Indiase premier Gandhi:
onkreukbaar en effectief
Belgisch vlees staat
bol van de hormonen
■WUZIGINi
H
even..L
UITBLAZEN
379 miljoen Indiërs brengen hun stem uit
Techniek
redt
500.000
kinderen
a
China: ges
met Mosk<
zijn overk
Minister:
reorganis,
energiebe
Kerstmis?
Kerstmis!
MAANDAG 24 DECEMBE
MAANDAG 24 DECEMBER 1984
■ACHTERGROND
WIM KOCK
Jazz
Doortastend
Geen enkel slachthuis voldoet aan nieuwe EG- normen
Llnion Carbide
i mag niet
meer draaien
I NEW DELHI(AFP/DPA) - De
[ET ZAL de Kerst
mis van 1944 zijn
geweest of was de
winter van een jaar later
ook weer zo streng? Er lag
sneeuw. Een van de weini
ge witte kerstfeesten die ik
me herinneren kan. De
nachtmis begon om 4 uur
in de morgen. De bepaald niet
klein uitgevallen kerk was
stampvol. Achterin stonden de
mensen nog rijen dik. Je kon
amper bij de wijwatervaten ko
men. Ik had iets aan m'n oog
en dat deed pijn. Later, na de
kerstdagen, zou de dokter er
iets afkrabben. Dat deed geen
pijn. Alleen een gek gevoel, dat
koude schrapertje op m'n oog
bol. Buiten in de duisternis had
ik er geen last van.
Naast m'n vader stapte ik
voort door de lange straat naar
de kerk. Nuchter. Dik ingepakt
en nog warm van de slaap. Er
waren veel mensen op de been,
maar er werd niet veel gezegd.
De sneeuw dempte de geluiden
en zette de omgeving in een
vaag schemerlicht. Dat deed
m'n pijnlijke oog goed. In te
genstelling tot de op volle
kracht brandende feestverlich
ting in de kerk. Drie missen na
elkaar. Eerst een plechtige ge
zongen mis met drie heren en
een communie-uitreiking waar
geen einde aan leek te komen
en daarna twee snelle, gelezen
missen er achteraan.
Rammelend van de honger
naar huis. Daar brandden de
kaarsjes in de kerstboom. Echte
kaarsjes, want die snoeren van
Philips had je toen nog niet. De
kerststal had mijn vader zelf
gemaakt. Van stammetjes en
met een dak van stro. Mijn
moeder had de ontbijttafel al
klaar staan. Krentebrood in elk
geval. Mijn vader ging in de
buurt van de boom zitten, want
met die kaarsjes was het uitkij
ken.
Toen het licht werd gingen
de rolluiken omhoog en de gor
dijnen opzij. De kaarsjes in de
boom werden gedoofd. Ik
maakte ruzie met m'n zussen
over wie ze uit mocht blazen.
Mijn vader, die niet veel geduld
had met ruziënde kinderen,
blies ze zelf uit. Als ik geen zeer
oog had gehad, zou ik me die
kerstmis misschien niet meer
herinneren.
Een jaar of acht later.
Kerstavond, omstreeks elf uur.
Het is bloedheet in de bar. Air
conditioning is nog lang geen
gemeengoed op het overigens
Amerikaans-welvarende Cu
rasao. Er zit een man die zich
uitgeeft voor consul van Vene
zuela. Misschien is hij dat ook
wel. Hij is in elk geval dronken
en lastig en hij krijgt ruzie met
ons. Het wordt matten. Waar al
die andere matrozen, mariniers
en jeugdige burgers van Wil
lemstad zo gauw vandaan ko
men, begrijp ik ook niet, maar
er ontstaat een tamelijk mas
saal knokpartijtje waaraan de
'consul van Venezuela' nog
steeds met overgave deelneemt,
zo zie ik in een flits. Dan klinkt
de waarschuwing: 'de marine
patrouille!' Dat zijn wit ge
helmde mariniers met knup
pels.
