fNÖIlt
Dijkdoorbraak
dreigt door
zware oeverval
Geen geld voor
waterschappen
op Bevelanden
UIKE PEN
VOOR 'N
STEM FAN
PHILIPS
SUPER VOOR HET EERST BOVEN DE TWEE GULDEN
Katholieken laten paus links liggen
GS eens met
kerncentrale
op Moerdijk
Merijntje
FNV-leden
Shell tegen
nieuwe cao
mmr
HARD
STIKKE
LEUK
WOENSDAG
8 ME11985
125ste jaargang
Kantoren te Breda - Bergen op Zoom - Etten-Leur - Goes - Hulst - Oosterhout - Roosendaal - Terneuzen - Vlissingen
Losse nummers 1.-
N-BRABANT:
ENQUÊTE: BEZOEK LOST PROBLEMEN NIET OP
ROTTERDAM - De consumentenorganisaties
hebben woedend gereageerd op de aankondi
ging van de oliemaatschappijen dat een liter
superbenzine vandaag 3 cent en een liter nor
maal 2 cent duurder worden.
DOOR SPECULATIE
Enorme strop Koningin Julianafonds
Dollar weer
fors omlaag
Advies aan
regering:
1.600
nieuwe cellen
Spanning weg
in top van
eredivisie
MOERDIJK
I
14 DAGEN GRATIS
DE STEM „de 4in1 krant
I
flips draagbaar
3. Picture Search en
14 dagen vooruit.
:Video 2000.
i programma's tot
nil if
In
d,e ..Kleintjes" in Do Stem
omdat or zoveel bijzondere en
interessante aanbiedingen In
staan Elke dag weer
DE STEM
Van een onzer verslaggevers
BURGHSLUIS - Vanmorgen in alle vroegte is 12.000
ton forforslakken gestort om de dreiging van een
dijkdoorbraak op Schouwen-Duiveland te beteugelen.
De dreiging ontstond giste
ren toen mosselvissers een
ernstige oeverval, de grootste
sinds 1974, tussen de zoge
naamde Plompe Toren en de
werkhaven Schelphoek ont
dekten.
Na 'groot alarm' van water
schap en Rijkswaterstaat we
zen de eerste peilingen op de
ernst van de situatie: 400.000
tot 500.000 kubieke meter zand
bleek te zijn weggeschoven
over een lengte van 200 meter.
„Het zand was inderdaad tot
de teen van de dijk weggecho-
ten tot een diepte van tien me
ter onder NAP", aldus de
woordvoerder van Rijkswa
terstaat, die gisteravond toe
gaf, dat Zeeland 'een spannen
de nacht tegemoet ging'.
Waterschap, Rijkswater
staat en Dosbouw hebben gis
teren al de eerste noodmaatre
gelen genomen. De duikers in
de 'slapers', de zogenaamde se
cundaire waterkering, zijn on
middellijk afgesloten. Ook de
dijkwegen rond De Schel
phoek zijn voorlopig niet voor
het publiek begaanbaar. De
woordvoerder van Rijkswa
terstaat: „Er is geen reden tot
paniek, maar de dijk kan
doorbreken. Zelfs dan is er
geen gevaar voor de schaarse
omwonenden. Voor de zeker
heid is er uitgebreide dijkbe
waking ingesteld en ais de
nood aan de man komt kunnen
de mensen in de omgeving
geevacueerd worden".
Naar verwachting zal uit
eindelijk 25.000 ton steen nodig
zijn om de schade aan de dijk
te herstellen.
Over de mogelijke oorzaak
van de oeverval wil hij zich
nog niet uitlaten. „Een geluk
bij een ongeluk is in ieder ge-
DEN BOSCH - Van Gedepu
teerde Staten van Noord-Bra
bant mag er op het industrie
terrein Moerdijk een kerncen
trale worden gebouwd. Alleen
de socialistische gedeputeerde
Brugman (Ruimtelijke Orde
ning) is tegen.
Op 25 april had de directie
van de PNEM GS laten weten
dat de Raad van Commissaris
sen van de electriciteitsmaat-
schappij vóór de vestiging van
een kerncentrale op 'Moerdijk'
is. Gezien dit standpunt had de
PNEM-directie GS gevraagd
hoe het provinciaal bestuur
'egen de vestiging van een
kerncentrale op Moerdijk aan
kijkt. GS hebben daar dus
geen bezwaar tegen, hebben ze
de PNEM laten weten.
