UITBLAZEN
Nog korter werken taboe
Zia zoekt schijn
van legitimiteit
Mitterrand minst
populaire
Franse president
Geduld van Israël raakt op
even
Kamer tl
Kamer: bi
specialist 1
ziekenhuii
Eerlijk spel
Televisie
en reclame
TWEE VERJ
WOENSDAG 12 DECEMBER 1984
ACHTERGROND
WERKGEVERS VINDEN HET MOOI GEWEEST
Volksraadpleging Pakistan een klucht
Halverwege 7-jarige ambtstermijn
ONDERHANDELINGEN MET LIBANON NOG MUURVAST
Dienstverband sta
BESTEM COM
WIM KOCK
DIT IS een goeie voor
het geval u voor een
overtreding of mis
drijf nog eens voor de
rechter komt: „Die mis
stap, edelachtbare, is his
torie en die kan bijzonder
interessant zijn. Maar
mijn werk is heden en
eigenlijk heb ik geen tijd hier
mijn tijd te staan verprutsen
aan het uit de sloot halen van
oude koeien, hoe juridisch inte
ressant ook."
Voor Van Aardenne is het
tot historie verklaren van zijn -
volgens de RSV-enquête-com-
missie onaanvaardbare - mis
stapt pen), het middel om te
blijven zitten waar hij zit. Ge
dane zaken nemen geen keer,
niet waar? En wat schiet een
werkloze ex-RSV-er ermee op
als Gijs ook nog werkloos
wordt en vervolgens burge
meester van Texel? Dat zou
misschien nog meer ergernis
wekken dan zijn aanblijven op
Economische Zaken.
Ik vroeg me vanmorgen
even af of Gijs dat nu zélf uit
maakt of hij blijft of niet. Aan
de kop in onze krant zou je zeg
gen dat hij ook te maken heeft
met anderen: „Van Aardenne
niet in gevaar". Dezelfde sug
gestie gaat uit van de identieke
koppen in Trouw en Telegraaf.
„Van Aardenne mag blijven."
De Volkskrant had wat meer
letters nodig, maar zegt ook
hetzelfde: „Van Aardenne kan
aanblijven als minister." Pas op
de voorpagina van het Alge
meen Dagblad komt de aap uit
de mouw: „Van Aardenne: ik
blijf." Zie je wel? No nonsense.
Wat zou Den Haag meer zor
gen baren; zure regen, honger
in Ethiopië, het financieringste
kort of reclame? Het heeft er
weer eens de schijn van dat het
de reclame is, maar dat komt
gedeeltelijk ook door de omroe
pen. Die vertonen steeds weer
de onbedwingbare neiging om
elke wind die minister Brink
man laat, op te blazen tot een
storm van orkaankracht. Als
kijker wordt je daar ziek, zwak
en misselijk van en - dat weet
ik absoluut zeker - minister
Brinkman raakt het niet. Het
schijnt nu dat de programma
bazen van de verschillende om
roepen met elkaar hebben afge
sproken dat het afgelopen moet
zijn met al die journalistieke
grapjes, bedoeld als 'plaag
stootjes' in de richting van de
minister.
Pikant is wel dat daarmee
„de journalistieke vrijheid van
hun programmamakers tijdelijk
aan banden is gelegd". Het zijn
dus niet de minister, de han
delsman en fabrikant die als
eersten blijken klaar te staan
om het vrije beeld met geluid te
beperken, maar de omroepbon-
zen zelf.
Ik begrijp al die commotie
over reclame nooit zo goed. De
angst voor commercie en recla
me, waar stoelt die eigenlijk
op? Iedereen beweert zich te
bartsten te lachen om de zeep-
poedereclame. En ik heb er nog
nooit van gehoord dat bij de
Ford-dealers de deuren werden
platgelopen omdat er een Ford
Fiësta door een tv-studio had
gereden tijdens een quiz voor
jonggehuwden. Het is ook wat
eigenaardig dat al dit gedoe
juist uitbreekt in een tijd waar
in jan en alleman volstrekt vrij
willig en zonder enige betaling
reclame lopen voor schoen- en
kledingfabrikanten omdat het
zo 'modieus' is. Elk zichzelf res
pecterend sportteam probeert
tegenwoordig zoon of dochter
van een potentiële sponsor te
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIINNIIIIIIIIIIIIIIIIIllir
strikken om zich vervolgens te
hullen in trainingspakken die
door de pa van het nieuwe lid
zijn bedrukt. Verenigingen
kloppen jaarlijks aan bij de
plaatselijke middenstand en
nijverheid om advertenties voor
hun programmaboekjes en
krantjes. Zelfs parochiebladen
werven advertenties. En toch,
als je veel mensen hoort, vindt
men die reclame maar niks.