We maken dat we wegko
men. Om de kans te ontlopen
later te worden aangehouden
door MP's die het maar dorps
kleine centrum van Willemstad
uitkammen naar wat zij rad
draaiers believen te noemen,
nemen we op het Brionplein
een paar taxi's en rijden er mee
naar Campo Allegre. Daar mo-
gen geen MP's komen. Campo
Allegre is geen plaats om de
kerstnacht door te brengen,
vrees ik. Het is een omheind
dorp, speciaal gebouwd om
prostituées uit Latijns-Amerika
te huisvesten. Maar de Latijns-
Amerikaanse hoeren, van wie
gezegd wordt dat ze hun bedrijf
expres ver van huis en boven
dien maar tijdelijk uitoefenen
om een uitzet te verdienen en
daarna in hun eigen land te
trouwen, zijn katholiek en wer
ken in de kerstnacht niet. Het
is daarom druk en erg gezellig
in het centrale café, waar het
ook wemelt van ontheemde
zeelui.
Tegen vier uur zitten we op
de trappen van het ziekenhuis
van de zusters Franciscanessen
in Willemstad. In hun kapel
draagt onze 'aal' straks de
nachtmis op. De vroege non die
voor koster speelt vindt ons
daar en heeft werk: extra stoe
len aanslepen want het wordt
druk. Na de mis ontbijten we in
het Zeemanshuis van het Leger
des Heils. Daar verdringen zich
welvarende Curaijaose families
om voor één dag zo'n arme jon
gen van de marine te adopte
ren. Die avond beleef ik op het
strand m'n eerste moonlight
party onder een grote kerst
boom met gekleurde lampjes.
In de weeë vloed van senti
mentele kerstmuziek die je nu
dagelijks hoort zingt iemand:
„kon het maar altijd Kerstmis
zijn." Ik moet er niet aan dén
ken. Als de mensen goed moe
ten zijn voor elkaar op de ma- i
nier die in de liederen wordt
bezongen, dan heb ik liever dat
de mensen maar gewoon doen. i
Ik heb altijd wat tegen Kerst
mis gehad en ik heb er (bijna) j
altijd genoegen aan beleefd, j
Dat kan samengaan.
De hekel aan Kerstmis ma
nifesteert zich van tevoren, in j
de periode die de donkere dagen
voor Kerstmis wordt genoemd.
Ik haat het moeten dat bij
Kerstmis hoort. Het moeten
doen van dingen waar je (nog)
geen zin in hebt. Het moeten j
meedoen vooral. Dat is'wellicht
het ergste van alles. De kerst- j
boom die je moet halen en
moet optuigen. Als hij er staat,
ja, dan vind ik hem ook wel
mooi. Breekt Kerstmis eenmaal
aan dan valt het met het ver- j
dere moeten ook wel mee. Met
m'n zoon verzorg ik het kerst-
ontbijt terwijl de anderen naar
de nachtmis zijn. Ik maak een
pittige warme drank van 'wijn
en rum of cognac. Ik zoek de
wijn uit voor bij het kerstmaal.
Daartoe raadpleeg ik mijn
agenda want daarin heb ik vo
rig jaar opgeschreven welk cha-
teau het was dat de kinderen
ons aanboden. Een kleine
kersttraditie. Zij kopen elk jaar
voor kerstmis een fles wijn voor j
hun ouders en die wordt de vol
gende Kerstmis opgedronken.
Met het opentrekken van de
fles is mijn kersttaak practisch
beëindigd.
Als ik het goed bekijk is het
eigenlijk mijn vrouw die met
Kerstmis van alles moet. Maar
- het klinkt goedkoop, ik besef j
dat - ze heeft eer van haar werk j
want zelfs ik kijk alti|d met ge- j
noegen terug op Kerstmis.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii?
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v
Directie: drs. J.H.M. Brader
Hoofdredactie: L. Lei|endekker en H Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
©076-236911 Telex 54176
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Etten-Leur, Markt 28. 01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14, ©01140-13751.
Oosterhout, Arendstraat 14. ©01620-54957
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Vlissingen, Torenstraat 5, ©01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17 00 uur,
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementen, bij vooruitbetaling te voldoen:
22,97 per maand; 66,30 per kwartaal of 258,- per jaar
Bij automatische betaling geldt een korting van J 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar Prijzen inclusief 5% B T W.
Voor post-toezending geldt een toeslag
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stem-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur)1
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Donk cflfltiPQ'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447
NCB rek. 230301584 - Rabo rek 101053738.
DEN HAAG (ANP) - Op 24,
27 en 28 december kunnen 379
miljoen Indieërs bepalen wie
er een zetel zullen krijgen in
de achtste Lok Sabha (Lager
huis).
In totaal zijn er 544 zetels.