GS zullen hun standpunt zo
spoedig mogelijk voorleggen
aan Provinciale Staten en - in
een eerder stadium - aan de
betreffende Statencommissies.
Van het standpunt van GS
sullen ook de gemeenten die
deel uitmaken van het Indu
strie- en Havenschap Moer
dijk, het schap zelf en de mi
nisteries van economische za
ken en van ruimtelijke orde
ning op de hoogte worden ge
bracht.
Gedeputeerde Brugman liet
desgevraagd weten tegen
kernenergie te zijn en derhal
ve ook tegen vestiging van een
kerncentrale op Moerdijk.
De PvdA-fractie in de Sta
ten heeft met verontwaardi-
8'ng op het standpunt van GS
gereageerd. De fractie is boos
"ndat GS 'met dit standpunt
naar buiten zijn gekomen ter
wijl de Staten nog van niets
Weten', aldus fractieleider
haartmans.
Een halve
titer kost
gelukkig
toch maar
een piek
val, dat Dosbouw hier vlakbij
met de Oosterscheidewerken
bezig is. Alle materieel, de for
forslakken, kortom alles is bij
na op lopafstand aanwezig".
HILVERSUM - Slechts 7
procent van de rooms-ka-
tholieke Nederlanders over
weegt volgende week tijdens
het pausbezoek een mani
festatie bij te wonen waar
bij de kerkvorst aanwezig is.
Bijna 90 procent laat de
paus tijdens zijn bezoek
links liggen.
Dat blijkt uit een enquête
die in opdracht van de KRO
is uitgevoerd door het bu
reau Intomart onder 1.500
Nederlanders, onder wie 500
rooms-katholieken. De uit
slag werd gisteravond door
Brandpunt bekend gemaakt.
De overgrote meerderheid
van de rooms-katholieken
verwacht dat het bezoek van
paus Johannes Paulus II
geen verandering zal bren
gen in de situatie binnen de
Rooms-Katholieke Kerk.
Op de vraag of het bezoek
de rooms-katholieken dich
ter bij elkaar zal brengen
antwoordt 69 procent van de
ondervraagde rooms-katho
lieken ontkennend. Van de
niet-katholieken is 60 pro
cent die mening toegedaan.
Respectievelijk 15 en 21 pro
cent verwacht dat het be
zoek de katholieken zelfs
verder uit elkaar zal drij
ven, terwijl respectievelijk 2
en 9 procent het tegenover
gestelde denkt.
De vraag of de paus tij
dens het bezoek een juist
beeld zal krijgen van wat er
onder de Nederlandse
rooms-katholieken leeft
wordt door 69 procent van
de rooms-katholieken ont
kennend beantwoord.
Slechts 19 procent gelooft
dat de paus wèl een goed
beeld zal krijgen van de Ne
derlandse kerk.
Op de vraag of de paus
welkom is antwoordt 40 pro
cent van de katholieken be
vestigend, terwijl 28 procent
van de niet-katholieken er
zo over denken. Respectie
velijk 33 en 46 procent is in
het geheel niet in het bezoek
geïnteresseerd en van 14 en
19 procent van de onder
vraagden mag de paus thuis
blijven. Een recht hartelijk
welkom is de paus slechts
beschoren onder 13 procent
van de rooms-katholieken
en 7 procent van de niet-ka-
tholieken.
In de enquête zijn ook
vragen gesteld over opvat
tingen die op gespannen
voet staan met de decreten
vanuit het Vaticaan. Een
verbod op seksuele omgang
buiten het huwelijk kan de
goedkeuring van 25 procent
van de rooms-katholieke
ondervraagden dragen, een
percentage dat nauwelijks
hoger'ligt dan dat van de
niet-katholieke ondervraag
den (23 procent).
Het verbod van het Vati
caan op het gebruik van
voorbehoedmiddelen wordt
door het overgrote deel af
gewezen (88 procent respec
tievelijk 89 procent). Slechts
5 procent van de rooms-ka
tholieken deelt wat dat be
treft de mening van het Va
ticaan.
De weigering van het Va
ticaan vrouwen tot het
priesterambt toe te laten
kan evenmin genade krijgen
in de ogen van de meerder
heid van de rooms-katholie
ke ondervraagden: 63 pro
cent is het er niet mee eens
tegen 74 procent van de niet-
katholieken.
