even..u
UITBLAZEN
Economische opleving: goed
nieuws met 'n zwart randje
Heftige aanvaringen joden en christenen
Procedures moeten aantonen of recht ook te krijgen m
Tros mag
advertere
piratenze
DE STEM
jlcties PTT r
kerst van de
Terechte nederla
Kerstmis
in Bastogne
DESTEMCOMMI
T&TERPAG 15 DECEMBER 191
ZATERDAG 15 DECEMBER 1984
ACHTERGROND
WIM KOCK
ÉÉN ZWALUW MAAKT NOG GEEN ZOMER
Terugloop
Prognoses
NA VERWERPING WWV-WETSVOORSTEL IN KAMER
PAUSBEZOEK - PLO-KONTAKTEN - BAZUINAFFAIRE
Scheidslijn
Geen opzet
«ssmsss
BRINKMAN IN BRIEl
Op de balie van het
toeristenkantoor in
Bastogne liggen zak
jes walnoten. Ik begrijp
niet meteen waarom de
VVV noten verkoopt.
Maar dan zie ik op een
van de net gekregen fol
dertjes dat Bastogne zich
afficheert als Nuts City. Allicht:
'Nuts!' Het is een beroemd ver
haal waarvan ik binnen een
half uurtje neuzen in het docu
mentatiemateriaal al drie ver
schillende versies lees. Dat ene
woordje 'Nuts', al of niet met
uitroepteken, is het antwoord
dat generaal Anthony McAulif-
fe gaf op het Duitse voorstel
Bastogne over te geven.
Op 22 december 1944 na
dert een groepje Duitsers, twee
officieren en drie soldaten,
zwaaiend met een witte vlag,
een Amerikaanse buitenpost
aan de rand van Bastogne. De
twee officieren worden geblind
doekt naar het hoofdkwartier
van McAuliffe gebracht. Kolo
nel Kinnard neemt het Duitse
aanbod in ontvangst en gaat er
mee naar McAuliffe. In het do
cument hebben de Duitsers de
benarde situatie waarin de om
singelde Amerikanen verkeren,
zeer beeldend geformuleerd. Er
is maar één manier om aan to
tale vernietiging te ontkomen:
overgave.
McAuliffe leest zwijgend en
werpt vervolgens het papier op
de grond. „Awnuts", gromt
hij. „Wat zullen we antwoor
den?", vraagt hij dan aan Kin
nard. „Wat u net zei: Nuts."
En zo gebeurt het. Een andere
kolonel. Harper, brengt de twee
Duitse officieren terug naar de
buitenpost. Als de Duitsers,
duidelijk nog in verwarring, te
rugkeren naar hun eigen linies,
roept Harper ze na: „Voor het
geval u niet weet wat nuts bete
kent loop naar de hel!"
Het is ten slotte een mooi
verhaal geworden, maar toen
was het de zwaarste beslissing
die McAuliffe in zijn hele leven
zou nemen. Leven en welzijn
van 18.000 soldaten én de 4.000
burgers van Bastogne hingen er
van af. In zijn 'Kerstbood
schap' aan de troepen legt hij
uit wat hij heeft gedaan. In het
museum aan de Rue Neufchatel
hangt nog een oorspronkelijk
exemplaar van het rondschrij
ven. Onder primitieve omstan
digheden gestencild en met een
wat onbeholpen tekening van
het divisie-embleem, de screa
ming eagle, als briefhoofd.
What's merty about all this,
you ask?", zo begint zijn bood
schap, verwijzend naar de tradi
tionele kerstwens Merry Christ
mas. „We vechten. Het is koud.
En we zijn ver van huis." Maar
McAuliffe zou geen goede pa
rachutistenaanvoerder zijn ge
weest als hij die miserabele si
tuatie niet had kunnen om
draaien. Hij besluit zijn brief
aan de soldaten als volgt: „Wij
geven hier ons land en onze ge
liefden thuis een waardig
Kerstgeschenk en door het
voorrecht deel te kunnen ne-
T5
men aan dit dappere wapenfeit
verwerven we voor onszelf een
waarlijk Merry Christmas."
Foto's. Lachende heren van
middelbare leeftijd met oud-
strijdersmutsen op. Onmisken
baar Amerikanen. Nog een fo
to: de bejaarde McAuliffe in
gesprek met zijn tegenstander
van weleer: Von Manteuffel.
