even
UITBLAZEN
Zure regen: paniek wekt rare reacties
Ex-junta Argentinië voor rechter
Alleenstaande ouder financieel nog achtergesteld
Huisarts:
WEL PK
Groenen in Duitsland
over hoogtepunt heen
Meneer
Middelman
maandag akkc
CAO-kater
Eerlijk verteller
ZATERDAG 20 APRIL 1985
jTEM
ACHTERGROND
PAGINA
fTMM
ECHTSCHEIDINGSRECHT IN ONTWIKKELING
ZATERDAG 20 APRIL 19
Pausbezoek:
Utrechtse
politie zet
2000 man in
DE STEM COM
WIM KOCK
FRANSE kaas, daar
houdt de moderne
man van. Gevulde re
pen en koeken zijn uit zijn
gratie. Die heeft hij in zijn
diensttijd zoveel op dat ze
hem nu de neus uit zouden
komen. Een dropje daar
entegen wil er op z'n tijd
ook wel in en bij de borrel mag
hij graag een noot opknabbe
len. Dit zijn gegevens uit het
zelfde onderzoek waarover el
ders in deze krant melding
wordt gemaakt. De man van
1985 zou daaruit tevoorschijn
komen. Zoals gewoonlijk staat
er een man beschreven waarin
niemand zichzelf herkent maar
die ook weer niet zóveel afwijkt
dat je zegt: hier deugt geen
donder van. Het is gewoon me
neer Middelman en op hem lij
ken we allemaal wel een beetje.
Meneer Middelman is een
doodfatsoenlijke kerel, nog al
tijd een beetje een calvinist en
zeker geen bourgondiër. Meest
al koopt hij alleen maar kleren
als hij die nodig heeft. Mode
interesseert hem niet veel. De
huiselijkheid van meneer Mid
delman komt je tegemoet als je
zijn favoriete hebbedingen op
een rijtje ziet staan. De parket
vloer en de open haard scoren
hoog, vrijwel net zo hoog als de
filmcamera en de videorecor
der. De compact-discspeler, het
solarium, de videocamera zijn
nauweüjks aan hem besteed.
Watersporters mogen hopen
dat hun vaarwateren niet nog
verder verstopt raken want me
neer Middelman staat niet te
dringen om een speed-, motor-
of zeilboot. Een bungalow-,
nok- of huttent is wat anders.
Daarin leeft hij zijn zin voor
(een beetje) avontuur uit. Maar
voor de huidige bewoners van
de campingstraatjes is de kam-
peerlust van meneer Middel
man nauweüjks een bedreiging.
De tent staat op z'n verlang-
üjstje ver onder de open haard
en de parketvloer.
Meneer Middelman leest
zijn krantje goed en kijkt regel
matig televisie. Dat büjkt uit de
antwoorden die hij geeft op de
vragen over het huweüjk, de
'hoeksteen van de samenle
ving'. Welke man die niet op
z'n achterhoofd gevallen is zou
opgeven het eens te zijn met
een stelling als: het is niet nodig
dal de man meehelpt in het huis
houden."! Alücht is meneer Mid
delman het in het openbaar
daar niet mee eens. Hij leeft
niet in 1945.
Middelman is pas echt rol-
doorbrekend bezig wanneer hij
ferm zegt het eens te zijn met
de stelling: het is goed als ook
vrouwen de klusjes in en rond het
huis kunnen verrichten.Meneer
Middelman ziet dat wel zitten.
Een vrouw met hamer is niet
alleen een eigentijds gezicht,
maar het is nog makkeüjk ook
als ze het zelf kan.
Seksleven
Het beeld van een mens is
niet compleet als je geen inzicht
hebt in zijn seksleven. Ook op
dat gebied is meneer Middel
man een keurige man en vader.
Hij moet er niets van hebben
dat zijn 'fijne kinderen' al op
14-, 15-jarige leeftijd educatief
gaan experimenteren met seks.
Vreemdgaan doet'ie niet. Hij
zegt tenminste heel overtuigend
dat het niet past. Daar heeft hij
wel wat karaktervastheid bij
nodig want hij voelt zich dik
wijls wél seksueel aangetrokken
door andere vrouwen. FF
De seksuele revolutie heeft
hem nauweüjks gedeerd. Hij E
loopt hoogstens wat makkelij- ff
ker een seksclub binnen. Zijn
zakenrelaties willen dat nu een- E
maal en het kan geen kwaad. E
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliË
Meneer Middelman, die mo
menteel 46 jaar is, doet het dus
alleen met de vrouw van wie hij
houdt. En hij verwacht het ze
ker tot z'n 70ste vol te houden.
