Dure rekening voor bevordering export
De wereld in handen van Ronald
Reagan, Donald Regan en Nancy
Israëlische bezetting
ontwrichtte Z.-Libanon
even..L
UITBLAZEN
En toch 3000gulden per
maand vrij opneembaar!
i
Bootje
varen
•EXPORTKREDIETGARANTIE KOST STAAT MILJARDEN
fAIWAN-Ol
BIJ BEZOEK
verenigde spaarbank
i
DE STEM COM
Euroterreur
Risico
Omslagsysteem
GROOT PERSONEELSVERLOOP ROND AMERIKAANSE PRESIDENT
Magisch
Kritiekloos
d
b
F
d
ti
HET lijkt alsof we in
een andere tijd rei
zen. In een andere,
onzichtbare wereld. We
zitten in een cocon van
dwarrelend wit. Binnen is
het behaaglijk, maar bui
ten roert een ijzige wind
de compacte sneeuwmas
sa's tot ziedende kolken
We zitten gewoon op het M.S.
Olau Britannia. Het is tegen
middernacht en we varen, het
schip uitbundig verlicht, door
een sneeuwbui op de donkere
Noordzee. Het schip is vol
want de veerdiensten van Ca
lais en Duinkerken zijn geblok
keerd door een staking. Van
drukte is echter niet veel te
merken, want de Olau-schepen
zijn groot. Groter, mooier,
comfortabeler dan de andere
veerschepen. Dat is geen recla
me, maar gewoon een feit. Ze
zijn ook opvallend veel schoner
en dat komt misschien omdat
Olau Line een Duitse maat
schappij is en er Duitse kapi
teins op de brug staan.
De Olau Line, pendelend
tussen Vlissingen en Sheerness,
viert dit jaar het tienjarig be
staan, al begon de maatschap
pij haar activiteiten eigenlijk al
in 1974. Maar toen was het al
november en aanvankelijk
werd er alleen met vracht geva
ren. In 1975 kwamen daar pas
sagiers bij en dat is het echte
begin, want in de afgelopen
tien jaar ontwikkelde de Olau
Line zich met haar, tot nu toe
op de Engeland-vaart onover
troffen schepen 'Hollandia' en
Britanniatot de meest passa
giers-vriendelijk veerdienst van
de Noordzee.
Jumbo's
Inmiddels zit de concurren
tie ook niet stil. De Stoom
vaartmij. Zeeland (SMZ
Hoek van Holland-Harwich)
heeft een nieuw schip in aan
bouw en tijdelijk een Scandina
vische jumbo-ferry in dienst ge
nomen ter vervanging van de
nog betrekkelijk jonge, maar
mede door toedoen van Olau,
snel verouderde Prinses Bea
trix. Ook North Sea Ferries
(NSF - Europoort-Huil) heeft
aangekondigd dat er nieuwe
schepen komen ter vervanging
van de ongeveer tien jaar oude
Norstar en Norland, die zicht
baar aan een opknapbeurt toe
zijn.
De Olau Line begon des
tijds in een typisch pioniers
sfeertje. Oprichter was de op
vallend suksesvolle Ole Laurit-
zen, telg uit een Scandinavisch
redersgeslacht. Passagiers voe
ren toen voor 25 gulden van
Vlissingen naar Sheerness, on
geveer 80 km van Londen en
niet ver van de plek waar de
vloot van Michiel de Ruyter in
1667 dood en verderf zaaide.
Dit jaar mogen passagiers wéér
voor 25 gulden naar Engeland
varen, maar dat het slechts bij
een jubileumgeschenk kan blij
ven blijkt uit het feit dat dit al
leen kan op alle dinsdagse dag
afvaarten tot 13 maart en later
in het jaar tussen 1 november
en 30 december.
Kiezen
Soms voel ik me een reisad
viseur. Dan bellen lezers me op
om te vragen welke oversteek
ze moeten kiezen of hoe ze aan
appartementen in Cornwall
moeten komen. Dat heb ik over
mezelf afgeroepen door mijn
veelvuldige reiservaringen op
de Britse eilanden in deze ru
briek misschien wat al te na
drukkelijk te etaleren. Ik weet
nooit goed raad met die vragen
want ik wil vooral niet voor een
ander kiezen. Onderling zijn
WIM KOCK
die oversteken trouwens moei
lijk vergelijkbaar.