Nuts City. Etalages vol tinnen
borden, bierpullen en asbakken
met de beeltenissen van McAu
liffe, Patton, Eisenhower. Bas
togne, the most American town
in Belgium!. Café 'Le Patton'.
Café 'McAuliffe'. Bastogne His
torical Centre, entrée 120 frank.
Valt hier wat te leren?
Bij de bushalte aan de Place
McAuliffe staan tientallen scho
lieren op een kluitje. Zij hebben
Bastogne nooit anders gekend
dan het nu is. Welvarend, met
de café's en restaurants soms
schouder aan schouder; druk
en dynamisch, geliefd bij oude
re Amerikaanse toeristen. Een
alleraardigst en vredig stadje in
een prachtige omgeving. Je
kunt er goed eten en de etala
ges van de vele slagerijen zijn
één lofzang op het Ardeense
zwijn dat 's-werelds beroemd
ste hammen levert. Bastogne,
knooppunt van wegen. Toeris
tenstad. De Battle of the Bulge
werpt zijn vruchten af. Ook in
de schoot van de lachende oude
heren uit Amerika, de overle
venden. Ze hebben recht op die
gulle dankbaarheid. „Nooit
heeft er zoveel Amerikaans bloed
gevloeid bij één slag als in de
Slag om de Ardennen" De do
den hebben hun deel in de Ar
deense dankbaarheid bovenop
de heuvel van Mardasson. Er is
niemand als we bij het reusach
tige monument komen. Maar
ja, het heeft gevroren, het is
koud en kerstmis staat voor de
deur.
Zij die erbij waren zullen
nooit vergeten. Maar zij die er
niét bij waren, omdat ze nog
lang niet waren geboren, zijn zij
in staat te begrijpen wat ze van
ons niet mogen vergeten? Of
blijft er voor hen alleen maar
dat boeiende Nuts-verhaal en
het tinnen bord met McAuliffe
erop?
Voor we Bastogne weer verla
ten lopen we nog even het nog
al opzichtig opgetuigde Café
McAuliffe binnen voor een kop
koffie. Uit de luidspreker komt
muziek. Kerstmuziek. I'm drea
ming of a white Christmas.
Veertig jaar geleden hadden
de Ardennen een witte kerst-
McAuliffe en zijn staf aan het schamele kerstdiner
van 1944. - foto archief de stem
ui min i ii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii ii minimi minimin iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii minium iiiiiiiiiiiiiiiiiii^
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie, drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326,
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8 30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementen:
22,10 per maand; f 63,70 per kwartaal of f 247,60 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
f 1,80 per kwartaal, 7,20 per |aar. Prijzen inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
G«regi*tre«rde warltiooaheld (mannen an vrouwen)
Door Pieter-Jan Dekkers
HET lijkt erop dat 1984
financieel-economisch
gezien dan toch nog een
succes wordt. Terwijl de
Nederlandse export met
200 miljard gulden een
na-oorlogs rekord boekt,
zal het financieringste
kort van de overheid
aanzienlijk lager uitval
len dan eerst was ge
raamd. En de Amster
damse econoom prof. dr.
W. Driehuis voorspelt de
komende jaren een ex
plosieve groei van de
wereldhandel waarvan
vooral de Nederlandse
industrie zal kunnen
profiteren.
Goed nieuws. Hoewel. Die
zelfde Driehuis voorspelt te
vens dat die economische
groei niet meer banen zal op
leveren. Integendeel, de
werkloosheid zal volgens
hem tot meer dan één mil
joen mensen oplopen.
Goed nieuws met een
zwart randje dus.
Misschien is dat laatste de
reden dat de ministers uit
het kabinet-Lubbers zich
niet van de wijs laten bren
gen en ondanks de financiële
en economische meevallers
het bezuinigingsbeleid ook
na volgend jaar willen door
zetten. Opdat de Nederland
se samenleving zich niet door
al die positieve geluiden in
slaap laat sussen.
In hoeverre het kabinet
het gelijk aan zijn zijde heeft
en dus moet voortgaan de
bevolking 'rijp' te maken
voor nog meer kortingen en
bezuinigingen, is moeilijk te
bepalen omdat definitieve
cijfers van het Centraal
Planburearu over de econo
mische en financiële ontwik
keling nog ontbreken, ander
zijds omdat het steeds onze
kerder wordt of de economi
sche groei in Amerika nog
wel zal doorzetten. En daar is
een open economie als die
van Nederland sterk van af
hankelijk.
