de kleine fiTEM
ONTDEK DE
VERSCHILLEN
«F.
.uU-IjjJL Étü Qj 1 o
'Hart voor Israël': aktie van
EO moet miljoenen opbrengen
J9e ê»in)oor
GORBATSJO
vc
Wat was er
eerder, de
paashaas
of het ei?
Fietsen tegen racisme
!i
Pesach in Witebsk
TOPJOURNALIST 1985
'Kom niet aan mijn gabber'
i
Meer dan 35 attrakties
en shows voor één
enkel entreebiljet
Elk jaar nieuwe
attrakties
Suske en Wiske: Amoris van Amoras
Lucky Luke: The Daily Star
Appie Happie en Studio Spo t
Boes
0PL0SSI'»1
Geef eens iets and
geef een dinerben
laatste nieuws
I Akkoord cao in
I vleesindustrie
Verstekelingen
overleven
overtocht niet
Paus voor tv
I
i
ZATERDAG 6 APRIL 1985 L 1 -JL J| -| a W L
redactie Muriel Boll en Marijke Lukacs brieven naar Smnveld 55 - 4R15 HV Rr^ria
ii
I I
i
i
i
i
i
i
i
Wat is Pesach en wat is Witebsk? Ik denk dat weinig kinde
ren die deze Kleine Stem lezen dat weten. Pesach is de naam
van het joodse paasfeest en Witebsk is een stadje in Rusland,
waar vroeger veel vrome joden woonden.
Op de tekening hieronder zie je de joodse mensen uit Wi
tebsk aan tafel zitten. Het is lang geleden - zo rond de eeuw
wisseling - en het is Pesach, paasfeest. Op tafel ligt een wit
kleed, de witte kaarsen branden en er zijn matses ('n soort
grote crackers) met mierikwortel, het bittere kruid dat de
joden herinnert aan de slavernij in Egypte. De man uit het
hoofd van de tafel leest voor uit de Haggada, het verhaal
van Pesach.
Waarom laten we je deze tekening zien? Omdat hij ge
maakt is door Marc Chagall, de wereldberoemde schilder die
vorige week in Frankrijk gestorven is. Hij werd in 1887 in
Witebsk geboren. Zijn vader werkte er in een pakhuis waar
haring in tonnen werd verpakt. Zijn moeder zorgde voor het
gezin van negen kinderen en thuis hadden ze een winkeltje
waar je haring, meel, suiker en specerijen kon kopen. De fa
milie Cjiagall was joods, zoals zo veel mensen in Witebsk.
Toen Mare groot was, in 1923, verliet hij Rusland en hij
ging in Parijs wonen waar hij al gauw wereldberoemd
werd. Toen hij vorige week dood ging, wijdden alle kranten
artikelen aan hem, over hoe beroemd hij was en hoe.belang-
rijk. Zo kwam ook Witebsk weer in het nieuws. Want hoe
beroemd Marc Chagall ook geworden is en hoe veel hij ook
van de wereld gezien heeft, hij kon zijn kinderjaren in dat
Russische stadje niet vergeten.
Op veel tekeningen en schilderijen die hij gemaakt heeft,
kom je Witebsk tegen, met de mensen, de dieren die er
woonden, de straten, de huizen en de winkeltjes. Maar
meestal zitten de mensen niet zo keurig aan tafel zoals op de
tekening hierboven. Als er meer ruimte was, konden we je
ook andere tekeningen laten zien, van mensen die door de
lucht vliegen, van violisten, acrobaten en clowns en van een
ezel die op het dak zit in het maanlicht. Een vrolijke, sprook
jesachtige wereld, waarin
wonderen gebeuren en
waarin iedereen van elkaar
houdt. Misschien is Mare
Chagall daarom ook wel een
schilder voor kinderen, want
hij is nooit zo'n saaie vol
wassene geworden die zegt
'wonderen bestaan niet'. Ze
bestaan wél. Hij heeft ze ge
zien in zijn kinderjaren in
Witebsk en hij is ze zijn le
ven lang blijven tekenen en
schilderen, voor jou en voor
mij.
De schilderijen van Mare
Chagall kun je zien in het
museum Boymans van Beu-
ningen in Rotterdam, in het
Stedelijk Museum in Am
sterdam en in het Museum
van Schone Kunsten in Ant
werpen. Misschien kom je er
nog wel eens!