Wat de tarieven betreft
heerst er een felle concurrentie
strijd. Dat neemt niet weg dat
de bedragen sterk kunnen ver
schillen. Dat komt omdat de
afstanden/vaartijden variëren
en bij de één is sprake van een
'kaal' tarief en bij de ander is er
van alles bij inbegrepen Bij
NSF, bijvoorbeeld, zitten
avondmaal en ontbijt al in het
tarief. Bij Olau en SMZ moet je
de maaltijden apart betalen. Bij
de keuze kan men het beste de
bestemming zwaar laten wegen,
evenals de nog af te leggen weg
na aankomst aan de overzijde.
N SF is bijvoorbeeld met be
stemming Huil nadrukkelijk
gericht op Noord-Engeland,
Schotland en in mindere mate
Ierland. SMZ en Olau hebben
Londen als hoofddoel. Nu het
noordoostelijke deel van de M-
25, de toekomstige rondweg
rond Londen, gereed is, maakt
het ook voor reizigers die ten
noorden van Londen moeten
zijn niet zo heel veel meer uit of
ze naar Sheerness of Harwich
Calais
Wat de dagdiensten betreft
leggen Olau en SMZ (NSF
vaart niet overdag) het af tegen
de kortere verbindingen over
het Kanaal, zéker voor reizigers
(ik heb het heel de tijd over
automobilisten die de auto mee
nemen!) uit West-Brabant en
Zeeuwsch-Vlaanderen. Met de
hovercrafts van Hoverspeed en
de snelle ferry's van Townsend
Thoressen die tussen Calais en
Dover/Folkestone varen is het
mogelijk om al vroeg in de mid
dag in Londen te zijn. Je hoeft
daarvoor, niet vroeger dan om
een uur of acht van huis te
gaan. Die snelle verbindingen
hebben tegenwoordig mijn per
soonlijke voorkeur, maar als ik
naar Schotland of Wales zou
gaan. zou ik NSF weef nemen.
Doe het zelf
Op het Kanaal is uiteraard
het comfort aan boord wat be
scheidener want voor een rit
van hoogstens vijf kwartier
richt men aan boord geen casi
no's, zwembaden of sauna's in.
Sfeer is weer belangrijker op de
langere oversteken. Bij NSF is
die vrolijk en wat rommelig. Bij
Olau (eerste en enige indruk)
keurig, een beetje steriel en bij
SMZ momenteel wat ondefi
nieerbaar. De maatschappij
verkeert blijkbaar ook mentaal
in een overgangsfase. De beste
herinneringen bewaar ik nog
steeds aan de Koningin Juliana
in de jaren '60/'70. Daar wasje
nog passagier. Je werd er ont
vangen en naar je hut begeleid.
Voor dit soort dienstbetoon
was zelfs de 'Beatrix' al te groot
geworden. Tegenwoordig is het
aan boord van de Noordzee-ve-
ren in toenemende mate doe-
het-zelven geworden. Om kort
te gaan: de keuze is nooit ge
makkelijk en hangt van een he
leboel bij-overwegingen af. Wie
van de oversteek zelf echter nog
een belevenis wil maken is
voorlopig aan boord - van de
fraaie schepen van de jarige
Olau Line aan het beste adres.
Totdat de concurrentie op haar
beurt Olau weer heeft inge
haald.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli-
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie drs. J.H.M. Brader
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
©076-236911 Telex 54176
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Goes, Klokstraat 1©01100-28030
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14. ©01620-54957.
Roosendaal, Molenstraat 45, ©01650-37150^
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Vlissingen, Torenstraat 5, ©01184-19910
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17 00 uur,
overige kantoren 8 30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementen, bij vooruitbetaling te voldoen:
22,97 per maand: 66,30 per kwartaal of 258,- per jaar
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenjies uitsluitend ©076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20 30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Rpnkrplstip^'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447
NCB rek. 230301584 - Rabo rek 101053738.
