Russen: nog langere
vluchten in de ruimte
Discriminatie zigeuners
Spanje steeds ernstiger
Eindsp
Gevecht voor gezondheid
van geest en lichaam
Biografie schetst
schokkend beeld
Van Amerikaanse
kardinaal Speüman
VAN D
SCHA Al
SOVJET-RUIMTEVAARTGENEESKUNDIGE OLEG GAZENKO:
EEUWEN VAN VOOROORDEEL TEGEN 'GITANOS'
ZATERDAG 29 DECEMBER 1984
EXTRA
kleintje intje
Door Piet Smolders
TERWIJL Amerika's space
shuttle de ene korte com
merciële vlucht na de ande
re maakt, bereiden de Rus
sen zich voor op nog langere
vluchten in de ruimte. Dat
blijkt uit een gesprek dat ik
dezer dagen voerde met
prol. Oleg Gazenko, de be
langrijkste Sovjet-autoriteit
op het gebied van de ruimte-
vaartgeneeskunde. Al 237
dagen, woonden en werkten
drie Russische ruimtevaar
ders gewichtloos in een soort
kosmische stacaravan van
amper 100 kuub leefruimte.
Hoe houdt een mens het uit?
Zijn er blijvend nadelige ge
volgen na zo'n trip?
Als iemand op zo'n vraag
antwoord kan geven, dan
zou het prof. Gazenko moe
ten zijn. Hij is lid van de
Academie van Wetenschap
pen van de Sovjet-Unie.
Maar wat belangrijker is:
vanaf de legendarische
vlucht van het hondje Laika
in Spoetnik-2 (in 1957!) is hij
verantwoordelij k voor het
welbevinden van dier en
vervolgens mens in de ruim
te. Hij heeft autoriteit, maar
loopt daar niet mee te koop.
Hij is bescheiden, uiterst
voorkomend en een aange
naam gesprekspartner. Een
man die ik steeds weer op
zoek als ik in Moskou ben.
Ons jongste gesprek vond
plaats kort nadat het kos
monautentrio Kizim, Solov-
jov en Atkov op aarde was
teruggekeerd uit het ruim
testation Saljoet-7.
Even op een rijtje zetten
wat een mens zoal bedreigt
tijdens een langdurig ge
wichtloos verblijf in de
ruimte. Allereerst duizelig
heid, overmatig zweten,
overgeven. Dat overkomt
zeker de helft van de ruim
tevaarders gedurende de
eerste dagen van de vlucht.
Kortom: verschijnselen van
bewegingsziekte, veroor
zaakt door het feit dat het
evenwichtsorgaan in de war
raakt als de vertrouwde
zwaartekracht plotseling
wegvalt.
DE RUSSEN maken langere ruimtevluchten
omdat die minder lanceringen kosten en om
ervaring op te doen voor een vlucht naar
Mars die heen en terug minstens twee jaar
duurt. Om lichamelijk en geestelijk redelijk
fit te blijven trainen ze elke dag 2,5 uur op
een hometrainer en een loopband (waar ze
met veren tegen aangedrukt worden) en dra
gen ze een groot deel van de tijd een pak met
ingebouwde veren, dat Pinguin is gedoopt.
Tegen het einde van de vlucht trekken ze
ook regelmatig een broek aan die rond het
middel en de enkels afluit. Uit die broek
wordt wat lucht weggepompt, waardoor de
aderen in de benen uitzetten waardoor de
aderen in de benen uitzetten en er meer
bloed in stroomt, iets waar op aarde de
zwaartekracht voor zorgt.
Elke week kunnen de ruimtevaarders via
de televisie praten met familie en vrienden.
Om de paar maanden krijgen ze een duo of
trio op bezoek voor de duur van een week. De
kosmonauten brengen post en cadeautjes
mee en nemen ook weer brieven mee terug
naar de aarde.
Prof. Oleg Gazenko (rechts) in Moskou in gesprek met Piet Smolders.
Sluipender
Die problemen verdwij -
nen na enkele dagen. Maar
wat er vervolgens gebeurt
gaat veel sluipender: de lan
ge termijn effecten. Bijvoor
beeld: het afnemen van de
spiermassa (de gewichtloos
heid stelt te weinig eisen aan
ons lichaam). Tegelijkertijd:
afnemend bloedvolume en
afnemend aantal rode
bloedlichaampjes (op aarde
zorgen kleppen in onze ade
ren ervoor dat het bloed te
gen de zwaartekracht in
naar ons hoofd wordt ge
stuwd. In de ruimte blijft die
stuwing wel, maar de tegen
kracht is weg. Gevolg een
opgezwollen hoofd en teveel
bloed in de borstkas.