Als je tussen de 12 en 20 jaar bent, kun je meedoen aan de schrijfwedstrijd 'De
Topjournalist 1985'. Op die manier kun je je mening over welk onderwerp dan
ook naar voren brengen. Enkele suggesties: milieu, nieuwe denkbeelden, oorlog
en vrede, de sociaal-economische crisis. Je artikel moet informatief zijn, interes
sant voor anderen en niet te lang, ten hoogste 800 woorden. Niet in opstelvorm,
maar een journalistiek stuk dat in een krant kan worden opgenomen. Bekroonde
inzendingen worden gepubliceerd en op ruime schaal verspreid en de prijzen be
dragen ten hoogste 200,-. Er zijn twee leeftijdscategorieën: van 12 t/m 16 jaar en
van 17 t/m 20 jaar. Vóór 10 mei 1985 je werkstuk inzenden naar: Alg. Ned. Ver
bond, Surinamestraat 28, 2585 GJ Den Haag. Er moet een extra postzegel van
1,40 op.
Bij Pasen horen eieren en
hazen, maar wat was er nu
eerder: de Paashaas of het
ei? Leggen Paashazen die
eieren wel zelf? Tja, hazen
zijn nu eenmaal mysterieuze
dieren, de Maartse Haas uit
'Alice in Wonderland' is
daar een goed voorbeeld
van. Vooral als ze de lente in
hun hoofd hebben, gedragen
ze zich vreemd. Heel erg
verliefd, maar niet voor
lang, dan kiezen ze het haze-
pad. Met een enorme snel
heid en toch kunnen ze dan
een bocht van 90° maken!
Een haak slaan, heet dat.
brieven naar Spinveld 55 - 4815 HV Breda
Een rare hazegewoonte is
ook dat ze een deel van hun
uitwerpselen opeten om ze
voor een tweede keer te ver
teren. Vreemd allemaal,
maar nog vreemder is de
Paashaas. Doordat hij vroe
ger een vogel was (een godin
toverde hem om), kan hij
eieren leggen. Zoiets doe je
natuurlijk netjes achter de
struiken en daar komt het
eieren zoeken vandaan.
De haas als symbool van
het leven past ook bij Pasen.
Op schilderijen is Christus
wel als afgebeeld en in oude
sprookjes en legenden is het
vaak de zachtmoedige haas
die redding brengt.
Heel lang geleden was Pa
sen het lentefeest ter ere van
de zon. Dan komt de natuur
Alice en de Maartse Haas.
weer tot leven en kan er ge
zaaid worden. Met dat feest
wilden de oude Germanen
de goden gunstig stemmen
om een vruchtbare oogst te
krijgen. Toen de Germanen
christelijk werden, lieten ze
zich het lentefeest niet af
pikken en Pasen werd het
feest van de opstanding. En
misschien hadden die oude
goden toch wel een beetje
macht; hun voorvaderen
hadden het er toch ook eeu
wenlang mee gedaan? Bij
een lentefeest horen eieren,
want daar komt nieuw leven
christenen geen rode eieren
meer maken, is het einde
van de wereld gekomen."
Dus zorg dat je in ieder ge
val één ei rood schildert! Als
je met Pasen in Overijssel of
Drente bent, kun je
's avonds de paasvuren zien
branden; ieder dorp en ge
hucht heeft een eigen vuur.
uit. Om de eieren magische
kracht te geven, werden ze
beschilderd. Ze gebruikten
er drie kleuren voor: bruin,
de kleur van de aarde; geel,
de kleur van de lentegodin
en rood, de kleur van de op
pergod Wodan.
In veel landen o.a. Grie
kenland en Perzië, zijn de
paaseieren rood. In Roeme
nië zeggen ze zelfs: „Als de
Dagenlang hebben kinderen
hout aangesjouwd, hoe ho
ger hoe mooier. Het Paas
vuur is altijd op een vaste
plek, de Paaswei of Paas-
berg. Vroeger waren die vu
ren bedoeld om kwade gees
ten weg te jagen en als je er
doorheen sprong, had je
minder kans om ziek te wor
den. Vroeg een jongen een
meisje om samen met hem
door het vuur te springen,
dan was dat een soort huwe
lijksaanzoek. Geen wonder
dat het aansteken van het
vuur, met een gewijde vuur
steen, het hoogtepunt was
van het lentefeest.
Felgekleurde buttons in de
vorm van een open handje
zijn een rage geworden bij
Franse middelbare scholie
ren. Het is een handje tegen
het racisme en er staat op
'Kom niet aan mijn gabber'
('Touche pas a mon pote').
De afgelopen maanden zijn
zeker 30.000 van die handjes
verkocht en zonder zo'n
handje hoor je er niet bij. Er
zijn zelfs leraren die ermee
lopen en dat is in Frankrijk
iets heel bijzonders. De eer
ste werden verkocht tijdens
een demonstratie van kinde
ren van Noordafrikaanse
gastarbeiders. Per brommer
waren ze vanuit verschllen-
de Franse steden naar Parijs
getuft onder het motto
'Frankrijk heeft hetzelfde
nodig als een brommer:
mengsmering'.