Een stil verlangen naar wat
meer initiaüef van de kant van
z'n wederhelft spreekt uit de
grote nadruk waarmee Middel
man beaamt dat de vrouw best
hel initiatief mag nemen op seks-
gebied. Maar ook dan met mate
want zó vreseüjk belangrijk
vindt Middelman die seks nu
ook weer niet. Diep in zijn hart
vindt hij het hebben van zo
maar een warme relatie bijna
net zo belangrijk.
Normen
In één opzicht wijkt de ware
Middelman nogal wat af van
het beeld dat hij de afgelopen
decennia van zichzelf heeft ge
schapen. Middelman leek zo af-
standeüjk geworden dat hij op
straat geen snotneus meer durf
de aanspreken wanneer er een
telefooncel in diggelen werd ge
gooid of een plantsoen ver
trapt. Zou het Middelman niets
kunnen schelen misschien? Wis
en waarachtig wel. Hij moet ab-
so-luut niets hebben van vanda-
üsme. Dat stoort hem nog erger
dan winkeldiefstal, dronken rij
den en hard-drugsgebruik en
die euvelen hangen hem toch
ook danig de keel uit. Deson
danks is hij zelf ook niet geheel
en al ongeschonden door de
achter ons üggende periode
van normverval en -verlaging ge
komen. Dat meneer Middel
man aan de ene kant vindt dat
zwartwerken verwerpeüjk is
maar aan de andere kant dat
belasting ontduiken dat niet is,
zegt iets over Middelmans
eigen normverval.
Gespleten
Middelman, samengesteld
uit ruim 2000 Nederlanders
van 21 tot en met 70 jaar, toont
soms een danig gespleten per-
soonüjkheid. Dat kan niet an
ders bij iemand die uit zoveel
verschillende onderdelen in el
kaar is gezet. Het is misschien
niet sportief hem nu meteen
weer te demonteren, maar ik
kan het toch niet laten even te
signaleren dat de verschillende
persoonüjkheden waaruit Mid
delman bestaat samen óf zwart
werken óf belastingontduiking
goedpraten.
Het meest sprekend büjkt
zijn gespletenheid bij zijn oor
deel over euthanasie. Om me
niet te verstrikken in steeds on-
begrijpeüjker wordende beeld
taal, nu even gewoon de per
centages:
- heel verwerpeüjk: 32,5
- niet mee eens maar niet zo
erg: 32,3
- kan me niet schelen: 32,8.
Ik kan me niet aan de in
druk onttrekken dat meneer
Middelman de stormen des
tijds goed heeft doorstaan, in
die zin dat hij grotendeels de
zelfde is gebleven. Vijftig jaar
geleden had hij een iets beter
gesitueerde broer van Louis
Davids' gewone man kunnen
zijn. Ik zou willen weten wat
mevrouw Middelman van hem
denkt.
L
T5
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L Leijendekker en H. Coumans
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda;
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie® 076-236884. -
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41,® 076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030
Hulst, Steenstraat 14. 01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14. 01620-54957
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur,
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementen, bij vooruitbetaling te voldoen:
22,97 per maand; 66,30 per kwartaal of 258,- per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen- inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses
Bel voor nabezorging ti|dens kantooruren uw rayonkantoor
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8 30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje® 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Dor-» IrrpIdttDó'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek 101053738.
Door Jan van de Ven
MINISTER Winsemius
(Milieu) laat zijn auto
geschikt maken voor
loodvrije benzine. En hij
kondigt maatregelen
aan om het gebruik van
loodvrije benzine te be
vorderen, want de Grote
Boosdoener moet wor
den bestreden: de zure
regen.
Zure regen, de veroorza
ker van het afsterven van
bossen. Sinds kort weten we
van de reclame, dat zure re
gen ook eeuwenoude, zand
stenen beelden aantast. Zuur
heeft ook een negatieve in
vloed op het leven in water,
zo laat de reclame - een
voorlichtingscampagna te
gen de algemene verzuring -
weten.
Wat moet de gewone man
met die boodschappen aan?
