VAK
Welras BESTEN ELECTRON ICR 0INSD85 83RPRIL1385 DE 51 En ELE,
ipgen
URFINGl
stie van geld,
rrmov rncNT nc FiCNC
btl Ini I UI LI 11 UL IILI l-l
i/ni'CN me T i irijr
nu nui i iL i Uu 11
I
TiQCNCTO
IIIUIIL I Ku
riNrii ion isoufZT
UI IUI'Cl I l ll\ DU I
RERZRDIGDE RRRKT
U0RDT OPENGEB
KEUKENBLOK VOOR
VOOR ELK
CTEOI'CO
-HCKIlCl\
onnnit-
LIRSSE11 HET VOIDER POEDER
ER Hi-Fi
ehzcn o! ootc in nc //c/ ü'cn
lIulii ru n ii d ii i ut ncUricii
>uper-8
van formaat,
leu) en
tDERS,
videosysteem.
I Zo zij er sleutelhangers verschenen die
[voorzien zijn van een kleine batterij en
leen heel bescheiden ontvangertje. Om-
dat sleutels weieens op de meest vreem-
de plaatsen even worden weggelegd, is
|men zo'n sleutelring vaak kwijt. De
elektronische sleutelhanger brengt dé
uplossing. Men hoeft maar te fluiten en
I de sleutelhanger reageert met een felle
I toon. Op die manier kan men direct de
I plaats lokaliseren waar de spullen zijn
neergelegd.
I Er zijn ook wekkers die op het stemge-
I luid reageren. Als men nog geen zin
I heeft om op te staan, hoeft men niet
meer de wekker uit te zetten. Kreten als
„hou op", ,ja, ik kom" of „stoppen" zijn
I voldoende om het weksignaal tot stop-
I pen te manen. Vier minuten houdt dit
I klokje, .dat het formaat heeft van een
pakje sigaretten, zijn 'mond', om daarna
I weer te gaan 'rinkelen'. Als men dan
I weer een kreet slaakt, wordt het op-
nieuw stil in de slaapkamer. Dit proces
I blij ft zich herhalen tot het moment dat
definitief een palletje wordt ingedrukt.
Er is ook een FM-radio die niet groter is
Idan een heel platte sigarettenaansteker.
je
lei. 01176-1413
M
7-3220/3510
dagen geopend.
"...en kan men (hier
mee) voor zeer weinig
geld een voortreffelijke
muziekinstallatie op
bouwen."
Luister 9/1984
"Zelfs het vierde deel
van de Symphonie
Phantastique bracht heJ
kleine versterkerdeel
van de TX-15 niet in vee
tegenheid.
Betere resultaten zijn i"
deze prijsklasse
nauwelijks mogelijk."
Audio 8/1984
15 tuner/versterker
s die niet alle hifi-tijd-
eten dat het merk
tlasseringen haalt,
e.
uzen. 01150^12581
eigen technische dienst
van vertrouwen
De bloeddruk en de
Ipolsslap zijn nu ook
I thuis te meten.
De elektronische
koortsthermometer
werkt met een nauw
keurigheid tot op vijf-
honderste van een
graad.
Een microcompressor
regelt automatisch de
juiste zuigkracht bij een
stofzuiger.
i
I ELEKTRONICA WORDT al
[lang niet meer alleen toegepast in
[dure en vaak ingewikkelde appa-
Iratuur. De laatste jaren komen er
[ook steeds meer „speeltjes" in de
handel, waarbij gebruik is ge-
maakt van de mogelijkheden die
[ineens de chip heeft gebracht.
Deze „Mr FM" (met een erg gevoelige in
gebouwde antenne) heeft zulke goede
ontvangst- en geluidskwaliteiten dat
niet alleen de normale radio-zenders
luid en duidelijk via een kop telefoontje
opgevangen worden, maar ook de pira
tenzenders zijn gemakkelijk te onder
scheppen. Voor huishoudelijk gebruik is
een elektronische bloeddrukmeter geïn
troduceerd. Het apparaat (prijs ƒ299.-)
meet de boven- en onderdruk alsmede
de polsslag. De metingen worden in een
venster weergegeven in cijfers.