De onvervaarde Brinkman
trekt er in elk geval tegen ten
strijde. Toen ik dat voor het
eerst hoorde was er ik er blij
om want toen dacht ik dat het
ging om de brallende spots die
de omroepen over zichzelf uit
zenden en die mij altijd het ge
voel geven dat je als tv-kijker
beter in een land kunt wonen
waar ze tussen de programma's
door echte reclame uitzenden
waar je misschien wat aan hebt.
Maar het is Brinkman om de
sluikreclame doen, wat dat ook
precies zijn mag.
Om uit te maken wat wel sluik
reclame is en wat niet, kan nog
best een aardig Hollands num
mertje millimeteren opleveren.
Het üjkt mij een onoplosbaar
vraagstuk. Het zou ook tot
beeldvervalsing kunnen leiden.
Het leven, de wereld van alle
dag om ons heen, is vergeven
van reclame. Ik kijk nu even
om me heen, zonder m'n plaats
te verlaten: HarrisBali (op
m'n aansteker), Kleenex, Ches
terfield, Samsonite, Seiko,
Sheaffer en Zwaluw. Nu nog
even naar buiten kijken waar
op de rondweg het verkeers
licht net op groen is gespron
gen: Sla uw slag en stap uit bij
V&D (op een bus), Primarkt
(vult de hele zijkant van de op
legger), Sikkens, Breda - Trans
port en Verhuizingen - Door
heel Europa, Limfa frisdranken,
Fri-Jado, Sonneveld, Hou het op
Hero. Ach ik schei er mee
uit. Het lijkt wel spitsuur op die
weg.
TV-beeld zonder reclame
kan dus niet echt zijn. Het con
sequent weg laten van reclame
leidt vroeg of laat tot het soort
censuur-idioterie dat ooit kuise
advertentiechefs naar een pot
lood deed grijpen om de niet
eens blote borsten van de ster
ren in filmadvertenties weg te
moffelen.
Koudwatervrees ten aanzien
van reclame beheerst overigens
ook de discussie over commer
ciële televisie. Dan heet het
weer dat commerciële televisie
niet onafhankelijk kan zijn. Om
zo'n argument moet ik lachen.
Nederlandse kranten bestaan
voor de helft dankzij het adver
terende bedrijfsleven, maar er
is niet één kranteredactie die
zich door welke adverteerder
ook de wet laat voorschrijven.
Zulke dingen zijn te regelen.
Ook wat televisie betreft zijn er
legio voorbeelden van commer
ciële stations met onafhankelij
ke redacties en programmama
kers. Vaak leveren ze beter
werk af dan omroepmaatschap-
pijen waar het geld bij de wet
geregeld binnenstroomt.
Over reclame op de tv is het
laatste woord nog lang niet ge
zegd.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, 01640-36850.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Goes, Klokstraat 101100-28030
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751.
Oosterhout, Arendstraat 14, 01620-54957.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur.
Abonnementen:
22,10 per maand; J 63,70 per kwartaal of 247,60 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Bankrelaties:
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584 - Rabo rek. 101053738.
T5 pagina!
WOENSDAG 12 DECE|
Door Lidy Nicolosen
De werkgevers hebben
genoeg van de kortere
werkweek. Ze vinden
dat het mooi is geweest.
Tenminste, die bood
schap laat zich lezen in
de brief die de werkge
versorganisaties VNO
(Verbond van Neder
landse Ondernemingen)
en NCW (Christelijk
W er kge vers ver bond)
hun leden hebben ge
stuurd. „Een neerslag
van het overleg van on
derhandelaars uit werk-
geverskringen", noemen
zij het zelf.
De gezamenlijke presenta
tie is ongebruikelijk in werk
geverskringen, maar de no
dige belangen staan op het
spel. De onderhandelingen
over de meeste nieuwe cao's
staan er aan te komen en -
tegen de wens van VNO en
NCW in - lijken de kortere
werkweken nu al als zoete
broodjes over de toonbank te
vliegen. Ook al maken de
banken pas op de plaats.
In het Stichtingsakkoord
van 1982 hebben de sociale
partners afgesproken de on
derhandelingen per bedrijfs
tak of per onderneming te
voeren. Dus geen landelijke
afspraken. Ook nu nog voe
len - ondanks stevige aan
drang van de vakbeweging -
de werkgevers niets voor een
nieuw, toegespitst akkoord in
de Stichting van de Arbeid.
