont
werpen, dat goed overkomt op de kerkgan
gers en op de televisiekijkers.
Ook zullen niet-katholieken kritisch kijken naar
details evenals naar de totale aankleding van de
erediensten."
Voor het eerst sedert zijn
pontificaat zal paus Johan
nes Paulus II bij zijn bezoek
aan Nederland zijn 'eigen'
liturgische gewaden niet
meebrengen.
Het Nijmeegse atelier
Stadelmaier - al 55 jaar
uniek en toonaangevend op
dit terrein - heeft voor alle
verschillende onderdelen
van het pausbezoek 'eigen
tijdse' gewaden ontworpen
en uitgevoerd. Niet alleen de
paus zelf, maar ook de ande
re aan de plechtigheden
deelnemende bisschoppen en
priesters zullen straks door
Stadelmaier gekleed wor
den.
„De aankleding van de ere
dienst moet een harmonisch
geheel zijn," zegt directeur
Ben Stadelmaier. „Zo heeft
het comité van het bisdom
Rotterdam met veel zorg de
Houtrusthallen in Den Haag
veranderd van een boksare-
na in een ruimte waar een
liturgische viering gehouden
kan worden. Daartoe heb
ben wij bijvoorbeeld enkele
grote wandkleden ter be
schikking gesteld en vijftien
handgeborduurde en inge
lijste kruiswegstaties."
Stadelmaier, die vrijwel
in alle delen van de wereld
liturgische gewaden heeft
geleverd en dus een zekere
faam geniet, maakt er geen
geheim van dat het Vaticaan
bij het uitvoeren van zijn
plannen beslist niet over een
nacht ijs is gegaan. „Alle
plannen en ontwerpen zijn
ter visie en goedkeuring aan
Rome voorgelegd. Daar zijn
heel wat gesprekken en rei
zen voor nodig geweest,
waarbij wij onder meer op
de steun van de Nationale
Raad voor Liturgie hebben
mogen rekenen."
„Op zijn reizen droeg de
paus tot nu toe een typisch
Italiaans kazuifel. Zijn mij
ter was doorgaans te groot,
te hoog, sloot niet goed aan
en leidde tijdens de dienst
als het ware een eigen leven.
In Nederland zou men dat
niet mooi vinden," zegt Ben
Stadelmaier. „Maar een pro
bleem dat zich voordeed was
dat men in het Vaticaan van
de vele reizen van de paus
gewend was om de gewaden
die de paus bij een bezoek
gedragen had aan het gast
land cadeau te doen. We
moesten dus een beetje door
dat patroon heenbreken."
Toen het Vaticaan in
principe akkoord ging met
de plannen van Ben Stadel
maier leerde een nadere stu
die dat - bijvoorbeeld in
verband met de televisie
uitzendingen - op verschil
lende plaatsen verschillende
gewaden gewenst zouden
zijn. „Dat heeft iets te ma
ken met de ruimtelijke sfeer,
met de lichtwerking. Maar
ook de verschillende plaat
selijke organisatoren bleken
in details andere wensen te
hebben. En dat heeft geleid
Directeur Ben Stadelmaier in zijn Nijmeegse atelier.
Naaldwerksters zijn al maanden voor het pausbezoek
aan het werk. Op de foto wordt een mijter onder han
den genomen.
- FOTO'S AUDET
tot ons totaal-plan dat we
aan Romeinse instanties
hebben voorgelegd. De ge
waden die de paus zal dra
gen zullen in vorm en wijze
van dragen herkenbaar zijn.
Het is liturgische kleding die
duidelijk geïnspireerd is
door het Tweede Vaticaanse
Concilie."
Paus Johannes Paulus II in
troduceert al op de eerste
volle dag van zijn bezoek
aan ons land een 'nieuwtje'.
Niet zozeer een primeur
voor het Nederlandse kerk
volk als wel voor de paus
zelf. Voorzover bekend is het
de eerste keer dat een paus
een stola - symbool van de
priesterlijke waardigheid -
over het kazuifel draagt. In
de Irenehal in Utrecht zal de
paus zondag 12 mei een wit
handgeweven gewaad dra
gen met daaroverheen een
handgeborduurde stola
waarop de patroon van ka
tholiek Nederland, Sint Wil-
librordus, staat afgebeeld en
een symbolische weergave
van de 'bron des levens'.
