rDEK DE
SCHILLEN
Spoilers en het
andere gezicht
van de auto
Halo.
Teveel aan borden schadelijk voor veiligheid
DUUR EN NIET ZONDER RISICO'S
lossing
Personen
Donderdag begint de personenauto-RAI.
Op deze en volgende pagina's een voorproefje
van dit tweejaarlijks gebeuren.
At
7 tlm 17 februari 1985
Luchtweerstand
Secuur
j 17.30 en 20 u. Waar je binnen
lam, hebben we je niet zien
litengaan.
1,17.30, 20 en 22.30 u. Cotton
jib.
l 17.30, 20 en 22.30 u. Rumble
[u. Enter the dragon.
1.30 u. Under the volcano,
j en 22.30 u De illusionist.
1,17.30 en 20 u. De wraak van
T pluimenslang.
>.30 u. Educating Rita.
!.30 u. The big chili
17.30, 20 en 22.30 u. Tightro-
f>.30 u. HaraKiri
,17.30, 20 en 22.30 u. Gebro-
In spiegels.
5,17.30, 20 en 22.30 u. Red
bwn.
2.30 u. Touched.
Century - 14 en 16 u. De ba-
smurf.
i en 21 u. Texx.
I Calypso 1 - 15,17.30 en 20
Police academy.
!.30 u. Taxi driver.
|Calyposo2 - 15 en 20 u.
Ireystoke.
7.30 en 22.30 u. Rope
Calypso 3 - 15en17.30u.
Ihostbusters.
10 u. The man who knew too
Tiuch
|2.30 u Querelle.
Majestic - 14,16 en 18 u
Ihe never ending story.
■4,16,18, 20 u. Purple rain.
12 u. Endless love,
lo en 22 u. Broadway Danny Ro
le.
Capltole - 14,17 en 20 u.
Itmadeus
Studio Skoop - 20 u. Rebel-
Ion.
|2.30 u. Fame.
Rex - 14,16, 18, 20 en 22 u.
Maria.
<OEWACHT
G.v. Rumste - 13.30 u.
schieting voor bejaarden.
VOGELWAARDE
J.v. Schaljk - 13.30 u
schieting voor bejaarden.
expo sities
HULST
Hal Den Dullaert - Foto-ex
positie van Henk Loof. Geop.
dag. (tot 6 febr.).
MIDDELBURG
De Vleeshal, Markt - Exposi
tie getiteld 'Remnants of the Miss
General Idea Pavillion in de
Vleeshal' Geop. di. t/m za. 13-
17 u. zo. 14-17 u. (t/m 10 febr.).
TERNEUZEN
Stadhuis - Aquarellen en
gouaches van Liesbeth de Jon
ge. Geop dag. tijd. kantooruren,
(tot 16 febr).
SINT NIKLAAS
Stedelijk Museum - 'Het por
tret in de Belgische schilder- en
beeldhouwkunst van 1900-1950'
Geop. weekd. 14-17 u. za. en zo.
10-12 en 15-17 u. (tot 11 maart).
IJZENDIJKE
Streekmuseum - Expositie
getiteld '40 jaar bevrijding'. Ge
op. ma. t/m vrij. 10-12 u. en
13.30-17 u. za. en zo. 14-17 u.
(tot 30 sept
het festival meegedeeld.
De persprijs is de enige on
derscheiding van dit niet-
competitieve festival. Hij I
wordt toegekend door leden I
van de Kring van Nederlandse
Filmjournalisten (KNF) en
heeft tot doel een film die aan
het slot van het festival nog I
geen Nederlandse distribiteur I
kent alsnog voor ons land te I
behouden. I
De prijs is een geldbedrag I
van 1500 gulden, beschikbaar I
gesteld door NRC-Handels-
blad. Hij is overhandigd aan I
de Portugese producent, Cas
tro Neves.
DINSDAG 5 FEBRUAHi
Door Jack Arentsen
UTRECHT - Nu de auto's, door de computer
gegevens die vanuit de windtunnel bij de ont
werpers op de tekentafel komen te liggen,
steeds meer op elkaar gaan lijken, wordt het
assortiment van accessoires als spoilers, ver
bredingssets voor de carrosserie en b.v. spe
ciale grilles voor een aantal auto's, alsmaar
groter.
Steeds meer automobilisten, die voor hel allergrootste deel
zijn Ie vinden in de leeitijdscategorie tussen 20 en 35 jaar, ge
ven tegenwoordig duizenden guldens uit om de auto duidelijk
Ie laten onderscheiden van de in hun ogen grauwe, saaie
markt van gewone produktie modellen. De vraag naar comple
te rond-om-sets, die in de regel in de prijsklasse boven de
12.000.- liggen, is niet alleen de laatste jaren sterk gestegen,
de marktontwikkeling van het aigelopen jaar laat ook duidelijk
zien dat nog steeds gesproken kan worden over een toenemen
de vraag.
