'Grote musicals zijn taboe
voor beroepsgezelschappen'
Jong programma op Pinkpop Tij
Halmaspel kan in
de kast blijven
Popie Jopie
mag niet
in België
WOENSDAG 17 APRIL 1985
c:
PAGINA GlDSil
iimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
JACQUES DE GROOT, REGISSEUR VAN TAJAMA GAME':
Veelzijdig
Drie jaar
Verademing
GEEN TV-OPNAMEN VAN FESTIVAL
Nastassja Kinski en man na ze ven maanden uiteen
BELGIE NED 1
BELGIE NED 2
BELGIE FRANS 1
DUITSLAND 1
DUITSLAND 2
DUITSLAND 3
SKY CHANNEL
Alternatieven
EFFECT ZWIJGEN RADIO EN TV BEPERSi
'mf en tr is 4ten loul
broensrentn
faw nwhuis. Moros kon\
'l voorlieten onder het bewind
KQËNSPAG 17 APRIL 191
Voorjaar
ti
Tpie Happie en Sti
8
KlSSl
Pji
mmk
„De betalingsmoraal van de Nederland
se fiscus blijft ver achter bij die van
de gemiddelde Nederlander"
C. Baeten stelling
Vanavond gaat In de Stads
schouwburg te Tilburg de Ne
derlandse versie van de beroem
de Amerikaanse musical 'Paja-
ma Game' In première. Het ge
zelschap BOeMS (Brabantse
Operette en Musical Spelers) zet
met 60 acteurs en actrices en
een orkest van 30 musici dit pro-
duktle op de planken. Als gast-
spelers zien we onder ander de
bekende zanger Peter Witjes en
actrice Antoinette Stranger. De
regie Is In handen van Jacques
de Groot uit Bergen op Zoom.
HIJ was het ook, die voor de ver
taling van het stuk zorg droeg.
Met hem en Antoinette Stranger
hadden we een gesprek over de
ze musical. Na vanavond zijn er
nog voorstellingen gepland op
zaterdag 20 april en zaterdag 11
mei.
Illllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllli
Door Edo Sauren
„Voor professionele gezel
schappen is het tegenwoordig
onmogelijk om dergelijke pro-
dukties nog op de planken te
zetten. Kijk maar eens naar de
bezetting; 60 acteurs en actri
ces, 30 musici en dan nog eens
een technische ploeg van 25
personen. Met zo'n groep op
tournee gaan is niet meer te
betalen. Na musicals als My
Fair Lady en Sweet Charity
denken ze in Nederland niet
meer aan grote bezettingen en
orkesten", vertelt regisseur
Jacques de Groot.
Deze Bergenaar heeft zijn
sporen op regiegebied al aar
dig in het Brabantse nagela
ten. Vorig jaar was het o.m.
Treemonisha in Oss, Der Bet-
telstudent in Breda, hij regis
seert ook nog de Bergse Ope
rette Vereniging, twee jaar ge
leden bracht hij met BOeMS
vier keer 'Bye Bye Birdie' op
het toneel en in oktober van
dit jaar brengt hij met de Ba
ronie Operette 'Der Vogel
handier'.
De kern van het gezelschap
BOeMS komt uit Tilburg en
omgeving, maar verder zijn er
mensen uit vrijwel geheel
Brabant bij betrokken. De re
petities verlopen dan ook ge
decentraliseerd. Het koor re
peteert in Tilburg, het orkest
in Roosendaal en delen van da
Nederland niet meer rendabel
zijn. „Het is ook een zeer ge
compliceerde musical voor de
technici. Er zijn maar liefst 18
grote scènes met dekorwisse-
lingen. Voor het technisch per
soneel wordt dat een ware
krachtproef. Maar ze werken
er ontzettend enthousiast aan.
Het is voor hen een verade
ming, want bij de huidige be
roepsvoorstellingen hebben ze
zelf nauwelijks meer iets in te
brengen. Kant en klare elec-
tronische programma's rege
len belichting en dekor. Nu
komen ze zelfs in hun vrije tijd
naar de repetities om alles tot
in de perfectie te regelen", al
dus Jacques.