Niets, het enige wat al de
voorlichting tot gevolg heeft,
is een gevoel van machte
loosheid. Het 'we kunnen er
niets aan doen' bergt overi
gens een omgekeerde reactie
in zich. We kunnen er niets
aan doen; we staan machte
loos, dus gaan we door met
wat we altijd al deden. Want
een vastklampen aan die
machteloosheid heeft ge
makkelijk 'gek worden' van
een opgedrongen schuld
complex tot gevolg.
Aan het gewoon doorgaan
is ondertussen toch wel iets
veranderd. Het 'gewoon' is
eraan ontnomen, want on
danks het voortgaan op het
getreden pad wordt er wèl
over de verzuring van ons
bestaan gesproken. Praten
zonder het werken aan een
oplossing heeft echter geen
zin. Maar moeten we dan net
als minister Winsemius een
daad stellen en een kataly
sator in de auto laten bou
wen om op loodvrije benzine
verder te gaan?
Het aanpakken van een
probleem begint met het op
sporen van de bron of de
bronnen. Niet door simpel
weg te stellen: de auto ver
vuilt dus moet de auto aan
gepast. Daarmee lopen we de
kans op het laten voortwoe
keren van andere kwalen.
Volgens P. Bruinsma (in
zijn boek Zure Regen, een
Aula-uitgave van Uitgeverij
Het Spectrum) hebben on
derzoeken intussen al veel
vastgesteld. Zo is komen
vast te staan, dat verzuring
voornamelijk zo niet uitslui
tend een verschijnsel is in de
directe en verre omgeving
van industriegebieden op het
noordelijk halfrond van onze
aarde.
Verzuring wordt veroor
zaakt door een teveel aan
kooldioxyde, stikstofoxyden,
ammoniak, zwaveldioxyde
in de atmosfeer. Namen
waar het individu niet veel
mee aan kan, maar hij kan
wel onthouden, dat veroor
zakers van al het ongerief in
de lucht zijn: industrie,
auto's, elektriciteitscentra
les, huishoudens, mest. Een
te grote concentratie van een
bepaalde soort activiteit ver
oorzaakt een concentratie
van een bepaald ongerief.
Ha, zal men nu zeggen,
auto's komen voor in de lijst.
Dus het aanpakken van ver
vuiling uit auto's maakt een
wezenlijk deel uit van be
strijding van zure regen.
Voor het trekken van deze
conclusie zullen andere
overwegingen mede in de
beschouwing moeten wor
den betrokken. De onderzoe
kingen waar Bruinsma het
in zijn boek over heeft, ver
tellen ook dat in industrie-
concentraties - plekken
waar tevens veel mensen
wonen en in hun auto rond
rijden - in volgorde van be
langrijkheid de volgende
vervuilers zijn aan te wijzen.
Industrie vervuilt voor
zestig procent, huishoudens
en kleine bedrijven voor 23
procent, elektriciteitscentra
les voor veertien procent en
het vermaledijde verkeer
voor drie procent. Op grotere
afstand - te denken valt aan
bijvoorbeeld de bossen en de
meren in Scandinavië, waar
niet binnen korte afstand in
dustrie is te vinden - wordt
het grote afsterven veroor
zaakt door industrie en cen
trales, die dus op grote af
stand liggen, omdat zij nu
eenmaal beschikken over
hoge schoorstenen. Hoge
schoorstenen brengen scha
delijke stoffen in hogere
luchtlagen, die zorgen voor
verder transport.
Merkwaardig genoeg
heeft men schade aan bossen
door verzuring het eerst -
enkele tientallen jaren gele
den - opgemerkt in de bossen
van Scandinavië. Gevoelige
boomsoorten toonden de
aantasting in ruime, nog niet
verontrustende, mate, maar
in korte tijd zijn ook andere
boomsoorten ziektever
schijnselen gaan openbaren.
Grote oppervlakten dreigen
daar en ook elders door ver
zuring te worden ontbost.
In de rijtjes van Bruinsma
zijn twee opvallende vervui
lers: industrie en elektrici
teitscentrales. Bij de bron
stoten zij 74 procent van de
vervuiling de lucht in en op
afstand kan 100 procent van
de verzurende stoffen op
hun conto worden geschre
ven. Tel er bij de grote ge
meenschappen de 23 procent
van huishoudens en kleine
bedrijven bij en voor de als
kwaaie pier bestempelde
auto blijft drie procent over.
Nog al gemakkelijk om
dan tijdens een actie-week
tegen de zure regen de auto
als grote schuldige te be
stempelen door met veel op
hef het gebruik van lood
vrije benzine aan te kondi
gen.
