Milieubeweging Mexico groeit
Groeiende kritiek
op rol Ethiopië
bij hulpverlening
R WORDT WEER DRUK GETROUWD IN SCHOTS HUWELIJKSOORD
ATERDAG4 ME11985
EXTRA
T49
GRETNA GREEN(ANP) - Het is weer lente
in Gretna Green.
oog
'°otste stad
Beschuldiging
Gepolitiseerd
Directe hulp
Klachten
hoeveel", zegt eej
en.
waarop dit strever
lijkst naar vorei
'e landbouw. Ve
belangrijkste in
on voor de mensei
eland. Maar op hui
verbouwen ze ge
voor een belang
hun eigen voedsel-
kunnen voorzien,
droogte hebben di
g van die voedselsj.
het beter benuttei
anwezige water
mma van ORAP d(
rioriteit gekregen
ordt naar van ouds
ezige kennis en g6
'e in het verledei
riodes hebben hel
ven.
n de ORAP-boeren
factoren waar wj
kunnen veranderet
lechte grond en he
n regen. Wat we we
oen is het efficiënte
van de grond, zorg
et water omgaan ei
verbouwen die be
n tegen de droogt)
t heeft het voor zii
verbouwen, een ge
sterk afhankelijk i
bepaalde hoeveelhei
rwijl we de beschik
ben over sorghum ei
wassen die veel bete
roogte kunnen?"
even naar het op vee
chaal verbouwen va
en millet in Matabe
'ent nog een ande
ren die maïs verbou
beten elk jaar nieui
1 kopen. Boeren di
en millet op hun lan
taan, kunnen een dee
oogst als zaad bewa
rmee vermindert d
lijkheid van de (mul
le) zaadhandel, die i
amenwerking met
eaanse regering d
boeren bestookt me
es, waarbij deze
e paketten zaaigoa
st en bestrijding)
n krijgen opgedron
ge
egering ziet het
van traditionele
niet zo zitten. Maa|jai
is het de beste mog<
Als je mais verbouv
bt een misoogst dat
geringe regenval hie
d mogelijk zit je gelij
de schulden," zegt
Dan hebben we hele
cn geld meer voor
langrijke zaken als
an meer voorraadschu
de oogsten in de dor
f op te kunnen slaan, e
tere waterbeheersii
ulp van dammetjes
aal irrigatie-systeer
beren minder afhanke
worden van regenvi
en de moderne agn
ie. Als we doen wat i
g allemaal wil, lukt di
it."
eer open te maken,
aat het om. Vrij zijn
uit te geven. Einde-
ik weer mijn eigen
n nemen."
lieden die overwe
ar Zuid-Afrika te
oeten zich realiseren
aan wedstrijden met
kelijk blanke atleten
deelnemen. De druk
rtlieden op Zuid-
heeft de deur een
geopend voor zwarte
die zeggen dat deel-
aan sportieve activi-
in Zuid-Afrika bij-
aan de ontspanning
blank en zwart zeg ik
Nieuwe romantiek van
Gretna Green
Maar niet alleen weerkundig zijn er betere tij
den aangebroken in dit van oudsher bekende
Schotse huwelijksoord, even voorbij de grens met
Engeland. Er wordt ook weer getrouwd dat het een
lieve lust is.
De motieven van de
trouwlustigen in Gretna
hebben echter een duidelijke
erandering ondergaan.
Was het vroeger vooral een
wijkplaats voor jongelieden
nier ouders niet toestemden
in hun huwelijk, vandaag de
dag spelen het verlangen
naar romantiek en afkeer
van formaliteiten een rol.
Wat de drijfveren ook
mogen zijn, Patricia Bryden
ambtenaar van de bur
gerlijke stand in Gretna is
levreden. 'We doen het goed.
Er worden hier nu per week
meer mensen in de echt ver
bonden dan in vergelijkbare
plaatsen per jaar', zegt ze
zonder overdrijving.
Vorig jaar sloot ze maar
liefst 914 huwelijken, tegen
126 het jaar ervoor. Ze boek
te daarmee een nieuw re
cord. Het oude record stamt
uit 1966, toen 521 paren in de
traden. Ruwweg 2,5
procent van de stellen is Ne
derlands. 'Romantiek en het
gemak waarmee je hier
trouwen kunt' geeft Bryden
op als de voornaamste rede
nen van de explosieve stij
ging.
echt
In 1834 schreef de toen 26-
rige Nederlandse dichter
De Schoolmeester tijdens
een verblijf in Londen een
brief aan een 18-jarig meisje
dat hij had gekoosd en ge
kust, maar van wie hij bij
«ader inzien toch liever af
wilde. Een van zijn smoesjes
luidde dat hij geen penny
bad om naar Gretna Green
te gaan.