Vrijheid in onderhandelen,
maar vrijheid in verbonden
heid. VNO en NCW: „Dat wil
zeggen dat men in werkge
verskring rekening wil hou
den met eikaars belangen."
Voorwaarde is dat het beleid
gericht blijft op economische
groei, verbetering van het
rendement van de bedrijven,
versterking van de concur
rentiepositie van Nederland
én een overheid die het stel
len van regeltjes achterwege
laat.
Daarin past geen arbeids
duurverkorting, laat staan
een collectieve inkrimping
van de werkweek, zeggen
VNO en NCW. Zij meten hun
bezwaren breed uit. Naast de
organisatorische problemen
waarmee bedrijven te kam
pen krijgen, schuilt ook het
gevaar dat het aantal uren
waarop een bedrijf draait,
kleiner wordt. In 45 van de
bedrijven is dat reeds ge
beurd. En verkorting van de
bedrijfstijd is „desastreus
voor herstel van rendemen
ten en werkgelegenheid."
Er zijn meer bezwaren: de
bereidheid van het personeel
loon in te leveren voor de
herverdeling van het werk
zou tanende zijn. Als gevolg
daarvan zouden werknemers
- met name de alleenverdie
ners onder hen - weieens
looneisen kunnen gaan stel
len.
Contract-personeel zou
buitenspel gezet worden. In
bedrijfstakken waar geen
gekwalificeerde mensen te
krijgen zijn (informatiesec
tor), groeien de problemen
alleen maar. Bovenal maken
beide organisaties zich zor
gen om de toekomst. Verkor
ting van de werkweek is niet
te keren. Zijn de werknemers
eenmaal gewend aan de 36
uur per week, dan zou terug
draaien onmogelijk zijn.
Niet alleen zou Nederland
zich dan in negatieve zin on
derscheiden van het buiten
land, maar zelf in de proble
men raken omdat het aanbod
van arbeidskrachten na 1990
sterk terugloopt. Iedereen
moet volgens VNO en NCW
dus toch zien dat een blinde
lings voortzetten van het
proces van collectieve ar
beidsduurverkorting onver
antwoord is, juist in het licht
van het werkgelegenheidsbe
leid.
Natuurlijk hebben de
werkgevers zich verbonden
aan het Stichtingsakkoord,
natuurlijk willen ook zij over
de brug komen om het aantal
werklozen terug te brengen.
Maar veeleer staat hen daar
bij - evenals de VVD overi
gens - het Amerikaanse mo
del voor ogen. Het nieuwe
werk mag niet te veel kosten.
De NCW gaf al een voor
proefje met haar voorstel de
minimumlonen sterk te ver
lagen. Zover komt het in de
gezamenlijke brief niet.
Maar wat hen boeit in
Amerika is de groei van het
aantal werknemers dat aan
de onderkant van het zoge
naamde loongebouw zitten,
de mensen die een habbe-
krats verdienen, die veel la
gere lonen hebben dan het
Nederlandse jeugdloon of
minimumloon.
Cijfers laten het zien: in de
afgelopen jaren stegen de lo
nen in Amerika met 2,2 in
Nederland met 14.1 in
Amerika nam de werkgele
genheid toe met 18,4 in Ne
derland daarentegen met
slechts 3,7
Goedkoop
De goedkope 'Amerikaan
se' banen zijn niet in de fa
brieken te vinden maar in de
dienstensector: de inpakster
in de supermarkt, de hulp op
het benzinestation of de lift
boy. Werk dat hier niet van
de grond komt omdat het niet
te betalen is, zeggen VNO en
NCW. Hun beschuldigende
vinger gaat naar de mini
mumlonen en de koppeling
van de uitkeringen hieraan.
Nee, in Nederland is de
factor arbeid te duur. Neder
land prijst haar eigen arbeid
uit de markt. Dus: matiging
in de loonontwikkeling, geen
algemene loonronde. Als de
werkgevers dan toch iets ex
tra's willen doen, dan moet
het een tijdelijk of eenmalig
karakter hebben. En de
loonsverhoging moet bij
voorkeur niet in de loonscha
len worden verwerkt.
De vakbeweging kan dus
dag met het handje zeggen
tegen de loonruimte van bij
na vier procent die zij opeis
te. In die loonruimte zit de
prijscompensatie, de produk.
tiviteitsstijging én de lasten-
verlichting voor het bedrijfs.
leven.
