MJ PAS OP 1 JUNI Protest voor Zuidafrikaanse ambassade Van der Giessen bouwt mijnenjager voor Indonesië Nog 150.000 zieken door Tweede Wereldoorlog )e^e|Hd Komitee schrijft alle Nederlanders over kruisraketten Belgische vissersboot vergaan DE STEM COMMENTAAR Gat in de markt AUTOVAKANTIES FRANSE RIVIERA DES geeft grote kans op kanker 'BINNENLAND Aantal gevallen van Aids blijft sterk stijgen Hoiiben benoemd tot burgemeester van Maastricht Brokx weigert uitvoering huurmoties Religieuzen boycotten de Paus -i BINNENLAND ZATERDAG 30 MAART 1985 T28 PAGINA 3 AMSTERDAM (ANP) - jjet 'Komitee Kruisra ketten Nee' wil alle Ne derlanders aanschrij ven met het verzoek zich tegen de plaatsing van kruisraketten uit te spreken. Begin september zul len de handtekeningen kaarten in vijf miljoen brievenbussen glijden. Op 26 oktober worden de opgehaalde handte keningen overhandigd aan regering en parle ment. Donderdagavond laat werd binnen het Komi tee, een samenwer kingsverband van poli tieke partijen, vredes beweging en vakbon- den, overeenstemming bereikt over de tekst van het volkspetition nement. Die tekst luidt: „Ik keer mij tegen de kernbewapening. U zult rond 1 november een besluit nemen over de plaatsing van kruisra ketten op Nederlands grondgebied. Ik verzoek U dan nee te zeggen te gen de plaatsing". Volgens Gijs von der Führ is er binnen het Komitee de afgelopen drie maanden flink ge discussieerd over de tekst, maar heeft geen enkele organisatie ge dreigd op te stappen. Alle geledingen van het Komitee hebben beloofd dat ze de overeengeko men tekst bij hun ach terban zullen verdedi gen. Het comité rekent er volgens Von der Führ op dat regering en par lement het volkspeti tionnement niet naast zich neer zullen leggen. „We streven niet naar een referendum en in die zin zijn aantallen niet belangrijk. Maar het petitionnement is wel een politiek feit. Met de verkiezingen voor de deur kunnen de regeringspartijen daar niet aan voorbij gaan", zo meent Von der Fuhr. Met de hele actie is ze ker een miljoen gulden gemoeid, zo heeft het comité berekend. UTRECHT (ANP) - Het aantal ge vallen van Aids, de ziekte die de na tuurlijke afweer tegen ziektekie men vernietigt, blijft in ons land sterk stijgen. Sinds 1 januari dit jaar kwamen er 10 nieuwe Aids-patiënten bij. Zij brachten het totale aantal op 52 ge vallen. Van hen zijn er 35 overleden. Dat blijkt uit de jongste cijfers van het ministerie van Welzijn, Volks gezondheid en Cultuur (WVC). In de tweede helft van vorig jaar verdubbelde het aantal Nederlandse AIDS-patiënten van 21 naar 42. Vol gens de Wereldgezondheidsorgani satie WHO is Nederland een van de zes Europese landen waar de AIDS- cijfers een constante stijging verto nen. De andere vijf zijn Denemar ken, Frankrijk, Groot-Brittanië, West-Duitsland en Zwitserland. Inmiddels blijkt uit onderzoek dat veel meer homosexuele mannen dan verwacht antistoffen in hun bloed hebben tegen het vermoedelijke Aids-virus. Het hoofd volksgezond heid van de GG en GD in Amster dam, Dr R. Coutinho, heeft dit mee gedeeld. Antistoffen wijzen er op dat iemand met het Aids-virus in aanraking is geweest. Van de 750 tot op heden onderzochte homo's bleken er ongeveer 250 antistoffen in het bloed te hebben. Men moet daarbij bedenken, aldus Coutinho, dat slechts 5 tot 10 procent van de men sen met die stoffen ook werkelijk Aids krijgt. Gebleken is verder dat kort gele den in ons land een 58-jarige vrouw gestorven is, die zeer waarschijnlijk was besmet met Aids door haar man die aan aan hemofilie (bloederziek te) lijdt. Dit heeft