UUNUtHUACü 1 JAIMUAHI iy»3
MISMM
ACHTERGROND
T5
f^Ail nnNDERDAG 17 JANUAF
Door Pieter-Jan Dekkers
DE Nederlandse staat heeft vorig jaar
bijna 900 miljoen gulden schade gele
den als gevolg van het verzekeren van
de exportkredieten van Nederlandse
bedrijven. Bovendien had de staat nog
eens voor anderhalf miljard gulden
uitstaan, een bedrag waarvan het
grootste deel niet meer te innen is.
Voor dit jaar zal de schade voor de
staat dan ook ver boven de miljard
gulden uitkomen.
Geen wonder dat minister Ruding (Finan
ciën) het beu is. In een tijd dat elk departe
ment fors moet inleveren en burgers die van
de overheid (financieel) afhankelijk zijn nog
verder de broekriem moeten aanhalen, zal
ook het bedrijfsleven een steentje moeten
bijdragen. En dus gaan de tarieven voor de
exportkredietverzekering dit jaar omhoog, al
staat de geraamde opbrengst van 30 miljoen
gulden in geen enkele verhouding tot de
'schade' die de staat lijdt.
Daarom wil Ruding ook de voorwaarden
waaronder een bedrijf een beroep kan doen
op de exportkredietverzekering aanzienlijk
verscherpen. Zo zal Financiën zich afstandi-
ger opstellen ten aanzien van kredietverze
keringen aan Nederlandse bedrijven die za
ken doen met met tradtioneel 'zwakke' lan
den. Bovendien wordt Financiën voorzichti
ger met het steunen van grote, risicovolle Ne
derlandse projekten in het buitenland. De ve
le miljoenen guldens kostende affaires rond
Boskalis in Argentinië en Rijn-Schelde-Ver-
olme in Algerije staan wat dat betreft nog'
vers in het geheugen gegrift.
De exportkredietverzekering is in eerste
instantie bedoeld om het ondernemersrisico
voor zaken in het buitenland te verkleinen.
Vooral in landen Waar weinig stabiele rege
ringen aan de macht zijn of ondernemen an
derszins een groot risico inhoudt kan de on
dernemer veel schade lijden als die landen
hun financiële verplichtingen ten aanzien
van de onderneming niet meer kunnen of
willen nakomen.
In de meeste landen waarvoor Financiën
tot nu toe een exportkredietverzekering heeft
verstrekt is de financieel-economische situa
tie de laatste twee jaar snel en sterk ver
slechterd. De schuldenlast van de meeste ar
me landen is dan ook de belangrijkste oor
zaak voor de schade die de Nederlandse over
heid thans lijdt.
Maar te vaak is de exportkredietgarantie
in het verleden afgegeven omdat het voort
bestaan van een bepaald bedrijf in het ge
ding was. Onder druk van vooral de Kamer
en de vakbonden zijn in het verleden aan ex
portbedrijven garanties verstrekt, terwijl de
financieel-economische situatie van op
drachtgevers dat in feite niet toestond.
De rekening wordt nu - jaren later - ge
presenteerd aan een minister van Financiën,
die om andere redenen al geconfronteerd
wordt met financiële tegenvallers en boven
dien geacht wordt een bezuinigingsbeleid te
voeren dat vele tientallen miljarden guldens
moet 'opleveren'.
In 1981 viel de exportkredietverzekering
nog positief uit: er was een voordelig saldo
van ruim 82,5 miljoen gulden. Voorlopige cij
fers over 1984 wijzen echter op een negatief
saldo van ruim 850 miljoen gulden.
Hoe groot de omvang van het risico is dat
de staat zichzelf de afgelopen jaren heeft op
gelegd blijkt wel uit het cijfer voor 1984: er
stond toen voor ruim 40 miljard gulden uit.
De landen met de meeste risico's zijn Ar
gentinië (daar 'zit' nog 2,5 miljard gulden),
Nigeria (1,7 miljard gulden) en Algerije (bij
na 4,2 miljard gulden). In Saoedi-Arabië
'staat' nog 4,7 miljard gulden en in Indonesië
bijna 2,7 miljard gulden. Maar dat zijn lan
den die doorgaans ruimschoots hun financië
le verplichtingen nakomen. Ruding verwacht
dan ook niet dat de staat daar veel schade zal
lijden.