Een van de oude smidsen in Gretna Green, waar vroeger met de regelmaat van de klok huwelijken voltrokken werden.
gens
In zijn dagen was het vol
de Schotse huwelijks
wetten nog mogelijk dat een
man en vrouw al vanaf hun
zestiende huwden, door el
kaar tegenover twee wille
keurige getuigen trouw te
beloven. Niet-Schotten,
vooral Engelsen, van wie de
huwelijksplannen thuis in
familiekring op weerstand
(tuitten, vonden het een uit
komst. In horden meldden ze
ach in het Schotse grens-
plaatsje.
Omdat iedereen de plech
tigheid mocht voltrekken,
wierpen leden van de plaat
selijke beroepsbevolking
zich al snel op als betaalde
'huwelijkspriesters'. Zo had
bij voorbeeld de smid een
aardige bijverdienste. De
mannen en vrouwen die zich
bij hem meldden, werden
met een hamerslag op het
aambeeld tot echtelieden
verklaard.
De centrale regering pro
beerde in de loop der tijd de
wetten steeds weer aan te
passen om 'misbruik' door
de buitenlanders te voorko
men. Het succes was wisse
lend. Toen in 1974 de mini
mumleeftijd voor een huwe
lijk gelijk werd gesteld aan
die in het land van her
komst, leek het definitief ge
daan met Gretna.
Toch kwam er weer een
nieuwe lichting Gretna-
gangers, zoals Erik en Sas-
kia van der Put uit Leiden
en Tom en Lucienne van
Meerten uit Den Haag. Alle
vier achter in de twintig en
al enige tijd samenwonend,
trouwden zij vorig jaar te
gelijkertijd. Ze waren ook
eikaars getuigen en de eer
ste 'Double Dutch' van Pa
tricia Bryden.
'Het was leuk om een reis
te ondernemen naar een
plaatsje met zo'n reputatie',
leggen ze uit. 'Je volgt de
zelfde route die zovelen voor
je hebben afgelegd. Om het
een beetje in de stijl van
toen te houden, hebben we
pas de dag voordat we met
de boot naar Engeland ve
trokken de huwelijksaan
kondigingen verstuurd.
Weer terug in Hoek van
Holland hebben we dezelfde
avond voor familie en vrien
den een receptie gegeven'.
„De trouwdag zelf is in
Nederland niet van jezelf
maar van familie en vrien
den", vinden ze verder.
„Vaak zie je dat de bruid en
bruidegom zich verliezen in
allerlei plichtmatigheden. In
Gretna konden we ons eigen
tempo bepalen. De huwe
lijksplechtigheid was for
meel en toch ontspannen en
de rest van de dag konden
we doen waar we zin in had
den."
De formaliteiten voor een
huwelijk kan je schriftelijk
vanuit Nederland regelen.
Je krijgt onder meer een
vragenformulier toege
stuurd en je moet in je eigen
gemeentehuis een (in het
Engels opgestelde) verkla
ring van huwelijksbevoegd
heid en een uittreksel uit het
geboorteregister halen. Voor
het trouwen zelf wordt acht
tien en een halve pond (on
geveer tachtig gulden) in re
kening gebracht. Het 'boter
briefje' is in Nederland gel
dig.
Het Gretna Green van
weleer maakt tegenwoordig
deel uit van de aangrenzen
de gemeente Gretna, een ge
woon Brits plaatsje dat niet
meer dan twaalf straten telt.
Wie nu nog 'Yes I will' wil
zeggen, komt daar terecht in
een piepklein gemeentehuis
met een trouwzaal zo groot
als een huiskamer.
Buiten op de gevel prijken
de namen van hen die trou
wen gaan. Een bordje er
naast zegt dat er ook een
kaakchirurg praktijk houdt.
Door de vertrapte confetti
voor de voordeur weet je ze
ker dat je aan het goede
adres bent.
Veelzeggend is het dat di
rect naast de trouwruimte,
onder hetzelfde dak, een
kantoortje van de VVV is
gevestigd. Daar wordt je als
toerist, pas getrouwd of niet,
- foto anp
in de eerste plaats weer naar
het oude Gretna Green ver
wezen. Want volgens de fol
ders is de charme van het
oude dorp in al die jaren on
veranderd groot gebleven.