Waren in het verleden 'optische tuners' als b.v. Kamei en Ot-
tinger, toonaangevend op deze markt, het terrein is ondertus
sen zo breed geworden dat ook andere fabrikanten, zoals de
Duitse autolampen specialist Hella zich ook op deze groei
markt heeft gestort.
De vraag naar voor- en achterspoilers, dorpelverbreders en
een speciale opbouwset voor de grille (inclusiei koplampen
etc) voor b.v. de Volkswagen Golf, de Opel Kadett, de Ford Es
cort en de BMW 3-serie, wordt overigens ook niet alleen meer
ingegeven door het feit dat men de auto een echt persoonlijk
tintje wil geven. Andere voordelen spelen ook een belangrijke
rol. Een ombouwset kan namelijk ook belangrijke aerdodyna-
mische waarden hebben.
Eind vorig jaar werden in Duitsland door „Auto, Motor und
Sport" b.v. een aantal combinaties getest op een Volkswagen
Goll. De eindconclusie was dat een totale set kan bijdragen tot
een gemiddelde luohtweerstandvermindering van 5,6 procent.
Het brandstofverbruik van de auto wordt door het aanbren
gen van spoilers echter niet altijd gunstig beïnvloed. Daarvoor
moeten er nog meer zaken aan een standaard model worden
gewijzigd. Door het aanbrengen van b.v. licht metalen wielen
en speciale aërodynamische wieldoppen, wordt de gewichts
vermeerdering - die namelijk spoilers en dergelijken met zich
meebrengen - weer gecompenseerd. Een goede luchtstroom-
geleiding, gecombineerd met een laag gewicht van de auto,
nemen - samen met een aantal wrijvingscomponenten in de
motor - gezamenlijk de mate van de brandstoiconsumptie voor
hun rekening.
De komst van een groot aantal uit kunstof materiaal
vervaardigde rond-om-sets, heeft wel een verschuiving
opdeaccessoire-markt gebracht. Probeerde men nog niet
zo lang geleden door met een aantal opvallende en ook
wel erg gevaarlijke (en later zelfs verboden) extra's op
portieren, spatborden en bumpers, een bijzondere creatie
op de weg te zetten, het besef dat iedere verstoring van de
strakke carrosserielij n, financieel nadelige gevolgen kan
hebben, heeft er mede toegeleid dat het accent duidelijk
naar de wat sportievere kant is overgeslagen.
Decorsets, stripings die speciaal gemaakt zijn voor een
aantal modellen, maar ook reflectorplaten die de lucht
stroomgeleiding ten goede komen, zijn ervoor in de plaats
gekomen. En niet vaak worden deze accessoires ook
nogeens gebruikt om bepaalde zwakke carrosserie-
plekken voor de buitenwereld te verduizelen.
De opbouwsets vereisen overigens wel enige
kennis van de carrosserie en behoorlijk gereed
schap, wanneer het 'omtoveren' van de auto een
echt doe-het-zelf karwei gaat worden. Alleen
perfecte bevestiging en goed aansluitende delen,
leveren niet alleen een vaak optisch mooiere auto
°P, maar gelijktijdig wordt ook het grootste ren
dement van deze aanvulling gekregen.
Niet goed sluitende spoilers en dorpelverbre
ders zijn b.v. een 'broeiplaats' voor roest, maar
kunnen ook - omdat door de rij wind zulke zware
krachten ontstaan dat losraken van de elemen
ten mogelijk is - voor iedere weggebruiker erg
gevaarlijk worden. Niet goed aansluitende delen
hebben verder nog de hinderlijke eigenschap dat
wn grote geluidsoverlast in het interieur ontstaat.
Met het zelf aanbrengen van spoilers en verbre
dingssets moet men uiterst secuur te werk gaan, want
eventuele schade veroorzaakt door een onderdeel van een
2 g 'rond-om-set', kan financiële gevolgen hebben. Want
wanneer aan een standaard-auto een ingrijpende wijzi-
S'ng wordt aangebracht, moet feitelijk een dergelijke
wagen opnieuw goedgekeurd worden. Wettelijk is dit
voorgeschreven, maar niemand houdt zich aan deze re
pt Alleen bij opgelopen of veroorzaakte schade, kan dat
later weieens problemen opleveren.
auiBp qoj 's^tp^
>pBjqa§ 'uappiui ua^pM <U*J
'ubui uba uaoqos 'a3puoS^H0T I
'ubui uba jbbq 'squii uiooq
Door Remy Wehberg
Er is geen verkeerskwaal of er is wel een bord vóór
of tégen. Of ze effect hebben? De Stichting Weten
schappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV)
Leidschendam durft zelfs de stelling aan, dat me-
m9 verkeersbord juist ongevallen veroorzaakt in-
plaats van voorkomt.
Valt het langs de snelwegen wel mee, naast de
straten in stad en land zijn de verbods- en gebods
porden met kwistige hand gezaaid. Hoeveel er staan
ls 1 tellen, 'maar in ieder geval zijn het er veel te
Ve®l. In West-Duitsland staat gemiddeld om de 190
meter een bord; het zal hier niet veel anders zijn.
