Mooie meidenkeuring
in Biggekerke
Hartmassage helpthoesten ook
SECRETA
„JE BENT JONG EN HET
IS VRIJDAGAVOND"
de
gesctiedeafa
WAAR KOMT
ZEEP
VANDAAN?
Verkeer s-
onderzoek
in buurt
Stationsweg
„MIJN vader was
hoofdredacteur van
een arbeiderskrant in
Dortmund. Hij zat in
'36 al in een concen
tratiekamp. Ik ben
naar Oostenrijk ge
gaan en toen naar Is
raël.
Pausbezoek(3)
Pausbezoek(4)
Buizen
Hulsterse
de beste
majorette
MAANDAG 15 APRIL 1985 H@flM T48
EXTRA OP MAANDAG
PAPIER
VOOR UW PEN
VAN EIJSDEN
Moeders en
dochters
HaGINA ZEELAND 1
BRESKENS - Als er n
nen niet al te lange tijt
reld in.
Onwil
m AANRIJDING
Automobilist
voortvluchtig
MEDISCHE
RUBRIEK
EEN miss-verkiezing
in het Zeeuwse Bigge-
kerke! Vrijdagavond,
Walcheren druipt van
de regen. In Biggeker-
ke zijn de gordijnen al
dicht, maar net buiten
het dorp weerkaatsen
jagende wolken een tel
licht. Daar leeft het.
Daar is de discotheek.
Daar is warmte:
"Dance to the music".
Applaus voor de da
mes. Nee, nee: Alleen
namen, geen adressen.
Het verhaal van een
ex-oorlogsvlieger en
een een mooie meiden
keuring. "Wie wordt
Miss Model 1985?".
Verslag van een 'kijk-
naar-m'n-lijf-show'.
Door Paul de Schipper
Als piloot heb ik gevlogen in
de Zesdaagse Oorlog en in de
Yom Kippoer-oorlog van 1973.
Ik ben teruggekomen en nu zit
ik hier, Peter Bölling, en ik doe
een miss-verkiezing in Bigge-
kerke".
Hij leunt even achterover,
zwijgt, beseffend dat het raar
kan lopen in de wereld. We
zitten apart. Even weg van de
disco, de rondflitsende lam
pen, de missen en de play-
back-Tina Turner. Peter Böl
ling spreekt Nederlands zoals
Prins Bernard, maar minder
plechtig. Hij is een klein,
kwiek mannetje, ontwape
nend door het ontbreken van
aanstellerij of glitter. Hij ver
telt hoe hij in de jaren '50 jour
nalist was bij het Duitse pers
bureau DPA. Hoe hij later met
Mustang en Wildcat het be
loofde land verdedigde. Z'n
vrouw was ook gevechtspiloot.
Ze sneuvelde.
Peter Bölling keerde Israël
de rug toe. In Duitsland kon
hij niet wennen. Nu woont hij
in Vlissingen en drijft daar
een drukkerijtje, samen met
z'n vriendin Ghislaine. Dit
jaar begon hij een vakblad
voor amateur- en semi-pro-
fessionele foto-modellen: Het
Modellenjournaal. Voor por
tret, mbtfe, glamour-en naakt-
fotografie. "Maar het heeft
niets met half-pornografische
toestanden te maken", verze
kert hij, "nee, ik heb de meis
jes strikt opdracht gegeven al
leen hun namen te noemen,
meer niet. Geen adressen. Dat
gedoe van hijgers moeten we
niet hebben".
„De big spot voor vanavond,
daar is ze: Miss Gemma van
Eek". Met een brede armzwaai
kondigt presentator Ben van
Damme de ex-Babe-zangeres
aan. We zijn weer terug/ in
Disco Cheesy. Flonkerlicht
weerkaatst in een bal met dui
zend zilveren schijfjes, Het
dwarrelt als sneeuw langs de
wanden. De zangeres heup
wiegt uitdagend. De disco
dreunt. "We're lost 'in music'.