En maar liefst 5.300 kandida
ten strijden om de gunst van
de kiezer.
De uitslag zal echter geen
nauwkeurige afspiegeling
zijn van de politieke krachts
verhoudingen, omdat India
geen evenredige vertegen
woordiging kent maar werkt
met het zogeheten districten
stelsel. Dat betekent dat alle
zetels uit een bepaald kies
district worden toegewezen
aan de kandidaat die de
meeste stemmen op zich
heeft weten te verzamelen.
Bij de verkiezingen staan
slechts 513 van het totaal
aantal van 544 zetels op het
spel. In de oostelijke deel
staat Assam, waar bij vorige
verkiezingen ruim duizend
immigranten uit Bangladesh
werden afgeslacht, worden
voor de 14 zetels geen verkie
zingen gehouden. Deze zijn
„uit veiligheidsoverwegin
gen" opgeschort.
Ook in de
strategische en roerige
westelijke deelstaat Punjab
kunnen de kiezers hun voorj
keur voor de 13 zetels nietl
kenbaar maken, omdat na dj
bestorming van de GoudeJ
Tempel van de sikhs en dj
moord op premier IndirJ
Gandhi door twee van haarl
sikh-lijfwachten de veilig.I
heidssituatie in Punjab, waaj
de sikhs in de meerderheid!
zijn, nog te gespannen is.
RAJIV GANDHI (40),
de jongste premier in de
geschiedenis van India,
heeft van zijn vermoor
de moeder de grootste
democratie ter wereld
geërfd.
De voormalige piloot van
Air India staat voor de zware
opgave om ruim 700 miljoen
mensen van verschillende
culturen bij elkaar te hou
den, die leven op het Indische
subcontinent dat naar Euro
pese maatstaven een opper
vlakte beslaat van de west
kust van Frankrijk tot Mos
kou en van het midden van
Noorwegen tot Tunesië.
Voorts neemt hij van Indira
het voorzitterschap over van
de uit 101 landen bestaande
beweging van niet-gebonden
landen.
Het is een taak die het lot
hem heeft toegewezen. Nadat
zijn jongere broer Sanjay, die
algemeen werd gezien als de
opvolger van Indira, in 1980
bij een ongeluk met een
stuntvliegtuig om het leven
kwam, verzocht zijn moeder
hem de opengevallen plaats
in te nemen. Voordien had
deze rustige, vriendelijke telg
uit het geslacht-Nehru zich
nooit ingelaten met politiek.
Nu moet hij zijn door sek
tarisch geweld en politieke
corruptie verscheurde land
bijeen zien te houden, reke
ning houden met de moge
lijkheid van een nieuwe
moordaanslag, en een beleid
in de stijgers weten te zetten
dat vooral voor de grote mas
sa van armen resultaat ople
vert.
Deze rijzige, knappe man,
die zich eenvoudig en in de
Indische traditie kleedt, was
vroeger een verlegen school
jongen die nergens echt in
uitblonk. Hij bezocht het Im
perial College in Londen en
na een jaar stapte hij over
naar het Trinity College in
Cambridge waar hij in
schreef voor bouwkunde. „Ik
studeerde niet echt met over
gave", zo zei Rajiv eens. En
zijn moeder hield hem van
afstand in de gaten met brie
ven aan Sanjay waarin zij
hem voorhield voor zijn
oudere broer te zorgen. Ra-
jivs zakgeld liep niet over en
hij had verschillende
baantjes als werkstudent.
In Engeland ontmoette hij
zijn Italiaanse vrouw Sonia
Maino, die een jaar Engels
kwam studeren. Met zijn ag-
gressieve, tomeloos ambi
tieuze broer Sanjay kon hij
niet zo goed opschieten. Hun
karakters botsten te veel met
elkaar.
De vliegerij was een vroe
ge passie. Hij nam al vlieg
lessen in Engeland en terug
in India behaalde hij zijn pri
vé vliegbrevet en het brevet
voor de commerciële lucht
vaart snel en zonder moei
lijkheden. Nauwelijks was
hij in staat om Boeings van
Indian Airlines, de lokale
luchtvaartmaatschappij, te
vliegen of hij werd door zijn
moeder ontboden om de
kneepjes van het politieke
métier te leren.