Antoinette Stranger.
regie worden ook nog in Ber
gen op Zoom afgewerkt. Zo
troffen we het orkest, deels
bestaande uit musici van Bill
Bounders Big Band uit Bergen
op Zoom, deels (vooral de
strijkers) uit het Vlaamse
Opera-orkest en verder aan
gevuld met Brabantse musici,
tijdens een repetitie aan in de
zaal van het Wapen van
Roosendaal op de Markt in
Roosendaal.
Jacques de Groot.
FOTO'S ARCHIEF OE STEM
„Ik ben zo'n drie jaar bezig
geweest met het loskrijgen
van de tekst van de Amerika
nen. Dat begint dan als volgt.
Je moet meteen al een bedrag
van 5 mille op tafel leggen,
voordat je één noot muziek
krijgt toegestuurd. Dan zeg
gen ze: 'hoeveel stoelen telt het
theater waar jullie het opvoe
ren, hoevaak voeren jullie het
op; goed dan willen wij nog
eens 10 procent van de recette'.
Zo gaat dat en voor ons is een
dergelijke overeenkomst niet
te betalen. We hebben wat
heen en weer gecorrespon
deerd om het allemaal tot
amateurnormen terug te
draaien. Met de vertaling ben
ik zo'n twee jaar bezig ge
weest. Ook daar zijn de Ame
rikanen vrij kien op. Het moet
allemaal zo origineel mogelijk
en je moet consequent in de
trant van de componist en de
tekstschrijver werken. De ver
talingen moeten worden opge
stuurd, ze worden in de VS
zorgvuldig doorgevlooid, hier
en daar brengen ze verande
ringen aan en uiteindelijk
krijg je dan na zo'n jaar heen-
en-weer-geschrijf het licht op
groen", vertelt Jacques.
„Waarom The Pajama Ga
me? Deze musical barst van de
bekende melodieën, terwijl de
inhoud nog steeds actueel is.
Het verhaal gaat over de eeu
wige strijd tussen het kapitaal
en de werkende klasse, die in
dit geval in het voordeel van
de laatste beslist wordt. Het
gaat over het wel en wee van
rebellerend personeel van een
pyjamafabriek, waar het uit
blijven van een kwartje loons
verhoging centraal staat", zegt
Jacques de Groot.
Volgens hem is het niet zo
verwonderlijk dat deze musi
cal met zoveel bekende songs
pas 31 jaar na de wereldpre
mière op Broadway in Neder
land te zien is. Hij verwijst
daarbij naar zijn eerdere uit
spraak dat grote produkties in
Een van de hoofdrollen
wordt gespeeld door Antoinet
te Stranger. Een zangeres-ac
trice met een veelzijdige loop
baan. Na een klassieke dans
opleiding bij Scapino dook
Antoinette het variétéleven in.
In de Tik-tak-show verzorgde
zij dansnummers, als jongleur
en als komische acrobate trok
zij met gezelschappen Europa
door. In Zwitserland wierp ze
zich op de omgang met dieren
en als leeuwentemster stond
ze met tien leeuwen oog in oog
in een kooi, met Charlie Ross
zong zij in Joego-Slavië, trad
op een grote revue in Japan, ze
zong in de Hoofdstadoperette
en haar laatste grote optreden
was in de musical 'Fien'.
„Ik heb van Jasperina de
Jong ontzettend veel geleerd
in de periode 'Fien'. Iedereen
verklaarde me voor gek, toen
ik bij de Hoofdstadoperette
wegging. Je zat er gebeiteld,
maar juist dat wilde ik niet. Ik
zag mezelf niet tot aan mijn
pensioen alleen maar operet
tes zingen. Ik wilde wel meer
van de wereld zien. Achteraf
ben ik maar wat blij dat ik die
stap gezet heb. Met de groep
BOeMS werk ik nu voor het
eerst. Het is een genot, wat een
enthousiasme straalt er van
die groep af", zegt Antoinette.
De première begint vanavond om
20.15 uur.
Van onze RTV-redactie
Buro Pinkpop heeft dit jaar
gekozen voor een 'brede en
jonge' programmering van het
Pinkpop-festival dat op 27 mei
voor de 16de keer zal plaats
vinden in Geleen. Hoewel de
organisatie nog zoekt naar een
adequate aanvulling en afron
ding van het programma
staan de meeste optredens
vast.
Als Nederlandse groep ver
schijnt op Pinkpop '85 de for
matie Gaga die onlangs de
wedstrijd 'De Grote Prijs van
Nederland' won. Vervolgens
treedt de groep King op die
wordt aangekondigd als 'de
grote nieuwkomer van 1985'.
