even.
UITBLAZEN
'Stemadvies' paus valt slecht
Israël stapt
in
'Star-Wars'
Vrouw aan de top een
bezienswaardigheid
Remigratie-regeling blijft marginaal
Moeilijke kei
Goed middel
40 Jaar
na dato
3/slot
PvdA afwi
DE STEM CO
WOENSDAG 17 APRIL 1985
ACHTERGROND
PAGINAJ WO|N|DAG_17APF
VATICAAN OP WEG NAAR BANKROET?
EMANCIPATIE STOKT BIJ DE DEUR VAN DE DIRECTIEKAMER
Beter kasbeheei
kan gemeenten
geld opleveren
Goed nieuws
Elke huisvrouw kan
nu een heerlijk kopje
'Nettie' zetten. 'Nettie'
komt de smaak van echte
thee het meest nabij. Als
er weer echte thee komt,
zult u door toevoeging
van 'Nettie' veel langer
met uw theerantsoentje kunnen
doen en u proeft het verschil
niet.
NETTIE NET ECHT!.
De advertentie komt niet uit
m'n eigen geheugen, maar ik
vond hem in het boek Mooie
Vrede dat Michel van der Plas
in 1966 (Ambo), aan de hand
van kranteknipsels en andere
dokumenten, samenstelde over
de periode 1945-'50. De thee-
advertentie stond oorspronke
lijk in Vrij Nederland van 30 ju
ni 1945.
Echte thee hadden we
maanden eerder bij liters kun
nen drinken. Sterke, zoete thee.
Op straat gezet. Het water ge
kookt op van benzineblikken
gemaakte kacheltjes. Dat was
tijdens en kort na het Ardenne
noffensief toen de straat had
volgestaan met voertuigen van
een Canadees regiment lucht
doelartillerie. Bijna elk voertuig
had zijn eigen kacheltje en het
leek wel of er permanent thee
werd gezet. Thee met biscuits.
Ook op het vliegveld leek de
ketel altijd op het vuur te staan.
Het was het eerste wat ze je
aanboden: thee. Maar wij kin
deren gaven niet om thee en
onze ouders, die er misschien
blij mee waren geweest, zwier
ven niet over het vliegveld of
zaten niet bij de Canadezen op
de stoeprand tussen de voertui
gen. Het is vaak slecht verdeeld
in de wereld.
Iets is er büjven hangen van
dat luxe gevoel dat ik kreeg bij
het zien van wit brood, blikken
vol biscuit of corned beef, cho
colade, rozijnen, broodpuddin
gen in de RAF-cantine en voor
al sigaretten. Sweet Caporal,
Capstan, Players. Af en toe is
het er weer, eventjes, iéts ervan,
bijvoorbeeld wanneer ik de si-
garettenafdeling van een tax
free shop binnenloop. De hoog-
opgestapelde sloffen van niet
alledaagse merken roepen het
weer op. Dat gevoel van het
kan niet op.
WIM KOCK
Wat vooraf ging: de stroom
van boeken over oorlog en
bevrijding dwingt bijna auto
matisch de gedachten terug
naar 1945. Wat herinner je
je daar zelf nog van. Het
blijkt niet veel te zijn, een
onsamenhangend geheel van
fragmenten. Wel lijkt het
nog of toen de V-l alomte
genwoordig was.
se North State van een kwartje
de twintig, maar ze behielpen
zich ermee en intussen leek het
wel of die hele oorlog alleen al
gewonnen moest worden om
onze vaders en ooms weer in
staat te stellen fatsoenlijke siga
retten te roken.
Bedelen
Siegrets for papa, tsjoklat for
mama, was de eerste 'Engelse'
zin die een kind in 1944 leerde
uitspreken. Er waren natuurlijk
van die doodfatsoenlijke
ouders die van dit gebedel niets
moesten hebben, maar hun kin
deren konden het ook niet hel
pen dat ze niet bestand waren
tegen het zien van anderen die
al bietsend buit verzamelden.
Niets scheen zozeer sym
bool van vrijheid en welzijn te
zijn als de Engelse sigaret. Des
noods zelfs het nog rokende
restant ervan. Menige militair
die dacht dat z'n sigaret was
opgerookt, werd in opperste
verlegenheid gebracht door een
volwassen burger die op zijn
weggeworpen peuk afschoot
zodat de bevrijder wel op het
idee móest komen om de arme
man een verse sigaret aan te
bieden. In bietsen zag ik geen
been, maar dat peuken oprapen
vond ik toen al een beschamen
de vertoning, hoewel tevens een
bewijs te meer hoe belangrijk
die sigaret was.
