even..L
UITBLAZEN
'Paus wordt Kop van Jut'
Volkerenmoord en oorlog roeide helft
van de bevolking van Cambodja uit
Kabinet
weer aai
VAN WEEZEL: JODEN EN PROTESTANTEN KORTZICHTIG
Tien jaar later
Doorgaan of a
Minister
Winsemius
II KR Kt, El
DE STEM COM
DONDERDAG 18 APRIL 1985
ACHTERGROND
PAGINA;
Leider
Verdeeld
Peru: Garcia
jongste gekozen
president in
Latijns-Amerika
PRECIES TIEN JAAR GELEDEN BEGON SCHRIKBEWIND VAN RODE KHMER
PONDERDAG 18 APRIL
PvdA dwingen Br
Kamer: minder
macht rector
WIMKOCK
Mensen die ik
haat zijn er niet.
Misschien zijn er
wat mensen aan wie ik een
hekel heb. Hoewel: terwijl
ik dit schrijf willen me
geen namen te binnen
schieten. Aan minister
Winsemius zou ik gemak
kelijk een hekel kunnen krijgen,
maar die komt bij mij niet over
de vloer. Ik ken hem slechts uit
de krant. Niet dat hij zo aan de
weg timmert. Het kost me enige
moeite te achterhalen hoe dat
ministerie van hem ook weer
heet. O ja, VROM. Volkshuis
vesting, Ruimtelijke Ordening
en Milieu. Tegenwoordig is het
normaal dat je de ministers bij
de voornaam kent, maar voor
die van Winsemius moet ik
even naar het redactie-archief.
Daar kom ik echter ook niet
verder dan P. Piet dus. Of Paul.
Zijn archiefmap is trouwens
niet dik, nauwelijks dikker dan
die van z'n vader dr. A. en die
is maar bij één gelegenheid lan
delijk in het nieuws geweest,
namelijk toen hij een commis
sie voorzat die de gang van za
ken bij Verolme moest bekij
ken, een gang van zaken die,
zoals we nu weten, deel is gaan
uitmaken van het script van de
RSV-show. Van P. zitten er
voornamelijk foto's in het map
je. Knipsels nauwelijks. Toon
Kloet heeft een keer over hem
geschreven en verder vind ik
nog een biografietje dat in de
krant heeft gestaan toen hij
door de kabinetsformateur uit
het niets tevoorschijn werd ge
haald.
Van Winsemius hoorde je
zó weinig dat ik ging denken
dat de goede man niet veel
méér deed dan het hamertje
dragen waarmee zijn staatsse
cretaris Gerrit Brokx aan de
weg timmerde. Terwijl P. zijn
marathons hep - het moet een
sportieve kerel zijn - worstelde
Brokx met de Tweede Kamer
en als het moest ook met de
rest van het kabinet. Kortom:
tot zeer kort geleden was Brokx
meer VROM dan zijn baas zelf.
Maar opeens is hij er dan: met
een sardonische grijns op zijn
puntig kaboutergezicht kijkt hij
uitdagend de cameralens in,
{raserend bij een pomp vol
oodvrije benzine.
Vervuilertje
Zijn voortvarendheid loopt
de krantekolommen uit. De
Grote Tovenaar van de Zoete
Regen heft zijn stafje en een zil
veren wolk van zuurvrije drup
pels daalt neer over 's-lands
bossen. Ritselend wassen de
bladeren, knoppen zwellen en
barsten open en de kruinen ver
heffen zich fier, dorstend naar
nog meer zoet water uit de
loodvrije hemel. De tovenaar
vraagt slechts een gering, bijna
symbolisch offer van het gered
de volk. Een beetje minder gas
geven, een apparaatje dat nau
welijks meer kost dan een kleu
rentelevisie onder de auto han
gen en loodvrije benzine tan
ken.
De doortastende minister
wordt alom geprezen. Alleen
uit de lobby's van de Büjde Rij
ders stijgt enig gemopper op.
Het autorijden wordt - hoe de
minister ook goochelt met de
cijfers - toch flink duurder. Ja
wel, geeft de minister toe, maar
dat hadden we ook afgespro
ken: de vervuiler betaalt. Jam
mer voor de automobilist dat
hij de gemakkelijkst te pakken 1
vervuiler is. Op hem daalt 's-
rijks hand steeds weer neer zo-
dra er een daad gesteld moet
worden die geld kost.