De zachtaardige Rajiv
houdt zowel van hindoe-
staanse, als van westerse
klassieke muziek, maar ook
van pop en jazz. Zijn huis ligt
vol tijdschriften over electro-
nica, gepopulariseerde we
tenschapsliteratuur. In zijn
boekenkast van redelij ke
omvang ontbreken werken
over geschiedenis of filosofie
vrijwel geheel. Sinds zijn in
trede in de politiek is zijn
imago als ingetogen, vrien
delijke man wat complexer
geworden. Hij begon zich te
profileren als een hardwer
kende snelle, efficiënte en
onkreukbare politicus die
een hekel heeft aan bureau
cratie en overmatige staats
bemoeienis met de economie.
Maar Rajiv liet zich ook
kennen als een 'havik' in het
gevolg van zijn moeder toen
hij al maanden voor de be
storming van de Gouden
Tempel van de sikhs voor een
militaire oplossing pleitte
van de om zich heen grijpen
de sikh-terreur. En ook bij de
onverkwikkelijke affaire
van het op gezag van Indira
afzetten van N.T. Rama Rao,
de premier van Andhra Pra
desh, verdedigde hij deze
'staatsgreep'.
Rajiv, die privé zo'n rede
lijke en weloverwogen in
druk maakt, heeft zich pu
bliekelijk van een andere
kant laten zien. Zo beschul
digt hij de oppositiepartijen
van samenwerking met vij
andige buitenlandse krach
ten, die er op uit zijn het land
uiteen te laten vallen. Hij
voorspelde een preventieve
militaire aanval van Pakis
tan en hij weigerde lange tij d
de extremistische sikh-leider
Bhindranwale, die hij in het
begin van de jaren tachtig
slechts karakteriseerde als
een religieus man, te veroor
delen.
Hoewel er verschillen zijn
met de maf ia-stijl van zijn
Rajiv Gandhi op bezoek in de stad Bhopal, vlak nadat zich daar de giframp had voor
gedaan. FOTO ARCHIEF DE STEM
broer Sanjay zijn er ook
overeenkomsten. Ook Raj iv
heeft zich omgeven met een
coterie van persoonlijke
vrienden/adviseurs, die meer
in de melk te brokkelen heb
ben dan het partijbestuur
over leden van de fractie.
Zijn keus van een strategi
sche weg naar de macht door
greep te krijgen op de partij-
organisatie, het accepteren
van de dynastieke opvolging
ofschoon formeel democra
tisch en het verdoezelen van
het verschil in politieke ver
antwoordelijkheid van partij
en regering.
Toch is zijn imago als 'mis
ter clean' nog vrijwel onge
schonden. Hij heeft boven
dien bewezen doortastend te
kunnen optreden. Hij ont
sloeg de gouverneur van Del
hi, luitenant P.G.Gavai, na
dat deze in gebreke was ge
bleven bij het voorkomen of
beperken van de rellen en
moordpartijen van hindus
tegen sikhs na de moord op
Indira Gandhi.
In economisch opzicht be
tekent de komst van Rajiv
een versterking van het libe
rale beleid dat Sanjay in 1980
had ingezet. Dat houdt in een
afbraak van het naar Rus
sisch model opgezette sys
teem van plan-economie, die
door de staat wordt gedomi
neerd, het openen van de
grenzen voor buitenlands ka
pitaal en het gebruik maken
van de nieuwste technologi
sche snufjes om India met
spoed te industrialiseren.
Daarom ook hebben jonge
technocraten en bestuursle
den van grote ondernemin
gen zo'n prominente plaats in
het gevolg van Rajiv.
Een van Rajivs eerste bel
leidsbeslissingen was het op-1
heffen van de strikte invoer-1
bepalingen voor computers]
Rajiv, die in de verkiezings-|
campagne wordt geaffi
cheerd als de „jonge dynami-[
sche leider die de aspiraties I
van het volk symboliseert'
wordt ook wel gekscherend
de 'computerji' (computet
man) genoemd.
Met deze ingetogen ex-p:-1
loot, die liever niet in het I
middelpunt van de belang-
stelling stond, is een expo-l
nent van de post-onafhanke-1
lijkheidsgeneratie aan
macht gekomen, die zich wil I
afzetten tegen het doctrinal-
re beleid van de grondleggen
van de staat India. Eer, I
Gandhi wiens reputatie vanl
snel, efficiënt en onkreuk
baar echter nog zwaar op d
proef zal worden gesteld.
