'Nepalese werkwijze soms erg inefficiënt' ONDERWIJS IN NEPAL: ZEELAND WAS COMBINATIE *JS HELPT NEPAL Wasautomaten KORTING!!! lauknecht WASAUTOMAAT STOFZUIGER WOENSDAG 27 FEBRUAR11985 VAN ZEELAND T20 PAGINA ZEELAND 4 ONTWIKKELINGSWERKER GEERT-JAN KLERX: MIDDELBURG - Toen de Republiek der Verenigde Nederlanden in de zeventiende eeuw een wereldcentrum werd van econo mische bloei, beleefde ook Nepal, of liever de Kathmanduvallei in centraal Azië, z'n gouden eeuw. 99 WA833 KALORIK ^ROEISTOOMIJZER warconistaat 4 Torro tel. 01100-14224 dag gesloten NCEN Hermesweg 23 jpcentrum Groenendijk .184 - 12563 ïUZEN Schependijk 9 150 - 12423 dag gesloten Tussen het internationale leger ontwikkelingswerkers in Nepal, afkomstig van diverse or- ganisaties, bevinden zich ook enkele tientallen Nederlanders, uitgezonden door de Stichting Nederlandse Vrijwilligers. Jan Last (links) fungeert als coördinator, Geert-Jan Klerx als rondreizend opzichter. Hier staan ze bij de vijver van het kantoor van de Stichting in Kath- mandu. Door Hans Brader KATHMANDU - In Kath- mandu, de hoofdstad van Ne pal, kost een zak cement van 50 kilo 130 rupia. Eenmaal op de plaats van bestemming aangekomen kan die prijs tot het 18-voudige zijn opgelopen. Het prijsverschil wordt ver oorzaakt door het loon van de sherpa, een drager die de zak te voet de bergen in heeft ge bracht. Zo'n transport kan soms 32 dagen duren. De sher pa maakt dan dagen van 12 tot 14 uur. De zeer gebrekkige wegen- structuur is één van de be langrijkste problemen in Ne pal. Om bestemmingen in de bergen te bereiken moeten veelal te voet lange afstanden worden afgelegd. Lastdieren zijn vaak niet beschikbaar of niet bruikbaar. Maastrichtenaar Jan Last is programma-coördinator van de Stichting Nederlandse Vrij willigers in Nepal. Hij maakt zich daar ook verdienstelijk als free-lance consul voor Ne derland en is een van de 41 Ne derlandse ontwikkelingswer kers, die zich in Nepal met uit eenlopende projecten (de bouw van bruggen, gezondheids zorg, irrigatie en activiteiten op het terrein van huishou ding en hygiëne) bezighouden. Maakt hij een rondrit langs een vijftal posten dan is hij ongeveer een maand onder weg, een aantal dagen kan hij per auto reizen, maar voor het grootste deel gaat de tocht te voet. Wat dat betreft is hij er, sinds zijn activiteiten als ont wikkelingswerker in Kenia, niet op vooruit gegaan. Daar wist hij al zijn bestemmingen achter het stuur te bereiken. Momenteel is hij in Nepal on der meer betrokken bij een project dat de transportmoge lijkheden moet verbeteren: de bouw van 22 kleinere hang bruggen, een project waarmee ongeveer 5 miljoen gulden is gemoeid. Contract De ontwikkelingswerkers, die de Stichting Nederlandse Vrijwilligers naar Nepal heeft uitgezonden, hebben een con tract van driejaar. Geert-Jan Klerx uit Waalwijk (niet van de meubelen, zoals hij zegt) is ook een van hen. Als HTS-er bouwkunde verblijft hij nu ongeveer één jaar in het hin doeïstisch koninkrijk, de laat ste tijd als rondreizend op zichter. Juk „Je moet hier niet te veel in de werkmethoden van de mensen ingrijpen", vertelt hij. „Soms is de Nepalese werk wijze wel erg inefficiënt. Moet men een stapel stenen over een afstand van 40 meter ver plaatsen dan zouden wij er steeds een paar oppakken en wegdragen: Een Nepalees legt ze eerst in twee schalen van een juk. Hij moet ze dan twee keer oppakken en wegleggen". Over de kwaliteit van de Nepalese huizenbouw is hij ook niet erg te spreken. „Als er hier een aardbeving