Wachtwoord
Het kleine vervuilertje gaat 1
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllfr
het eerst voor de bijl want de
grote vervuilers die pakt de mi
nister niet zomaar en hij moet
toch wat doen. Bijna de helft
van de rommel cüe de regen
verzuurt komt van over de
grens waaien. Ongeveer een
even groot deel van de troep
spuwen onze eigen schoorste
nen uit of komt van de bio-in-
dustrie. Het restantje komt uit
de uitlaten van vrachtauto's,
personenauto's en autobussen.
Het verkeersaandeel wordt ge
schat op 5 tot 10 procent. Dus
veel zoden aan de dijk zal de
kordaat aangepakte zuivering
van het verkeer niet zetten.
Het is de minister waar
schijnlijk ook meer begonnen
om het nemen van de maatre-
fel zelf en de publiciteit er om-
een dan om het effect ervan.
De M van VROM moest nodig
eens wat 'inhoud worden gege
ven'. Bovendien kon P. Winse
mius ook nog wel wat naambe
kendheid gebruiken. De verkie
zingen naderen en de WD-ers
in net kabinet willen zich niet
langer onder laten sneeuwen
door de CDA-ers. Als Van
Aardenne er niet was geweest
zou het kabinet-Lubbers sowie
so al gemakkelijk voor een ex
clusief CDA-kabinet zijn aan
gezien door de kiezers. Van
daar dus loodvrij innemen en
die tijger uit uw tank.
De zure regen zal ons trou
wens nog wel vaker bezuren.
'Zure regen' is net zo'n wacht
woord aan het worden als
'werkgelegenheid', waarmee je
de gekste maatregelen kunt
rechtvaardigen. Ik bedoel
maar: er wórden toch bedrijven
gesloten en afgeslankt terwille
van het behoud van de werkge
legenheid?
Vegetarisch
Wat ons mogelijkerwijs nog
te wachten staat, valt misschien
op te maken uit wat sommigen
al vrijwillig doen. Ik citeer een
Ïiaar jonge 'zure regen-wande-
aars' van afgelopen zondag:
Roel: „Daar krijg ik nou een
schuldcomplex van. We zijn zo
verschrikkelijk bezig dat we de
natuur op een gegeven moment
helemaal vernietigd hebben.
Vandaar dat ik op klein niveau
probeer zo min mogelijk te ver
vuilen. Ik heb maar één vuilnis
zak per maand langs de kant van
de weg staan want ik koop geen
blikvoedsel, breng de schillen
naar de schillenboerneem al
leen flessen met statiegeld. Ik
weet namelijk dat de verbran
ding van vuilniszakken een groot
probleem oplevert; de natuur kan
het niet afbreken.
Rein: „Ik eet geen vlees. Zo
werk ik niet mee aan de bio-in-
dustrie, die heeft weer minder
meststoffen nodig en daardoor
wordt er minder zure regen ge
produceerd
Alsof er geen betere redenen
meer zijn om vegetarisch te
eten! En ja, als jonge mensen
vrijwillig zó reageren dan vind
ik zure regen pas echt een pro
bleem om langer bij stil te
staan dan het volgooien van
een lege tank duurt.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementen, bij vooruitbetaling te voldoen:
J 22,97 per maand; 66,30 per kwartaal of 258,- per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje® 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur® 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
T5
Door Frans Boogaard
en Jan Greyn
DEN HAAG - „Bijna
iedereen heeft bezwaren
tegen het bezoek van de
paus. De joden hebben
er wat tegen, de protes
tanten vinden dat ze te
kort met hem kunnen
praten en je hebt groe
pen als feministen en
homofielen die weer an
dere argumenten aan
dragen. Dit historische
pausbezoek gaat daar
door een aantal aspecten
missen waardoor de
oecumene gevaar gaat
lopen. En daar heb ik
bezwaar tegen: de paus
gaat in dit calvinistische
land helemaal onterecht
als Kop van Jut funge
ren".
Het klinkt allemaal wat
merkwaardig uit de mond
van een Nederlands Her
vormd CDA-kamerlid, van
CHU-huize. En dat geeft
Hans Gualthérie van Weezei
zelf ook toe. Maar zijn vaste
overtuiging dat met name de
joden en protestanten de
oecumene een slechte dienst
bewijzen door hun ontmoe
ting met de katholieke kerk
leider met zoveel eisen te om
geven, is deze inspanning ten
volle waard, vindt hijzelf.