Er is ook een elektronische koorts-ther
mometer die tot op vijfhonderste van
een graad nauwkeurig is. Deze thermo
meter, die 44,50 kost, is niet alleen bijna
onbreekbaar, maar is eveneens gemak
kelijk afleesbaar; vraagt slechts om een
opnametijd van 60 seconden, terwijl 'af
slaan' niet meer noodzakelijk is. Een mi-
nicelbatterij voedt het apparaat zo'n 2
3 jaar. x
De microprocessor is ook te hulp geroe
pen voor het elektronisch meten van de
onderdruk in een stofzuiger, waardoor
automatisch de luchtstroom van de stof
zuiger wordt geregeld. Dankzij de altijd
aanwezige hulp van de microprocessor,
heeft men steeds de juiste zuigkracht
voor handen: of het nu op een tegelvloer
is of op tapijt. Wanneer voor het reini
gen van stoelen of voor het opzuigen van
grof vuil, een vast laag of hoog vermo
gen noodzakelijk is, dan kan men dat
met de hand even bijregelen en instellen.
Als de stofzuigerzak vol zit, gaan er een
groot aantal controlelampjes branden.
I KOKEN KAN op vele manieren. En het worden er steeds meer. De
nieuwste trend is 'koken met licht'.
I Normale pannen worden daarbij op een doorzichtige keramische plaat gezet, waar-
I onder halogeenlampen zijn gemonteerd. Die lampen produceren binnen een mum
I van tijd zoveel licht en daardoor warmte, dat daarop gekookt kan worden. Snel en
I zuinig beweren de fabrikanten.
I Het Westduitse merk Juno is al met een 'licht-fornuis' op de markt gekomen. Deze
I nieuwe manier van koken heeft Juno nog gecombineerd met een normaal keramisch
I fornuis. Voor het standaard kookprogramma zijn hete keramische 'pitten' verant-
I woordelijk. Voor het snel opwarmen, of verwarmen van grotere hoeveelheden sprin-
I gen twee halogeenlampen onder twee van de vier pitten te hulp. Ze worden thermo-
I statisch gestuurd.
I Het 'licht-fornuis' van Philips verkeert nog in een experimentele fase. Philips wil al-
I leen maar met lampen aan de slag. Lampen die in een paar fases opgedraaid kunnen
worden, waardoor ook de warmteopbrengst variabel is. Aan de lichtopbrengst kun je
dan zien hoe warm dat een van de vier 'branders' is, wat de veiligheid ten goede
I komt.
Omdat het licht alleen maar op de pannen wordt gericht blijft de directe omgeving
van de warmte verschoond. En ook dat is 'gebruikersvriendelijk'.
I Naar opgave van Philips moeten hun kwarts halogeenlampen zeker 5000 uur mee-
gaan, wat goed is voor tien j aar koken.
I Is 'koken met licht' nog exclusief of experimenteel, koken op een keramische plaat
I verheugt zich in een toenemende belangstelling. Volgens Siemens geen wonder, want
I de voordelen zijn er naar: pannen kunnen niet meer omvallen, het fornuis is makke-
I lijk te onderhouden, en het toestel ziet er mooi uit.
I Siemens heeft in zijn keramische plaat niet aleen ronde, maar ook twee ovale kook-
I zones zitten. Daarop hoort onder meer de braadpan thuis, maar passen ook twee
I kleinere pannen naast elkaar. Op die wijze kunnen vier zones wel zes pannen heb
ben.
Voor een wereldprimeur op kookgebied zorgde Kuppersbusch: een oven met 'katha-
lysator'. Dat is een rood opgloeiende ring achterin de oven die de luchtjes en geurtjes
I binnen de oven bestookt. De lucht die uit de oven ontsnapt is reukloos en schoon.
DE magnetron, het koken met on-
I zichtbare microgolven, beleeft een
[opmerkelijke come-back, na een
periode dat hij zelfs niet aan de
straatstenen kon worden ver-
I kocht.