Er zijn niettemin aanwij
zingen dat de economische en
financiële situatie aanzien
lijk slechter is dan de voorlo
pige resultaten doen vermoe
den. Neem bijvoorbeeld de
export. Een na-oorlogs re
kord met een uitvoer van 200
miljard gulden. Maar deze
'motor van het economisch
herstel' heeft na het eerste
kwartaal aan kracht inge
boet. In dat eerste kwartaal
groeide de export ten opzich
te van dezelfde periode van
vorig jaar nog met 8 procent.
In het tweede kwartaal zakte
die groei echter naar 5 pro
cent.
Ook de teruglopende in
voer is een aanwijzing dat de
economische groei enigszins
stokt. In het eerste kwartaal
voerde Nederland nog bijna
13 procent meer in dan in de
zelfde periode van vorig jaar.
In het tweede kwartaal was
dat echter al weer gedaald
tot amper 5,5 procent.
De industriële produktie
lag (voor seizoen gecorri
geerd) zowel in het eerste als
het tweede kwartaal bijna
2,5 procent hoger dan in het
voorgaande kwartaal. In het
derde kwartaal is die pro-
duktiegroei echter met nau
welijks 1 procent geweest.
De zogeheten conjunc
tuurtest van het Centraal
Planbureau bevestigt de in
druk dat de economische ac
tiviteit beduidend hoger ligt
dan een jaar geleden, maar
dat die opleving weer aan
het afzwakken is. De order
positie van de bedrijven was
dan wel ongeveer 8 procent
groter dan een jaar geleden,
maar bleef reeds in het twee
de kwartaal op dat percenta
ge steken.
En wat de faillissementen
betreft: dat aantal lag in het
derde kwartaal 19 procent
lager dan een jaar tevoren.
Maar in oktober werd voor
het eerst sinds een jaar weer
een stijging van het aantal
faillissementen genoteerd.
Wat de werkloosheid be
treft is er ook geen enkele re
den om hoog te spingen. In
mei van dit jaar werd het
hoogste niveau sinds de
Tweede Wereldoorlog be
reikt: 848.000 werkloze man
nen en vrouwen. Dat is vori
ge maand gedaald tot bene
den de 800.000 maar dat kan
nauwelijks een gevolg van
de economische opleving
zijn.
In dat cijfer zitten name
lijk nogal wat oudere werk
lozen, die zich niet meer bij
een arbeidsbureau hoeven te
laten registreren. Bovendien
is het aanbod schoolverlaters
een stuk lager dan in voor
gaande jaren. Slechts een
klein deel van die daling
komt door het herbezetten
van arbeidsplaatsen vanwe
ge de arbeidstijdverkorting.
En wat nieuwe banen in de
industrie betreft: die kwa
men er de afgelopen maan
den nauwelijks bij.
De prognoses voor 1985
zijn ook niet bijster optimis
tisch: volgens de Loontechni-
sche Dienst staan de meeste
ondernemers niet te springen
om korter werken volgend
jaar om te zetten in arbeids
plaatsen. Bij 10 procent ar
beidstijdverkorting ver
wacht slechts een vijfde van
de bedrijven een herbezet
ting van 50 tot 100 procent,
terwijl 30 procent een herbe
zetting verwacht van 25 tot
50 procent. Ruim de helft van
de bedrijven is helemaal niet
van plan opengevallen ar
beidsplaatsen op te vullen.
En dan de vaak beloofde
groei van de investeringen
door de bedrijven. Als die
eenmaal weer meer winst
zouden maken, zou er van
zelf weer geïnvesteerd wor
den waardoor de werkloos
heid automatisch zou gaan
dalen.
Daar blijkt tot nu toe ech
ter niets van. De bruto inves
teringen lagen in het tweede
kwartaal wat betreft het vo
lume 1 procent boven het ni
veau van een jaar geleden.
Maar dat is een tegenvallend
cijfer gezien de groei met
ruim 6 procent in het eerste
kwartaal. De investeringen
door de overheid daalden in
het tweede kwartaal met
ruim 2 procent.
