'Nepalese werkwijze
soms erg inefficiënt'
ONDERWIJS IN NEPAL:
ZEELAND
WAS
COMBINATIE
*JS
HELPT NEPAL
Wasautomaten
KORTING!!!
lauknecht
WASAUTOMAAT
STOFZUIGER
WOENSDAG 27 FEBRUAR11985
VAN ZEELAND
T20 PAGINA ZEELAND 4
ONTWIKKELINGSWERKER GEERT-JAN KLERX:
MIDDELBURG - Toen de Republiek der
Verenigde Nederlanden in de zeventiende
eeuw een wereldcentrum werd van econo
mische bloei, beleefde ook Nepal, of liever
de Kathmanduvallei in centraal Azië, z'n
gouden eeuw.
99
WA833
KALORIK
^ROEISTOOMIJZER
warconistaat 4
Torro tel. 01100-14224
dag gesloten
NCEN Hermesweg 23
jpcentrum Groenendijk
.184 - 12563
ïUZEN Schependijk 9
150 - 12423
dag gesloten
Tussen het internationale leger ontwikkelingswerkers in Nepal, afkomstig van diverse or-
ganisaties, bevinden zich ook enkele tientallen Nederlanders, uitgezonden door de Stichting
Nederlandse Vrijwilligers. Jan Last (links) fungeert als coördinator, Geert-Jan Klerx als
rondreizend opzichter. Hier staan ze bij de vijver van het kantoor van de Stichting in Kath-
mandu.
Door Hans Brader
KATHMANDU - In Kath-
mandu, de hoofdstad van Ne
pal, kost een zak cement van
50 kilo 130 rupia. Eenmaal op
de plaats van bestemming
aangekomen kan die prijs tot
het 18-voudige zijn opgelopen.
Het prijsverschil wordt ver
oorzaakt door het loon van de
sherpa, een drager die de zak
te voet de bergen in heeft ge
bracht. Zo'n transport kan
soms 32 dagen duren. De sher
pa maakt dan dagen van 12 tot
14 uur.
De zeer gebrekkige wegen-
structuur is één van de be
langrijkste problemen in Ne
pal. Om bestemmingen in de
bergen te bereiken moeten
veelal te voet lange afstanden
worden afgelegd. Lastdieren
zijn vaak niet beschikbaar of
niet bruikbaar.
Maastrichtenaar Jan Last is
programma-coördinator van
de Stichting Nederlandse Vrij
willigers in Nepal. Hij maakt
zich daar ook verdienstelijk
als free-lance consul voor Ne
derland en is een van de 41 Ne
derlandse ontwikkelingswer
kers, die zich in Nepal met uit
eenlopende projecten (de bouw
van bruggen, gezondheids
zorg, irrigatie en activiteiten
op het terrein van huishou
ding en hygiëne) bezighouden.
Maakt hij een rondrit langs
een vijftal posten dan is hij
ongeveer een maand onder
weg, een aantal dagen kan hij
per auto reizen, maar voor het
grootste deel gaat de tocht te
voet.
Wat dat betreft is hij er,
sinds zijn activiteiten als ont
wikkelingswerker in Kenia,
niet op vooruit gegaan. Daar
wist hij al zijn bestemmingen
achter het stuur te bereiken.
Momenteel is hij in Nepal on
der meer betrokken bij een
project dat de transportmoge
lijkheden moet verbeteren: de
bouw van 22 kleinere hang
bruggen, een project waarmee
ongeveer 5 miljoen gulden is
gemoeid.
Contract
De ontwikkelingswerkers,
die de Stichting Nederlandse
Vrijwilligers naar Nepal heeft
uitgezonden, hebben een con
tract van driejaar. Geert-Jan
Klerx uit Waalwijk (niet van
de meubelen, zoals hij zegt) is
ook een van hen. Als HTS-er
bouwkunde verblijft hij nu
ongeveer één jaar in het hin
doeïstisch koninkrijk, de laat
ste tijd als rondreizend op
zichter.
Juk
„Je moet hier niet te veel in
de werkmethoden van de
mensen ingrijpen", vertelt hij.
„Soms is de Nepalese werk
wijze wel erg inefficiënt. Moet
men een stapel stenen over een
afstand van 40 meter ver
plaatsen dan zouden wij er
steeds een paar oppakken en
wegdragen: Een Nepalees legt
ze eerst in twee schalen van
een juk. Hij moet ze dan twee
keer oppakken en wegleggen".