Werkgevers zeggen nu: er|
is helemaal geen loonruimte I
Er is helemaal geen automa. I
tische prijscompensatie,
stijging van de produktivitejj
is niet te meten. Over de las.
tenverlichting wordt niet ge.
sproken, laat staan dat (js
eigen leden een advies krjj.
gen over de aanvulling v
het ziekengeld.
Na het kabinet lijken n«
ook de werkgevers de kien
voor een heet voorjaar
hebben gelegd. De Industrie,
bond FNV heeft inmiddels
namelijk in zijn uitgangs.
punten voor de komende cao.
onderhandelingen vastge.
houden aan een looneis van
anderhalf procent én een uit-
kering van één procent mei
een minimum van 300,.
vastgelegd voor 1985 en nog
eens een looneis van ander
half procent en een uitkering
van twee procent voor 19®
Bovendien houdt deze trend
settende bond vast aan een
36-urige werkweek in 198
Een heet voorjaar, tenzij
de soep niet zo heet wordt ge'
geten als hij wordt opge.
diend. „Gelukkig maar dal
we per bedrijfstak en per on
derneming onderhandelen en
niet op centraal niveau", zegl
een woordvoerder van de
christelijke werknemers
(CNV) enigszins opgelucht.
Door Jon Bouwmans
Wanneer een staatsman,
zelfs een dictator, besluit
een volksraadpleging te
houden, zou je toch mogen
veronderstellen dat hij dat
doet omdat hij graag wil
weten wat het volk werke
lijk denkt. Zo niet Zia Ul-
Haq, president van Pakis
tan.
Zia, zeven jaar geleden aan de
macht gekomen na een staats
greep die een van de belangrijk
ste grondleggers van Pakistan,
Ali Bhoetto, uiteindelijk zijn nek
kostte, vraagt de Pakistani op 19
december naar een volslagen be
kende weg: „Steunt u de islami
sering van het staatsbestel en
bent u voor het houden van isla
mitische verkiezingen?"
Deze vragen zijn niet alleen
overbodig, maar zelfs een beledi
ging voor de Pakistani, meent
mr. Maulana Fazlur Rehman,
een van de leiders van een reli
gieuze partij die is aangesloten
bij de beweging voor herstel van
democratie. De vraag namelijk
of Pakistan een islamitische na
tie wil zijn, is al in 1947 ten prin
cipale bevestigend beantwoord
toen de natie werd gesticht.
Hoewel dus vragen naar de
bekende weg, neemt de Pakis
taanse dictator toch geen enkel
risico. Het is wettelijk verboden
kritiek te spuien op het referen
dum. Critici, die oproepen tot
boycot, riskeren zware gevange
nisstraffen. Kranten mogen kri
tische uitlatingen niet publice
ren. En tegenstanders van het re
ferendum mogen geen campagne
voeren; niet alleen de toegang tot
radio en televisie en de pers is
hun ontzegd, maar zelfs de toe
gang tot bepaalde provincies.
Zia zelf is daarentegen deze
week een campagne begonnen,
waarbij de officiële media hem
afschilderen als bron van alle
heil voor het land. Zo'n uitbundi
ge pro-Zia-campagne heeft het
land volgens waarnemers de af
gelopen zeven jaar nooit beleefd.
Zia concentreert zijn campagne
op de provincie Punjab, waar
bijna zestig procent van het Pa
kistaanse volk leeft en waar de
steun voor zijn bewind het
sterkst is.
Waarom, zo vraag je je af,
speelt Zia Ul-Haq dit macaber
spel? Natuurlijk, bij een positie
ve uitslag van het referendum
beschouwt hij zichzelf automa
tisch herkozen als president van
het land voor de komende vijf
jaar. Maar ook bij een negatieve
uitslag staat vast dat Zia de
macht niet uit handen zal geven.
Dat steekt hij ook niet onder
stoelen of banken. En of het hem
werkelijk te doen is om islamise
ring, valt te betwijfelen als twee
van de drie belangrijkste islami
tische partijen van het land en
een shi'itiche moslimbeweging
het referendum veroordelen als
een misbruik maken van de is
lam voor politieke doeleinden.
Het enige waar het Zia Ul-Haq
dan ook om te doen kan zijn, is
voor zijn bewind een schijn van
legitimiteit te verwerven. Daar
bij is het niet zo duidelijk of het
uit naïviteit of verachting voort
komt dat hij zo openlijk en onge
geneerd een klucht opvoert.
Die klucht begon vorig jaar al.