Rhodesia
Zelfs de Nederlandse rege
ring zag zich genoodzaakt snel
iets te doen aan die honger
naar sigaretten en introduceer
de de 'eenheidssigaret' Rhode
sia. Ik was die vergeten, maar
zodra ik de naam aantrof in het
boek van Van der Plas schoot
me weer te binnen wat we des
tijds van Rhodesia hadden ge
maakt: Regering Holland Ont
dekte Deze Ellendige Sigaret In
Afrika. Rhodesia heb £k nooit
gerookt. Ik had mijn bekomst
van tabak. Toch moet dat beeld
van de sigaret als iets begeer
lijks, in de geest zijn blijven ste
ken. Hoe anders is het te ver
klaren dat ik me nu nog sigaret
tenmerken kan herinneren uit
een tijd toen ik zelf niet eens
rookte: Strand, Three Castles,
Bond Street, Picadillv?
Ik denk wel eens dat het ge
drang om en de verering van de
sigaret die de ouderen - onze
voorbeelden nietwaar? - in
1944-'45 ten beste hebben gege
ven er mede oorzaak van waren
dat ik zelf later een verstokte
roker werd en dat er na al die
jaren niets is dat mij zo'n luxe
gevoel verschaft als de aanblik
van op elkaar gestapelde slof
fen sigaretten in een tax-free
shop. Dat is een verleidelijke
want verlossende gedachte: dat
ik te veel rook is niet helemaal
mijn eigen schuld. Het komt
ook door de oorlog.
Experimenten
Niet dat ik al rookte in
1945. Ik moest nog twaalf jaar
worden. Stiekum geëxperimen
teerd hadden we wel. Het eerste
experiment draaiden we in el
kaar van de zelf geteelde ta
baksbladeren van mijn oom en
gewoon krantepapier. Het was
afschuwelijk. Het stonk, het
was bitter en we stikten er bijna
in. Dat was nog vóór de bevrij
ding geweest. Toen kwamen de
Canadezen en het eerste wat ik
deed was een Sweet Caporal
opsteken. De Canadees deed
me voor hoe ik moest inhale
ren. Ik tuimelde bijna achter
over in de pastorievijver. Daar
was het bij gebleven.
Hoewel de kennismaking
met de tabak mij slecht was be
vallen, was ik toch door en
door overtuigd van het geheime
genot dat erin moest schuilen,
een genot dat waarschijnlijk al
leen voor volwassenen was
weggelegd. Nergens waren die
zo mee in de weer als met ta
bak. Ze teelden hem zelf, smok
kelden hem uit België vandaan
of kochten hem op de zwarte
markt. Er waren mensen die
hun peuken bewaarden en als
ze er een stuk of wat hadden
daar weer nieuwe sigaretten
van maakten. Het was allemaal
bocht als je ze hoorde, niet te
vergelijken met de vooroorlog-
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllii
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie' drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55. Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41©076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957
Roosendaal, Molenstraat 45. ©01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Vlissingen, Torenstraat 5, ©01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementen, bij vooruitbetaling te voldoen:
22,97 per maand; 66,30 per kwartaal of 258,- per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand.
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice.
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje® 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur ©076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
T5
Door Cees Af anders
RUIM een jaar heeft
Italië een nieuw concor
daat met de paus maar
nu al zijn er problemen.
Met de parlementaire
goedkeuring vlot het
niet en ook blijkt dat de
geloofsdienaren voor
hun kosten van levens
onderhoud niet op de
vrijgevigheid van de ge
lovigen hoeven te reke
nen, zoals het concor
daat wil.
Een deel van de problemen
kunnen op rekening van de
paus zelf worden geschreven.
Vorige week deed hij in Lo-
reto een paar krachtige uit
spraken die in Italië veel stof
hebben opgejaagd. De 'Heili
ge Vader' riep de katholieken
van Italië (en volgens de bur
gerlijke stand zijn ze dat dus
allemaal) op om bij de ver
kiezingen in mei 'keuzes te
maken coherent met hun ge
loof'.