Zeker nadat hij enkele malen
constateerde dat katholieke
fractiegenoten met enige
schroom over het pausbezoek
spreken.
„Een heleboel collega's van
mij, katholieke collega's ook,
vóelen dat niet zo; maar ik,
als protestant, voel een bele
diging van de paus als een
belediging van de kerk in het
algemeen, ook van mijn kerk.
En dat is de reden dat ik te
gen mijn aanvankelijke
voornemens in zowel in Beek
als in Utrecht acte de presen
ce ga geven".
Van Weezei kan niet nalaten
een lang college te geven over
de verschillen in herkomst en
beleving tussen de protes
tantse en katholieke kerk -
de symboolfuncties van res
pectievelijk Israël en de Sint
Pieter, de horizontale, secta-
rische opbouw van de protes
tantse kerk tegenover het
hiërarchische, maar tegelijk
wereldwijde karakter van de
Roomse kerk. Van Weezei is
zelf een groot bewonderaar
van de kerkvorst, die hij in
1979 meemaakte in de Alge
mene Vergadering van de
VN in New York. „Deze paus
is een personality, zoals er
maar een paar zijn op de we
reld, dat vergeet men hier ten
Van Weezei: zonder
voorwaarden vooraf aan
wezig bij pausbezoek.
- foto de stem j0han van gurp
lande. Maar men zal opkij
ken welke indruk die man
zal maken. Het is namelijk
een hele meneer".
Los van zijn persoonlijke be
wondering, vindt Van Wee
zei, had ook de leiding van de
protestantse kerk er verstan
dig aan gedaan gewoon te er
kennen dat de paus dé leider
is van de katholieke kerk. „In
plaats daarvan heeft men de
uitnodiging met hem te pra
ten geweigerd. Dat is slecht,
heel slecht. Want wat zegt nu
meneer Gijsen? Zie je wel,
die protestanten willen niet,
ze laten het afweten. En dat
gaat ten koste van de samen
werking tussen de kerken".
Volgens Van Weezei had de
leiding van de protestantse
kerk gewoon enkele mensen
moeten aanwijzen om met de
paus te gaan praten. Dan
hadden ze gerichte vragen
kunnen stellen over bijvoor
beeld de bijdrage van zijn
kerk aan de oecumene.
„Maar nu spelen ze door hun
houding tegenstanders van
de oecumene in de kaart".
Identieke verwijten heeft
Van Weezei, de man die kort
geleden als buitenlandspe
cialist nog een Kamermeer
derheid formeerde om Span
je pas na de formele erken
ning van Israël als elfde EG-
lid toe te laten, aan het adres
van de Nederlandse joden,
die de kerkvorst alleen dan
willen spreken als hij open
lijk de fouten toegeeft van de
katholieke kerk in de Tweede
Wereldoorlog.
„Deze man", aldus Van Wee
zei, „let wel: de leider van
een kerk die per katholieke
definitie onfeilbaar is, moet
nu openlijk gaan toegeven
dat een voorganger heeft ge
dwaald. Ik vind dat men
daarmee overvraagt. En dan
praat ik nog niet eens over
het feit dat Pius XII een
authentieke, aristocratische
Italiaanse curievorst was en
dat er nu een Pool zit die
voortkomt uit een volk, dat
ten aanzien van fascisme en
nazisme niet onverdachter
kan zijn. Welnu, ik vind dat
men de gelegenheid had
moeten benutten om met de
ze paus in alle waardigheid
te praten, bijvoorbeeld over
de vraag waarom het Vati-
caan Israël niet erkent. En
dan: men had op zijn minst
kans van slagen gehad".
Daarom concludeert Hans
van Weezei dat protestanen,
joden, maar ook feministen
en homofielen - al laat hij
zich over deze twee groepen
minder uitgebreid uit - en
zélfs katholieken bij dit hoe
dan ook historische bezoek
een aantal kansen missen.
„En dat is, ik zeg het maar
duidelijk, gewoon stom.
Want wat gebeurt er nu? Al
die klachten dat het te veel
geld kost, Dolman die plotse
ling weg moet, al die godslas
terlijke programma's van do
minee Van den Heuvel van
de VARA die tegelijk geen
seconde aarzelt om ons op
ons christen-zijn aan te spre
ken - de paus wordt in een
underdog-positie geplaatst".