Resteert de consumptie, in
een markteconomie van es
sentiële betekenis voor met
name de op de binnenbandse
markt gerichte industrie. En
daar vinden de meeste Ne
derlanders werk. In het eer
ste kwartaal steeg de con
sumptie ten opzichte van een
jaar eerder nog met 0,4 pro
cent, maar over het eerste
halfjaar van 1985 deed zich
een daling voor met 0,6 pro
cent. Per hoofd van de bevol
king lag de consumptie tot
nu toe ruim 1 procent onder
het niveau van vorig jaar.
Vooral in voedings- en ge
notmiddelen is door de con
sument flink bezuinigd:
ruim 5 procent. Aan duurza
me goederen werd voor 3
procent minder aangekocht.
De gevolgen hiervan voor
de op de binnenlandse markt
gerichte bedrijven zijn dui
delijk: minder afzet, minder
werk. Een verdere tweede
ling in de Nederlandse eco
nomie dus, want de afstand
tussen de succesvolle export
bedrijven en de binnenland
se markbedrijven wordt
steeds groter. Ondanks dat
de regering steeds verzekert
dat de van de binnenlandse
markt afhankelijke bedrij
ven ook gaan profiteren van
het succes van de exportbe
drijven is daar nauwelijks
iets van te merken.
In tegenstelling tot wat het
Centraal Planbureau nog in
de Maco-Econimische Ver
kenningen (MEV) voorspelde
(volgend jaar nauwelijks in
flatie, groeiende wereldhan
del en dus meer investerin
gen), heeft het Planbureau
deze ramingen voor 1985 nog
voordat 1984 om is moeten
bijstellen. Wat ook de nodige
consequenties heeft voor het
overheidsbeleid omdat de
begroting 1985 op die MEV is
gebaseerd.
De inflatie bijvoorbeeld
zal volgend jaar veel hoger
zijn dan geraamd. En omdat
elke prijsstijging boven de
1,5 procent voor trekkers van
sociale uitkeringen, ambte
naren en trendvolgers niet
zal worden gecompenseerd,
zal de consumptie opnieuw
onder sterk druk komen te
staan. Met alle gevolgen voor
de afzet van de bedrijven.
En wat de export betreft:
de cijfers van de laatste
maanden wijzen al op een
afzwakkende groei. Oven-
gens een logisch gevolg van
de lichte omslag in de Ame
rikaanse economie.
Als gevolg van het gigan-l
tische Amerikaanse begro-
tingstekort is de rente daar
erg hoog en de dollar sterk
overgewaardeerd. Dat is pc.
sitief voor de export (Neder
landse produkten zijn goed
koper) maar negatief voordt|
bedrijfsinvesteringen
lenen om bedrijven uit tel
breiden is te duur door de|
hoge rente).
Slaagt Reagan erin het be l
grotingstekort terug te drin j
gen kan de rente omlaag
wordt de dollar weer goe
koper. De situatie is dan oi
gekeerd: bedrijfsinvestennl
gen worden goedkoper, mae:
de export daalt weer.
Er is dus alle reden voor-I
zichtig te zijn met de econfrl
mische opleving. Eén zwa-f
luw maakt nog geen zomer
Door Pieter Eggen
Vrouwen die na 23 de
cember hun recht op een
WWV-uitkeringen te
gelde willen maken, zul
len zich moeten voorbe
reiden op een lang juri
disch gevecht. De uit
komst van al dat geploe
ter kan best zijn dat ze
het recht wel kunnen
halen, maar niet krijgen.
Deze week verwierp de
Tweede Kamer in overgrote
meerderheid het wetsvoor
stel van staatssecretaris De
Graaf (Sociale Zaken) om
mannen en vrouwen gelijk te
behandelen voor een uitke
ring krachtens de Wet Werk
loosheidsvoorziening, die
volgt op de WW-uitkering.
De Graaf had aanvanke
lijk voorgesteld mannen ook
aan de kostwinnerseis te la
ten voldoen, die in de oude
wetstekst al voor vrouwen
geldt. Op die manier is er ook
sprake van gelijke behande
ling en en passant dacht De
Graaf ook nog even 25 mil
joen te besparen. Deze me
thode kreeg het predikaat:
even slecht is ook gelijk. De
Kamer pikte die uitleg van
het gelijkheidsbeginsel niet,
achtte die - na vele dwalin
gen langs de grenzen van po
litieke solidariteit - niet in
overeenstemming met de
derde richtlijn van de EG en
stemde dus tegen.
Het secretariaat van de
FNV-vrouwen zal - dat is al
aangekondigd - een kort ge
ding beginnen tegen de staat.