Alle niet-christelijke par
tijen legden de woorden van
de paus uit als een nogal bin
dend stemadvies aan de gelo
vigen, en wel om volgende
maand in elk geval op de
christen-democratische par
tij (DC) te stemmen. „Waar
bemoeit de paus zich mee
riepen de communisten woe
dend uit. De Communistische
Partij heeft er haar zinnen
opgezet juist bij de komende
verkiezingen de DC als
grootste partij van het land
voorbij te streven. Dat kan
lukken, tenzij de paus de DC
met halve of hele stemadvie
zen te hulp komt.
De woorden van de paus
zijn gelijk bij bel termen altijd
voor velerlei uitleg vatbaar.
De bisschoppen (zwakjes bij
gestaan door de DC) verkla
ren met de hand op hun hart
dat de paus geen politieke
uitspraak heeft gedaan maar
slechts de geesten heeft wil
len mobiliseren. Maar weini
gen in politiek Rome tonen
zich door deze bisschoppelij
ke verduidelijking overtuigd.
Het toeval wil dat dezer
dagen juist de parlementaire
goedkeuring van het Concor
daat aan de orde is. Het gaat
om de artikelen 45 en 46, die
bepalen dat men kerkbijdra
gen tot een jaarlijks bedrag
van 2 miljoen lire (1850 gul
den) van de inkomstenbelas
ting mag aftrekken. Deze re
geling vervangt de nu gel
dende, die de staat ertoe ver
plicht de kerk te subsidiëren.
Eind vorige week was er in
het parlement niet eens een
quorum aanwezig om te kun
nen stemmen. Maandag en
dinsdag idem dito, en voor
vandaag wordt niet anders
verwacht. Aangenomen
wordt dat de politiek zo haar
ongenoegen heeft willen
uiten over de pauselijke 'in
menging' in de verkiezings
strijd.
Het verzet tegen de nieuwe
regeling wordt geleid door de
Radicalen, die vinden dat de
kerk behandeld moet worden
als elke andere particuliere
vereniging, dus zonder privi
leges en belastingvoordelen.
Zelfs al worden de nieuwe
financiële regelingen goed
gekeurd dan nog zal het
moeilijk worden voor de
kerk. Uit een onlangs gehou
den onderzoek onder de ka
tholieken is gebleken dat drie
kwart er helemaal niets voor
voelt de geloofsdienaren
voortaan te gaan onderhou
den, met giften, vrijwillige
'kerkbelastingen' en andere
uitingen van edelmoedigheid.
De nieuwe regeling treedt
weliswaar pas in 1990 in wer
king, maar als het kerkvolk
het nu al massaal laat afwe
ten belooft dat weinig goeds.
Zelfs onder de DC-stemmers
blijkt voor de vrijwillige
kerkbelasting weinig geest
drift te bestaan. Communis
ten en andere 'leken' zeggen
best geld voor een goed doel
over te hebben, maar dan
voor bijvoorbeeld de arme
landen, niet voor de kerk.
De bisschoppen zien het
jaar 1990 dan ook met enige
angst en vrees naderen. Bij
het opstellen van het nieuwe
concordaat is men ervan uit
gegaan dat 30 procent van de
Italianen praktiserend ka
tholiek is en tegen die tijd
nog zal zijn. Die 30 procent
zou dan samen goed kunnen
zijn voor een half miljard
gulden per jaar, genoeg om
een minimum aan kerkelijke
instellingen in stand te hou
den.
Maar deze schatting is veel
te optimistisch gebleken. De
katholieken vinden het wel
beter dat zij in plaats van de
overheid opdraaien voor het
levensonderhoud van her
ders of geloofsdienaren,
maar ze zijn toch niet bereid
daar hun eigen bankreke
ning voor aan te wenden.
Zoals het er nu naar uitziet
is de kerk dus op weg naar
een bankroet. Maar de Ita
liaanse geloofsdienaren ver
trouwen erop dat de paus te
gen die tijd weer met enkele
krachtige uitspraken het ge
weten van zijn volgelingen
zal weten te bewerken en hen
tot offervaardigheid zal
overreden. De maatschappe
lijke keuzes van de Italiaanse
katholieken moeten 'cohe
rent' zijn met hun geloofsop
vattingen, zei de paus in Lo-
reto. En dat geldt ook voor
hun banksaldi.