Het lichaam reageert
daarop door minder bloed-
vloeistof aan te maken, meer
vocht af te voeren en minder
vocht te vragen). Vanwege
de geringe belasting gaat
ook de hartspier achteruit.
Het skelet is zijn ondersteu
nende functie grotendeels
kwijt en verliest kalk aan
het bloed. De beenderen
worden minder stevig.
Kortom: het lichaam past
zich uitstekend aan aan de
nul-zwaartekracht, maar
wordt daardoor ongeschikt
om nog op aarde te functio
neren. Alleen een rigoreus
trainingsprogramma kan
het ergste voorkomen. Geen
wonder dat niet iedereen
even enthousiast is over
langdurig verblijf van men
sen in gewichtloosheid.
V erkenning
De geluiden uit de Sovjet-
Unie lijken niettemin posi
tiever dan die uit de VS. Hoe
komt dat?
Gazenko: „In het Ameri
kaanse programma bestaat
geen project dat gericht is op
het langdurig verblijf van
de mens in de ruimte, ten
minste niet voor de eerstko
mende tijd. Hun aandacht is
vooral gericht op transport
systemen die meermalen
Op 2 oktober j.l. keerden drie kosmonauten terug van de langste ruimtereis: 237 dagen. Van links naar rechts: Leonid
Kizim, Wladimir Solovjov en Oleg Atkov. - fototass
bruikbaar zijn. In de ko
mende jaren zal er hooguit
per keer dertig dagen wor
den gevlogen. Dat is de
grens voor de space shuttle.
Nu: dertig dagen betekent
geen bedreiging voor de
mens en is evenmin tragisch
in verband met kalkverlies.
Maar ons programma is ge
richt op het verkennen van
het optimaal inzetten van
mensen in de ruimte. Dat
komt omdat wij aan ruimte
stations werken, die een zeer
effectieve oplossing bieden
voor deze drie doelstellin
gen: het onderzoek van de
ruimte zelf (ver boven de
storende luchtlagen), het on-
dezoek van de aarde en haar
reserves en het onderzoek
van de mens. Voor deze drie
categoriën van onderzoek
zijn langdurig werkende
ruimtestations ideaal. Maar
als u mij nu vraagt: kan een
mens het zonder problemen
een jaar volhouden in ge
wichtloosheid, dat weet ik
het definitieve antwoord
niet. Wij verlengen de ver
blijfsduur heel geleidelijk en
stap voor stap komen we bij
de mogelijke grens.
Wat het verlies van kalk
en fosfor uit de beenderen
betreft: dat probleem onder
zoeken wij samen met onze
Amerikaanse collega's van
de universiteit van Califor-
nië. Wij onderzoeken de kos
monauten natuurlijk voor
en na de vlucht in verband
met kalkverlies. De cijfers
die we tot nu toe vaststelden
zijn niet alarmerend. Niette
min willen we methoden
ontwikkelen om vooral tij
dens nog langere ruimte-
vluchten in de toekomst die
verliezen zo klein mogelijk
te maken. Want kalk heeft
een grote betekenis, niet al
leen voor het skelet maar
ook voor allerlei processen
in het lichaam. We doen in
dit verband proeven met
dieren. Die zien er veelbelo
vend uit, maar zijn niet zon
der meer overdraagbaar op
de mens. Maar we weten al
wel dat je ondermeer door
het gebruik van vitamine D
het kalkgehalte in het skelet
kunt opvoeren."
Terugkeer
Het is bekend dat kosmo
nauten na een terugkeer van
- foto RIA smolders
een langdurig verblijf in de
ruimte nogal wat problemen
hebben. Ze kunnen moeilijk
hun evenwicht bewaren,
hebben problemen met lo
pen, slapen, ja zelfs met
eten. Na verloop van enkele
weken verdwijnen die
symptomen. Kun je zeggen:
hoe langer het verblijf in de
ruimte, hoe langer ook die
periode van heraanpassing?