Het is vol. Er zijn pubers, ge
buikte veertigers en een enke
le Vutter. Bölling kijkt rond en
zegt: "Je bent jong en het is
vrijdagavond". Hij hurkt bij
het podium, kijkt toe, geniet.
En de topper moet nog komen.
"Ik heb in de halve finale
van de miss Panorama-ver
kiezing gezeten. Dat was door
gestoken kaart. Ze keken al
leen maar of er variatie was
bij finalisten, blond donker en
zo. De presentatie maakte niet
uit". Suzanne Koyer uit Breda
hangt met haar hoofd gecon
centreerd voor de spiegel van
haar beauty case. Ze heeft
geen vast werk. Miss-verkie-
zingen doet ze voor de lol.
"Komt er wat van, dan is het
meegenomen". Net als de an
dere meisjes is ze al een half
uur aan het 'optuigen'. Ze han
teren spuitbussen, lipstick,
oogschaduw en krultangen. In
de kleedkamer hangt een geur
van parfum, poeder en haar
lak. Suzanne is vanavond eén
van de eenentwintig. Ze moet
twee keer optreden voor pu
bliek en jury. De finale-ronde
gaat ze in badpak, zoals het
hoort. Een miss-verkiezing,
emancipatie, feminisme? Su
zanne: "Ik zit in de mode. Een
vriendin van me doet in twee
dehandskleren. Slobbertruien
en zo. We zijn wat uit elkaar
gegroeid, dat wel. Toch, als je
zo optreedt net als hier, dan
ben je heel zelfstandig bezig.
Je moet jezelf laten zien, we-
Dionne uit Haarlem, bewonderd door jury en publiek. Inzet:
Bredase Suzanne Koyer..voor de lol...
ten wie je bent. Ach, m'n vader
en moeder mopperen ook wel
eens, maar als ik in een of an
der blad sta, dan lopen ze er
mee naar de buren en zeggen
ze "Kijk eens, dat is onze doch
ter".
'Like a virgin'. De disco is
onvermoeibaar maar ook
meeslepend in z'n eentonig
heid. De presentator kondigt
de eerste meisjes aan: "Kijk,
dat is Annet uit Nijmegen. Bo
venwijdte 92, taille 63, heupen
91. Annet..kom, laat je nog
eens even aan de jury zien en
daar..aan de fotografen. Toe
maar, het kan het begin van je
carrière zijn". Annet, Cindy,
Birgit, Dionne. De eén wat
houterig onschuldig, de ander
soepel en arrogant. Draaiend
met de heupen lopen ze rit
misch naar voren. Uitdagend
rollend met de schouders pro
fileren ze hun vrouwelijk re-
li"ef. De presentatie, daar gaat
het om. Het publiek fluit, joelt
en klapt. Peter Bölling ont
kurkt een fles champagne.
Aan een tafeltje zitten drie
jongens van nauwelijks zes
tien jaar. Ze koesteren hun
eerste snorhaartjes en genie
ten van wat de schepping van
avond biedt. "96" roept Ben
van Damme. Het is de record
bovenwijdte tot nu toe. Een
van de jongens glundert boven
z'n tonic: "Daar heb je ten
minste houvast aan". B"olling
zit nog weer bij het podium
"Borst, taille en kontje, daar
gaat het hier om", stelt hij
nuchter vast.
„Keep your body burning".
Op de draaitafels gaan de
schuiven weer open. Einde
eerste ronde. Het publiek be
stelt nog wat aan de bar. Böl
ling komt met bossen bloemen
aangesjouwd en deelt onbe
kommerd uit. Z'n avond kan
niet meer stuk. Ben van Dam
me springt op de planken en
pakt de microfoon als een vol
leerd showman. "Dames en
heren, de finale. Wie wordt
Miss Model '85. Het spektakel
van vanavond. Daar komen ze
Farida, een bloem uit het oos
ten, Monique in een superieur
avond-badpak en Corine uit
Brussel, vanavond helemaal
naar Biggekerke gekomen.
