EM
MOTSTE
rijkswaterstaat ondervindt ernstige tegenslagen
Philips trekt 'trucendoos' weer open
Geen nieuwe RSV-affaire De Schelde'
Drie jaar in isoleer-cel
wegens tekort aan kamers
PROTEST
Veel belangstelling
voor nieuwe studie
'haven-technologie'
De Graaf
botst met
de Kamer
;unt u inschrijven i
een seizoen lang
plezier bij
huis
dieren
Dollar tien
cent omlaag
Merijntje
Kritiek van Rekenkamer
op werk in Woensdrecht
isschool Bilderbeek
DONDERDAG
28 MAART 1985
)25ste jaargang
Kantoren te Breda - Bergen op Zoom - Etten-Leur - Goes - Hulst - Oosterhout - Roosendaal - Terneuzen - Vlissingen
Losse nummers 1.-
VAN HOUWELINGEN OVER BOUW FREGATTEN:
PLANNEN WWV
Amsterdam <anp> - De
»«rs van de Amerikaanse
""nar is dinsdag fors omlaag
j'gaan. De middenkoers in
J®8terdam bedroeg 357 gul-
eUj acht cent lager dan de 3,65
"ar van maandag.
VS overwegen diplomatieke
maatregelen tegen Moskou
DEN HAAG/ZIERIKZEE - Bij Rijkswater
staat wordt binnenskamers rekening gehou
den met de mogelijkheid dat de pijlerdam in
de Oosterscheldemonding later gereed komt
dan in het najaar van '86.
'VERBORGEN' ACTIVITEITEN MET NIEUWE SLAPENDE BV
Eerste divisieclub
in finale KNVB-beker
Stroom Tamils moet
worden ingedamd
Navo achter
Star Wars
I 14 DAGEN GRATIS j
DE STEM „de 4in1 krant
A59
174
AS Temeuzen Tel. 01150-12199
ng der kursussen begin september
INT
Stem, die wakkere
ie krijgt u dagelijks voor dag en
[formatie in 4 royale delen.
EMEEN
eldwijs wakker met 't
's en diepgaande
atie uit binnen- en buitenland,
an de pers.
RT
rtief van start; met spannende
rassende vraaggesprekken met
en amateurs uit binnen- en
streek; smuïg geschreven, gevat
ZEELAND
ïrtend uit bed; met nieuws en
ties en advertenties, en volop
n uit uw eigen omgeving.
spannen opstaan; met dat
■am voor dag en avond; met
fijnproeverskunst, cultuur en
recensies en interviews om van
de lezer dus veel krant
ientallen EXTRA NUMMERS
vat actueel is, nuttig en leuk,
ant kan zijn
'el tot de slotsom dat zo'n
ieerde krant als De Stem toch
BRON NIPO 1S®4
f# hoop gevraagd of aan to blotfonT
Evon lalen horen via een ..Kleintje" in De Stem
en het komt in orde
immers tienduizenden Stern-lezers en
lozeress®" op de drie) lezen uw advertenti
omdat zi| speciale belangstelling hebben
voor onze "Kleintjes"-rubriek
..Huisdieren"
DE STEM
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - De aanbeste
ding van M-fregatten voor
de marine bij de Koninklij
ke maatschappij De Schelde
zonder dat er al definitieve
contracten zijn afgesloten, is
op geen enkele manier te
vergelijken met de werkop
drachten die Defensie eerder
heeft verstrekt om het nood
lijdende RSV-concern te
redden.
Dat zegt staatssecretaris
Van Houwelingen (Defensie)
op schriftelijke vragen van
het VVD-Kamerlid Blaauw.
Deze was bang dat onmid
dellijk na de RSV-zaak, die
de Kamer zoveel weken
heeft beziggehouden, zich
alweer een nieuwe RSV-af-
faire aan het voltrekken
was. Volgens Van Houwe
lingen hoeft de Kamer zich
daarover evenwel geen zor
gen te maken.
Eind februari vorig jaar
kreeg De Schelde een voor
waardelijke opdracht voor
de bouw en levering van
vier M-fregatten. Die voor
lopige opdracht wordt uiter
lijk 1 juni van dit jaar in een
definitief contract geregeld.