Voor de priesters die samen
met de paus aan de Eucha
ristieviering deelnemen (de
concelebranten) zijn 24 bij
passende gewaden gemaakt.
Speciale aandacht moest
besteed worden aan de kle
ding van paus en concele
branten tijdens de 'open
lucht-mis' onder een grote
baldakijn-tent op de lucht
haven Beek bij Maastricht.
Daar worden - ter gedachte
nis aan de martelaar Boni-
fatius - rode liturgische ge
waden gedragen. Ben Sta
delmaier: „We hebben met
medewerking van NOS en
KRO alle stoffen die we ge
bruikt hebben getest op tele
visie en video. Dat heeft ons
de zekerheid verschaft dat
de mijters en kazuifels die
de paus draagt niet alleen in
de ruimte maar ook op de
beeldbuis goed zullen func
tioneren."
Tijdens het bezoek aan de
Onze Lieve Vrouwebasiliek
in Maastricht zal de paus
over zijn witte soutane een
'Maastrichtse' stola dragen,
weer handgeborduurd in de
ateliers van Stadelmaier. Op
die stola is een afbeelding te
zien van de Sterre der Zee
(Stella Maris) en van de pa
troon van Maastricht, Sint
Servaas, die beschut wordt
door een adelaar. Achterop
de stola is het wapen van de.,
paus geborduurd.
Dat de aankleding van de
eredienst in de kerk bijzon
der belangrijk is, is de vaste
overtuiging van Ben Stadel
maier. „Ik ben er bijna zeker
van dat goede vieringen een
bijdrage zullen leveren aan
de oplossing van heersende
misverstanden in de Neder
landse kerkprovincie. En
een goedverzorgde liturgie
viering is beslist de motor
van een parochiegemeen
schap. We zien altijd dat als
- ook in een kleine parochie
- op geëngageerde wijze de
liturgie gevierd wordt, het
daar ook goed gaat. Het ligt
ook voor de hand dat een
smaakvolle, verzorgde en
warme aankleding voor een
sfeer zorgt die moeilijkhe
den voorkomt."
„Kleding," vindt Ben Stadel
maier, „kan de afstand tus
sen priester en gelovigen
verkleinen. We hebben het
dan over eenvoudige kle
ding, die de waardigheid
van de priester accentueert
en geen gewaad dat ijdel-
heid stimuleert." En met
trots vermeldt hij van des
kundige reformatorische
zijde de verzekering te heb
ben gekregen dat er in zijn
ateliers liturgische 'haute
couture' wordt vervaardigd.
„Een moeilijk vak," zegt
hij. „Je bent altijd een beetje
eenzaam bezig. Niets gaat
vanzelf, niets is hetzelfde.
Concurrentie in de machi
nale sfeer kom je overal te
gen. De aankleding van de
erediensten tijdens het
pausbezoek is voor het hele
team een enorme uitdaging
geweest. We vinden het heel
fijn om dicht bij huis te kun
nen laten zien wat we hier
maken."
Dertig mensen zijn betrok
ken geweest bij de geweldi
ge onderneming. Voor de
viering in de Irenehal in
Utrecht werden 24 gewaden
gemaakt, in de Houtrusthal
len in Den Haag worden 28
splinternieuwe gewaden ge
dragen en op Beek Airport
nog eens veertien. De mij
ters van de paus zullen niet
superhoog en triomfalis
tisch, maar eenvoudig, be
scheiden, stoer en fraai uit
gevoerd. Eentje is er al in
Rome geweest en gepast
door de paus. Hij paste pri
ma en blijkens een brief van
mgr. John Magee, de pause
lijke ceremoniemeester, was
de paus er zeer tevreden
mee.
UNE AUTRE, une
autre", giert het die
avond uit 12.000
overwegend Parijse kelen.
De zaal verkeert in ex
tase. Engelstaligen
schreeuwen in zo'n
geval „We want
more" en bij ge
brek aan beter roe
pen ook Nederlan
ders dat aan het ein
de van een geslaagd
popconcert. Het pubhek
in het Palais Omnisports de
Bercy wil duidelijk niet naar
huis en eist in spreekkoren een
volgend lied. Volgens ritueel
blijft het podium nog even span
nend donker. Een loeiend fluit
concert snerpt door het afgela
den sportpaleis. In al die opwin
ding begint een dame van zeker
49 jaar als een klein kind te
stampen. „Juju, juju", gilt ze.