Van onze correspondent
Aad Jongbloed
BRUSSEL - Niet minder
dan 90 procent van het
rund- en kalfsvlees in
België is bewerkt met
hormonen en dat is het
gevolg van een samen
zwering om de strijd te
gen de hormonen te ver
hinderen.
Dat zegt het Belgische Eer
ste Kamerlid voor de Volks
unie Oswald van Ooteghem,
die hoopt dat de nieuwe EG-
richtlijnen, die per 1 januari
van kracht worden, de Belgi
sche politiek zullen wakker
schudden.
„Geen enkel slachthuis,
ook het nieuwe in Luik niet,
dat 55 miljoen gulden heeft
gekost, voldoet aan de richt
lijnen. Niemand maakt er
zich kennelijk ongerust over
dat de export daarmee in
groot gevaar komt."
Veel ernstiger dan het feit
dat de 200 Belgische slacht
huizen om allerlei redenen,
zoals de hygiene, niet voldoen
aan richtlijn 8390 van de EG,
vindt Van Ooteghem het dat
er niet opgetreden wordt te
gen het massaal injecteren
met scheikundige hormonen.
„Ik durf rustig te zeggen dat
we te maken hebben met een
georganiseerde mafia. Dat is
niet overdreven. Die mafia
oefent zijn invloed uit op de
slachthuizen, de keuringsart
sen, de politici en de Boeren
bond. De handel en de far
maceutische industrie staan
daar achter".
Volgens de Belgische sena
tor is er gemanipuleerd met
de wetgeving, dankzij grote
politieke druk. „In 1968 werd
er een wetsontwerp inge
diend op de veterinaire keu
ring. Er zou een ambtenaren
korps komen van 250 man,
dat in elk slachthuis zou
gaan keuren. Er zou een rou
latiesysteem komen om te
voorkomen, dat er een relatie
zou ontstaan tussen keurder
en slachthuis. De wet ver
scheen pas in het Staatsblad
op 15 september 1981, maar
de uitvoeringsbesluiten zijn
nog steeds niet in het Staats
blad opgenomen. Dat is uniek
in de geschiedenis van de
Belgische wetgeving. De wet
wordt dus gewoon niet uitge
voerd".
„Toen die wet in de Ka
mers besproken zou worden",
aldus van Ooteghem, „kwam
elk parlementslid onder gro
te druk te staan. We werden
opgezocht door belangheb
benden, die dreigden hun do
naties aan de partij te zullen
inhouden en ervoor te zullen
zorgen dat de partij bij ver
kiezingen zou kelderen." Het
gevolg is nog steeds zo, dat in
de particuliere slachthuizen
(123 stuks) de keurders per
verrichting betaald worden.
„De keurder is dus volledig
financiëel afhankelijk van
het slachthuis. Hij wordt
eigenlijk betaald om niet te
keuren. Zij hebben er finan
ciëel belang bij om klanten
naar het particulier slacht
huis te lokken door de keu
ring zoveel mogelijk in het
voordeel van de klant uit te
voeren."
Hoe is de situatie dan in de
77 openbare slachthuizen?
Van Ooteghem: „Als ze
daar streng optreden, ver
trekken de klanten naar het
privé-slachthuis. Er wordt
menigmaal geconstateerd dat
chauffeurs met wagens vol
vee wegvluchten naar een
privé-slachthuis, als ze voor
de deur van een openbaar
slachthuis opvangen, dat er
een strenge keurder bezig is."
Tegenstand tegen hormo
nenkeuring is er volgens de
Belgische senator ook van de
zijde van de Boerenbond.
„Terecht of niet terecht
denkt de bond dat zij de be
langen van de boeren behar
tigt als zij het niet zo nauw
neemt met die keuring. Ik
kan het niet bewijzen, maar
ik denk dat de Boerenbond
naast het krachtvoer ook de
hormonen en de spuitjes le
vert."
Op grote schaal wordt ge
bruik gemaakt van het pre
paraat DES, waarvan bewe-
,zen is dat het al bij jonge
meisjes schedekanker ver
oorzaakt. „Maar", aldus Van
Ooteghem, „het is net als bij
de wielrennerij, de farma
ceutische industrie is beter
geoutilleerd dan de over-
heidslaboratoria. Zij is in
staat preparaten te maken
die minstens zo gevaarlijk
zijn als DES, maar die de la
boratoria nog niet kunnen
ontdekken."