Als 'gitaarwonder uit de hard-
rockfamilie' maakt de gitarist
Yngwie Malmsteen zijn op
wachting. De groep China Cri
sis moet zijn naam als 'nieuwe
superformatie' waarmaken
terwijl van Steel Pulse 'spran
kelende rggae' wordt ver
wacht. Jason the Scorchers
tenslotte zorgen voor een dosis
'cowpunk uit Texas' op het
Pinkpop-podium.
Pinkpop, nog altijd Neder
lands grootste openluchtfesti
val, vindt dit jaar voor de 16e
keer plaats in het Burgemees
ter Damenpark in Geleen.
Pinkstermaandag 27 mei zal
het sportpark om 9.00 uur
worden geopend en de kassa's
om 8.30 uur. Het programma
begint om 11.00 uur en eindigt
om 20.15 uur.
In tegenstelling tot voor
gaande jaren zal de KRO deze
keer geen opnamen meer ma
ken van het Pinkpop-festival
vanwege de hoge kosten i
hier volgens de omroep a!
verbonden zijn. Daarenta»
zal de Vara wel een registry
van het festival maken voor j
radio. Verder voert Bit
Pinkpop momenteel onde!
handelingen met twee buitel
landse televisiemaatschappij
en voor opnamerechten, te
ten Channel Four voor
popprogramma The Tube
de firma Music Box voor fcj
beltelevisie.
De voorverkoop start opjL
terdag 20 april. De entreeprï
blijft onveranderd op ƒ35
de voorverkoop. Op de dag
het festival zelf kosten
kaarten 40,-. Op vertoon u
een entreebewijs voor pjj
pop verstrekken de Ne®:
landse Spoorwegen 20 proa
korting op een treinkaartje.
LONDEN (DPA) - De Westduitse 25-jarige
filmactrice Nastassja Kinski heeft haar Egyp
tische man Ibrahim Moussa na een huwelijk
van zeven maanden verlaten.
Volgens het jongste nummer van de 'The
Mail on Sunday' in Londen heeft de 38-jarige
Moussa in Rome gezegd dat hij niet begrijpt
waarom het is mislukt en dat hij hoopt dat een
verzoening mogelijk is. Moussa - werkzaam
voor de Italiaanse juwelier Bulgari - en Kinski
hebben in de Italiaanse hoofdstad een elegante
villa.
Nastassja Kinski woont op het ogenblik.,,
haar tweejarige zoontje Alyosha op een lani
goed op de Britse oostkust, in verband met op.
namen voor de film 'Revolution', met Donai
Sutherland en Al Pacino. De actrice staats
pers niet te woord. Moussa en Kinski ha<
geruime tijd samengewoond voordat
trouwden.
Van onze RTV-redactie
BRUSSEL - Het lied 'Popie
Jopie' van het Vara-duo
Henk Spaan en Harry Ver-
meegen mag niet gedraaid
worden op de Belgische ra
dio. De leiding van de BRT
heeft dit laten weten in een
onder de omroepmedewer
kers verspreide brief.
De BRT-leiding wijst er
in de brief op dat de pro
grammamakers zich, vol
gens de reglementen van de
staatsomroep, dienen te ont
houden van kritiek op of het
persifleren van bekende
personen als de koning of de
paus. Verder mogen de
BRT-medewerkers geen
uitspraken doen over om.
streden zaken als bijvoor
beeld de plaatsing van
kruisraketten.
Ondanks het verbod van
de BRT-leiding beleven
Spaan en Vermeegen
Vlaanderen een grote op
mars met hun, ook in Neder
land omstreden, 'Popie Jo
pie'. Het lied staat in Bi
zelfs zo in de belangstelling
dat het Vara-duo besloten
heeft een speciale Vlaamst
versie van het lied te maken.
Twee zware jongens uit de
Parijse onderwereld, Max
(Jean Gabin) en Riton (René
Dary), hebben op de lucht
haven van Orly vijftig mil
joen aan goud ontvreemd.
Ze besluiten de buit een tijd
te laten 'afkoelen', totdat de
zaak vergeten is. Maar Ri
ton praat tegenover zijn
vriendin Josy (Jeanne Mo-
reau), een hoertje uit een
nachtclub, zijn mond voor
bij. En Rosy, die Riton met
Angelo (Lino Ventura), een
handelaar in verdovende
middelen, bedriegt, vertelt
deze alles over de goudroof.
