riant
\stranten
sland
Ook in Nijmegen zwangerschap via reageerbuis
Maatregelen tegen
goedkoop
gas voor tuinders
I )eïre|Hd
'Philips ontweek belasting via geheime constructies'
digers'
tf
LEDENWERFACTIES DAMMEN LEEGLOOP NIET IN
Wild
Polen en China
'Rome gaat
boekje
te buiten'
Geldboete geëist tegen arts
wegens onoplettendheid
„mpnspag 16 januar11985
BINNENLAND
BABY WORDT EIND AUGUSTUS VERWACHT
Commissie voor
ontevreden
bankklanten
BESTEM COMMENTAAR
Rijkswaterstaat
selectiever
met gebruik
wegenzout
Eis van 14
jaar tegen
moordenaar
taxichauffeur
VVDM vraagt
oefenstop leger
wegens kou
Stroming
maakt veel
ijs gevaarlijk
J.v. Everdingen
commissaris
bij dagblad
De Stem
T5
PAGINA 9
lijk zijn mond voorbijgepraat
heeft door een verklaring a{
te leggen (die hij enkele uren
later op bevel van Martens
schielijk moest intrekken
dat vanaf half januari ALLE
onderdelen van de kruisra
ketten ingevlogen zullen
worden met uitzondering
van de kernkoppen. Vreven
kan zoiets alleen maar zeg
gen als het kabinet daarover
een principe-akkoord heeft
bereikt en dus heeft het er al
le schijn van dat Martens uit
is op een crisis-variant
- plaatsen volgens schema
maar zonder kernkoppen -
om zo de kool en de geit te
sparen. Hij zaait zo verdeeld
heid in de socialistische gele
deren, waarvan de Walen
zich veel gematigder opstel
len dan de Vlaamse collega's
en hij krijgt de CVP op een
lijn zo lang de kernkoppen
buiten het perspectief blij
ven. Gezien de verklaring
van Vreven zullen de libera
len zich ook niet verzetten.
Het is niet ondenkbaar dat
plaatsen zonder kernkoppen
het hoofdmotief van het ge
sprek tussen Martens en
Reagan is geweest en dat alle
verklaringen van Martens in
Washington erop gericht zijn
nog even de aandacht af te
leiden van die crisis-variant.
Ruth Leuze. Zij is belast
met het toezicht op het be
waren van de privacy in de
deelstaat Baden-Württem-
berg. Elke Duitse deelstaat
heeft een dergelijke func
tionaris.
Vooral de opname van
de demonstranten in de
computer van de binnen
landse veiligheidsdienst is
volgens Ruth Leuze on
aanvaardbaar. Daarmee
worden zij op dezelfde be
handeld als zware misda
digers, zoals terroristen en
landverraders.
Leuze wijst erop dat de
Duitse overheid en vooral
de justitie nog steeds niet
de consequenties hebben
getrokken uit het vonnis
van het Constitutionele
Hof in Karlsruhe over de
volkstelling. Het Hof ver
wierp de volkstelling die
minister Zimmermann
van Binnenlandse Zaken
wilde doorvoeren, omdat
de bescherming van de
verkregen gegevens niet
goed genoeg geregeld was.
In het belangrijke vonnis
gaf het Hof scherpe gren
zen aan voor het verzame
len en verspreiden van
persoonsgegevens.
Bna
die
ket-
1 De
1 de
|in-
T28 pagina 3
loudetoeslag
UFT landelijk steunpunt ko-
®tces vrouwen in de bij-
S'nd' dringt m een brief aan
tweede Kamer aan op een
Idetoeslag in verband met
Hp hoge stookkosten voor de
Lstbetaalden in ons land.
Een grote groep mensen is
£or de aanhoudende extreme
terecht gekomen in een
frijnende situatie", aldus de
bijstandsvrouwen.
Chauffeurspool
WERKNEMERS- en werkge
versorganisaties in het be-
roepsgoederenvervoer over de
mg bestuderen op het ogen
blik de mogelijkheid, een 'pool'
te vormen van vrachtauto
chauffeurs die kunnen worden
ingeleend door bedrijven die
in bepaalde perioden extra
chauffeurs nodig hebben. De
Vcrvoersbond FNV heeft dit
bekendgemaakt.