het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cul tuur vrijdag bekend gemaakt. Staatssecretaris Van der Reijden heeft nu het Centraal Orgaan Ta rieven Gezondheidszorg gevraagd, de invoering van de zogenaamde HTLV-III test in bloedbanken fi nancieel mogelijk te maken. Hij wil daarmee de ongerustheid wegne men die door het sterfgeval onder de Nederlandse hemofiliepatiënten is ontstaan. Uitstel korting Soordeurdelers' Van onze Haagse redactie DEN HAAG - De korting op de bijstandsuitke ring van de zogeheten 'voordeurdelers' wordt twee maanden uitgesteld en gaat nu op 1 juni in plaats van op 1 april in. Staatssecretaris De Graaf (Sociale Zaken) heeft de gemeenten dat gisteren in een brief laten weten. De gemeenten zijn belast met de uitvoering van de bij standswet. De Graaf is gezwicht voor de kritiek van de sociale dien sten op de invoeringsdatum van de regeling. De gemeenten vreesden onvoldoende tijd te hebben om de regeling in te voeren. Enkele gemeenten lie ten weten de maatregel ook niet komende maand al te zul len uitvoeren. Het kabinet is gisteren ak koord gegaan met het uitstel, maar wil ook niet langer dan twee maanden toestaan. Het uitstel kost de schatkist 10 miljoen. De maatregel moet het Rijk op jaarbasis ƒ275 miljoen uitsparen en de gemeenten nog eens 20 mil joen. De 'voordeurdelersnorm' houdt een korting in van de bijstandsuitkering (van 70 naar 60%) voor mensen die sa men een woning bewonen - zonder samen te wonen - en op de bijstand zijn aangewezen. Volgens het kabinet en de meerderheid van het parle ment genieten deze mensen 'schaalvoordelen'. De regeling is sinds het be gin van de discussies erover omstreden, sociale diensten vrezen dat ze alle bestanden moeten doornemen, om vast te stellen wie wel en geen 'voor deurdeler' is. Men is boven dien beducht zeer in het privé- leven van bijstandstrekkers te moeten wroeten om de nood zakelijke bewijzen te vinden. Bovendien zou de regeling ge makkelijk te omzeilen zijn. Die manieren waarop dat kan zijn al uitvoerig door verschil lende belangenorganisaties aangegeven. Over de mededeling van bij standsambtenaren van de ge meente Amsterdam, dat zij zullén weigeren om de maat- f 'iKirjis BOEK VAN HOLLAND regei uit te voeren op morele (ANP)-Op'de Noordzee, onge- en ethische gronden, liet Vitfê- veer zestig mijl voor de kust van Hoek van Holland, is in de nacht van donderdag op vrij dag het Belgische vissersschip 'Jan Breydel' vergaan. De zes opvarenden zijn uit een reddingssloep opgepikt door een Noors vrachtschip. Dit heeft kuststation Scheve- ningen Radio vrijdag bekend gemaakt. De bemanning verliet het schip nadat het bij een aanva ring met de 6.724 metende Arabian Express' zware ave rij had opgelopen. De vissers boot maakte water en zonk niet lang daarna. De oorzaak van de aanvaring is nog niet bekend. De 'Arabian Express' kon normaal doorvaren. premier Van Aardenne zich vrijdag na afloop van het ka binetsberaad slechts summier uit. Hij meent dat het zo hard niet is gesteld en gaf te kennen dat staatssecretaris De Graaf dat in het kabinet ook niet aan de orde heeft gesteld. De invoering van de rege ling zou overigens nog wel eens meer vertraging kunnen oplopen, omdat de Colleges van B en W van de vier grote steden (Den Haag, Rotterdam, Utrecht en Amsterdam) staatssecretaris de Graaf vrij dag hebben laten weten dat invoering op 1 juni voor alle cliënten in het huidige bestand onmogelijk is 'zonder het risi co dat onze sociale diensten volstekt ontregeld raken'. HET KLEIN DUIMPJE in de Nederlandse politiek, de Evangeli sche Volkspartij, met één (wankele) zetel in de