Een jongeman stoot me aan:
„Oma is weer even 16 van
avond", schreeuwt hij in mijn
oor. Het is de enige manier zich
in dit pandemonium verstaan
baar te maken.
Dan opeens is er ücht. Zeker
50 laserlampen hebben het idool
van de natie in het vizier. Hij
rent over het podium, wuift en
maakt beleefde buigingen. De
nog steeds stampende dame ex
plodeert nu ongeveer. „Juju, ju
ju." De aanbeden krullebol
schuift achter zijn zwarte vleu
gel. Op deze toegift hebben ze
allemaal gewacht. Honderden
aanstekers flikkeren op en in
een feeërieke sfeer deinen we al
lemaal mee met het meeslepen
de lied 'Jaloux de tout'.
Zo is het tien avonden lang
geweest. Paul-Alain Leclerc,
veel beter bekend als Julien
Clerc of - voor de dames - 'Ju
ju', heeft een triomfgevierd in
Parijs. Wat geen andere Franse
zanger is gelukt kreeg hij bijna
spelenderwijs voor elkaar: Het
beruchte Bercy was keer op keer
uitverkocht. In totaal ruim
110.000 concertgangers, die op
zijn minst 30,- per plaats be
taalden.
De ook in Nederland beken
de Julien Clerc is in Frankrijk
tegenwoordig ongekend popu
lair. De man, die vanwege zijn
onberispelijke levenswandel wel
een smalend „de meest ideale
schoonzoon" wordt genoemd,
zet alle collega's in een donkere
schaduw. Aznavour, Bécaud,
Montand en Moustaki hebben
hun beste tijd gehad. De 'Brazi
liaan' Lavilliers en de zingende
clown Higeün steunen op een
fanatieke, doch beperkte aan
hang. Protestzanger Renaud is
voor sommigen te links, de thea
trale Sardou weer te rechts.
Maar met Juüen Clerc heeft nie
mand problemen. Jong en oud,
communist en Gaullist, Frans
man en immigré, allemaal zijn
ze gek van hem. Zijn exotische
lied 'Melissa' is hier nu al uitge
roepen tot de hit van het jaar. In
het kolkende Bercy moest het
dan ook twee keer worden uitge
voerd, waarbij een 20-tal hoog
gehakte Antilliaanse danseres
sen zoveel bijval oogsten, dat je
even zou vergeten dat ene veel
stemmen vergarende Le Pen ze
het liefst vandaag nog op het
vliegtuig zou zetten.
Maar wat zoete woordjes op
een swingend tropisch deuntje
zijn natuurhjk niet voldoen!
om een zaal zo aan de kook
brengen. De ooit in het voorpiö
gramma van Bécaud zingenj
Julien Clerc wordt in Frankri]
al jaren verafgood. Als hij
Mick Jagger met de voorste
en koketteert wordt men
zowat gek. Komt er daarna
dramatisch lied, waarin hij zin»
toch maar een gewone jongen
zijn, dan moet je wel uit ge
pend beton zijn opgetrokken
je niet voor zijn charmés bi
zwijken.
Het waarom van zijn
succes lijkt vele Franse jour®
listen bezig te houden. Zelfs
serieuze bladen als L'Expressn
L'Evenement du Jeudi is erom
gespeculeerd. Maar niemani
heeft het raadsel kunnen
sluieren. Het antwoord op 4
vraag zal de dappere ordediens
in Bercy zeker interesseren
want na 20 minuten bezweke
Van onze
ruimtevaartmedewerker
rjVPE KENNEDY - „Kost
baarder dan diamanten". Dat
IS bet commentaar van NASA
u bet prachtig rode reuzen-
inrigtal dat de uit Sluiskil
iZeeuvvs-Vlaanderen) afkom-
Ljge astronaut Lodewljk van
jen Berg afleverde na terug-
geer uit de ruimte.