Dat de overheid in het verleden een be
langrijk deel van het ondernemersrisico voor
eigen rekening heeft willen nemen is ook in
gegeven door de wens de exportpositie van
het Nederlandse bedrijfsleven in stand te
houden en waar mogelijk verder te stimule
ren. De export als trekpaard voor economisch
herstel.
Zelfs in 1985, het jaar waarin de staat mil
jarden guldens dreigt te verliezen als gevolg
van in het verleden verstrekte exportkre
dietgaranties, wil het er bij de meeste politie
ke partijen niet in dat enige terughoudend
heid op z'n plaats is.
Zo hebben de drie grote fracties in de
Tweede Kamer het kabinet onlangs nog eens
bezworen het herverzekeren van commercië
le en politieke risico's door de staat niet dras
tisch te beperken.
Het CDA bijvoorbeeld vindt de exportkre
dietverzekering een relatief goedkoop instru
ment om de Nederlandse export te bevorde
ren. En ook de PvdA ziet geen kwaad in het
tijdelijk financieel nadeel dat de staat heeft
bij het verzekeren van exportkredieten. Mits
op termijn de uitkeringen en premie-op.
brengsten met elkaar in de pas lopen.
Overigens wil de PvdA af van het bestaan-
de omslagsysteem, waarbij de premies zijn
afgestemd op de schade-uitkeringen. Jje
PvdA wil een speciaal fonds oprichten met
als inkomstenbronnen verzekeringspremies
(die de ondernemers moeten opbrengen) en
op (buitenlandse) opdrachtgevers verhaalde
schadeposten. Nederlandse bedrijven, die
schade lijden omdat hun buitenlandse op.
drachtgever financieel in gebreke blijft, zou-
den uit dat fonds schadeloos moeten worden
gesteld.
Dit voorstel spreekt het kabinet wel aan
maar zelfs als het kabinet besluit daarover
met een voorstel te komen, zullen de premies
moeten worden verhoogd.
Een ander plan, afkomstig van de VVD, om
een Europees verzekeringsinstituut op té
richten, wordt door het kabinet ook welwil-
lend beoordeeld. Maar binnen de Europese
Gemeenschap ligt dat nogal moeilijk. Het zal
dan ook wel een kwestie van lange adem zijp
voordat een Europees initiatief enige kans
van slagen zal hebben.
Intussen ligt de rekening van de afgelopen
jaren soms te gemakkelijk verstrekte export
kredietgaranties op het bureau van Ruding.
Een dure rekening. Dat Ruding zijn opvol
ger^) wil behoeden voor soortgelijke reke
ningen zou de Tweede Kamer toch moeten
aanspreken. Maar groepsbelangen bepalen
ook hier uiteindelijk het beleid. Of het nude
ondernemers zijn of de werknemers, voor het
in standhouden van werkgelenheid is poli
tiek Den Haag nog steeds bereid een hoge rei
kening te betalen. Alsof RSV en Boskalis
nooit hebben bestaan.
Door Mare de Koninck
HET personeelsverloop
in het Witte Huis is in
eens in een stroomver
snelling gekomen.
President Reagan zit plot
seling zonder 'de grote drie',
de topadviseurs James Baker
de Derde, Michael Deaver en
Edwin Meese. In de zestiger
jaren al werden zij de beste
vrienden en naaste mede
werkers van Ronald Reagan,
die toen nog gouverneur van
Californië moest worden. In
1980 nam de nieuw verkozen
president het drietal mee
naar het Witte Huis, om daar
zijn denken en doen, en daar
mee de wereldpolitiek, te be
ïnvloeden.
Nu Baker, Meese en Dea
ver uit de naaste omgeving
van de president vertrekken
en hun opvolgers onvermij
delijk minder zijn ingespeeld
op het bijna 74-jarige staats
hoofd, is het de first lady
Nancy, die volgens de meeste
waarnemers nog meer aan
invloed zal winnen. Nancy
Reagan Davis, tweede vrouw
van Ronald Reagan en moe
der van twee van zijn kinde
ren, staat deze week op de
voorpagina van het invloed
rijke Amerikaanse weekblad
Time onder de titel: haar
groeiende rol.