Vervuiling
moedermelk
DE chemische vervuiling van
moedermelk in de geïndus
trialiseerde wereld is op het
moment niet zo ernstig dat er
gevaren zijn voor de volksge
zondheid. Wel is waakzaam
heid geboden en moet er een
diepgaand onderzoek komen
naar moedermelkvervuiling
door met name PCB's. Dat
concluderen deskundigen van
de Wereld Gezondheidsorga
nisatie.
Slaapplaatsen
VOOR de huisvesting van het
r schaatsers dat bij het
doorgaan van de veertiende
Elfstedentocht in Leeuwarden
zal neerstrijken, zoekt de
plaatselijke VW tienduizend
particuliere logeeradressen.
Leeuwarden telt 85.000 inwo
ners en 35.000 huizen.
Zonder rijbewijs
EEN 31-jarige vrachtwagen
chauffeur uit Eindhoven die
zegt acht jaar zonder rijbewijs
door Europa te hebben gere
den, is in Duitsland tegen de
lamp gelopen. Hij werd aange
houden op de autobaan
Wuerzburg - Frankfürt, waar
hij met met 120 km per uur een
politiewagen inhaalde, terwijl
hij daar maar 80 mocht rijden.
Hij kreeg een boete van 1200
mark.
Vleesexport
NEDERLAND heeft het afge
lopen jaar voor acht miljard
gulden aan vee en vlees uitge
voerd. Dat is een miljard gul
den meer dan in 1983. In volu
me nam de vee- en vleesexport
toe met zeven procent tot 1,4
miljoen ton, zo blijkt uit voor
lopige gegevens van het pro-
duktschap voor vee en vlees.
NIJMEGEN - Het is in het Nijmeeg
se Sint Radboudziekenhuis voor het
eerst gelukt om bij een vrouw een
zwangerschap te bewerkstelligen via
de zogenaamde reageerbuismethode.
De geboorte van de baby wordt eind
augustus verwacht.
Na Rotterdam is het nu ook in Nij
megen mogelijk om via deze methode
een zwangerschap tot stand te bren
gen. De verwachting is dat nu meer
dere pogingen zullen gaan slagen.
Andere plaatsen in het land waar po
gingen worden gedaan zijn Amster
dam, Utrecht en Tilburg, maar daar
is het voorzover bekend tot nu toe
niet gelukt via deze techniek tot een
zwangerschap te komen.
In het Nijmeegse academische zie
kenhuis is in 1983 begonnen met de
ontwikkeling en toepassing van deze
techniek. Het bestuur van het zie
kenhuis, dat voor 1985 extra geld ter
beschikking heeft gesteld, gaf er toe
stemming voor onder de voorwaarde
dat er geen experimenten worden
verricht met embryo's.
De in het Sint Radboudziekenhuis
gebruikte techniek wijkt niet af van
die in andere centra in binnen- en
buitenland. Via een zogenaamde
kijkoperatie (waarbij de eierstok
wordt aangeprikt) worden gemid
deld drie rijpe eitjes verkregen. Deze
worden in het laboratorium bevrucht
met het zaad van de echtgenoot en na
twee dagen teruggeplaatst in de
baarmoeder van de vrouw.
Die twee dagen verblijven de be
vruchte eicellen in een broedstoof,
waar deze cellen tot deling overgaan.
De cellen moeten zich minstens één
keer hebben gedeeld voordat men ze
terugplaatst in het lichaam van de
vrouw.
In het Nijmeegse centrum, waar
alleen gehuwde paren voor de be
handeling in aanmerking komen,
worden per jaar zo'n 500 nieuwe
echtparen behandeld voor onvrucht
baarheid. Ongeveer 15 procent komt
in aanmerking voor de reageerbuis
methode.
Tot nu toe zijn in Nijmegen 22
kijkoperaties verricht, waarbij eitjes
werden weggehaald. Bij 16 vrouwen
zijn de bevruchte eifjes terugge
plaatst, waarbij nu voor het eerst de
bevruchting is aangeslagen en heeft
geleid tot een zwangerschap.