Jacques Becker maakte deze
film, die oorspronkelijk
Touches paz au Grisby'
heet, in 1953.
Katja (Angelica Domröse).
Om zijn moeder te ontzien
en te beantwoorden aan het
beeld, dat zij van hem
maakte, heeft hij dit alles
voor haar verborgen weten
te houden. Maar deze herfst
duikt een volledig verander
de Viktor op. Hij is onge
neeslijk ziek en hij weet dat
dit bezoek zijn laatste be
zoek zal zijn.
Zoals ieder jaar in de herfst
bezoekt Viktor (Helmut
Lohner) ook dit keer zijn
oude moeder Elisabeth (Bri
gitte Horney) op haar ver
jaardag. Hij doet dit niet zo
zeer uit een behoefte als wel
gewoon uit plichtsbesef.
Viktor is advocaat geweest,
Jeanne Moreau in
'Parijse onderwereld'
(België-Nederlands, net
2, 20.25 uur).
- FOTO ARCHIEF DE STEM
maar hij heeft zijn beroep er
aan gegeven om schrijver te
worden. Al snel bleek dat hij
als auteur niets te zeggen
had. Ook was Viktor eens
getrouwd, maar hij is thans
gescheiden van zijn vrouw
In deze aflevering van 'Das
kleine Femsehspiel' van
avond een film van de grafi
cus en tekenaar Heinz
Emigholz, die een geheel
eigen manier van filmen
heeft. Zijn omgang met sta
tische kunst is aan zijn films
duidelijk te merken. Hoewel
Emigholz 'Die Basis des Ma-
ke-up' als zijn meest verha
lende film ziet, geeft een be
schrijving van de inhoud
slechts een van de vele as
pecten van de film weer. Een
tapijthandelaar heeft zich
middenin zijn zaak terugge
trokken in een hol vol tapij
ten, waarin geen dimensies
meer lijken te bestaan. Hij
zelf, zijn vrienden en zijn
personeel communiceren
met elkaar via video-appa-
ratuur. Iedereen observeert
de ander in de zin van een
totaal voyeurisme, zodat al
len een rol spelen en de wer
kelijkheid een projectie
wordt van ieders eigen nar
cistische voorstellingen.
Het team van 'Dynasty', of 'Der Denver-clan', zoals
de Duitsers het noemen (Duitsland 2, 22 uur).
- FOTO ARCHIEF DE STEM
In een stadje in het Wilde
Westen, waar de 'wilde' tij
den reeds lang voorbij zijn,
wil sheriff Burnett (Jock
Mahoney) op een zondag
trouwen. Maar de sheriff
wordt buiten de stad door
een outlaw in een hinder
laag gelokt. Een vreemde,
Jagade (Dale Robertson) ge
heten, die niet aan het gewo
ne burgerlijke leven kan
wennen, redt de sheriff. Ja-
gade verstoort op een ernsti
ge manier de zondagsrust en
maakt op diverse manieren
moeilijkheden. Er moet dus
iets tegen Jagade onderno
men worden, maar de she
riff aarzelt.
15.15 Wielrennen: De Waalse
Pijl.
17.55 Journaal.
18.00 Tik Tak,
kleuterprogramma (herh.).
18.05 Plons, de gekke kikker.
18.10 Zeppelin,
j eugdmagazine.
18.35 Midas (2), Vlaamse
jeugdserie.
19.00 De legende van Sleepy
Hollow, animatiefilm.
19.15 Katholieke Televisie- en
Radio-Omroep.
19.40 Paardekoersen,
mededelingen en programma
overzicht.
19.45 Journaal.
20.10 Kijkuit! Vandaag:
Parkeren verboden.
20.15 Videomatch,
videospelletje.
20.25 Namen Noemen,
spelprogramma.
21.10 Allemaal beestjes,
documentaire-serie.
21.45 Pluk de dag,
Amerikaanse comedy-sterie.
22.10 Monumenten,
landschappen.een zorg (4).
22.45 Nationale Loterij,
paardekoersen, Journaal en
Coda.
19.00 Chocky (2), Engelse SF-
serie voor de jeugd.
19.25 Tijdrover. Bridge: Twee
klaveren (10).