Het bestek, dat overigens
ook nog niet 100 procent
klaar is, dekt in ieder geval
de werkzaamheden tot nu
toe.
Een duidelijk verschil met
eerdere interacties van De
fensie in het industriebeleid
is volgens Van Houwelingen
ook dat alle voorschotbeta
lingen (in het geval van De
Schelde tot nu toe 70 miljoen
gulden) volledig door bank
garanties worden gedekt.
Deze vorm van zekerheids
telling heeft de instemming
van het ministerie van Fi-
Van Houwelingen ontkent
niet dat de aanbesteding van
de M-fregatten is vervroegd
om de KMS het perspectief
te bieden dat uit industrie
politieke overwegingen
noodzakelijk werd geacht.
Maar om nieuwe calamitei
ten te voorkomen zijn vol
gens hem de contractvoor-
Van Houwelingen
- foto anp
waarden en financiële be
grenzing heel zorgvuldig
vastgelegd.
HAARLEM (ANP) - Het provinciaal ziekenhuis
Santpoort ziet geen mogelijkheid om een pa
tiënt die al drie jaar in de isoleercel verblijft
een eigen kamer te geven.
Dat verklaarde de raadsman van het zieken
huis woensdag tegenover de Haarlemse recht
bank. Een werkgroep die opkomt voor de be
langen van de psychiatrische patiënten had een
kort geding aangespannen tegen de directie en
het bestuur van het ziekenhuis om te zorgen dat
de patiënt een kamer zou krijgen.
De advocate van de werkgroep noemde het
een trieste situatie. „Een bedompte cel van twee
bij drie met een matras op de grond en een ge
blindeerd raam. Dat is mensonwaardig", aldus
de raadsvrouwe. De financiële en praktische
bezwaren van het ziekenhuis mogen volgens
haar geen belemmering zijn voor de realisering
van een eigen kamer.
Eerder overleg met de ziekenhuisdirectie
draaide op niets uit. De enige toezegging was
dat de cel opgeknapt zou worden. Voor de pa
tiënt was overplaatsing naar een andere afde
ling onmogelijk. Als alternatief bleef over
plaatsing op een SGA-afdeling. Dit is een afde
ling voor sterk gedragsgestoorde en agressieve
mensen. Het provinciaal ziekenhuis heeft zo'n
afdeling echter niet.
Een eigen kamer is volgens het ziekenhuis
niet mogelijk. Ook niet op langere termijn.
„Daarom concludeer ik afwijzing. Het is triest
maar het is niet anders", aldus de advocaat van
het ziekenhuis.
Pijlerdam mogelijk later klaar
DEN HAAG (ANP) - Rond de
wijziging van de wet Werk
loosheidsvoorziening (WWV)
zijn opnieuw problemen ont
staan tussen de Tweede Ka
mer en de regering.
Staatssecretaris De Graaf
(Sociale Zaken) heeft de Ka
mer woensdagavond bij de
voortzetting van het debat
over de WWV 'met klem' ont
raden een amendement van
CDA en WD aan te nemen,
Jat beoogt bij de WWV-rech-
van jongeren niet alleen
hun leeftijd, maar ook hun ar
beidsverleden te laten meetel-
n.
Volgens de indieners van
het amendement, Linschoten
(WD) en Weijers (CDA), kost
bun wijzigingsvoorstel de
schatkist dit jaar 25 miljoen
gulden, maar De Graaf houdt
bet er op dat de kosten eerder
»de buurt van de 70 miljoen
Sulden zullen liggen.
De Graaf tilt zwaar aan het
risico van eventuele meerkos
ten en dat stuit bij hem 'op
seer grote bezwaren'.
De Graaf ontkende dat het
[foorstel dat het kabinet nu
■oor de WWV op tafel heeft
Selegd in strijd zou zijn met de
«erde richtlijn van de EG.