Bij de betreffende vrouw zijn be
gin december twee bevruchte eitjes
teruggeplaatst. Een van deze beide
eitjes is aangeslagen.
Fors ledenverlies bonden
Van onze redactie binnenland
UTRECHT - Ondanks ledenwerfacties en der
gelijke hebben de vakcentrales FNV en CNV
ook in 1984 fors leden verloren.
De grootste vakcentrale, de FNV, raakte tot en met
november 40.000 leden kwijt en kwam daarmee op on
geveer 920.000 leden. In '83 verloor de FNV ook al
40.000 leden.
Het veel kleinere CNV, dat
de cijfers over het laatste
kwartaal van '84 nog niet bin
nen had, verloor de eerste ne
gen maanden van '84 10.000 le
den en denkt over het hele
jaar circa 13.000 leden kwijt te
raken waarmee het ledenbe
stand van het CNV dan op
303.000 uitkomt. In '83 verloor
het CNV nog 18.000 leden.
Aan prognoses durfden
woordvoerders van beide vak
centrales zich niet te wagen
mgar ze houden ook in '85 re
kening met verder ledenver
lies waarbij de FNV onder de
900.000 leden zal zakken en het
CNV onder de 300.000 leden.
Een woordvoerder van de
FNV zei dat er weinig reden is
tot juichen maar hij put toch
wel enige hoop uit het feit dat
het ledenverlies bij de FNV -
waar men overigens de cijfers
AMSTERDAM (ANP) - De ge
zamenlijke banken willen een
onafhankelijke geschillen
commissie instellen die klach
ten van particuliere bank-
cliënten moet behandelen.
Daarnaast wil men dat er
een klachtenprocedure bij de
banken zelf komt die bij alle
banken gelijk is. Het laatste
moet al begin maart gestalte
krijgen.
Als de klacht niet bevredi
gend wordt behandeld kan de
klant doorgaan naar de ge
schillencommissie. Deze zal
later in het jaar worden inge
steld.
HEEL DE WERELD KIJKT met spanning toe hoe communistisch
Lhina afstand aan het nemen is van het marxisme en nu langs de
*eg van het kapitalisme tot grotere welvaart probeert te komen,
burgers mogen een eigen bedrijf beginnen, boeren zijn zelfstan
dige ondernemers geworden en voor buitenlandse investeerders
wat de rode loper uitgelegd. Natuurlijk is het nog te vroeg om
nj al te concluderen dat Peking op weg is naar een samenle-
wgsmodel zoals wij dat kennen persvrijheid bestaat bij voor
bed in Rood China niet - maar het is onmiskenbaar, dat Mao's
opvolgers een veranderingsproces met verstrekkende gevolgen
°Pgang hebben gebracht, niet alleen voor de één miljard Chine
zen de communistische wereld als geheel maar waarschijnlijk
«voorde verstandhouding tussen het communistische blok en
del vrije westen.
2iin°rt 'n Polen d''ikt het communisme toch niet de monoliet te
I de als uit één stuk steen gehouwen, onveranderlijke maat-
appijconceptie, die de ideologen van het marxisme en leninis
me 5 ^en' aar staan nu vier officieren van de Poolse gehei-
c!..enst tefecht, verdacht van moord met voorbedachten rade.
Gevieren
zouden zij, al dan niet op aanwijzing dan wel met (stil-
een 'nstemrrnn9 van hoger hand, de priester Popieluszko,
0 overtui9d tegenstander van het regiem, ontvoerd en vervol-
1 vermoord hebben. Dat de geheime diensten in Oostbloklan-
Hotf!"0' teru9deizen voor een moord, is weinig opzienbarend.