Aan boord van het in Euro
pa gebouwde Spacelab, in het
vrachtruim van de space
shuttle Challenger, had Van
jen Berg dit unieke kristal ge
haakt door kwik-oxyde damp
[e laten afkoelen in een kleine
container. Dankzij de ge
wichtloosheid is het kristal
veel groter en zuiverder ge
worden dan op aarde mogelijk
jou zijn geweest. Want op aar-
je stoort de zwaartekracht het
das jristallisatieproces. En boven-
Door Bob van Huët
de sterke mannen voor het
dringende publiek. Brave b
moeders duwden om het hards
In een mum van tijd werden s
duurste rangen overspoeld dat
een uitgelaten meute. Degt
die de meeste franken voor
stoel hadden neergeteld moe®
daar van armoede maar op gat
staan, met alle gevolgen vt
dien. „Kom kom jongens, ga
ruzie maken", bezwoer Juliet
Clerc de lokaal uitgebroket
Gallische twisten. Het werll
nog ook.
Na vier luid bejubelde nui
mers verwisselt de ster van
tuum. De fraai gesneden blai»
broek en witte blazer blijven
de coulissen. Met spijkerbres
sporthemd en versleten gympi;
brengt hij meer vaart in hel i:
in detail ingestudeerde specs
kei. 'Juju' laat zien zijn ooit.
de Franse 'Hair' geëtaleerd
danskunsten nog niet te zijn va
leerd. De Fransen joelen nu t:
zinnig, Julien Clerc zweet en a
Engelse band brengt het aam:
uitgestoten decibels tot aan c
rand van het verdraagbare
Ruim twee uur later is
feest voorbij. Terwijl de inr
dels 38-jarige zoon van
Unesco-functionaris een welvi
diende versnapering tot
neemt, worden de stands
posters, T-shirts, stickers,
stekers, pennen en wat
meer zij, vlot leeggekocht. Ti
na middernacht regelt de Parol
politie de aftocht van het vol®
ne concertvolk. Bécaud
voortaan in het voorprogramim
van Julien Clerc.
dien
kris
wan
wiel
blee
V<
Berg
van
dat 1
in
kert
tatei
het t
ten
uit
aam
moe:
teerr
fabr:
riale
wen.
H<
Nica
(ADVERTEN'
irilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!
PAUS Johannes Paulus
komt naar ons land. Zoals de
apostelen rondtrokken om
het evangelie, de blijde
boodschap van liefde, recht
en gerechtigheid te brengen
naar alle werelddelen, zo
ook voelt de paus zich inner-
lijk bewogen om het evange
lie uit te dragen, dat de mens
bemoediging en hoop kan
brengen. Hij wil vreugde en
vertrouwen doen uitstralen,
zodat men zich gelukkig en
tevreden weet met zijn
christelijk geloof. Dit zijn
gaven van de Heer, de
vrucht van gezamenlijke
goede wil. Samen met het
Nederlandse volk gaat de
paus dat gemeenschappelijk
geloof vieren door God te lo
ven en te danken in de
eucharistie. Samen onze
verlossing vieren, gedenken
dat God de Zoon ons mens
zijn heeft willen aannemen
om door lijden, sterven en
verrijzenis de zin van ons
menselijk bestaan duidelijk
te maken. De paus weet ook
dat er in Nederland mensen
zijn zoals in alle landen, die
niet in stemming zijn om
hun dankbaarheid uit te
spreken voor het geloof. Er
zijn spanningen in de kerk,
de gewoonste zaak van de
wereld. Waar mensen samen
zijn, zullen er altijd me
ningsverschillen op de voor
grond treden. In de loop van
de geschiedenis van de kerk,
reeds vanaf het eerste begin,
zijn er altijd punten geweest
waarover verschil van me
ning bestond, maar daar
hoeft men zich niet druk
over te maken. De paus
vraagt in deze dagen als
voorbereidingen op zijn
komst te bidden voor hem en
voor het welslagen van zijn
apostolisch bezoek in ons
vaderland. Hij benadrukt
vooral het bidden van het
Onze Vader, het gebed dat
Jezus ons geleerd heeft op de
voorgrond te plaatsen. Ge
ven wij gehoor aan zijn op
roep en bidden wij allen
voor elkaar om als gelovige
mensen te mogen leven en
onder zijn leiding de weg
van Jezus te gaan.