Vanzelfsprekend dient er
op korte termijn iets tegen
de verzuring te worden ge
daan, want wat enkele tien
tallen jaren nog nauwelijks
opviel laat zich nu overal al
gemakkelijk herkennen.
Verzuring gaat in versneld
tempo verder. Zo snel dat er
onmiddellijk actie nodig is.
Blijft de gemeenschap een
afwachtende houding aan
nemen dan verzuurt het wa
ter en verdwijnt alle vis; bo
men sterven en doen niet
meer mee aan de zuurstof-
produktie; eeuwenoud cul
tuurbezit verrot (niet alleen
beelden maar ook kerken en
andere gebouwen); nieuwe
gebouwen en installaties
blijven echter niet gespaard.
Laten we de mens als
slachtoffer niet vergeten.
Zijn gezondheid gaat even
eens achteruit. Luchtwegen
van de zwakke mens zullen
Minister Winsem tus;
auto grote boosdoener
- FOTO DE STEM JOHAN VAN GURp
het eerst bezwijken en wal
later moet ook de sterke door
de knieën, net als bij de bo-
men.
Minister Winsemius heeft
gelijk, dat hij in de week te
gen de zure regen iets van
zich laat horen. Hij zou er
beter aan hebben gedaan om
niet de kleinste maar de
grootste vervuiler aan te
pakken. Met zijn daad geeft
de bewindsman Bruinsma
gelijk, waar hij stelt dat de
politiek onmachtig is bij de
oplossing van het probleem
en dat de technologie zich
oppermachtig presenteert.
Of zou het zijn, dat Winse
mius zich schaart in de rijen
van ondeskundigen, die om
iets te doen in paniekerige
angst om zich heen grijpen?
Groenen, een in ludiek actievoeren, verdeeld in poli
tieke ideologie - fotoap
Door Gerard Kessels
ittl-
VOLKOMEN onver
wacht is Fhet in, West-
Duitsland gedaan met
de onstuitbare groei van
de Groenen.
De partij van milieu-be
schermers en pacifisten lijkt
zijn hoogtepunt voorbij. Het
is zelfs nog maar de vraag of
de alternatieven bij de be
langrijke deelstaatverkiezin
gen in Noordrijnland-West-
falen de kiesdrempel van vijf
procent weet te passeren.
Het lijkt er op dat de kie
zers het voortdurende onder
linge gehakketak van de
Groenen moe beginnen te
worden. De partij is al jaren
in een heilloze strijd gewik
keld tussen de 'realisten', die
voorstander zijn van een sa
menwerking met de sociaal
democraten, en de 'funda
mentalisten' die de groene
leer zuiver willen houden en
elke toenadering tot de SPD
van de hand wijzen. Tot voor
kort vormde het onderlinge
gekrakeel geen beletsel voor
de stormachtige groei van de
partij. Nu is de v/ind de
Groenen echter flink in het
gezicht gaan waaien.
Bij de verkiezingen in
maart in het Saarland kre
gen de milieu-beschermers
slechts een schamele 2,5 pro
cent. En terwijl ze vorig jaar
bij de gemeenteraadsverkie
zingen in Noordrijnland-We
stfalen nog ruim negen pro
cent scoorden, wordt het bij
de verkiezing voor het nieu
we deelstaatparlement in
"DüSseldorf volgende maand
kantje boord voor de alterna
tieven. Het zou voor de Groe
nen een zeer zware klap zijn
als de partij in deze deelstaat,
met 17 miljoen inwoners de
belangrijkste, uit de boot zou
vallen. In de opinie-peilingen
zijn de Groenen de magische
grens van vijf procent al ge
vaarlijk dicht genaderd.
Verontrustend voor de
partij is dat uit onderzoeken
blijkt dat de kiezer steeds
meer vertrouwen schenkt in
de sociaal-democratische
SPD waar het gaat om het
oplossen van milieu-proble
men. Tot nu toe werden de
Groenen op dit terrein steeds
de meeste kwaliteiten toege
dacht.
Verwacht wordt dat de
strijd tussen de vleugels van
de partij zal toenemen naar
mate het bergafwaarts gaat
in de kiezersgunst. Bij tegen
vallende verkiezingsresulta
ten zijn beide immers ge
neigd de ander de schuld in
de schoenen te schuiven. Als
geen van de vleugels het wint
en die kans is groot, kan de
partij binnen enkeie jaren
afzakken tot volkomen onbe
duidendheid.