Nancy's invloed op de
agenda van de president en
op de samenstelling van
diens staf van vertrouwelin
gen, is van meet af aan al
groot geweest. Samen met
Michael Deaver, de tv-ima-
go-bouwer van Reagan,
waakte (en waakt) ze erover
dat haar 'Ronnie' zich - hoe
lastig de situatie ook - altijd
op zijn gemak kan voelen en
dat hij voldoende rust neemt.
William (Bill) Clark, aan
vankelijk Reagan's nationale
veiligheidsadviseur, als zo
danig ook een van de dage
lijkse kantoorgenoten en
eveneens vanaf de vroegste
Californische jaren een intie
me vriend, viel bij Nancy uit
de gratie in 1982, toen hij,
Clark, al te blindelings de
anti-Russische 'harde lijn'
van het Pentagon (ministerie
van Defensie) aan de presi
dent bleef opdringen.
Nancy en Ronald Reagan -first lady..
,,De first lady begrijpt dat
de president omringd moet
zijn met mensen met onaf
hankelijke en liefst gematig
de meningen. En ze is van al
le onderwerpen op de hoogte,
want de president bespreekt
alles met haar", aldus een la
gere Witte Huis-staf assis
tent. Clark werd in 1983 door
Reagan 'weggepromoveerd'
tot minister van Binnenland
se Zaken. Nancy heeft voor
komen dat Clark, zoals con
servatieve lobbyisten wilden,
terug zou keren als stafchef
in het Witte Huis, indien Ba
ker weg zou gaan. Nu zijn
route naar macht en invloed
lijkt afgesneden, heeft Bill
Clark maar besloten terug te
keren naar zijn ranch in Ca
lifornië.
Nancy heeft eveneens 'mee
geholpen' aan het ontslag
van Reagan's eerste minister
van Buitenlandse Zaken,
Alexander Haig, die volgens
de presidentsvrouw te zeer
op eigen roem uit was om
haar man te kunnen dienen.
Ook is Nancy hevig te keer
gegaan tegen de medewer
kers die Reagan in oktober jl
slecht hadden voorbereid op
het eerste verkiezingsdebat
tegen Mondale. Het tweede
tv-debat verliep veel beter
voor de president.
Hoewel de first lady het
conservatief liberalisme van
Ronald Reagan volledig
steunt, heeft ze tijdens haar
Witte Huisjaren toch meer
oog gekregen voor het lot van
de zwaksten in de samenle
ving en meer intuïtie voor
wat gewone mensen ver
wachten van politieke lei
ders. In Californië was Nan
cy een beschermde miljo
nairsvrouw in een kring van
even dure vriendinnen, maar
nu heeft ze zich geheel op het
probleem van het drugge
bruik door jongeren gestort
en komt ze daardoor vaker
met schrijnende toestanden
in aanraking dan de presi
dent. Ook zou ze 'stemmen
uit het volk' om via een bete
re verhouding tot de Sovjet-
Unie het gevaar van een
kernoorlog te verminderen,
aan Ronald Reagan doorge
ven.
Nancy Reagan is een moei
lijk karakter. „Ze is in haar
leven te veel verwend en
heeft zich te vaak verveeld",
zegt een Washingtonse jour
nalist, die de first lady 'volgt'.
„Maar ze is sinds kort sterk
veranderd. Als ze vorig jaar
nog steeds had gewild wat ze
de eerste drie jaar in Wash
ington wilde, namelijk terug
naar Californië, dan had de
wereld nu geen president
Reagan meer gehad".
Een bekende kreet in
Washington is: 'De enige
mens die met Nancy kan op
schieten is Mike Deaver en
de enige die van haar houdt,
is Ronald Reagan'. „Er is iets
magisch aan dat huwelijk, zo
hecht is het", zegt David Fis
her, voormalig privé-assis-
tent van Reagan. Met haar
kinderen heeft Nancy niet
veel binding, zoals blijkt uit
een uitspraak in Time van
deze week van haar zoon
Ron, over de kwestie dat
Nancy zich altijd twee jaar
jonger heeft voorgedaan dan
ze is. „Dit is een vrouw die
geboren is in 1921", aldus het
afstandelijke commentaar
van Ron. Niet geboren dus in
1923, zoals Nancy haar pers
woordvoerder altijd heeft la
ten zeggen.