Tweede Kamer vertegenwoordigd, staat dit weekeinde in de schijnwerpers. Het Partijcongres zal zich dan uitspreken over de vraag of de EVP een getalsmatig klein getuigenis-partijtje moet blijven dan wel dent mee te werken aan de oprichting van een nieuwe, brede christelijke (arbeiders)partij van progressieve snit. Doordat het CDA naar rechts is opgeschoven zou er voor zo'n partij een gat m de kiezersmarkt zijn ontstaan, goed voor tien k vijftien kamer zetels. De EVP is een club van idealisten, die geleid wordt door ama- teur-politici als Cathy Ubels. Sinds zij in 1982 in de Tweede Ka der is gekozen heeft ze wat verloren rondgelopen in de hoek van Hein-links, wat niet bevorderlijk is geweest voor het christelijke jdagovan de EVP. In diezelfde buurt scharrelen Jan Nico Schol ten rond en Stef Dijkman, het duo dat zich een paar jaar geleden van het CDA heeft afgescheiden. Van een duo kan men overi- 9ens nauwelijks nog spreken want Dijkman is door Scholten in middels volledig naar de achtergrond gespeeld. Scholten is een geval apart: enerzijds de belichaming van radi caal-christelijke politiek volgens het vroegere AR-model maar te- Jelijkertijd zo ongegeneerd ambitieus en ik-gericht, dat zijn idea- 'sme Teer op een pose lijkt dan op de weerslag van een oprech te overtuiging. Op het ogenblik is hij de voorman van de Basisbe- weging voor Vrede en Solidariteit, een ratjetoe van politiek daklo- zeT die slechts met elkaar gemeen hebben dat ze tegen kernwa as zijn en vóór hogere sociale uitkeringen. Geen springplank ccs om hogerop te komen in de landspolitiek. Dan maar aansluiting zoeken bij de EVP? Scholten heeft een Pang met deze gedachte gespeeld. Terwijl hij nog aan het wik- ™n en wegen was - ook met de EVP stelt zijn Basisbeweging ™et veel voor - diende zich opeens een nieuwe mogelijkheid rnA 8en aanta' CNV-ers, die zich niet meer thuis voelen bij het ging hardop denken over de vorming van een nieuwe partij. ue volgende dag stond Scholten bij hen op de stoep. ten deel van de EVP-leiding is gecharmeerd van Scholten, een ceel wantrouwt hem. Om hen over de streep te trekken heeft hij Pas gedreigd dat hij ook bij de PvdA terecht zou kunnen. Van- aag zullen we dus weten, of dit dreigement indruk heeft ge- da3 of de van Cathy Ubels blijft kiezen voor klein maar aPPer dan wel zich door Scholten op sleeptouw laat nemen naar nieuwe christelijke partijformatie ergens tussen CDA en "•uA in che''rt10' CDA ziet men a' deze commotie geamuseerd glimla- mp, aan De christen-democraten nemen Jan Nico Scholten wato zonder Evp niet serieusZe 9aan er bovendien vanuit, dat «bcholten eventueel aan CDA-kiezers zou winnen, in ieder ge- zn'6t kan toevallen aan de PvdA. De vraag of en hoe het CDA Jn op drift geraakte linkervleugel kan behouden - en daarmee Positie van centrumpartij - vermag blijkbaar binnen het CDA Agente boeien. VOOR DE Zuidafrikaanse ambas sade in Den Haag is vrijdagmiddag geprotesteerd tegen de zogenoemde 'hoogverraad-processen' die de rege ring van Zuid-Afrika wil voeren te gen zestien leiders van onder meer het United Democratie Front (UDF) en vakbonden. De zestien en hun organi saties verzetten zich tegen het apart heids-regime. Zestien mensen, onder wie Tweede- Kamerlid F. van der Spek (PSP), had den zich met een ketting vastgeketend aan het hek van de ambassade, en had den op hun borst een bord met de naam van één van de zestien gearres teerde Zuidafrikanen. De politie knipte na een uur de ketting door. Aan de demonstratie namen nog eens vijftig mensen deel. Zij luister den naar toespraken van onder ande ren het