Gazenko: „Nee, dat ver
band is niet zo direct. Heel
veel hangt af van de vraag
of de kosmonauten in het
ruimtestation al onze advie
zen nauwkeurig hebben op
gevolgd en hoe de afdaling
naar de aarde en de periode
direct na de terugkeer ver
liepen."
Heeft zelfs de terugkeer in
de atmosfeer invloed?
Gazenko: „Ja, ook die is
belangrijk. De kosmonauten
ondervinden dan grote
krachten op hun lichaam,
afhankelijk van de steilheid
waarmee de capsule tegen
de luchtlagen opbotst. Ver
loopt dat geleidelijk, dan
komt dat de aanpassing op
aarde ten goede. Als de kos
monauten na hun landing in
een sneeuwstorm terechtko
men en de volgende ochtend
pas kunnen worden bevrijd,
is dat weer allerminst bev
orderlijk voor hun heraan-
passing."
Kun je zeggen dat er niets
op tegen is om nog langere
ruimtevluchten te maken?
Gazenko: „Nadelige ge
volgen op langere termijn
hebben wij tot nu toe niet
gevonden. Maar het is dui
delijk dat we uiterst behoed
zaam verder moeten gaan."
Van onze correspondent,
Paul van der Voort
BARCELONA-De
discriminatie van zigeuners
neemt de laatste jaren in
Spanje alarmerende vormen
aan. De vertegenwoordigende
organisaties van de ongeveer
500.000 Spaanse zigeuners
ofwel 'gitanos' zijn dan ook
ernstig ongerust. Enkele
schokkende gebeurtenissen
geven hen geen ongelijk.
Begin dit jaar bestormden
ruim duizend woedende
buurtbewoners in het
Zuidspaanse dorpje
Torredonjimeno de houten
barak van de zigeunerfamilie
Los Ramplines. Wanhopig
probeerde de plaatselijke
burgemeester - Miguel
Anguita - de dolle horde tot
bedaren te brengen. Zijn
pogingen waren tevergeefs.
Een blik benzine en een lucifer
veranderden de kurkdroge hut
in een vlammende hel. In de
'woning' lagen vijf zigeuners
te slapen. Drie kinderen van
vier, zes en zeven jaar raakten
ernstig gewond. Twee
vrouwen van 60 en 24 jaar
zweefden dagenlang op de
rand van de dood. De woeste
lynchpartij van de
dorpsbewoners was een
wraakactie tegen een zigeuner
die ervan werd verdacht een
man te hebben gedood bij een
ruzie om een sigaret.
Deze gruwelijke aanval is
slechts een van de voorbeelden
van de keiharde discriminatie
waar de Spaanse zigeuners de
laatste jaren bloot aan staan.
Nog onlangs kwam het
racisme opnieuw tot
uitbarsting. Ditmaal in de
noordelijk gelegen stad
Zaragoza. Honderden
buurtbewoners vochten
dagenlang met stenen en
kettingen tegen leden van de
oproerpolitie die hen met
traangasgranaten beschoot.
De oorzaak van alle geweld
was een plan van de gemeente
om in de wijk Actur 36 voor-
gefabriceerde woningen neer
te zetten voor
zigeunerfamilies die hun hele
leven lang in smerige krotten
hadden gewoond.
Pamfletten
De wijk kwam in opstand
en werd binnen de kortste
keren overspoeld door
pamfletten met de tekst zoals
'De enige goede zigeuner is een
dode zigeuner'. Pas na
wekenlange
onderhandelingen werd er
door de gemeente en de
buurtbewoners een voorlopig
akkoord bereikt over het
'probleem'de buurtbewoners
gaven uiteindelijk
toestemming dat de komende
vijftien maanden de beloofde
woningen in hun wijk mogen
worden neergezet.
Maar de bereikte
'wapenstilstand' lijkt in
Spanje slechts van korte duur.
Want ook andere steden
kampen met hetzelfde
probleem. In de Zuidspaanse
stad Sevilla is het
gemeentebestuur al
maandenlang tevergeefs op
zoek naar een plaats om
fatsoenlijke woningen te
bouwen voor een groep van 32
zigeunerfamilies.
Tot nu toe is ook hier ieder
voorstel gestuit op hevig
protest van bewoners in de
buurt. De 'nette' burgers
blokkeerden uit protest de
autoweg Sevilla-Cadiz en een
gemeentelijke graafmachine
werd vakkundig gesaboteerd.