In Nederland zijn er plan
nen voor een fietstocht tegen
het racisme, een initiatief
van een groep Marokkaanse
jongeren en de werkgroep
Jongerenjaar 1985. Aan de
positie van buitenlandse
jongeren moet nog veel ver
beterd worden zodat zij de
ruimte krijgen om hun eigen
cultuur te ontwikkelen in
Nederland. Ze moeten bijv.
een zelfstandige verblijfs
vergunning kunnen aanvra
gen, nu moeten ze mee als
hun ouders naar hun land
terug willen.
Aan de telefoon Abdou
Malik: „Op 1 mei vertrekken
fietsers uit 5 verschillende
steden, ook uit Breda. Via
Rotterdam, Den Haag, Lei
den en Haarlem komen ze op
5 mei in Amsterdam. Op het
Museumplein is daar dan
een grote culturele manifes
tatie, waaraan ook een groep
Franse scholieren meedoet.
Het is de bedoeling dat zo-
Het Franse handje: Kom
niet aan mijn gabber.
veel mogelijk fietsers zich
aansluiten. De burgemeester
van elke stad waar wij ko
men, krijgt een protestbrief.
Net als in Frankrijk komen
er buttons tegen racisme,
maar dan in de vorm van
een fietsje".
Tot 25 april kun je je op
geven bij het Landelijk Se
cretariaat of het Koördina-
tiekomitee bij jou in de
buurt. Ook voor informatie:
'Fietsen tegen racisme'.
Landelijk Secretariaat tel.
020-640445, Koördinatieko-
mitee Breda tel. 076-223050.
Door-Jan Koesen
HILVERSUM - De EO wil
dinsdagavond enkele miljoe
nen vergaren in een drie uur
durend programma, getiteld
'Hart voor Israël'.
De opbrengst is bedoeld
voor de Israëlische psychiatri
sche kliniek Kfar Shaul, waar
ongeveer 400 patiënten vertoe
ven, van wie iets minder dan
de helft leeft met trauma's uit
de Tweede Wereldoorlog.
De aktie 'Hart voor Israël'
wordt ondersteund door de
verkoop van een gelijknamige
lp of cassettebandje. Per ver
kocht exemplaar van 25 gul
den wordt een tientje overge
maakt voor het goede doel. De
plaat of cassette is te bestellen
door 25 gulden over te maken
op giro 300.300 tnvEO-Met-
terdaad onder vermelding van
'lp/cassette Hart voor Israël.'
Op dit gironummer kunnen
overigens ook giften gestort
worden.
Het gaat de EO in eerste in
stantie om een menselijk ge
baar. De politiek wil de Evan
gelische Omroep er in dit ge
val buiten houden, hoewel zij
altijd zonder enige aarzeling
de kant van de Israëli's heeft
gekozen in het conflict met de
Palestij nen en de Arabische
wereld. In Kfar Shaul worden
overigens ook enige Arabische
patiënten verpleegd.
De televisie-aktie wordt
rechtstreeks uitgezonden van
uit het theater '3 in 1' in Hui
zen. Mederwerkers zijn onder
meer de pianist Daniël
Wayenberg, de violist en ex-
kampbewoner Theo Olof en de
Israëlische zangeres Ofra Ha-
za die in 1983 met het lied 'Am
Jisraeel Chai'tweede werd op
het Eurovisie Songfestival.
Vanzelfsprekend zal er veel
•«ter
JI4
Tfc.
IA
In het dorpje Kfar Shaul bij Jeruzalem worden ongetJ
400 patiënten verpleegd die ernstige oorlogtrauma's heöbc
opgelopen. FOTO EO
informatie over Kfar Shaul
gegeven worden opdat de
mensen weten waar hun geld
naar toe gaat. Kfar Shaul is
een klein, van oorsprong Ara
bisch dorpje bij Jeruzalem dat
vanaf de oprichting van de
Staat Israël in 1948 gediend
heeft als opvangcentrum voor
immigranten uit alle delen
van de wereld. Veel joden heb
ben in de oorlog naast licha
melijke ook grote geestelijke
schade opgelopen en zij heb
ben veel nazorg nodig. 40 pro
cent moet de ervaringen in na
zi-kampen zien te verwerken
en de rest is slachtoffer van de
vijf oorlogen die Israël na 1948
heeft gevoerd met zijn buur
landen.