'cwirnunisme heeft zich van het begin af aan van terreur-me-
n Psdiend. Opmerkelijk is wel, dat leden van de geheime
dienst
au in een openbaar proces ter verantwoording worden ge
toond" ^a' 'S 'n de communistische wereld nog niet eerder ver-
'"communistische landen is de geheime dienst het belangrijk-
fcuitBiPen van 016 machthebbers om de bevolking in het gareel en
heeft" Pottenkijkers buiten de deur te houden. Zo'n dienst
veram b'anco volmacht en is alleen tegenover de partijleiding
Geze oord'n9 schuldig. Als er fouten worden gemaakt worden
Enn/ri1 op9elost- De buitenwacht verneemt daar niets van.
niM,., r?n dlt openbaar proces: de Polen, Tsjechen etc. weten
wat hun overkomt.
drukt6' p°'en als in China zijn de koerswijzigingen onder
Chjr, binnenlandse ontwikkelingen tot stand gekomen. De
leng.e leiders hebben durven erkennen (wat hun Russische col-
Pian-e steeds niet willen toegeven), dat een centraal geleide
Poi^nonie het moet afleggen tegen het particulier initiatief. In
"Jkt een confrontatie aan de gang tussen de Jaruzelski's,
van een niet al te harde lijn tegen de RK-Kerk,
aan van geen compromis willen weten. De laatsten
:en ae moord
i dienste van partij en staat; voor de r'egering-Ja-
opgnüjL °'a,:U ueze niet-gesancitoneerde mis
Zoal Laanva'van binnenuit op haar beleid.
s de kaarten nu liggen mogen de Chinezen een hogere Ie
"j'u een cc
en ripnrs,anders van een niet al te harde lijn tegen de RK-Kerk,
aen d dle van 9een compromis willen weten. De laatsten
9aede ri rn°ord op de anti-communistische geestelijke als een
'uzelsk fd ten dlenste van Part'i en staak voor de regering-Ja-
Kl staat deze niet-gesancitoneerde misdaad gelijk met een
saanvE'
ven de ^aa
heic|Sunc!aard verwachten en de Polen wat meer bewegingsvrij-
VoorsDP?|0 dit a"es zlc)1 verder zal ontwikkelen is niet exact te
ben ho Mensen die eenmaal van de vrijheid geproefd heb-
scheWo iren meestal naar meer, maar er zijn in de communisti-
len Qokp 00k machtige stromingen, die wat er in China en Po-
beschouwen als pestilente ketterijen die zo spoedig
met wortel en al uitgeroeid dienen te wordeh.
over december nog niet binnen
heeft - in de tweede helft van
'84 minder hard is gegaan dan
in de eerste zes maanden. In
het eerste kwartaal van '84 be
droeg het ledenverlies nog
17.000 en als die tendens zich
had voortgezet over het hele
jaar zou de FNV bijna 70.000
leden zijn kwijtgeraakt. Maar
in het tweede kwartaal zakte
het verlies al naar 10.000 en die
dalende tendens zette zich in
de tweede helft van '84 voort.
HENGELO (ANP) - Om te
voorkomen dat de gladheids-
bestrijding gevaar loopt, gaat
Rijkswaterstaat selectiever
wegenzout strooien. Rijkswa
terstaat heeft dit desgevraagd
meegedeeld. Er is nog geen
sprake van schaarste aan we
genzout, maar we willen het
niet zo ver laten komen, aldus
woordvoerder Hoekstra.
Hoekstra wijst erop, dat
Rijkswaterstaat sinds de jaar
wisseling al volop aan het
strooien is en dat er nu een
maal rekening mee moet wor
den gehouden, dat de winter
nog niet voorbij is. „Als we
met het strooitempo van de af
gelopen weken zouden moeten
doorgaan, redden we het niet,
dan komen we zout tekort",
aldus Hoekstra. De gladheids-
bestrijding hoeft volgens hem
overigens nauwelijks te lijden
onder selectiever gebruik van
het wegenzout.
Aanleiding voor het zuini
ger omspringen met wegen
zout, is dat Akzo Zoutchemie
(AZC) over ongeveer twee we
ken niet meer zoveel kan leve
ren als tot nu toe deze winter.
De voorraden van de zoutpro
ducent zijn midden volgende
week door het grote aantal le
veranties de afgelopen weken
uitgeput. De produktie van
wegenzout in Hengelo en Delf
zijl draait met 10.000 tot 12.000
ton per dag op haar maximale
capaciteit.