„De katholieken zouden dat
moeten voorkomen door te
zeggen: dit is de leider van de
katholieke kerk, ónze leider,
en we gaan nu als één man
achter hem staan. Maar ik
merk ook daar een verschil
lende benadering. Enthou
siaste katholieken, die het
beleven zoals het zou moeten;
katholieken die het niks inte
resseert dat hun kerkelijk
leider komt. En katholieken
daar tussenin, die toch wel
wat gegeneerd tegen de kos
ten aankijken".
Zonder voorwaarden vooraf
zal Hans van Weezei in mei
aanwezig zijn bij openbare
plechtigheden van de paus
van de katholieken. Waar
schijnlijk geflankeerd door
serieuze katholieken. Maar
vooral door nieuwsgierige
dagjesmensen die ooit katho
liek werden gedoopt.
DEN HAAG (ANP/
AFP) - Alan Garcia Pe
rez, de 35-jarige advo
caat die bij de zondag in
Peru gehouden verkie
zingen een glansrijke
overwinning behaalde,
wordt de jongste geko
zen president in de La-
tijnsamerikaanse ge
schiedenis.
Met zijn intrede op 28 juli
in het Pizarro-paleis brengt
hij de oudste en grootste par
tij van het land, de Revolu
tionaire Amerikaanse Volks
alliantie, beter bekend als
APRA, voor het eerst aan de
macht. Weliswaar is er nog
steeds een theoretische mo
gelijkheid dat een tweede
verkiezingsronde moet wor
den gehouden omdat Garcia
Perez net niet de vereiste 50
procent van de stemmen
kreeg, maar ook dan is het
onwaarschijnlijk dat het
presidentschap hem nog zal
kunnen ontgaan. Zijn naaste
concurrent, Alfonso Barran-
tes, leider van 'Verenigd
Links' kreeg zondag slechts
22 procent van de stemmen.
Garcia werd in Lima gebo
ren in een Apristisch gezin.
Na voltooiing van zijn
rechtenstudie in Lima trad
Garcia eerst toe tot de uni
versiteit van Madrid, om
daar rechten en sociologie te
studeren, en later tot het in
stituut voor Latijnsameri-
kaanse studies aan de Sor-
bonne in Parijs. Na vier jaar
in Europa keerde Garcia te
rug naar Peru waar hij zijn
militante activiteit binnen de
APRA hervatte. Als bescher
meling van de legendarische
'leider' Haya de la Torre, die
de APRA in 1924 oprichtte,
wist de jonge advocaat ra
zend snel de weg naar de top
van de partij ladder te vin
den.
Binnen korte tijd was de
lange, donkere en charisma
tische Garcia landelijke se
cretaris van de partij en in
1978 werd hij als senator ge
kozen in het parlement. Na
de dood van Haya de la Tor-
re, in 1979, steunde hij in het
daarop volgende jaar de pre
sidentskandidatuur van Ar
mando Villanueva. Deze
werd echter ruim verslagen
door Fernando Belaünde
Terry van de conservatieve
partij Volksactie.
In 1981 maakte Garcia 'de
grote sprong', toen hij op 32-
jarige leeftijd werd gekozen
tot leider van de partij. Hij
kreeg tot taak de eenheid te
herstellen in de APRA, die de*
ernstigste crisis van haar ge
schiedenis doormaakte. Na
de dood van Haya de la Torre
vormden zich binnen de par
tij talloze stromingen. Gar-
cia's benoeming, waarbij hij
de steun kreeg van de 'pa
triarch' Luis Alberto Sanchez
(84), zorgde voor enige beroe
ring.
Zoals de meeste apristische
leiders heeft Garcia het anti-
communisme al geruime tijd
de rug toegekeerd. In zijn in
1982 gepubliceerde boek 'Een
andere toekomst' zet hij zijn
ideeën uiteen. Het werk be
vat een verzameling van uit
spraken die hij deed in het
Volkshuis, het hoofdkantoor
van de APRA in Lima.
(AP, ANP)
Onderschrift: Alfonso Bar-
rantes, de naaste concurrent
van Garcia, kreeg zondag
slechts 22 procent van de
stemmen.
Een opgegraven massagraf, vlakbij Pnom Penh,
vormt een van de bewijzen van de gruwelen die wer
den gepleegd onder het Pol Pot-regime in Cambodja.