AANSTAANDE maan
dag begint in een klein
rechtszaaltje in het
hartje van Buenos Aires
het grootste proces in de
Argentijnse geschiede
nis. Voor het eerst zullen
drie voormalige militai
re presidenten en zes ex-
juntaleden zich moeten
verantwoorden voor de
wandaden die onder hun
bewind zijn verricht.
De negen gedaagden, die
van 24 maart 1976 tot 18 juni
1982 in Argentinië de
touwtjes in handen hadden,
moeten op 22 april voor zes
rechters van het Federale
Hof van Beroep verschijnen.
Ze worden beschuldigd van
grove schendingen van de
rechten van de mens tijdens
hun bloedige dictatuur. De
maximale straf die zij kun
nen krijgen is levenslang.
Het burgerlijk recht in Ar
gentinië kent geen doodstraf.
De openbare aanklager
Strassera heeft naar eigen
zeggen na zes maanden voor
onderzoek genoeg bewijsma
teriaal verzameld om aan te
tonen dat de negen militairen
bevel hebben gegeven tot en
verantwoordelijk zijn voor
illegale arrestaties, ontvoe
ringen, plunderingen, wille
keurige detenties, martelin
gen en moorden, waarbij ook
duizenden mensen verdwe
nen.
Onder de negen militaire
leiders bevinden zich de drie
ex-presidenten en generaals
van de landmacht Videla (59),
Viola (60) en Galtieri (58).
Verder moeten drie admi
raals - Massera (59), Lam-
bruschini (58) en Anaya (58) -
en drie luchtmachtgeneraals
- Agosti (60), Lami Dozo (57)
en Graffigna (59) - in de be
klaagdenbank verschijnen.
Van de negen loopt slechts
Graffigna vrij rond. De an
deren bevinden zich in voor
lopige hechtenis.
Een rapport van de onder
zoekscommissie naar ver
miste personen, die in de
cember 1983 door president
Galtieri - foto s archief de stem Viola
Videla
Alfonsin is ingesteld, gaf aan
dat onder het militair bewind
340 gevangenkampen en
martelcentra werden opge
richt. Bijna 10.000n mensen
zijn gedood of verdwenen.
Maar volgens organisaties
voor de rechten van de mens
zijn er in de 'vuile oorlog' ze
ker 30.000 slachtoffers geval
len.
Volgens getuigenverkla
ringen werden verdachten,
alsmede hun familieleden en
vrienden, gearresteerd of
ontvoerd en naar de kampen
gestuurd, waar zij vastge
houden en vaak gemarteld
werden. Sommigen zijn op
summiere wijze veroordeeld
en geëxecuteerd, maar de
meesten zijn overleden aan
de gevolgen van mishande
lingen of spoorloos verdwe
nen.
De 22 verdedigers van de
ex-juntaleden zullen aanvoe
ren dat het jj^vpl aan de
strijdkrachten de strijd aan
te binden tegen subversieve
elementen, met name tegen
de guerrillabeweging Monto-
neros, al in 1975 werd gege
ven door de wettelijke rege
ring van Isabel Peron. Ze
willen zo aantonen dat de be
klaagden nooit direct bij de
excessen betrokken zijn ge
weest.
De militairen hebben laten
weten niet bij het proces
aanwezig te zullen zijn. Ze
zijn alleen verplicht het
voorlezen van de aanklacht
alsmede de uitsprak van het
Hof bij te wonen. Wanneer
zij dit noodzakelijk achten
kunnen de rechters de ver
dachten echter wel bevelen,
en indien nodig dwingen, te
verschijnen voor een con
frontatie met getuigen.
Generaal Videla, de be
langrijkste man achter de
coup waarbij de regering van
'Isabel' Peron, de weduwe
van de roemruchte politieke
leider Juan Peron, omver
werd geworpen, heeft laten
weten dat hij geen medewer
king zal verlenen aan een ci
viele rechtbank, waarvan hij
het recht niet erkent te oor
delen. Andere medebeklaae-
den hebben zich bij mt
standpunt aangesloten.