Corine, Corine, ici le jury". De
jury noteert ijverig. De cham
pagne-koelers laten nauwe
lijks nog ruimte voor hun
schoonheidsrapporten. Schuin
omhoog kijkend, keuren ze de
mooie meiden, maar wat den
ken die negen heren en die ene
dame. "Waar let u op?", vraagt
de presentator aan een van de
heren. "Op alles", zegt de man
onnozel en neemt nog een slok.
Vlakbij het podium staan drie
rolstoelen. Het zijn geestelij
ken en lichamelijk gehandi
capten uit het tehuis Vijver-
vreugd in Middelburg. Het
verplegend personeel heeft ze
een avondje mee uit genomen.
Ze rollen met hun hoofd.
Suzanne Koyer draagt een
zwart badpak. Snel en zelfver
zekerd laat ze zien wat ze te
bieden hèeft. Een paar dans
passen, even draaien, hand in
de nek, heupen vooruit: Hier
ben ik en dat wil ik weten! De
tien juryleden trekken zich te
rug voor beraad. Boven in de
kleedkamer giechelen de mis
sen. "Zenuwachtig?" "Nee, nou
ja een beelje", zegt Cindy van
de Bos uit Nijmegen. En een
ander:"Laat ze nou maar op
schieten". Juryvoorzitter
Frans Peeters, een vijftiger,
loopt naar de microfoon. Het
publiek is stil, de disco neuriet
slechts. Peeters begint bij
nummer vijf om de spanning
er in te houden.
Erelint
Wie wint de achtdaagse reis
naar de Adriatische Zee. Dan
is het zover: "Miss Model 1985;
Els Hendriks uit Beuningen.
Daar is ze!" Ze krijgt bloemen,
een erelint in rood-wit-blauw
en een heleboel zoenen. Neder
land heeft z'n een Miss Model
'85. Poeh, 't is een dijk van een
meid, het moet gezegd. Peter
Bolling kijkt op de achter
grond toe, verlegen haast. De
oud-oorlogsvlieger die een
miss-verkiezing heudt in een
Walchers 'durp'. Da's nog eens
wat anders dan een Zeeuwse
boerin met drie rokken en een
'schorte': Tsjoen toch, bel,bel
nog an toe en dat in Biggeker
ke!
De disco tettert weer. Buiten
regent het nog steeds. Binnen
gaat het feest verder.Keep
your body burning, all night,
allright...
door Maurits
van Rooijen
Zeep gebruikten de Romeinen alleen om zweren te behande
len. Zoals enige weken geleden uit de geschiedenis van het
bad bleek, hadden de Romeinen zeer verfijnde ideeën over de
lichaamscultuur en het idee om zich te wassen met zeep be
zorgde een beschaafde Romein(se) dan ook koude rillingen.
De Romeinen gebruikten olie. Na zich ontkleed te hebben
wreef een Romein zijn lichaam in met olijfolie uit een spe
ciaal flesje dat aan een metalen ring om de pols werd gedra
gen. Na enige gymnastiek - het Griekse gymnos betekent
naakt - verwijderde een slaaf de olie met allerlei sikkelvor
mige schrapijzers. Vervolgens nam de Romein zijn warme en
koude baden en wreef zich in met parfums.
Voor het schoonmaken van potten en pannen werd fijn
zand gebruikt. Voor textiel werd menselijke urine verzameld.
Dit is niet zo vreemd als het wellicht lijkt Eskimo's schijnen
nog steeds urine te gebruiken en de inwoners van de textiel
stad Tilburg teerden niet zonder reden tot voor kort kruike-
zeikers genoemd...
Onze Germaanse voorouders kenden reeds zeep en in de
Middeleeuwen bestond een levendige zeephandel. De grote
ommekeer ktvam in de 16e eeuw. Zindelijkheid was toen niet
langer een deugd en men begon de voorkeur te geven aan
sterke parfums boven een eerlijk stuk zeep. Wassen achtte
men gevaarlijk voor de gezondheid! De vlooien, die deze visie
zeer waardeerden, trachtte men weg te lokken naar een
bontje dat over hals of aim werd gedragen en dat geregeld
werd uitgeklopt. Pas in de loop van de 18e eeuw werd de
angst voor water en zeep weer overwonnen.