Tweede-Kamerlid J.N. Schol ten en PvdA-voorzitter M. van den Berg. De laatste deed een beroep op het CDA zich nu uit te spreken voor eco nomische sancties tegen Zuid-Afrika. ALBLASSERDAM DEN HAAG (ANP) - De Indone sische marine heeft gisteren een polyester mijnenja ger besteld bij Van der Giessen-De Noord, Marine- bouw BV (GNM). Met deze opdracht zijn f 100 miljoen en 450 manjaren werk in Nederland gemoeid. Begin augustus wordt de bouw ter hand genomen en in oktober 1987 dient het schip te worden opgeleverd. Het ligt in de bedoeling dat Indonesische officieren en manschappen voor een groot deel in Neder land worden opgeleid. Naar verwachting zal over enkele weken een contract voor nog een mijnenjager voor opleve ring in maart 1988 worden on dertekend. •Haagse Post Minister Brinkman (welzijn, volksgezondheid en cultuur) heeft het weekblad Haagse Post vrijdag een overbrug gingskrediet toegezegd van maximaal 200.000 gulden. Bij komende voorwaarde is dat Weekbladpers BV in Amster dam, waar de Haagse Post wordt uitgegeven, ook een overbruggingskrediet geeft. •Bondsspaarbanken De nettowinst van de Bank der Bondsspaarbanken is vo rig jaar met 28 procent geste gen, van f 3,46 miljoen tot f 4,43 miljoen, zo heeft de bank vrij dag bekendgemaakt. •Bouwfonds Het bedrijfsresultaat over 1984 van Bouwfonds Nederlandse Gemeenten kon na belastin gen met 11 procent worden verhoogd tot f 35,2 miljoen. Voorgesteld wordt aan de aandeelhouders, naast het ge bruikelijke dividend van 9 procent, een bonus te ver strekken van 12,5 procent. •Douwe Egberts Douwe Egberts heeft alle aan delen verworven van de Belgi sche koffiebranderij Jacqmot- te te Brussel. Jacqmotte neemt op de Belgische koffiemarkt een vooraanstaande positie in met een jaaromzet van ruim f 130 miljoen en heeft 150 mede werkers in dienst. (ADVERTENTIES) VA per appartement per week 8 dagen appartementen Cap Coudalère GOEDE REIZEN, LAGE PRIJZEN Inlichtingen en boekingen ANVR „goeie reis" reisburo's en reizenverkopende banken. 25 JAAR VASTENAKTIE 180 miljoen gulden voor kleinschalige projekten van de zwaksten in Afrika, Azie en Latijns Amerika. Blijf helpen a.u.b.l Giro 5850 te Zeist. Banknummer 70.70.70.147 t.g.v. Vastenaktie-Nederland DEN HAAG (ANP) - Ph. J. I. M. Houben (44) is benoemd tot burgemeester van Maastricht. Dit is vrijdag bekendge maakt na het kabinetsberaad. Houbens politieke richting is CDA. Tot voor kort was hij voorzitter van het gewest Twente. Houben is momenteel onder meer lid van de Raad voor het Binnenlands Bestuur, voorzitter van de studiecom missie Hoger Beroepsonder wijs Twente en lid van de re dactie van het CDA-maand- blad 'Bestuursforum'. UTRECHT (ANP) - Dochters van vrouwen die tijdens hun zwangerschap het hormonen preparaat di-ethylstilbestrol (DES) hebben geslikt, hebben tweemaal zoveel kans op ab normale celvorming in de va gina of op de baarmoeder- mond, die zich tot kanker kan ontwikkelen. De zogenoemde DES-moeders hebben een 40 tot 50 procent grotere kans om borstkanker te krijgen. Dit heeft de stichting DES- aktiegroep vrijdag op een persconferentie in Utrecht meegedeeld. De groep ontleent deze gevens aan onderzoeken in Amerika onder vrouwen, die tien tot dertig jaar geleden het hormonenpreparaat heb ben geslikt. DES is in Neder land tussen 1947 en 1975 aan naar schatting tussen de 189.000 en 378.000 zwangere vrouwen toegediend. DEN HAAG (ANP) - CDA- staatssecretaris Brokx (Volks huisvesting) weigert twee mo ties van de regeringspartijen CDA en WD over zijn huur beleid uit te voeren. Zijn ministerie heeft dat vrijdag bekendgemaakt. Vol gens