De smederijen waar vroe
ger de huwelijken werden
gesloten, zijn in ere hersteld.
Je kunt je er nog steeds,
maar nu zogenaamd en ge
holpen door een Schot in
rok, een huwelijk aangaan.
Samen met een gerestau
reerd hotel en 'lovers lane'
(een door bloemen en strui
ken omgeven laantje voor
geliefden) zijn dit de belang
rijkste attracties.
Enkele honderden meters
achter het laantje raast nu
het verkeer op de snelweg
Londen-Glasgow. De oude
postkoetsweg die destijds de
paartjes op de vlucht aan
voerde, bestaat nu echt niet
Door Carl Manning,
Associated Press
eden. Tegen de sport- fcico STAD(AP) - Een
van 100 vooraanstaande
dlectuelen en kunstenaars
onlangs een verklaring
((geven dat er in Mexico
i niet meer behoorlijk te
j het oppermachtige(n va]j j)e groep doet een
bewind steunen. Het ,gend beroep op de Mexi-
lpen als er een volle-
jycot van Zuid-Afrika
«se regering om maatrege-
te treffen tegen wat als de
gebied, sport, cultuur itigste luchtvervuiling ter
«beweging zou komen. #|d beschouwd wordt,
e sportlieden het be- )at milieugroepen steeds
ran de boycot begrij- I >r voor het voetlicht treden
unnen zij een beroep en njeuwe ontwikkeling in
kenlieden doen om
ïandel met Zuid-Afri-
Irijven."
dberg is tegen elke
g met de Zuidafri-
e regering om veran-
;en te bewerkstelligen
Nederlandse regering
Zuid-Afrika niet gei-
d. De Zuidafrikaanse
ing vindt baat bij een
bg in zoverre dat zij 'n
wordt gesteld om te
in praten en de tijd te
voorbijgaan. Geduren-
e tijd wordt de onder
ging, de doodslag en de
iting van de bevolking
-minderd voortgezet.'
;h is hij er geen voor-1
er van dat Den Haag
plomatieke betrekkin-
net Pretoria verbreekt,
zou een goede stap zlJn
ruk uit te oefenen maar
eloof niet dat als eeI1
dat zou doen het eruge]
e uitwerking zou heb-
Als het door de Veilig'
sraad van de Verenigde
es wordt gedaan als ge-
van het feit dat d
afrikaanse regering to
vijand van de vred
dt veroordeeld en d
ties van het Handves
de Verenigde Naties op l
l-Afrika wordt toege-
zou het heel goed I
ambique, Angola
babwe worden doo
l-Afrika aangevallen-
r moet druk worden ui I
?fend."
|nco, een reactie op een oud
Weem: een atmosfeer die
Seven is van de koolmono-
fe, zwaveldioxide, rioolgas-
en andere schadelijke stof-
k regering heeft een Natio-
1 Milieuprogramma ont-
fpen om de vervuiling te-
te gaan. President Miguel
k Madrid zegt dat er stap-
ondernomen worden om
lituatie te verbeteren,
'oor wie het probleem al-
maar ziet groeien klinken
beloftes over toekomst
een echter hol. 'Wij, die
onder deze schadelijke
fetoel die ons dag en
«t overspant, wij hebben
'echt om te leven. Een le-
I Waarin we de kans lopen
onherstelbare schade is
II leven meer,' aldus de
'1 van Los Cien, De Hon-
Konder wie de schrijver en
telprijs winnaar Gabriel
'oia Marquez.
Paarom vragen wij de re-
'6g op te houden met mooie
19"den en plannen die toch
uitgevoerd worden en
Middellijk tot actie over te
'1 om de inwoners van deze
l* te beschermen en behoe-
tegen de langzame dood,
pttoe ze veroordeeld zijn
J' jaren van corruptie en
'lachtzaming.'
Slachtoffers van de ramp, die zich in november '84 in Mexico Stad voltrok. Na een ontploffing van een tankauto raakte een
stadsdeel in brand. Daardoor werden tientallen mensen gedood en werden duizenden gezinnen dakloos. - fotoupi
gens cijfers van de Ver-
we Naties zal Mexico Stad
■J het eind van dit decen-
Tokio-Yokohama inge-
w hebben als grootste me-
®°1 ter wereld.