komt, lig gen de meeste in puin. Een huis met verdiepingen durf je als bouwkundige nauwelijks binnen". Taal Met de taal hebben de Ne derlandse ontwikkelingswer kers minder problemen. Het Nepalees is volgens hen een voudig en dus snel te leren. Last noemt het panchayat-be- stuur (dat de koning vrij veel macht geeft, maar de uitvoe ring overlaat aan een basis van bijna 4000 locale raden) geen slecht systeem voor Ne pal. Bureaucratie en corruptie zijn er volgens hem redelijk ontwikkeld, maar zeker niet in extreme mate. Enthousiaste nieuwelingen die erover kla gen houdt hij de verhalen uit Nederland voor over affaires als die rond de RSV en het ABP. Leeftijd Tussen de uitgezondenen van de Stichting Nederlandse Vrijwilligers in Nepal, die vier jaar geleden met de activitei ten in dat land begon, bevin den zich 17 vrouwen. Hun leef tijd is gemiddeld 30 jaar. De mannen zijn door de bank ge nomen wat jonger. Aan het eind van het driejarig contract zwaaien de meesten af. Onge veer een derde van hen gaat terug naar Nederland, eenr zelfde deel blijft in Nepal wer ken voor internationale orga nisaties als de Unicef, partici pant van de actie Zeeland helpt Nepal. MIDDELBURG - Dwars door het dak van de we reld, het machtige Himalaya-gebergte in het noor den van Nepal, hebben acht rivieren -ontspringend in Tibet- zich een weg gebaand naar het stroomge bied van de Ganges. In het hooggebergte en de 'hills' van Nepal hebben ze diepe kloven en dalen uitgeslepen om de Terrai, de smalle strook laagland in het zuiden langs de grens met India te bereiken. Ze zorgen voor een indrukwekkend landschap, maar zijn tegelijk de oorzaak van de belangrijkste problemen in Nepal: de aantasting van de be staansmogelijkheden door uitschuring van vrucht bare bodems, de erbarmelijke vervoersomstandig heden. Tussen het eeuwige ijs van het arctisch hoogge bergte en het subtropisch laagland leeft de bevol king van Nepal, vier keer zo groot als Nederland, in armoe. Elke 100 vierkante kilometer van Nepal heeft een eigen klimaat en plantengroei. Zeldzame diersoorten als de olifant, tijger, neushoorn, kroko dil en sneeuwpanter lopen er rond in de rijke na tuur. Maar de mensen leven er in vaak erbarmelij ke omstandigheden. De economie in het land, dat toch al tot de armste van de wereld wordt gere kend, stagneert, er is gebrek aan kapitaal en mid delen voor volksontwikkeling. Door Henk Postma Drie koninkrijkjes wedij verden in het bouwen van de meeste, en anders wel de mooiste, tempels en palei zen. In beide landen is die glo rietijd voorbij, al behoort Nederland ook nu nog tot de welvarendste landen van de wereld. Ook Nepal is nog rijk, althans op cultureel en religieus gebied. Afgemeten naar het inkomen per hoofd van de bevolking, de alfabe- tiseringsgraad en de indus triële productie behoort het hindoeïstisch koninkrijk tot de armste en minst ontwik kelde landen in de wereld. „In voorgaande jaren", meldt het laatste jaarver slag van Nederlandse ont- wikkelingswerers in Nepal, „moesten we schrijven over ecologische degeneratie, toe nemende voedseltekorten, verslechterende betalings balans, aanzienlijke bevol kingsgroei en afnemende bestaansmogelijkheden". Een leger van buitenland se ontwikkelingswerkers probeert dat tij te keren. Maar de hoop daarop wordt slechts gevoed doordat voor spellingen over een onom keerbaar proces van neer gang nog steeds niet zijn be waarheid. Een verdere ver slechtering zou Nepal tot een hongerend rampgebied ma ken. „Die wetenschap", schrijven