Woede om dure benzine
Van een onzer verslaggevers
Dat betekent dat de benzine aan de zelftankpomp
voor het eerst in de geschiedenis boven de twee gulden
per liter komt, namelijk 2,01 gulden. Vanaf vandaag
gaat een liter normaal 1,94 gulden kosten.
BUNNIK (ANP) - Het Koningin Julianafonds heeft vorig jaar
met speculeren op de Amerikaanse optie- en valutabeurs 25,4
miljoen gulden verloren, aldus directeur Hillenius.
Een externe Amerikaanse adviseur heeft instructies tot be
houdend beleggen te ruim geïnterpreteerd. De bedoeling was
dat koersdalingen en valutarisicos zouden worden afgedekt.
Dat is echter niet gebeurd. De adviseur nam daardoor te grote
risico's. Het bestuur van het fonds was daar niet van op de hoog
te, zegt Hillenius.
Volgens een onafhankelijke commissie kan binnen het fonds
niemand ernstige fouten worden verweten. Er zullen dan ook
geen koppen vallen. Wel is de relatie met de Amerikaanse advi
seur beëindigd. Het fonds heeft ook de beleggingen in Ameri
kaanse opties gestaakt.
Het Koningin Julianafonds is actief op het gebied van maat
schappelijk welzijn. Het houdt zich bezig met zaken als kinder
bescherming, reclassering, gezinszorg, werkloosheidsprojecten.
Behalve uit beleggingen krijgt het fonds geld van de Algemene
Loterij Nederland en de sporttoto.
AMSTERDAM (ANP) - De
Amerikaanse dollar blijft
voor onrust op de geld
markt zorgen. Boekte de
munt afgelopen maandag
nog een forse winst van ze
ven cent, dinsdag moest
dat weer helemaal worden
prijsgegeven.
Op de Amsterdamse
wisselmarkt werd een offi
ciële middenkoers vastge
steld van 3,60 gulden. Dat
was al ruim zes cent lager
dan de 3,67 gulden van
maandag. De slotkoers viel
met omstreeks 3,59 gulden
nog een cent lager uit.
DEN HAAG (ANP) - Om het
celtekort op te vangen moeten
vijf nieuwe gevangenissen ge
bouwd worden met in totaal
1.600 nieuwe cellen. Dat advi
seert een projectgroep van het
ministerie van Justitie het ka
binet.
De vijf gevangenissen'beho
ren alle tot de zogenoemde ge
sloten inrichtingen. Uitgaande
van een voorbereidings- en
bouwtijd van vier jaar zijn de
nieuwe inrichtingen op zijn
vroegst in de jaren 1989 tot en
roet 1993 klaar voor gebruik.
De projectgroep becijfert de
nieuwbouwkosten - zelfs bij
een versoberd programma -
op ongeveer 300.000 gulden per
gedetineerdenplaats. Dat be
drag geldt voor gesloten in
richtingen. Open en half-open
inrichtingen zijn aanzienlijk
goedkoper (140.000 gulden).
Deze gegevens zijn ontleend
aan een nog vertrouwelijke
notitie van het departement
van justitie over het gebrek
aan plaatsruimte bij het ge
vangeniswezen.
In het rapport zegt de pro
jectgroep dat niet langer ge-
wacht kan worden met het
uitbreiden van het aantal ge
vangeniscellen. Gesproken
wordt van een 'onhoudbare si
tuatie'.
Het rapport noemt de gevol
gen van het cellentekort ern
stig. Niet alleen moeten voort
durend gedetineerden op een
politiebureau worden gehuis
vest, maar bovendien komt het
veelvuldig voor dat verdach
ten op vrije voeten worden ge
steld omdat er voor hen geen
plaats is.
Het rapport is zeer somber
over de bouwkundige staat
van het huidige gevangenis
sen. Slechts dertig procent
daarvan voldoet aan de gestel
de eisen.
De projectgroep meent dat
het capaciteitstekort eerst op
wat langere termijn zal kun
nen worden verminderd. De
werkgroep verwacht dat het
probleem in het begin van de
jaren negentig kan zijn be
zworen. De 1.600 plaatsen die
de projectgroep nodig acht
voor de jaren negentig komen
bovenop de al aangekondigde
uitbreiding met 550 cellen.