Over de kwaliteit van de
Nepalese huizenbouw is hij
ook niet erg te spreken. „Als er
hier een aardbeving komt, lig
gen de meeste in puin. Een
huis met verdiepingen durf je
als bouwkundige nauwelijks
binnen".
Taal
Met de taal hebben de Ne
derlandse ontwikkelingswer
kers minder problemen. Het
Nepalees is volgens hen een
voudig en dus snel te leren.
Last noemt het panchayat-be-
stuur (dat de koning vrij veel
macht geeft, maar de uitvoe
ring overlaat aan een basis
van bijna 4000 locale raden)
geen slecht systeem voor Ne
pal. Bureaucratie en corruptie
zijn er volgens hem redelijk
ontwikkeld, maar zeker niet in
extreme mate. Enthousiaste
nieuwelingen die erover kla
gen houdt hij de verhalen uit
Nederland voor over affaires
als die rond de RSV en het
ABP.
Leeftijd
Tussen de uitgezondenen
van de Stichting Nederlandse
Vrijwilligers in Nepal, die vier
jaar geleden met de activitei
ten in dat land begon, bevin
den zich 17 vrouwen. Hun leef
tijd is gemiddeld 30 jaar. De
mannen zijn door de bank ge
nomen wat jonger. Aan het
eind van het driejarig contract
zwaaien de meesten af. Onge
veer een derde van hen gaat
terug naar Nederland, eenr
zelfde deel blijft in Nepal wer
ken voor internationale orga
nisaties als de Unicef, partici
pant van de actie Zeeland
helpt Nepal.
MIDDELBURG - Dwars door het dak van de we
reld, het machtige Himalaya-gebergte in het noor
den van Nepal, hebben acht rivieren -ontspringend
in Tibet- zich een weg gebaand naar het stroomge
bied van de Ganges. In het hooggebergte en de
'hills' van Nepal hebben ze diepe kloven en dalen
uitgeslepen om de Terrai, de smalle strook laagland
in het zuiden langs de grens met India te bereiken.
Ze zorgen voor een indrukwekkend landschap,
maar zijn tegelijk de oorzaak van de belangrijkste
problemen in Nepal: de aantasting van de be
staansmogelijkheden door uitschuring van vrucht
bare bodems, de erbarmelijke vervoersomstandig
heden.
Tussen het eeuwige ijs van het arctisch hoogge
bergte en het subtropisch laagland leeft de bevol
king van Nepal, vier keer zo groot als Nederland, in
armoe. Elke 100 vierkante kilometer van Nepal
heeft een eigen klimaat en plantengroei. Zeldzame
diersoorten als de olifant, tijger, neushoorn, kroko
dil en sneeuwpanter lopen er rond in de rijke na
tuur. Maar de mensen leven er in vaak erbarmelij
ke omstandigheden. De economie in het land, dat
toch al tot de armste van de wereld wordt gere
kend, stagneert, er is gebrek aan kapitaal en mid
delen voor volksontwikkeling.
Door Henk Postma
Drie koninkrijkjes wedij
verden in het bouwen van de
meeste, en anders wel de
mooiste, tempels en palei
zen.
In beide landen is die glo
rietijd voorbij, al behoort
Nederland ook nu nog tot de
welvarendste landen van de
wereld. Ook Nepal is nog
rijk, althans op cultureel en
religieus gebied. Afgemeten
naar het inkomen per hoofd
van de bevolking, de alfabe-
tiseringsgraad en de indus
triële productie behoort het
hindoeïstisch koninkrijk tot
de armste en minst ontwik
kelde landen in de wereld.
„In voorgaande jaren",
meldt het laatste jaarver
slag van Nederlandse ont-
wikkelingswerers in Nepal,
„moesten we schrijven over
ecologische degeneratie, toe
nemende voedseltekorten,
verslechterende betalings
balans, aanzienlijke bevol
kingsgroei en afnemende
bestaansmogelijkheden".
Een leger van buitenland
se ontwikkelingswerkers
probeert dat tij te keren.