Hij liet zich over de even-
sele consequenties van het
[%igen van het wetsontwerp
lï*r terughoudend uit. „Ik
[top dat ik voldoende Kamer-
eden met mijn stemadvies
jffftuigd heb', was alles wat
"staatssecretaris kwijt wil-
Tegen het slot van de handel
'8 de koers rond de 3,55 dol-
lr. een niveau waarop ook in
®e VS werd geopend. Op de
aaterikaanse wisselmarkten
«tte de koers gaande de han-
verder weg naar 3,52 gul-
He daling van de dollar-
°ers wordt toegeschreven
an de vermindering van het
'trouwen in het Ameri-
'anse bankwezen. De banken
«Wachten een forse daling
•"ide winsten.
Philips
doet
dergelijke
dingen
Grundig
DEN HAAG - De Algemene Rekenkamer is slecht te spreken
over de manier waarop op een aantal onderdelen de vliegbasis
Woensdrecht de afgelopen jaren heeft gefunctioneerd.
Dat blijkt uit het gisteren
verschenen jaarverslag. Mi
nister De Ruiter (Defensie)
blijkt het op de meeste punten
oneens te zijn met de kritiek.
Vooral inzake het onder
houd van motoren is de Re
kenkamer kritisch. Er zijn
naar schatting tenminste 15
motoren meer gereviseerd dan
nodig was.
Volgens De Ruiter had een
vermindering van het aantal
beurten geleid tot een groter
aantal 'kleine' beurten op an
dere bases. Daar kwam bij dat
de benodigde onderdelen al
vóór 1980 waren besteld, de
werkgelegenheid in Woens-
drecht was aangetast en de
waarde vgn de straalmotoren
bij verkoop minder was ge
weest.
Daarnaast plaatst de Re
kenkamer vraagtekens bij de
personeelsomvang (De Ruiter
wil die in verband met oorlog-
staken op een hoog niveau
houden), de externe technische
adviseurs (wordt opnieuw be
keken) en het aantal militaire
vluchten, die de Rekenkamer
uit kostenoogpunt tot een mi
nimum wil beperken.
Een man heeft zichzelf voor de ambassade van Zuid-Korea
in de hoofdstad van Taiwan in brand gestoken uit protest te
gen het besluit van Zuid-Korea de Chinese torpedoboot met
bemanning terug te sturen naar de Volksrepubliek. Hij is
met tweedegraads brandwonden in het ziekenhuis opgeno
men. Vorige week schoten twee muiters zes bemanningsleden
van de torpedoboot dood, waarna het schip op drift raakte en
binnen de Zuidkoreaanse wateren terechtkwam. - fotoafp
WASHINGTON (AP/TJPI) - De Verenigde Staten overwegen di
plomatieke vergeldingsmaatregelen tegen de Sovjet-Unie we
gens het doodschieten, eerder deze week, van een Amerikaanse
officier in de DDR.
De woordvoerder van het Witte Huis wilde gisteravond niet
zeggen welke maatregelen zullen worden genomen. President
Reagan overlegt hierover nog met de nationale veiligheidsraad.
Inmiddels hebben Amerikaanse regeringsfunctionarissen
toegegeven dat de door een Russische schildwacht doodgescho
ten majoor Nicholson Russisch militair materieel heeft gefoto
grafeerd.
De ernstige tegenslagen van de laatste tijd werken
sterk vertragend op de voltooiing van de dam.
Die tegenslagen zijn: de
strenge vorst in het begin van
dit jaar, waardoor de werk
zaamheden aan de Ooster-
scheldedam wekenlang com
pleet stillagen; de buizenaffai
re (brosse breuk in ongeveer 20
procent van de buizen die in de
schuiven voor de stormvloed
kering zijn verwerkt) en pro
blemen met de stenenlegger
Trias, waarmee niet zo snel
gewerkt kan worden als ge
dacht en die bijna onophoude
lijk mankementen vertoont.
Dat er grote problemen zijn
blijkt onder meer uit de nieu
we planningen van de werk
zaamheden, die elkaar de laat
ste tijd snel opvolgen. Volgens
insiders een aanwijzing dat
het niet goed gaat.
Inmiddels hebben zich ook
problemen voor de sluiting
van de twee compartimente-
ringsdammen aangekondigd.
Waterstaat wilde de Oester-
dam en Philipsdam aanvan
kelijk met betonblokken slui
ten, later met stenen en on
langs is besloten om de twee
dammen met zand te voltooi
en, wat miljoenen goedkoper
zou zijn dan een sluiting met
beton of steen.