Ook in de sinasappelstad
Valencia borrelt het racisme
op. Anonieme vlugschriften
jutten de buurtbewoners op
om zich te verzetten tegen de
bouwplannen van 40
woningen voor gitanos in de
wijk Nazareth.
De discriminatie van
Spaanse zigeuners kwam ook
in voorgaande jaren al
regelmatig voor. Zo
probeerden in november 1983
2000 mensen in de
Madrilleense buitenwijk San
Cristobal de los Angeles een
30-jarige zigeunervrouw te
lynchen, die van een afstand
getuige was van een diefstal
die door twee andere
zigeuners werd begaan.
Zes maanden eerder
leverden honderden
buurtbewoners in een andere
wijk van Madrid - Vicalvaco -
in een complete veldslag met
een groep gitanos die van
stelen werd verdacht. Er
werden opnieuw vlugschriften
verspreid die opriepen tot het
vormen van commando's om
de barakken in brand te
steken 'met de zigeuners erin'.
Oorzaken
De oorzaken van de felle
discriminatie moeten al in het
verre verleden worden
gezocht, aldus Manuel Martin,
de voorzitter van de nationale
zigeunersassociatie. „Situaties
zoals deze komen niet zomaar
uit de lucht vallen", aldus
Martin, „de wortels moeten
gezocht worden in de vijf
eeuwen onafgebroken
discriminatie tegen de
zigeuners".
Een korte blik op de
geschiedenis geeft hem
inderdaad gelijk. De gitanos
kwamen Spanje voor het eerst
binnen in het jaar 1425. Nog
geen 85 jaar later vaardigden
de heersers van het
Middenspaanse gewest
Aragon de eerste decreten uit
voor de verdrijving van het
nomadenvolk. Ze werden
volgens de officiële bevelen
bedreigd met 'geseling, het
afsnijden van de oren of
levenslange slavernij
Uitroeiing
Korte tijd later verbood
Philip II de zigeuners om hun
traditionele veehandel te
beoefenen. Zo dwong hij hen
tot de akkerbouw. In 1633
werden ze per wet met de
doodstraf bedreigd als ze geen
afstand deden van 'hun
typische kleding, hun eigen
taalgebruik en zelfs van de
naam gitano'. Philip V stopte
hen in 1717 in een soort van
reservaten en Fernando VI
beval 42 jaar later 'de totale
uitroeiing van het
zigeunerras'. Zijn bevel werd
korte tijd later weer
ingetrokken, maar voor
honderden vrouwen en
kinderen was het toen al te
laat. Tijdens de Franco
dictatuur werden de zigeuners
onophoudelijk opgejaagd door
de guardia civil, die hen
dwong tot een zwervend
bestaan.
Op dit moment worden de
zigeuners in Spanje op
wettelijk niveau niet meer
gediscrimineerd. De praktijk
van alledag is echter heel
anders, want „een
mentaliteitsverandering van
de Spaanse samenleving
bereikt men nooit per
decreetwet", aldus de
socialistische 'zigeuner'-
Kamerlid Juan de Dios
Ramirez. Het gebrek aan
direct contact tussen beide
bevolkingsgroepen is volgens
sociologen een van de
belangrij kste oorzaken van
het voortlevende racisme.
De intolerantie wordt
vergroot door de Spaanse
economische crisis met 2,5
miljoen werklozen; de
zigeuners worden vaak
aangewezen als de zondebok.
De onbekendheid met de
gewoonten en gebruiken van
het nomadenvolk werkt het
voortbestaan in de hand van
allerlei stereotypen zoals
'oplichters, dieven en
nietsnutten'. De
zigeunerorganisaties geven
een deel van de schuld aan de
pers die in haar
nieuwsberichten vaak
onderstreept dat de dader van
een overtreding of misdrijf
een zigeuner is.
Overdreven
De politiestatistieken tonen
echter aan dat de slechte faam
van de zigeuners schromelijk
overdreven is. Zo behoren
slechts dertig van de 2000
namen van personen die in de
politiebureaus in een
zigeunerrijke Madrilleense
volksbuurt wegens diefstallen
staan geregistreerd, toe aan
'gitanos'.