Al twintig jaar duren de gewelddadigheden in het
land voort. -foto sanp
Door George Esper
PNOM PENH (AP) - Op
12 april 1975, toen de
laatste Amerikanen, on
der wie de ambassadeur,
per helicopter de Ameri
kaanse ambassade in
Pnom Penh verlieten,
werden ze uitgewuifd
door Cambodjaanse kin
deren. 'Okay, bye bye',
riepen ze.
Vijf dagen later, gisteren
precies 10 jaar geleden, rol
den de tanks van de Rode
Khmer de stad binnen en be
gon een schrikbewind dat
drie jaar, acht maanden en 20
dagen zou duren. Toen wer
den de Khmers op hun beurt
verdreven door het leger van
Vietnam, dat genoeg had van
de moordzuchtige bende van
Pol Pot.
Van 1970 tot 1975 pompte
de Verenigde Staten 1,18 mil
jard dollar aan militaire
steun, en nog eens 503 mil
joen dollar aan humanitaire
en economische hulp in het
land, dat toen bestuurd werd
door de pro-westerse rege
ring van Lon Nol.
Vandaag de dag zijn er nog
maar enkele Amerikanen in
Cambodja, die werken bij
particuliere hulporganisa
ties. Geen enkele regering in
Cambodja wordt nu door de
Verenigde Staten erkend. De
stille sympathie van Wash
ington gaat echter uit naar
de verzetsgroepen en presi
dent Reagan spreekt nog
steeds van Kampoetsjea, de
oeroude naam die door de
Rode Khmer opnieuw werd
ingevoerd.
In het gebouw van de
Amerikaanse ambassade,
waar ooit luchtaanvallen en
andere acties werden be
raamd om Lon Nol te onder
steunen, is nu het ministerie
van Visserij gevestigd.
Honderden Cambodjaanse
kinderen verblijven nu in
weeshuizen, omdat hun
ouders, broers en zusters ver
moord werden door de Rode
Khmer. Het is moeilijk een
Cambodjaan te vinden die
geen familielid heeft verlo
ren, of die sinds 1970 niet een
keer ontheemd is geweest.
Van 1970 tot 1975 zijn tus
sen de 600.000 en de 800.000
Cambodjanen gesneuveld in
de oorlog tussen de Rode
Khmer en de regering van
Lon Nol. Onder het bewind
van Pol Pot zijn volgens de
huidige Cambodjaanse rege
ring meer dan 3,3 miljoen
mensen afgeslacht of ver
dwenen. Andere schattingen
variëren van 1,5 miljoen tot 3
miljoen doden, op een totale
bevolking van naar schatting
7,3 miljoen mensen.
Tien jaar nadat de door de
Amerikanen gesteunde rege
ring van prins Norodom Si
hanouk en premier Lon Nol
door de Rode Khmer werd
verdreven, gaat Cambodja
nog steeds gebukt onder oor
log, armoede en hongersnood.
Het land probeert de econo
mie op poten te zetten zonder
over een industriële onder
grond te beschikken, en met
een inkomen per hoofd van
de bevolking dat nog geen 350
gulden per jaar bedraagt.
Nu een verzetscoalitie van
drie groeperingen, waaron
der de Rode Khmer, zich
hardnekkig verzet tegen uit
schakeling door de Vietna
mese troepen, is het land dat
al 20 jaar oorlogvoering heeft
moeten verduren, opnieuw
verdeeld door gevechten.
Toch probeert men de voed-
selproduktie op te voeren,
dijken en waterwerken te
herbouwen, en de handel, de
infrastructuur, het commu
nicatie-systeem en de medi
sche en onderwijsvoorzienin
gen te herstellen. Dit alles
werd verwoest tijdens het
vier jaar durende schrikbe
wind van de Rode Khmer, die
alle sporen van de oude
maatschappij wilde uitwis
sen. Daarbij kwamen hon
derden artsen, onderwijzers
en andere vaklieden om het
leven, hetzij doordat ze door
de Rode Khmer werden ge
ëxecuteerd, hetzij door ziekte
of verhongering. Het huidige
bewind van Heng Samrin
staat derhalve voor de taak
een verwoest land opnieuw
op te bouwen. Hij wordt
daarbij geholpen door de
Vietnamezen, die op hun
beurt in 1979 de Rode Khmers
van Pol Pot ten val brachten
en uit het grootste deel van
het land verdreven. In feite
heeft het land nu twee rege
ringen, en de meeste van de
ruim zeven miljoen Cambod
janen zijn met geen van bei
de erg gelukkig.