Paus Johannes Paulus n ..stemadvies..
FOTOARCHIEF DE STEM
Door Rob Simons
ISRAËL voelt zich uitermate vereerd
door de uitnodiging van de Ameri
kaanse regering om aan het onder
zoek en de ontwikkeling van het stra
tegische defensie-initiatief (SDI), be
ter bekend als 'Star Wars', deel te ne
men. De uitnodiging van het Penta
gon betekent dat Israël voor het eerst
formeel in de Westerse defensieclub
wordt opgenomen, waarvan voorna
melijk de NAVO-landen lid zijn.
Over de mogelijke rol die Israël bij de
voorbereiding voor een eventuele ruimte-
oorlog zal kunnen spelen zijn nog geen bij
zonderheden bekend. Op voorhand zijn pre
mier Peres en minister van Defensie Rabin
echter graag bereid de Amerikaanse uitnodi
ging te aanvaarden.
Voor de technische vooruitgang en de ont
wikkeling van nieuwe wapensystemen en
van de lucht- en ruimtevaartindustrieën van
Israël wordt deelname aan het 'Star Wars'-
projekt door Jeruzalem van groot belang
geacht. Israëlische geleerden zullen binnen
kort naar Washington gaan om de mogelijk
heden voor Israëlische bijdragen aan het in
ternationale projekt te onderzoeken.
In academische kringen wordt echter sterk
betwijfeld of Israël wel in staat zal zijn een
concrete bijdrage aan de militaire ontwikke
lingen in de ruimte te leveren. Op bepaalde
gebieden is Israël zelfs niet bereid mee te
werken ten einde technologische kennis,
waarover het reeds beschikt, aan de buiten
wereld prijs te geven. Anderzijds kan Israël
met het oog op de eigen defensie wegens de
snelle ontwikkeling van nieuwe wapensyste
men niet het risico nemen een technologische
achterstand op te lopen door niet aan 'Star
Wars' deel te nemen.
Israël hoopt een relatief groot deel van de
voor het Star Wars-projekt te besteden 26
miljard dollar in de wacht te kunnen slepen.
Die investering kan een geweldige stimulans
voor de Israëlische onderzoekscentra en in
dustrie betekenen. Israël wil al bij voorbaat
de rechten voor de Israëlische industrieën en
laboratoria verzekeren om onderdelen voor
de toekomstige wapensystemen te ontwikke
len en produceren. Het gigantische projekt
kan een belangrijk stuk werkgelegenheid
bieden.
De Amerikaanse SDI kan de strategische
verhoudingen in het Midden-Oosten vooral
indirekt beïnvloeden. Door de nauwe betrok
kenheid bij het Star Wars-projekt worden de
militaire banden van Israël met de VS ver
sterkt, waarvan een afschrikwekkende wer
king tegenover vijandelijke Arabische staten
zal uitgaan.
Met de ontwikkeling van laser- en radar
technologie zal Israël zijn voordeel kunnen
doen in de strijd tegen conventionele raket
ten. Israëlische militaire deskundigen maken
zich zorgen over de rakettenoorlog tussen
Irak en Iran en over de nieuwe SS-21-raket-
ten die de Sovjet-Unie in Syrië heeft ge
plaatst en die de grote Israëlische bevol-
Yitzak Rabin ..Star-Wars..
- FOTO ARCHIEF DE STEM
kingscentra kunnen bereiken. Israël heeft op
deze rakettendreiging nog geen afdoende
antwoord.
Gezien de vergaande economische militai
re en politieke afhankelijkheid van Israël
van de VS kan de Israëlische regering de uit
nodiging van het Pentagon nauwelijks met
goed fatsoen afslaan. Om dezelfde redenen
zag Israël zich een paar maanden geleden
ook min of meer gedwongen een Amerikaans
verzoek in te willigen om ter verbetering van
de geluidskwaliteit van de op de Sovjet-Unie
gerichte radioprogramma's een zenderpark
voor de 'Voice of America' op Israëlisch
grondgebied te vestigen.
Evenals toen wordt ook nu in de discussie
naar voren gebracht dat Israël de Sovjet-
Unie nog meer tegen zich in het harnas jaagt
en de positie van de Russische joden bemoei
lijkt door zich bij deze propaganda en ruim
te-offensieven zo duidelijk aan Amerikaanse
zijde te scharen. Sommige Israëlische diplo
maten vrezen dat dit bondgenootschap tus
sen Washington en Jeruzalem hervatting
van diplomatieke betrekkingen met Moskou
nog meer zal bemoeilijken.