Na zijn staatsgreep zeven jaar
geleden heeft generaal Zia ver
kiezingen 'tezijnertijd' beloofd,
maar zeker niet de eerste zeven
jaar. Toen het einde van dat nu
eenmaal genoemde getal vorig
jaar in zicht kwam, leek hij die
belofte aanvankelijk te zullen
gaan nakomen. Er zouden ver
kiezingen komen voor het natio
nale parlement en regionale par-
,H1 „^n/irir-an
lementen en pas daarna zouden
er presidentsverkiezingen ko
men. Vorig jaar draaide Zia de
volgorde echter om. Die verkie
zingen houdt hij nu 19 december
op een wijze en vraagstelling die
de Pakistani niet kunnen afwij
zen zonder zichelf te verlooche
nen.
Een farce dus, die getuigt van
zijn volstrekte minachting van
democratie. Maar waarom zo'n
farce? Zeker, de oppositie tegen
zijn bewind neemt toe, maar die
ondervangt hij in genen dele met
deze klucht, veeleer het tegen
deel.
Het werkelijke motief voor de
klucht ligt dan ook in het buiten
land en vooral in de Verenigde
Staten. Zia zit met een allerake
ligst buurland: Afghanistan. De
Russen hebben dat land welis
waar bezet, maar niet onder con
trole doordat het verzet groot en
effectief is. Dat verzet wordt ge
leid vanuit Pakistan, dat boven
dien talloze Afghaanse vluchte
lingen te verwerken krijgt. Pa
kistan is ook de aanvoerroute
voor het Afghaanse verzet. Voor
Pakistan helemaal niet zo'n pret
tige positie, want waar ligt het
einde van de Russische toleran
tie? En een onrutig India is voor
Pakistan altijd al ongezond ge
bleken.
Voor Pakistan is steun van die
andere supermacht, de Verenig
de Staten, dan ook onontbeerlijk.
Steun op alle fronten. De VS zul
len vooralsnog ook best pal ach
ter Zia blijven staan, zeker zo
lang Moskou dwars gezeten kan
worden via versterking van het
Afghaanse verzet.
Voor Washington kleeft aan de
steun aan Zia Ul-Haq echter een
hinderlijk schoonheidsfoutje: hij
is uiteindelijk een rabiate dicta
tor. Dat mankementje is des te
hinderlijker omdat zeker Ronald
Reagan voor het oog van de we
reldgeschiedenis) wenst door te
gaan te gaan voor de kampioen-
verdediger van vrijheid en de
mocratie. Die waarden zegt hij
overal te verdedigen, niet in de
laatste plaats in Midden-Ameri-
ka. En dus hecht Washington er
aan wanneer zijn bondgenoten
van democratisch gehalte zijn.
En waar bondgenoten dat perti
nent niet zijn, zegt Washington
dat tot stand te willen brengen.
Dat vormt altijd een van de ar
gumenten om landen te steunen.
Zia's klucht lijkt dan ook voor
al te zijn ingegeven om de Ame
rikanen te plezieren. Want ook
elders heeft Washington getoond
met een farce tevreden te kun
nen zijn als het gaat om de zo ge
roemde democratie.
Door Bob van Huët
Het is lang geleden dat
de Fransen hun presi
dent hebben zien la
chen. Een van de laatste
keren dat ze Francois
Mitterrand in een vro
lijke bui zagen, was tij
dens een interview in de
rust van de voetbal
wedstrijd Frankrijk-
Denemarken, deze zo
mer in Parijs. De oude
doelverdediger Mitter
rand verbaasde de tele
visiekijkers met een
speels lesje voetbaltac-
tiek en voorspelde een
Franse zege, die inder
daad volgde.
Daarna werd het duide
lijk minder leuk. Want hal
verwege zijn persoonlijke
'wedstrijd' - z'n in mei 1981
begonnen zevenjarige
ambtstermijn - is het zeer
twijfelachtig of Mitterrand's
politieke spelinzicht zijn
linkse ploeg bij de parle
mentsverkiezingen van 1986
naar de zege zal leiden. En
wat nog erger is: een meer
derheid van het Franse volk
gelooft niet meer in de presi
dent. Volgens een recent on
derzoek van het weekblad
l'Express is nog maar vijf
entwintig procent hem goed
gezind, wat betekent dat zijn
aanhang in tweeënveertig
maanden is gehalveerd. Mit
terrand heeft hiermee het
negatieve record van zijn
voorganger Giscard met
liefst tien punten verslech
terd en is verreweg de minst
populaire president van de
Vijfde Republiek.