Huishoudzeep verscheen rond 1840 als bijprodukt van de
loogzoutindustrie, die bleekpoeder voor de textielnijverheid
en soda voor de glasfabricage vervaardigde. Aanvankelijk
hingen in de keuken grote blokken zeep. Daarvan werd de
benodigde zeep geschaafd. Schilfers en restjes zeep werden in
een ijzeren mandje door kokend water geroerd om een schui
mend sopje te maken. Maar populairder dan deze harde zeep
was toen de groene, vloeibare zeep voor huishoudelijk ge
bruik.
Tot in de jaren veertig werden wasmiddelen gemaakt uit
natuurlijke vetten en oliën. Uit dezelfde grondstoffen wordt
ook margarine gemaakt. Vandaar dat de Engels-Nederlandse
multinational Unilever bijvoorbeeld zowel Sunlight-zeep als
Blue Band fabriceert. In de jaren vijftig is men begonnen om
waspoeders en reinigingsmiddelen uit aardolie te vervaardi
gen. Men kan zich afvragen of urine wel zoveel vreemder is
dan aardolie!
De Nederlander heeft altijd bekend gestaan om zijn kraak
heldere huisjes en stoepen. Dat inspreerde de Engelsen tot het
gezegde: het huis van een Hollander is schoner dan zijn li
chaam en zijn lichaam is schoner dan zijn ziel. Pure afgunst!
Feit is wel dat Nederland lange tijd onderaan stond in Euro
pa qua zeep-verbruik, maar bovenaan wat betreft schoon
maakartikelen...
Mevrouw Dien Cornelissen
zegt over de Paus: „Als die
man maar kan luisteren".
Heeft mevrouw Cornelissen
wel eens naar de Paus ge
luisterd Zij vindt dat de
Paus moet weten, dat er irr.
het parlement groeperingen
zijn, die het niet eens zijn
met zijn komst. Dacht ze nou
heus, dat de Paus dat niet
weet Zij slaat hem niet
hoog aan. De Paus moet
goed luisteren, maar me
vrouw Cornelissen mag wel
eens beter lezen, want die
uit zijn verband gerukt en
verkeerd geciteerde zin van
mgr. Ter Schure had ze ook
wel eens beter mogen ach
terhalen en niet zo maar de
media napraten. De Paus
moet van zijn bezoek ook
wat opsteken, vindt zij. Het
was te wensen dat zij eens
wat opsteekt van wat de
kerk nu eigenlijk is. Zij
schijnt te denken dat de
kerk hetzelfde is als een po
litieke partij. Ja, als je zo op
pervlakkig redeneert dan
zeggen woorden van de Paus
je ook niet, dan kan ze maar
beter thuisblijven als de
Paus komt.
Zevenbergen
J. Reijnders-de Wolf
Mevrouw C. Halkes voelt
zich beledigd, omdat zij de
Paus niet mag toespreken.
Zij noemt zich een loyaal lid
van de kerk. Is zij zo kort
van memorie Ik heb haar
eens letterlijk horen zeggen:
„Als wij zeven maal om het
Jericho van de hiërarchie
heentrekken, dan dondert
die zaak in elkaar Is dit
een loyale houding t.o.v. de
kerk En dit is nog maar
één van haar uitspraken. We
zouden er een hele bladzijde
mee kunnen vullen. Zou me
vrouw Halkes zich niet eens
gaan afvragen of de Paus
zich niet beledigd voelt, na
mens de kerk en in zijn per
soon Dan zou zij misschien
een toontje lager gaan zin
gen.
Zevenbergen
J. Reijnders-de Wolf
UW dagblad meldde op 20
maart 1985 dat SIF de enige
onderneming in ons land is
die dikke buizen kan maken.
Uw berichtgeving is onjuist.