De enorme oorlogsinspan
ning heeft van het budget van
Israël weinig overgelaten. De
inflatie is rampzalig hoog en
de natie staat voor een bank
roet, reden waarom onder
meer op Kfar Shaul bezuinigd
is. In antwoord op de vraji
dat de rol van Israël in
oorlogen toch iets heel ani
is dan de afschuwelijke i
nietiging van het Joodse vol
door Hitier en de zijnen, ant-
woordt de EO-leiding dat hi:
standpunt genoegzaam t
kend is, maar dat het hier
de eerste plaats gaat om hi
aan mensen in nood en dat
politiek bij de aktie maar
de tweede plaats moet staan.
De EO vertoont die avont
ook een dokumentaire over Is.
raël. Verder zijn er
ken met onder meer Floris Bi-
kels (auteur van 'Nacht
Nebel'), rabbijn A.Soetendor,
en dr.E.A.Cohen (die mens.?
met een KZ-syndroom behan
delt en die zelf 4 jaar in
terbork en Auschwitz gt
heeft. Over Kfar Shaul wort
verder verteld door de
lander Jan van der Niet die
een jaar of veertien daarstal-j
lid is.
(ADVERTENTIE)
Lichtaart (Kasterlee) Tel. 09.32.14/55.78.11
NET OVER DE BELGISCHE GRENS!
HU RLONK UTT ZIN ZUH l/ZT/C.
a
3/42-
PmmR 6QEP
MÉ/N
MANNÉKÉ
SÉANNËXÉ
//C BESIIS OF AP:P!£ i
INT V£tD LOOPT OF
OP C£ BANK ZIT.
IK 0£N HIER NU ÈN
SPOHSO&, Lr
G££l>SC«/£T&?, A
7K4//Y&?, j
GOACU
3/42-
■pueq '01 '(aza pjeq-iapu0 S
do doouq '8 'si[un uaua^s VJapnoips '9'UI!,L|
's}ipa.i uaoips 'jaasuad uea pais 'g 'WWjoI
do afqeiA 'g 'jappqos uba snau i Sutssoi
I
Restaurant al vanaf 15.-
Qlnnekenstraat 85 Breda Tel.
j25stë jaargang Kantorei
UTRECHT (ANP) - Ook bij Defensi
tijdverkorting gesproken. De sold
wil daar voor de dienstplichtigen e
aan geven. Met ingang van augustu
38-urige werkweek bij de krijgsma
8e soldatenvakbond wil dat vorm
ochtendappèl op maandag.
Veel dienstplichtigen moeten nu
nen vaak zondagavond al weer teri
het vroege appèl van maandagocht
pèl om tien uur 's ochtends is daarc
de VVDM.
Het ministerie van Defensie is i
het uitkeren van de arbeidstijdver!
extra vrije dagen, maar daar zie
weinig brood in.
Wes-I
Bod
UTRECHT (ANP) - De werk-
I gevers en de vakbonden die
betrokken zijn bij de cao voor
I de vleesverwerkende industrie
(14.000 werknemers) zijn het
vannacht eens geworden over
I een nieuwe, éénjarige cao.
Het onderhandelingsresul-
Itaat voorziet in een blijvende
I aanvulling van het ziekengeld
I tot honderd procent, een
I jeugdwerkplan dat 300 perma-
I nen te banen zal opleveren, een
I gemiddelde werkweek van 38
I uur door de opvoering van een
I aantal roostervrije dagen van
I tien naar twaalf en de hand-
J having van het systeem van de
I automatische prijscompensa-
I tie met een maximum van 2,25
I procent voor het hele contract
waar.
De prijscompensatie wordt
I op 1 juli en op 1 januari uitbe
taald. Een kwart procent van
de prijscompensatie leveren
de werknemers in als bijdrage
I aan de arbeidstijdverkorting.
ROTTERDAM (ANP) - In het
ruim van het Griekse zeeschip
'Ocean Seagull', dat ligt afge
meerd bij de Graanelevator
maatschappij in de Botlek,
zijn afgelopen weekeinde twee
mannen dood aangetroffen.
Volgens de politie gaat het om
Indonesische verstekelingen.
De lading copraschilfers
werd een maand geleden in de
Indonesische haven Belawan
ingenomen. Toen zaterdag de
luiken werden geopend en be
gonnen werd met het leegzui
gen van het ruim werd de gru
welijke ontdekking gedaan.
Hilversum (anp> - De
"HO-televisie zendt van-
av°nd een korte toespraak van
Paus Johannes Paulus II uit
Waarin deze zich in het Neder-
ands richt tot de Nederlandse
Katholieken.
In de toespraak wordt eeen
ooruitblik geworpen op zijn
ez°ok aan ons land in mei. De
v-opname, die 10 minuten
uurt, is de KRO aangeboden
oor het Vaticaan en wordt
'gezonden om 20.30 uur op
Nederland 1.
stri
kri
19 i
1
dei
dot
cir
bet
gei
DEN
ben c
was i
De
toeri:
niet t
He
geen
in Ze