- ondertekenaars van de
brief verwachten niet dat een
probleem dat jarenlang onbe
lemmerd heeft kunnen
groeien nu in een paar dagen
tijd opgelost kan worden. 'Wat
wij willen is concrete actie van
de kant van de regering,' zegt
schrijver-dichter Homero
Aridjis, een van de onderteke
naars. 'We beseffen maar al te
goed dat wij als individuen
weinig kunnen doen. We kun
nen echter wel optreden als
het geweten dat net zolang
blijft knagen tot er concrete
stappen ondernomen worden.'
Een van de meest actieve
milieugroepen is de Mexi
caanse Ecologische Beweging
MEM, opgericht in 1928. De
groep telt inmiddels zo'n 50.000
leden. Door het hele land ver
spreid zijn ongeveer 100 van
dergelijke groepen, de meeste
met slechts een klein aantal
-leden.
'De situatie is erg gevaar
lijk,' stelt voorzitter Alfonso
Cipres Villareal van de MEM.
'Het inademen van de lucht
van in Mexico Stad staat ge
lijk aan het roken van 40 siga
retten per dag door elke inwo
ner.' De MEM heeft zich als
eerste taak gesteld om de be
volking bewust te maken van
de situatie door middel van
persconferenties, televisiepro
gramma's en voorlichting over
de verslechterende toestand.
De MEM is niet de enige
groep die aan de bel trekt. De
Mexicaanse Maatschappij
voor Milieuhygiëne dringt aan
op een haalbaarheidsonder
zoek naar beperking van het
autoverkeer in het stadscen
trum.
Volgens het 271 pagina's
dikke nationale plan van de
regering wordt de luchtver
vuiling voor driekwart ver
oorzaakt door de 3 miljoen
auto's en 7.000 bussen in de
stad. De rest is afkomstig van
natuurlijke bronnen en van de
industrie. Volgens het rapport
beschikt maar 30 procent van
de industrieën in de hoofdstad
over luchtzuiveringsinstalla
ties.
Volgens de Maatschappij
voor Milieuhygiëne wijzen of
ficiële statistieken uit dat de
luchtvervuiling in het cen
trum 156 procent boven het
toelaatbare maximum ligt. De
hoeveelheid koolmonoxide in
de lucht is 46 procent hoger
dan officieel toegestaan is. De
vice-voorzitter van de maats-
cahppij, Carlos Mora Mora,
vindt dat het staatsoliebedrijf
Pemex iets moet doen aan het
hoge lood- en zwavelgehalte
van benzine. Dat gaat veel
geld kosten, maar, zo zegt hij,
'we moeten niet vergeten dat
de gezondheid van de bevol
king geen prijs heeft.'
Het regeringsplan consta
teert dat Mexico Stad 'een van
de meest verontreinigde ste
den ter wereld is.' Er wordt
per jaar meer dan 4 miljoen
ton verontreinigd afval ge
loosd in de lucht, wat neer
komt op 11.000 ton per dag.
Een extra complicatie is de
hoge ligging van Mexico Stad.
De stad ligt in een droge ri
vierbedding, omgeven door
bergen. De meeste auto's en
bussen hebben geen zuive
ringsinstallatie voor hun uit
laatgassen.
De ijle lucht op 2.380 meter
boven de zeespiegel maakt dat
de uitlaatgassen twee keer zo
schadelijk zijn als op zeeni
veau. De bergen en de atmos
ferische omstandigheden zor
gen ervoor dat de vervuiling
boven de stad blijft hangen.
In zijn regeringsverklaring
van vorig jaar zei De la Ma
drid: 'Ons milieubeleid is ver
taald in een aantal program
ma's, die erop gericht zijn cri
teria te bepalen voor de coör
dinatie, uitwerking en uitvoe
ring van activiteiten om de
kwaliteit van de lucht, de bo
dem en het water te verbete
ren...' Al eerder is in officiële
kringen oog getoond voor het
probleem van de vervuiling,
maar de armoede en de econo
mische crisis in het land ver
hinderen dat bestrijding van
het probleem de hoogste prio
riteit krijgt.
ADDIS ABEBA(DPA) - Een half jaar na het op gang komen van
de grootschalige internationale hulpacties voor Ethiopië vormen
de problemen bij het transport van voedingsmiddelen nog
steeds een ernstige belemmering voor de hulpverlening.
De kritiek van internatio
nale hulporganisaties, weste
lijke diplomaten en regerin
gen op de gebrekkige inzet van
de Ethiopische overheid voor
de ongeveer acht miljoen
slachtoffers van de hongers
nood neemt hand over hand
toe.