De Amerikaanse uitnodiging om tot de il
lustere ruimteclub toe te treden wordt in Je
ruzalem als een compliment voor de Israëli
sche wetenschap opgevat. Er wordt tevens
een bevestiging in gezien dat de VS Israël als
een betrouwbare bondgenoot beschouwen.
Volgens het bekende principe dat een ge
geven paard niet in de bek wordt gekeken zo
lang je er voordeel bij hebt, worden de Ame
rikaanse overwegingen om Israël bij de Star
Wars-plannen te betrekken in Jeruzalem
niet in overweging genomen. Door Israël
naast de Navo-landen, Japan en Australië in
het projekt op te nemen, meent de Ameri
kaanse regering de tegenstand in het Congres
vooral onder vrienden van Israël makkelij
ker te kunnen breken.
Afgezien van enig politiek gesputter van
de linkse oppositie worden principiële vragen
over de strategische zin en de politieke wen
selijkheid van de Amerikaanse plannen in
Israël vrijwel niet aan de orde gesteld. Aan
een actievere rol in de wapenwedloop tussen
de grote mogendheden valt voor Israël bin
nen het kader van het zuiver op de Verenigde
Staten afgestelde defensiebeleid toch niet te
ontkomen.
Door Pieter-Jan Dekkers
ALS vrouwen zich op de
arbeidsmarkt begeven
spreekt 'men' doorgaans
van een bijbaan(tje) of,
als het om een volledige
betrekking gaat, van een
baan. Vrouwen kiezen
slechts een (bij)baan.
Mannen echter een lóóp-
baan.
Hoewel mannen en vrou
wen al geruime tijd wettelijk
gelijke kansen en beloning
zouden moeten krijgen wordt
het Nederlandse bedrijfsle
ven nog steeds beheerst door
een mannen-mentaliteit, ze
ker als het gaat om leiding
gevende funkties. De vrouw
aan de top van het moderne
bedrijfsleven is anno 1985
nog steeds een 'bezienswaar
digheid'. Nog afgezien van
het feit dat vrouwen in het
Nederlandse bedrijfsleven
vergeleken met de zusters el
ders in West-Europa über
haupt een grote achterstand
hebben.
Mr. M. Meerman-Linck
heeft de zaken eens op een
rijtje gezet. In het boekje
'Vrouwen aan de top van het
moderne bedrijfsleven' (uit
gave Stichting Maatschappij
en Onderneming SMO) komt
ze tot de conclusie dat vrou
wen geen eerlijke kansen
krijgen op hogere funkties in
het bedrijfsleven. Het aantal
vrouwen dat een topfunktie
in het bedrijfsleven weet te
veroveren bedraagt nog niet
één procent.
De weg naar de top is over
het algemeen een moeilijk
begaanbare. Voor vrouwen
komt daar bij dat ze vaak de
enige in hun omgeving zijn
die de poging willen wagen.
Steun vanuit het door man
nen beheerste management
krijgen ze nauwelijks.
Er is overigens sprake van
enige kentering: voor het
eerst zijn enkele vrouwen be
noemd in de top van de Ne
derlandse vakbeweging. Ook
bij werkgeversorganisaties
dringt het besef door dat
vrouwen een waardevolle
bijdrage kunnen leveren aan
de top van het bedrijfsleven.
Overigens moet de eerste
vrouw in de top van de werk
geversorganisaties VNO en
NCW nog benoemd worden.
In zoverre lopen theorie en
praktijk bij de werkgevers
nog ver uiteen.
Tot de jaren zeventig kon
in Nederland nauwelijks ge
sproken worden van enige
emancipatie in het arbeids
proces, constateert mr. Meer
man-Linck. 'Weliswaar was
het sinds het begin van de
twintigste eeuw geen uitzon
dering meer dat een vrouw
vóór haar huwelijk aan het
arbeidsproces deelnam en
opende Aletta Jacobs de weg
naar de universiteit, de ge
huwde vrouw was en bleef in
dat opzicht handelingsonbe-
kwaam'. De man was de
kostwinner en dus thuis de
baas en de vrouw diende zich
dienovereenkomstig te ge
dragen.