19.40 Mededelingenen
programma-overzicht.
19.45 Journaal.
20.10 Inleiding tot Tristan en
Isolde', opera van Wagner.
20.25 (ZW) Parijse
onderwereld (Touchez pas au
Grisby), Franse speelfilm van
Jacques Becker (1953). Met:
Jean Gabin, René Dary,
Jeanne Moreaux, Lino
Ventura en Michel Jourdan.
O
22.00 Wikken en wegen,
consumentenmagazine (herh.).
16.30 Graffiti,
jongerenprogramma.
17.15 Lollipop,
kinderprogramma.
17.50 Plein Jeu,
familieprogramma.
19.00 Ce soir, regionaal
magazine.
19.25 Minute Papillon.
19.30 Journaal.
20.00 Cap 60, spelprogramma.
21.05 Pour l'amour du risque
(Hart to Hart), Amerikaanse
serie.
21.55 Portraits. Vandaag: Jo
Gerard.
22.25 Staatsloterij.
22.30 Journaal, sport.
22.45 Un autre regard.
09.25 Sesamstrasse.
10.00 Tagesschau und
Tagesthemen.
10.23 WISO.
10.55 Tiere vor der Kamera
(herh.).
11.40 Britische Nachbarn
(herh.).
12.10 Monitor.
12.55 Persoverzicht.
13.00 Tagesschau.
13.30 ARD-Sport extra. WK
IJshocky: Rusland-Amerika.
16.00 Tagesschau.
16.10 Berümte Jugendbucher.
Vandaag: Jules Verne.
16.30 Schau ins land,
kinderprogramma.
17.00-19.30 ARD-Sport extra.
WK IJshocky: Zweden-
Bondsrepubliek (ca. 17.45
Tagesschau; 18.30 Regionale
programma's).
19.30 WWF.
19.58 Heute im Ersten.
20.00 Tagesschau.
20.15 Mamas Geburtstag, tv-
spel van Klaus Poche.
22.00 Brennpunkt.
22.30 Tagesthemen.
23.00 Mathias Richling: Dass
Fernseh'bled macht.
23.45 Tagesschau.
10.00-13.15 Zie Duitsland 1.
16.00 Heute.
16.04 Löwenzahn, kinderserie
(herh.). Aansl.: Heute-
Schlagzeilen.
16.35 Der Waschbar Rascal,
tekenfilmserie.
17.00 Heute. Aansl.: Aus den
Landern.
17.15 Tele-Illustrierte.
17.50 Die Koralleninsel, tv-
serie.
18.20 Die Koralleninsel, tv-
serie (vervolg).
18.55 Mittlotto - 7 aus 38.
18.58 Programma-overzicht.
19.00 Heute.
19.30 Direkt, magazine met
bijdragen van jonge kijkers.
20.15 Die Sport-Reportage.
Aansl.: Heute-journal.
22.00 Der Denver-Clan
(Dynasty), tv-serie.
22.50 Kindersegen,
documentaire over de
katholieke kerk en de
bevolkingsexplosie.
23.20 Das kleine Femsehspiel
- Kamerafilm: Die Basis des
Make-up, tv-spel van Heinze
Emigholz.
00.45 Heute.
08.00 Tele-Gymnastik.
08.10-11.05 Schooltelevisie
(09.25 Sesamstrasse).
18.00 Tv-cursus Engels.
18.30 Sesamstrasse.
19.00 Aktuelle Stunde.
20.00 Tagesschau/Wetterkarte
20.15 Herr Puntilla und sein
Knecht Matti, toneelstuk van
Bertold Brecht.
22.45 Stunden des Terrors (A
day of fury), Amerikaanse
speelfilm van Harmon Jones
(1956). Met: Dale Robertson.
a
00.30 Journaal.
14.35 Family, tv-serie.
15.30 Wayne Shuster,
politieserie.
16.00 Sky Trax, popmuziek.
18.30 Mr. Ed, tv-serie.
19.00 The Lucy show.
19.30 Bearcats, tv-serie.
20.20 The Challenge,
speelfilm.
21.50 International motor
sports.
22.55-00.30 Sky Trax,
popmuziek.
Door Boet Kokke
„U hebt het gehoord: woens
dag geen radio en televisie.