Overdaad schaadt, ook in het wegverkeer.
°rof.ir.E.Asmussen, directeur van de SWOV en bui-
ongewoon hoogleraar in de verkeersveiligheid op
d® TH in Delft, legt uit waarom dat zo.is. De functie
van een bord is het ter plaatse beïnvloeden van het
bestuurdersgedrag. Onderzoek heeft aangetoond,
dat de ervaren weggebruiker zijn centrale blikveld
20 n vijftig tot honderd meter vooruit heeft zitten. Een
bord langs de kant van de weg, zit daarom ook langs
de kant van zijn blikveld.
Prof.ir.Asmussen: „Telkens als er een bord staat,
word je als het ware verplicht afgeleid van je voor
naamste taak: het veilig besturen van je voertuig."
Een ervaren automobilist rijdt, wat Asmussen
noemt 'marginaal bewust', niet direct met zijn ver
stand maar met zijn ruggemerg. Dat geeft een vrij la
ge geestelijke belasting. Alleen als er gevaar dreigt
gaat zij omhoog. Druk stadsverkeer in combinatie
met te veel verkeersborden is een zware, té zware
belasting die tot stress kan leiden. En niets menselijks
is de automobilist vreemd, vandaar Asmussens ge
volgtrekking: „Diegene die achter het stuur zit kan nu
twee dingen doen: hij kan de mentale belasting dra
gen, en dat doet hij niet. De andere mogelijkheid is
dat hij de informatie op de: borden mist, en dat doet
hij dus."
En dat werkt ongevallen in de hand. Prof. Asmus
sen: „Er zijn verkeersborden, die, gegeven de situa
tie, werkelijk gezien móeten worden, omdat ze aan
geven dat er iets aan de hand is. Door de overdaad
worden de werkelijk zinvolle borden gedevalueerd,
treedt er inflatie op. En mis je zo'n waarschuwing,
dan kan dat direct en indirect ongevallen tot gevolg
hebben".
Het doel van een verkeersbord moet zijn: het beïn
vloeden van het bestuurdersgedrag. Dat doet het
bord samen met het Verkeersreglement (grofweg de
theorie van het rijexamen) en de indeling van de
weg. Daaruit maakt de verkeersdeelnemer op hoe hij
zich het beste op dat moment kan gedragen.
Als je weet dat zoveel, teveel borden er voor paal
bijstaan, dan moet je je wel met prof. Asmussen af
vragen, of de benadering, de denkwijze achter de
borden, nog wel juist is. Dit is het moment waarop
Asmussen zijn pleidooi kwijt kan voor een 'integrale
aanpak'.
De 'integrale aanpak' gaat uit van een verkeers
beleid dat het resultaat is van het op elkaar afstem
men van het mens-voertuig-weg-omgeving, van in
strumenten en maatregelen. Je kunt het ene niet beïn
vloeden en het andere constant houden. De 'integra
le aanpak' bestrijkt een zeer breed terrein. Het be
moeit zich met de bouw van de auto, met de aanleg
van wegen, het scholen van de automobilist, en het
maken van beleid.
Wat heeft de 'integrale aanpak' voor de verkeers
veiligheid in petto? Asmussen: „Onder meer precies
het omgekeerde van de bestaandp gedragsregel.
Het gaat uit van het idee achter dje dodemansknop
van de NS-machinist: als hij flauwvalt, dus de knop
niet meer indrukt, stopt de trein. Naar de weg ver
taald: als je op de weg iets niet doet, val je vanzelf te
rug naar de veilige toestand. Een voorbeeld: op een
tweestrooks weg mag in onze visie niet meer worden
ingehaald. Alleen op die plaatsen waar het wel
mag, en die zijn goed aangegeven, krijg je daarop
een ontheffing."
Lelystad is het bewijs dat de 'integrale aanpak'
van de SWOV werkt. Er staan vrijwel geen verkeers
lichten. er liggen vrijwel geen kruisingen, bovendien
zijn de verkeerssoorten van elkaar gescheiden. Voor
een nieuwe stad in de polders is dat makkelijker
haalbaar, dan voor stad en streek die met een infra
structuur uit het verleden zitten opgescheept. Maar
de moeite en de kosten zijn het waard: Lelystad kent,
volgens Asmussen, aanmerkelijk minder ongevallen.
De 'integrale aanpak' van Asmussen en zijn 80
medewerkers is verwoord in rapporten van interna
tionale organisaties, zoals de OESO,de World Health
Organisation. Asmussen: „In Den Haag gebruikt
men de term ook, maar vult het in de praktijk nog
steeds verkeerd in. Maar een winstpuntje is toch men
vertrouwd raakt met de term 'integrale aanpak', dat
die al een eigen adem begint te krijgen. Het uiteinde
lijke doel moet zijn dat-ie een eigen leven gaat lei
den."