In de havenstad Assab aan
de Rode Zee, de voornaamste
overslagplaats voor de bin
nenkomende levensmiddelen,
ligt niet minder dan 73.000 ton
voedsel te wachten op vervoer.
Daar komt bij dat de Ethiopi
sche autoriteiten zich volgens
de VN niet aan hun afspraak
houden om drie van de zes ha
venbekkens vrij te houden
voor hulpschepen.
Sinds enige weken wordt
niet meer zoals gebruikelijk
5.000 ton, maar ongeveer 3.000
ton voedsel per dag gelost.
Schepen moeten soms meer
dan een week buiten de haven
voor anker liggen voordat zij
worden afgehandeld. 'Dat is
ontgoochelend, vooral omdat
van hogerhand is verzekerd
dat aan voedingsleveranties
de hoogste voorrang zou wor
den gegeven', zo stelt een VN-
woordvoerder.
De Amerikaanse vice-presi
dent George Bush beschuldig
de het militaire bewind in Ad
dis Abeba er onlangs van
slechts vijf procent van zijn
6.000 staatsvrachtwagens voor
voedseltransport beschikbaar
te stellen. Bush verweet zowel
de overheid als de rebellen de
verzorging in de hongerkam
pen te belemmeren door de
aanhoudende strijd. Nog
steeds is de oorlog een belang
rijk reden dat een meerder
heid van de hongerslachtof-
fers niet kan worden gehol
pen.
Zo moesten onlangs na een
aanval van opstandige guer
rillastrijders op de plaats La-
libela hulpvluchten naar de
zwaargetroffen provincie
Wollo worden onderbroken.
Steeds vaker klagen hulpver
leners in Tigre en Wollo over
onregelmatige voedselvoorzie
ning omdat dat wegen en
vliegvelden zijn geblokkeerd
en vrachtwagens uitvallen.
Kennelijk als reactie op de
toenemende kritiek zet het be
wind sinds kort ook militaire
voertuigen in voor de hulp
transporten. Toch blijft in As
sab een schrijnend tekort aan
vervoersmiddelen bestaan.
Een westerse diplomaat meent
dat er voldoende vrachtwa
gens zijn, maar dat deze voor
militaire doeleinden worden
gebruikt.
Veel hulpverleners twijfe
len echter aan de wil van de
machthebbers om de slachtof
fers in de gebieden, die in han
den zijn van de rebellen, vol
doende bij te staan. 'Al vijf
maanden komt er voedsel het
land binnen en er zijn vracht
wagens. Het is moeilijk te ge
loven dat alleen logistieke
problemen verantwoordelijk
zijn voor de slechte hulpverle
ning in deze streken', zo zegt
een hulpverlener. De regering
in Addis Abeba wordt verwe
ten dat zij zich het meest in
spant voor de centraal gelegen
provincie Shoa, de politieke
ruggegraat van de militairen.
Het Ethiopische staatshoofd
Mengistu Haile Mariam blijft
halstarrig weigeren in te gaan
op aanbiedingen voor een wa
penstilstand. Internationale
hulporganisaties in Addis
Abeba vrezen dat de hulpver
lening wordt 'gepolitiseerd'.
Dit zou kunnen leiden tot een
verscherping van de strijd en
daarmee tot nog meer leed
voor de bevolking.
Na de aankondiging van
Bush dat hulp voor de 'opstan
dige' gebieden Tigre en Eri
trea via Soedan zal worden
opgevoerd, ontstond de angst
dat deze openlijke verklaring
zou leiden tot hardere vergel
dingsacties van het Ethiopi
sche leger. Tot voor kort liet
een deel van de organisaties de
hulpverlening voor Eritrea en
Tigre in alle stilte vi.a Soedan
lopen. De levensmiddelen
werden dan gelost in Port Soe
dan en over de weg door het
'Eritrese bevrijdingsfront' en
het 'Volksfront voor de bevrij
ding van Tigre' getranspor
teerd.
De hulpverlening langs deze
weg verliep zo probleemloos
dat aangenomen werd dat het
bewind in Addis Abeba deze
handelswijze stilzwijgend
duldde. Sinds de autoriteiten
echter eerder dit jaar in As
sam schepen ontdekten met
voedsel voor de opstandelin
gen, die pas in Soedan gelost
zouden worden, zijn verschei
dene ladingen in beslag geno
men. Deskundigen zijn het er
over eens dat de hulpverlening
voor Eritrea en Tigre de laat
ste tijd moeilijker is gewor
den.