Wij willen u erop attenderen
dat de RDM al enige jaren
HULST - De majorette
Yvonne Peters, van De
Vossen uit Hulst, heeft za
terdag een eerste prijs be
haald op een solisten- en
ensembleswedstrijd in het
Brabantse Vught.
Ze bereikte een hoge
score pan 48 punten in de
tweede divisie, waarin 121
solisten hun beste beentje
voorzetten.
De eerste prijs geeft
Yvonne Peters het recht
om in december mee te
doen aan nationale wed
strijden in Someren.
roepen, maar dat kost tijd.
Die tijd overbrugden ze bij
twee patiënten door die
krachtig te laten hoesten, en
verdomd, dat werkte net zo
goed als een hartmassage.
Omdat er op dat moment al
les gemeten kon worden wat
er maar te meten viel, werd
duidelijk dat het effect van
hoesten zelfs groter is dan
van hartmassage.
Als deskundig personeel
aanwezig is verdient deze
methode de voorkeur boven
hartmassage, schreef het
drietal in het Nederlands
Tijdschrift voor Geneeskun
de van vorige week. Als
hoesten niet lukt dan kan
alsnog op hartmassage wor
den overgegaan. De voorde
len zijn evident, de beade
ming wordt al hoestend door
de patiënt zelf verzorgd en
gebroken ribben door al te
enthousiaste massage wor
den voorkomen.
Blijft de vraag welke
kracht het bloed door de
hersenen laat stromen. Het
hart niet, want dat werd niet
gemasseerd, en als het al
wordt gemasseerd veran
dert het niet van vorm. Pij ls,
Van Kalmthout en Vonk ge
loven dat bij hartmassage
niet het hart, maar de lon
gen worden samengedrukt.
De longen werken als pomp,
het hart is alleen maar door
geefluik. Dat verklaart het
betere effect bij hoesten. Het
bloed in de longen baant
zich via de rechter harthelft
een weg vooruit naar de li
chaamslagader en vandaar-
uit naar de hersenen. Door
dezelfde hoestdruk stuwt
wat bloed via de rechter-
hart-helft ook terug naar de
holle ader, maar terug de
hersenen in kan niet, want
kleppen in de aders naar de
hersenen versperren het
bloed de weg. Het bloed kan
daarom in de hersenen maar
een richting op, van slaga
der naar ader, zodat daar de
cirulatie met krachtig hoes
ten in stand kan worden ge
houden.
DOCHTERS en moe
ders - voor de zo
veelste keer wordt
die relatie me als een huizen
hoog probleem voorgehouden.
Dit keer door een bericht in
Opzij, waarin de maakster van
een film rond dit thema zegt:
„Ik merk dat de dochter-moe
derrelatie heel pijnlijk en moei
lijk kan zijn om over te pra
ten". Er is natuurlijk heel wat
uit te pluizen, wanneer je met
zo'n onderwerp aan de gang
gaat. Je hoeft maar te blazen en
de botsingen, frustraties, wrij
vingen dwarrelen op. Moeders
projecteren hun angsten, gevoe
lens en nonnen op hun doch
ters, wordt gezegd. Sommigen
zijn daarvan gediend, anderen
verzetten zich tot het uiterste
daartegen, willen ook per se
niet lijken op de vrouw, die hun
moeder is.
Een spreekwoord uit Haïti
zegt: je kunt meer vrouwen
hebben, je hebt maar één moe
der. Maar dé moeder bestaat
niet. Ze zijn er in alle mogelijke
soorten en maten: kleine moe
ders en grote Moeders, ruim of
eng bekrompen, moeders door
dik en dun, rooie moeders of
zwart/wit denkenden en dan
nog ontelbare variaties daar
tussenin en er dwars doorheen.
Met één enkel exemplaar uit
dat grote aanbod moet je het
als dochter weten te stellen.
Dochters trouwens bestaan ook
in precies evenveel soorten als
het aantal vrouwelijke geboor
ten: allemaal stuk voor stuk
verschillend, ieder een eigen
wezen.