De jaren zeventig hebben
dat beeld grondig veranderd:
het percentage buitenshuis
werkende gehuwde vrouwen
nam toe tot 33 procent van de
vrouwelijke beroepsbevol
king.
Dat was vooral het gevolg
van een omslag in het denken
over huwelijk en gezin. Het
aantal huwelijken met kin
deren liep sterk terug, het
aantal alleenstaanden groei
de met 20 procent en het aan
tal samenwonenden verdub
belde zelfs. Daarbij kwam
een sterke stijging van het
aantal echtscheidingen dat
veel vrouwen in het arbeids
proces drukte.
Het waren gouden jaren
voor de feministische vrou
wenbeweging. Centraal ston
den zaken als de herverde
ling van betaalde en onbe
taalde arbeid, een voorkeurs
behandeling voor vrouwen
(positieve discriminatie), in
dividualisering van de socia
le zekerheid en de belasting
heffing en voldoende en be
taalbare kinderopvang (cre
ches).
Anno 1985 zijn de meeste
van deze eisen gerealiseerd.
Maar hoe moeilijk dat is ge
gaan getuigt het tot stand ko
men van de wet geljke belo
ning mannen en vrouwen en
de gelijke behandeling in de
sociale zekerheid.
Reeds bij de oprichting
van Europese Gemeenschap
(1953) is in het oprichtings
verdrag de bepaling opgeno
men dat vrouwen en mannen
gelijkwaardig zouden moe
ten worden behandeld. Maar
het duurde tot 1975 voordat
dit beginsel in Europese
Richtlijnen is vastgelegd. En
het duurde tot begin 1985 dat
in Nederland vrouwen in de
sociale zekerheid dezelfde
rechten hebben verworven I
dan de mannen.
Interessant zijn de cijfers
die mr. Meerman-Linck
heeft verzameld over de mate j
waarin de vrouw bij het ar
beidsproces is betrokken en
in welke beroepen. Zo blijkt
dat eenderde van de buitens
huis werkende mannen
werkt in 14 beroepen, maar
dat hetzelfde aantal vrouwen
slechts in vier beroepen is
vertegenwoordigd: winkel
bediende/verkoopster, secre
taresse/telefoniste, admini
stratief medewerkster en
verzorgende beroepen (zie
kenhuis, bejaardenoorden).
Hier komt dus de aap uit
de mouw: de voortgaande
emancipatie heeft meer j
vrouwen toegang tot de ar-
beidsmarkt gegeven, maar ze i
worden uit 'mannenberoe
pen' geweerd. Het percentage
vrouwen dat een baan in de j
industrie heeft veroverd - 12
procent - steekt wel erg j
schril af bij West-duitsland
waar ruim een kwart van al
le werkende vrouwen in de
industrie werkt.
De Nederlandse gehuwde
werkende vrouw doet dus
meer 'diendende' arbeid,
werk dat minder aanzien en 1
prestige verwerft maar - wat
nog belangrijker is - geen en-
kei uitzicht biedt op een car
rière naar de 'top'.
Dat dit moet veranderen L
staat buiten twijfel. Maar er j
zal nog heel wat water door
de Rijn stromen aleer vrou
wen dezelfde kansen krijgen I
op topfunkties als mannen
Misschien dat de overheid j
daarbij het goede voorbeeld j
kan geven. Hoewel..
Ook bij de overheid treft II
men slechts zeer weinig
vrouwen in de funktie van
bijvoorbeeld directeur-gene
raal of secretaris-generaal
Door vrouwvriendelijke per
soneelsadvertenties en posi
tieve discriminatie tracht
men al jaren de mannen-he
gemonie bij de overheid te
doorbreken.
Maar ook hier, constateert II
de schrijfster, draaien amb-1
telijke molens tergend lang- j
zaam. Bovendien, het man-
nenbastion bij de overheid
wordt de laatste tijd door een
deregulerende overheid toch
al danig in de bestaanszeker
heid bedreigd. En daarom
houden de mannen zich 1
aan wat ze hebben en kunnen
krijgen. Met de vrouw als
'slachtoffer'.
Door Mathieu Kothuis
MET DE NIEUWE re
migratie-regeling voor
oudere werkloze buiten
landers mag volgens het
kabinet 'geen enkele
aandrang worden uitge
oefend om buitenlan
ders tot remigratie aan
te zetten'.