De Ethiopische regering be
schouwt hulp aan de gebieden,
die in handen zijn van de re
bellen, als directe hulp aan de
opstandelingen. De guerrilla
strijders beschuldigen de do
norlanden er op hun beurt van
het militaire regime te onder
steunen. Zij betogen dat bui
tenlandse hulpgoederen in be
paalde gevallen worden uitge
deeld aan militairen. De rebel
len zijn kwaad over de pas op
gezette luchtbrug naar het
noordelijk deel van Shoa, ter
wijl dit gebied zeker niet be
hoort tot de zwaarst getroffen
gebieden.
De strijd tegen de opstande
lingen kost het arme Ethiopië
miljarden. Een derde deel van
de nationale begroting gaat
naar het leger. Deskundigen
schatten de wapenschuld aan
Moskou op 3 miljard dollar
(ongeveer 11 miljard gulden).
De Sovjet-Unie kwam het re
gime in de jaren zeventig te
hulp tijdens zijn succesvolle
offensief tegen de guerrillabe
weging in Eritrea.
Sinds eind vorig jaar pro
beert de Ethiopische regering
met een enorm hervestigings
programma meer dan 1,5 mil
joen mensen uit de droge
noordelijke gebieden over te
brengen naar vruchtbaarder
streken in het zuiden en wes
ten van het land. Volgens de
autoriteiten is dit de enige mo
gelijkheid om de hongersnood
op de lange termijn te bestrij
den, maar internationale
hulporganisatie en westerse
donorlanden weigeren aan het
gigantische project mee te
werken. Berichten over
dwangmaatregelen en het
vermeende gebruik van het
hervestigingsprogramma in
de strijd tegen de rebellen
hebben velen wantrouwend
gemaakt.
De VN heeft bij de Ethiopi
sche autoriteiten al geklaagd
over gedwongen transporten.
Zo zouden soldaten honderden
mannen uit kampen in Wollo
met geweld op vrachtwagens
hebben geladen, die met 'onbe
kende bestemming' vertrok
ken. Het VN-bureau in Addis
Abeba stelt dat er geweld
wordt gebruikt om mensen tot
hervestiging te dwingen of om
diegenen tegen te houden, die
uit de kampen vluchten om
aan deportatie te ontkomen.
Ook verwijt de VN het bewind
dat tegenstanders van herves
tiging geen voedsel krijgen,
terwijl bereidwillige Ethio-
piërs wel goed worden ver
zorgd.
Volgens officiële cijfers zijn
sinds november meer dan
280.000 boeren naar een nieu
we verblijfplaats overge
bracht. De rebellen verzetten
zich fel tegen de hervestiging.
De afgelopen maanden zijn
dan ook talloze overvallen ge
meld op vrachtwagens en bus
sen, waarmee mensen naar
het zuiden en westen werden
overgebracht.
De regering onderstreept
voortdurend het 'vrijwillige
karakter' van de volksverhui
zing. Als zich toch geweldda
digheden voordoen dan is dit
geen overheidsbeleid, maar
overdreven ijver van plaatse
lijke autoriteiten, aldus Addis
Abeba.
Ondanks al deze kritiek
wijst geen van de hulpverle
ners of westerse diplomaten
het hervestigingsprogramma
ronduit af. Zij zien ook de po
sitieve kanten van de operatie.
Jarenlange droogte, roofbouw,
grootschalige ontbossing en
erosie hebben grote delen van
Noord-Ethiopië voor decennia
onbruikbaar gemaakt voor
landbouw. 'Zelfs als het hier
gaat gieten van de regen dan
groeit hier nog niets', zo zegt
een boer in het noorden van
Shoa. Sommigen betreuren het
dan ook dat de discussies over
de hervestiging zich concen
treren op de vrijwilligheid.
'Niemand vraagt naar de re
sultaten van de operatie', stelt
een hulpverlener.
De resultaten van het pro
gramma zullen voor een groot
deel afhangen van de hulp, die
de boeren krijgen om opnieuw
te beginnen. Deskundigen me
nen dat de kosten van derge
lijke hulp onmogelijk gedra
gen kunnen worden door
Ethiopië. De hervestiging is
dan ook tot mislukken ge
doemd als hiervoor niet op
grote schaal financiële bij
stand wordt verleend.