De Vietnamezen, die oude
en gehate rivalen zijn, bestu
ren het grootste deel van het
land vanuit de hoofdstad
Phnom Penh. De gevreesde
Rode Khmer houdt zich nog
schuil in het bergland langs
de grens met Thailand, en
heeft een gelegenheidscoali
tie gevormd met twee andere
verzetsgroepen, het Khmer
Nationaal Volksbevrijdings
front, en een restant van de
troepen die trouw zijn geble
ven aan Norodom Shiha-
nouk. Beide laatste groepen
zijn niet-communistisch.
In het land overheerst een
gevoel van uitzichtloosheid.
In sommige staatsfabrieken
verdienen de arbeiders niet
meer dan 85 gulden per
maand, althans volgens de
officiële wisselkoers. Volgens
de koers op de vrije markt
verdienen ze nog geen elf
gulden per maand. De som
bere stemming wordt nog
versterkt doordat om 21.00
uur de avondklok ingaat.
Bijna een kwart miljoen
Cambodjanen zijn naar
Thailand gevlucht als gevolg
van de gevechten tussen de
Vietnamese troepen en de
verzetsgroepen. In Cambodja
zelf is door de gevechten een
nog veel groter aantal men
sen van huis en haard ver
dreven. In het laatste droge
seizoen liep het Vietnamese
leger alle verzetsbases in een
groot offensief onder de voet,
maar volgens waarnemers
lijkt het erop dat het verzet
zijn taktiek heeft gewijzigd,
en in het regenseizoen zijn
verzet voortzet met sabota-
ge-daden, hinderlagen, en
aanvallen in het binnenland
van Cambodja.
Het is niet precies bekend
hoeveel Vietnamezen er in
Cambodja zijn. De schattin
gen lopen uiteen van 200.000
tot 600.000. Zeker is, dat de
Vietnanamezen een vaste
greep hebben op het open
baar bestuur in het land.
Volgens Amerikaanse zegs
lieden worden alle ministe
ries, inclusief het ministerie
van buitenlandse zaken, ge
rund door Vietnamese 'advi
seurs'. In alle ministeries
hangen foto's van Ho Tsji
Minh, de overleden Vietna
mese leider, en Heng Samrin,
een voormalige Rode Khmer
leider die door de Vietname
zen als stroman is neergezet
om de Cambodjaanse rege
ring te leiden, broederlijk
naast elkaar.
„Vietnam heeft ons gered
van de volkerenmoord door
de rode Khmer", zegt Kong
Korm, de onderminister voor
buitenlandse zaken. „We be
schouwen ze als een redden
de engel". Rondom Phnom
Penh zijn Vietnamese neder
zettingen als paddestoelen
uit de grond geschoten, en op
de wegen rondom de stad pa
trouilleren Vietnamese sol
daten.
De huidige regering is
druk doende het Cambod
jaanse leger, dat in deplora
bele staat verkeert, weer op
te bouwen, maar volgens
Vietnamese functionarissen
kan het wel tien jaar duren
voordat het land weer in
staat is zichzelf te verdedi
gen, en de Vietnamese troe
pen het land kunnen verla
ten.
Behalve door de oorlog is
het land het afgelopen jaar
ook geteisterd door overstro
mingen en droogte, waardoor
de rijstoogst dit jaar zeer
slecht is. Kong Sam Ol, de
minister van landbouw,
waarschuwde dat er dit jaar
een tekort aan rijst zal zijn,
hetgeen het voortdurend
aanwezige probleem van on
dervoeding nog zal vergro
ten. Er is vooral een gebrek
aan eiwitten, doordat de be
volking vrijwel alleen maar
rijst eet, en te weinig vlees-
en visprodukten.
Bovendien veroorzaken de
felle kou in herfst en winter,
en de regen en hitte van het
voorjaar en de zomer, allerlei
ziekten zoals longontsteking,
bronchitis, mazelen en mala
ria. Vooral onder kinderen,
die toch al weinig weerstand
hebben door de ondervoe
ding, maken deze ziekten
veel slachtoffers.
De Cambodjaanse regering
is voor hulp vooral afhanke
lijk van de Sovjet-Unie en
andere Oostbloklanden. De
Verenigde Naties en andere
hulporganisaties geven aan
Cambodja slechts in beperkte
mate hulp.
„We weten meer van oor
log en moord dan van vrede",
zegt Kong Sam Ol, de minis
ter van landbouw. „We ken
nen nooit vrede, zoals andere
volken op de wereld".