Huisvriend Mike Deaver (46)
heeft er geen geheim van ge
maakt waarom hij het Witte
Huis verlaat. Daar verdient
hij het schamele salaris van
72.000 dollar per jaar en als
public relationsspecialist kan
hij in het bedrijfsleven met
gemak 200.000 dollar krijgen,
zoals pr-bureau Burson Mar
steller intussen hem heeft
aangeboden.
Laatste stunt die Deaver
voor de president heeft ver
zonnen: laat Reagan via de
televisie het beginsignaal ge
ven voor de nationale foot-
ball-finale, die onmiddellijk
na de officiële inauguratie in
Washington voor Reagan's
tweede ambtstermijn op 20
januari, in Californië wordt
gespeeld. De betrokken om
roep, ABC, heeft het idee in
overweging.
Ed Meese, de conservatieve
bulldog, zal als 'presidentiëel
adviseur' niet vervangen
worden. Reagan heeft hem
benoemd tot minister van
Justitie, maar eerst moet
Meese zich nog uit een aan
klacht in verband met on
rechtmatig verkregen per
soonlijke leningen zien te
redden.
Evenals Meese wilde ook
stafchef James (Jim) Baker
weg, omdat het staflidmaat
schap hem te zwaar werd.
Reagan delegeert zoveel
kwesties aan zijn direkte me
dewerkers, dat dezen gemid
deld dubbel zoveel werkuren
maken als de bej aarde presi
dent. Baker was de meest
vooruitstrevende figuur in de
Witte Huisstaf en conserva
tieve Republikeinen in het
Congres en Amerika' grote
ondernemers zagen Baker als
de grootste hindernis om hun
ideeën ook in het hoofd van
Reagan te krijgen.
Dat Baker nu van póst
gaat verwisselen met minis
ter van Financiën Donald
Regan, verraste deze week
iedereen in Washington. Re
gan, van huis uit zakenman
(onroerend goed), heeft be
halve op financieel-econo-
misch terrein geen interna
tionaal of binnenlands poli
tieke ervaring. Conservatief
Amerika is overwegend te
vreden over zijn benoeming
als Reagan's stafchef, na het
presidentschap zelve mis
schien 's lands invloedrijkste
functie. Toch heeft Donald
Regan zich enkele malen de
gramschap van 'rechts' op de
hals gehaald, ondermeer met
zijn nieuwe belastingplan,
dat de meeste aftrekposten
voor de rijken en de bedrij
ven zou afschaffen (waarvan
voorlopig dan ook niets te
recht komt) en met zijn druk
op minister Weinberger om
de defensiebegroting te
drukken.
Regan (66), tot dusverre
een kritiekloos dienaar van
de president ('hij is het door
gaans nog vollediger met de
president eens dan hun na
men op elkaar lijken', aldus
een zegsvrouw op het Witte
Huis) kwam pas vorige week
zelf op het idee zijn talenten
op de (wereld-)politiek in al
zijn facetten te willen gaan
uittesten. President Reagan,
op de hoogte van Baker's
verlangen naar een iets rus
tiger bestaan en van Nancy's
veto tegen Clark, hapte on
middellijk toe.
Baker, geen econoom maar
afgestudeerd in de taalkun
de, is een politiek natuurta
lent met grote intelligentie,
hetgeen hem op elk ministe
rie inzetbaar maakt. Als de
ruil Baker-Regan al een be
leidswijziging in de Reagan-
regering mee zou brengen,
hetgeen Washington betwij
felt, dan was dat geenszins de
achterliggende bedoeling.
Simpele overwegingen als
vermoeidheid en uitgekeken
zijn waren de motieven.
Intussen zijn er niet veel
mensen meer over van de re-
geerploeg waarmee Reagan
vier j aar geleden begon. Van
de 14 aanvankelijke kabi
netsleden zijn er nog maar 6
op hun post. En van de 5 sta
fleden nog maar 1: Fred Fiel
ding. Behalve hij en 'de grote
drie' was er in het begin Ja
mes Brady, die echter bij de
aanslag in 1981 op president
Reagan een kogel in het
hoofd kreeg en voorgoed
geestelijk en lichamelijk in
valide is.