Als de Belgische boer geen
hormonen meer gebruikt,
raakt hij geen vlees meer
kwijt. De concurrentie doet
het immers ook. Door de hor
monen wegen de runderen in
korte tijd 100 kilo zwaarder
en bovendien leveren ze ma
gerder vlees, zoals de consu
ment eist. Het vlees zou in
derdaad zonder hormonen
veel duurder worden. Dus
worden volgens van Ooteg
hem 90 procent van de koeien
en kalveren met hormonen
behandeld. „Bij varkens ge
beurt het minder vanwege
hun stress-gevoeligheid.
Daar gebruikt men dierlijke
hormonen. Bij kalveren is
het zo, dat de hormonen geïn
jecteerd worden in de zweze
rik, waar de Belgische indus
trie uitgerekend baby- en
kindervoeding van maakt."
Van Ooteghem geeft het
voorbeeld van rechter De
Jonge in Gent. „Elke razzia
op een boerderij, die hij Iaat
uitvoeren, is raak. Overal
worden de hormonen en de
spuiten gevonden. Het is op
merkelijk dat het alleen
rechter De Jonge overkomt.
Nergens anders in België
hoor je daarvan. „Ondanks
de bevindingen van rechter
De Jonge - massaal gebruik
van hormonen - wordt in de
openbare slachthuizen 1 op
de 500 en in de privé-slacht-
huizen 1 op de 5000 dieren af
gekeurd. Wie helemaal geen
risico wil lopen, gaat af op
advertenties in de vakbla
den: 'Noodslachtingen, dag
en nacht. Volledige geheim
houding verzekerd'.
De sancties zijn minimaal.
De maximum straf voor ge
bruik van scheikundige hor
monen is drie maanden voor
waardelijk en een boete van
1500. „Bij mijn weten is er
nog geen enkele boer veroor
deeld", aldus van Ooteghem.
Naast het verbod op ge
bruik van scheikundige hor
monen legt de richtlijn per 1
januari aanstaande de
slachthuizen optimale hygie
ne op. Een EG-commissie be
zocht dit jaar in België 25
willekeurige slachthuizen.
Geen van de slachthuizen be
antwoordde aan de normen.
Van Ooteghem: „Geen enkel
slachthuis in ons land vol
doet aan de richtlijn. De helft
ervan kan er ook in de toe
komst onmogelijk aan vol
doen, 25 procent zal zich in
vesteringen moeten getroos
ten van enkele miljoenen
guldens en 25 procent kan het
voor elkaar krijgen met een
geringer bedrag."
Van onae correspondent
Roger Simons
LONDEN - In 1984 werd
het leven van naar
schatting een half mil
joen kinderen gered
dankzij de orale toedie
ning van een oplossing
van water, suiker, en
zout.
Unicef-directeur James
Grant heeft dit onthuld naar
aanleiding van de publicatie
van zijn jaarverslag over de
toestand waarin 's werelds
kinderen verkeren bij het
aanbreken van 1985.
De toediening van een wa
ter-, suiker- en zoutoplossing
via de mond wordt in de me
dische vaktaal orale rehy-
dratie-therapie (ort) ge
noemd. Het is een goedkope
en toch revolutionaire tech
niek ter voorkoming of be
handeling van met diaree ge
paard gaande dehydratie, de
voornaamste oorzaak van
kindersterfte in de moderne
wereld.
Volgens Unicef-directeur
James Grant maakt in de he
le wereld jammer genoeg
minder dan 15 procent van de
moeders en vaders gebruik
van de ort-techniek, die hun
zieke kinderen zou kunnnen
genezen. In zijn rapport
schrijft Grant, dat gewoon
door de toepassing van vier
goedkope methoden, waar
onder ort, door de ouders zelf
een overlevingsrevolutie on
der de kinderen tot stand ge
bracht zou kunnen worden.
Dan zou het mogelijk zijn
tenminste de helft van de
40.000 kinderen, die elke dag
sterven, van de dood te red
den.
Directeur Grant weerlegt
het argument, dat een dra
matische daling van de kin
dersterfte overbevolking zou
veroorzaken. Hij wijst erop,
dat de meeste ouders geneigd
zijn hun gezinnen kleiner te
houden wanneer zij merken
dat de kinderen die zij reeds
hebben, in leven blijven.