De industrie is er in geslaagd de consu
ment van de voordelen van dit keuken
apparaat te overtuigen. Je kunt er (su-
Per)snel mee ontdooien, koken en op
warmen. En de allernieuwste modellen
hebben bakken, braden en grillen op het
programma.Vooral in Engeland (in '84
+100%), maar ook in Frankrijk (+70%) en
West-Duitsland (+64%) is de magnetron
aan een overtuigende opmars bezig. Ne
derland loopt nog een beetje achterop
I (+17%). De Verenigde Staten en Japan
hjn al typische 'magnetron-landen'; in
een op de drie huishoudens staat er een.
°e magnetron heeft jaren lang onder
een geruchtenstroom geleden. Hij zou
door straling impotentie en brandwon
den
veroorzaken, zelfs kankerverwek
kend zijn. De moderne apparaten gelden
als veilig. Ze zijn dubbel-, driedubbel
beveiligd.
Ook hadden de ouderwetse types onmis
kenbare nadelen. Ze ontdooiden en ver
warmden onregelmatig, waren duur en
omslachtig. Bovendien zag het eten dat
UI' de magnetron kwam er niet altijd
even smakelijk uit. Bij vlees en gebak
ontbrak het smakelijke bruine korstje.
Verder heeft de maatschappij de magne
tron in de kaart gespeeld. De werkende
vrouw wil zo min mogelijk tijd aan het
koken spenderen en de eetgewoonten
rijn veranderd (opkomst van diepvries-
I maaltijden).
Magnetronoven-' is een verwarrende
i r!a?m' ^ant met 6011 oven heeft de mag-
I vf l°n maar weinig uitstaande. In een
I uaerwetse' oven wordt eerst de buiten-
kant en daarna de binnenkant van het
gerecht verhit. In een magnetron ge
hort het verwarmingsproces van bin-
Een normale oven werkt met stralings-
en geleidingswarmte, een magnetron
met microgolven. Het zijn in wezen de
zelfde golven waarmee de radio aan de
praat wordt gebracht, of een tv inge
kleurd, maar dan veel korter. De micro
golfzender van een magnetron brengt
water- en vetmoleculen in beweging, zo
snel (2.450.000.000 maal per seconde) dat
daardoor - bijvoorbeeld in een kippe-
boutje - wrijvingswarmte ontstaat. De
magnetron wordt zelf dus niet warm, het
binnenste van de kippebout wel.
Juist omdat er aan de buitenkant warm
te ontbreekt, wordt vlees of een cake in
een recht-toe-recht-een magnetron niet
mooi bruin. Omdat het oog en de smaak
ook wat wil zijn de nieuwste types ge
combineerd met een infroroodgrill en/of
een heteluchtoven. De grill neemt daarin
de buitenkant van een biefstukje onder
handen, de microgolfzender de binnen
kant. Die extra's maken de magnetron
wel duurder.
Sprekend voor de voor-, maar ook nade
len van een magnetron is het beeld van
het koperspubliek. Een Westduits onder
zoek bracht de volgende groepen aan het
licht: gezinnen met schoolgaande kinde
ren, eenpersoonshuishoudens, de hogere
inkomens, de beter opgeleiden, en men
sen met een baan.
Volgens datzelfde onderzoek werd een
magnetron om de volgende redenen ge
kocht: tijdwinst 83 procent, gezonder ko
ken 30%, het gemak 21% en energiebespa
ring 12%. 96 Procent van de kopers zou er
weer eentje aanschaffen.
Tijdwinst: die is inderdaad groot. Een
paar voorbeelden: 1 aardappel wordt in
2 tot 4 minuten gaar, een pond piepers in
12 minuten. Diepgevroren maaltijden
staan binnen een paar minuten op tafel:
soep in 4 minuten, een kippepoot in 5 mi
nuten. Nooit meer problemen omdat je
vergeten hebt iets uit de diepvriezer te
halen. Let bij de koop wel op de aanwe
zigheid van een speciale ontdooiknop.
Bij dit alles tekent de Consumentenbond
aan dat de spectaculaire tijdwinst alleen
IN VRIJWEL ieder huishouden staat nu een koelkast, stofzuiger, was
machine, mixer, en koffiezetter. De markt van deze apparaten, die de
hoofdmoot van de verkoop in deze sector voor hun rekening nemen, is
verzadigd.