Uit een zeer recente studie is
echter gebleken dat eerdere
berekeningen van de te ver
wachten stroomsnelheden aan
de optimistische kant zijn ge
weest en dat het wel eens zou
kunnen zijn dat er toch met
stenen gesloten moet worden.
Dat kan een tegenvaller van
miljoenen betekenen.
Inmiddels is besloten om be
paalde werkzaamheden aan
de stormvloedkering - onder
meer het plaatsen van schui
ven in het sluitgat Roompot -
in de bouwvakvakantie door
te laten gaan.
Woordvoerder Kneepkens
van Rijkswaterstaat laat we
ten dat de projektleiding uit
sluitend rekening houdt met
een planning die uitgaat van
oplevering in 1986. Volgens
hem zijn de problemen met de
Trias niet van invloed op de
datum van gereedkoming van
de pijlerdam. Volgens hem
blijft een eventuele andere
sluiting van de twee comparti-
meneringsdammen (bijvoor
beeld gedeeltelijk met steen)
binnen de begroting.
Van een onzer verslaggevers
EINDHOVEN - „We hebben gewoon
weer de trucendoos opengetrokken".
Zo rechtvaardigt president-directeur
Dekkers van Philips het feit dat zijn
concern via de slapende BV Intervest
'de concurrenten te slim af wil zijn'. In
tervest heeft de activiteiten van een
andere Philips-BV, Boschlandt overge
nomen. Met Boschlandt heeft Philips
"verborgen' activiteiten verricht.
Onlangs liet oud-directielid Van
Bussel van Philips weten dat het con
cern in 1966 het zogenaamde B-concern
heeft opgericht met de bedoeling aller
lei financiële activiteiten uit te voeren
zonder dat zou blijken dat Philips daar
achter zat.
De BV, Boschlandt, bleek bijvoor
beeld in het bezit te zijn van 40 procent
van de aandelen van de Westduitse te-
levisiefabriek Löwe Opta en omdat de
Duitse Philips 15 procent in Löwe Opta
bezat was deze maatschappij feitelijk
in handen van Philips.
Omdat Philips ook het Grundig-con-
cern wilde kopen moest Philips- het be
lang in Löwe Opta van het Duitse kar
telbureau afstoten. Philips had tegen
over de Westduitse autoriteiten ver
zwegen dat het via Boschlandt een
meerderheidsbelang in Löwe Opta had.
In de Bondsrepubliek loopt momenteel
een zaak tegen Philips. Binnen enkele
weken zal het kartelbureau beslissen
of Philips een boete moet betalen voor
het 'stiekem' overnemen van Löwe Op
ta.
Dekker geeft nu toe dat Boschlandt
bewust is gebruikt om in bepaalde ge
vallen concurrenten te slim af te zijn.
„Er is overigens niets illegaals aan, al
les is binnen de wet gebleven. Nu ook
met Intervest, we hebben gewoon de
trucendoos weer geopend".
Ook bestuurslid Spinosa Cattela
vindt Intervest een volstrekt legale
constructie. „Ik kan u zeggen dat elke
multinational, wat zeg ik, praktisch el
ke onderneming, soortgelijke construc
ties heeft. Dat we Boschlandt hebben
opgeheven heeft niets te maken met de
uitlatingen van Van Bussel. We zijn er
mee gestopt omdat het niet meer kon
vanwege de Vierde Richtlijn van de
Europese Gemeenschap. De constructie
met Intervest blijft binnen die regels".
Opvallend is dat de statuten van In
tervest zijn gewijzigd op hetzelfde tijd
stip dat Boschlandt is opgeheven. Wie
er precies achter Intervest zitten wil
Philips niet zeggen behalve dat het
concern formeel een belang van 18 pro
cent in de BV heeft. Overigens heeft
Philips zich via 470 miljoen gulden op-
richtersbewijzen verzekerd van de
hoofdmoot van de winsten van Inter
vest.
De andere aandeelhouders van In
tervest zijn enkele banken en verzeke
ringsmaatschappijen. Het manage
ment wordt door een bank gevoerd,
maar Dekker wil niet zeggen welke.