Het verder opvoeren van de
poduktie is niet mogelijk, om
dat dan de levering van onder
andere industriezout in ge
vaar komt. AZC heeft inmid
dels wegenzout in Spanje en
West-Duitsland besteld om
aan de vraag hiernaar in Ne
derland te kunnen voldoen.
Mi
AR.
ar
STRAATSBURG (ANP) - De Europese Commissie,
het dagelijks bestuur van de EG, heeft verklaard snel
een beslissing te zullen nemen over maatregelen tegen
Nederland in verband met het te goedkope aardgas
dat Nederlandse tuinders krijgen.
Belgische en Britse Euro- regering. Hijzelf is echter van
parlementariërs protesteerden
in mondelinge vragen aan de
Commissie tegen deze concur
rentievervalsing.
De Westduitse Europese
commissaris voor industriebe
leid, Karl Heinz Narjes, ver
klaarde dat de Commissie nog
geen actie heeft ondernomen
omdat men nog steeds wacht
op uitleg van de Nederlandse
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM - De procureur-ge
neraal bij het Arnhemse ge
rechtshof mr. C. Bleichrodt
heeft gisteren in hoger beroep
14 jaar gevangenisstraf geëist
tegen de 26-jarige Rotterdam
mer A.K., die op 10 oktober
1983 de Venrayse taxichauf
feur Matti van de Beuken in
Arnhem heeft vermoord.
De procureur-generaal zei
gisteren niet te begrijpen
waarom de Rotterdammer in
hoger beroep was gegaan. Van
de Arnhemse rechtbank had
K. 9 jaar gevangenisstraf ge
kregen nadat 15 jaar was
geëist. Na een dergelijke eis
kan men met die straf toch
niet ontevreden zijn, was de
teneur achter de opmerking
van de procureur-generaal.
mening dat de goedkope leve
ranties in strijd zijn met het in
1982 bereikte akkoord over
aardgasprijzen voor tuinders
tussen ons land en de Europese
Commissie.
Het Nederlandse liberale lid
van het Europees Parlement
Jessica Larive-Groenendaal
tekende bezwaar aan tegen de
uitspraken van Narjes. Vol
gens haar staat het iedereen
vrij een contract af te sluiten
met de Nederlandse Gasunie
zodat de Franse, Westduitse of
Britse grootverbruiker dezelf
de prijs betaalt als de Neder
landse glastuinbouwer.
Bovendien wordt deze laat
ste groep volgens haar ge
dwongen tot grote investerin
gen omdat tegen alle afspra
ken in de Nederlandse tuinder
nog steeds te lijden heeft van
de Rijnvervuiling. Ten slotte
vroeg zij zich af of, als de
Commissie stappen tegen Ne
derland onderneemt, ook niet
gekeken moet worden naar de
recente belastingvoordelen
voor Westduitse boeren.
Wild laat zich in deze
lagen zien, doordat het
in de sneeuw afsteekt en
doordat het wat dichter
bij de mensen komt tij
dens het zoeken naar
voedsel. Zodoende een
plaatje van broer ko
nijn, op zoek naar iets
eetbaars. - foto anp
UTRECHT (ANP) - De solda-
tenvakbond VVDM wil dat al
le veldoefeningen van de land
macht voorlopig worden opge
schort.
De winterkou heeft er de af
gelopen anderhalve week voor
gezorgd dat enkele tientallen
dienstplichtigen op oefening
zich met bevriezingsver
schijnselen aan tenen en oren
onder medische behandeling
moesten stellen, aldus de
WDM.
De landmacht is echter niet
van plan oefeningen te stop
pen. Het is nu eenmaal de taak
van het leger om 'te allen tijde'
paraat te zijn, aldus de defen
sievoorlichting. Wel worden
de oefeningen zoveel mogelijk
aangepast aan de winterkou,
wat onder meer betekent dat
soldaten die op veldoefening
zijn soms eerder teruggaan
naar de kazerne. Verder wor
den zij 's nachts in plaats van
in tentjes zoveel mogelijk in
barakken of schuren onderge
bracht.
EN HAAG (ANP) - In bijna
heel Nederland is het op het
moment erg gevaarlijk om te
schaatsen op natuurijs. In veei
wateren zijn de sluizen en stu
wen open getrokken. Daar
door daalt het waterpeil en
gaat het water onder het ijs
harder stromen en dat heeft
tot gevolg dat het ijs kan gaan
scheuren.