Achtmaal
Pastoor J. Verdunnen
NA twintig jaren experi
menteren en eindeloos dis
cussiëren met alle gevolgen
vandien, door de zich noe
mende kritische katholie
ken, komt volgende week de
paus op bezoek. Wij, gewone
gelovigen, hopen hartgron
dig dat eerder genoemden,
na zovele jaren binnen de
kerkprovincie zó nadrukke
lijk aan 't woord te zijn ge
weest, nu op hun beurt naar
onze geestelijke leider Jo
hannes Paulus II willen
luisteren!!! Dat zou werke
lijk een zegen voor onze ker
kelijke gemeenschap zijn!
Want zich kritisch opstellen,
zonder de onmisbare zelf
kritiek, onder de vlag van
toch loyaal in de kerk te
staan, dit rijmt helemaal
niet met de betekenis van de
woorden van Jezus Chris
tus: „Wie niet voor Mij is, is
tegen Mij."
Oosterhout
H. Hoegen
OP de radio was een levens
les te beluisteren van een
omroep aan welk hoofd een
geachte dominee staat. De
vraag aan kinderen van
rond 15 jaar luidde wat sex
voor hen betekende. Hun
antwoord was: „Sex moet je
doen, het is de gewoonste
zaak van de wereld, kijk
maar naar de beesten." Als
dit antwoord niet zo treurig
was, hadden we de schou
ders opgehaald. Jeugd weet
niet beter, kijkt niet verder,
maar moeten we blijven
goedvinden dat zulke minne
praat over onze hoofden
wordt uitgestort? Wat be
doelen opvoeders hiermee.
Wordt het geen tijd dat de
paus komt. Om de lage lek-
tuur aan de kaak te stellen,
opvoeders op hun plicht te
wijzen. Daarom juist met de
meeste aandrang: Kom, hei
lige Vader, komt uw gelovi
gen overtuigen dat we op
deze manier de afgrond in
gaan. Geef onze opvoeders
nieuw inzicht. Geef onze
jongeren hogere idealen dan
dat van de beesten, doe hen
inzien dat ongebreidelde
vrijheid chaos is, mensont-
waardig en zonder innerlij
ke vrede.
Den Haag
H. Rutgers
AAN de vooravond van zijn
bezoek aan Nederland
schrijft de paus de vertroos
ting te willen komen proe
ven van 'ons gemeenschap
pelijk geloof, het uwe zowel
als het mijne'. Dat nodigt uit
zijn geloof te proeven uit ge
schriften van zijn hand.
Daaruit één bladzijde met
een geloofspunt dat hij vaak
in gedachten heeft. Ik denk
dat het één van zijn inspira
tiebronnen is. De H. Petrus
zegt in de Handelingen van
de Apostelen: „Er is onder
de hemel aan de mensen
geen andere naam gegeven
waardoor wij gered moeten
worden". Met die woorden
verklaarde Petrus voor het
sanhedrin al wat de Kerk
vandaag de dag niet op
houdt de hedendaagse
maatschappij opnieuw te
zeggen, haar verheven
plicht vervullend bezielster
van de wereld en sacrament
van heil te zijn; dat heil dat
bewerkt is door Hem die ge
komen is om 'het leven te
schenken en wel in over
vloed', het puttend uit zijn
eigen onuitputtelijke vol
heid; want letterlijk alles is
geschapen 'door Hem en
voor Hem; Hij bestaat voor
alles en alles bestaat in Hem
en Hij is in alles de eerste',
wat Hem bij uitstek midde
laar, boodschapper van vre
de, de enige koning en heer,
de herder en de meester, het
leven en de verrijzenis
maakt. Het heil dat Hij biedt
is dus respect en verdedi
ging, terugwinning en ver
sterking van alle waarden
die in de menselijke persoon
iedere grens van de zichtba
re schepping overstijgen en
in Christus deel hebben aan
de oneindige waardigheid
van het Woord, in de meest
sublieme terugkeer van heel
de schepping in de schoot
van de Vader. In het christe
lijk mysterie veronderstelt
het kennelijk een val - de
erfzonde - die de ernst had
van een misstap, verstaan
als afwijzing van al wat God
de mens heeft geschonken
toen hij hem heer van de
schepping, vriend van de en
gelen maakte, bestemd voor
een eeuwige gelukzaligheid.
Wel, God heeft zichzelf ge
geven in Christus en in Hem
is alles teruggekocht; 'God
heeft zijn eigen Zoon niet in
de wereld gezonden om die
te veroordelen, maar met
het doel de wereld door Hem
te redden'.