Dat geding zal spoedig na de
23ste van deze maand voor de
Haagse rechtbank dienen.
Van de uitspraak van de
president van de rechtbank
zal afhangen of de staat als
nog diep in de buidel zal
moeten tasten en vrouwen
hun individuele recht moet
geven. Dat zou volgens bere
keningen wel eens 245 miL-
j oen kunnen kosten.
Volgens een geraadpleegd
juriste,'mf. LI Betten"uit Den
Haag, moet de Haagse presi
dent slechts bepalen of arti
kel 13 van de (bestaande en
dan nog geldende) WWV in
strijd is met de richtlijn. Vol
gens haar zal dat stellig het
geval zijn. Bovendien heeft
staatssecretaris De Graaf in
schriftelijke stukken aan de
Kamer met zoveel woorden
de huidige regeling als in
strijd met de EG-norm om
schreven.
De rechter kan zich dus
niet onbevoegd verklaren tot
het doen van een uitspraak,
aangezien, zo zegt ons me
vrouw Betten, de richtlijn
'rechtstreekse werking' heeft
in Nederland.
Hij zal dus een uitspraak
moeten doen. Een veroorde
ling van de staat ligt dan ook
in de lijn van de verwachtin
gen, Uitbetaling van WWV-
geld hoeft dan nog geen feit
te zijn. Bepalend is dan of de
president in zijn uitspraak
opneemt dat het vonnis 'bij
voorraad uitvoerbaar' is.
Doet hij dat niet, dan blijft de
oude regeling bestaan tot het
moment dat de hele beroeps
gang is afgelopen. De staat
kan in dat geval dus in hoger
beroep gaan, desnoods tot bij
de Hoge Raad, zonder dat het
een cent kost.
Een procedure tot en met
de Hoge Raad kan gemakke
lijk een half jaar tijd in be
slag nemen. Tegen die tijd, zo
is het voornemen van het ka
binet, worden WW en WWV
vervangen door een nieuwe
loondervingswet, waarin de
gelijke behandeling hoe dan
ook zijn beslag krijgt.
Aangenomen dat de staat
de hele juridische weg af
loopt en tot bij de Hoge Raad
verliest, dan nog is niet ge
zegd dat de eisende partij
zijn recht ook werkelijk te
gelde kan maken. Dat weer
"hangt af van de Uitspraak.
De rechter tot aan de Hoge
Raad kan bepalen dat het
vonnis gelding heeft vanaf de
dag dat uitspraak is gedaan
of dat het arrest is gewezen
(Hoge Raad). In dat geval
laat de rechter het belang
van de 'verliezende' partij -
te hoge kosten, in een tijdelij
ke situatie - even zwaar we
gen. De eiser heeft dan wel
zijn recht gehaald, maar
daarvan de vruchten niet ge
plukt.
Eenzelfde uitkomst kan
ook het resultaat zijn van
procedures bij het Europese
Hof van justitie. Individueel,
maar ook via de Europese
Door Jan Bouwmans
IN nauwelijks een half
jaar hebben zich in Ne
derland een paar flinke
aanvaringen voorge
daan tussen joden en
christenen. Van ver
schillende kanten wordt
al de vrees uitgesproken
dat de moeizaam ver
worven vertrouwensba
sis er weer zo'n knauw
door heeft gekregen, dat
de dialoog groot gevaar
loopt.
De bal begon te rollen met
de joodse journalist Herman
Bleich die van de zomer pu
bliekelijk uitsprak dat de
joodse gemeenschap in Ne
derland de paus volgend jaar
niet behoort te ontmoeten,
tenzij hij vooraf een openba
re schuldbekentenis uit
spreekt over wat de katholie
ke kerk het joodse volk in de
loop van de geschiedenis
heeft aangedaan. Een onder
deel van die schuldbekente
nis zou ook genoegdoening
moeten zijn voor het onder
vonden leed in de vorm van
erkenning van de staat Is
raël. Van die laatste voor
waarde weet iedereen dat
daar niet zo maar even aan
voldaan zal worden.