Op dit moment lopen er dui
zenden vrouwen rond in wie
zich de veranderingen binnen
opeenvolgende generaties moe-
der-dochter duidelijk afteke
nen. In de tijd dat zij opgroei
den van meisje tot jonge vrouw,
veranderden haar moeders van
dames in vrouwen. En het da
mesblad, moeders vakblad met
koken en breien en veel ko
ningshuis, werd een vrouwen
blad. Diezelfde generatie vrou
wen baarde dochters die zich
teenager, later tiener noemden,
nu zelfs meiden. En dat gaat
maar door. De eerste lichting
meiden loopt ook al weer met
een kind in de buik of met pak
ken wegwerpluiers onder de
arm. Dan moet het wel knette
ren en vonken, bij zo verschil
lende geladenheid, zo dicht op
een.
Vaak geeft dat verdriet bin
nen moeder-dochterrelaties.
Nodig of onnodig? Een brede
rij boeken getuigt van wanho
pig leed en de vreemdse frus
traties, door jonge maar ook
zelfs door oudere vrouwen van
zich af geschreven. De openba-
PAVC
nng van heel diep zeer, dat j
jaren door bleef steken,
dikwijls ook na de publikatïe I
van zo'n boek niet weg wil. Ha I
is als met kranteberichten
over alles wat goed gaat en wat
mooi is in het leven, lees je zo
weinig. Dochters en moeders
moeders en haar dochters L
daarover zou je toch zond#!
moeite hele bibliotheken w' I
vrouwvriendelijke bestsellers
kunnen schrijven. Over onte|.|
baar goeie, leuke, stille, lievt
ontroerende momenten samtij
over waardevolle herinnen:
gen, over het gewone leven s/1
alledag in vanzelfsprekend: I
harmonie. Saaie romans zoii-f
den dat worden? Vergeet I
maar. Moeders en dochters, dil
zijn evenzeer intens le'
vrouwen, die in heel ver
lende tijden opgroeiden en diil
ieder vanuit eigen invalshoek I
een visie ontwikkelen op dil
maatschappij waarvan zij
uitmaken.
Die opvattingen lopen nig|
altijd gelijk. Daar wordt henJ
over gediscussieerd. Emancips l
tie, lachen de dochters, datisil
lang voorbij, al onze vriendti|
kunnen koken. Blijf wakker
zeggen de moeders, en ze 1
den met moeite een waarscht l
wende vinger tegen. Dan koit l
er een minister of een wet of
een maatregel, die de moedeiJ
- hoe jammerlijk - gelijk geef; I
En de dochters beseffen pijnlijil
dat bewaken van verworvenitl
den en bevechten van rechter I
voor vrouwen van wezenlijk bel
lang is. De pijn die veel vroirl
wen aan hun kerk lijden, is dt I
dochters vreemd - is heel veil
van ze af. Maar ruimte vwl
ieders persoonlijke levensovet f
tuiging overbrugt die afstand I
met het tweerichtingsverkeel
van een gebaar, een knipocp I
een kus, een gedeelde emotie I
Zo moeilijk en zo makkelijk lip I
dat in die relatie.
Moeders en dochters, wat zo; I
ik daar graag het zoveelste I
boek over schrijven - andets
076-877850-653950 RÜTTCt
staat
Deze verontrustende met
de Baare van de Bresken
Belang' zaterdag tijdens dc
ring.
Volgens hem hangt er niet
alleen een donkere wolk boven
de vissersvloot, maar ook de
vis verwerkende bedrijven op
de wal zullen het - zonder de
noodzakelijke steunmaatrege
len - erg moeilijk krijgen.
Hij wees erop dat de quote
ringsmaatregelen die voor de
visserij gelden de grote boos-
doender zijn. „De quotering is
ingesteld om biologische rede-
rnillllllllllilllll1llllllllltHHIIIIIIIIIHII1llllllllllllllllllllllllllllllllllllll|llllll(llljll!IIIIIIIIIIIIIIW|
de faciliteiten en kennis I
heeft om dergelij ke pij pen te
maken. Voor Rijkswater
staat (Oosterschelde) is de l
RDM in de laatste fase van J
aflevering van indrukwek-
kende hydraulische cylin-1
ders met (buis-)wanddikte j
van 80-100 mm.