(Esper was in 1975, toen de door
de Amerikanen gesteunde Cam
bodjaanse regering door de Bode
Khmer uit Pnom Penh werd ver
dreven, correspondent voor Asso
ciated Press in Indochina. Jaren
lang was hij bureauchief in Sai
gon. Hij keerde onlangs terug
naar Cambodja.)
(ADVERTENTIE)
Bruna feliciteert
Anton Pieck.
Vbn onze Haagse redact
DEN HAAG - Minister Brinkn
moet op aandringen van het CD/
de invoering van een derde TV-n
binet opnieuw aan de orde ste
beide partijen, zo bleek gisteren
Kamer, wacht de bewindsman ve
zijn beslissing.
CDA en PvdA, samen een m^ei
Tweede Kamer, namen onlangs e
waarin op invoering van het dei
aangedrongen. Het Kabinet voe
voor.
Volgens CDA-woordvoerder V
den neemt 'zijn' minister een
vaa
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - De rector mag
nificus moet aan macht inboe
ten. Volgens een meerderheid
van de Tweede Kamer mag de
rector naast zijn lidmaatschap
van het College van De kanen
niet automatisch deel uitma
ken van het College van Be
stuur (CvB) van een universi
teit of hogeschool.
Een meerderheid van de
Kamer wil verder dat de uni
versiteit een grotere stem
krijgt bij de benoeming van
hoogleraren.
HET was gisteren precies tien jaai
corrupte, door Amerikanen gest
van Lon Nol door de communistii
ten val werd gebracht. Daar was
de Amerikanen aan vooraf gegaar
de val van de Zuidvietnamese hoo
Indo-China, tot op de dag van v:
frustraties in de Amerikaanse sarr
tief ten einde.
Totdat afgelopen week de comr
in de Amerikaanse Senaat vijf milj
steun aan de rebellen die sinds 1
mees marionettenbewind in Pnom
tuurlijk maar een schijntje vergele
die Amerika tussen 1970 en 197!
niettemin een signaal dat de Amer
do-China weer is gewekt.
Reeds eerder verleende hel Witl
nitaire steun aan de rechtse gueri
ders van de ooit neutralistische p
nouk. Geld dat echter voorname
vluchtelingenkampen in Thailand
wordt toegevoegd dreigt Amerika
worden.
Daar komt bij dat de bovengenc
verbond hebben gesloten met de
man die volgens voorzichtige scha
rend schrikbewind 3 miljoen Can
gejaagd, bijna de helft van de bevc
Volgens de Amerikaanse minis
enigde Staten zich nooit meer in e
als indertijd in Zuid-Vietnam, Camt
litaire steun aan de Cambodjaanse
gezien worden als een steuntje in
vrienden van Amerika in Zuid-Oost
ging het pro-Vietnamese regiem i
gen. Een 'symbolische' gebaar dus
Nu maar hopen dat het daar
moeienis met Vietnam is immers o
begonnen.
MET DE in Amsterdamse versprei'
linkse mini-organisaties om paus
den schijnt voorlopig want je we
bereikt te zijn van de agitatie ron
Paus aan Nederland. De uit hun
warhoofden, die zulke abjecte idet
der ophalend genegeerd kunnen
Nederland langzamerhand zoveel
'°Pen, dat zelfs de meest perfide v
oor vinden.
We zijn nog maar een paar wek
derd. Als we de balans opmaken
verre gebeurd is, dan constaterel
sterk polariserende werking uitga!
tnolieke gemeenschap in Nederlan
'enen en niet-christenen. Katholiei
'e voren en wat zij nog aan christf
wordt door een kwaadaardig anti-
grove wijze bespot en door het slijl
Wie een omstreden gast uitno
staan, dat de regels van element!
ieder geval in acht genomen zulle
'e geven nu zelfs het leven van c
Z|jn? Over deze vraag zou nog e<
w°rden, maar dan liever niet dooi
bet laten doorgaan dan wel het af
'een nog maar kunnen beoordele
bet eigen gelijk en persoonlijk pres
Als thema voor het pausbezoek
u' dat bezoek nu wel of niet doorg
gekend gevoel van vrede en hoop
gebed weer eens samen zou kunn
gestoord te worden door de richtin
9en en kerkelijke hoogwaardig!*
Seen vlucht uit de werkelijkheid ms
ben zoeken naar het vele waarde
van de onderlinae verdeeldheid be