Haal dus het halma en de an
dere spelletjes maar vast te
voorschijn". Dat zei, dezer da
gen, toen de ether-staking be
kend werd, een Nederlandse
tv-omroepster.
Ze was niet de enige die het
feit dat de Hilversumse radio-
en tv-zenders een dag zwijgen
als een nationaal rampje aan
kondigde. Vervreemding, ver
veling en wanhoop zouden het
deel zijn van de Nederlanders.
Helemaal afgezien van de
gronden waaróp wordt ge
staakt, lijkt men in Hilversum
het effect van een dagje-zwij
gen op de luisterende en kij
kende landgenoten aanzienlijk
te overschatten. Misschien
zou, pak weg, vijftien jaar ge
leden, de invloed van zo'n sta
king nog aanzienlijk zijn ge
weest, in 1985 is het effect
uiterst beperkt.
De reden? Simpel déze: in
tegenstelling tot de situatie in
1970 hebben luisteraar en kij
ker zóveel alternatieven, dat
de overgrote meerderheid het
uitstekend een dag zonder
'Hilversum' kan stellen.
Wat televisie betreft is dat
in de eerste plaats het explo
sief gegroeide programma
aanbod. Verdwenen Neder
land 1 en 2 vijftien jaar gele
den uit de ether, dan beteken
de zulks dat zeventig tot tach
tig procent van de Nederlan
ders het scherm zwart moest
laten, simpelweg omdat er
buiten die twee kanalen niets
te ontvangen viel.
Die situatie is ingrijpend
veranderd. Met name door be
kabeling en centrale antennes
kunnen de meeste tv-kijkers
kiezen uit vele kanalen, en ook
het westen, vroeger te ver ver
wijderd van de oost- en zuid
grens om buitenlandse tv-zen-
ders te kunnen ontvangen,'
wordt met een bijna overstel
pend aanbod geconfronteerd.
Zo valt aan te nemen dat
tallozen, ook zónder staking,
vanavond de uitzending van
de voetbalwedstrijd Duits-
land-Bulgarije op Duitsland 1
zouden hebben verkozen bo
ven de beide Nederlanden. De
zesde aflevering van De Peet
vader, die door de TROS zou
worden uitgezonden, komt la
ter nog wel aan bod, evenals
de serie De Kip en het Ei,
waarmee deze omroep ver
geefs het succes van Zeg eens
Aaa najaagt.
En wie niet van voetbal
houdt, maar wél van een goede
film, kan bijvoorbeeld uitwij
ken naar België 2, waar Jean
Gabin in 'Touchez pas au
Grisby' nog eens de sterren
van de hemel speelt. En dat
zijn voor de meeste mensen
dan nog maar een paér van de
mogelijkheden.
Een hoofdstuk apart vormt
de video-recorder, stormach
tig in opmars ondanks de eco
nomische inzinking. Honderd
duizenden Nederlanders kun
nen vanavond uitwijken naar
eerder opgenomen program
ma's of zich bij de plaatselijke
videotheek van een of meer
speelfilms voorzien.
En de radio?
Ongetwijfeld zijn er mensen
die hun vaste programma's op
deze woensdag zullen missen,
of net bevreemd wakker zijn
geworden met een stakings
melding uit de wekkerradio in
plaats van met pop, middle of
the road of klassiek.
En menige automobilist zal
de vertrouwde file-meldingen
missen - al mag worden be
twijfeld of de files van van
daag niet precies in de pas lo
pen met die van gisteren.
■EV
De meeste mensen beschiW r\
ken tegenwoordig over 'ei? Oc morlei IS It]
geluid in de vorm van cass
te-deck en pick-up, waarvt
een zwijgend Hilversum mi*
teloos kan worden ingeruild
En niet in de laatste
zijn er de piraten, waarte!
de overheid in een blijk"
hopeloze strijd verwikkel"
Er zijn plaatsen waar
HELFT van de toestellen
een plaatselijke piraat is ai|
stemd. Een zwijgend Hik'1
sum zal dat percentage B
doen stijgen. En zou de&
radio niet een dag, maart
voorbeeld een maand de
dicht houden, dan zouden
officiële zenders wel eens"
goed een extra-contii
luisteraars kunnen verliet
De groeiende keuze-i
lijkheden hebben het 1#'
luistergedrag, afgezien van
les, drastisch veranderd
wéinig keuze blijkt de ff'
denheid aan bijvoorbeeld
tv-scherm groter dan wai»
men te maken heeft me'
de Fransen 'l'embarras
choix' noemen - het pro»"
om een keuze te make"
Amerika is dat al heel dik.
lijk te constateren: het
scherm is aanwezig en
schaft beelden, maar er
doorgaans slechts
naar gekeken.