Nu heerst niet alleen in de
joodse gemeenschap ver
deeldheid over de vraag of
men al of niet moet ingaan op
een uitnodiging voor een ont
moeting met de paus. Enkele
kleinere protestantse genoot
schappen zoals de Remon
strantse Broederschap, de
Vrije Evangelische Gemeen
ten en het Leger des Heils
Herman Bleich.bal aan
het rollen
- foto archief de stem
hebben een uitnodiging reeds
afgewezen. De Nederlandse
Hervormde Kerk heeft er
voorwaarden aan verbonden;
voorwaarden die volgens
kardinaal Willebrands, hoofd
van de afdeling oecumene in
Rome, best te pruimen zullen
zijn. Willebrands was vorige
week trouwens speciaal naar
Nederland gekomen om met
vertegenwoordigers van de
joodse gemeenschap te over
leggen. Dat gesprek is door
de joodse delegatie positief
gewaardeerd, hetgeen niet
zeggen wil dat alle obstakels
uit de weg zijn geruimd.
Kun je de perikelen om
trent het pausbezoek nog als
minder ernstig kwalificeren,
goed raak was het, toen de
Raad van Kerken een paar
weken geleden officieel een
gesprek voerde met de PLO-
vertegenwoordiger in Neder
land, G. Khoury, en na afloop
daarvan opnieuw pleitte voor
PLO-deelname aan vredes
besprekingen in het Midden-
Oosten. Hier liep de scheids
lijn weer geheel tussen joden
en christenen, hoewel ook uit
diverse christelijke kringen
protesten klonken dat de
Raad van Kerken niet méér
begrip aan de dag legde voor
joodse gevoeligheden.
Van joodse zijde werden de
christenen via de Raad van
Kerken te verstaan gegeven
dat relaties, van welke aard
of inhoud ook, met PLO-ver-
tegenwoordigers taboe zijn,
want dergelijke relaties wor
den beschouwd als directe
medewerking aan ondermij
ning van het voortbestaan
van het joodse volk in het al
gemeen en de staat Israël in
het bijzonder. En als christe
nen dit standpunt niet inne
men en dienovereenkomstig
handelen, is er geen enkele
basis meer voor een joods-
christelijke relatie, van wel
ke aard of inhoud ook. De
christelijke kerken werden
dus in feite voor de keuze ge
steld, een keuze die de Raad
van Kerken op haar beurt
niet heeft geaccepteerd.
De PLO-kwestie was nog
niet weggeëbd of gisteren
kwam in joodse ogen - blij
kens reacties en commenta
ren - de klap op de vuurpijl
met de vrijspraak in hoger
beroep van Dominicanerpa-
ter Lambert van Gelder en
de Jezuïet Karl Derksen die
van antisemitisme waren be
schuldigd door de Stiba, de
stichting ter bestrijding van
antisemitisme. Ruim twee
jaar geleden publiceerden
beide paters in het weekblad
De Bazuin een artikel, waar
in een studie van de kritische
Israëlische publicist Shahak
werd samengevat. Shahak
Kardinaal Wille
brands voorwaarden te
pruimen.- fotoap
bleek daarin een hard oor
deel te vellen over zijn volk.
In de Bazuin vatte beide pa
ters dat harde oordeel onder
meer als volgt samen: „Een
jood bevraagt zijn eigen ver
leden, klaagt aan waar nodig
is, op humanitaire gronden.
Hij laat zien dat het eigen is
aan gesloten religieuze ge
meenschappen, aan 'uitver
koren volken', dat de religie
opgaat in regels en wetten en
dat men bijna als vanzelf de
buitenwereld naar de hel
wenst en eventueel helpt.
Zulk een 'religie' verdient af
geschaft te worden."
Toen ik deze passage twee
jaar geleden las, was mijn
eerste reactie: dit kan de ka
tholieke kerk met haar
brandstapels van de Inquisi
tie weer in haar zak steken.
En ik vond de typering ook
geheel van toepassing op het
theocratische Iran van im-
man Khomeiny. Want de
auteurs hadden het over
eigenschappen van gesloten
religieuze gemeenschappen
in het algemeen, van welke
aard, afkomst of snit ook.
Maar de Stiba las heel wat
anders, met name op grond
van de laatste zin: zulk een
'religie' behoort afgeschaft te
worden. De Stiba las dat vol
gens beide paters de joodse
religie zonder meer om zeep
geholpen moest worden het
geen niet kan zonder de dra
gers van die religie te elimi
neren. En zo waren we dus
weer terug bij de holocaust:-
zuiver antisemitisme. De Sti
ba spande een proces aan.