„Van een rose meimaand
in 1981 naar een zwarte no
vember in 1984", zette l'Ex
press in het laatste nummer
boven een grafiek met een
steeds dalende lijn. Het is
alsof de Fransen hun onte
vredenheid en gebrek aan
zelfvertrouwen projecteren
op een man: de president.
Het volk is de kluts kwijt.
De beloofde gouden bergen
heeft men nooit gezien. Wel
komt de grens van 2,5 mil
joen werklozen angstig
dichterbij en neemt het ge
voel van onveiligheid in de
grote steden epidemische
vormen aan. Het is allemaal
de schuld van Mitterrand, je
kunt het in elk café horen.
De afgelopen november-
maand was erg zwart voor
het Franse staatshoofd. Dat
hij zo diep kon vallen houdt
verband met zijn gezichts
verlies in de Tsjadische
kwestie. Het Franse prestige
in de wereld heeft een deuk
gekregen en dat wordt hem
hier erg kwalijk genomen.
Mitterrand is gefopt door de
sluwe kolonel Khadaffi, die
nu weer in het nieuws is
vanwege zijn steun aan mi
litante Kanakken, die het de
Franse in het overzeese ge
biedsdeel Nieuw-Caledonië
erg moeilijk maken.
Dubieus acht men ook het
gezelschap van de Syrische
leider Assad, bij wie de
Franse president twee we
ken geleden op bezoek ging.
Slechts weinigen geloven
dat Assad werkelijk vrijuit
gaat bij de aanslag in Liba
non, die in oktober 1983 het
leven kostte aan 58 Franse
militairen.
Maar ook binnen de Fran
se zeshoek stuit het beleid
van president Mitterrand op
de nodige oppositie. Niet in
het minst van de kant van
de ex-coalitiegenoot, de
communisten, die in hun
krant l'Humanité de presi
dent dagelijks kraken.
De eerste helft van de
ambtstermijn wordt vooral
gekenmerkt door nederla
gen. Pogingen het onderwijs
en het perswezen te hervor
men liepen op een debacle
uit en over Mitterrand's fa
meuze voorstel een referen
dum te houden om meer re
ferendums te kunnen hou
den hoor je niets meer.
Volgens Franse commen
tatoren volgt Mitterrand in
eigen land een onnavolgbare
zig-zag-koers. Dan weer
preekt hij liberalisme, dan
weer haalt hij uit naar de
ondernemers omdat ze niet
links willen denken. Een be
lastingverlaging werd
prompt gevolgd door een
mededeling dat telefoon en
benzine flink duurder zou
den worden. Wat rechts
wordt uitgedeeld, wordt zo
links weer ingepikt. Moeilijk
te peilen was ook het optre
den van de nieuwe premier
Fabius, met wie president
Mitterrand naar het politie
ke centrum leek op te schui
ven. Sinds kort slaan zowel
de premier als de president
weer duidelijk linksaf.
De teleurgestelde linkse
kiezers kunnen dat allemaal
maar moeilijk volgen en ge
vreesd wordt dat velen bij
de komende verkiezinge;|
thuis zullen blijven.
„Ook links heeft de crisii
onderschat", moest Micht
Rocard maandag op de tele
visie toegeven. Dat is tever;
de mening van de grote c
positiepartijen, al zitten
wat in hun maag met hei|
woordje 'ook'. Duidelijk i
wel dat men Mitterrand mei
de nodige ergernis heeft op-|
gezadeld.
Gezegd moet worden da!
het Mitterrand niet altiji
meezit. De met veel emoties
omgeven uitlevering var.
Spanje van drie ETA-mili-
tanten viel precies samei
met een al lang gepland be
zoek van de president aa:
het toch al roerige Frans
Baskenland. Iets dergelijks
herhaalde zich in de, doordi
oppositie beheerste, provin
cie Elzas, waar Mitterrans
op bezoek ging juist nada:
bekend was gemaakt
een groot werkgelegen!
heidsproject niet - als be
loofd - naar deze provinci
zou gaan, maar naar Grer/>|
ble, niet toevallig het
district van de socialistisch!
parlementsvoorzitter Mer|
maz.
„Een echte president zijl
betekent dat je impopulari
teit moet kunnen trotseren'
zei onlangs een naaste me
dewerker van de presiden:
De vraag is echter hoe impo
pulair een impopulaire Fn-
ngois Mitterrand kan zijn.
Door Rob Simons
De boodschap die de
Amerikaanse ondermi
nister van Buitenlandse
Zaken voor het Midden-
Oosten, Richard Mur
phy, het afgelopen
weekeinde in Jeruza
lem van premier Peres
en van minister van
Defensie Rabin kreeg,
kwam er in feite op
neer dat de Libanezen
een beetje moeten op
schieten en de gesprek
ken in Nakoura niet
langer moeten traine
ren.