Waar de fabrikanten het nu van moeten hebben is de vervanging. Maar hoe krijg je
de consument zo ver een nieuwe koelkast te kopen, als hij er nog dik tevreden over is.
Door hem ontevreden te maken of de indruk te geven hopeloos achter te lopen.
In dat opzicht hebben de fabrikanten veel geleerd van de autosector. Door rond te
maken wat recht is, een andere kleur, een streepje hier en een knopje daar krijgt het
apparaat het imago aangemeten van heel iets nieuws.
Heette tot voor kort alles wat zogenaamd nieuw was 'turbo' - turbocassette, turbos
tofzuiger, nu moet de 'katalysator' de schijn hooghouden. Een oven met 'katalysator'
bakt beter, schoner, met minder luchtjes. En wat te denken van een 'Quattro-filter'
in de stofzuiger. Daar kan geen stofje tegenop.
Het zijn over het algemeen toch trends die de kar moeten trekken. Inspelen op de
'ik'-maatschappij doet kennelijk verkopen. Een koelkast, koffiezetter, mixer mocht
tot voor kort alle kleuren hebben, als het maar wit was. Nu kun je je met de 'black li
ne' of de 'for him line' van de grauwe (is dus witte) massa onderscheiden.
De markt voor de elektrische huishoudelijke apparatuur is in beweging, maar niet
spectaculair. Het zijn de kleine dingen die het 'm doen.
Bij elkaar genomen een reden om bij stil te staan. Op de 'Domotechnica' in Keulen,
Europa's grootste beurs voor elektrische huishoudelijke apparatuur. Bijna alle fa
brikanten op dit terrein zijn er van de partij. Een selectie op deze pagina.
VAN DE 24 miljoen Westduitse huishoudens zijn 7,6 miljoen zoge
naamde eenpersoonshuishoudens.
Zestien procent daarvan heeft een keukentje van maar 6 vierkante meter. Dertien
procent heeft er helemaal geen.
Voor Nederland zullen die cijfers naar verhouding ook wel opgaan. AEG heeft om
die markt uit te testen een 'single-compact-center' ontwikkeld. Het is een keuken
blok van 1,24 meter breed, 62 centimeter diep en 92 centimeter hoog met alles er op en
er aan.
In 0,7 kubieke meter zijn ondergebracht een magnetron, keramische kookplaat, af-
wasautomaat, koelkast met vriezertje, spoelbak en afzuigkap, die ook warm houdt
en verlicht.
AEG weet nog niet of deze keuken ook in de handel gebracht wordt.
Sommige typen magnetrons zijn zo
compact dat ze op ooghoogte opgehan
gen kunnen worden.
voor kleine porties opgaat. Is een kippe
poot in 5 minuten mals, een hele diep
vrieskip doet er al gauw 50 minuten
over. „En voor het gangbare maal van
een vierpersoons huishouden geeft de
magnetron geen tijdsbesparing". In bij
na alle apparaten is maar plaats voor
één gerecht. Dus de aardappelen, groen
ten en vlees moeten na elkaar worden
bereid.
Gezonder koken: dat er minder zout no
dig is, en dat de kleur en vitaminen beter
bewaard blijven, is maar gedeeltelijk
waar. De hoeveelheid zout bepaald je
zelf, en kleur en vitaminen overleven al
leen maar in ruime mate in die gerech
ten die maar kort opgewarmd hoeven te
worden. Alleen bij maaltijden die diver
se keren moeten, worden opgewarmd
(schoolgaande kinderen!) houden kleur
en vitaminen het verhoudingsgewijs
langer uit.
Gemak: dat heeft natuurlijk veel met de
tijdwinst te maken. Verder blijft de af
was beperkt, omdat direct in de schaal of
op het bord kan worden gekookt. Niet al
le serviezen zijn geschikt. Een magne-
Magnetrons lenen zich ook voor in
bouw. Sommige kunnen met bijpas
send front besteld worden.
tron verdraagt immers geen metaal:
voor blikken taartvormen, blinkende
sierrandjes op het servies is de micro
oven verboden gebied. Aluminiumfolie
is ook uit den boze. En kijk uit met hout:
in hout zit water dat ook verwarmd
wordt. Er is speciaal servies in de han
del.