SIDON (RTR) - De nu
twee en een half jaar
durende Israëlische be
zetting heeft de econo
mie van Zuid-Libanon
zo goed als geruïneerd
en het sociale systeem in
dit gebied zodanig ont
wricht dat hierdoor
moeilij kheden kunnen
ontstaan voor zowel Li
banon als Israël.
De kans op sociale onrust
is toegenomen omdat de be
woners van het gebied ten
zuiden van de rivier de Awali
door het gebrek aan gezag op
zichzelf zijn teruggeworpen.
„Dit was vroeger een feo
dale samenleving waar boe
ren naar de landheer gingen
omdat zij hem beschouwden
als autoriteit. Voor de Israë
lische invasie in 1982 hadden
de Palestijnen bijna volledig
controle over het zuiden.
Daarna is een machtsva
cuüm ontstaan en de bevol
king heeft nu te lijden van de
economische malaise zonder
dat zij iemand heeft tot wie
zij zich kan wenden", zo
bracht een westerse diplo
maat de problemen onder
woorden.
De werkloosheid in het
zuiden van Libanon is opge
lopen tot ruim veertig pro
cent. Volgens Mohammed
Zaatari, die aan het hoofd
staat van de Kamer van
Koophandel in de kustplaats
Sidon, zijn hiermee de funda
menten gelegd voor extre
misme van rechts en links.
In het zuiden zijn de laat
ste tijd steeds meer spandoe
ken te zien van de sji'itische
fundamentalistische bewe
ging Hizbollah (Partij van
God), een organisatie die tot
nu toe vooral actief was in
West-Beiroet. Van de Zuidli-
banese bevolking is tachtig
procent sji'itisch.
De Libanezen beschuldi
gen de regering in Beiroet er
van dat zij het zuiden heeft
verwaarloosd, zelfs al voor
dat tien jaar geleden de bur
geroorlog uitbrak. De rege
ring zou het meeste geld uit
geven aan het gebied in en
rond de hoofdstad. Het onge
noegen neemt toe. Zo zegt een
winkelier in een bergdorp bij
Tirus wrevelig: „Wij ontvan
gen hier wel ministers uit het
buitenland, maar wij zien
nooit een Libanese leider van
enige betekenis, die vraagt
hoe het met ons gaat of wat
wij nodig hebben".
Het gevoel van isolement
nam nog toe nadat de Israëli
sche strijdkrachten zich in
1983 van Beiroet terugtrok
ken tot de rivier de Awali. De
wegen naar het zuiden wer
den op één na afgesloten. De
reis van Beiroet naar Sidon,
die niet langer dan veertig
kilometer is, werd een verne
derende en dure tocht van.
ruim vijf uur. Reizigers heb
ben hiervoor een speciale pas
van de Israëliërs nodig.
Vrachtwagens met groen
ten en fruit worden wel eens
twee weken door de Israë
liërs opgehouden zodat de
produkten bedorven en rot
zijn voordat de markt is be
reikt. De economie van het
zuiden is voor zestig procent
afhankelijk van deze pro
dukten. De transportkosten
zijn sinds 1983 vertienvou
digd.
Met name na de Israëlische
aanval op 50.000 gelovigen,
die in het dorp Nabatiyeh
deelnamen aan de viering
van het sji'itische feest As-
hura (oktober 1983), is het
aantal anti-Israëlische aan
slagen toegenomen. „De frus
tratie van het isolement
drijft jongeren in de richting
van groeperingen, die actie
willen ondernemen", zo zei
een diplomaat. Israël drong
destijds Libanon binnen met
het doei de Palestijnse guer
rillastrijders te verdrijven,
maar de grootste bedreiging
voor Israël vormen nu de sji
'itische Libanese strijdgroe
pen.
Bij de Israëlisch/Libanese
onderhandelingen over te
rugtrekking van het Israëli
sche leger heeft Israël steeds
de garantie gevraagd dat Pa
lestijnse commando's niet te
rugkeren in het zuiden. Vol
gens de sji'iten zal terugkeer
van Palestijnse strijders ech
ter stuiten op weerstand van
de bevolking, omdat hun
aanwezigheid de Libanezen
in de jaren voor de Israëli
sche invasie veel narigheid
heeft bezorgd.