Volgens een woordvoerder
van de rijkspolitie wordt een
schaatser die onder het ijs is
geschoten dan door de stro
ming meegesleurd 'en komt hij
ook niet meer onder het ijs
uit'.
De waarschuwing van de
rijkspolitie te water geldt niet
alleen voor vaarwegen maar
ook voor kleinere sloten als die
zijn aangesloten op groter wa
ter.
Nijmeegse prof.:
Van onze redactie binnenland
NIJMEGEN - De Congregatie
voor de Geloofsleer in Rome is
naar algemene overtuiging in
de R.K. Kerk niet bevoegd
welk „laatste woord" dan ook
te spreken.
Ook de paus gaat zijn be
voegdheden te buiten indien
hij een „laatste woord"
spreekt door louter zijn hand
tekening onder een stuk van
een Vaticaanse topfunctiona
ris te zetten.
Dit betoogt de Nijmeegse
hoogleraar exegese Bas van
Iersel in een verklaring, die hij
met enkele collega's heeft op
gesteld over de jongste zaak-
Schillebeeckx.
Onlangs werd de correspon
dentie tussen Schillebeeckx en
Rome vrij gegeven over opvat
tingen van Schillebeeckx over
het kerkelijk ambt. De congre
gatie van kardinaal Ratzinger
blijkt onder meer gewezen te
hebben op haar verklaring
van 1983 over het priesterambt
waarin zij naar haar zeggen
het laatste woord spreekt dat
alleen priesters de eucharistie
mogen leiden.
Prof. Van Iersel stelt dat
volgens de katholieke traditie
een laatste woord voorbehou
den is aan een algemeen conci
lie en dan nog onder duidelijke
voorwaarden. Het Eerste Va
ticaanse Concilie heeft ook de
paus de bevoegdheid tot bin
dende uitspraken gegeven,
maar niet door „zo'n simpele
handgreep als bij Schille
beeckx is toegepast", aldus
Van Iersel.
J
Nederlandse dienstplichtigen
klagen erover dat ze veldoefe
ningen moeten doen met dit
weer, terwijl Amerikaanse sol
daten verbeten opmarcheren
door duizenden kilometers
sneeuw.
Die jongens hebben nooit iets
anders gedragen dan een t-
shirtje. Ijs kennen ze alleen
van de klontjes in hun cock
tails. Nu is de cola in hun blik
jes bevroren. Hun keiharde
hamburgers zijn dodelijke
wapens geworden.
Als hun tanks over de rivieren
kunnen rijden, wordt het tijd
voor een Elfstedentocht. Dat
zal zelfs Sipkema toe moeten
geven.
Tja, Sipkema. De voorzitter
van de Vereeniging De Frie-
sche Elfsteden (een soort stad
houder dus) heeft een wat
somber klinkende naam. Hij
praat ook een beetje sip. „Het
ijs is nog aflet best", zegt hij
steeds.
Wil hij eigenlijk wel een Elf
stedentochtSoms krijg je het
idee dat hij en zijn Vereeni
ging best blij zijn met een sla
pend bestaan. Het is een brand
weer die nooit uit hoeft te ruk
ken.
De ANWB zou de tocht graag
willen organiseren en opne
men in haar reisgids. Maar u
weet dat de ANWB, ach en
wee, wordt beschuldigd van
misleidende reclame.
Kunnen wij de kilometers op
de ANWB-wegwijzers nog wel
vertrouwen? Misschien kan
Frits Bom die afstanden ook
eens even allemaal narekenen.
Controleert u vanavond uw ijs
nog even?
MERIJN
- H
iï%
- f
'j:
|i y*
f*"-
r
f
J
J.v. Everdingen
- foto de stem/dick de boer
Van een onzer verslaggevers
BREDA - J. F. C. van Everdin
gen ing. is benoemd tot com
missaris bij Uitgeversmaat
schappij De Stem BV. Hij
volgt in die functie mr. H. Wil-
tink op, die in augustus 1983
overleed.