De magnetron komt niet inplaats van
het vertrouwde fornuis. Het apparaat
moet gezien worden als een (dure) aan
vulling op de keukenapparatuur. De ty
pische kwaliteiten vullen elkaar aan.
Bovendien verdragen niet alle gerechten
een oponthoud in de magnetron. Een ei
houdt het er niet in uit, vanwege het ver-
warmings- dus uitzettingsproces van
binnenuit: de schaal barst uit elkaar.
Bonen barsten ook open.
Was de eerste magnetron een lelijke ko
los, honderd kilo zwaar, uitgerust met
waterkoeling, en te koop voor ongeveer
7000 gulden, de apparaten van nu zien er
stijlvol uit, hebben een mooi kleurtje,
zijn handzaam - ook op te hangen, en
kosten 700 tot 3000 gulden.
Korenmolen (Siemens):
als hulpstuk van een keu
kenmachine maalt hij al
lerlei soorten graan, rijst
enz. grof tot zeer fijn. Het
meel valt direct in de
mengkom. 500 Gram
graan voor een brood is in
drie tot vier minuten ge
malen.
Partywagen met mag
netron (Siemens)soort
veredelde theewagen met
magnetron en keramische
plaat. Voor een hapje tus
sendoor, of een 'barbecue'
in de tuin. Er moet wel
een stopcontact in de
buurt zijn. Bovendien uit
gerust met opbergvakken
voor flessen en kruiden.
Elektrische weegschaal
met geheugen (Krups):
schaal staat op de grond,
regeleenheid hangt op
ooghoogte aan de muur.
Aan de hand van inge
voerde gegevens kan ap
paraat precies vertellen
wat je ideale gewicht is en
hoeveel dat je er nog van
af bent. Kent nog veel
meer functies. Gegevens
onthoudt-ie. Werkt op
batterijen.
Badkamerdroger (Star
mix): droger in speciale
wandhouder. Drie stan
den: eenmaal koude-,
tweemaal warme lucht.
Zit 1,4 meter lange slang
aan. Kan gebruikt wor
den als haardroger, han-
dedroger, badkamerver
warmer (slang is ver
schuifbaar).
Snelkokertje (AEG):
voor iedereen die haast
heeft. Speelt in op snelle
instant hap: kopje soep,
beetje wonderstamppot,
enz. Ook voor kopje kof
fie, thee tussendoor. Goed
voor twee kopjes kokend
water. Over een kopje
doet-ie één minuut. Water
loopt direct in kopje, bord.
Inbraakalarm dat ook
foto's maakt (Photo
Alarm 38, Zwitsers): be
merkt iedere inbraak,
slaat alarm en maakt (Po-
laroid-)foto's, die in een
inbraakveilige box wor
den gestopt. Kan als 't
moet drie dagen op eigen
stroombron werken.
Partywagen met elektrische grill
(Kuppersbusch): grill onder keramische
plaat. Stopcontact!
Elektrische kurketrekker (Philips):
voordeel moet zijn dat je kurk er zelf
niet uit hoeft te trekken. Voorlopig al
leen op Westduitse markt. Kost 70 mark.
Is familie van elektrische blikopener.
Grill met 'luchtjesvreter' (Miele): grill
met daaronder waterreservoir. Vetdrup-
pels vallen in warme water, waardoor
luchtjes worden gesmoord. Na grilltijd
kraantje opendraaien en water loopt
weg.
Thermostaat voor houtkachel (Deense
Jydepejsen): net zoals bij een centrale
verwarming stuurt apparaatje het har
der of zachter branden, in dit geval van
een houtkachel. Reageert op tempera
tuurschommelingen van 0,5 graad (zon
piept kamer binnen).
Ratten-/muizen-/mollenbestrijder
(Dekur). Werkt met voor mens (12 Khr)
en huisdier (18 Khr) hoorbaar geluid (20
Khr). Apparaatjes kunnen 300 m3 grote
kelder, of 1200 m2 grote tuin bestrijken.
Baby-mixer (Moulinex): pureert alles,
in op baby toegesneden hoeveelheden. In
wit en babyblauw.
Friteuse met diepvriesstand (Mouli
nex): speciale regelknop voor diepgevro
ren spul. Kan daar dan rekening mee
houden.