De vooroordelen blijven
echter hardnekkig bestaan en
daarmee lij kt het einde van de
discriminatie nog lang niet in
zicht. De gevolgen hiervan zijn
catastrofaal voor het Spaanse
nomadenvolk. De officiële
statistieken geven een
huiveringwekkend beeld. Zo is
de gemiddelde
levensverwachting van een
Spaanse zigeuner nauwelijks
43 jaar. Slechts tien procent
bereikt de leeftijd van 45 en
nog geen drie procent haalt de
65.
Een op de tien
zigeunerkinderen sterft voor
het vijfde jaar als gevolg van
ziekte. De helft van alle 500.000
Spaanse zigeuners 'leeft' in
smerige barakken; 34 procent
heeft geen stromend water; 50
procent heeft geen aparte wc
en 14 procent beschikt niet
over elektrisch licht. Meer dan
de helft van de
arbeidsgeschikte
zigeunerbevolking heeft totaal
geen werk en negentig procent
van alle gezinnen geniet een
inkomen van nog geen
zeshonderd gulden in de
maand. 32 procent heeft
hartkwalen, 45 procent
ademhalingsproblemen en 70
procent reumatiek.
Weinig toekomst
Het grootste drama is dat de
nabije toekomst er niet veel
beter uitziet, omdat het
heersende analfabetisme de
Spaanse zigeuners
rechtstreeks 'de goot' indrijft.
Bijna vier op de vijf zigeuners
heeft geen enkele vorm van
onderwijs gehad. Zeven
procent heeft alleen lagere
school en nauwelijks een
procent een opleiding op
middelbaar niveau. De kloof
tussen de wereld van de
gitanos en het huidige
Spaanse onderwijssysteem is
voor de zigeunerkinderen
meestal veel te groot.
En als ze al besluiten te
gaan studeren, dan worden de
kleintjes opnieuw zwaar
gediscrimineerd. Een
schokkend voorbeeld deed zich
onlangs voor op een bekende
school in Madrid. De
vereniging van schoolouders
dreigde om alle leerlingen
thuis te houden als de
schooldirectie de inschrijving
van zigeunerkinderen toe zou
staan. En zolang de
discriminatie al aan de basis
begint, is het einde van de
wantoestanden nog lang niet
in zicht.
NEW YORK (RNS) - Machtshonger, wraak- en hebzucht:
dat beeld schildert John E. Cooney van wijlen kardinaal
Francis Spellman, die van 1939 tot 1967 Rooms-Katholiek
aartsbisschop van New York was. Cooney, oud-redacteur
van het gezaghebbende dagblad The Wall Street Journal,
is auteur van 'The American Pope: Life and Times of
John Cardinal Spellman', dat onlangs is verschijnt.
'Bij de voorbereidingen
van deze biografie kon ik
niemand vinden die iets
goeds over 'de Amerikaan
se paus' te zeggen had.
Iedereen had een hekel aan
die man,' aldus Cooney te
genover het Amerikaanse
persbureau Religious
News Service.
Cooney, zelf rooms-ka-
tholiek, had wel de be
schikking over het dag
boek van Spellman, dat
hem in handen was ge
speeld door een priester die
sympathiek tegenover zijn
project stond.
Anti-communist
Spellman was bekend
- volgens Cooney berucht -
om zijn rabiaat anti-com-
munisme, hetgeen in de ja
ren '50 leidde tot samen
werking met senator Jo
seph McCarthy. Verder
was kardinaal Spellman
een gewillig bondgenoot
van de CIA, aldus Cooney.
Hij zou een belangrijke rol
hebben gespeeld in de door
de CIA georganiseerde
omverwerping van de de
mocratisch gekozen rege
ring van Guatemala in
1954.
De geruchten over de
homoseksualiteit van kar
dinaal Spellman worden in
slechts één alinea behan
deld. 'Twee priesters heb
ben mij verteld dat ze met
de kardinaal de liefde heb
ben bedreven,' aldus Coon
ey. Beide bronnen, die niet
met name genoemd wilden
worden, waren bereid dit
tegenover de uitgever (Ti
mes Books) te bevestigen.
Met het oog op de harde
houding van Spellman te
genover seksuele vrijheden
spreekt Cooney in dit ver
band van 'hypocrisie en
een dubbele moraal'.