Op kortere termijn zal het
plaatsgebrek waarschijnlijk
niet verminderen, maar zelfs
nog verder toenemen. De ge
plande uitbreiding in de ko
mendejaren is volgens de pro
jectgroep onvoldoende om de
groei van het gedetineerden
aanbod op te vangen, laat
staan om het acute plaatste
kort op te heffen. De project
groep bepleit zeer nadrukke
lijk het treffen van aanvullen
de (tijdelijke) noodmaatrege
len.
De projectgroep meent dat
voor de noodzakelijk geachte
ver- en nieuwbouw een totaal
bedrag is gemoeid van 618 mil
joen gulden. Dat betekent dat
ten behoeve van het bouwpro
gramma jaarlijks gemiddeld
77 miljoen ter beschikking zou
moeten worden gesteld.
Terwijl president
Ronald Reagan de hele
dag confereerde met
de Spaanse regering
zocht Nancy Reagan
vertier in het theater
in Madrid. Daar voer
den dansers een voor
stelling op. De presi-
dentsvrouwe kon op
een gegeven niet stil
blijven zitten en ging
- zij het schuchter -
aan de zwier met een
van de flamingo-dan
sers. - FOTO AP
Konsumenten Kontakt gaat
de autorijders oproepen de
grote oliemaatschappijen te
boycotten en in het vervolg bij
witte pompen te tanken. Vol
gens woordvoerder Donia is
een televisiespotje gemaakt
waarin de consuiment er op
wordt gewezen dat benzine
van de witte pomp net zo goed
is als van een merkpomp,
maar wel stukken goedkoper.
Woordvoerder Westendorp
van de Consumentenbond be
schuldigt de oliemaatschappij
van het manipuleren met de
prijzen. Een van de oorzaken
van de prijsstijging is volgens
de oliemaatschappijen de gro
te vraag naar benzine vanuit
de Verenigde Staten.
Volgens Westendorp zorgen
de oliemaatschappijen daar
echter zelf voor via hun doch
terondernemingen. Door op
die manier de markt kunst
matig te beïnvloeden kunnen
de maatschappijen ongestraft
hun prijzen verhogen, aldus
Westendorp.
Beide consumentenorgani
saties menen dat de benzine
prijs niet meer mag worden
verhoogd voordat een diep
gaand onderzoek is ingesteld
naar de manier waarop de
maatschappijen hun prijzen
berekenen. Aan de Tweede
Kamer wordt gevraagd ook bij
minister Van Aardenne (Eco
nomische Zaken) actie te on
dernemen.
Maar een woordvoerder van
de minister heeft al laten we
ten dat de bewindsman niet
van plan is in te grijpen. Ook
als er een prijsbeschikking zou
zijn zou de prijs van benzine
net zo hoog zijn omdat die
wordt bepaald door de relatie
tussen de dollar en de notering
van benzine op de vrije markt,
aldus de woordvoerder.
Overigens is het eind van de
prijsstijgingen is nog lang niet
in zicht. Konsumenten Kon-
takt vreest dat de oliemaat
schappijen de komende tijd de
benzineprijzen verder zullen
verhogen, ondanks de wisse
lende koersen van de Ameri
kaanse dollar.
Precies tien jaar geleden
doorbrak de benzineprijs ook
een historische grens: toen
moest een gulden voor een li
ter worden betaald. De benzi
ne is dus in tien jaar tijd ver
dubbeld. Sinds begin dit jaar
is een liter super ongeveer 20
cent duurder geworden.
De snel groeiende stijging
van de benzineprijzen de afge
lopen maanden is volgens de
oliemaatschappijen aanvan
kelijk het gevolg geweest van
de sterk gestegen dollarkoers.
Maar toen de koers van de dol
lar vanaf eind februari weer
ging dalen bleven de benzine
prijzen stijgen.
Volgens de oliemaatschapij-
en kwam dat omdat de prijzen
op de internationale markt
van olieprodukten bleven stij -
gen, waardoor het prij druk
kend effect van de dalende
dollarkoers ruimschoots teniet
is gedaan.
Eind februari moest voor de
dollar bijna vier gulden wor
den betaald. Daarna kelderde
de dollar, maar de benzine
werd nauwelijks goedkoper.
DEN HAAG - Minister Smit-Kroes (Waterstaat) is
niet van plan de waterschappen op Noord- en Zuid-
Beveland financieel tegemoet te komen in verband
met extra kosten die deze waterschappen moeten ma
ken.