Elektrische schoenpoetsset (Philips):
ook een uitprobeersel op Westduitse
markt. Zwart sjiek motorblokje ('for him
line') met diverse borstels. Makkelijk
mee op reis te nemen.
Superfriteuse (Bauknecht): 3 liter in
houd. 'Speciaal in het land van de friet
België voor Bauknecht ontwikkeld'.
Supersneloplaadbare scheerapparaten
(Philips, Braun): laden in één uur voor
14 dagen scheren. Waarschuwen wan
neer ze weer nieuwe stroom nodig heb
ben. Stellen zich automatisch in op net
spanning (12 tot 230 volt).
Stillere haarföhn (Braun): door apart
gevormde ventilator dezelfde prestaties
bij minder toeren en daardoor dertig
procent minder lawaai.
HOEWEL VRIJWEL iedereen
een elektrische koffiezetter in
huis heeft, is dit hoofdstuk voor de
handel nog niet afgesloten. Met
verbeterde types, toegevoegde
snufjes wordt de vervangings-
markt bewerkt.
En omdat de consument een groeiende
belangstelling heeft voor sterkere koffie
moet Nederland nu ook thuis aan de ex-
pressomachine.
En blijft ondanks dit alles de voorkeur
naar thee uitgaan: geen nood. De elek
trische theezetter is in opmars.
Het lijkt wel of de handel pas nu de aro
ma in de koffie heeft ontdekt. Die zou te
lijden hebben gehad onder waterdamp,
die zich vrijelijk op de nog droge koffie
in het filter kon uitleven. Ten koste van
het aroma dus. Dat voorkomt nu een
systeem, dat de damp net zo lang uit de
buurt houdt van het koffiefilter, totdat
het kokende water daar bezit van kan
Onder meer Krups gaat prat op een pro
grammeerbare koffiezetter. Een kwestie
van 's avonds instellen om 's morgens op
de 'afgesproken' tijd een volle koffiekan
aan te treffen.
Ook is-ie uitgerust met een 'aromaver
sterker'. Dat ding zorgt er voor dat bij
kleinere hoeveelheden koffie het water
langzamer door het filter loopt om zo al
le aroma te pakken.
Vrijwel ieder zichzelf respecterend merk
heeft een 'expresso'-zetter te koop, die
ook voor 'capuccino' kan zorgen. Het
aanbod omvat op expressomachines ge
lijkende apparaten die slechts een ster
ker kopje koffie serveren tot semi-pro-
fessionele zetters met Italiaans resul
taat. In zijn algemeenheid kun je zeggen
De Krups Teatime zet slappe en ster
ke thee.
dat de prijs al veel duidelijk maakt over
de pretenties van het toestel.
Na de 'Koffie Duo' van Philips, die voor
de 'kleinverbruiker' een of twee normale
kopjes koffie zet, levert het concern uit
het zuiden van het land ook een 'Expres-
so Duo'. Krups brengt een expressoma-
chine met een ingebouwde koffiedoseer-
automaat.
Alweer elektrische apparaten hebben
ook de kunst van het theezetten afgeke
ken. Ze werken met losse thee. Het zet
ten komt neer op het intoetsen van de
hoeveelheid kopjes plus de gewenste
sterkte (in minuten) en prompt gaat het
ding aan de slag. Na het zetten loopt de
thee door een zeef - om de blaadjes tegen
te houden - in een voorverwarmde kan.
DE WESTDUITSE wasmachinefabrikant Miele tast de markt af met
een wasmachine die, naar Miele beweert, 40 procent minder waspoeder
gebruikt dan een normale wasmachine.
De truc zit 'm in een ingebouwde waterontharder, die om de 30 tot 50 wasbeurten bij -
gevuld moet worden met 'onthardingszout'; hetzelfde spul dat ook in een vaatwas-
machine moet.
Hard water gebruikt veel waspoeder; zeer hard water wel twee keer zoveel als zacht
water. Door, zoals Miele heeft ontdekt, het water voor de voor- en hoofdwas te ont
harden, kan de machine toe met een minimale hoeveelheid poeder. Dat scheelt in de
portemonnee.