Geld
Spellman had zo'n
macht in de kerk omdat hij
de controle over het geld
had. Door zijn financiële
scherpzinnigheid wist hij
zijn aartsbisdom goed te
organiseren. Ook nu is het
verhaal van de kerk vaak
nog het verhaal van het
geld, zegt Cooney.
Hij trekt nog een verge
lijking tussen het heden en
de tijd van Spellman. 'We
gaan in de rooms-katholie-
ke kerk in Amerika weer
dezelfde kant op. Minder
aandacht voor sociale za
ken, meer voor de mystie
ke aspecten van het geloof.'
Cooney noemt de recente
bisschopsbenoemingen in
New York (mgr. John
O'Connor) en Boston (mgr.
Bernard Law) onderdeel
van deze strategie.
Van onze sj
OSLO - Hilbert van der D
de drielandenwedstrijd in
Noorse rivaal Rolf Falk-I
baan van Valle Hovin het
Emiel Hopman belooft int(
Jalo
OSLO - Het mal
raar klinken, ma
in Noorwegen
Zweden zijn
schaats-fanaten j
loers op Nederlan<
Raar, omdat bi.
voorbeeld Zweden i
Tomas Gustafso
een Olympisch kan
pioen heeft op de vi;
kilometer.
Vreemd ook, omd;
Noorwegen in Ro
Falk-Larsen door de js
ren heen een tikkelt;
meer standvastij
schaatstopper bezit da
Hilbert van der Duii
die dit seizoen lout<
door het ontbreken va
een plaats op de vadei
landse arbeidsmarl
voor hem de Noren (h
keerde overigens tere
naar het oude, vei
trouwde merk) wei
onderbond.
Toch moet er begrip woi
den opgebracht voor de oi
rust, die de schaatsliefhel
bers in Noorwegen en Zwi
den beheerst. Met argu
ogen wordt door hen geki
ken naar de sterkte in
breedte van het Holland:
ploegje, dat vaak op ui
schieters van een eenlit
(Van der Duim) drijft, ma;
wel als totaal kracht ui
straalt. Met achter Van di
Duim een Frits Schalij
Hein Vergeer als 'vlakk
all-rounders en met in
slag van die twee wei
stayers als Robert Vundi
rink en Emiel Hopman dol
bert de kurk van het Nede
landse schaatsen toch hoe
op de internationale golve
Hoe beperkt die ook - gezii
het brede scala van ande
echt wereldwijd populai
sporten - in hun bereik zij
En voor sprinters als j£
Ykema en Geert Kuiper bi
staat bewondering. De wij:
vingers richten zich wat h
schaatsen betreft naar Ni
derland, omdat - om het
maar weer eens te noemen
dat kleine vlekje aan
Noordzee als enige de hanc
schoen heeft opgenomen a
het gaat om de aanpak
Door Léon Krijnen
ZUNDERT - Raymond Ceule-
mans heeft gisteren in Zun-
dert op de openingsdag van
het mini-pentathlon de eerste
stap gezet op weg naar de pro
longatie van de titel, die hij
vorig jaar met zoveel over
macht voor zich opeiste.
De uitslagen zijn als volgt; achtereenvol
gens aantal beurten, aantal caramboles,
hoogste serie en partijgemiddelde:
Arnouts-Vierat 8-2
Libre
Vierat1- 0- 0- 0
Arnouts1-200-200-200
47/1
Vierat8-100- 41- 12.50
Arnouts8- 51- 34- 6.37
Bandstoten
Vierat7- 46- 21- 6.57
Arnouts7- 50- 16- 7.14
71/2
Vierat8- 76- 25- 9.50
Arnouts8-100- 43- 12.50
Driebanden
Vierat21- 18- 3- 0.857
Arnouts21- 20- 5- 0.952
Van der Smissen-Dielis 5-5
Libre
V. d. Smissen2-200-198-100
Dielis2-200-163-100
47/1
V. d. Smissen8- 62- 36- 7.75
Dielis8-100- 50- 12.50
Bandstoten
V. d. Smissen3- 50- 31- 16.61
Ple''S3- 31- 31- 10.33
71/2
V d. Smissen6-100- 48- 16.66
£»1B6- 69- 27- 11.50
Driebanden
V d Smissen14- 14- 5- 1.000
SieHs14- 20- 4- 1.428
Dielis-Vierat 9-1
Libre
Dielis1-200-200-200
Y*?fat1-192-192-192
47/1
Dielis2-100- 96- 50.00