De grote vraag is dan
waarom er een zoveelste
maatregel moet komen om
de terugkeer van buitenlan
ders naar hun land van oor
sprong te bespoedigen. Na
tuurlijk gaat het dus wél om
een versnelde terugkeer van
buitenlanders. En daar gaat
het in feite al jaren om met
plannen als 'terugkeer-pro-
jecten', 'vertrekpremies' of
'oprotpremies' en, zoals nu,
de 'remigratie-regeling voor
oudere werkloze buitenlan
ders'.
In '74 kreeg het toenmalig
kabinet van het parlement
nog de wind van voren bij de
presentatie van een wets
voorstel om buitenlanders
die naar hun land van her
komst wilden terugkeren een
vertrekpremie mee te geven.
Eind '83 werd eenzelfde pre
mie met applaus in de Twee
de Kamer ontvangen. In dat
jaar werd in de Nederlandse
politiek nog met afkeuring
en soms afgrijzen gereageerd
op een voorstel van de Duitse
regering om buitenlanders in
dat land een 'oprotpremie'
mee te geven als ze beloofden
voorgoed te vertrekken. Nu
kunnen, volgens de jongste
regeling, oudere buitenlan
ders in Nederland die hier
van gebruik willen maken,
achteraf niet meer op deze
beslissing terugkomen en
dus niet meer in Nederland
terugkeren. Het kan verke
ren.
Het Landelijk Samenwer
kingsverband van Buiten
landse Arbeiders (LSOBA)
reageert nogal cynisch op het
jongste voorstel van het ka
binet. „Het lijkt er op dat het
kabinet op deze manier
goedkoop van de bejaarde
buitenlanders afkomt", aldus
een woordvoerder. Volgens
andere organisaties van en
voor buitenlanders is de 'in
komensonzekerheid' waarin
de buitenlanders leven bij
alle regelingen tot nog toe
het grootste probleem. Het
gaat al lang niet meer om de
vraag óf (veel) buitenlanders
graag naar eigen land willen
terugkeren, maar om de ma
nier waarop.
Het Nederlands Centrum
Buitenlanders in Utrecht
(NCB) heeft in samenwer
king met de vakbonden, de
Raad van Kerken en het Hu
manistisch Verbond al ge
ruime tijd geleden een alter
natieve remigratienota op
gesteld waarin juist het ac
cent werd gelegd op het weg
nemen van die onzekerheid.
NCB-directeur Mohamed
Rabbae reageert dan ook te-
lerugesteld op de jongste re
migratie-regeling. „We heb
ben in onze nota namelijk
gepleit voor een terugkeer-
mogelijkheid van buitenlan
ders vanaf 45 jaar met be
houd van hun uitkering. De
grens van 55 jaar is een be
perking van ons voorstel en
dat is vooral ook zo jammer
omdat 45-jarigen hier ook al
lang geen perspectief meer
hebben op een baan". Ook de
hoogte van de uitkering, een
gecorrigeerde bijstandsuit
kering gebaseerd op de kos
ten van levensonderhoud in
het land van herkomst, zit
Rabbae ook niet lekker. De
'truc' die het kabinet daar
mee wil uithalen is hem wel
duidelijk.
De volgende stap is
een korting op de kinderbij
slag die dan eveneens geba
seerd wordt op de kosten
voor levensonderhoud in het
thuisland. „Het moet", zegt
Rabbae, „de overheid name
lijk niks uitmaken of de bui
tenlander zijn uitkering nu
in Nederland of in eigen land
ontvangt". Dit voorstel ziet
het NCB dan ook indirect als
een nieuwe aanval op de kin-
derbijslag voor buitenlandse
gezinnen.