Grant concludeert dan ook,
dat een daling van de kinder
sterfte automatisch zal lei
den tot een vermindering van
de bevolkingsaanwas.
Diarree
Unicef-directeur James
Grant schrijft in zijn jaar
verslag, dat jaarlijks min
stens vier miljoen kinderen
sterven ten gevolge van de
dehydratie, die zich plots kan
voordoen wanneer een kind
diarree heeft. Door het ver
lies aan vloeistof daalt tij
dens deze ziekte het li
chaamsgewicht gemakkelijk
met tien procent. Dan is de
dood nabij.
Vroeger was het alleen
mogelijk dehydratiepa-
tlëntjes te genezen door mid
del van een ingewikkelde in-
traveneuze therapie. Van
daag de dag kan het kind ge
red worden door het een re-
hydratie-oplossing te drin
ken te geven. Hiervoor die
nen acht theelepeltjes suiker
en een theelepel zout opgelost
in één liter water toegediend
te worden. Sommige traditio
nele methoden, zoals rijstwa-
ter of peentjessoep, werken
ook doeltreffend.
De Wereldgezondheids
dienst en Unicef leverden dit
jaar aan 78 landen 65 miljoen
in West-Duitsland geprodu
ceerde sachets van 10 dollar
cent per stuk, die de gepaste
dosis suiker en zout bevatten
voor het maken van ort-op-
lossingen. Unicef-directeur
Grant voorspelt, dat in de ko
mende vijf jaar de ort-me-
thode in de hele wereld ver
spreid zal zijn onder de helft
van de gezinnen. Jaarlijks
zal dan het leven van ten
minste 2 miljoen kinderen
gered worden.
Om de overlevingsrevolu
tie in de wereld mogelijk te
maken, is volgens dit Unicef-
jaarverslag nog de toepas
sing nodig van drie andere
goedkope technieken. In dl
eerste plaats moeten allil
moeders zelf de normaiil
groei van hun kinderen kur.f
nen controleren. Hier. I
wordt door de Wereldgel
zondheidsdienst en Uniceil
een speciale kaart van 10 dolf
larcent verspreid met
grafische voorstelling vanil
normale groei en het hierrael
overeenstemmende gewichtl
Daarnaast worden enkelil
voor de hand liggende raad!
gevingen inzake de voedinl
van zuigelingen en anden|
jonge kinderen gegeven.
Borstvoeding
Op de tweede plaats moei
opnieuw meer propagand.j
gemaakt worden voor bors:|
voeding, die tijdens de eerst#
zes maanden van het kinder ff
leven de beste is en de zuigf-l
ling beschermd tegen gewonl
.infecties. Daarnaast is erefj
uitgebreid immunicering:!
programma nodig, waart;!
gebruik gemaakt wordt va l
nieuwere entstoffen, die bel
ter bestand zijn tegen hittl
en bescherming bieden tegel
zes vaak voorkomende ziek ff
tes. Deze veroorzaken tegen!
woordig nog jaarlijks d-h
dood van 5 miljoen kinderer.|
Bovendien hebben zij tot g
volg dat elk jaar 5 miljoet|
overlevenden permanent g
handicapt blijven.
Sedert Unicef twee jaïl
geleden voor het eerst hierofl
de aandacht vestigde, is f
veel verbetering ingetredeT
Secretaris-generaal Ja vit'!
Perez de Cuellar van de Vfl|
enigde Naties maakt nu
wag van „onmiskenbare tel
kenen die erop wijzen, d»I
over de hele wereld een ecli' I
kinderoverlevingsrevolutie
aan de gang is." Onder
treffende voorbeelden, die
het Unicef-rapport vernief
worden, bevindt zich Indonfï
sië. Daar houden 400.000 vri];|
willigers zich bezig met
verspreiding in 31.000 dorpel
van goedkopen methoden, éf
tot doel hebben de kindt'i
sterfte in de komende 15jaf
tot de helft te reduceren.