Enkele dagen nadat presi
dent Alfonsin in december
1983 aan de macht kwam
hij opdracht tot vervolging
van de leiders van de drie
junta's opdat deze voor een
militaire rechtbank zouden
verschijnen. Deze kreeg zes
maanden de tijd om de negen
mannen te berechten. On
danks de drie extra maanden
die de militaire rechters kre
gen gaven zij in september
vorig jaar te kennen niet ge
noeg tijd te hebben gehad om
bewijsmateriaal te verzame
len en verklaarden zich on
bevoegd om een oordeel uit te
spreken over hun aange
klaagde metgezellen. Zo
kwam de zaak op 4 oktober
terecht bij het Federale Hof
van Beroep.
Het proces, dat zeker drie
maanden gaat duren, bete
kent een politieke krachtme
ting voor Alfonsin. Wat de
uitspraak ook zal zijn kan
men nu al voelen aankomen
dat deze in Argentinië alleen
maar ontevredenheid teweeg
zal brengen, zo verluidt in
Buenos Aires.
Ontevreden zullen zijn
leden en sympathisanten van
organisaties voor de rechten
van de mens, familieleden
van vermisten en degenen
die al twee jaar lang roepen
dat 'alle' schuldigen berecht
en gestraft moeten worden.
De eventuele veroordeling
van de militaire top alleen
zal hen niet bevredigen. Bo
vendien vrezen zij dat het
proces een amnestie voor
militairen zal opleven. Tot nu
toe is in Argentinië nog nooit
een* officier wegens schen
dingen van de rechten van de
mens veroordeeld.
Ook van de strijdkrachten
en hun aanhangers, die in het
proces een aantasting zien
van het hele militaire appa
raat, wordt verwacht dat zij
misnoegd zullen reageren.
Hun imago heeft al veel te
lijden gehad onder het ramp
zalig economisch beleid tij
dens de dictatuur en de af
gang tijdens de Falkland-
oorlog.
Door Jan van de Ven
Kinderen scheiden min
der mee, aldus jubelend
Peter van der Loos en
Roelof Wittink in hun
boekje 'Twee ouders,
twee huizen'. Het boekje
werd afgelopen dagen
aangeboden aan de
staatssecretaris van
emancipatiezaken, Kap-
peyne van de Coppelo.
Sinds de uitspraak van de
Hoge Raad, vorig jaar, dat bij
echtscheiding de alleen ach
terblijvende ouder toch als
voogd, en niet als toeziend
voogd, bij de opvoeding van
de kinderen betrokken kan
blijven, lijkt een nieuwe ont
wikkeling in het echtschei
dingsrecht in gang gezet.
Rechtsontwikkeling en
maatschappelijke ontwikke
ling zijn echter niet geheel op
elkaar afgestemd. Het lijkt er
zelfs op dat de maatschappe
lijke ontwikkeling een
rechtsongelijkheid in de
hand werkt, omdat recht al
tijd wat bij die ontwikkeling
achter loopt.
De maatschappelijke ont
wikkeling werd aangegeven
door de staatssecretaris, die
na de aanbieding van het
boekje opmerkte, dat de
emancipatie met de uit
spraak van de Hoge Raad
was gediend. En de belangen
van kinderen, wier belangen
niet zonder meer worden ge
schaad als beide ouders - ook
al kunnen ze het samen niet
meer vinden - gezamenlijk
opvoeding en verzorging van
de kinderen willen behouden.
Mevrouw Kappeyne brak
tevens een lans voor de
vrouw, die een zelfstandiger
en volwaardiger positie in de
samenleving kan verwerven,
wanneer de ex-echtgenoot
ook een deel van de tijd ge
heel voor de kinderen zorgt.
Aldus krijgt de vrouw ruimte
om aan het eigen bestaan te
bouwen.
Een staatsecretaris van
emancipatiezaken kan moei
lijk anders redeneren. Maar
als specialist 'vrouwenzaken'
geeft zij een scheef beeld van
wat rechtvaardig is. Zeker,
wanneer een vrouw behoefte
gevoelt aan het staan op
eigen benen dan geeft het
recht haar die mogelijkheid.
In onze samenleving past het
niet meer om gelijke behan
deling uit de weg te gaan. We
mogen er wel voor waken dat
de een niet gelijker wordt
dan de ander.
Uitgaande van de uit
spraak van de Hoge Raad,
dat beide ouders een deel van
de opvoeding op zich kunnen
nemen zal een van de konse-
kwenties zijn dat de alleen
staande ouder meer dan
voorheen met de kinderen
kan optrekken. Niet in alle
gevallen zal de ontwikkeling
in wat rechtvaardig is uit
werking krijgen. Er zijn vele
argumenten voor de alleen
achterblijvende ouder moge
lijk om te volstaan met het
toeziend voogdijschap. In de
praktijk: maandelijks een
bedrag ter verzorging van de
kinderen overmaken en pe
riodiek - zeg om de veertien
dagen - de kinderen een
nacht te logeren hebben.