Brokx zou het hem mil joenen guldens kosten als hij de moties, die de Tweede Ka mer enkele weken geleden tij dens het jaarlijkse huurdebat heeft aangenomen, zou uitvoe ren. Partijgenoot Wolters vraagt Brokx in zijn motie om de be- ginhuren van nieuwbouwwo ningen niet met 0,25, maar met 0,15 procent per maand te ver hogen. In de praktijk komt dit in de meeste gevallen neer op een huurverhoging van vijf tien in plaats van 25 gulden. Brokx zegt dat dit hem in 1989 uiteindelijk negen mil joen gulden gaat kosten. Hij vindt zijn eigen voorgestelde huurverhoging verantwoord omdat de kosten van nieuwe woningen sinds drie jaar ge lijk gebleven zijn. HEILIGE LANDSTICHTING (ANP) - De overkoepelende organisatie van de 19.000 vrou welijke religieuzen in Neder land (SNVR) zal niet aanwezig zijn tijdens de ontmoeting van Rooms-Katholieke maat schappelijke organisaties op 12 mei met paus Johannes Paulus II. Dit betekent 'een onomwon den protest' tegen de afwijzing van de feministische theologe prof. dr. Catharina Halkes, die namens de R.K. vrouwenbe wegingen tijdens die bijeen komst het woord zou voeren. NOORDWIJKERHOUT (ANP) - On geveer 150.000 mensen in ons land on dervinden nog psychische last van hun ervaringen tijdens de Tweede Wereld oorlog. Per huisartspraktijk komt dit neer op 25 patiënten. Deze gegevens heeft dr. G. Hendriks, voormalige topambtenaar van het mi nisterie van CRM, vrijdag bekend ge maakt op een medisch congres in Noordwij kerhout. Na de oorlog telde ons land bijna tien miljoen inwoners, van wie twee mil joen meer dan de gemiddelde Neder lander door de oorlog waren getroffen. Ongeveer 50.000 van hen ontvangen een gehele of gedeeltelijke uitkering voor hun levensonderhoud. Cijfers van de tweede generatie van oorlogsgetroffenen zoals kinderen van verzetsmensen, van vervolgden en van ex-NSB-ers, zijn niet bekend. De psy chische gevolgen voor deze categorie worden trouwens maar ten dele onder kend. Het congres was georganiseerd door het Informatie- en Coördinatie Orgaan Dienstverlening Oorlogsgetroffenen (ICODO) in samenwerking met de Bui tengewone Pensioenraad, de Uitke- ringsraad en de Raad Uitkeringen Burger-Oorlogsgetroffenen. Zij hou den zich bezig met uitvoering van wet ten en regelingen voor verzetsmensen, vervolgingsslachtoffers en burger-oor logsgetroffen. In ons land is de hulpverlening voor oorlogsgetroffenen laat op gang geko men. De wijze waarop en het tempo waarin de financiële regelingen tot stand kwamen, laat dit duidelijk zien: het laatste wetsontwerp is veertig jaar na de bevrijding, in januari van dit jaar, ingediend. Deze regeling is be doeld voor hier wonende Nederlanders die als gevolg van het verzet in het voormalige Nederlands-Indië invalide zijn geworden. Ook weduwen van ver zetsstrijders, en in sommige gevallen minderjarige wezen, kunnen om een uitkering verzoeken. De regering wil er vijftien miljoen gulden voor uittrek ken. Het is voor hulpverleners die met psychische en psycho-somatische klachten in aanraking komen lang niet altijd eenvoudig het eventuele verband met het oorlogsverleden te onderken nen. Vele hulpverleners, en zeker (huis)artsen, zullen vooral rond de her denking van de bevrijding in 1945, worden geconfronteerd met talrijke hulpvragen. Dat is de reden dit congres te houden, aldus het ICODO. Door publikaties, manifestaties en herdenkingen zal veel oorlogsleed op nieuw naar boven komen. Het is zinvol de doden te herdenken en te waarschu wen tegen de gevaren die de wereld op nieuw bedreigen. De keerzijde hiervan is evenwel, dat menige oorlogsgetroffe ne de doorgemaakte