Unicef-directeur GratJ
zegt, dat 38 landen nu beg<*'|
nen zijn met produktie J
grote schaal van de gront'J
stoffen voor orale rehydrati'l
In 130 naties werden maatrfl
gelen genomen voor de ve'l
spreiding van meer kenrtl
van de voordelen van bors'l
en van de risico's verbonde-'j
aan flesvoeding. In zijn j
verslag doet directeur Graf!
een beroep op alle geïndutj
trialiseerde naties om de oT-j
wikkelingslanden ook op ci
terrein te helpen. „De kosW]
hiervan", zegt hij,
nauwelijks hoger dan 1 Prf|
cent van het Bruto Internat
tionale Produkt. Zelden ve<J
keren wij in de mogelij khej
om voor zo velen voor zo v.'e:(
nig geld zo veel te doen."
WASHINGTON(RTR-UPI-D
PA) - Een kampbewaker die
ervan wordt beschuldigd tij
dens de Tweede Wereldoorlog
j duizenden mensen te hebben
I vermoord in het concentratie-
I kamp Treblinka in Polen is
I door de Verenigde Staten uit-
I gewezen naar de Sovjet-Unie.
I Dit heeft het Amerikaanse mi-
I nisterie van justitie zaterdag
bekendgemaakt.
Volgens een verklaring van
het
Fjo
nac
Sov
wij
aru
cont
premier van de Indische deel-
staat Madhya Pradesh, Arjun
I Singh, heeft geweigerd het
I Amerikaanse chemieconcern
Union Carbide een nieuwe
[vergunning te geven voor de
produktie van pesticiden in de
[stad Bhopal. Dit betekent dat
ide chemische fabriek in Bho-
pal volgend jaar niet kan gaan
■draaien.
Technici hebben zaterdag
|het restant van de 25,5 ton do
delijke chemicaliën verwerkt
W
P(
ze
he
se
mi
kh
wc
he<
der
licl
de
arr
Po
zei
gel
PEKING(UPI-RTR) - Nu er voortg
I mische en handelsbetrekkingen tuss
'zou het niet zo moeilijk moeten zijn
litieke betrekkingen op te lossen, zo
[mier Zhao Ziyang gisteren in een o:
[ce-premier Ivan Archipov.
Maar Zhao wees ook op de po
'belangrijke obstakels' die een ter
verbetering van de bilaterale ing
[betrekkingen in de weg staan,
[zo bericht het persbureau ke
N ieuw China. pa
Hij sprak de hoop uit dat de po
lo vj et-Unie enkele stappen sp:
[zal zetten in de richting van boi
jeen oplossing van deze proble- me
nen. In het bericht van Nieuw is
Ihina worden de 'obstakels' Pe
|niet nader aangeduid. Maar he
[China heeft in het verleden
[herhaaldelijk drie .voorwaar- en
[den gesteld voor een verbete- dei
[ring van de onderlinge betrek- sei
[kingen: stopzetting van Russi- Ch
sche steun voor de Vietnamese gei
bezetting van Kampuchea, mi
vermindering van Sovjet- di<
troepen langs de grens met oo
Jhina en terugtrekking van hu
iet Rode Leger uit Afghani- nis
Istan. br
Moskou heeft altijd gewei- ge
gerd daar op in te gaan. On- jet
lanks geruststellende woor-
ien uit Peking beziet het de
Lremlin ook de toenemende zu
lARNHEM(ANP) - Minister Van i
[Zaken wil dat de energie-distribut
■nen een half jaar zelf komen met
■voorstellen voor die sector.
Volgens de bewindsman
[zullen afzonderlijke distribu-
1 tiebedrijven op het gebied van
elektriciteit, gas en warmte
[moeten integreren, terwijl het
totaal aantal distributiebe-
drij ven (nu ruim 160) drastisch
omlaag moet.
J De reorganisatie van de dis
tributiesector moet zoveel mo- bi
[gelijk gelijk lopen met de in
middels al op gang gebrachte
■herstructurering in de pro- di
duktiesector.
Dat blijkt uit een brief, die
linister Van Aardenne recent bi
leeft gestuurd aan de vereni- nj
[gingen van exploitanten van
stroom-, gas- en stadsverwar-
mingsbedrijven (VEEN, VE-
[GIN en VESTIN). Met de reor
ganisaties in produktie- en
listributiesector beoogt de be
windsman onder meer een ef-
[ficiënter energiebeleid, meer
hnvloed daarop van de over
heid, kostenbesparingen en
sen betere klantenservice.
Zowel VEEN (distributie
Ptroom) als VEGIN (gas) heb
ben ten behoeve van de dis
cussie over de gewenste reor
ganisatie inmiddels uitvoerige
Jota's opgesteld waaruit in de