Ruim een maand na het
begin verkeren de Libanees-
Israëlische onderhandelin
gen over de terugtrekking
van de Israëlische troepen
uit Libanon en veiligheids
regelingen uit Zuid-Libanon
nog steeds in een volledige
impasse. De negende onder
handelingsronde werd re
cent op het Unifil-hoofd-
kwartier in Nakoura gehou
den, zonder dat er tot dusver
enige vooruitgang van bete
kenis is geboekt.
Peres en Rabin hebben
Murphy duidelijk gemaakt
dat het Israëlisch geduld
langzamerhand begint op te
raken. Op die doorzichtige
wijze probeert Israël druk
op Libanon en Syrië uit te
oefenen om een welwillen
der houding in te nemen ten
anzien van de Israëlische
veiligheidseisen in Zuid-Li-
banon. Jeruzalem eist dat
Unifil-eenheden vooral
worden gelegerd in het
noordelijke deel van het
door Israël te ontruimen ge
bied grenzend aan de rivier
de Awali. Beiroet wenst de
vredestaak van Unifil tot
het grensgebied met Israël
beperkt te zien. Israël wil
bovendien dat bij iedere
overeen te komen veilig
heidsregeling een belangrij
ke plaats voor het zoge
naamde Zuid-Libanese le
ger, de christelijke militie
onder commando van gene
raal Lahad, zal worden in
geruimd. De Libanese rege
ring wil eenheden van het
geregelde leger naar het zui
den sturen, maar is er intus
sen door verzet van de Dru-
zen nog niet in geslaagd de
kustweg ten zuiden van Bei
roet tot de huidige Israëli
sche frontposities aan de ri
vier de Awali van de Liba
nese milities over te nemen.
Als er niet binnen afzien
bare tijd schot komt in de
gesprekken in Nakoura,
overwegen de Israëli's de
Amerikaanse betrokkenheid
te vergroten of Franse be
middeling te vragen. Mur
phy heeft Jeruzalem al laten
weten dat hij met zijn pen
deldiplomatie vooralsnog
slechts als mobiele brieven
bus zal fungeren. Nadat het
met veel ophef gelanceerde
Reagan-plan voor een oplos
sing van het Palestijnse
vraagstuk onder een regen
van kritiek vroegtijdig werd
begraven en na het falende
Amerikaanse optreden in
Libanon, wilde de juist her
kozen president zich in het
Midden-Oosten niet zo snel
opnieuw in zijn vingers snij
den. De Amerikanen zijn
dus niet erg op een aktieve
bemiddelingsrol tussen Is
raël, Libanon en Syrië ge
brand, nadat het onder aus
piciën van de Verenigde
Staten tot stand gekomen
Libanees-Israëlisch akkoord
van de 17de mei 1983 eerder
dit jaar onder Syrische druk
door de Libanese regering
werd opgezegd.
In tegenstelling tot de
Amerikanen die in de Ara
bische wereld als betrekke
lijker nieuwkomers worden
beschouwd en vanwege hun
pro-Israëlische politiek met
wantrouwen worden beje
gend, zijn de Fransen door
hun historische banden met
Syrië en Libanon en door
het pragmatische Midden-
Oosten-beleid van het Ely-
sée gedurende de laatste ze
ventien jaar wellicht ge
schikter als bemiddelaars.
Bij zijn officieel bezoek aan
Parijs heeft Peres eind vori
ge week al op Franse tus
senkomst in Damascus aan
gedrongen teneinde de tot
standkoming van een veilig
heidsrapport in Libanon
mogelijk te maken. Presi
dent Mitterrand heeft twee
weken geleden in Damascus
al Syrisch begrip voor de Is
raëlische veiligheidswensen
kunnen bespeuren. De Syri
sche machtspositie in Liba
non zal de komende weke
in Libanon op de proef wor l
den gesteld als Damascus
Druzen-militie van Joufll
blatt zal trachten te bewj
gen de kustweg vrij te geve
voor de doortocht van Ml
Libanese leger naar het zui
den.