Rotterdam
ir. P.R. Eijsker
Rotterdamsche Droogdok
Mij b.v.
Van een onzer verslaggevers
HULST - B en W van Hulst
willen een onderzoek laten
verrichten om de verkeerssi
tuatie in de omgeving van de
Stationsweg te verbeteren.
Daar bevinden zich op korte
afstand van elkaar verschil
lende splitsingen, die een be
langrijke functie hebben voor
de afwikkeling van verkeer
van en naaf de binnenstad en
het bedrijfsterrein Absdaalse-
weg, met inbegrip van de om
geving Stationsplein.
Deze situatie verhindert een
vlotte doorstroming van het
verkeer en zorgt met name
voor het fiets- en voetgangers
verkeer voor onveilige situa
ties. Het is volgens het college
dringend gewenst, dat hier
wat aan gedaan wordt. Voor
dat er spijkers met koppen ge
slagen worden, wil het college
een grondig verkeersonder-
zoek laten verrichten. Dat kost
5.300 gulden, maar van het
minsterie van Verkeer en Wa
terstaat kan op een subsidie
van tachtig procent gerekend
worden.
TERWIJL de Mariënburg-I
groep dat niet eens zelf be
merkt zijn de onderlinge ge
breken van de mensen niet
eens het ergste obstakel I
maar hun onwil. Zoals ook
niet de zonde zelf het eri
is. Die gebruikt God om I
naar Zijn vergeving te doe» I
verlangen. Als wij ons ech-1
ter niet 'willen' bekeren blij-1
ven wij zondigen en vlucb-1
ten wij voor de werkelijk-1
heid van God, dan blijven I
wij onze tijd alleen voor de I
wetenschap en het voordeel T
gebruiken om zo in het mid' I
delpunt van de belangstel-1
ling te staan. Maar tevens I
blijven wij zo op de vlucW I
voor ons zelf, vergeten wj I
waar het geloof eigenlijk I
voor dient. Als we ons echte: I
echt op het geloof 'wille"
toeleggen, ontdekken we d'1
we verdringen en de eige"' I
lijke ergernissen die ons i"
verwarring brachten. I
hoe we feitelijk door G* I
beoordeeld worden. Als ive
ons echt op het geloof toeleg' I
gen waarop de paus in zün I
korte tv-toesprak doelde I
zullen we de vreugde e" I
droefheid van ons leven
Gods hand leggen en c
opwindingen niet meer "P I
anderen afreageren. En zo"' I
der dat we de moeilijkhed^ I
hoeven te ontlopen of vrez£" f
voor enige persoonsbesch"' I
diging zullen we ons verb"' I
zen hoe licht ons kruis is111
vergelijking met het ZiJ"_
en hoe rustiger wij zelf wof'
den.
Den Haag
H. Rutges
Van onze correspondent
- Op het woonwagen-
^Mrum De Rape te Hulst
zaterdagmiddag om on
teer half een het 5-jarig
den Jes B' uit Hulst overre-
door een personenauto. De
"guurder van de auto, F. L.
een, is na het gebeurde
•j ,°°n door gereden en was
vluchUg. n°g SteedS VOOrt"
Op het moment dat zij werd
■^gereden, was het kind
aarschijniijk aan het spelen.
eeK slacht°ffertje werd over-
2, ,racht naar het St Liduina-
^kenhuis te Hulst. Daar
geconstateerd dat zij
gel gel5ro'ten ribben had op-
aa °P^n, terwijl verwondingen
ten hoofd en voet moes-
Worden gehecht.