De heer Van Everdingen is
technisch directeur van Kor-
teweg Bouwmaatschappij te
Breda. Hij werd 55 jaar gele
den geboren in Culemborg,
doorliep HBS-B, waarna hij in
Den Bosch weg- en water
bouwkunde studeerde aan de
HTS. In 1954 trad hij als prak-
tikant in dienst van Korteweg
Bouwmaatschappij, in welk
bedrijf hij opklom tot de posi
tie van directeur.
Het commissariaat bij De
Stem is voor hem zijn eertste.
DEN BOSCH (ANP) - De officier van justitie in Den Bosch heeft
tegen een 41-jarige keel-, neus- en oorarts een boete van 1500
gulden geëist wegens onvoorzichtig en onoplettend handelen.
Een drie-jarig meisje is overleden door een fout middel, dat de
arts haar in maart vorig jaar heeft toegediend. Het ging om een
routine-ingreep aan haar oor in het Carolusziekenhuis in Den
Bosch.
AMSTERDAM (ANP) - Het
Philips-concern heeft via ge
heime constructies, verzwegen
deelnemingen in concurreren
de bedrijven en een eigen ver
zekeringsbedrijf op de Ber
muda's de belastingen ontdo
ken. Dit staat in een artikel in
de Haagse Post van deze week.
Het blad ontleent deze gege
vens aan documenten die een
oud-directielid van Philips,
drs. C.van Bussel, ter beschik
king heeft gesteld.
In 1972 ontwierp Philips een
slimme en winstgevende opzet
door op de Bermuda's een
eigen verzekeringsmaatschap
pij op te richten. Dat gebeurde
nadat Philips in 1971 een scha
de van f 26 miljoen leed door
een brand in een televisiefa-
briek. De assuradeuren ver
langden van Philips een ver
dubbeling van de premies.
Omdat dit Philips te duur was
werden alleen nog schaden bo
ven f 5 tot f 50 miljoen per ge
beurtenis verzekerd en nam
het concern de rest in eigen ri
sico.
Daartoe werd de verzeke
ringsmaatschappij op de Ber
muda's opgericht. Dit was
voordeliger omdat verzeke
ringspremies als bedrijfskos
ten aftrekbaar zijn en ten laste
van de winst voor belastin
gen komen. Ook als men zich
in het buitenland verzekert
zijn de premies aftrekbaar.
Philips stuurde enkele fi
nanciële deskundigen naar de
Verenigde Staten om een plan
op te stellen met vertegen
woordigers van het accoun
tantskantoor Johnson Hig-
gins op Wall Street, dat ook op
de Bermuda's werkt. Besloten
werd de verzekeringsdochter
Kingston Captive Insurance
op te richten. De voordelen
van deze constructie voor Phi
lips zijn dat de premies naar
Bermuda in Nederland fiscaal
aftrekbaar zijn, maar de winst
van een verzekeringsmaat
schappij op Bermuda onbelast
is.
Maar nog blijkt de truc niet
uitgeput, aldus Van Bussel in
HP. De winst van Kingston
wordt ais lening aan het moe
derbedrijf teruggesluisd tegen
een rente van 9,25 procent en.
die rente kan een jaar later
weer van de Nederlandse be
lastingen worden afgetrokken.
De leningen die terugvloeien
worden weer gebruikt voor de
premies van de komende ja
ren, die meestal weer te laat
worden betaald enzovoort.
Midden jaren zeventig func
tioneerde het web volledig.
Hyt omvatte meer dan dertig
holdings en werkmaatschap
pijen met vestigingen in Zwit
serland, Luxemburg en Liech
tenstein maar ook in Bermuda
en Panama, waar de fiscus in
het geheel niet nieuwsgierig is.
Philips woordvoerder E.
Brouwers zegt niet te kunnen
en willen ingaan op de be
schuldigingen in de Haagse
Post. „Die beschuldigingen
zijn gebaseerd op brieven en
documenten die Philips als
vertrouwelijk beschouwt en
die bovendien eigendom zijn
van de onderneming. Die
stukken zijn ons ontstolen en
worden nu tegen onze zin aan
derden getoond".