Een dergelijke ontwik»'
is er ook in Nederland. W
gen zijn lang voorbij da'
in de kranten kon lezen
'lege straten en uitges10
café's' als de ontknoping
een thriller of een v0C
wedstrijd op het zwart-'
bibberschermpje te zien
ren.
voorjaarsexpositie. Stich
ting Veranneman, Kruis
houten». Open: alle dagen
van M-18 uur, behalve op
jondag en maandag. Tot 24
april*
Op de voorjaarsexpositie te
Kruishoutem bij Gent vra
gen drie belangrijke kunste
naars met een representa
tieve doorsnede van hun
werk de aandacht. Het zijn
je in 1921 te Delft geboren
Bram Bogart, de in 1908 te
Brussel geboren Frans-Vla-
ming Lismonde en de in 1931
in het Noordfranse Croix
I geboren Fransman Jean
Rculland.
Elke keer dat men op
spaarzaam gedoseerde ten
toonstellingen zijn werk on
der ogen krijgt, blijkt Bram
Bogart een der meest per
soonlijke en eigenzinnige
Nederlandse beeldende kun
stenaars al heeft hij dan
reeds lang zijn naam en ook
zijn woonplaats in het bui
tenland verworven. Hoewel
hij in de vijftiger jaren in
parijs in contact stond met
je Cobrakunstenaars, ging
Bram Bogart zijn eigen weg,
die hem van de figuratieve
in materieschildering naar
het volkomen non-figuratie
ve leidde. Waarbij in letter
lijke en overdrachtelijke zin
het gewicht van de materie
bleef. Want Bogart beeld
houwt als het ware zijn
schilderijen in met cement
en andere verhardingsmid
delen vermengde verf op het
op een plank gespannen
doek.
Het resultaat daarvan zijn
op grote standaards ge
plaatste monumentale
werkstukken in heldere pri
maire kleuren, rood, geel,
blauw, die eerst in wijde
moderne ruimten tot hun
grootste uitstralingskracht
komen en deze tot een feest
maken. Daarnaast zijn er
ook kleinere composities in
de vorm van vierkanten en
cirkels, die aan de wand
kunnen hangen en waarin
de monochromie voor het
gebruik van meerdere kleu
ren verlaten wordt. Het
spreekt welhaast vanzelf
dat de ruimten van de Stich
ting Veranneman ideaal zijn
om deze bijna naïeve en toch
zo geraffineerde schilder
kunst in haar ongecompli
ceerde blijheid te kunnen
genieten.
Tegenover dit monumen
tale werk van de Nederlan
der de fijne graf ismen van
de tekenaar Lismonde, die
een zelfde poëzie ademen als
de werktekeningen van Leo
nardo da Vinei, geïnspireerd
op en afgeleid als ze zijn van
mechanische vormen en be
wegingen, die tot het uiter
ste geabstraheerd werden.
In zwart-wit speelt Lismon-
altijd met de ruimte, be
reikt op zijn grote formaten
soms een verrassende diep
tewerking op het platte vlak.
Naast zijn tekeningen toont
hij hier ook enkele penseel
tekeningen in O.I.-inkt en
enkele naar zijn ontwerpen
uitgevoerde magistrale
wandkleden.
Tegen het werk van Bram
Bogart en Lismonde houden
de pastels van Jean Roul-
land, die in vorm en kleur
vooral de angst van de mo
derne mens in beeld bren
gen, het niet zo goed uit. De
Ware precisie van het werk
van zijn mede-exposanten
ontmaskert het zijne eigen-
|T1
9
J
h
Si
|r»
L
d
v
n
u
e
z
t(
e
n
I'
C
h
h
v
2
I
d
o
H
lij
Pt
w
B<
ee
re
w
Hi
O)
ui
zo
m
In
Ook in de sector geluidhs )lisk(ï 671 Wiskei A.ÏÏI
de tijd niet stilgestaan.
.-.T
V%t£SCUOP
592//VS c/rrs.'
ATKUK ZELF
oma