HET eerste kwartier na een
hartinfarct ben je aan de le
ken overgeleverd. Met een
beetje pech is de dokter er
dan nog niet, of is de ambu
lance loeiend onderweg. Dat
tijdverlies is de Achilleshiel
van de eerste harthulp, want
voordat dat kwartier voor
bij is, is al een kwart van de
patiënten dood. De enige
hulp die je in die tijd kunt
krijgen is van een leek die
wat weet van hartmassage.
Hartinfarct is haastwerk.
Een van de kransslagaderen
- de brandstofleidingen van
het hart - is verstopt ge
raakt. Draai je de brand
stofleiding van een motor
dicht dan slaat hij af, met
het hart dreigt nu hetzelfde
te gebeuren. De meest ge
vreesde complicatie is ka-
merfibrilleren. Het hart
slaat dan zo verward dat het
bloed alle kanten tegelijk
wordt opgestuurd. Dokters
noemen dat een functionele
hartstilstand: Het hart be
weegt wel, maar presteren
doet het niets.
De hersenen kunnen daar
buitengewoon slecht tegen.
Tot zover het EHBO-boekje.
Na elke anderhalve minuut
moet er mond-op-mond
worden beademd. Die me
thode is ook aan leken te le
ren. in de Amerikaanse stad
Seattle daalde het aantal
eerste kwartier doden met
60%, nadat een op de vijf be
woners geleerd had hoe het
hart te masseren. De Neder
landse Hartstichting volgt
sinds 1978 dit voorbeeld.
Waarom hartmassage
werkt leek overduidelijk.
Het hart is een pomp waar
het bloed maar in een rich
ting door kan, want telkens
als het hart samentrekt
slaat een hartklep achter de
rug van het bloed de deur
dicht. Door druk op het
borstbeen zou het hart („als
een spons", zegt het EHBO-
boekje) worden samenge
perst. Het bloed kan maar
een kant op, de grote li
chaamsslagader in, en van
daar naar de hersenen.
Prachtige theorie, want sim
pel, maar helaas niet waar.
De theorie kwam een paar
jaar geleden in moeilijkhe
den toen men geluidsfoto's
maakte van het hart tijdens
een hartmassage. Op 'echo's'
was duidelijk te zien dat het
hart niet werd samenge
perst, zoals alle boekjes en
turven die ik naast mij
opengeslagen heb liggen bij
hoog en laag beweren. Bo
vendien werd duidelijk dat
bij elke druk op het borst
been net zoveel bloed voor
uit de slagader in gaat, als
teruguit naar de holle ader.
Het bloed gaat dan niet
rond, maar heen en weer. En
tenslotte: Ritmisch hoesten
bleek net zo'n effect te heb
ben als hartmassage.
Hoe nu? Hartmassage
heeft effect, zoveel is zeker,
maar de theorie staat op de
tocht. De Nijmeegse cardio
logen Pijls, Van Kalmthout
en prof. Vonk namen de
proef op de som. Bij hartca-
theterisatie - als een buisje
tot in het hart wordt opge
schoven - kan in enkele ge
vallen het hart gaan stil
staan. Dan moet het hart on
middellijk met een stroom
stoot tot de orde worden ge-
Enkele seconden na een
hartstilstand verlies je het
bewustzijn, na een minuut
of drie zijn de hersenen on
herstelbaar beschadigd, en
na 10 minuten ben je dood.
In de ambulance of in het
ziekenhuis dienen ze dan
met een defibrillator een
stroomstoot toe - het beken
de 'klappen' - om de hart
slag weer in het gareel te
brengen. Maar wat te doen
als het hart stilstaat en de
ambulance nog niet is gear
riveerd?
In 1960 vond de Ameri
kaanse cardioloog Kouwen-
hoven een methode om met
de blote handen de bloeds
omloop aan de gang te hou
den. Dat gaat zo. „De patiënt
ligt plat op de rug op een
harde ondergrond, de helper
zit er op zijn knieën naast.
De handpalm wordt op het
onderste derde deel van het
borstbeen gezet, de andere
hand drukt op deze hand.
Kort en krachtig wordt nu
het borstbeen ongeveer 4 cm.
naar beneden gedrukt, on
geveer 70 maal per minuut."