Roosendaal T.A. ten Bensel
INTERNATIONAAL op
winding over de herdenking.
Emotioneel en rationeel
wordt dat bespeeld en uitge
speeld. Voor degenen die de
oorlogsjaren overleefd heb
ben, worden herinneringen
opgeroepen, die de mensen
ertoe zouden moeten bewe
gen aan gevoelens van haat
een eind te maken. En is die
herdenking, elk jaar weer,
ook een aanzet om aan de
wapenwedloop, in gang ge
zet door regeringsleiders en
wapenfabrikanten, een eind
te maken? Weineen! Wij
zien en lezen dagelijks de
wreedheden en holocaust nu
en uit het al of niet ver ver
leden. En wordt daardoor de
misdadigheid van de oor
logsvoering vermeden? Wat
gebeurt er in het Midden-
Oosten, Zuid-Amerika,
Afrika en Azië? Heeft dat
alleen te maken met de dic
tatuur? Wat is de betekenis
en de inhoud van de herden
king? Als Bitburg vermeden
moet worden dan zijn de
mensen geen stap dichter
gekomen tot elkaar en zul
len zij vijandig tegenover el
kaar blijven staan. Wij zou
den meer moeten bedenken
en dan heeft herdeken ook
meer zin.
Oosterhout H. Telchuijs
PAS terug van een Lourdes-
reis vol emoties maar toch
voldaan. Deze reis was geor
ganiseerd door Ziekenfonds
'Midden-Brabant'. Tijdens
mijn verblijf in Lourdes
gingen mijn gedachten uit
naar Holland en wel naar
dat koude Den Haag, waar
de heren van de politiek al
tijd bezig zijn om uit te zoe
ken hoe zij de invaliden en
gehandicapten weer zullen
korten op hun uitkeringen.
Zoals mevr. Schoo liever al
les naar de 3e wereld sturen
wil om daar mooi-weer te
spelen. Heren, ik kots van
jullie politiek welke partij
het ook is. Ik zou zeggen
stuur staatssecretaris De
Graaf en minister De Ko
ning en mijnheer De Vries
eens naar Lourdes, dan kun
nen ze daar eens zien en na
denken bij de h. mis in de
grot waar duizenden zieken
en invaliden bijeen komen
om te bidden voor verlich
ting. Ziekenfonds 'Midden-
Brabant' hartelijk bedankt
voor deze mooie reis. Ga zo
voort om de mensen geluk
kig te maken met zo'n reis,
want voor politiek Den
Haag zijn wij maar een sta
in de weg.
Oosterhout A.C. Beljaars
VISSEN op forel kan in ons
land maar op weinig plaat
sen. De oorzaak daarvan is
vrij duidelijk, we bezitten
haast uitsluitend wateren in
de zogenaamde brasemzone.
Dat houdt in dat slechts be
paalde beken en andere wa
terlopen (voorzien van snel-
stromend zuurstofrijk water)
voor de forel voldoende leef-
mogelijkheden scheppen. De
vervuiling van de meeste
van de overblijvende en ge
schikte forellebeken is
spreekwoordelijk. Hier en
daar kan men slechts en met
veel moeite trachten het fo-
rellebestand kunstmatig op
peil te houden met uitzettin
gen. Ook grotere wateren,
het Veeree meer en de Greve-
lingen zijn daarvan het be
kendste voorbeeld, worden
kunstmatig met forellen (re
genboogforel in dit geval)
bezet. Anders dan in de wa
terlopen heeft men daar veel
meer succes, grotendeels om
dat de milieu-omstandighe
den en het voedselaanbod in
een geheel andere orde van
grootte liggen en bovendien
hebben we hier te maken
met zout water.
Vij
vers
Ais alternatief zijn er, naar
buitenlands voorbeeld, forel
levijvers ontstaan. In landen
als Duitsland, Denemarken,
Frankrijk en Oostenrijk is
het kweken van vis in vij
vers en het geschikt maken
van kweekvijvers voor
sportvissen een gewone zak.