De beide paters werden
door de rechtbank in Arn
hem veroordeeld tot een
geldboete, want ze hadden
volgens de rechters heel wat
zorgvuldiger moeten zijn. In
hoger beroep echter vrijs-
spraak omdat volgens de ho
gere rechters geen sprake is
geweest van opzettelijke be
lediging, hoewel de rechters
er begrip voor zeiden te heb
ben dat joden het Bazuinarti
kel als kwetsend hebben er
varen.
Er zit meer verband tussen
de perikelen omtrent het
pausbezoek, de PLO-ont-
moeting en de Bazuinaffaire
dan op het eerste gezicht
lijkt. Dat mag ook blijken uit
het feit dat de Israëlische
premier Shimon Peres er bij
de voorzitter van het Neder
lands Israëlietisch Kerkge
nootschap, dr. ir. E. Wikler,
heeft aangedrongen op een
ontmoeting van een joodse
delegatie met de paus in Ne-
Commissie in Brussel kan
men proberen Nederland te
laten 'veroordelen' wegens
het in gebreke blijven. Ech
ter, zo zegt mr. Betten, ook I
dan kan het Hof in uitspraak
bepalen dat het recht pas
geldt vanaf de dag dat'de uit
spraak is gedaan. Mevrouu l
Betten geeft daarvan era
voorbeeld: „Indertijd zijne:|
procedures bij het Hof
weest over de gelijke belo l
ning van mannen en vrou-l
Wen' Een groot aantal landen!
voldeed niet aan een rich!-[
lijn, die dat voorschreef. Hel|
Hof is toen gezwicht voor i
enorme financiële consel
quenties voor de lidstater. I
die immers miljoenen had-[
den moeten nabetalen. Mei
heeft die lidstaten wel ver f
oordeeld, maar toen ook be l
paald dat het recht pas werk
te vanaf het moment van de|
uitspraak".
jc vrijdag een
I doorbraak bereikt
over de vergoe
dingsregeling voor
sterk bezwarende
arbeidsomstandig-
j heden. Daardoor
-jjn voorgenomen
acties bij de PTT
voor de kerstdagen
van de baan. Dit is
gisteren bekend-
I gemaakt door de
ambtenarenbond
AbvaKabo.
pe AbvaKabo
heeft gistermiddag
een 'uiterste PTT-
aanbod' van 200
I gulden per winter
seizoen voor de be
stellers aanvaard.
De bond noemt dit
aanbod in een re
actie te mager,
maar voegt daar-
aan toe het onder-
handelingsresul-
i iaat als voorbeeld-
j werking toch van
belang te achten.
Er komt snel een
onderzoek naar
bezwarende om
standigheden bij
andere werkne-
I mers van de PTT.
Volgens de Abva
Kabo moet dit in
februari 1985 afge-
I rond zijn.
De bond toont
zich in zijn reactie
overigens zeer te
leurgesteld over de
houding van de
andere bonden.
Deze zouden door
UTRECHT-Het
derzoek naar de
dat in januari zouj
nitief van de ba:'
dertig Moerman-,
slechts vier beref
aan het ondei
mum van vijf ai
Hiermee zal hel
over sinds 1979
sieerd, op de
Voor het ondei
miljoen gulden (li
Koningin Wilhel
miljoen van hé
WVC) beschikbaa
De meeste Moe
Patiëntenbelangc
nestie hebben ee
zwaren tegen de
derzoek. Er zou e
liggen op patiën
neeslijke vorm
mee zou de uitsl
zoek al vooraf te
vloed.
HILVERSUM(ANP) - Minister Br
wil dat de Tros ophoudt met het ui
werfspotjes op piratenzenders. In e
nister deze week aan de omroepor
stuurd stelt hij vast dat de Tros hii
I de wet handelt.
Het openbaar ministerie is
I al enkele weken bezig met een
onderzoek naar de illegale re-
I clame-activiteiten van de
I Tros. Deze omroep heeft in-
middels overigens te kennen
I gegeven na de jaarwisseling te
I willen stoppen met de piraten-
I spotjes.
De Tros begon vorige
I maand met het uitzenden van
lieden werf spotjes bij lokale
etherpriaten in enkele steden
I en bij Coraline en Laser, twee
I in de Noordzee dobberende in-
ternationale piratenstations.