(ADVERTENTIE)
5% rente
Nu sparen op een Girospeciaal-rekeningbij
de Verenigde Spaarbank betekent een hoge rente,
momenteel 5%%. En de mogelijkheid om f 3.000,-
per maand zonder kosten op te nemen.
Meer opnemen kan natuurlijk ook, maar dan
betaalt u 1% opnamekosten over het meerbedrag.
Bij aankoop van een eigen huis is uw spaartegoed
helemaal vrij opneembaar.
Wij zijn tenslotte
de makkelijke bank in de buurt
INLICHTINGEN: DISTRICTSKANTOREN BREDA
CATHARINASTRAAT15, TEL.: 076-222433. GOES GROTE MARjff3
TEL. 01100-30870 -
Ond
zor
over
p|
1
ti
AIDS-tests
het Landelijk Coördinatie
team AIDS-beleid is er tegen
dat alle homosexuele mannen
zich zullen laten testen als
straks op grote schaal testma
teriaal, waarmee kan worden
vastgesteld of iemand met het
gevreesde AIDS-virus in aan
raking is geweest, beschikbaar
komt.
Vrachtverkeer
het beroepsgoederenvervoer
over de weg ondervindt geen
noemenswaardige problemen
van het winterse weer in
Europa. Behoudens enkele in
cidentele pechgevallen draait
het wegtransport gesmeerd.
Dit blijkt uit informatie die de
grootste vervoerdersorganisa
tie, NOB Wegtransport, dage
lijks verzamelt.
Tamils terug
DE Nederlandse regering
heeft 45 Tamils teruggestuurd
naar Sri Lanka. De Tamils
waren onderweg naar Oost-
Berlijn, maar de doorvlucht
via Schiphol werd hen gewei
gerd, omdat zij niet over de
juiste reisdocumenten be
schikten.
Gehandicapt
DE ANIB, de bond van gehan
dicapten en arbeidsongeschik
ten, is een landelijke actie ge
start tegen onrechtmatig par
keren op invalideparkeer
plaatsen. Uit een peiling onder
de 25.000 leden is gebleken dat
regelmatig invalideparkeer
plaatsen bezet worden door
automobilisten die niet gehan
dicapt zijn.
Staatslening
Dinsdag 22 januari kan wor
den ingeschreven op een 7,5
procent staatslening 1985 per
1991/95. De storting is 1 maart.
De lening wordt uitgeschreven
volgens het tendersysteem,
wat inhoudt dat de uitgifte-
koers en het leningsbedrag pas
worden vastgesteld na de in
schrijving.
Enquêtemoeheid
DE gemeente Ede zal niet
meewerken aan een weten
schappelijk onderzoek naar
het drinkgedrag van de Ne
derlandse bevolking. Er is in
Ede het afgelopen jaar al zo
veel geënquêteerd en er staan
voor dit jaar al weer zo veel
enquêtes op het programma,
dat het gevaar volgens b en w
van de Veluwse gemeente niet
denkbeeldig is, dat onder de
burgers een zekere enquête
moeheid ontstaat.
EXTREEM-LINKSE terreurorgani
Frankrijk hebben aangekondigd d
militair front in West-Europa' zuil
belangrijkste doelwit zijn. Het bet
Fraktion (RAF) en de Action Direc
nisatie die zich de 'strijdende c
heeft zich inmiddels bij dit ondergr
We dienen deze Euro-terreur 1
jongste spruit, de Belgische, die z
Flote Armee Fraktion heeft eergist
op het militaire hoofdkwartier in
krachten in Europa. Een paar wel
zen deze ultra's zes pijpleidingen
Action Directe zijn al een aantal
'0 heeft de RAF een waar schril
er even naar uitgezien dat de We
gewelddadigheden onder controk
kennelijk niet het geval.
Er zijn talrijke aanwijzingen dat
omg staan met Arabische extremi
beweging ETA, de Ierse IRA en
bloklanden. Het is een erg moeilijl
meestal ruim in hun financiële mi
het zich veroorloven om maanden
ergens onverwacht toe te slaan.
want in ieder net van veiligheid!
gaatje waardoor het dodelijke set
kan worden.
Met deze mensen valt niet te
maatschappij via de weg van ovei
station. Zij zijn uit op de totale ine
oe want hun nieuwe wereld kan,
Puinhopen van de huidige rechtse
i