de Nederlandse ontwikkelingswerkers, „is in deze prachtige vriende lijke' omgeving moeilijk te aanvaarden". Historische banden met Nepal, waar het besneeuwde dak van de wereld, de Hi malaya, uit het subtropsiche laagland oprijst, heeft het vlakke Nederland nauwe lijks of niet. Toch heeft de geschiedenis voor verwant schap gezorgd: vrijheid van geloof en respect voor el- kaars mening zijn diep in de cultuur van het Nepalese volk verankerd. Zeeland, mede opgebloeid door de aanvoer van onge kende handelsrijkdommen in Nederlands gouden eeuw, kan dit en volgend jaar laten zien in hoeverre het begaan is met het lot van een vrien delijk volk, dat de kennis verloren heeft zien gaan om zelfs in eerste levensbehoef ten te voorzien. Scholenbouw Eind deze week laat de Zeeuwse commissaris van de koningin huis-aan-huis Leren om te overleven GIRO 7475 MIDDELBURG een schrijven bezorgen, waarin hij oproept om mee te doen aan 'Zeeland helpt Nepal', een geldinzame lingsactie ter ondersteuning van een project, waarmee Unicef, het kinderfonds van de Verenigde Naties, het ba sisonderwijs in Nepal hoopt te kunnen verbeteren. Het Zeeuws geld is vooral nodig om scholen van een degelij ke dakbedekking te voor zien. De slechte kwaliteit van het bedekkingsmate riaal is een van de belang rijkste problemen bij de scholenbouw in Nepal. Voorwaarden De bouw van scholen en de verbetering van het on derwijs worden in Nepal ge zien als elementaire voor waarden om het 'platteland' er weer bovenop te helpen. Bijna 80 procent van de 15 miljoen Nepalezen is nog analfabeet. Stimulerings programma's hebben ertoe geleid dat nu bijna 70 pro cent van alle 6- tot 8-jarigen regelmatig naar school gaat. De kinderen leren er niet al leen rekenen en taal. Min stens zo belangrijk is de aandacht die in het onder wijs wordt besteed aan hy giëne en de gevaren van de voortschrijdende ontbos sing. Malaria In veel dorpen sterft bijna de helft van de kinderen voor hun vijfde verjaardag. Vaak zijn slechte hygiëni sche omstandigheden daar schuldig aan. 40 tot 50 pro cent van alle kinderen lijdt aan diarree en infectieziek ten als gevolg van besmet water. Maar niet alleen de jeugd is er het kind van de rekening. De gemiddelde le- Het vervoer is in Nepal een van de grootste struikelblokken. Deze drager moet 20 tot 21 dagen lopen om een ver afgelegen school van boeken te voorzien. Slechte dakbedekking maakt veel schooltjes moeilijk bruikbaar. De Zeeuwse hulpactie moet degelijker daken opleveren, zoals hier bij de Banepaschool. vensverwachting in Nepal is slechts 38 jaar. Malaria en tbc zijn er de ernstigsste ziekten, cholera, tyfus, lepra en krop komen nog veelvul dig voor. Ontbossing Aandacht voor de voort schrijdende ontbossing is al evenzeer op z'n plaats. De bossen zijn een fundamente le, maar snel slinkende hulpbron voor het leven van alledag. Mede door de bode merosie daalde de voedsel productie met het jaar. Schoolgebouwtjes worden dan ook steeds meer voor zien van een haag van fruit bomen en struiken. Speel- terreintjes worden uitge breid met proef tuintjes voor de teelt van groenten en veevoeder. In Nederland leren vol wassenen en kinderen om zich verder te ontplooien. In Nepal wordt het doel van het onderwijs anders schreven. Daar heet het ren om te overleven'. om- 'le- Leerlingen van de Gongaboschool even buiten de hoofdstad Kathmandu. Zij behoren tot de gelukkigen die zijn van boeken. in het bezit

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1985 | | pagina 9