Dat bleek gistermiddag tij
dens een besloten mondeling
overleg van de vaste Kamer
commissie met de minister.
De waterschappen op De
Bevelanden staan voor extra
kosten omdat zij niet langer
afvalwater op de Oosterschel-
de mogen lozen. Dat houdt in
dat zij dit afvalwater met be
hulp van pompgemalen en
persleidingen over veel grote
re afstanden dan anders nodig
was geweest naar de Wester-
schelde moeten transporteren.
Factoren die dit nog duur
der maken zijn de geringe be
volkingsdichtheid van De Be
velanden, de doorsnijding van
Zuid-Beveland door het Ka
naal door zuid-Beveland en
het gegeven dat de water-
schapsgebieden voor het me
rendeel door rijkswateren zijn
omsloten. Het Rijk vraagt
voor lozing op deze wateren
een belasting.
In de wet is voor water
schappen in een dergelijke si
tuatie een uitzonderingspositie
voorzien, maar tot nog toe
heeft geen enkel waterschaps
bestuur in Nederland voldoen
de argumenten kunnen aan
dragen om hiervart te kunnen
profiteren.
Voor Zeeland heeft minister
Smit-Kroes bovendien een
aantal specifieke voorwaar
den gesteld. Zo denkt zij aan
samenvoeging van verschil
lende schappen, gebruikma
king van goedkopere metho
den, temporisering van de
werken of een combinatie van
deze drie mogelijkheden.
Een aantal Kamerleden
kondigde aan binnenkort op
deze zaak te zullen terugko
men.
VOOR het eerst sedert zijn
pontificaat zal paus
Johannes Paulus II bij zijn
bezoek aan Nederland zijn
'eigen' liturgische gewaden
niet meebrengen. Het
Nijmeegse atelier
Stadelmaier - al 55 jaar
uniek en toonaan gevend
op dit terrein - heeft voor
alle verschillende
onderdelen van het
pausbezoek 'eigentijdse'
gewaden ontworpen en uit
gevoerd.
Pagina Extra op woensdag
Door de 2-0-nederlaag van
Feyenoord in Deventer tegen
Go Ahead Eagles is de
spanning aan de kop van de
eredivisie weer sterk
afgenomen. Ajax veroverde
namelijk via een 4-4-gelijkspel
tegen FC Twente een punt en
dat vergroot de marge tussen
de Amsterdammers en de
Rotterdammers weer zodanig
dat Ajax alles in eigen hand
houdt.
Zie de sportpagina
ROTTERDAM MOERDIJK
- De leden van de Industrie-
bond-FNV die bij de Shell
Chemie-vestigingen in Pernis
en Moerdijk werken hebben
het laatste bod van de directie
voor een nieuwe cao afgewe
zen.
De opkomst van de leden
was volgens bestuurder
Scheele groter dan normaal.
De ontevredenheid over de
houding van de Shell-directie
was vrij algemeen, aldus
Scheele.
De Industriebond zal Shell
per brief uitnodigen de onder
handelingen te heropenen en
te komen met een bod dat in
overeenstemming is met de
eisen van de FNV'ers.
Overigens voorziet Scheel
voorlopig geen acties van de
betrokken 4.000 werknemers.
De bond wil eerst de weg van
het overleg volgen alvorens
acties worden voorbereid.
De FNV-leden willen een
verdergaande arbeidstijdver
korting, vooral omdat naar
hun mening Shell al achter
loopt bij vergelijkbare bedrij
ven.
Ze hebben ook bezwaren tegen
het koopkrachtaanbod van de
oliemaatschappij. Voor de ko
mende twee jaar biedt Shell
een loonsverhoging aan van in
totaal 5,5 procent: 3,5 procent
in de vorm van eenmalige uit
keringen en 2 procent structu
reel.
(ADVERTENTIE)
Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee aan
melden en de pen zal u worden, toegestuurd.
I NIEUWE ABONNEE
Naam en voorletters:
Adres:
Postcode:
I Woonplaats:
Betaling66,30/kwartaal 22,97/maand
DE NIEUWE ABONNEE ONTVANGT Z'N KRANT
Datum van aanmelding:
Naam:
Adres:
Postcode:
Woonplaats:
Deze bon in een open enveloppe, zonder postzegel, sturei
naar: De Stem, Antwoordnr. 112, 4800 VB BREDA
Bellen kan ook: 076-236911.