Een derde punt van kritiek
uit het NCB op de beperking
van de terugkeermogelijk-
heid. Rabbae wijst op de po
vere resultaten van de 'te
rugkeer-projecten' in Ma
rokko en Turkije die wel 1»'
wijzen dat buitenlanders na
een verblijf van 10,15 jaarojI
nog langer zó met Nederlanc
zijn vergroeid dat terugked
mogelijk moet blijven. He'
NCB bepleit dan ook een Ff
riode van drie jaar waarin d'
buitenlander op zijn beslis
sing kan terugkomen. i
dat niet gebeurd dan bied'
ook deze remigratieregelini
voor oudere buitenlands'-'
slechts een maginale mod'" I
lijkheid om hun droom
verwezenlijken, namelijk te
rug te keren naar huis.
pgN HAAG(ANP) - De Twf
je Kamer wil van minim
Van Den Broek van Buite
jandse Zaken een schrifteli
verslag hebben van zijn t
joek aan Moskou vorige wee
Van den Broek sprak da
met zijn Russische colle
Gromyko over het Nederlan
se kruisrakettenbesluit van
juni vorig jaar. 'Het CD
heeft naar het bezoek van i
minister uitgekeken en hec
er grote waarde aan', zo arg
menteerde het CDA-Kamerl
De Boer zijn verzoek om et
Kri
op 1
DEN HAAG(ANP) - Gemeei
ten kunnen via goed kasb
heer htm kosten beperken
opbrengsten vergroten. H
gaat dan voornamelijk o
rentelasten en rente-opbrenj
sten. De mogelijke opbrenj
sten dienen wei te worden a
gewogen tegen de kosten (pe:
soneel, automatisering, infoi
matieverwerving en koste
van transacties).
Dat concludeert het Inst
tuut voor Onderzoek va
Overheidsuitgaven in een rap
port over gemeentelijk kastx
heer, dat gisteren is verscht
nen.
Belangrijke voorwaarc
voor een doelmatig kasbehet
is een goed inzicht in de be
schikbare en ter beschikkir
komende liquiditeiten en in c
betalingen die door de ge
meenten moeten worden vei
richt. Daardoor kunnen de ge
meenten de omvang van hu
krediet in rekening-courar
beter in de hand houden e
grote overschotten voorkc
men.
DE grote Nederlandse kolonie
Nederlandse bejaarden, die oi
pleegtehuis zijn aangewezen,
tussen helemaal met de Austr
ongelukkig. Naarmate ze oude
met de Engelse taal en vallen
lands van vroeger. Gevolg: i
Australische omgeving. Bij be
tionaliteiten doet zich hetzelfde
Ook op basis van deze erve
zoals nu door het kabinet is vc
de oudere, werkloze buitenlan
van een blijvende uitkering (ie
oude dag in het land van herke
om een experiment, bedoeld v
jaar, die minstens een half jaa
in Nederland hebben gewoon
bij remigratie de reis- en verl
drie maanden een overbruggin
Van de kant van de grote po
vattende en royalere remigre
echter niet naar het prijskaartje
kening gehouden met het feit,
kinderen) die al jaren in Nee
land en cultuur vervreemd kuni
op, dat in het eerste proefjaar
tenlanders er gebruik van zulle
longer zijn dan 55 jaar. Ondei
banners en Antillianen gereken:
De voorgestelde bedragen li
samenleving heeft verplichtine
n|er een aantal jaren hebben g'
nen we ons op passende wijze
zekere samenhang aan te bren
ders, die willen emigreren of
kabinet geen aanleiding ziet o
van Nederland een levenslang
Het kabinet stelt zich terecht
Buitenlanders zelf in alle vrijhe
ai dan niet willen remigreren. E
kan hen daarbij helpen. Het wo
voor gezinnen met opgroeiend:
Be beste toekomstmogelijkhede
migratie-regeling gebruik maal
'erugkeren.
vandaag mocht erge
making dient wel te bedenken, c
mensen in ieder geval volgens
s om verzet aan te tekenen 1
wnkman van WVC (Welzijn, Vc—
r]'e4,w® omroep-CAO goed te k
De president van de Ami
jo uitspraak in kort geding all
°eP °P het 'grondrecht van
opo, zo nadrukkelijk te laten pri
yesteun gegeven aan al degene
\A/Wakste parti' ziin: de werkn:
wa=Ü niet zonder raöio en TV
1eren- Zo'n Hlversumse on
lanrt enhe'd voor een vergelijkt
?n'„ e en het Belgisch-Duitse c
I ver* ver9Qlijking zou wel eens 1
I be minder onmisbaar blijke
17|ln '9rijkste gevolg van de stal
heiriVan het feit' dat er °P het c
Han-n Cltuur zoveel aangenar
aa" het kastje-kijken,
ter Ra,danken we dan allemaal
liik jj'nkman. volgende week za
Proberen te maken dat hij zie
ermee hij niets van doende h<