verschrikkingen opnieuw beleeft. Daarvan getuigde ook de zenuwarts dr. H. Keilson, die de oor logsgevolgen in een medisch kader plaatste. Hij werkte jarenlang met Joodse weeskinderen. J/ 15 Er wordt gekort op korter wer ken. Het lijkt erop dat de werkweek van 36 uur even in het vriesvak wordt gelegd. Het zou erg verwarrend wor den met die 36 uur, juist nu we met dat ene uur van de zomer tijd zitten. Komt dat uur er bovenop of moeten we dat af trekken? Daar komen de werkgevers en werknemers niet uit. Volgende week praten ze verder. Maan dag is het 1 april en dan kun je natuurlijk elke afspraak ma ken, hahaha! Die 36-urige werkweek krijgt nu misschien een kans in 1986. Dan is er zoveel veranderd. Dan zit de PTT al lang en breed in Groningen kruidkoek te eten en is de dollar gezakt tot 2 gulden. En dan zijn Spanje en Portugal officiéél opgenomen in de Europese club. Ja, de EG wordt steeds groter. Over een paar jaar kopen we de eerste landen in Afrika en Azië. Er is lang onderhandeld over de toelating van Spanje en Portugal. Wat waren de pro blemen? De Spaanse wijn en de Portugese tomatenpuree! Vooral die tomatenpuree intri geert mij. Ik zie die kerels al tegenover elkaar zitten met ro de koppen en gebalde vuisten. Klaar om de ander tot puree te stampen. Wat was er gebeurd als men Portugal geweigerd had? Hadden de Portugezen dan een paar blikken tomatenpu ree opengetrokken en leegge gooid op de hoofden van de EG-onderhandelaars? Zo ver kwam het niet. De he ren dronken een glaasje Spaanse wijn en zongen uit volle borst: Olé, olé in de EG! MERIJN A bonneelelevisie DE start- van abonneetelevisie in Nederland, via het kabelnet van Den Haag, is vrijdag vlek keloos verlopen. Via een aan België toegewezen kanaal op de ECS-satelliet was even over vijf uur 's middags de eerste speelfilm te zien voor abonnees die daar gemiddeld 35 gulden per maand voor over hebben. Verwacht wordt dat het filmkanaal van ATN/ Filmnet volgende week in Rotterdam van start zal gaan. Bromfiets STAATSSECRETARIS Scher- penhuizen wil de voorschrif ten voor bromfietsen versoe pelen. In de toekomst hoeven er geen trappers meer aan te zitten, wordt de maximum snelheid van snorfietsen ver hoogd van 20 naar 25 kilome ter per uur en vervalt de eis van kleinere wielen voor snor fietsen. Oorlogsdocumentaire AVRO-directeur W. van de Linde heeft er nu vrede mee dat de geruchtmakende zin over de rol van voormalig AVRO-directeur Willem Vogt in de Tweede Wereldoorlog, in de AVRO-televisiedocumen- taire 'Veertig jaar na dato" wordt uitgezonden. Prof Heertje PROF. A. Heertje blijft voor lopig voorzitter van de vak groep economie aan de facul teit der rechtsgeleerdheid van de Universiteit van Amster dam. Het faculteitsbestuur had Heertje ruim twee weken geleden tijdelijk ontheven van zijn voorzitterschap, maar het college van bestuur van de UvA heeft dit besluit ge schorst, aldus vrijdag de uni versiteit. Examenuitslag op tv DE meer dan een kwart mil joen eindexamenkandidaten in het voortgezet onderwijs, alsmede hun ouders en lera ren, kunnen daags na een cen traal schriftelijke examenon derdeel de goede antwoorden bekijken op de televisie, via Teletekst. Het is voor het eerst dat het Centraal Instituut voor Toetsontwikkeling (CITO) de ze dienst verleent. Gezondheidsraad OUD-MINISTER dr. L. Gin jaar wordt de nieuwe voorzit ter van de Gezondheidsraad. Ook wordt hij voorzitter van de Centrale Raad voor de Mi lieuhygiëne. Dit is vrijdag na afloop van het wekelijks kabi netsberaad meegedeeld. r

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1985 | | pagina 3