Op grond van deze prak
tijk heeft de rechterlijke
macht een gewoonte ontwik
keld om de hoogte van de ali
mentatie vast te stellen. Dat
gebeurt niet met de 'natte
vinger'. Volgens het recht
hebben beide ouders de plicht
om gelijkelijk voor de opvoe
ding van de kinderen te zor
gen. In het huwelijk komt de
scheiding der plichten niet
tot uitdrukking. Men leeft en
zorgt uit de 'grote pot'. Het
doet er niet toe wie van de
twee het geld heeft inge
bracht.
Tijdens een echtscheiding
blijkt, na het vaststellen van
de hoogte van het alimenta
tiebedrag voor de kinderen,
hoe volgens het recht de ver
deling diende te zijn. Het be
drag, dat de alleen achter
blijvende ouder voor de zorg
moet overmaken, zal bij be
nadering en naar rato van
het inkomen de helft zijn, dat
de opvoeding kost. Kosten,
gebaseerd op een periodiek
nachtje logeren. En dit laat
ste mag niet uit het oog wor
den verloren.
De ontwikkeling, die de
belangrijke uitspraak van de
Hoge Raad in gang heeft ge
zet, kan tot gevolg hebben en
zal in vele gevallen tot gevolg
hebben, dat de alleenstaande
ouder meer dan voorheen
zich met de opvoeding wil
belasten en dus de kinderen -
zo die dat willen - meer dan
in het 'oude systeem' over de
vloer gaat krijgen. Het logee
radres wordt thuis.
Het ligt niet voor de hand,
dat de rechterlijke macht op
grond van deze mogelijkheid
twee systemen gaat hanteren
om de hoogte van de alimen
tatie vast te stellen. Want wie
garandeert, dat de alleen
achterblijvende daadwerke
lijk meer tijd aan de kinde
ren gaat besteden. Om te
voorkomen, dat de ouder die
de kinderen krijgt toegewe
zen - in de meeste gevallen
de moeder - met geringere
tegemoetkoming toch de vol
le last draagt, zal de rechter
geneigd zijn volgens beproef
de normen de hoogte van de
alimentatie vast te stellen.
Hierin schuilt de rechtson
gelijkheid. Wie immers als
alleenstaande ouder meer
aandacht en dus geld aan zijn
kinderen wil besteden, be
taalt relatief meer voor de
opvoeding. Deze ongelijkheid
wordt versterkt door een be
lastingmaatregel. De ouder,
die namelijk de kinderen
heeft toegewezen gekregen,
heeft tenopzichte van de al
leenstaande een extra belas
tingvrije voet in de loonbe
lasting van ruim vier dui
zend gulden. Te voegen bij
het feit, dat de 'verzorgde'
ouder ook nog de kinderbij
slag incasseert.
De ongelijkheid is moeilijk
op te heffen. Zo er een ver
schil tussen mede-verzor
gend en niet-mede-verzor-
gend dient te worden aange
bracht zal het bewijs van
mede-verzorgen moeilijk
zijn te leveren. De verzorgen
de ouder zal om geen veer
hoeven laten ontkennen, dat
er van mede-verzorging
sprake is. En de mede-ver
zorger levert op grond van
zijn hartstochtelijk betoog -
wat valt er meer te doen als
men de kinderen buiten het
touwtrekken wil houden -
niet het bewijs van zijn
lijk.
Dan op grond van bewuste
Hoge Raad-uitspraak de ex
tra belastingvrije voet ook
toekennen aan de alleen
staande ouder? De fiscus zal
argumenteren, dat het belas
tingstelsel al zo ingewikkeld
is, dat verdere verfijning uit
den boze hoort te zijn. Of de
fiscus slaat de mogelijkheid
af door met een gebrek aan
geld te schermen.
Hoe het ook zij, in de hui
dige ontwikkeling dreigt de
schaal door te slaan ten na
dele van de alleenstaande
ouder. Als de staatssecretaris
van Emancipatie zich daa'
nu ook eens druk over maakt
Of moet de al drukbezette
rechter toch proberen de
Gordiaanse knoop te ontwar
ren?