Maar de hoop daarop wordt
slechts gevoed doordat voor
spellingen over een onom
keerbaar proces van neer
gang nog steeds niet zijn be
waarheid. Een verdere ver
slechtering zou Nepal tot een
hongerend rampgebied ma
ken. „Die wetenschap",
schrijven de Nederlandse
ontwikkelingswerkers, „is
in deze prachtige vriende
lijke' omgeving moeilijk te
aanvaarden".
Historische banden met
Nepal, waar het besneeuwde
dak van de wereld, de Hi
malaya, uit het subtropsiche
laagland oprijst, heeft het
vlakke Nederland nauwe
lijks of niet. Toch heeft de
geschiedenis voor verwant
schap gezorgd: vrijheid van
geloof en respect voor el-
kaars mening zijn diep in de
cultuur van het Nepalese
volk verankerd.
Zeeland, mede opgebloeid
door de aanvoer van onge
kende handelsrijkdommen
in Nederlands gouden eeuw,
kan dit en volgend jaar laten
zien in hoeverre het begaan
is met het lot van een vrien
delijk volk, dat de kennis
verloren heeft zien gaan om
zelfs in eerste levensbehoef
ten te voorzien.
Scholenbouw
Eind deze week laat de
Zeeuwse commissaris van
de koningin huis-aan-huis
Leren om te overleven
GIRO 7475 MIDDELBURG
een schrijven bezorgen,
waarin hij oproept om mee
te doen aan 'Zeeland helpt
Nepal', een geldinzame
lingsactie ter ondersteuning
van een project, waarmee
Unicef, het kinderfonds van
de Verenigde Naties, het ba
sisonderwijs in Nepal hoopt
te kunnen verbeteren. Het
Zeeuws geld is vooral nodig
om scholen van een degelij
ke dakbedekking te voor
zien. De slechte kwaliteit
van het bedekkingsmate
riaal is een van de belang
rijkste problemen bij de
scholenbouw in Nepal.
Voorwaarden
De bouw van scholen en
de verbetering van het on
derwijs worden in Nepal ge
zien als elementaire voor
waarden om het 'platteland'
er weer bovenop te helpen.
Bijna 80 procent van de 15
miljoen Nepalezen is nog
analfabeet. Stimulerings
programma's hebben ertoe
geleid dat nu bijna 70 pro
cent van alle 6- tot 8-jarigen
regelmatig naar school gaat.
De kinderen leren er niet al
leen rekenen en taal. Min
stens zo belangrijk is de
aandacht die in het onder
wijs wordt besteed aan hy
giëne en de gevaren van de
voortschrijdende ontbos
sing.
Malaria
In veel dorpen sterft bijna
de helft van de kinderen
voor hun vijfde verjaardag.
Vaak zijn slechte hygiëni
sche omstandigheden daar
schuldig aan. 40 tot 50 pro
cent van alle kinderen lijdt
aan diarree en infectieziek
ten als gevolg van besmet
water. Maar niet alleen de
jeugd is er het kind van de
rekening. De gemiddelde le-
Het vervoer is in Nepal een van de grootste struikelblokken. Deze drager moet 20 tot 21
dagen lopen om een ver afgelegen school van boeken te voorzien.
Slechte dakbedekking maakt veel schooltjes moeilijk bruikbaar. De Zeeuwse hulpactie
moet degelijker daken opleveren, zoals hier bij de Banepaschool.
vensverwachting in Nepal is
slechts 38 jaar. Malaria en
tbc zijn er de ernstigsste
ziekten, cholera, tyfus, lepra
en krop komen nog veelvul
dig voor.
Ontbossing
Aandacht voor de voort
schrijdende ontbossing is al
evenzeer op z'n plaats. De
bossen zijn een fundamente
le, maar snel slinkende
hulpbron voor het leven van
alledag. Mede door de bode
merosie daalde de voedsel
productie met het jaar.
Schoolgebouwtjes worden
dan ook steeds meer voor
zien van een haag van fruit
bomen en struiken. Speel-
terreintjes worden uitge
breid met proef tuintjes voor
de teelt van groenten en
veevoeder.
In Nederland leren vol
wassenen en kinderen om
zich verder te ontplooien. In
Nepal wordt het doel van
het onderwijs anders
schreven. Daar heet het
ren om te overleven'.
om-
'le-
Leerlingen van de Gongaboschool even buiten de hoofdstad Kathmandu. Zij behoren tot de gelukkigen die
zijn van boeken.
in het bezit