Uit het handelsregister in Den Bosch
blijkt echter dat Intervest op hetzelfde
adres zetelt als de Bossche bankier Van
Lanschot.
Opvallend is verder dat twee topbe
stuurders van Van Lanschot ook Inter
vest besturen en dat beiden bovendien
tot eind vorig jaar Boschlandt hebben
geleid.
Op pagina 3:
jaarverslag Philips
Eén eerste divisieclub zal in
ieder geval de finale van de
strijd om de KNVB-beker
halen. De loting voor de
halve finales op 7 mei
koppelde namelijk
gisteravond Wageningen
(het won van Go Ahead
Eagles) en Helmond Sport
(winst op FC Den Bosch) aan
elkaar. De andere halve
finale zal gaan tussen FC
Utrecht, dat Sparta met 2-0
versloeg en de winnaar van
het treden PSV-MVV. In
Maastricht eindigde het
treffen tussen beide clubs
gisteravond in een 1 -1
gelijkspel,
zie sport 1
De Tamils. Ze worden met
bosjes door de Oostduitse
luchtvaartmaatschappij uit
Sri Lanka overgevlogen naar
Berlijn. Vandaar is het een
maar kleine stap naar
Nederland. De stroom wordt
zo groot dat nu ook de PvdA
zich zorgen gaat maken.
„We kunnen tenslotte niet de
lasten van de halve wereld
op onze nek nemen", zegt
PvdA-kamerlid Buurmeijer.
zie pagina 2
De ministers van Defensie
van de Navo ondersteunen
het onderzoekprogramma
van de Verenigde Staten
Stratigic Defense Initiative
(SDI), ook bekend als het
Star Wars-project, volledig,
zie pagina 5
VLISSINGEN (ANP) - Het bedrijfsleven in Nederland en België
en daarbuiten heeft nog voor de start van de nieuwe HBO-op-
leiding 'haven-technologie' grote belangstelling getoond voor
studenten die deze opleiding gaan volgen.
Dat bleek woensdagmiddag
tijdens een persconferentie in
het Maritiem Instituut De
Ruyter in Vlissingen. Deze ho
gere zeevaartschool start per 1
augustus 1985 met een eerste
en tweede leerjaar haven
technologie. De opleiding is na
samenspraak met het be
drijfsleven tot stand gekomen
en is enig in haar soort.
Volgens voorzitter Schutte
van de begeleidingscommissie
is speciaal voor deze opleiding
het vak verkeersbegeleiding
opgezet. Het leerplan van de
haven-technologie zal sterk
internationaal gericht zijn.
Het vakkenpakket biedt ruim
te voor aanpassingen als daar
vanuit het bedrijfsleven vraag
naar is. Het is de bedoeling dat
vertegenwoordigers uit het
bedrijfsleven gastcolleges
gaan geven aan studenten
voor deze nieuwe opleiding.
In het eerste studiejaar zul
len studenten voor de richtin
gen navigatie, scheepswerk-
tuigkunde en haventechnolo
gie een gemeenschappelijke
opleiding volgen. Na dit jaar
worden de leerlingen in drie
studierichtingen opgesplitst.
In de nieuwe opleiding zal
naast transport en nautische
technieken veel aandacht
worden geschonken aan auto
matisering in de informatie
verwerking, bedrijfsinforma
tie, recht, management en per
soneelsbeleid. Men verwacht
veel belangstelling voor deze
opleiding van studenten uit de
Derde-Wereldlanden en uit
het Midden Oosten.
(ADVERTENTIE)
VOOR 'N
STEM FAN
Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee aan
melden en de pen zal u worden toegestuurd.
NIEUWE ABONNEE
Naam en voorletters: I
Adres:
Postcode:
I Woonplaats:
Betaling 66,30/kwartaal 22,97/maand
DE NIEUWE ABONNEE ONTVANGT Z'N KRANT
Datum van aanmelding: I
Naam:
Adres:
Postcode:
Woonplaats:
IDeze bon in een open enveloppe, zonder postzegel, sturen
naar: De Stem, Antwoordnr. 112,4800 VB BREDA
pellen kan ook: 076-236911.