Van onze
Haagse redactie
d<
ni
0EN HAAG - In de toekomst k
tullen huisartsen bij voorkeur gi
goedkope geneesmiddelen
moeten voorschrijven aan hun
patiënten. Ook zal de hoeveel- d(
held medicijnen beperkt wor- rc
99
Conf
UTRECHT (ANP) - Om het
bezoek van paus Johannes
Paulus II aan Utrecht op zon
dag 12 mei in goede banen te
leiden zal de gemeentepolitie
Utrecht die dag bijna twee
duizend mensen inzetten.
Commissaris Wiarda zei
„goede gronden" te hebben om
aan te nemen dat het Rijk de
kosten voor het pausbezoek
zal vergoeden.
De toegangswegen tot het
Jaarbeursterrein zullen vanaf
zaterdagavond afgesloten zijn.
In parkeergelegenheid is
voorzien op het Stadionplein,
het nog niet geopende gedeelte
van Rijksweg 28 en het terrein
aan de Weg der Verenigde Na
ties.
Bij de manifestatie van ka
tholieke organisaties op 8 mei
in Den Haag zullen geen bis
schoppen aanwezig zijn, aldus
bisschop Ernst van Breda na
mens de bisschoppenconferen
tie.
Onlangs hadden mgr. Ernst
en bisschop Bar van Rotter
dam van hun belangstelling
laten blijken. Gezien eerdere
uitspraken van mgr. Simonis
en mgr. Bar vroegen de orga
nisatoren daarop de bisschop
penconferentie uit te spreken
dat kritische katholieken ook
loyale katholieken zijn en dat
de theologen Schillebeeckx en
Halkes de eenheid van de
Kerk niet imgeVaar brengen.
Bar en Ernst zegden toe op de
bisschoppenvergadering hier
voor te zullen pleiten.
WE zijn tevreden, zeggen ze. Toch
verhoging voor de 250.000 werkner
technische industrie, waarover dooi
een principe-akkoord is bereikt, hf
een levensgrote kater bezorgd. Wa
onderhandelingen met Hoogovens,
hebben de bonden de koopkrachi
moeten 'betalen' met het laten valle
eis' dat de werkweek in 1985 tot 36
bracht. Bij de klein-metaal zal maa
gebeuren. Dat betekent dat er dit
daargelaten, heel weinig terecht k
werkloosheid door arbeidsduurverki
Laten we er geen doekjes om wir
den en werklozen wordt alleen ma;
afgesproken hebben dat dit jaar b
beidsduur dan wellicht in 1986 ver
vers houden hierbij zoveel slagen o
instrument voor de bevordering va
weinig te verwachten is. Kwaadwillii
wil het met de ATV niet lukken omd;
praktijk van ingewikkelde produktie-
Blijft natuurlijk de vraag hoe de
wel aan een baan geholpen kunne
het bedrijfsleven bij verder rendern
tal investeren, gelooft langzamerh
daar gebeurt dat maar ondernemer
ven nemen, blijken in ons land maa
handelsland en missen een industr
tenschappelijk onderwijs betreft, d
van hoogwaardige technische verni
HET kabinet zal nu nog meer met
heidsproblematiek worden gedrukt
van Lubbers en de zijnen te verw
maken door de vraag naar produktr
'e voeren? In die door Keynes ge<
"iemand meer. Op de internation
ogenblik gehouden worden ter vo<
sche wereldtop begin mei, huidige
penovergestelde opvatting: wil het
dan dient de overheid nog mee
/■en Lubbers en Ruding een andere
■gouden zij, gezien de Nederlandse
oaaraan nog geen uitvoering kunnei
W de Nederlandse regering wel
menwerking met andere kle
k|ke - uitoefenen binnen de Eu
komend een gezamenlijke aanp.
Pantal werklozen in West-Europa b<
'°'n aantal is niet alleen sociaal
°°k een bedreiging voor de politie!
van West-Europa. Dit klemt te meer
haatisering, saneringen in de staal-
Pioblemen in de landbouw nog me
zullen gaan.
Het ziet er somber uit voor onze
oe ongeschoolden onder hen. Late
vertellen, niet om hen te ontmoedi
wekken om door scholing, mobilitei
werk te stellen om bij de opdeling v<
®n niet-actieven aan de kant met
sterker die kant wordt des te grote
de niet-actieven uitzicht kunne
'Ik bestaan.