In Groot-Brittanië is de toe
stand van de meeste rivieren
ook zodanig dat het feno
meen 'Put and take'-visserij
(zet uit en neem mee) uitge
groeid is tot een zeer wijd
verbreide recreatievorm
welke bestaat uit een sys
teem van kaartverkoop voor
viswateren, forelvisserij voor
de vliegenhengel alleen of
het vissen op witvis. In Ne
derland zijn er slechts enkele
visvijvers waar tegen beta
ling op forel kan worden ge
vist. Men zet soms per henge
laar een aantal vissen uit,
terwijl meestal een limiet op
de vangst zit. In feite is het
niets anders dan een ver
kooptruc. Men koopt de vis
tevoren en daarbij moet men
ze zelf ook nog vangen!
Vangt men ze niet dan is de
winst voor de vijvereigenaar
dubbel! Vangt men ze zoel
dan heeft men te maken met
een limiet.
Bezwaren
Veel sportvissers houden
niet zo van het vissen op een
vijver, wat voor vijver don
ook. Meest vanwege de druk
te langs de kant en het vrij
wel altijd monotone visbe
stand (doorgaans karper).
Bezwaren tegen vooral de fo
relvisserij zijn er ook. Zo
acht men het vrij onsmake
lijk pas uitgezette nissen te
vangen, zoiets als schieten op
fazanten in een omsloten
terrein waar men deze tevo
ren heeft losgelaten. In het
geval van de forel is de af
loop wat de vis betreft voor
spelbaar dodelijk. Forel
neemt haast iedere hengelaar
mee. Naast dit aspect is er
ook nog zoiets als het aqua
riumeffect. Daar vist geen
hengelaar in. Toch vinden
hele volksstammen het best
wel eens leuk meer vis te
vangen dan men gewoonlijk
doet. Zonder zaken over één
kam te willen scheren ko
men op forelvijvers vooral
vliegvissers en recreatievis
sers af. De eerste doen dit met
het doel het vliegvissen te
beoefenen (hetgeen in eigen
land door veranderingen in
het biotoop ivat forel betreft
onmogelijk is geworden, de
laatte puur om een maal vis
te vangen.
Hoe het ook zij steeds meer
viskwekers gaan over op het
openstellen van hun visvij
vers. Voroal te vinden in het
oosten en zuiden van het
land, trachten zij daar de
toerist (opvallend veel kin
deren ook) er toe te brengen
te gaan nissen. Ook binnen
hengelsportkringen worden
bij een dergelijke visvange-
rij vraagtekens gezet...
BRASILIA (UPI) - De mili
taire regering van Brazilië
heeft bij haar vertrek in
maart voor het lopende be
grotingsjaar een tekort van
84 biljoen cruzeiro (zestig
miljard gulden) achtergela
ten voor de nieuwe burger
regering, zo heeft president
Jose Sarney verklaard op
een kabinetszitting die door
de televisie werd uitgezon
den.
Sarney, die van vice-pre
sident tot staatshoofd pro
moveerde na het overlijden
van de gekozen president
Tancredo Neves op 21 april,
tei dat het tekort ongeveer
veertig procent van de voor
dit jaar geraamde uitgaven
^draagt. De enige moge
lijkheden om het gat te dek
ken zijn volgens hem
snoeien op de uitgaven, ver
groting van de overheids-
scl
las
var
Vo
het
vet
bri
vo<
op
I
var
Do
nei
voc
'OME - De christenen van Li-
i non verkeren als gevolg van
e Sevechten van de laatste
'gen in groot gevaar. Zij
''hben zich via hun geestelijk
«der, de maronitische kardi-
jt»l K horaiche, tot de paus in
™"1e gewend om hem te vra-
!en
aan die strijd een eind te
'e'pen maken.'
Maar de paus heeft laten
sten dat er van hem geen
'iatieven van politiek ka-
,'kter te verwachten zijn. De
'as, aan wie door zijn grote
a8 over de Libanese chris-
flen enige invloed op de si-
Mie wordt toegeschreven,
an alleen initiatieven van
Vnanitaire niveau ontwik-
telen.
Kardinaal Antoine Pierre
vjoraiche vloog maandag on-
Jwacht uit Beiroet naar Ro-
de paus te spreken. De
maakte maandagavond
lat60* b'id voor hem vrij. In
1 gesprek waarbij de hele
P van het Vaticaanse staats-
tetariaat aanwezig was is
de
ondi
zo
gem
M
kart
van
van
van
die
tege
van
niet
raic
dag
zijn
ten.
wer
che
een
Lib
vol;
pau
moe
Kht
pau
met
nen
Lib
sch
alle