Brinkman wijst de Tros er-
I op dat hij het onjuist acht 'dat
een landelijke zendgemachtig-
I de tegen betaling gebruik
I maakt van de illegale diensten
I van etherpiraten om leden-
derland. Want, zei Peres, W
wensen de erkenning van ra l
ze staat Israël door het Vat
caan met diplomatieke uit-|
wisseling. Elke joodse
meenschap moet daara/l
bijdragen en het is niet in oitl
belang, aldus Peres, het Vatij
caan of zijn chef, de paus,t>l
boycotten.
In de joodse optiek,
blijkt de rode draad te zij»!
zijn religie en politiek Wil
ouderwets onscheidbaar, ter!
wijl in de christelijke optie!
religie en politiek gescheld®!
velden zijn; weliswaar nifl
zonder dwarsverbinding1'I
maar die liggen dan toch t* I
paald anders. Dat maakt bil
voorbeeld dat kritiek op I
staat Israël in joodse kring/I
wezen ook wordt verstas'!
als kritiek op de joodse j
dienst en omgekeerd. Dit--!
ook de achtergrond dat 'I
toenemende kritiek in Nf|
derland op Israëlisch optn j
den in bezette gebieden, I
Libanon en tegenover "I
eigen Arabische burgers
gevat wordt als een verkenj
van vriendschap in vijaw'|
schap.
Dit zelfverstaan van jo
is hun goed recht, al maa*
dat een dialoog niet eem'ö|
diger. Vragen beginnen ec»j
ter te rijzen wanneer de f'l
partij van de andere mett j
veel woorden overname if
de eigen positie eist, voor'
van een dialoog sprake Wj
zijn dan wel die eigen pos'1
tot enig doel van de dial<*j|
maakt. Men kan zich dano"
gerust afvragen of de aanV'j
ringen van de laatste tijd a|
leen maar berusten op m'!|
verstanden en communis*
tiestoringen.
Kunstenbond
I protesteert
jDe Kunstenbond FNV heeft
[met kracht geprotesteerd te
lgen de nieuwe bezuinigingen
op de Beeldende Kunstenaars
Regeling (BKR), zoals staats
secretaris De Graaf van Socia
le Zaken en Werkgelegenheid
met ingang van 1 januari 1985
I heeft aangekondigd in zijn zo-
I genoemd Evaluatierapport
I van vorige week.
wervenc
zenden',
machtig
van m
zijn stra
minister
dat de T
hoge ms
kruist o:
rug te di
De rr
Tros er
best extr
voor zie)
roeporgi
zendtijd
de STE1
de huic
de Tros
Hilversi
voor ee
hankeli
opbrenf
Minis
gende
welke
krijgen
ken tevi
grammi
verwacl
week al
roepen
VPRO,
het ove
merege
krijgen
brief
wachte
een bo
van eni
Zeer terecht heeft de meerderheid van
wetsontwerp van het kabinet inzake de
mannen en vrouwen in de WWV (wet w<
getorpedeerd. Want het plan van staats
volstrekt in strijd met de geest van de ree
de Europese Gemeenschap vastgesteld
worden de lidstaten verplicht uiterlijk oj
bestaande ongelijke behandeling van m
I sociale verzekeringen ongedaan te make
Dat kost geld, maar daar had De Graa
den: schaf de WWV-uitkering voor mam
zijn af zodat ze gelijk worden behandeld
rang. Met andere woorden, als iederee
handeld is er geen sprake meer van dis<
derland aan die EG-richtlijn. Dat heet o
want de EG-richtlijn is juist bedoeld om
van vrouwen ongedaan te maken door
'e kennen als mannen hebben, niet om
I nemen.
Ook het argument van het kabinet dat
")ke overgangsregeling ging snijdt geer
I vr°uwen straks in de sociale verzekerinc
I nen als het bestaande sociale zekerher
I juli volgend jaar), maar dat ontslaat
Pbcht tijdig te voldoen aan richtlijnen, c
i randse regering zijn opgesteld. Bovendii
ra 1978 door de EG-lidstaten goedge
- spiake zijn van tijdnood,
i De enige reden voor het kabinet on
wetsontwerp te komen is het geld, dat -
ce EG-richtlijn de schatkist zou kost
staatssecretaris De Graaf zijn eigen vinr
n ^etsontwerp kostte niets, het lever
pp. dat kortzichtig is zal de komend
S Jfv ®!jnst maakt met het dreigement d
Pese Gerechtshof te slepen. Elke vrou\
'W-wtkering) gaat halen zal dat i
ko t Ulte'ncle''j'< we' eens heel wa'