Als reacties op de
sche aanmaningen om haa/i
te maken met het overWj
hebben de Libanezen
bereid verklaard de
sprekken in Nakoura ook c;|
zaterdag te voeren. AangeJ
zien onderhandelingen
zaterdag, de joodse rustdal
onherroepelijk tot het ver|
trek van de religieuze
tijen uit de regering van na-I
tionale eenheid zou leidet|
heeft Israël het Libane
aanbod afgewezen. De drift
gende Israëlische boodsclrf
aan Beiroet en Damast.:
om de onderhandelingen
bespoedigen moet intussk
volgens regeringskringen
Jeruzalem niet als een bjj
raëlische ultimatum wordt'
opgevat. Aanvankelijk Mf
de Israëlische regering
doen voorkomen dat zij b
onderhandelingspositie
herzien als niet binnen
dagen vooruitgang bij
onderhandelingen in
koura zou worden geboek-
Als om die eerste verkeerd
indruk weg te nemen be
de Israëlische delegatie
Nakoura ingestemd met 1
Libanese verzoek om de
derhandelingen met kerst'
nieuwjaar twee weken
verdagen.
Van onze
parlementaire redactie
DEN HAAG - De Tweede Ka-
mer heeft staatssecretaris
Ploeg (Landbouw en Visserij)
alsnog een tik op de vingers
„eeeven vanwege zijn uitspra-
Ln over de Anne Frank
Stichting.
Hul
UTRECHT/ARNHEM 4
vrezen het ergste wannq
kracht wordt.
Daardoor zal het voor pail
Ipha-hulpen veel minder aai
gevallen gaan zij er ruim ïoj
Op het ogenblik zetten in
[ons land zo'n 70.000 part-ti-
[mers in dienst van de gezins
verzorging en zo'n 40.000 al-
.rha-hulpen zich in voor aller-
Iiei huishoudelijke karweitjes
bij oudere mensen.
Voor de ouderen betekent
het naast het noodzakelijke
werk dat gedaan wordt ook
een verzetje. Ze hebben wat
aanspraak. Voor de helpster is
het aantrekkelijk om er wat
geld mee te verdienen.
Volgens woordvoerder De
Nie van de Algemene Neder
landse Bond voor Ouderen
(ANBO), waarbij 200.000 oude
ren zijn aangesloten, zijn er al
verontrustende geluiden 'uit
het veld' te horen, die gaan in
de richting van een stoppen
met het werk.
In een officiële verklaring
zegt de ANBO per 1 januari
a.s. een ernstige vermindering
van de gezinsverzorging voor
ouderen te vrezen. „Door het
invoeren van de tweeverdie-
j
Van onze parlemt
DEN HAAG - Een meerdei
hier wil dat de budgetten v
ten worden gevoegd bij die
ze werken.
Ziekenhuizen zullen in het
vervolg de declaraties van de
specialist naar de ziektekos
tenverzekeraar moeten sturen,
terwijl momenteel de 'vrij' ge
vestigde specialist dat zelf
loet.
De Kamer hoopt dat op die
manier de kosten van de spe
cialisten beter in kaart ge
bracht kunnen worden, zodat
op een later tijdstip daar ook
eventueel gemakkelijker inge
grepen kan worden. Uiteinde-
tijk wil de Kamer dat specia
listen in dienst van de zieken
huizen komen.
Een motie van de PvdA
Werd gisteren met steun van
CDA en de kleine linkse par-
hRtÜ en D 66 aangenomen. De
VD en de kleine rechtse par-
BARbErtje moet hangen. Altha
n soort van Staphorster volkse
aan "?lsche Zaken, drs. Van Ai
aanmerken V0Qr h0t wanbe|e|d er
t?aawe?,quete"commissie in de R5
d. Van Aardenne behoort ind<
dte worden. De ruim 11
staa KUre van het scheepsbouw
manan en daar recht op. D
laira falend regeringsbei
le^n w0n,role worden echter opn
VonrH Aardenne ter verantwi
ye^anl6"?.is onafhankelijk en o
er riia tschaP uitdraagt met de id
laten J°°r pleiten om alle 'verdai
/onr h en niet alleen Van Ai
in de rvJt9fls van fair Piay- Maar
ïen of 'n de zakenwereld
;esti„,rmHeer personen als zwarte
tefheH Wtaarna vervolgens alle
Fn Ha, PIJt worden geveegd.
>arlemontnU Was )uist niet de bede
hentr aire enquêtecommissie
loe mol9-' °p we9 naar een me
nemera 9' volksvertegenwoor
CbeM elkaar dienen om te
dram= hoU«en met andere geïnd
Nnwltene^oVerdHideliik laten Zlï
leen \/o a we dan wel hebbei
Jhoetenai denne voor de kadi
fcani^epen' maar ook het CD/
Pen sldlbecLrijfsleven. Fair pia
venskrachtige democratie.
